XII.AD ILLUSTRISSIMUM AC REVERENDISSIMUM DOMINUM FABRICIUM DE AUGUSTINIS LAURETI PRAESIDEM ANNO 1703 POEMATION EPENETICUM
Coguntur proprium Musae deponere morem,
Ingeniumque vetus noster dediscit Apollo.
Dum, Praesul, te, magne, canit, namque omnia quondam
Protrahere in maius plectroque augere solebat,
Nunc minuet. Tua facta, genus, sapientia, mores
Vincunt laudantes proprio splendore Camenas.
Mirabar tantas in te coalescere dotes,
Temperiemque animi geniumque et grandia Suadae
Flumina nec varios generoso a pectore vultus.
Miranti subito clara sub imagine fulsit
Rescissa de nube Deus, qui cognitus ultro est
Cinthius, ut visae mediis effervere tectis
Laurus et Clariae tergo sonuere pharetrae.
»Si nescis«, ait, »in reliquis, quae mira fuissent,
Seu pietas animi Martisve aut dona Minervae
Sunt Augustini consuetae sanguinis artes:
Sic vigor insolitus, sic tantae mascula gentis
Ingenia haud norunt alienae cedere laudi.
Se soli superare queunt, maiorque superbis
Surgit avis soboles, quae sanguine mota paterno 100
Emicat et titulos superando extollit avitos.
Sic gaudet quercum spoliis senioque labantem
Agnatum fulcire nemus. Quos undique cerno
Et quales proavos, quae magnae nomina gentis
Sparsa per Ausoniam! Seu nobilitatis Etruscae
Pectore magnanimo gestantem insigne Camillum
Sive illum, cuius famam Nasamones et Indi,
Cuius Roma fidem, Mavortia iura Ravenna
Sensit et Adriaci dextram timuere leones.
O si non durae praereptus crimine Parcae
Vota Italum tecum tuleras, Hieronime, qualem,
Qualem te propriis vidisset in arcibus olim
Bellipotens Regina Padi, quae gaudia Nereo
Plaudenti vexisset aqua quantosque superbus
Eridanus Venetum vomuisset in ora pavores!
Sed quid ago? Dominae venerandum luce tiarae
Aspicio Stephanum et tota Sidone rubentem,
Si tamen aspicio, nam qui nitor exit ab ore
Attonitos sacro castigat lumine visus.
Hic legum Pater, Urbis honos, non unius hic est
Principis unus amor, quo sospite saepe feruntur
Erecti e tumulis Romae invidisse recenti
Fabricii Curiique et nomina magna Catonum.
Occubuit sed non totus, stetit alter et alter
Heres virtutum, par laudibus, atque duorum
Crescebat meritae suprema ad culmina laudis
Ingenti patruo non dedignanda iuventus.
Unus cum propero raptus fato intulit astris
Spemque suam iuvenis Romaeque ardentis amores,
Ast mundi tergit lacrymas damnumque superstes
Fabricius pensat, quique alto pectore frater
Alobrogum sacram gaudet crispare decussim.
Hic est Fabricius, quem tu mirare, secundo
Alite Partheniam positus moderator in urbem,
Inclita civili cui quondam tempora serto
Praecinxit veneranda Themis, cui nobilis aequi
Ardor, et ingentes cumularunt pectus Athenae.
Forsitan addubites, cur illum ad gentis habenas
A lauro dictae sors prima admoverit, ultro
Expediam. Reliqui multo quam saepe labore 101
Virtutem peperere sibi, primordia gestant
Huius, et ad dominam moderaminis attulit artem,
Quod reliqui retulere, decus, sic omne fausto
Emeritas referunt tam clara exordia lauros.
Illum non ornat, sed gaudet vindice tanto
Ornari regimen; semper virtutis in illo
Et fidei meritum, meriti quoque praemia crescent
Infulaque et magnos aequans sacra purpura reges,
Donec summus erit triplicique insignis ab auro
Ad sua porrectas cernat vestigia gentes.
Non temere est, quod dum properat conterritus orbis
Nazaream placare domum, tu Virginis urbem
Dextra ingente regas, Fabrici, nam numina vellent,
Iam nunc assuescas mundum populosque volentes
Imperiis regere et summae praeludere sorti.«
Dixerat et tenues abscessit Phoebus in auras.
At tu, Palladium columen, cui grande superbus
Augustus nomen, patriam gens Livia donat,
Et totam heroa complecteris indole Romam,
Ne, rogo, Pierii praesagia despice vatis,
Vati numen inest, nec fallere novit Apollo.