Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].
Placuit igitur, quicquid post regis Matthiae Chugniadis Coruini excessum (inde enim
historiam inchoabimus) regno per triennium dissidente in Hungaria gestum est, a caeteris rebus seiungere. Enimuero cum rebus publicis nihil sit intestina discordia perniciosius, nec ulla alia pestis ad magna quaeque imperia euertenda ea ualidior, [1]
magis utile ac
frugiferum legentibus fore duxi, si perturbationem regni Hungariae principum simultatibus exortam separatis fere uoluminibus, quo res ipsa esset conspectior, perscriberem.
Dignum enim memoria atque humano documento id uisum est, [2]
ex quo appareret regna
-- 4 --
non magis armis parari atque augeri quam ciuili concordia conseruari, ac omni magno
imperio multo magis 2 domesticas seditiones quam externa arma timendas esse. Nam
quantum propriis uiribus aduersus externam uim tutus esse uideris, tantum te dissensio
imbecillem reddit atque hostili exponit iniuriae, quandoquidem et per se, ubi discordia
immigrauit, regna collabuntur, [3]
ac ueluti ingentia in montibus robora, quae nulla uis
uentorum conuellere potest, carie ipsa proprio uitio imis radicibus innata, nullo impellente ad terram concidunt. Quod profecto regno Hungariae pene euenire uidimus, dum
singuli ferme principum regem, cui quisque studebat, creari contendunt. Sed iam inde
narrationem auspicemur, unde eius perturbationis, de qua seruato temporum ordine primum scripturus sum, non modo origo, sed etiam causa manauit.
Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].
|