VINUM laetificat cor hominis, et panis sortificat: quia vinum gignit abundantiam sanguinis et bonorum spirituum, Psal. 104 Zach. 10 Laetabitur cor eorum ut bibentis vinum: de piorum laeticia tempore Meschiae loquitur. Vinum bibere alias significat laute vivere Iob 1, Comedebant et bibebant vinum. Sic Esth. 5, In convivio vini dixit rex. Alias significat potare et helluari: ut Isa. cap. 5. Vae iis qui sunt fortes ad bibendum vinum. Psal. 69, De me psallebant bibentes vinum. A Vino abstrahere animam, in Ecclesiast. est, se abducere a voluptatibus ideo mox dicit, Ut inducerem cor meum in sapientiam. Cessare facere vinum de torcularibus, Ier. 48, est, sterilitatem et caritatem vini adducere: Excitatus est Dominus tanquam dormiens, tanquam potens aut fortis clamans a vino: i. sicut fortis ac ferox bellator subito excitatus, aut a crapula exurgens, turbulenter proruit in adversarium, eumque sine modo ac ratione furens duriter tractat: sic et Deus tandem ex sua cunctatione prosiliet, ad perdendos suos adversarios. Uteruini. Eliu apud Iobum cap. 32, declarat suam impatientiam silentii, similitudine utris musto et exhalatione nimium inflati ac intensi. inquit enim: Venter meus tanquam uter vini, qui non est apertus, et sicut utres novi vini rumpuntur. Christus similitudine vini et utrium novorum ac veterum, docet, proportionem disciplinae vitae ac institutionis servandam esse in instructione auditorum ac discipulorum. novitiis enim discipulis non esse tam gravia onera imponenda, sicut veteranis. Dicit enim, mustum quidem in novos utres, vetus vero vinum in veteres infundendum esse. Causam porro huius diversitatis, et totam similitudinis rationem exposui supra in voce Musti. Exire vinum ab aliquo, 1. Sam. 25: Cumque exisset vinum a Nabal. pro, cum edormivisset crapulam, essetque liber a vino. Sic 1. Sam. 1 dicit Eli sacerdos ad Annam matrem Samuelis: Aufer a te vinum tuum. id est, abi ac edormias istam crapulam, qua es onusta. Vinum pertransire aliquem, est eum a vino superari, vel ebrium esse Ier. 23: Fui veluti ebrius, et veluti vir quem pertransivit vinum. Argentum tuum est mutatum in scoriam, et Vinum tuum est mixtum aqua, Isa. 1: i. pietas et religio, atque adeo etiam mens tua corrupta est. Sic et Paulus dicit, adulterare Evangelion. Propinare alicui vinum soporiferum, Psal. 60: Propinasti nobis vinum soporiferum. pro, perturbasti nos plurimum, fuimus obstupefacti tanquam venefica potione. Crebro hac similitudine gravissimas afflictiones significat, sive quia perinde perturbant, et consilii ac ferme etiam mentis inopem reddant, sicut ebrietas: sive quod saepe cogebant sese invicem ebibere certos calices, non sunt molestia, et valetudinis gravi laesione. Psal. 75: Si quidem calix est in manu Domini, et vinum rubescit, plenus est mixtura, effunditque ex eo: quia et feces eius expriment ebibentque omnes impii terrae. Sic Ier. 51: Calix aureus fuit Babel in manu Domini, de cuius vino biberent gentes, et insanierunt. i: Deus per Babylonios ita duriter et acerbe omnes gentes afflixit, ut sint quasi inopes mentis prae dolore et moerore facti. Vinum [?: viol- ] biberunt, Prov. 4. i. per vim quaesitum: nisi quis praevalidum vinum exponere malit. Isa. 28, prolixe per ebrietatem vini, et vomitum, describitur sacerdotum et prophetarum inscitia et vertiginosus spiritus, qui errant simul, ac seducunt, omniaque spirituali vomitu et stercore idololatriae, errorumque foedant ac contaminant. Proverb. 9 et Isa. 55, Vinum pro sana salutarique doctrina ponitur per metaphoram. Gen. 49, tribus Iudae homines dicuntur loturi vestimenta sua in vino, et habituri oculos rubros ex vino, et dentes albos ex lacte. i. abundaturi esse vino et lacte, ob loci aut soli fertilitatem. Deut. 32 nativa malitia aut originale peccatum Israelitarum hisce verbis depingitur: Quoniam de vinea Sodomae vitis eorum, et de aruis Gomorrhae: uva eorum uva fellis, et botri amaritudinum eis. Venenum aspidum vinum eorum, et fel draconum crudele. Quasi diceret: Et propagati aut progeniti estis ex pessima stirpe corrupti Adami, et protulistis pessimos ac venenatissimos fructus. Similitudo sumpta est a plantatione vineae, eiusque proventibus.