Dudić, Andrija; Dionysius Halicarnassensis (1533-1589) [1560], De Thucydidis historia iudicium... A. Duditio interprete (), Verborum 18906, Ed. Petra Šoštarić [genre: prosa - epistula; prosa - versio] [word count] [dudicathucydid].
, et ceteris quorum superius est facta mentio, superveniens Thucydides, cum,
quas quisque dicendi virtutes haberet, vidisset, ipse propriam quandam dicendi
formam, ab aliis non animadversam, primus in historiam induxit; in electione quidem
verborum, cuique genti peculiarem, et obsoletam ac peregrinam dictionem, communi
suoque tempore usitatae linguae anteponens; in iungendis autem, inter seque aptandis
maioribus et minoribus particulis, grandem, austeram, nervosam, firmam, et litterarum
asperitate aures ferientem compositionem, pro suavi, molli, et polita, nihilque in se
asperitatis habente, consectatus est. In figuris autem adhibendis, quibus in primis
vetustiores superare contendebat, nimiam diligentiam posuit. Totos certe viginti
septem annos in illis octo libris, quos solos reliquit, immutandis consumpsit: quos
sursum deorsum volutans, singulas locutionum particulas limabat, nunc ex uno nomine
orationem conficiens, rursusque in nomen orationem contrahens: interdum autem
verbalia nominaliter proferens, ac rursus nomen verbum faciens, atque omnem eorum
usum pervertens: ita ut, quod proprium est, eo pro appellativo abutatur; quod vero
est appellativum, pro nomine proprio usurpet. Insuper verba patiendi, activa facit;
quae vero actionem notant, iis ipse passionem attribuit. Eorum item quae
multitudinis, quaeve unius numero efferri debent, naturam commutat, atque alia de
aliis dici cogit. Marem significantia, femineo sexui coniungit; ea vero quae sub
feminae genere comprehenduntur, maribus attribuit. quae autem neutrius sunt generis,
ita his connectit, ut tota naturalis illa coaptatio et consecutio divagetur. Nominum
et participiorum casus ab eo quod significare debet, ad id quod est significatum; et
contra, quod est significatum, ad significans transfert. In coniunctivis autem ac
praepositivis particulis, iis praesertim quae vocabulorum vires distinguunt, poetica
prorsus utitur licentia. Plurimas etiam in eo figuras invenias, quae personarum
apostrophis, temporum commutationibus, et localium notationum discrepantia, a communi
consuetudine sint deflexae, ac soloecismorum speciem praeferant. Praeterea, quot in
ipso res videas pro corporibus, et corpora vicissim pro rebus sumi? In enthymematibus
vero, in quibus interpositiones cum multae sint, longo intervallo consecutionem suam
recuperant, adsunt tortuosa illa et perplexa, et inextricabilia, atque alia his
similia. Nec paucas item figuras theatrales ab eo usurpatas invenias, ut paria
paribus relata, adnominationes, oppositiones: quibus nimis frequenter usus est
Gorgias Leontinus, -- 255 -- Polus, Lycimnius, et multi alii, qui eodem tempore floruerunt.
Maxime vero insignia, et ex quibus character eius praecipue cognoscitur, haec sunt;
studere, ut paucissimis verbis quam plurimas res comprehendat, multasque in unum
sententias cogat, ac tum maxime auditorem, cum expectat adhuc aliquid, relinquat. quo
fit ut brevitas obscuritatem pariat. Sed et haec paucis comprehendam, quattuor esse
in Thucydide animadverti veluti instrumenta eius generis dicendi, quo ille potissimum
delectatur; poeticam quandam verborum structuram; in figuris multiplicem varietatem;
harmoniae et concentus asperitatem quandam; figurarum
Dudić, Andrija; Dionysius Halicarnassensis (1533-1589) [1560], De Thucydidis historia iudicium... A. Duditio interprete (), Verborum 18906, Ed. Petra Šoštarić [genre: prosa - epistula; prosa - versio] [word count] [dudicathucydid].
|
