Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].
His dictis Maximilianus magna omnium spe ac laetitia castra mouit, quippe
extincto Matthia Chugniade Coruino nulli Hungarus uidebatur esse magnopere timendus ― tanta plane extitit unius hominis uel uirtus uel fortuna ― atque Nouam Vrbem uersus proficiscitur. Ea enim ciuitas Ostricii imperii studiosa Friderico semper dedita fuit,
fideque 57 ceteris praestitit, neque iniussu ipsius Friderici in ditionem concesserat
Hungarorum. Stephanus Quincithartonus, Sepusiensium princeps atque Austriae, ut
supra dictum est, praefectus, ubi Maximilianum aduentare accepit, inops consilii, quod
per se nulla re ad propulsandum bellum erat instructus, et quod Vianensium animos
haud integra fide in Hungaros esse, atque ad defectionem spectare suspicabatur, clam
noctu occulto exitu Vianna profugit, monitis nequicquam, qui in praesidio arcis erant,
uti sese quoquo modo possent defenderent, opemque Hungarorum, quam profecto ipse
prorsus iam desperarat, expectarent. Itaque domum se non sine dedecore contulit:
Budam enim quum pudore deterritus uitauit, tum ne Poloni eius absentia fraeti facile
-- 50 --
inferendi locum detrimenti in eius agris inuenirent. Quamquam eius factum iure excusari
nequit, uel si neque in summo apud Hungaros magistratu tunc fuisset, neque ipsam
Austriam imperio obtinuisset, propterea quod cum esset ciuium suorum princeps, decebat eum potius Hungarorum prouinciae, quam propriis possessionibus in finibus
Polonorum positis consulere, nec Austriam, eius fidei commissam, metu simul et auaritia deserere; cum presertim fama sit eum potuisse Viannam retinere, si stipendium,
quod, ut ferunt, abunde habuit, militibus persoluisset, nec sua commoda rebus publicis
anteposuisset. Quis autem dubitat saluis publicis priuata perditum iri non posse? Nisi
forte, ne uideamur iniqui esse censores, honestius putauit, aut certe minus turpe, priuata quoquo modo posset retinere, quam pro publicis incerta pugnare uictoria. Et sunt fere
plerique mortalium, ex his maxime, qui sub regibus uiuunt, magis proprii quam communis boni studiosi.
Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].
|