301/302 iuramenti, aut dirae imprecationis, quam tamen vel mali ominis, vel etiam blasphemiae vitandae gratia generali noce exprimere maluerunt. 1. Regum 2. Facere uota, pro, adimplere Ieremiae 44. Factum desiderium dulce est animae, Proverb. 13 pro, desiderata aut optata res, cum contingit. Factus est molens, Iudicum 16, pro molebat in domo vinctorum. Factor veritatis. Proverb. 12. In factoribus veritatis beneplacitum est Domino. pro, Dominus amat et fovet eos qui veraces sunt, qui verae doctrinae et aliis rectis ac sinceris actionibus dediti sunt. Facere tempus, Actor. 18. pro transigere aut absumere. Facere aliquos: pro, sibi deligere, constituere. Marci 3. Tunc fecit sibi duodecim qui manerent cum eo, et quos ablegaret. Fecit eum aspicere, Marci 8. pro, iussit eum denuo respicere, visum suum experiri. Factores legis iustificabuntur, Rom 2. pro effectores, qui integre et plane eam faciunt. Verum Iacobi 1, Estote factores, non auditores legis: de studio et conatu obediendi dicitur.

IN FALCES contundi lanceas, Isaiae 2, est instrumenta bellica mutari in rustica seu pacis instrumenta, et bellum verti in pacem. per signum enim, res signata denotatur, Metonymice.

FALLERE, pro deesse, deficere, disparere. Threnorum 1. Vocavi amicos meos, sed ipsi fefellerunt me. id est, nulli usquam fuerunt, desierunt superesse. Sic, Aquae eius non fallent aut mentientur: pro, suppetent, aderunt.

FAMILIA, varia significata habet. Aliquando tantum eos complectitur, qui in una domo sunt: ut Psal. 46. Aliquando eos omnes, qui eiusdem sanguinis aut cognominis sunt: ut, domus aut familia Fabiorum. Aliquando totam unam gentem, aut tribum: ut Iudicum 18, De tota tribu Dan. Denique Genesis octavo dicitur, Iuxta familias egressae sunt animae de arca. id est, iuxta species egressa sunt animalia. Psal. 7. Ponit familias ut oves id est perinde molliter curat, pascit et fovet.

FAMES duplex est: corporalis, rerum ad victum necessariarum: et metaphorica, aut spiritualis, audiendi verbi Dei, aut cognitionis divinae: de quib. ordine agemus. Famis viri, pro famelicis, Isaiae 5. Viri gloriae eius sunt viri famis, et multitudo eius arida siti. Fame comburi dicuntur homines, depascente naturali calore ipsum humidum radicale, cum ei alimentum cibi non suppeditetur. Hinc talis nigredo a famelicis contrahitur, ut dicas eos revera adustos, aut in fumo torrefactos esse. Deut. 32. Combusti erunt fame, et comesti aegritudine. Famem vocare super terram, Psalm. 105. Gen. 41. Et famem congregare super aliquos, Ezech. 5, est, magnam caritatem annonae per sterilitatem efficere. Idem valet et, Tradere aliquem in famem. Hiere. 18. Famelici cessarunt, 1. Sam. 2. scilicet locare suam operam, famulari aliis: seu, nulli amplius fuerunt famelici. Fames spiritualis est, cum vel deest copia verae et sincerae doctrinae, cuiusmodi Amos 8 Deus populo minatur, inquiens, se adducturum famen et sitim audiendi verbum Dei: vel cum alioqui homines contriti, et alii vere pii, aut remissionem peccatorum quaerunt ac sitiunt (de quib. dicit Isaias, Omnes sitientes venite ad aquas: et diva Virgo canit, Esurientes implevit bonis et divites, id est securos, dimisit inanes) aut denique cum pii esuriunt aut sitiunt iustitiam Dei, seu cupiunt meliorem statum religionis et Ecclesiae, quos saturandos esse Christus affirmat.

FAMULARI famulatu servi: Levi. 25. Iubet uti Deus empto Iudaeo, ut mercenario, non ut mancipio: quod praeceptum etiam Cicero repetit. Non opprimas servitute famulorum: id est, non duriter tractes ut mancipium. Sed famulus, παιδίον , puer, aliquando etiam honestioribus servis, atque adeo liberis tribuitur: de quo in voce PUERI.

FASCICULUS vitae. 1. Sam. 25, videtur esse idem quod liber viventium, aut certe manus Dei (ut Christus et D. Petrus loquuntur in novo Testamento) in qua potenter custodimur, et ex qua nemo nos rapiet. Inquit autem ibi Abigail: Si enim surrexerit aliquando homo persequens te, vel quaerens animam tuam, erit anima domini mei custodita quasi in fasciculo viventium apud Dominum Deum tuum. Porro inimicorum tuorum anima rotabitur quasi in impetu et circulo fundae, quae sane pulchra similitudo et hypotyposis est.

FASCINUM in uno tantum Scripturae loco, Gal 3, reperitur. Venit autem a verbo Graeco βασκάινω , quod a ϕάεσι κάινειν deducunt, quod est (ut vulgo existimatur) noxiis oculis laedere, praesertim pueros, et brutorum etiam teneros foetus, non sine aliqua efficacia diabolicae malitiae aemagiae. Haec opinio apud Roman. Graecos et Barbaros fuit, estque etiam nunc. Ideo vulgo mulierculae collaudantes puerulos de forma aut valetudine, simul addunt bonam precationem. Paulus porro ab externa et corporali ista laesione maleficorum, sive per oculos, sive per incantamenta, transtulit ad spiritualem laesionem, quae fit per falsam doctrinam ac seductores: ubi ita homines potenter operante satana incantantur et dementantur, omnique vero ac sano iudicio ac timore Dei privantur, ac ita in suo errore constabiliuntur, ut (sicut Paulus loquitur) sint plane subversi, a semet damnati, et spiritu vertiginis laborent. Vides tantam esse huius diabolici veneni aut fascini vim, ut tandem multi etiam carnali aut naturali iudicio priventur: sicut etiam nostri temporis Fanaticorum exempla, ut Anabaptistarum et similium testantur. Sed de hac voce et re prolixius Lutherus in Galatis, et Erasmus in Annotationibus.

FATUUS. Inter laesiones quibus irati proximum laedunt ponit Christus Matth. 5, etiam vocem Fatuus. Complectitur autem ibi ea vox omne genus conviciorum, ac maledictorum, quae proximo praeter meritum maloque animo irati ingerere solemus. Porro quod Christus vocat Fatuas virgines, quae non attulerunt secum oleum, exponetur in voce STULTI. Nam revera eadem vox in Graeco, et etiam significatio est.

FAVUS, interdum per metaphoram pro quovis alimento, aut alia etiam re longe suavissima ponitur. Hinc Salomon dicit, Animam saturatam calcare favum, at famelicae animae omne amarum dulce est: id est, abundantes, ac veluti pertaesos nauseare, aut non curare aliqua alio qui optima beneficia: sed egentibus, etiam minus lauta esse gratissima. Favum stillare dicitur adultera, Proverb. quinto: pro, blandissime loqui, et suis blandimentis capere suum amasium, cum tamen interea ei extremum exitium paret. Sic et Proverb. 16. Ut favus mellis sunt eloquia pulchritudinis. id est, tam gratus ac suavis est elegans sermo, ut optimum mel. Sic et verbum Domini dicitur Psal. 19, esse dulcius favo mellis.

FEL, ut est liquor amarissimus, ad haec irae et commotionis a per metaphoram vel metalepsin significat virus satanae, aut nativam malitiam, aut corruptionem cordis, quae semper erga Deum et proximum est acerba et amara: erga neutrum sane est suaviter affecta, eive bene cupiens, quin potius contra utrunque scelerata consilia meditatur ac machinatur. Significat igitur Petrus, cum Actor. 8 dicit, Video te esse in felle amaritudinis, et vinculo iniustitiae: Simonem magum nec renatum esse, nec pristinum suum sceleratum animum ulla ex parte immutasse in melius: cum tamen simulet se esse Christianum, et de priori venenata malitia resipuisse. Significat alioqui vox fellis ראש Ros, etiam venenum. Putant porro interpretes, Petrum hac voce allusisse ad locum Moysis Deut. 29, cuius haec sunt verba: Videte ne sit inter vos radix pullulans aut fructificans bilem aut absynthium. id est, ne sit quispiam habens semina, consilia, et conatus idololatriae, quae sit et Deo amara aut ingrata, et vobismet extreme perniciosa,

Previous page

Next page