Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
Previous section

Next section

REGES IVDA
ABIA

ABIA, filius Roboam, rex Iuda, patri successit in regno. Bellum cum Hieroboam, rege Israhel, assidue gessit. Circumdatus ab exercitu eius clamauit ad Dominum, et 46v uictoria potitus est. Oppida in deditionem accepit. page Vxores habuit XIIII, filios XXII, filias XVI. Regnauit annis III. Successit illi in regno Asa filius.

ASA

ASA, Abię filius, rex Iuda, iustus fuit. Abstulit effoeminatos, idola exclusit, matrem a sacris Priapi auertit, simulachra confregit. Intulit in templum argentum, aurum, uasa, quę pater Abia dedicauerat. Habebat secum scutatorum hastatorumque de Iuda trecenta milia, de Beniamin scutatorum et sagittariorum ducentaoctoginta milia, quando egressus aduersus cum Zara Aethiops cum bellatorum decies centenis milibus et cum trecentis curribus. Asa inuocauit Dominum; territi Aethiopes terga dedere, quos ille persecutus cęcidit ad internicionem. Tulit spolia, uastauit oppida Gerrarę. Ingentem predam pecorum camellorumque abegit. Victor Hierosolymam reuersus est. Bellum perpetuum gessit aduersus Baasam, Israhel regem. Hanc ob rem regem Syrię Benadab largitione corruptum ab amicicia eius auertit sibique confoederauit. Qui quidem Benadab missis aduersum Israhel copiis Ahion, Dan, Abel, Ceneroth terramque Neptalim subegit. Asa autem tulit lapides de Rama et ligna page ędificauitque Gabaa Beniamin et Maspha. Anani prophetam sibi exprobrantem, quod in rege Syrię magis quam in Domino fiduciam haberet, mitti iussit in neruum. Ob hoc quidem Dominus plurimos de populo morte mulctauit. Ille autem anno XXXVIIII regni sui pedum dolore decessit. Cum aromatis sepelierunt eum et Iosaphat, filius eius, successit in regno.

IOSAPHAT

IOSAPHAT, Asę filius, rex Iuda, urbes muniuit, pręsidia disposuit. Dominus fuit cum eo, quia in uiis Dauidis ambulauit. Munera sibi ultro oblata a populo accepit; diuitiis pręstitit et gloria. Misit Leuitas et sacerdotes, ut peragrando urbes Iuda docerent populum leges Domini: Nemo eum bello lacessiuit. Palestini uectigal argenti deferebant, Arabes arietum septemmilia et septingentos ac totidem hircos. Cum Achab, rege Israhel, ascendit aduersus Syros. Circumdatus ab inimicis clamauit ad Dominum, et Dominus uim hostium ab eo auertit. Hinc reuertenti occurrit Iehu propheta et increpans illum ait: Impia prębes auxilium; iram Domini merebaris, sed intercesserunt opera tua bona, eo quod abstuleris lucos de terra Iuda et pręparaueris cor tuum, ut requireres Dominum, Deum patrum tuorum. 47v Porro ipse Iosaphat iudices constituit, Amariam sacerdotem rebus, quę ad Dei cultum pertinent, pręfecit, Zabadiam pręesse iussit iis, quę ad regem spectarent. Cum hoste congressurus indixit ieiunium, ad Dominum orauit. Coram Domino ceciderunt proni et adorauerunt eum. Ipse statuit cantores, qui exercitum pręcedendo Deum laudarent. Contigit ergo Domino pro Iuda stante, ut inimici inter se digladiantes mutuis uulneribus conciderent. Iosaphat et Iuda uix per triduum colligere ualuerunt spolia. Die quarto in ualle benedixerunt Dominum (inde dicta est Vallis benedictionis) quieuitque regnum. Sed quoniam cum Ochozia, impiissimo rege Israhel, societatem fecerat, classis, quam struxerant in Asiongaber, ut mitterent in Tharsis, naufragio interiit, quod futurum prophetauerat Eliezer, filius Dodau de Maresa. Regnauit Iosaphat annis XXV. Successit ei Ioram, eius filius.

IORAM

IORAM, filius Iosaphat, rex Iuda, fratres suos interemit, ut bona eorum usurparet. Athaliam, regis Achab filiam, duxit uxorem. In Deum impietate lapsus est. Rebellarunt ab eo Edom et Lobna. Dereliquerat enim Deum patrum suorum, excelsa fabricauerat, Iudam fornicari fecerat. Quamobrem denunciauit page ei per litteras Helias propheta, quod eum populumque eius percussurus esset Dominus plaga magna, liberos insuper et uxores et substantiam eius, ipsum uero uteri langore affectum emissis uitalibus periturum. Palestini igitur et Arabes afflixerunt Iudam, domum regis desolauerunt, liberos quoque et uxores diripuerunt. Vnus ex liberis, qui minimus natu fuerat, reliquus ei fuit, nomine Ioachaz. Ipse autem alui profluuio consumptus extabuit. Non fecit ei populus, sicut aliis consueuerat, exequias nec in sepulchro regum sepeliuit. Regnauit annis VIII. Successit in regno filius eius Ochozias.

OCHOZIAS

OCHOZIAS, filius Ioram, rex Iuda, impius in Deum fuit et id quidem impulsu Athalię, suę matris, Achabi filię. Perrexit cum Ioram, filio Achab, rege Israhel, aduersum Azahel, Syrię regem, in Ramoth Galad. Ioram uulneratus rediit in Iezrahel. Ochozias inuisit eum. Ambo egressi obuiam Iehu, filio Namsi, a quo insidias passi, cum fugerent, Ioram configitur sagitta, Ochozias periculum elapsus intrat Iezrahel. Deinde eum Iehu compręhendit in Samaria latitantem atque interfecit. Sepelierunt illum, eo quod esset de domo Iosaphat. Athalia autem, mater eius, page perdidit omnem stirpem Ioram, pręter Ioam, Ochozię filium, quem internicioni subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas.

IOAS

IOAS, Ochozię, regis Iuda, filius, ab amita Iosabeth et Ioiada pontifice occultatus, ne ab auia sua Athalia interficeretur, cum reliquos fratres eius ipsa regnandi causa occidisset. Deinde anno regni Athalię VII Ioiada pontifex cum in illam coniurasset, produxit e latebris Ioam diademaque imposuit ei et palam inunctum regem salutauit. Omes, qui aderant, manibus plaudentes dixerunt: Viuat rex! Hoc clamore consternata Athalia uenit in templum. Tunc Ioadę pontificis iussu centuriones iniecerunt ei manus et extra templum tractam iuxta pallatium occiderunt. Ioada autem inter Deum et regem et populum pepigit, quod ab eius cultura non recederent. Itaque aras Baal destruxerunt, simulachra contriuerunt, sacerdotem Baal Mathan interfecerunt. Posuit Ioiada custodes in domo Domini. Ioas uero in regiam translatus page super throno regum sedit, et lętatus est populus et ciuitas quieuit. Septem annorum erat Ioas, quando regnare coepit. Rectus fuit coram Domino, quandiu erudiuit eum Ioiada. Excelsa tamen non abstulit. Iussit, ut pecuniam pro pręcio animę uel sponte oblatam accipiant sacerdotes et ex ea sarta tecta templi reficiant. Hoc illi neglexere usque ad tertium et uigesimum regis annum. Quare uetuit quidem rex eos ultra pecuniam accipere, sed in gazophilatium inferri. Inde dabatur pręfectis cementanorum per manum scribę regii et Ioiadę pontificis. Pecunia uero pro peccatis oblata sacerdotum erat. Porro defuncto Ioiada pontifice adorauerunt regem ipso renuente, dereliquerunt Dominum, idolis seruierunt. Zachariam, Ioiadę filium, [ERROR: no reftable :]Zacharias lapidatus prophetantem lapidauerunt in a trio templi Ioa rege iubente, tametsi patris eius beneficio tum uitam tum regnum fuerit assecutus. Deo autem tot impietates ulciscente Syri numero pauci ingentes Iuda copias superant atque prosternunt. Rex etiam Syrię Azahel expugnata Geth obsedit Hierosolymam, sed a Ioa omni argento, quod in templo et in pallatio erat, accepto recessit. Non multo post Iosachar filius Semath, et Iosaphat, filius Somer, 49v page conspirantes interfecerunt Ioam. Ioas itaque regnauit annis XL. Sepultus est in ciuitate Dauid, sed non in sepulchro regum. Successit filius eius Amasias.

AMASIAS

AMASIAS, Ioę, regis Iuda, filius, iustus fuit coram Domino. Interemit interfectores patris, filiis autem eorum pepercit, ne derogaret legi. Decemmilia Idumeorum strauit in Valle salinarum. Expugnauit Petram et appellauit eam Iezechel. Ioam, regem Israhel, ad certamen prouocauit. Illis ducibus acies concurrerunt ad Bethsames, oppidum Iudę. Copię Iudę fugientes in castra se recęperunt. Ioas uictor Amasiam captum duxit Hierosolymam, interrupit murum, spoliauit urbem, obsides accepit et rediit in Samariam. Amasias post mortem Ioę, regis Israhel, uixit annos XXV. Coniurauerunt in eum, et fugit in Lachis. Illo ibi interfecto Azariam, eius filium, constituerunt regem Iuda. Amasias autem regnauit annis XXIX.

AZARIAS

AZARIAS, qui et Ozias, Amasię filius, rex Iuda, ędificauit Ahilath, dimicauit aduersum Palestinos. Deiecit murum Geth, construxit oppida in Azoto et in Palestina, domuit Palestinos et Arabes in Gorbaal habitantes. Ammonitę eius tributarii erant. Turres Hierosolymis ędificauit, cisternas page in solitudine fodit, pecudum greges aluit. Operam dabat agriculturę. Exercitum habuit duorum milium et sexcentorum principum, sub quibus erant trecenta et septem hominum milia cum quingentis, omnes ad bellum apti. Sed idem elatione mentis Deum neglexit; incensum super altare Azaria sacerdote reclamante adolere uoluit, quod sacerdotum officium erat, et lepra in facie eius est orta ac deinceps uixit leprosus. Ioatan filius gubernabat pro illo populum, defuncto successit in regnum. Ipse autem Azarias regnauit annis LII.

IOATHAN

IOATHAN, Azarię filius, rex Iuda, pietate in Deum ac bene gestis rebus clarus, portam domus Domini sublimissimam ędificauit, urbes et castella construxit. Regem Ammonitarum in pręęlio uicit. Pendebant ei Ammonitę talenta argenti C, chororum tritici decemmilia et totidem hordei. Huic uita defuncto successit filius Achaz. Ipse regnauit annis XVI.

ACHAZ

ACHAZ, Ioathani filius, rex Iuda, impie in Deum se gessit. Filium suum iuxta ritum gentium consecrauit. In lucis et excelsis uictimas immolauit incensumque adoleuit. Deo scelus hoc ulciscente Razin, Syrię rex, et Phacee, rex Israhel, obsederunt eum in urbe Hierosolyma, 50v page quam quidem expugnare nequiuerunt. Sed inde decędens rex Syrię Hailam cępit eiectisque Iudeis posuit in ea Medos et Syros. Achaz uero ad aliena auxilia conuersus magnam auri argentique uim misit Theglatphalasar, Assyriorum regi. Hinc ille contra Syros insurgens uastauit Damascum et Rasin regem interfecit. Achaz autem, ut gratias referret regi, perrexit in occursum eius usque Damascum muneraque multa obtulit. Deinde uiso altari Damasci iniunxit Vrię sacerdoti, ut tale sibi in templo faciundum curaret. Eo facto reuersus obtulit holocausta aliaque multa prophana atque impia fecit in domo Domini. Exinde Zechrei de Ephraim occidit Maasiam filium et Ezricam, ducem eius, et Helcanam, ab eo secundum. Filii quoque Israhel duxerunt captiuorum de Iuda ducentamilia utriusque sexus prędamque immensam ad Samariam. Sed crudelitatis coarguti ab Oded propheta captiuos restituerunt. Palestini etiam cęperunt urbes Iuda Bethsames, Ahylon, Gadiroth, Socho, Thaman et Gamizo cum uiculis eius. Achaz uita defunctum Hierosolymis sepelierunt, sed non in sepulchro regum. Regnauit annis XVI. Successit filius eius Ezechias.

EZECHIAS

EZECHIAS, filius Achaz, pietate in Deum magis page quam regno nobilis, excelsa dissipauit, statuas contriuit, lucos succidit, serpentem Moysi ęneum confregit et in Domino, Deo Israhel, sperauit. Regi Assyriorum non seruiuit. Palestinorum fines uastauit. Anno regni eius IIII Salmanasar, Assyriorum rex, inuasit Samariam, anno VI ea potitus est et populum transtulit in Assyriam. Hoc autem illis accidit, quia Deum suum reliquerant ad deos conuersi alienos. Anno XIIII Senacherib, Assyriorum rex, quibusdam Iudę oppidis ui subactis castrametatus est in Lachis. Misit ad illum Ezechias dicens: Peccaui, recede a me! Pactusque XL talenta dedit ei. At ille accepta pecunia fefellit fidem misitque Tartan et Rapsacen cum magna militum manu ad Hierosolymam oppugnandam. Rapsaces pręfectos, qui in muris erant, nunc terrebat minis, nunc promissis alliciebat. Illi nihil responderunt. Sic enim edixerat Ezechias. Retulerunt tamen regi Rapsacis uerba. Rex scidit uestimenta et sacco coopertus templum ingressus est. Mox per nuncium suas angustias Rapsacisque in Deum blasphemias exposuit Esaię prophetę rogans eum, ut oret Dominum pro reliquiis popuhi Iuda. Respondit Esaias: Hęc dicit Dominus: Noli timere. Ego immittam spiritum regi 51v Assyriorum et reuertetur in terram suam page et deiiciam eum gladio in terra sua. Audiuit Senacherib, quod Aethiopum rex Tharaca incurreret Assyrios moxque recessurus scripsit ad Ezechiam, ne fiduciam haberet in Deo suo. Ezechias orauit pro populo ad Dominum et a propheta audiuit dicente: Hęc dicit Dominus: Exaudiui te super Senacherib superbum. Reducam eum in uiam, per quam uenit. Tibi autem erit signum: hoc anno comede, quę repereris, secundo, quę sponte nascuntur, tertio seminate et metite. Reliquię domus Iuda saluabuntur. Assyrius non ingredietur urbem hanc. Saluabo eam propter me et Dauid, seruum meum. Nocte illa angelus Domini percussit in castris Senacherib CLXXXV milia Assyriorum. Rex primo diluculo uisis mortuis reuersus est Niniuen et, dum adorat in templo Nesrath, deum suum, ab Adramelech et Sarasar occiditur. Isti fugerunt in Armeniam, et in regno successit filius eius Asaraddon. Ezechias morbo affectus a Domino per Esaiam audiuit, quod moreretur. Sed dum ad parietem conuersus pręcatur et luget, Dominus misertus protendit uitam illius annos XV pollicens insuper ipsum ciuitatemque eius liberaturum se de manu regis Assyriorum. Esaias posuit massam ficorum super ulcus eius et pristinę sanitati illum restituit. Promissi autem adimplendi signum fuit reductio page umbrę per lineas, per quas iam descenderat decem gradibus in horologio Achaz. Merodach, Babyloniorum rex, misit ad eum legatos cum muneribus gratulatum, quod conualuisset. Ipse uero gloriabundus omnes suas opes eis ostendit. Sed ne peccasse se nesciret, per Esaiam prędictum est omnem gazam illam prędam fore Babyloniorum atque ex liberis eius quosdam Babylonio regi seruituros. Respondit Ezechias: Bonus sermo Domini. Sit tantum pax et ueritas in diebus meis! Regnauit annis XXIX. Successit ei Manasses filius.

MANASSES

MANASSES, Ezechię filius, rex Iuda, impiissimus in Deum fuit: ędificauit excelsa, errexit aras Baal, plantauit lucos, cęli sydera adorauit et coluit, filium traduxit per ignem, auguria obseruauit, idolum luci posuit in templo Domini. Propterea quidem Dominus minatus est inducturum se mala super Hierusalem eamque deleturum. Cęterum ille multum sanguinis innoxii effudit in Hierusalem. Post hęc captus ab Assyriis poenitentiam egit coram deo patrum suorum, et restituit eum Dominus in regnum. Correctus igitur omnem impietatem abiecit, fit ex pessimo optimus. Altare Domini, quod olim destruxerat, instaurauit immolauitque super illud, simulque populo Iudę pręcepit, ut seruiant Domino, 52v page Deo suo Israhel. Duodecim annos natus regnare coepit, regnauit autem annis LV. Eo defuncto regnauit filius eius Ammon.

AMMON

AMMON, Manassę filius, male operatus est, idola coluit et domi sedens a seruis fuit interfectus. At uero populus uicem eius dolens in coniuratos, qui em interfecerant, insurrexit et ad unum trucidauit. Ammon ipse annis duobus regnauit et loco eius Iosiam filium crearunt regem.

IOSIAS

IOSIAS, filius Ammon, rex Iuda, patrię religionis studiosissimus fuit. Anno regni sui XVIII misit Saphan scribam ad Helchiam, sacerdotem magnum, iubens, ut pecunia a populo in templum illata daretur fabris per prępositos domus Domini ad instaurandum sarta tecta templi. Tunc repertus est Liber legis in domo Domini. Quo perlecto rex Iosias uestimenta sua scidit dicens: Magna ira Domini in nos est accensa, quia non audierunt patres nostri pręcepta libri huius. Et continuo misit consultum Oldam propheten, quę respondit: Hęc dicit Dominus: Ecce ego adducam mala super locum istum et habitatores eius, quia dereliquerunt me et litauerunt diis alienis. Te autem, quoniam audisti uerba Voluminis et perterritum est cor tuum page et fleuisti coram me, colligam ad patres tuos in pace, ne uideant oculi tui mala, quę inducturus sum super locum istum.Rex ascendens in templum uerba Libri foederis legit cunctis audientibus et pepigit pro eis, quod ambulabunt post Dominum ac pręcepta eius custodient. Cunctis pacto huic acqueiscentibus omnes immunditias, omnes sustulit abominationes. Celsorum sacerdotes interfecit et reuersus Hierosolymam fecit Phase Domino, quale non fuit factum a diebus iudicum. Non fuit rex, qui huic esset pręferendus. Veruntamen non est auersus furor Domini contra Iudam propter impietates Manassę regis. Ascendit ergo pharao, rex Aegypti, aduersus Assyriorum regem. Iosias autem profectus ei obuiam inito certamine uulneratur, ex uulnere in Magedo moritur. Hierosolymis sepelitur. Octo annorum erat, quando regnum adiit. Regnauit annis XXX. Successit filius eius Ioachaz.

IOACHAZ

IOACHAZ, Iosię filius, rex Iuda, Deo Israhel contempto gentium idola coluit atque Deo ulciscente impietatis suę poenas dedit. Vinxit eum pharao Nechao in Reblata; inde transtulit in Aegyptum, ne Hierosolymis regnet. Ciuitati 53v mulctam imposuit centum talentorum page argenti, unius auri. Loco illius regem creauit Heliachin, fratrem eius, quem mutato nomine appellauit Ioakim. Ioachaz autem regnauit mensibus III, donec fuit translatus.

IOAKIM

IOAKIM, Iosię filius, rex Iuda, ipse quoque fratris Ioachaz impietatem secutus Deum offenderat. Vriam prophetam interfecerat. Inde compulsus est pendere tributum Nechao pharaoni, Aegypti domino, deinde annis III seruire Nabuchodonosor, Babylonis regi. Et cum ab eo contra iusiurandum desciuisset, Deus iratus latrunculos immisit, qui Iudam disperderent propter scelera Manassę. Regnauit Ioakim annis XL. Mortuo successit filius Ioachin.

IOACHIN

IOACHIN, qui et Iechonias, filius Ioakim, rex Iuda, etiam ipse gentillium errore pollutus diuinam in se prouocauit iram. Ob hoc quidem Caldeorum exercitus Hierosolymam uallauit obsidione. Et cum ipse rex Nabuchodonosor urbem oppugnaturus superuenisset, egressus Ioachin se suaque eius tradidit potestati. Nabuchodonosor igitur anno regni sui VIII uinctum illum abduxit in Caldeam transtulitque omnia ab Hierosolymis ad Babylonem pręter pauperes plebis. Constituit autem Matthaniam, patruum eius, Iudę regem, et hoc suppresso page nomine uocauit Sedechiam. Ioachin autem, siue Iechonias, regnauit mensibus III, diebus X. Post hęc, cum eum peccati sui poenituisset, anno XXXVII translationis ab Euilmerodach, Babylonis rege, eductus de carcere super throno regum collocatur, donantur ei uestes, datur panis, constituitur annona in diem, toto tempore uitę suę.

SEDECHIAS

SEDECHIAS, qui ante Matthanias, patruus Ioachin, rex Iuda, in Deum impius, Hieremiam aduersa prophetantem contempsit, a rege Babylonis desciuit. Anno IX regni eius Nabuchodonosor rex obsedit Hierosolymam et ad XI Sedechię annum inualuit fames in ciuitate. Fugerunt ab ea propugnatores nocte, fugit et Sedechias. Sed Caldei compręhensum adducunt ad regem in Reblata. Rex iratus ipso spectante liberos eius interfici iussit, deinde illi oculos errui mandauit atque ita uinctum abduxit in Babylonem. Deinde uenit Nabuzardan, Babylonii exercitus ductor, et ingressus urbem incendit domum Domini et quęque principum uirorum habitacula igni consumpsit, muros urbis demolitus est et eos, qui reliqui erant, transtulit. Fecit tamen agricolis atque page operariis terrę potestatem manendi, qui uellent. Vasa templi ęnea, argentea, aurea et columnas ęneas tulit secum in Babylonem. Sacerdotes autem et ędituos et omnes optimates, quos reperit, destinauit ad regem in Reblata. Regis iussu interfecti sunt. Itaque translatus est Iuda de terra sua ad alienos, quibus seruierunt. Sedechias regnauit annos XI. Successit Godolias.

GODOLIAS

GODOLIAM, filium Ahicam, filii Saphan, pręfecit rex Nabuchodonosor iis, qui relicti erant in terra Iuda. Et qui dispersi fuerant conuenerunt ad eum in Maspha. Venit Ismahel, Nathanię filius, uir stirpis regię, cum decem aliis et interfecerunt Godoliam atque illos, qui circa eum erant in Maspha. Populus repentino tumultu consternatus transtulit se in Aegyptum.

Hactenus de regibus, nunc dicendum de transmigratis.

Previous section

Next section


Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.