-- --

AD PIOS LECTORES Cor. Scrib. Cornelius Scribonius Grapheus.

Vultis Christiadae miserandos cernere casus?
Foedasque aerumnas, horrificasque cruces?
Quantaque sub rabidis (res uera) afflictio Turcis
Captiuos maneat, hei mihi, Christiadas?
Hunc legitote auidi rursum hunc legitote libellum,
Et motu mentis uoluite cuncta pio.
Dispeream, nisi tum lachrymae, gemitusque, grauisque
Corde dolor uobis uiscera quassa premant.

Aliud ad Lectorem.

Afflictum a Turcis uis Christum noscere Lector?
Membra libro hoc Christi dilaniata leges.
Christiadûm Christiaedûm ut manibus manicas, funesque lacertis,
Et collo inijciat uincula Turca ferox.
Vt pecudis ritu hos uendat (si forte quis aeger
Occidat, ille feris obuia praeda iacet.)
Vt profugi trabibus nantes mergantur in undis
Passim: bis captos ut mala dira premant.
Fiat et ut Christi mystes agitator aselli,
Lignum uendat, oues pascat, aretque solum.
Vt Mahumetaeo iuuenesque, senesque tyranno
Annua dependant lege tributa pari.
Vt doleat mater coram sua pignora cernens
Seruitio abduci Rex Solymanne tuo.
Denique tormenta inuenies hoc scripta libello
Horrida, Christiadûm quae pia turba luat.

-- --

INVICTISS. ROM. IMP. SEMPER AVGVSTO CAROLO QVINto, Bartholomaeus Gyurgieuits, clientum minimus et deditissimus.

AIT Dido apud Vergilium:

Non ignara mali, miseris succurrere disco.

Est enim naturale, eas aliorum calamitates misericordia prosequi, quas tu aliquando perpessus es. Ego igitur, inuictissime et augustissime Caesar, qui Turcicam captiuitatem tredecim annos expertus sum, septies uenditus sum, cui ipsis sensibus explorata sunt mala eius uitae, statui breui libello imaginem illarum Tragoediarum leuiter delineare: nam ad plenum exprimere, nulla uis ingenij humani poterit. Vt qui adhuc liberi sint, intelligant, quantopere illis omnibus opibus et uiribus enitendum, ne in hanc miseriam ueniant, et quo in odio esse debeant, qui domesticis (ut ita dicam) bellis, tua arma remorantur a Turcica expeditione, cum certa spes sit, idque ex oraculis, quae non minus in Turcia quam hic iactantur: te illum unicum futurum, qui regnum illud Satanae destruas, si modo uires integras ad id bellum conferre possis. Nam ut in praesentia omittamus oracula, multae coniecturae sunt, quibus

-- --

idem quod oracula diuines. Nullus unquam in Christiano orbe a septingentis retro annis potentior Imperator, nemo uictorijs plenior, uoluntate pronior in hoc bellum fuit, aut milite exercitato instructior, adeo ut in debellandis Turcis ocium tibi tantummodo uideatur deesse, quod qui tibi auferunt, quicunque illi sunt, et quocunque animo hoc faciunt, pessime uidentur de Christiana religione mereri. Intra septingentos plus minus annos Turcica arma inualuerunt, hactenus a nemine retusa, quia nemo tibi par opibus, fortuna, et uoluntate fuit. Nunc te unicum sanctissimis bellis per alia bella eripi, et dolendum maxime, et detestandum uehementissime. Ego igitur tibi istum libellum de Christianorum miserijs dedicandum censui, quem orbis agnoscit unum prae omnibus esse, qui huic calamitati remedium uelit apponere, et appositurum breui speramus. Diu sit incolumis tua Caesarea Maiestas, nec antea uel morbo uel morte tentetur, quam Christiana uexilla rursus in Asia et Aphrica Africa et ubique terarum terrarum erigas. Louanij Idibus Mart.