XXXVII. DIVINA IN HOMINES PIETAS ULTRICEM OMNIPOTENTIAM IN BETHLEMITICO CAMPO EXARMAT. EPINICIUM. STYLO CLAUDIANI ANNO 1703.
O ades et tandem famulas illapsa per auras
Scinde Notos maiore gradu, meliore sereno
Pinge diem, sacrumque tibi latus ambiat ether
Purior et fracti lambant vestigia Cauri,
O pietas, regina Deum, tibi plectra parantur
Nostraque devoto sudant tibi barbita Phoebo,
Dum te despectam, Solima dum rupe luentem
Terrigenae commissa patris rapidosquc minacis
Astreae validis cohibentem viribus enses
Ordimur maiore tuba. Iam signa probantis
Cerno: Mihi viridis viridem connixus in urnam
Surgit Iordanes, dubiis de vertice sylvae 139
Bethlemio tremuere iugis, quatit excita Rachel
Impositam molem, liquidoque e gutture late
Maius Idumei reddunt mihi carmen olores.
Postquam corrupti vitans contagia mundi
Felices sine nube dies, primaeva beatae
Regna voluptatis dulcesque reliquerat hortos
Alta Deum Pietas, ductis in nubila pennis
Ex alto rerum faciem bacchataque Diris
Arva et anhelantes Stygio sub verbere terras
Vidit per lacrymas; mox sustulit alta volantes
Ad superum convexa gradus, quo nulla trisulcos
Flamma ciens sonitus vel foeta tonitrua nimbis
Evexere minas, nequit hirtam grandine Caurus
Hic quassare comam, nequit alitis impetus Austri
Huc eferre vagos pennis torpentibus imbres,
Sed pax alma sedet, puroque animata sereno
Rident subiectas secura silentia nubes.
Hoc Dea tuta loco, toto Cyclope rubentem
In populos Nemesin promptaeque in tela sororis
Indomitos placida spectabat ab arce furores
Horrebatque tuens nec non miserata iacentes
Adamidas tali rupit suspiria quaestu:
»O dolor, o clades, quoties mea lumina foedas
Aspectu, toties gemitus luctantur ab imo
Pectore, et ingratae carpunt sibi pabula curae.
Tune meis quondam tellus dignata choreis?
Tune Diis dignata coli? Quo pulchra potestas,
Simplicitas quo prisca fugit? Te decolor usus,
Te scelus insultat, te nulla modestia voti.
Mutavit tua Parca colos, felicia pensa
Gaudet in informes Lachesis descisse colubros,
Ut tua fata neat. Vultu metuenda smistro
Funera quanta movet per regna et compita et ipsas
Per cunas bacchata Themis circumque volutat
Tristibus infantum cunabula mista feretris!
Quid parvi meruere mei, quid nescia labis
Pectora, quid pueri primum de matre cadentes?
At nasci scelus est, polluto e sanguine natis
Posse mori meruisse fuit; cum lumine letum
Damnatumque bibunt primo cum lacte parentem. 140
O dolor, o clades, o prisca ex arbore nunquam
Interitura lues, tristi vis indita malo
Usque adeo, et veteris producitur ira veneni? 55
Sat caedi Furiisque datum: pinguescere campos
Ultra funeribus Dirasque illudere mundo
Non patiar, superae ne perdat originis auram
Spretus homo victusque malis. Themis ignea nostros
Horreat occursus, infractaque pectoris huius
Impete fatiferae marcescant tela sororis.«
Dixit et e superis Zephiro subvecta ministro
Desiluit, credas roseum de vertice caeli
Excussisse sinum crinitam floribus Eo.
Sic et Palladia residens in fronde columba
Dat dulces gemitus lenique admota susurro
Mulcet ludentes per parva cubilia natos,
At si sanguineo raptoris in ungue gementes
Et raptos in frusta videt, ruit illicet ardens
Cominus et valido pennarum verbere pugnat;
Addit amor vires, surgitque in pectora mater.
Iam qua Bethlemiae Iesseia pascua rupes
Vasta mole premunt, ubi primum credere fas est
In seros patrium crimen fluxisse nepotes,
Hic Pietas rigido Nemesin in fata ruentem
Fulmine et Adamiae fumantem sanguine prolis
Occupat et: »Si te nondum tot stragis acervi
Totque«, ait, »ardentem lassarunt funera dextram,
Quod spoliis Stix alta gemat, quod portitor alnos
Augeat et plenam moveat vix Eacus urnam,
In me verte manum, nusquam tibi gloria maior,
Nusquam despecto maior cadet hostia caelo.«
Dixerat, at subitae sacro sub murmure vocis
Horruit icta soror, quae solo a sonte timetur
Insontesque timet: saevus rigor ore cruento,
Pectore flamma fugit, gladium iam dextra recusat,
Iam cassis flammata comas, et fronte fluentes
In campum Adamio maduerunt sanguine cristae.
Ipsa Deae radios et puri lumina vultus
Vix perpessa fugit, Dicteo qualis ab arcu
Mors pennata volat, vel cum Notus ethera scindit
Aliger ignivoma concretus in aegide turbo. 141
At Dea, quae campo circum deserta iacebant,
Arma legit placidaque manu ferale rubentes
Hinc taedas, hinc tela tenens: »Quo pergimus«, inquit,
»Quem sequitur mens nostra locum? Nisi frangimus illa,
Rursus in Adamios ibunt haec arma nepotes.
Ast enses adamante rigent, et nescia solvi
Lampas inocciduo spirat Phlegetontis ab igne.«
Consilium subiecit amor, certaeque salutis
Imbuit incertam tandem sententia mentem:
»Sic iam nostra libet sub pectora condere tristes
Iustitiae taedas nigramque vomentia mortem
Spicula, et horrificum fibris consumere ferrum.
Dediscent sic arma malum, parsisse docebit
Innocuus fera tela cruor, Stygiasque superna
Obruet unda faces, Bethlemide caute perennes
De Nemesi palmas, partae monumenta salutis,
Meque tegam, pompam sic dedignata minorem.
Antro clausa sibi domitrix erit ipsa trophaeum.«