Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].
Previous page

Next page

-- 1066 --

303 sparsim utitur, sed etiam in uno loco aut versu, neglecta relatione: ut paulo ante ostendi. Periphrasibus delectatur: Qui in nobis est, qui in mundo est: pro, Deus et diabolus. In aliquo esse, et ex aliquo esse, crebro repetit: ut ex Deo, ex mundo, ex satana esse, aut in maligno esse, ex veritate esse, Venire a patre, redire ad eum.

Demonstrativum pronomen, Hoc est, et In hoc est, crebro iteratur in Ioanne evidentiae et certitudinis gratia. Haec est vita aeterna, ut te agnoscant verum Deum, et quem misisti, Iesum. Vel, Hoc est iudicium, quod lux venit in mundum, et homines magis dilexerunt tenebras quam lucem. Hoc est opus Dei, ut credatis in eum, quem misit. Haec est voluntas patris, mittentis me: Ioan. 6 bis. Hoc est testimonium Ioannis, quando miserunt eum. Hic est panis ille, qui de caelo descendit, Ioan. 6 bis. Sic: Hic est agnus Dei, qui tollit peccata mundi. et: Hic est qui venit per aquam et sanguinem. Haec est charitas Dei, ut mandata eius servemus. Hoc est praeceptum meum. Haec mando vobis. Ioan. 15, et 1. Ioan. 3, Haec locutus sum vobis, manens apud vos. Haec est fiducia, quam habemus apud Deum.

Sic et locutio, In hoc, valde crebra est. Ioann. 15, In hoc glorificatus est pater. 1 Ioan. 3, In hoc cognoscimus charitatem. Mox sequenti: In hoc est charitas: In hoc est patefacta charitas: In hoc cognoscite spiritum Dei: In hoc est perfecta charitas, etc. et sequenti: In hoc cognoscimus, quod diligamus filios Dei, quae ei plaerunque notat hinc aut ex hoc.

Conditionalem Si, et si non, crebro usurpat. Ioan. 13, Si Deus glorificatus est in eo: Si charitatem habueritis alii in alios: Si haec noveritis, beati estis: Si feceritis ea: Si ego lavi pedes vestros: Si ego non lavero te. et mox sequenti: Si nossetis me: Si diligeretis me: Si quid petieritis in nomine meo: Si diligitis me: Si quis diligit me, sermonem meum servat. Et sequenti: Si manseritis in me: Si mundus vos odit: Si de mundo essetis: Si me persecuti sunt: Si non venissem: Si sermonem meum custodiverunt: Si non fuissem locutus: Si opera non fecissem.

Peculiare est huic Apostolo, usurpare ἵνα pro ὅτε , ut, quod, quando. 1 Ioan. 4, In hoc expletur aut absolvitur charitas, ἵνα ut: id est, cum fiduciam habemus in die iudicii. et 3 Ioan. Maius gaudium non habeo, ut, pro, cum audio, filios meos in veritate ambulare. Ioan. 15, In hoc glorificatus est pater, ut, id est, cum fructum multum feratis. Verum de hac quoque coniunctione adverbiascente dictum est in voce Charitas et perfectus, item in refutatione Maioris Latina.

Aliqui putant Ioannem solere vocare Christum, vitam aeternam, et hoc esse ei peculiare: ut in fine 1. Ioan. Hic est verus Deus et vita aeterna. Sed proprie significat eum esse causam vel authorem largitoremve vitae aeternae.

Sublimia tractat.

Hoc habet proprium Ioannes in suo Evangelio, quod ad altiora ferme caeteris consectatur, ut est praesertim divinitas Iesu, quam studiosius adserit caeteris: sic et alia mysteria altiora attingit, ut de incarnatione verbi, de coniunctione operationum Filii ac Patris, et quomodo sit panis de caelo descendens: tum etiam originalis malitiae illustrationem, ob quam causam symbolo aquilae alte volantis, et solem ipsum recto nisu intuentis, designatur. Alii vero contra magis conciones ad secundam ferme tabulam pertinentes.

Conciones Christi.

Studiosius describit conciones Christi, quam miracula aut alias res gestas, contra quam alii Evangelistae, ideoque habet illam prolixam et praeclaram concionem post sacram coenam, ab omnibus aliis omissam. Plerunque ille ideo narrat miracula ac facta, ut inde sumptam occasionem dicendi Christo esse, et sibi eius concionem recitandi ostendat. ut Ioan. 4, sessionem ad fontem: et 5, sanationem iacentis ad piscinam: Ioan. 7, miraculum tot saturatorum paucis panibus: Ioan. 7, ex sero adventu Christi ad festum, et ex sermonibus ac cogitationibus vulgi sumitur occasio dicendi. Sic Ioan. 9, ex sanatione caeci, et alias plerunque hunc morem observat.

Gravitas.

Gravitatem aliqui Ioanni tribuunt forte, quod cum quadam dignitate ac maiestate loquatur. Nam non pauca ex sua persona docet, cum alii tantum narrent: ut est initium eius Evangelii, ubi magis concionatorem quam historicum agit, ubi docet discrimen filii et Baptistae ac Moysis. Adserit vero cum authoritate: Nos vidimus gloriam eius, et habitavit in nobis. Item: Scimus quod testimonium eius est verum. Et haec eo scripta sunt, ut omnes credant et salventur: alioqui si omnia scriberentur, totus mundus non caperet libros. Sic in Epistola : Quod audivimus, vidimus oculis nostris, et manus nostrae palpaverunt, etc.

In Epistolis minus videtur aperte distinguere partes doctrinae, quam Paulus, qui plerunque primum contritionem, postea iustificationem, postremo novam obedientiam urget, primum malam arborem monstrans, accusans ac succidens: deinde bonam plantans aut generans: postremo eius bonos fructus describens.

ALIQUOT THEOLOGICI LIBELLI ETIAM EX SERMONE SACRO PENDENTES, AD EUM ILLUSTRANDUM NON PARUM UTILES, TRACTATUS VI.
PRAEFATIO.

Promiseram superius, me expositis iis tractatibus qui proprie ad Grammaticam, sermonemque sacrum pertinent, quosdam semitheologicos libellos adiecturum esse, qui nihilominus ex sermonis ac tractationis sacrae natura magna ex parte petiti essent, indeque dependerent. Hosce igitur nunc ordine adiiciam: nec puto quenquam adeo iniquum censorem

Previous page

Next page


Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.