AD PONTIFICIAE CLASSIS PRAEFECTUM MARCUM GRIMANUM. PROTHEUS
Forte Parethoniae pertaesus pabula terrae,
Qui pascit tumidum Neptunia monstra per aequor,
Cunctarum cui rerum ingens sapientia Protheus,
Ibat, agens prae se meliora ad pascua Phocas:
Iamque mari emenso, mediis elatus ab undis
Obvius, Ionio qua fit vagus Hadria ponto,
Prospicit aereo nimbosa Ceraunia dorso;
Atque hic armorum strepitus, et classica rauca
Sensit, et insolito resonare celeumate fluctus.
Obstupuit; rursusque caput de gurgite tollens
Aspicit innumeras verrentes caerula classes,
Cum plausu laetoque viam clamore secantes;
Quas ubi terque quaterque oculis lustravit, ab imo
Vaticinans tales effudit pectore voces.
Si mihi, qui fuerat olim sub pectore sensus
Perstat adhuc, si vera meus mihi pandit Apollo;
Haec modo, Pheaciis quae plurima fertur ab oris
Classis ad Illiricas spatiosa per aequora terras,
Optatum capiet nullo discrimine portum. (luctus?
Sed tibi quas lachrymas, quos fert gens Barbara
Quam tibi letitiam? quos plausus, Incola clari
Ascrivii, qui continua obsidione solutus
Securos tandem poteris iam carpere somnos.
Iam video volitare Novi sub moenia Castri
Victrices Aquillas, et fulvi signa Leonis,
Et patris, aethereas qui claudere ius habet arces,
Iam video Euganeas per mille pericla subire
Moenia ad ipsa rates ,depulsosque impete primo
Linquere desertos hostes sine vindice muros,
Et tantum gemina pavidos se claudere turri,
Et tandem fessos post funera multa suorum
Orantes veniam duplices protendere palmas
E muris, et se suaque omnia tradere victos:
Parte alia Classem spoliis Hostilibus auctam
Ascrivii per amena sinus loca, verbere crebro
Findere aquas, letisque ipsam cum plausibus urbem
Ire salutatum, qua non praestantior ulla
Tollitur Hadriaci sinuoso in littore ponti.
Virtutumque virumque ferax, quibus Illiris ora
Praecipuis longe ante alios se iactat alumnis:
O salve urbs antiqua, Deum certissima cura,
Quam nunc insolito superi dignantur honore.
Nam neque praeteriti quondam videre parentes,
Nec seri poterunt unquam vidisse nepotes,
Quod tibi nunc spectare datur:da thura, precesque
Coelitibus, meritisque Deum fer munera templis.
En decus ille orbis, geminae cui cura Volucris
Credita, quae duplici frontem insignita corona
Caesaris nitet in signis expansa per auras,
Cuius honoratum spatiosa per aequora nomen
Quocumque auditum fuerit, praeconia mille,
Mille trahit partas permulta pericula laudes.
Nec minus et Veneti spes non extrema Senatus,
Ipse sui faustum faciens sibi nominis omen,
Cui commissa sacri sunt aurea frena Leonis;
Totque alii Proceres, quos utraque clara tryumphis
Protulit Hesperia, insignes seu munia pacis,
Sive horrenda feri tractent discrimina Martis,
Aequoreas ducent circum tua littora pompas,
Et partum domito statuent ex hoste trophaeum.
Quin longe ante alios pollens virtute, suisque
Ad non vulgares meritis evectus honores
Iuliaci Patriarcha fori; cui maximus orbis
Pastor, in hoc referens terrarum carcere Christum.
Ceu magis ante alios habili foelicia Petri
Signa uni gestanda dedit: tua parva subibit
Moenia, cui tantam promittunt numina laudem,
Tot titulos, tantumque decus venientibus annis,
Ut quascunque suis terras, quaeque aequora lustrans
Phoebus oberrat equis, partae lux fulgida famae
Impleat, et totum volitet diffusa per orbem.
Tempus enim veniet (si qua est prudentia veri
Vera mihi) quo corporea compage solutus,
Qui nunc alta regit Magnae Capitolia Romae,
Postquam Cumaeos, Pyliosque aequaverit annos,
Mille gravis meritis superas ascendat ad arces.
Cuius in eccessu votis communibus omnes
Cardinei fratres coelesti a cardine dicti
Te facient sacro dignum Grimanne Tyara.
O te felicem, qui summo e culmine mundi
Sub pedibus Grimanne tuis Regesque Ducesque
Despicias, et cuncta tuo pendentia nutu.
Foelices populos, foelicia saecula, quae te
Suspicient Mundi sublimia frena regentem;
Ducenturque tuae sacro moderamine virgae
Non per harenosae deserta incommoda terrae,
Sed per iter placidum, quo numquam pabula, numquam
Deficiant vitrei per prata virentia fontes,
Quo mollis tegat umbra gregem, non frigus adurat,
Non calor infestet, donec pastore sub uno
Unius auspiciis, uno claudatur ovili.
Iam me deficiunt vires, et plurima laudum
Restat adhuc nobis pars indiscussa tuarum:
Et quanuis longe maiora, et plura supersint,
Quam quae Phoebaeo percurrere concitus oestro
Hic potuit; tamen haec laudum quotacunque tuarum
Pars eat, et seros longum celebretur in annos.
Talia dum memorat flammato pectore Protheus,
Carminis illius captae dulcedine Phocae
Herbarum immemores summo de gurgite dorsum
Extulerant: virides capti dulcedine Divi
Conveniunt, Phorcusque senex, iuvenisque Paloemon
Cimodoce simul et Glaucus, Panopaeaque virgo,
Et Triton pater, et Neptuni exercitus omnis,
Et iunctos duxere choros; laetoque canenti
Applausere sono: quum protinus humida noctis
Umbra superveniens, cantumque diemque diremit.