2. Ad regem Ladislauum
Qui proaui solio et patrueli culmine regnas
Et postliminio sceptra recaepta tenes,
Cuius nunc reduci iactantior ore potestas
Gaudet et optato principe laeta frui,
Quod mea deductum Tyberino a flumine munus
Vecta coronatis Musa propagat equis
Indulgetque tuis populis et amabile carmen
Gaudet in Illyrico littore Roma loqui,
Hoc tibi sacramus, fidi, Rex magne, clientis
Tam procul audita perfruiture lyra,
Cuius honoratos crines redimire Quirinus
Et gauisa sua maxima Roma manu.
Nec mea Rhacusae merces ingloria uenit
E septemgeminis parta corona iugis,
Cum modo, tot uictis riualibus, optio praecox,
Portarem externus Romula serta puer.
Tu quoque carminibus nostris delectus haberis,
O decus, o uatis mutua fama tui!
Te solum mea Musa ducem et Pannonia nacta est,
Crescit et officiis illa uel illa tuis.
-- 13v --
Militiae cuinam et pacis uirtute secundus,
Rex sacer et belli fulmen et orbis amor?
Nanque Ladislaui uictricibus intonat armis,
Ditandis eadem prodiga dextra bonis,
Fundendis opibus taelisque accommoda, pactis
Congrua seruandis, officiosa fide,
In bellum praeceps et munera; uincit amicos
Officiis, hostem uiribus una manus,
Vincere quae semper consueuit, nescia uinci:
Sic Marte, ut meritis, cedere turpe putat.
Vtraque magna licet uictoria principis, et quae
Hostem armis, et quae uincit amore suos,
Altera sed maior, quae non ex parte uocanda est
Militis et quam sors nulla iuuare potest.
Hanc tu solus habes: multorum est gloria belli,
Iure sed officii laurea tota tua est.
Illa tamen uicti spoliis immanibus hostis,
Largius haec populi gaudet amore sui.
Vtraque te uirtus propriis insignibus ornat,
Censentur duplici culmina tanta bono.
Adde quod ore pio superis Astraea relictis
Praesertim est animi fida magistra tui.
Hinc Pietas ueneranda tuae sacraria mentis
Possidet et magno robore iuncta Fides,
Nec Phoebaea tuum uincant oracula pectus,
-- 14 -- Ipsa nec insano numine plena Themis.
Concilium usque adeo caeli, Rex magne, mereris
Atque omnes supera uellis ab arce deas;
Quo duce nunc summi Probitas a culmine caeli
Delapsa et terris conciliata redit,
Quaeque tuo Virtus obnubi gaudet amictu,
Auctior alternas coepit habere uices.
Ornatuque pari et geminata sorte superbit
Atque utrinque suum fertque refertque decus.
Hinc Fato coniuncta tuo clarescere uisa est
Dignaque supremae culmina sortis habet.
Nam, uirtute pari, iuncta est hinc inde potestas,
Atque animi dotes regius ambit honos.
Hinc pacis bellique decus duplicataque consors
Inclyta maiestas culmen utrunque tenet.
Par bene conueniens: Virtus et caelsa Potestas,
Quam bene concordes regia sceptra decent!
Non igitur proauos te sospite Buda requirat,
Nec patrui imploret nomina sancta tui,
Nec desiderio senioris lugeat aeui
Suspiretque suos Pannonis ora duces.
Tu reddis ueteres, nec tam meruisse uideris
Quam uicisse tuum, Rex sacer, omne genus;
Quod nisi iam proauis olim demissa fuisset,
-- 14v -- E caelo caderet sancta thiara tibi,
Quae merito crines regno sociata Boemo
Ambiit et gemina luce serena nitet,
Fronte peregrina quae non inuita coruscat,
Gaudet et ad stirpem laeta redire suam;
Quae sic aucta tua uirtute refulgurat, utque
Cingit, sic meritis cingitur illa tuis.
Quod nisi nobilitas fastigia tanta tulisset
Et generis sancti continuatus honor,
Hoc regnum poteras sola uirtute mereri
Rexque animi sola nobilitate legi.
Iure tuis igitur sociabilis Arctos habenis,
Inque unum corpus Parrhasis ursa coit,
Vnaque Sarmaticum concordia fluxit in axem,
Totque regit populos mutua parque fides;
Vtque Sauum et fluuios nolim memorare minores,
Te septemgeminis Ister adorat aquis;
Teque Borystenii latices uenerantur et Albis,
Calcatusque tuis Visula gestit equis,
Continuoque libens famulari gurgite uellet
Et fluxisse tuus totus ubique cupit,
Diuersoque tuum commendat littore nomen:
Rex sacer, inuictus quolibet axe sonas!
Nec bello quam pace minus gens barbara testis
-- 15 -- Per te perque tuas agmina fracta manus.
Sic uastare Hunnos et desolare profectus
Flumine traiecto depopulator Alis
Pannoniae fines tribuit commune sepulcrum,
Quaerebat natis hic ubi regna suis,
Solus et ammissis sociis ac pene superstes
Indigno rapidae munere uiuit equae.
Ludibrium gentisque suae quota portio, flatus
Ventorum atque umbras horruit ille suas;
Caetera Pannonicis prostrata cadauera campis,
Dira uel Archtois piscibus esca natant;
Caedibus innumeris et tempestate cruenta
Ister anhelantes decolor auxit aquas.
Iustaque sacrilegi praedones praeda fuerunt:
Hoc precio constet quaeque rapina uelim!
Hostes arte sua pereant: Iniuria uindex,
Semper in auctores perniciosa redi!
Sternetur sic toruus Alis uiuatque futurus
Debita uictori palma secunda suo,
Inferiisque suis populatum mitiget Istrum
Et pariter natis uictima iuncta cadat.
Qua uero socios pietate tueris, eadem
Fratri indulsisti regna paterna tuo.
Quod refugo infames mirentur sole Micenae,
-- 15v -- Saepeque fraternae conscia Roma necis,
Aut quod Echioniis uix fas est credere Thebis:
Victum armis fratrem uincis amore pio.
Sic pia sanctorum rediit concordia fratrum
Et redit unanimi gratia iuncta fide.
Si qua fuit, penitus nunc exulat illa simultas
Et procul amborum corde reuulsa iacet.
Frustra igitur, frustra spargat furiale uenenum,
Frustra in uos Liuor perfida bella gerat!
Ite procul, Fraudes, Furiae procul ite nocentes;
Non hic Thebana est aut Pelopaea domus,
Sed simplex Spartana fides et qualis Atridas
Aut Siculos fratres alliciebat amor.
Tuque tuas depone faces et parce, Megaera,
Parce, precor, sanctum dissociare genus.[ERROR: no reftable :]2,132 sanctum in margine: reges | genus : suprascriptum pios
Ocyus Euryalum Nisus, Phocaeus Orestem,
Pyrithoique suum Thesea fallet amor,
Quam uos Inuidiae possint mala uerba furentis
Vincere et Allectus Thesiphonesque furor.
Nec uos credulitas, nec mens mala, caecus et error
Decipit, aut rabies aeris et atra fames.
Ah potius pereatis, opes, pereatis, auari,
Omnia cum regnis, aera, perite suis,
Quam uos ulla queant diuellere regna uel aurum,
Turpiter aut uestram commaculare fidem!
-- 16 -- Illum dira, precor, Furiarum uerbera cedant,
Ille petat refugas Tantalus alter aquas,
Aut Ixionium semper uoluatur in orbem
Et graue Sysiphio monte uolutet onus,
Et grauiora ferat, cui sordida massa profano
Cognata poterit carior esse fide!
At cui pluris erit frater quam regna uel aurum,
Ille pios inter iure locetur auos.
Vtque Ladislauus gentilis ab aethere summo
Negliget inferni tertia regna Iouis
Instituetque suos per saecula longa nepotes
Normaque uenturae posteritatis erit,
Sic caelo et terris te praemia digna sequentur:[ERROR: no reftable :]2,155 digna in margine: magna
Nam simul ornandis certat utrunque bonis.
Astra dabunt precium meritis, auctaria tellus
Claraque uirtutes Fama locuta tuas,
Cuius ab illustri pietate docebitur omnis
Posteritas titulis instituenda tuis.
Tantorum neque enim probitas ingloria regum
Prorogat aeternum cuncta per ora decus.
Haec pietas quod si uictura superstite fama
Et fratrum stabilis gratia, rara fides,
Inter Tantalidas numerabere, siue Laconas,
Quoscunque aut reges saecla tulere pios.
Si licet et longum promittere uersibus aeuum,
-- 16v -- Rhacusio aeternum carmine notus eris.
Saxa locuturis non te spirantia formis,
Non te Phidiaca marmora ducta manu,
Nec tam Lisyppus, nec tam illustraret Apelles,
Quantum Romulei nobile uatis opus.
