Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Previous page

Next page

-- 542 --

1059 vere parta est, ibi nullis amplius expiatoriis aut propitiatoriis sacrificiis opus est. Quod si adhibeatur tale sacrificium ac sacerdotium, protestationem fieri ait eadem Epistola, quod nondum vere parta sit peccatorum remissio: quod ad controversias huius temporis iudicandas valde prodest observasse.

¶ Nunc locutiones quasdam huius vocis percurramus. Psal. 132: Sacerdotes tui induantur iustitia, et pii tui iubilando iubilent. Et mox: Sacerdotes eius induam salute, et pii eius iubilando iubilabunt Posterius dictum est veluti responsio ac exauditio praecedentis precationis. Sensus autem est, quod Deus eos ornabit iustitia ac salute, non tantum temporaria, sed etiam aeterna. Contra mox sequitur: Hostes eius induam confusione. id est, obruam poenis, reatu, et denique damnatione aeterna. Isaiae 24: Erit sicut populus, sic sacerdos: sicut servus, sic dominus eius: sicut ancilla, sic domina eius. id est, omnes perinde calamitosi et in extremam sortem redacti erunt, nulla potiori sorte fruentur superiores ordines: seu evertetur politia, confusis ordinibus ac statibus ipsius. Eadem porro locutio Oseae 14, significat perinde sacerdotes esse imperitos, et omnibus peccatis contaminatos, sicut vilem stultamque plebeculam. Ezech. 7, et saepe alias, dicitur peritura aut non peritura lex a sacerdote, visio aut verbum a Propheta, et consilium â senibus aut sapientibus. Nam sacerdotum erat proprie docere, ac explicare scriptam legem: propherarum, acceptum verbum seu mandata aut visiones divinitus oblatas populo, regibus et sacerdotibus referre: sic etiam sapientum politicorum seu senatorum fuit, consilium de rebus agendis quaerere ac dare. Sic et Malachiae 2 inquit, Labia sacerdotis custodient scientiam, et legem quaerent ex ore eius, quia angelus Domini exercituum est. Principes sacerdotum (ut dixi) aliquando etiam aliqui inferiores sacerdotes nominantur. Ratio huius nominis ea videtur esse commodissima, quod olim primarii sacerdotes fuerunt in vigintiquatuor classes distributi, ut apparet ex 2. Par. 24, ubi etiam vocantur Principes sanctuaii. Et 2. Par. 36 diserte principes sacerdotum dicuntur. Talis consuetudinis ac ordinationis verisimile est aliqua vestigia etiam post captivitatem Babylonicam mansisse, ideoque et nomen principum sacerdotum cum re servatum esse. Principes igitur sacerdotum saepe in Evangelistis et Actis nominantur: ubi ea vox non semper summum sacerdotem, sed tantum quosvis primarios sacerdotes denotat, aut alioqui potentiores inter sacerdotes: sicut et locutio, Princeps publicanorum. Talis videtur fuisse et ille Sceva Actor. 19, cuius filii Ephesi suis exorcismis malos spiritus ex obsessis pellere volebant. Translato sacerdotio, sequitur etiam legis translatio, Hebr. 7: id est, mutato Levitico sacerdotio in Christi sacerdotium, necesse fuit etiam aliam legem ac doctrinam de novo sacerdote et sacrificio sequi, ab eaque quae prius fuit multum diversam. Hanc sententiam citat Papa, ut persua deat in se esse iam translatum ius tum sacerdotii, tum condendi novas leges ac religiones. ¶ Verûm appendicis gratia etiam accuratius aliquanto discrimina Pontificis sacerdotum et Levitarum adiiciemus. Levitae communia quaedam cum sacerdotibus habebant. qualia sunt: Vacare cultui divino, Num. 3 et 8: Nihil possidere de terra, sed tantum accipere decimas de filiis Israel, Num. 18, et Iosuae 13: Orare pro populo, Numer. 18: Benedicere populo, laudare Deum per Psalmos et organa Musica, 2. Par. 30: Colligere pecuniam a Mose ad templi aedificationem destinatam, 2. Par. 24. et 4. Reg. 12. Immolare phase, 2. Par. 30.

¶ Multa autem discrimina quoque Sacerdotum et Levitarum reperiuntur. I. Sacerdotes erant ex tribu Aaronis: Levitae vero ex tribu Levi. Num. 3. cui etiam Moysi filii annumerati sunt: 1. Par. 23. II. Sacerdotes alio ritu consecrabantur, de quo Exod. 29: alio [?: Le- ] , Num. 8. III. Levitae erant sacerdotum ministrium tabernaculo, et eorum mandata faciebant: sed non ad [?: -tare ] licebat eis accedere, nec sacrificare: Num. 18 Ezech. 44. IIII. Levitae in profectione populi in terra Canaan, portabant tabernaculum: sed Moyses et Aaron, et filii eius, habebant custodiam sanctuarii in medio populi Israel: Num. 3. Et ipsi soli, cum movendaverant castra, ingrediebantur in sanctum sanctorum, et [?: ] ponebant singula ut par erat: Num. 4. Porro cum populus venisset in terram Canaan, hoc officium Levitici cessavit, ac pro eo iussi sunt â Davide esse sub manu filiorum Aaron in cultum domus Domini, in vestibulio, et in exedris, et in loco purificationis, et in sanctuario et in universis operibus ministerii templi Domini i. [?: ] . 23. Ibidem Ezech. 44 constituuntur aeditui, et ianitus portarum, et ministri domus, et mactatores holocaustorum et victimarum populi. V. Levitae a 20 annis et supra, ingrediebantur in tabernaculum, et [?: ser- ] usque ad annum 50, quem egressi cessabant: Num. 8 summus sacerdos per totam vitam praeerat sacris. VI. Levitae primitias summo sacerdoti cogebant dare de decimis, quas accipiebant a populo: Num. 8 VII. Sacerdotes erant super panes propositionis, et ad similae sacrificium, et ad lagana, et azyma, et sa-nem, et ad torrendum, et super omne pondus atque mensuram: Levitae vero stare debebant mane ad [?: con- ] dum et canendum Domino, similiterque ad vespertam in oblatione holocaustorum Domini, quam in [?: ] batis et calendis, et solennitatibus reliquis, iuxta [?: ] rum et caeremonias uniuscuiusque rei iugiter coram Domino, et custodire observationes tabernaculi foederi, et ritum sanctuarii, et observationem filiorum [?: A- ] fratrum suorum, ut ministrarent in domo Domini: 1. Par. ii.

¶ Caeterum Sacerdotis quoque et Pontificis quasi differentiae in veteri Testamento annotantur. I. Sum-mus sacerdos natu maximus erat inter filios et posteros Aaronis: alii aetate inferiores. II. Summus sacerdos unus erat per totam vitam: sed alii sacerdotes plures>. III. Summus sacerdos solus in sanctuarium egrediebatur, in anno semel: alii vero non ingrediebatur. Levit. 16. IIII. Alium ornatum gestabat [?: summ-- ] sacerdos: et alium alii sacerdotes. Exod. 28. Aaron enim gestabat rationale, superhumerale, tunicam, [?: cid- ] et baltheum, vittam, laminam, tintinabula: filii [?: ] eius tunicas lineas, et baltheos, et tyaras. V. [?: M----te ] sacerdote magno, fugitivi redibant in locum [?: ] id aliis sacerdotibus defunctis non fiebat. Iosuae 20.

SACRAMENTUM, a verbo Sacro, quod significat Deo offero, dedico, consecro. Forte ideo vetera Theologi hanc vocem usurparunt, quia per sacramenta nos Christo offerimus ac sacramus, penitusque addicimus. Nec illa quoque ratio nominis inepta videtur, quod Latini olim, teste Festo, dixerunt Sacramtum quicquid iurisiurandi interposita sacratione [?: ] Nam in nostris Sacramentis duplex iurametum ad. Alterum ex parte Dei, iuramento sese nobis in [?: ] propter filium obligantis, quod non velit mortem peccatoris, sed sit nobis propitius futurus propter filium suum. Ezech. 18, Hebr. 6 et 7. Alterum vero [?: iuramen--- ] est ex parte nostri, qui certo pollicemur, nos soli [?: ] Deum culturos: eaque ratione, quam ille nobis praescribit, ab eoque salutem temporariam ac aeterna per et propter filium suum expectaturos et petituros, ac denique Satanae et mundo inimicitias denunciaturos. [?: Te- ] itidem apta conveniensque ratio etymologiae illa [?: ] posset, quod sicut olim milites se iuramento astringebant suo duci, quod illi Sacramentum vocaverunt nos quoque in Baptismo, et altera sacra caeremonia [?: ] Christo duci nostro plane ad spiritualem militiam [?: ]

Previous page

Next page


Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.