Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Previous page

Next page

-- 363 --

701/702 Dei. Glossa Pharisae orum mandatum explicabat, Iuva patrem, scilicet offerendo in templo: sic enim ei Deum ipsum reddes propitium, quod ei longe magis proderit, quam si tantum ei alimentum in culinam allatum fuisset a te filio. Munera mittent sibi invicem, Apoc. 11. id est, valde laetabuntur, et sibi invicem congratulabuntur de oppressis veris ac piis doctoribus: quod hunc passim fieri videmus. Cum munere vultum alicuui deprecari, est, eum agnoscere superiorem, et quasi supplicem illi fieri. Psal. 45, Filiae Tyri cum munere vultum tuum deprecabuntur. Munus aliquando etiam idem est quod sacrificium, ut supra in voce MINHA monui. Quare Gen. 4, et Hebr. 11, dicitur Deus respexisse ad munus Abelis, sed Caini munus neglexisse. munificentiarum pluvia, pro larga, ac liberaliter a Deo donata: Psal. 68, Pluviam munificentiarum super haereditatem tuam elevabas Deus.

MURMURARE, significat proprie submissa voce [?: alioqui ] . Quia vero sic submissa voce queri solemus, praesertim cum non satis iustam causam habemus, aut eius offensam de quo querimur metuimus: fit, ut murmurare admodum crebro pro queri de aliquo, et accusare aliquem tanquam iniuste secum agentem, significet. In hac significatione valde crebro in veteri Testamento, praesertim in quatuor posterioribus libris Pentateuchi, accipitur de Israelita, cum iniustis querelis contra Deum et Moysen utitur. Sic et in novo Testamento accipitur de Iudaeorum accusationibus contra Christum, Luc. 5. 15, et 19. Item operariorum contra patremfamilias, Matth. 20. et denique Graecorum contra Iudaeos, Act. 6. Accipitur tamen aliquando etiam in meliorem partem. ut sermo Iudaeorum loquentium de Christo, ac dicentium: Christus cum venerit, num maiora [?: ] iracula faciet? vocatur murmur, Iohan. 7. Item ibidem, Sermo promiscuus Iudaeorum, ac partim bonus, partim malus, de Iesu, vocatur murmur. Sic et Paulus ad Philip. 2. et 1. Pet. 4, praecipiunt hospitalitatem, aliaque pietatis officia, sine murmurationibus et dissensionibus

MURUS crebro in Sacris literis significat ipsa moenia civitatis. Per metaphoram alias significat quidvis arduum et difficile: ut Psal. 18, In Domino transiliam murum id est expugnabo munitas urbes, et omnino quamvis potentiam et difficultatem exuperabo, veluti si uno saltu moenia hostilia transilirem. Hier. 15, Et dato te huic populo murum aeneum, pugnabuntque contra te, et non praevalebunt tibi: quia tecum sum, ut servem te. Murus etiam quidvis defendens homines significat, eodem tropo: ut Isaiae 26 Urbs fortis est [?: no-s ] , salutem ponet murum et antemurale: id est, tum magna moenia, tum et parva quae ante magnum murum [?: ] , erunt salutaria civibus: valide arcebunt hostes, ne possint civitatem capere. Per metaphoram autem spiritualia Dei praesidia notat, quibus tuetur suam Ecclesiam, quae per hanc civitatem et cives depingitur. Proverb. 18. Substantia divitis est urbs fortitudinis eius, et veluti murus munitus in imaginatione eius: id est, suo iudicio. Murum, Isaiae 49. putant aliqui significare principes et magnates, qui se veluti murum opponunt pro [?: -mo ] ac populo Domini: sicut hoc nomine Prophetae et doctores Ezech. 13 accusantur, quod non opponunt sese irae Dei veluti murum pro populo. Et [?: econtra ] servi Nabal dicunt ad Abigail, eius uxorem, 1. Sam. 28 de Davide et eius servis: Viri illi valide fuerunt [?: no-i ] , fuerunt murus super nos interdiu ac noctu, [?: ] diebus quibus fuimus cum eis pascentes oves: id est, non solum non laeserunt nos, sed etiam defenderunt contra latrones et alios, si qui nos laedere [?: volue- ] . Peccata aut scelera circumdare murum alicuius civitatis, est, illa potenter in ea vigere. Psal. 55, Vidi violentiam et contentionem in civitate die ac nocte, circumdant eam intra vel super muros eius. Ascendere in murum, et currere per eum: significat promptitudinem, alacritatem, audaciamque et felicitatem hostium, qui facile capient civitatem: Ioel 2. Aedificari muros alicuius civitatis, est, eam muniri, defendi, ac omnino in optimum aliquem statum perduci: Psal. 51 Sic in Isaia aliquoties, Muros alicuius civitatis coram Deo esse, est, ipsum perpetuo eius curam habere: Isaiae 49. Ab externa porro reaedificatione transfertur metaphora ad spiritualem aedificationem Ecclesiae Dei: ut Psal. 51 Orat David pro Ecclesia, inquiens: Bene fac Domine Syon, tu aedificabis muros Hierusalem: intelligens praesertim eam reaedificationem, quae per Messiae adventum fieri debebat. In hac significatione de spirituali reaedificatione Ecclesiae vaticinatur Isaias cap. 60, futurum ut filii alienigenarum reaedificent muros Hierosolymae: id est, excitentur pii doctores ex Ethnicis, qui veram religionem et Ecclesiam propagent. Murus per synecdochen, pro ipsa civitate Amos 1, Mittam ignem in murum civitatis: id est, exuram ipsam civitatem. Levi et Simeon accusantur Gen. 49, quod suffoderint Sor: id est, (ut plerique interpretantur) murum: per murum autem volunt intelligi oppidum Sichem, quod illi fraude ob raptam Dinam everterant. Alii interpretantur bovem, et intelligunt Iosephum ab illis duobus potissimum venditum. Murus [?: ra--osus ] , et similes aliquot voces aut phrases, exponentur infra in PARIETE.

MUSTUM, seu vinum recens expressum, negat Christus poni in utres veteres: aut contra, vetus vinum in utres novos. Ratio autem est ibidem a Domino subindicata, quia mustum cum sit valde flatuosum, disrumpit vas, si sit imbecillum, praesertim si non pateat exhalationis exitus, sicut in utre non patet. Ad haec, ob eandem causam non facile afficitur novitate vasis. At contra vetus vinum, non perinde requirit vas robustum, utpote quod iam deferbuit, et facile afficitur novitate vasis, eoque requirit vas quod iam ex priori vino bono quodam sapore ac odore tinctum imbutumque est. Indicat autem Christus per illam parabolicam sententiam, proportionem esse debere inter disciplinam et discipulos, molliusque novitios curandos esse quam veteranos. Quasi musto sanguine suo inebriabuntur, Isaiae 49: aliqui exponunt, tanta fame et rerum penuria laborabunt, ut possint prae fame vel proprias carnes mandere, et proprium sanguinem bibere. Alii: Efficiam ut sint sibimet exitio. Possis quoque exponere: Maximis afflictionibus et conscientiae terroribus eos in eam desperationem adducam, ut semetipsos corrodant et absumant: sicut Iudaei et alii persecutores tandem semet interfecerunt, aut certe se extinctos esse, vel montium in se ruentium oppressionem cupiverunt. Act. 2 obiicitur Apostolis, ex dono spiritus variis linguis Deum celebrantibus quod sint dulci vino, γλεύκους , id est, musto pleni. Alii simpliciter dealiquibus preciosioribus ac dulcibus vinis exponunt, quia tunc nondum fuerit musti tempus, et mustum minus inebriet vino. Verum in illis calidis locis fieri potest, ut tam cito maturescant vuae, praesertim in aliquibus apricis locis.

MUTARI, non raro significat perire, tolli, interire: quia interitus secundum Physicos nihil est aliud, quam quaedam mutatio formae, dum materia ex alio in aliud transit: quemadmodum unius interitus est alterius ortus. Isaiae 2: Idola penitus mutabuntur: pro, peribunt. Sic Cant. 3: Hyems transiit, imber mutatus est et abiit: id est, evanuit. Psal. 102 et Heb. 1: Caelos mutabis, et mutabuntur. Dan. 4 aliquoties dicitur, Septem tempora super te mutabuntur: idest, septem menses transibunt, te in ista brutorum sorte permanente. Mutare iudicia Dei in impietatem prae gentibus, Ezech. 5. pro, corrumpere veram Dei doctrinam et religionem. Et Rom. 1: Mutaverunt

Previous page

Next page


Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.