Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Previous page

Next page

-- 598 --

1171 Deut. 4. Audi Israel statuta et iudicia, quae ego doceo vos, ut faciatis et vivatis. Aliquando quodvis verbum Dei signat, cuiusmodi sunt etiam comminationes. Zachar. 1, Verba mea et statuta mea, quae mandavi servis meis prophetis, an non apprehenderunt patres vestros? id est, an non acciderunt eis? quando quidem sunt abducti in captivitatem, et aliis a me praedictis calamitatibus castigati. Statutum aliquando mos aut consuetudo est. 2. Paralip. 35. Quas lamentationes dederunt in statutum super Israelem. id est, in morem aut consuetudinem perpetuam. Exod. 13, Observabisque hoc statutum in tempore statuto a diebus in dies. id est, hunc morem Paschatis celebrandi. Statutum et iudicium ponere in populo: Exod. 15, Ibi posuit Israeli statutum et iudicium in populo. id est, leges tulit, decreta populi proposuit, eumque docuit. Ponere aliquid in statutum, est aliquid ordinare, aut in morem, ius ac consuetudinem inducere. Sic 1. Sam. 30 dicitur David posuisse in statutum et consuetudinem in Israele, ut tantundem accipiat qui relinquitur ad custodiendas sarcinas, ac is qui exit in aciem. Num. 27. Erit filiis Israel in statutum iudicii. Psal. 81. Clangite in Calendis tuba, etc. quia statutum est Israeli, iudicium Deo Iacob. id est, Deus sanxit ac proposuit hoc decretum populo Israelis, ut sic quasdam soIennitates celebrent. Statutum unum. Num. 15, Statutum unum erit vobis et peregrino. Paulo post: sicut vos, sic et peregrinus coram Iehova. Et mox: Lex una et norma una erit vobis et peregrino. id est, eadem lege, decreto, ac conditione tenebuntur. Statutum alicui esse, aliquando quasi proprium quoddam ius et privilegium indicat. Exod. 29, Erit eis sacerdotium in statutum perpetuum. pro, possidebunt illi peculiariter hanc functionem. Levit. 10, Statutum tibi et statutum filiis tuis est de oblationibus, vel ius aut privilegium tuum et filiorum tuorum. Sic Exod. 29, Et erit Aaroni et filiis eius in statutum perpetuum a filiis Israel. pro, iure aeterno accipiet Aaron et filii eius pactum, hoc erit quasi privilegium tuum. Statuta gentium sunt leges, consuetudines ac mores gentilium. Levit. 20, Ne ambuletis in statutis gentium. Sic Ezech. 20, In statutis patrum vestrorum ne incedatis. id est, nolite imitari eorum mores ac idololatrias. Per metaphoram transfertur ad cuiusvis rei naturam, cursum, ac conditiones. Sic caelorum ac lunae statuta dicuntur, Iob 38. Nunquid nosti statuta caeli? id est, ordinem, cursum et revolutiones caelorum. Ierem. 33. Si non erit pactum meum cum die et nocte, et si statuta caeli ac terrae non posui, etiam reprobabo semen Iacob et servi mei David. Sic statutum messis, Ierem. 5. Hebdomadas statutorum messis custodit nobis Deus. id est, certum aptumque tempus messi servat nobis. Sic Iob 28, Dum faceret pluviae statutum. id est, dum pluviae leges praescriberet. Sic Statuta lunae, Ierem. 31. pro motu aut cursu eius ponitur.

STELLAE ob numerositatem saepe Israelitarum multitudinem declarant, Genesis 15. 22 et 26. Sic Deuteron. 1. inquit Moyses, Hodie estis sicut stellae caeli plurimi. 1. Paralip. 27, Dixerat Iehova, quod multiplicaret Israelem veluti stellas caeli. Stellae luminis: pro, stellae lucidae, aut lucentes. Cum laudarent pariter stellae luminis, et iubilarent omnes filii Dei: Iob 38. Stellae et luna dicuntur praeesse nocti, Psalmo 136. et Ierem. 31, quia potissimûm noctu cernuntur, et tunc earum est usus ratione lucis et progressus, qui tempus noctis indicat. Exitus stellarum, vespertinum tempus significat Nehem. 4, Faciamus opus ab ascensu aurorae usque ad exitum stellarum. id est, usque dum incipiant apparere stellae. Stellae per metaphoram doctores significant, eo quod lucent in Ecclesia, et praelucent aliis sicut stellae in firmamento. Unde et Casus stellarum, lapsum ac ruinam doctorum denotat: Dan. 8. Crevitque usque ad exercitum caeli, et deiecit in terram de exercitu et de stellis, et concedavit eas. id est, aliquos doctores et alia illustria membra Ecclesiae. Apoc. 6. Hac quoque ratione significationis, nisi quod in maiori quadam emphasi, et [?: sublimior- ] [?: ] du, Num. 24 Christus nominatur Stella: Orietur [?: S- ] la ex Iacob, Vocatur vero ob plures causas Meschiae stella: quia videlicet erat futurus illustris et gloriosus in hoc spirituali caelo, aut regno Dei: quia erat illuminaturus Israelem intus spiritu, et ab extra doctrina, et denique quia erat veram felicitatem illis in tenebris de umbra mortis sedentib. allaturus. De quo genere metaphorarum lucis ac solis, alibi dictum est. Stellae dicuntur pugnasse cum Sissera: Iudicum 5. id est, Deum ipsum caelitus proturbasse, et perdidisse eius exerciti, Sic Ioel. 2 et 3. stellae caeli dicuntur retraxisse splendorem suum: quam credo esse illam usitatam amplificationem calamitatum, et descriptionem tristissimi temporis, de qua supra in voce Solis dixi. Similis locus est etiam Isaiae 13. Matth. 2 narratur stella Christi [?: pr- ] sisse Magos, donec pervenerint ad domum in qua erat Christus: quam necesse est fuisse quandam novam et praeternaturalem facem in aere infimo, alioqui, si vel naturalis fuisset, vel in regione aetherea, non potuisset praemonstrare viam ac locum. Quidam sentiunt [?: ] angelum in specie stellae apparentem, ut et Chrysostomus putat. Verisimile est, tale quid fuisse, sicut cum olim noctu praecessit Israelitas columna ignis. Stellae caeli Matth. 24. Vide Virtus.

STERCUS Hebraei ferme ita accipiunt, sicut Germani, de luto quoque non [tantum] de fimo autexcremantis animalium. Dispergam stercus in faciem vestrae, stercus festivitatum vestrarum, et tollet vos ad se. Quod intelligunt alii, de ipso luto in plateis, in talibus conventibus excitato: alii de excrementis intestinorum victimarum. Sensus autem est, quod perinde eos extremis ignominiis et calamitatibus obruet, ac si quae eis lutum ac stercus in faciem proiecisset, eos in [?: ] ac stercore illo provoluisset, conculcasset, et denique ac stercus putredinemque illam interfectos redegisset. Est autem et in eo elegantia ac energia metaphorae, quod idololatricis sacrificis et seductoribus ex ipsamet idololatria ac errore extrema ignominia et exitium [?: ] tur. E stercore elevare pauperem, ut sedeat cum principibus populi sui: Psalmo 113, et 1 Sam. 2. id est, ex [?: ] conditione extollere aliquos in summum gradum vitae. Quale est, quod saepe rusticorum liberi in sumum gradum evehantur, ut tandem fiant homines docti, aut prudentes gubernatores, cancellarii, et similes regum consiliarii vel ministri: quod experientis quotidiana testatur. Fieri vel esse stercus terrae, est computrescere in terra. Psalmo 83. Qui perierunt in Endor, [?: ] sunt stercus terrae. id est volutati sunt humi, et compu-truerunt, sicut aliorum brutorum cadavera. Ierem. [?: ] Cadent cadavera hominum, sicut stercus in superficie campi, et quasi manipulus post messorem, quem nemo colligit. Similis locutio est Isaiae 5. in Vulgata versione, sed non in Hebraeo textu. Sic Zophoniae prima Effundetur sanguis eorum sicut pulvis, et caro [?: ] sicut stercus. id est, temere, passimque proiecta eorum cadavera iacebunt. Removere sicut stercus, aut sterquilinium, valde crebra locutio est, praesertim in Regibus et Paralipomenis: ac dicitur de extirpatione aut exterminatione alicuius impii coetus, aut familiae posteritatisque malorum. primae Regum decimoquarto, Removebo domum Ieroboam, sicut removeri solet sterquilinium, etc. In quo duplex vis aut collatio inest altera, quod mali perinde tum Deo sordeant, tum hominibus molesti sint, sicut sterquilinium, si usquam [?: ] aedibus, aut prope aedes: altera, quod perinde diligenter eos prorsus abolebit, sicut homines solent [?: ]

Previous page

Next page


Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.