Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Previous section

Next section

De vitio avaritiae. Caput XVII

Sed quid de illorum cupiditate dicemus, qui cumulandis opibus nunquam satiantur | atque in tantum tenaces sunt, ut nihil pauperi porrigant? et quibus magis curę est | pecuniam quę sibi superat nulli usui recondere | quam egestati impartire alienę? Quam male cum illis agitur | nosse operęprecium erit, nequis opulentię eorum inuidendo | mores imitari decernat | perdat-que Dei gratiam, cum diuitias acquisierit. Non est enim amator Dei, quem non miseret pauperis. dicente Ioanne apostolo: [ERROR: no link :] prima epistula 3 Qui habuerit substantiam huius mundi, et uiderit fratrem suum necesse habere, et clauserit uiscera sua ab eo, quomodo charitas Dei manet in eo? Inter scelera quibus Sodoma interiit, obiicitur, quod manum egeno et pauperi non porrigebant. Frustra itaque illi misericordiam a Deo sperant, qui misericordiam proximis non exhibent. Nec in aduersis eorum exauditur deprecatio, qui miserorum precibus non mouentur. Ait

-- --

enim Scriptura: [ERROR: no link :] Prouerb. 21 Qui obturat aures suas ad clamorem pauperis, et ipse clamabit, et non exaudietur. Minus est tamen sua non tribuere | aliena quoque iniuste rapere cogit auaritia | et ne a pauperum quidem fortunis impias continere manus, nullo satiabilis congestu, nulla copia contenta, immo eo cupidior, quo plura rapuerit. Vnde de illis quibus ea dominatur est dictum: [ERROR: no link :] Prouerbio 11 Rapiunt non sua, et semper in egestate sunt. Semper quippe restat, quod sibi uendicare affectent. Eiuscemodi iniustitiam damnat Dominus in Esaia dicens: Vę qui prędaris, nonne et ipse prędaberis? et qui spernis, nonne et ipse sperneris? cum consummaueris deprędationem deprędaberis, cum fatigatus desieris contemnere, contemneris. [ERROR: no link :] Potestates Ad eos maxime ista spectat comminatio, qui in potestatibus uersantur | et pastoris adepti officium gregem sibi commissum detondere non cessant. Si iumentum stercus fecerit, si extra ędis loturam quis effuderit, si cum altero parum quid altercatus fuerit, mulctatur pecunia, quasi qui maiestatem lęserit. denique mille causę habentur despoliandi inopem, nulla miserendi. Et miramur si illorum qui sic agunt, non miseretur Deus? si liberis orbantur, si ab inimicis infestantur, si et ipsi a potentioribus despoliantur? quasi uero iustus Dominus iustitię suę oblitus tam iniquas actiones impune abire passurus sit, et non pro merito uindicaturus? Nunquid uanum est quod Salomon pręcepit dicens: [ERROR: no link :] Prouerb. 22 Non facias uiolentiam pauperi | neque conteras egenum in porta, quia Dominus iudicabit causam eius. Sed enim tam fatua est cupiditas, ut ne flagellata quidem resipiscat. Aduersitatibus interdum affliguntur auari, et tamen mala quę sustinent, non solo uitio imputant sed fortunę. Itaque rerum amissione non emendantur, sed magis ad prędandum rapiendum-que accensi reparare amissa festinant, donec

-- --

ipsi uitam amittant | et ad inferos detrusi crimen suum tandem agnoscant. Siquis tamen aures audiendi habet audiat | et timere discat cum audierit | illud quod in Malachia est scriptum: [ERROR: no link :] 3 Et accedam ad uos in iudicio, et ero testis uelox maleficis et adulteris

-- --

et periuris, et qui calumniantur mercedem mercenarii, et humiliant uiduas et pupillos, et opprimunt peregrinum, nec timuerunt me, dicit Dominus exercituum. Audiat et illud quod in Amos propheta legitur: [ERROR: no link :] 5 Pro eo quod diripiebatis pauperem, et prędam electam tollebatis ab eo, domos quadro lapide ędificabitis, et non habitabitis in eis; uineas plantabitis amantissimas, et non bibetis uinum earum. quia cognoui scelera uestra, et fortia peccata uestra. Igitur uel illa uobis o diuites quę inique comparastis eripientur | uel uos illis, et spes omnis male partę rei in contrarium uertetur. Intolerabilior tamen erit poena inferni | quam uitę pręsentis calamitas. [ERROR: no link :] Iudex Cęterum neque illorum inulta erit auaritia, qui dicundi iuris fungentes officio, pecunia donisue corrupti iniuste iudicant | et quęstum magis quam ęquitatem diligunt | eius-que causam potiorem habent qui plus dederit. His per prophetam dicitur: [ERROR: no link :] Esa. 5 Vę qui iustificatis impium pro muneribus | et iustitiam iusti aufertis ab eo. Et in Iob est scriptum: [ERROR: no link :] Iob 15 Ignis deuorabit tabernacula eorum, qui munera libenter accipiunt. Illi quidem libenter munera accipiunt, quos cupiditas illicit , non quos necessitas constringit. [ERROR: no link :] Ioseph. Daniel Neque enim peccauit Ioseph a pharaone accipiens dona | neque Daniel a rege Babylonis. Vtrunque diuina prouidentia contigit, ut populus Israhel prius in Aegyptum confugiens principem suę gentis haberet a quo aleretur. deinde in Caldea captiuus, a quo protegeretur. Ideo isti nec honorem nec dona recusarunt, ut suis in necessitate succurrerent, non ut sibi opes aceruarent. Beatus est autem qui pręceptum Domini obseruat dicentis: [ERROR: no link :] Leui. 19 Non consyderes personam pauperis, nec honores uultum potentis | iuste iudica proximo tuo. [ERROR: no link :] 2 Iniustus iudex est iuxta Iacobi apostoli sententiam, Qui plus honoris defert diuiti superbo | quam pio pauperi et humili. Captator est profecto non amicus, qui tantum diuitibus blanditur, laudat ut stipem elliciat, honorat ut lucretur. Cui autem uerum diuitiis potius est, non dona sequitur sed iustitiam. Quam quoniam opibus

-- --

pręfert, ipse a Domino honorabitur, dicente propheta: [ERROR: no link :] Esa. 33 Qui excutit manus suas ab omni munere, iste in excelsis habitabit. Munerum ergo auidus et a recto auersus, non in excelsis, sed in ima habitabit inferni. [ERROR: no link :] Pręsbiter Hęc sors etiam illorum erit, qui se Dei seruitio ideo dedicant, ut mammonę, non ut Deo seruiant. Quibus ipse in Euangelio respondens ait: [ERROR: no link :] Io. 6 Quęritis me non quia uidistis signa, sed quia manducastis de panibus et saturati estis. Ab his enim episcopatus quęritur, ut nummis arca impleatur, non ut bonum opus exerceatur. ut uenter epulis repletus luxuriet, non ut Christus in paupere pascatur. ut mens inanis glorię uento inflata superbiat, non ut humilitate deiecta Deo placeat. De istis prophetare iussus Ezechiel ait: [ERROR: no link :] 34 Vę pastoribus Israhel, qui pascebant semetipsos. nonne greges a pastoribus pascuntur? Lac comedebatis et lanis operiebamini, et quod crassum erat occidebatis, gregem autem meum non pascebatis. Et quia magis pecunię quam animarum lucro inhiant, quod infirmum inquit fuit non consolidastis, et quod ęgrotum non sanastis, quod confractum non alligastis, et quod abiectum non reduxistis, et quod perierat non quęsistis. Talium auaritiam et per os Malachię prophetę arguit dicens: [ERROR: no link :] Malachię 1 Quis est in uobis qui claudat ostia et incendat altare meum gratuito? non est mihi uoluntas in uobis dicit Dominus exercituum, et munus non suscipiam de manu uestra. Licet autem in Euangelio dicat: Dignus est operarius mercede sua. necessaria permittit, non superflua imperat. Si superfluis abundas dispensatio tibi credita est, ut aliorum inopiam iuues, non abusus concessus ut uoluptatibus perfruaris. Alienum

-- --

est, quicquid supra necessitatem est. de quo in Euangelio dicitur: [ERROR: no link :] Luc. 16 Si in alieno fideles non fuistis, quod uestrum est, quis dabit uobis? [ERROR: no link :] Sacerdos Tibi o sacerdos promissum est regnum cęlorum, si modo tibi credita recte dispensaueris. sin uero quod professus es, implere neglexeris, nec tibi quod a

-- --

Domino promissum erat dabitur, et dum temporalia bona sectaris, amittes ęterna. Domum enim orationis fecisti domum negociationis, uendendo columbas, hoc est Spiritus Sancti dona in quęstum conuertendo. cum Christus clamitet dicens: Gratis accepistis, gratis date. An ad Apostolum confugies dicentem: [ERROR: no link :] Ad Cor. prima 9 Qui altario seruit, de altario uiuere debet? sed de altario uiuere tibi permittitur, non luxuriari. cum idem dicat: [ERROR: no link :] Ad Thi.(?) prima 6 Habentes uictum et uestitum, his contenti simus. At tum cum multa possideas, plura concupiscis. nec tam tibi de salute plebis cura est | quam de exigendis pensionibus, de decimis oblationibus-que colligendis. Pro his in ecclesia declamas, pro his execrationum elogia ualuis ecclesię affigis, ad cętera mutus | et illis simillimus quibus dicitur: [ERROR: no link :] Matth. 23 Vę uobis scribę et pharisei, qui decimatis mentam et anethum et cyminum, et reliquistis quę grauiora sunt Legis: indicium et misericordiam et fidem. hęc oportuit facere | et illa non omittere. [ERROR: no link :] Episcopus Scriba es igitur et phariseus, cum exigis pecuniam et non pręstas doctrinam, cum de quęstu suo cogitas | et eorum saluti qui tibi commissi sunt non consulis. Excolas culicem, quę leuissima sunt curę habens, et deglutis camellum, in uentrem negligentię demergens ea quę maximi momenti esse deberent. Mercenarius non pastor es | Vides lupum uenientem, et fugis. Perit ille adulterio, ille usuris, alius furto, alius odio, alius alio flagitio | et in tanto animarum periculo taces, obmutescis, hiscere non audes | et illos duntaxat perituros prędicas, qui decimas non soluerint, qui debitas ecclesię tuę pensiones in tempore non attulerint | et eidem legata interuerterint. perinde ac si non sit aliud peccati genus quod perdat homines, quam istud in quo opulentia tua patitur detrimentum. Cum tamen iis qui egestate premuntur, non solum quod debent, remitti debeat, sed etiam de rebus quas affatim collegisti, quantum opus est impendi.

-- --

[ERROR: no link :] Hypocritę Detestabilis et illorum cupiditas, qui simulata sanctitate decipiunt | et uel pro ędificando sacello | uel pro peregrinationis uoto perficiendo | uel pro aliquo alio pietatis opere exequendo | ęra efflagitant, quasi non furti uel rapinę sit genus | mendacio aliquid ellicere | et in alium, quam in quem datum est usum conuertere. Hi tanto grauius puniendi erunt, quanto fallacius egerint. dicente Domino: [ERROR: no link :] Marc. 12 Qui deuorant domos uiduarum sub obtentu prolixę orationis, hi accipient prolixius iudicium. [ERROR: no link :] Negociator Execranda et negociatorum auaritia, qui nec foenore abstinent | nec merces adulterare timent. pondere quoque et mensuris fallunt, alia statera uendentes, alia ementes. neque eos poenitet aut pudet dolo ac fraudibus niti ut lucrentur. Aduersus istos iratus Dominus per Micheam prophetam uociferatur et ait: [ERROR: no link :] 6 Adhuc ignis in domo impii, thesauri iniquitatis | et mensura minor irę plena. nunquid iustificabo stateram impiam et saccelli pondera dolosa? Denique minatur facturum se, ut congregatę tanto flagitio opes fiant hostibus in predam | et ipsi opum domini in captiuitatem. Horum etiam in Amos propheta dolos ac malignitatem detegit dicens: [ERROR: no link :] 8 Audite hoc qui conteritis pauperem, et deficere facitis egenos terrę dicentes: Quando transibit mensis, et uenundabimus merces, et sabbatum, et aperiemus frumentum, ut minuamus mensuram | et augeamus siclum,

-- --

et supponamus stateras dolosas, ut possideamus in argento egenos | et pauperes pro calciamentis | et quisquilias frumenti uendamus? Ac ne frustra talia obiecisse uideatur | iurat quod lugebunt | et dolore supplicii persoluent, quod cum delectatione lucri perpetrarunt.

-- --

Previous section

Next section


Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.