Opera quae scripsit

Nequid autem huic lucubratiunculę nostrę deesse uideatur, libet in fine singula, quę ab eruditissimo sanctissimoque homine conscripta sunt, cursim referre, et quidem eorum primo indicem texere quę ipse confitetur a se confecta usque ad XIIII. Theodosij Principis annum; deinde simul cuncta quę adhuc extare comperimus et perlegimus recensebuntur, pręter illa quę uel temporis longitudine uel Gothici belli uastationibus uel hereticorum inuidia intercępta ad nostram usque ętatem perdurare nequiuerunt. Igitur libro De uiris illustribus se in fine subscribens ita ait: Vsque in pręsentem diem, id est annum Theodosij principis decimum quartum hęc scripsi: Vitam Pauli monachi. Epistolarum ad diuersos librum I.Ad Heliodorum exhortatoriam. Altercationem Luciferiani et Orthodoxi. Chronicon omnimodę historię. In Hieremiam et in Ezechielem homilias XXVIII quas de Gręco in Latinum uerti. De Seraphim et Osanna. De frugi et luxurioso filio. De tribus quęstionibus legis ueteris. Homilias in Cantica canticorum duas. Aduersus Helvidium de uirginitate Marię perpetua. Ad Eustochium de uirginitate seruanda. Ad Marcellam lib. I. Consolatoriam de morte filię ad Paulam. In epistolam Pauli ad Galatas commentariorum lib. III. In epistolam ad Titum lib. I. In epistolam ad Philemonem lib I. In Ecclesiasten commentarios. Questionum Hebraicarum in Genesim lib. I. De locis lib. I . De Spiritu Sancto Dydimi in Latinum transtuli lib. I. In Lucam homilias XXXIX. In psalmos usque ad sexdecim, tractatus VI. Captiui monachi uitam et beati Hilarionis. Nouum testamentum Gręcę fidei reddidi. Vetus iuxta Hebraicam transtuli. Epistolarum autem ad Paulam et Eustochium, quia quotidie scribuntur, incertus est numerus. Scripsi pręterea in Micheam explanationum lib II. In Sophoniam lib. I. In Naum lib. I. In Abacuch lib. II. In Aggeum lib. I. Multaque alia de opere prophetali, quę nunc habeo in manibus et necdum expleta sunt. Aduersum Iouinianum lib. II et ad Pamachium apologeticum et epitaphium.

Hęc Hieronymus. Postea uero uixit annos XXVII, si Prospero credimus dicenti anno Theodosij iunioris XII ipsum obisse. In his ergo reliqua ędidit. Sed quę nunc in manibus sunt, uel potius quę me perlegisse nouerim, hęc sunt:

Ad Damasum Papam fidei expositio. Ad eundem utrum in trinitate tres hypostases confitendę sint. Ad eundem quęrit cui in Syria communicare debeat. Ad eundem super quasdam quęstiones. Ad eundem de Osanna expositio. Ad eundem in uisionem Esaię. Ad eundem de Seraphim et calculo. Ad eundem de filijs frugi et luxurioso. Ad eundem de quęstionibus Noui Testamenti Ad eundem in Cantica canticorum secundum Origenem. Ad eundem de 'Gloria patri' et 'Alleluia' in fine psalmorum apponendo. Ad eundem de oblationibus altaris et elemosynę. In Montanum hereticum ad Marcellam. In Montanum iterum. In Iouinianum lib. II. In Helvidium de beatę Marię uirginitate perpetua. In Vigilantium de reliquijs sanctorum uenerandis. In Vigilantium iterum. In eundem tertio ad Riparium pręsbiterum. In Lucipherianum dialogus. In Pelagianos de libero arbitrio. In eosdem dialogus lib. III. In errores 'Peri archon' Origenis ad Auitum. In Ioannem Hierosolymitanum episcopum et Ruffinum pręsbiterum, assertores Origenis. In eundem Ioannem ad Theophilum papam Alexandrinum. In Origenianos ad eundem. De uictoria contra Origenianos gratulatoria ad eundem. Iterum de uictoria ad eundem. Ad eundem librum ab ipso ęditum laudat. Origenis opera qualiter legenda sint ad Tranquillinum. In hereticos quęrimonia ad Marcum pręsbiterum. Contra Origenianos de Theophili episcopi strenuitate ad Pamachium et Marcellam. In detractores librorum suorum aduersum Iouinianum ad Pamachium. In garulum monachum detractorem ad Domnionem. De fide et heresi ad Marcellam. Ad Alipium et Augustinum episcopos gratulatoria, quod Cęlestinam heresim extinxerint. In Ruffinum ad Pamachium et Oceanum. In eundem quod dolose ipsum laudarit. In eundem ad Pamachium et Marcellam lib. II. In eundem epistola. Ad Oceanum de unius uxoris uiro. Ad eundem de uita Clericorum. Ad eundem de perferendis opprobrijs. Ad eundem consolatoria de obitu Fabiollę uxoris. Ad eundem et Pamachium exhortatoria. Ad Pamachium de optimo interpretandi genere. Ad eundem consolatoria de morte Paulinę coniugis. Ad Augustinum Hipponensem episcopum de zelo fidei contra hereticos. Ad eundem de hereticorum perfidia. Ad eundem de sua ex Hebreo scripturarum translatione. Ad eundem contentio super epistola Pauli ad Galathas. Ad eundem de eodem. Ad eundem de pace inter se ineunda. Ad eundem epistolę duę. Ad Euagrium de Melchisedech. Ad eundem de pręsbiteri et diaconi dignitate Ad eundem obiurgatoria quod Leuitam lapsum eiecerit et non potius corripuerit cum charitate. Ad Cromatium et Heliodorum episcopos translatio historię Ioachim. Ad eosdem de Eusebij Cęsariensis martyrilogio. Ad Cromatium et Eusebium de Bonoso. Ad Paulinum quod occupatus nondum responderit duabus quęstionibus ab ipso propositis. Ad eundem de translatione Didymi De Spiritu Sancto. Ad eundem de diuinę historię libris. Ad eundem de conuersatione monastica et studio scripturę. Ad Rusticum Narbonensem episcopum de uita et conuersatione episcopi et septem gradibus clericorum ipsi commissis. Ad eundem post promissam cum coniuge continentiam lapsum ut penitentiam agat. Ad Marcellinum et Anapsichiam de origine animę. Ad Ruffinum de iudicio Salomonis. Ad eundem de laudibus Bonosi. Ad Vitalem pręsbiterum de Salomone et Achaz. Ad Dardanum de terra promissionis. Ad eundem de multiplici genere musicorum apud Hebreos. Ad Aglasium de XI quęstionibus Noui Testamenti. Ad Minerium et Alexandrum monachos de resurrectione carnis. Ad Cyprianum pręsbiterum super psalmo LXXXVIII. Ad eundem de 'min' et 'men' apud Hebreos. Ad Desyderium exhortatoria ad loca sancta incolenda. Ad eundem de pręcipuis ecclesię scriptoribus. Ad Magnum oratorem urbis Romę quod sęcularium litterarum exemplis uti licet. Ad Sophronium de ęditione psalterij secundum Hebraicam ueritatem. Ad Ctesiphontem de interiori et exteriori homine. Ad eundem de obedientia, scientia, iuramento, uindicta, electis et reprobis in iudicio. Ad Rusticum monachum de uita monastica. Ad Innocentium Papam de muliere septies percussa. Ad Heliodorum exhortatoria ad eremum incolendum. Ad eundem iam episcopum consolatoria de morte Nepotiani sui nepotis. Ad Exuperantium, ut abiecta sęculi militia Deo militet. Ad quendam militem, ut potius Deo militet. Ad Pręsidium diaconem de ratione cerei pascalis et ut eremum adeat. Ad Castrucium consolatoria de eius cęcitate. Ad Iulianum consolatoria de morte uxoris et filij. Ad Tyrasium consolatoria de morte filię. Ad Gaudentium de Pacatula puella continentię destinata. Ad Florentium epistolę familiares duę. Ad Iulianum diaconem duę. Ad Niciam hypodiaconum una. Ad Chrysogonum Aquilegię monachum una. Ad Antonium monachum una. Ad Theodorum reliquosquę anachoritas una, qua petit ut sibi adiumento sint ad sęculum relinquendum. Ad Riparium una. Ad Apronium una. Ad Paulam et Eustochium de assumptione Marię matris Domini. Ad Eustochium de uinculis Petri apostoli. Ad ambas de psalterio quod correxerat iuxta LXX ęditionem. Ad easdem de psalmis ad festa Saluatoris pertinentibus. Ad Eustochium de uirginitate seruanda. Ad Eustochium consolatoria de obitu Paulę matris. Ad Marcellam de Ephod expositio. Ad eandem de quinque quęstionibus Noui Testamenti. Ad eandem super psalmo CXXVI. Ad eandem sub titulo Paulę et Eustochij de locis sanctis Iudeę. Ad eandem de decem nominibus dei apud Hebreos. Ad eandem de 'alleluia', 'amen' et 'maranatha'. Ad eandem quid sit diapsalma. Ad eandem in Rethicum Gallicum, quibus in locis male exposuerit Cantica canticorum. Ad eandem de collatione ęditionis Aquilę cum Hebreis. Ad eandem de laudibus Asyllę uirginis. Ad eandem exhortatoria ut sęculum relinquat. Ad eandem munerum ab ea missorum expositio. Ad eandem pro muneribus gratiarum actio. Ad eandem de Onaso contra detractores. Ad eandem consolatoria de ęgrotatione Blesillę. Ad eandem de patientia aduersitatum. Ad eandem consolatoria de obitu Leę. Ad Fabiollam de ueste sacerdotali. Ad eandem de XLII mansionibus populi Israel ab ęgypto. Ad Terentiam de uera circuncisione. Ad Hedibiam de duodecim quęstionibus. Ad Principiam uirginem super psalmum XLIII. Ad eandem de uita et obitu Marcellę. Ad Paulam urbicam de alphabeto Hebraico. Ad Suniam et Fretellam in quibus cum Hebreo dissideat translatio LXX super psalterium. Ad Castorinam materteram de odio fugiendo paceque appetenda. Ad Athletam de institutione filię. Ad Demetriadem uirginem de uirginitate seruanda. Ad eandem de uita perfecta. Ad uirgines Deo dicatas exhortatoria. Ad easdem uiuendi regula. Ad Matutam de uirginali institutione. Ad quasdam matrem et filiam in Gallia commorantes. Ad Cęlantiam de modo uiuendi. Ad Furiam de uiduitate seruanda. Ad Saluinam de morte Nebridij. Ad Geruntiam de monogamia. Ad quasdam uirgines Deo dicatas ne quęrant Geruntij patris hereditatem, cum sint mortuę sęculo. Ad Asyllam de amicis fictis Paulę et Melanię familiaritatem sibi imputantibus. Ad uirgines Homonenses conqueritur quod sibi in charitate non respondeant. Ad uirginem exulem consolatoria. Ad Theodoram uiduam Hispanam de morte Licinij. Ad Susanam uirginem a diacono Sabiniano corruptam obiurgatio. Item ad ipsum Sabinianum.

Post hęc quę citra dedicationem leguntur - non enim ad quenquam priuatim scripta apparent - hęc sunt:

De fide et conuersatione Christianorum. De membris Domini. De quęstionibus Veteris Testamenti. De diuersis leprę generibus. De corpore et sanguine Christi. Expositio psalmi XLI. Expositio psalmi CVII. Translatio Origenis in Cantica canticorum lib. II. In Cantica canticorum lib. IIII. Sermo de natiuitate Domini. Sermo de epiphania. Sermo de ieiunio quadragesimę. Sermo de pasca et agni immolatione. Sermo de eodem. Sermo de Domini resurrectione. Sermo de assumptione Marię. Sermo de parentibus honorandis. Tractatus de locis Iudeę per ordinem alphabeti. De decem tentationibus quibus populus Israel in deserto Deum irritauit. De uiris illustribus. De uigilijs. De filijs frugi et luxurioso. De penitentia et quis uere penitens. Pręterea commentarij eius quos perlegi hi sunt: In Genesim Hebraicarum quęstionum lib. III. In Osee prophetam lib. I. In Iohelem lib. I. In Amos lib. I. In eundem lib. II. In Abdiam lib. II. In Ionam lib. I. In Micheam lib. II. In Naum lib. I. In Abacuch lib. II. In Sophoniam lib. II. In Aggeum lib. I. In Zachariam lib. III. In Malachiam lib. I. In Esaiam lib. XVIII. In Hieremiam lib. VI. In lamentationes lib. III. In eius orationem lib. I. In Ezechielem lib. XIIII. In Danielem lib. I. In parabolas Salomonis lib. III. In Ecclesiasten lib. I. In omnes psalmos lib. I Translatio psalterij iuxta Hebraicam ueritatem. In Mattheum lib. IIII. In Marcum lib. I. In epistolam Pauli ad Romanos ad Heraclium fratrem secundum Origenem lib. I. In epistolam ad Galatas lib. IIII. In epistolam ad Ephesios lib. III. In epistolam ad Titum lib. I. In epistolam ad Philemonem lib. unus.

Post hęc uidimus Origenis homilias:

In Genesim. In Exodum. In Leuiticum. In Numeros. In Iesum Naue. In librum Iudicum, omnes numero CXVII;

has quoque a beato Hieronymo Latinas factas constat.

Siquis plura extare nouerit, addat; ego adhuc non comperi. Ista autem quę hic retulimus et multa quidem sunt si numerentur et si consyderentur admiranda. Dabunt itaque mihi ueniam cęteri omnes ecclesiastici scriptores, ita ego sentio, alijs defuisse aliquid peritię, alijs eloquentię; qui autem utraque re sic pręstaret, fuisse neminem. Sanctitatis uero uel meritorum comparationem facere non nostri iudicij est sed diuini. Nouit ille, qui solus omnium sanctorum certissima beatitudo est, quem magis et quem minus sui faciat participem. Ipsi laus et gloria in sempiternum. Amen.

Summa: libri, tractatus, homilię, sermones, epistolę plus minus CCCCXL.