Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].
Restat igitur sola demonstratio in genere causae formalis, quia est scientia sexto b3 Metaphysicae et cum omnis scientia sit per demonstrationem a priori vel a posteriori. Sed in ista non a posteriori, quia causae in ea sunt aeque prius notae nobis et naturae, ergo a priori. Ita tamen, quod conclusio priorum demonstrationum sit praemissa sequentis demonstrationis. Quia omnia posteriora natura demonstramus in istis per ea, quae sunt priora natura, quia per causas adaequatas.
Capitulum secundum: de genere causae materialis
Subiectum vero huius artis, scilicet libri Elementorum
vel principiorum Euclidis, est quantitas. Quae accipitur
pro genere causae materialis, circa quam. Quae est duplex
(ut infra videbitur), quod praecognoscitur in scientia duplici
praecognitione [38]: ideo neque demonstratur primo
Posteriorum. Sed quia titulus huius artis est liber Elementorum
vel principiorum, qui quidem ab omnibus exponitur,
quod ideo dicitur principiorum propterea, quia apud
priscos iste liber habebatur loco logicae, quae est principium
in omni scientia. Quae quidem expositio est ex toto
falsa et ruinosa. Quia logica est de syllogismo fabricando,
hic vero nulla ars talis data est, de qua solius est logici.
Imo (quod fortius est) praesupponit logicam, quia semper
hic vel est processus diffinitivus vel demonstrativus; quod
utrumque docetur a Philosopho in Posterioribus analyticis [39].
Quare istis omnibus convenit ignorare primas radices
huius artis, prima principia, fundamenta et totam intentionem
doctoris et magistri; et nil mirum, quia de raro
contingentibus est, ut quis sit peritus mathematicus et
bonus philosophus. Ideo aliter est dicendum. Est enim
unum de secretis huius artis, non intellectum ab aliquo
Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum]. |
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.