20. Petro Sodorino
Vt noua Romanę Cicero facundia linguae
Iusta recusauit uindicis arma togae,
Neue suos ciues committeret, exulat ultro,
Dum uinci miserum, uincere turpe putat,
Exilium sic tu, princeps Sodorine, capessis,
Sanguine ne diro tecta paterna natent.
Nec desiderium est patriae graue: cernis ubique
Nam patriam, patria est fortibus omne solum.
Hinc tua principibus saluis Florentia salua est,
Almaque libertas, pristina paxque nitent.
Imperium nec te, patriae iam patre recaepto,
Poenitet et fasces deposuisse tuos.
Nam tua quae fuerat, Sodorine, modestia frugi,
Principe quae semper malluit esse minor,
Priuatumque uirum, quamuis in culmine, gessit,
Fortunae sentit damna nec ulla suae.
Principe priuatus fueras fęlicior: idem es,
Nec tuto inuitus cogeris esse loco.
Sic abrupta iuuat uitasse minantia casum,
Dum solito planum limite carpis iter.
An, rogo, cum possit dubias uitare procellas,
Non portum reduci nauita puppe petat?
Attamen esse solent transacta pericula cordi:
Dulce est praeteritos enumerare metus.
Tu quoque transmisso potius discrimine gaudes,
Quodque recusares ferre, tulisse iuuat.
-- 201v -- Vtque semel tenuit caelum Tyrintius, axem
Continuum cuius torquet anhelus Athlas,
Sic tibi maiestas pro tempore credita notos
Ad Medices magno foenore laeta redit.
Nanque intermisso plaerunque labore ministrat
Accumulatque nouum robur amoena quies.
Sic Medices cessare iuuat, post ocia quorum
Maiori uirtus semper honore uiget.
Hinc patrii[ERROR: no reftable :]35 patrii: -ae, ut videtur, suprascriptum (patriae) laurus creuere et auita trophaea,
Vulneribus Medices inualuere suis:
Sic in relliquiis Laurens iam fratre perempto
Deque suo maior carcere regnat auus.
Haec eadem geminos sequitur fortuna nepotes,
Quorum captiuus maior ab hoste fuit,
Exul inops alter, moerens, inglorius, at nunc
Maior ab erumnis regnat uterque suis.
Paret et alterius dicto Florentia, nutu
Alterius gaudet terra fretumque regi.
Quam bene successit! Solitus labor ille regendae
Huic generi patriae restituendus erat.
An melius rectum confuso constat aceruo
Aut uno melior principe uulgus erit?
Nec plebiscitis res publica fluctuet: unum
Rectorem nauis uela regenda petunt,
Vnum bella ducem poscunt, unoque uidemus
Feruentes currus Authumedonte regi;
Vnus in armentis, dux unus et in grege regnat,
Vnius et regis iussa sequuntur apes;
Vno cuncta Deo constant, mortalibus unus
Hoc eodem exemplo rector in orbe sat est;
-- 202 -- Quo magis unius moderamina poscitis, urbes,
Paucorum aut uno desipiente uices.
Non multos regnare bonum est: rex imperet unus,
Maeonides uatum maximus ille docet.
Hinc unus regnat Decimus Leo, Scipio cuius
Et Cato protritam sub pede lingat humum,
Certatimque libens uestigia pronus adoret
Romulus et Brutus pacificusque Numa.
Nec mirum: Christi uice fungitur, omnibus et qui
Imperat, illius tradita iura tenet,
Perque potestates binas sacraria Ditis
Sidereasque domos pandere iuris habet.
Quo magis obsequium debent mortalia, si quid
Vsquam sincaere relligionis habent.
Hinc ueluti solem ac lunam stellasque minores
Lucis inaccesę copia magna fouet,
Sic necdum ciues opulentat luce, sed orbem
Lustrat et imperio summa uel ima regit.
Quo magis unanimem uicino lumine fratrem,
Te quoque praesenti numine, Petre, fouet;
Hinc uolat et reditum tibi praepes epistola praestat,
Vix illo solii sceptra tenente sui,
Nec se Pontificem potius quam praestat amicum –
Hoc opus egregii principis esse ratus –
Teque uelut fidum Pylades dilexit Orestem,
Vtque suum Pollux Castora frater amat.
Viue igitur felix tanto sub principe, cuius
Imperio quouis pluris habendus amor.
Sed quia Pontifici patriam duce et auspice Christo
-- 202v -- Contigit et ciues conciliare suos,
Hoc precor ut sese concordia tanta propaget
Et toto abruptam sarciat orbe fidem,
Mutua ne rabies Christi laniare laboret
Viscera, Pontificis pignora fida pii.
Iamque pio nexu ditionem et corpus in unum,
Iam redeant capiti debita membra suo;
Vnanimes coeant in mutua foedera reges,
Consortes uideant saecula nostra pios.
Nam nisi sanctus amor populos conglutinat omnes,
Heu, quaenam clades, quanta ruina manet!
Nam modo pacauit tot bella domestica et hostis
Fratribus extinctis regna tot unus habet;
Europae atque Asiae multum concordibus armis,
Sed magis, heu, nostra seditione uiget!
An, rogo, qui fratrum sobolem fratresque trucidat,
Impius hic claemens hostibus esse potest?
Heu, quantam cladem Rodope et Pangaea minantur,
Et Rhesi et Boreae perfida regna trucis!
Annibal alter adest alterque Alaricus et Hunnus
Et Sarraceno saeuior hoste manus.
Damna recrudescunt priscis grauiora, uicissim
Ni iungunt reges tanta pericla pios.
Nanque lupus canibus quotiens interuenit atrox,
Sedatur uiso rixa canina lupo;
Si populata tamen uastauit ouilia, frustra
Adlatrat stabulum serus inane canis.
Incassumque nouos extinctum tendimus ignes
Cum iam flammarum sidera lambit apex.
Maturam petit aeger opem frustraque medemur
Si non repenti est obuia cura malo.
-- 203 -- Ergo opportuno coalescant robore uires
Et pia concordi terra fragore tonet:
Arctos et Occasus corpus conspiret in unum,
Turca Gotifredos sentiat esse nouos.
Vrbanus melior, melior Pius arma retractet
Successuque nouus prosperiore Leo.
Cui, puto, praesidiis socius communibus aether
Praesto erit, humana si titubabit ope:
Incassum neque enim supra mortalia uexit
Hunc Deus et proprias iussit habere uices.
Nec modo mortalis consensus et Vrbis et Orbis
Optio, praesentis sed fuit illa Dei.
Quod si iusta pio debetur palma Leoni,
Quale secuturum est proelia sancta decus!
Nec modo pensabunt Asia atque Europa labores,
Innumeris tellus utraque plena bonis,
Aeternumque decus mansurae in saecula famae,
Fortibus et merces gloria magna uiris,
Sed maiora manent uirtutes praemia tantas
Quae Christus salua relligione dabit,
Victoresque pios ornabit ouantior axis
Cum caelum aetherea uoce: »Triumphe!« canet.
