Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].
Previous page

Next page

-- 974 --

211 Antitheses adhibent vehementius aliquid stabilituri aut etiam declaraturi, ut quod prius affirmarunt, id mox negato eius contrario stabiliant, et contra. Philip. 2, Non arbitratus est rapinam, sed exinanivit semetipsum. Quin et tertio aliquando idem inculcant. Ioan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est. Ioan. 5, Qui credit, habet vitam aeternam, et in condemnationem non venit, sed transivit a morte ad vitam.

Vel dic, quod Hebraei saepe non solum per alteram contrariam aliquid adseverant, sed etiam per alteram in sensu contrariam destructam illud idem, sive confirmandi, sive declarandi gratia repetunt: ut Gen. 42, Emite nobis frumenta, ut vivamus, et non moriamur. Exod. 9, Quae deprehenduntur in agro, nec erunt collecta sub tectum. Isa. 3, Peccatum suum indicarunt, et non celarunt. Ioan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est. Exo. 12, Omne fermentum non comedetis, in omnibus habitaculis vestris infermentatum comedetis. Galat. 5, In libertate igitur, qua Christus vos redemit, state, et ne rursus iugo servitutis implicemini. Ibidem: Spiritu ambulate, et carnis concupiscentiam ne perficiatis. Iudic. 11 Et tantum illa unica, non erat ei vel filius vel filia. Ierem. 20, Maledicta sit dies, in qua natus sum: et dies, in qua peperit me mater mea, non sit benedicta. Deut. 32, Popule stulte et non sapiens. 1 Cor. 1, Ut idem dicatis omnes, et non sint in vobis schismata, sed sitis consolidati in eadem mente. Ioan. 1, Omnia per ipsum facta sunt, et sine ipso nihil factum est.

Talis Antithesis, sed tamen tantum duplicata, ter quasi cohaerenter in tribus versiculis 15, 16 et 17, cap. 3. Ioan. iteratur: Ut qui credit non pereat, sed habeat vitam aeternam. idem denuo ac tertio ait. Non enim misit Deus filium in mundum, ut condemnet mundum, sed ut servetur mundus per eum.

Affirmare solent interdum aliquid sola contrarii constanti negatione per Liptoten. Roman. 4, Non factus imbecillus. pro, fortissimus factus fide. Non pepercit animalibus. Quae consuetudo loquendi etiam Latinis nota est.

Comparatio interdum negat et contra: ut, Dilexerunt magis tenebras, etc.

Observetur et illa Regula, quod cum duae praepositiones ita apponuntur, ut altera sit negativa, altera affirmativa, non semper simpliciter altera pro negativa accipienda est: sicut nec altera pro affirmatitia simpliciter, sed utraque κατὰ τὶ , et comparative: ut de priori, Noli vocare divites. Sic forte, Iacob dilexi, Esau odio habui: id est, multo magis dilexi Iacob quam Esau, utpote in quem ab hoc primogenituram transtuli. Sed dixi commodius de hoc loco in Synecdoche. Sic, Bonum est homini, ut alligata mola asinaria, abiiciatur in profundum. Dicit simpliciter bonum esse hominem submergi, cum bonum non sit, sed respectu tantum aliquo, habita comparatione ad maius malum, nempe ad scandalum et eius poenam: iuxta illam Aristo telicam regulam, quod minus respectu maioris sit bonum. 1 Tim. 2, Mulier est decepta, non vir: id est, prius ac magis. Simpliciter dicitur, quod secundum quid intelligendum est, nempe de initio temporis.

DE INTERROGATIONE ET RESPONSIONE.

Adverbia interrogandi, Cur, Quare, etc. saepe non immediate iunguntur illi propositioni de qua interrogant, sed alicui alii, quae illi coniuncta est, eamque praecedit: ita ut aliud quiddam quaerere, quam id quod quaerunt, videri possint. Isa. 50, Quare veni, et non fuit vir: clamavi, et non respondit? Latini dicerent, Cur nemo recepit, cum veni: nemo respondit, cum vocavi? Esa. 58, Quare ieiunavimus, et non vidisti? affliximus animas nostras, et non cognovisti? pro, quare non respexisti, cum ieiunavimus, etc. Sic Marc. 2, Quare discipuli Ioannis et Pharisaeorum ieiunant, tui non ieiunant? pro, quare tui discipuli non ieiunant, cum illorum ieiunent? Quoties peccabit in me frater, et remittam ei? id est, quoties debeo remittere si peccaverit. Non quaerit, quoties frater sit peccaturus, sed quoties ipsi remittere debeat. Esa. 5. Quare expectavi ut produceret botros, et produxit, labruscas?

Interrogatio non semper quaerit, sed saepe obiurgat, expostulat, aut certe queritur de re aliqua. Estque haec sermonis forma Hebraeis usitatissima, quanquam et aliis linguis, praesertim in contentione, non in usitata. Ier. 2, quomodo dices, Non sum maculata? obiurgatio est. Sic cum inquit, Quomodo sedet civitas sola, etc. non quaerit, sed queritur aut lamentatur. Ioan. 8, Quare locutionem meam non percipitis? est obiurgatio, non inquisitio.

Interrogatione figurata contrariam propositionem interrogamus eius, quam asserere volumus, quo eam adversario veluti invito extorqueamus. Et hoc Interrogationum genere Hebraei non solum in contentione, verum etiam in quieto et familiari sermone multum utuntur. Interrogant enim saepe ea quae vel maxime asserere volunt. Psalmo 113. Quis est sicut Dominus Deus noster? Genes. 8, Nunquid difficile erit Domino verbum? Ibidem Nunquid occultabo ego Abrahamo, quod facturus sum? Gen. 19, Nonne parva est? Gen. 37, An non fratres tui pascunt oves in Sichem? Ios. 10, Nonne scriptum est hoc in libro? In hisce duobus exemplis interrogatio valet idem, quod simplex affirmatio aut narratio. Psal. 115, Quare dixerunt Gentes, ubi est Deus eorum? Marci 12, Nonne propterea erratis, quia nescitis Scripturas, neque potentiam Dei? Matth. 7, Nonne in nomine tuo prophetavimus? Ioan. 6, Nonne ego vos duo decim elegi, et unus vestrum est diabolus? 1. Cor. 10, Nonne fractio panis, participatio corporis Domini est? quasi dicat, omnino est.

Consuetudo est Hebraeae linguae, ut habituri sermonem de re aliqua, valde studiose quaerant occasionem dicendi, atque ideo statim a principio interrogant eos, cum quibus sunt locuturi, vel de rebus notissimis, ac certissimis, ut sic occasionem sermonis eliciant, vel etiam ut eos faciant attentiores, et interdum quoque dociliores Ier. 1, Quid vides Ieremia? Luc. 21, Haec videtis? Ioan. 21, Diligis me Petre? Ioan. 4. Nonne vos dicitis, adhuc esse quatuor menses usque ad messem? Ibidem, Da mihi bibere. Amos 8, Quid tu vides Amos? Hinc credo fieri, ut cum illi ab interrogatione et responsione soliti sint sermonem suum inchoare: verbum Respondeo, eis crebro pro inchoatione sermonis ponatur. Aliquando interrogationes talia quaerunt, quae accepta praebent commodiorem occasionem disserendi.

Responsiones, si ad Romanum morem exigi debeant, saepe, quatenus ad verba, minus commode

Previous page

Next page


Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.