Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Rastić, Džono; Appendini, Franjo Marija; Zamanja, Marija; Zamanja, Bernard; Ferić, Đuro; Appendini, Urban (1755-1814; 1768-1837) [1816], Carmina, versio electronica (), Versus 6583, verborum 46647, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - satura; poesis - elegia; poesis - epistula; poesis - carmen] [word count] [rasticdzc].
Previous section

Next section

SATYRA X. EPISTOLA
Carmina si vates nonum premeremus in annum,
Sanior ut ratio, inconsulti et fama poetae
Flagitat, alta tibi per me servare liceret
Otia, nec te nunc noster turbaret Apollo.
Sed nosti, vatum genus ut sumus omne, ubi cordi
Scribendi versus illud tam dulce placensque
Irrepsit vitium, stimulosque potenter adegit,
Quos nulla ars, et nulla umquam sanaverit aetas,
Scribimus extemplo vates Venusinus, egoque.
Unum hoc dissimiles, quia scribit Horatius, omne
Aevum quod vincat, nos, quod piper ambiat, et sal.
Sed neuter potis est naturam expellere nostrum.
Ignosci hoc aequum est: non vates arma movemus,
Non caedes facimus, tantummodo scribimus. At tu
Forsitan exspectes priscis audire Camenis
Dignum aliquid, mentemque meo recreare libello,
Barbaricos inter populos dum degis et urbes.
Non sum qualis eram quondam, cum Brattius, et tu
Alternum nati numquam disrumpere foedus,
Cycnaeoque pares curam depellere cantu,
Docta vocabatis Latias ad plectra Sorores.
Tunc ego non impar dictus colludere vobis,
Tunc nonnulla inerat numeris quoque gratia nostris,

-- 75 --


Tunc ego, quid sit amor, poteram docuisse puellas,
Atque Elaphites celebrare nurus, seniumque
Conqueri, et a terra Brattum revocare Triquetra.
Nunc alios mores, alias mea pagina Musas,
Marce, sapit; Veneremque et cetera ludicra ponit.
Non quia non Venerem est dulcis tractare voluptas,
Sed quia mutatis jamdudum viribus impar
Mens animi est, dum omnes Veneres, omnesque lepores
Cogitat esse breves. Mene interitura voluptas
Mancipet, ut rumpar consectando? Vigilem cur?
Heredem postremis ut ditem tabulis, et
Ut mea post cinerem extendam imperia, atque minores
Legibus adstringam indociles vanis? Cui, quaeso,
Deterior stulto fasces, dominasque secures
Ambiam avaritiae instrumentum? Gloria me ne
Transversum rapiat? Num deberi omnia morti
Ignotum est? Cum moliri conamine tanto
Et properare homines video in vita, hunc ad honores,
Illum ad opes niti, hunc alium servire Lyaeo,
Atque voluptati, et tantos perferre labores
Propterea, ut tamdem detur vixisse beate,
Humani generis, fateor, miseretque, pudetque,
Quod magnas agitant magno conamine nugas.
In vita, atque in scena idem enim accidit. Interius clam
Ferramenta, trabesque latent, et machina, cujus
Truditur auxilio fabella: at templa Deorum,
Regumque apparent plaudenti tecta popello,
Qui si introspiciat rationem, qua illa geruntur;
Nae tanto nolit jam Roscius esse labore.

-- 76 --


Praeterea (memini nam etiamnum, Marce) videre
Te puto malleolos olim, clavosque gerentem,
Et praeclara minantem oculis, vultuque, fabrisque
Omnibus assidue, pictoribus atque loquentem,
Nobilior nostris ut posset scena theatris
Constitui, velisque intendi aulaea superbis.
Quorsum pertinuit tuus hic labor improbus? Horis
Ut peragi posset vernacula fabula binis.
Quid, postquam acta est? Num cui laetius, atque beate
Propterea magis est? Ubi nunc est illa voluptas?
Verum, quandoquidem scenam conscendimus, audi.
Fabula vita hominum est. Conducta resigno coactus
Vestimenta, et personam depono. Quid ad me,
Imponar feretro seu Davus, sive Agamemnon?
Quare cur vehementer contendam, atque laborem,
Si, quaecumque mihi fuerit fortuna, obeundum est?
Sumptibus in fundum periturum parcere sani est;
At stulti, vano fructum sperasse labore.
Quae illuc respiciunt, ut non, quia fluxa brevisque
Conditio vitae est, mortales turpiter omnes
Dispereant, ipsos se se sub funere flentes;
Verum ut rebus in humanis teres atque rotundus
Gaudia non nimio quaeram fugiamve labore.
Quae cecidere, utcumque feram: praesentibus utar
Ut mox dilapsuris: at labentia circum
Non valde indigner: si circum turba aderit, non
Declinem: soli sola inter vivere tesqua
Si cadat, haud graviter tolerabo, praecipue si
Non dedignetur nostros Pimplaea recessus.

-- 77 --


SATYRA XI. AD AMICOS PER PATRIA LOCA PEREGRINANTES
Insula quid vobis Melites, quid visa Ladestae?
Quid maria objectas inter currentia fauces
Visa, quid agrestum Respublica prisca virorum?
Nam neque vos amor argenti, nec caeca voluptas
Littoribus jussit patriis abrumpere funem;
Sed mores hominum noscendi plurium, et artes
Irrequieta sitis, discendi et multa cupido
Impulit Adriacos parva rate findere fluctus
Ipsarum sub iniquos ortus Vergiliarum.
Et bene habet: fuit haec Ithaci sapienta quondam,
Et fuit illius Doctoris, quo faba gaudet
Cognato, pecudum tigni qui sanguine pavit.
Sed vos jam reduces tempus narrare viai
Historiam, et coenam sermone extendere multo;
Quae geminis Melites lacubus natura, marique
Piscoso, utrum murenae, rhombi, ostreae, mulli
Forte ausint Umblae, aut bimari contendere stagno;
Pascua quanta locis, quae sylvae, quae sata, Baccho
Qualis honos; olera, an veniant felicius uvae:
Quam secura quies illic est portubus altis.
Si quae etiam superant veteris monumenta poetae

-- 78 --


Reliquiaeque domus, docuit qui nectere ponto
Piscibus insidias, et retia tendere sylvis.
Visane lentiscus vobis celeberrima, stratus
Ad quam infelices lamentabatur amores
Grande decus nostros inter Maruncus amantes?
Arbore num ex illa capiti decerpta tulistis
Serta, coronai qua frodne jacere queatis?
Ignotis specubus reptantes, antraque subtus
Abdita lustrantes multo stillantia rore,
Obscenae quaenam vos foedavere volucres?
Dicite quin etiam (quia multum nosse laboro)
Vester ut ille comes doctissimus heliodorus
Tam magni tulerit dira infortunia casus.
Nostis quem dico. Hunc qui sesquipedalia promens
Verba, penu curto, parvis exordia rebus
Longa facit; magnis quonam facturus hiatu!
Pandite praeterea, quae rupes, saxaque vobis
Nunc inventa notis Phoenicum inscripta vetustit,
Quas neque barbaries potuit delere, nec aevum.
Quae parvo leges populo, lugumque quis auctor?
An regni plures inter partita potestas,
Ordine majestas magis an concluditur uno?
Scripto ne, et tabulis farrago est credita legum,
Moribus an potius, naturae et vivitur usu?
Qui census parvi, specis quae et forma senatus?
Romanos referunt, an patres indole Grajos
Legum latores, Minoa, Solona, Lycurgum?
Haec juvat ex vobis cognoscere; nam mihi adhuc nil
Est audire datum, veluti si indoctus et excors.

-- 79 --


Stultorum omnio essem aliquis de plebe scelesta.
Sic mihi nulla fere vestrae accessere viai
Commoda, sed praestanus et demite grande repertum,
Ex acidis dana coena fabis. Hic terminus haesit
Doctrinae, atque etiam nunc finibus haeret eisdem.
Ominbus at quanto vobis sapientior unus
Archigenes, vobis non ut magis alter amicus,
Nec Veneri ignotus puer, ignotusve Minervae?
Dum vos doctrinae perculsi pectus amore,
Perque mare, et terras, et montes curritis altos
Avia quaerentes Musarum templa, domosque;
Ille sedens dominae blanditur, et oscula libat
Mutua: saepe jocos, teneri spe illectus amoris
Institut varios: hanc summo mane revisit,
Hanc aegre linquit, cum Phoebus mergitur undis.
Femineo student usque gregi; nam saepe frequentat,
Quas bene non operit vestis bombycina, quaeque
Pellucent in Cois, atque atrae comam, et hirtae,
Aestivum frigus captantes vespere primo
Incedunt humeros nudae, nudaeque lacertos,
Vesteque sublata gaudent ostendere suram.
Vos quoque, si sapitis , tam magna exempla sequutos
Somnia jam vigilis decet abjecisse Platonis,
Et quam philosopho, potius pallere puella,
Atque hoc, quod superest, quidquid superesse dabunt Dii,
Comissabundos traducere leniter aevum.

-- 80 --

Previous section

Next section


Rastić, Džono; Appendini, Franjo Marija; Zamanja, Marija; Zamanja, Bernard; Ferić, Đuro; Appendini, Urban (1755-1814; 1768-1837) [1816], Carmina, versio electronica (), Versus 6583, verborum 46647, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - satura; poesis - elegia; poesis - epistula; poesis - carmen] [word count] [rasticdzc].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.