Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Previous section

Next section

De his quae in usu atque in medio habentur. VII.

Panis, Christus, vel sermo Dei In Evang. Ego sum panis vivus. Vinum, idem quod supra. In Solomone: Et bibite vinum quod miscui vobis. Oleum, misericordia, vel Spiritus sanctus. In Ps. In oleo sancto meo linivi eum. In aliam partem: Oleum autem peccatoris non inpinguet caput meum. i. adulatio. Porcina, peccata. In Ps. Saturatus sum porcina. Azymum, sine fermento malitiae. In Apost. In azymis synceritatis et veritatis. Similago, puritas mentis, et fortitudo charitatis. In Levit. Si autem anima offert munus sacrificium Deo, similago sit munus eius. Subcinericium, humilitatis oblatio. In Gen. Festinanter conspergetres mensuras similaginis, et fac subcinericios. Lac, mentis synceritas. In Epist. Petri: Rationabile sine dolo lac concupiscite. Item in aliam partem: Lac vobis potum dedi, non escam: nondum enim poteratis. Hic lac exiguitas sensus. Coagulatum, vitiis concretum. In Ps. Coagulatum est sicut lac cor eorum. Sal, condimentum sapientiae. In Evang. Vos estis sal terrae. Mel, dulcedo praeceptorum Dei. In Psal. Quam dulcia faucib. meis eloquia tua Domine, super mel et favum ori meo. Item aliter, in Solom. Inveniens mel, manduca quod satis est, ne forte satiatus evomas. i. Altiora te ne quaesieris. Fel, amaritudo malitiae. In Psalm. Dederunt in escam meam fel. Acetum, asperitas corruptae mentis. In Ps. Et in siti mea potaverunt me aceto. Pix inquinamentum et nigredo delictorum. In Solom. Qui tangit picem, inquinabitur ab ea. Sicera, confectio quaedam malitiae et nequitiae. In Evang. Vinum et siceram non bibet. Calix, Domini passio. In Ps. Calicem salutaris accipiam. Merum, synceritas iudicii aut veritatis, vel calor fidei. In Ps. Vini meri plenus mixto. Fex, ultimum iudicii. In Ps. Veruntamen fex eius non est exinanita. Cibus, sermo vel voluntas Domini. In Evang. Cibus meus est, ut faciam voluntatem eius qui me misit patris. Potus, idem quod supra. In Ps. Et torrente voluntatis tuae potabis eos. id est, Spiritu S. Item in aliam partem: Non est regnum Dei esca et potus. Promptuaria, cordis receptacula. In cantico Deut. In promptuariis eorum timor. Pera, victus solicitudo. In Evang. Non peram in via. Sacculus, thesauri, ratio in Deum. In Evan. Facite vobis sacculos qui non veterascant. Et in aliam partem: Sacculum communem possideamus. i. avariciam. Pecunia, verba divina. In Evang. Oportuit ergo te mittere pecuniam meam numulariis. Vellus, populus. In Psalmo: Et descendit tanquam pluvia in vellus. Linum, spiritualis fortitudo vel candor. In Exod. Porro filiis Aaron tunicas lineas parabis. Utres, [?: ] humani corporis. In Evan. Vinum novum in utres novos mitti debet. Farina, opus bonum, vel scientia. In Evan. Abscondit mulier in farinae sata tria. Mola, vitae conversatio. In Evan.Duae molentes in mola. Possunt et duo testamenta lapides molae significare, per quos labore disserentium [?: ] cum veteris instrumenti in farinam Evan. convertare.

¶ Haec igitur nomina cum in textu Sacrae lectionis occurrunt, ita vel maxime ut exprimuntur, apertioribus accipienda traduntur, licet in diversas plerunque significationes pro persona vel tempore vel loco exeant, atque in figuras locis congruas, pro ratione allegoricae interpretationis erumpant. Nam et abyssus intelligitur, sicut supra diximus, profunditas Scripturarum: et item abyssus, aquae immensitas: Et rupti sunt fontes abyssi magnae. Item abyssus, ineffabilia iudicia Dei. In Psal. Iudicia tua abyssus multa. Item abyssus, infernus. Aut quis descendit in abyssum? i. Christum de mortuis revocat. Item abyssus, corda hominum facinorib. tenebrosa. Abyssus, dixit, non est mecum: i. sapientia. Ignis, sicut superius commemoravimus, accipitur Spiritus S. et iterum, Ignis charitas circum septa eius, circum septa ignis flammae eius. Ignis, tribulatio. In Psal. Igne nos examinasti, sicut igne examinatur argentum. Ignis, ira, Et consumam eos igne irae meae, ait Dominus. Ignis, voluptas: omnes adulterantes sicut clibanus corda eorum. Umbra, ut indicavimus, significatur profectio divina. Item, umbra aliquando peccata: Sedentes in tenebris et in umbra mortis. Umbra, aliquando poena, in Iob: Umbra mortis, et nullus ordo. Et quia umbra non longe est ab ea re cuius est umbra, ita et mors non longe est a poena quae infert mortem. Umbra, aliquando est delectius peccatorum. in Iob. de diabolo: Sub umbra dormit in secreto calami in locis humentibus. Et rursus species aliquae, specie una res multas significant. Duo testamenta, eo quod hic duo illi lapides molares possint significare, memoravimus. Et item duo testamenta, duo Cherrubin, in Exod. duo animalia, in Abac. duae petrae, in Exod. et in Canticis cantic. quarum velamento sponsa et Moses proteguntur: duo montes aenei, in Zach. de quorum frutetis myrtinis et obscura opacitate egrediuntur quadrigae cum equis rufis, nigris, albis, et variis. Sed has tam multimodas significationes in singulis prosequi nominib. non solum laboris immensi, verum etiam impossibile arbitrati sumus. Nunc ergo ad eum interpretationis modum atque ordinem, quem paululum per necessitate disputandi interrupimus, revertamur.

Cophini, Apostoli. In Evang. Et tulerunt reliquos 12 cophinos fragmentorum plenos. Item in aliam partem Manus eius in cophino servierunt. i. in servitute, vel tribulatione, quam Aegyptii intulerunt. Cathedra, doctrina. In Ps. Et in cathedra seniorum laudent eum. Irem in aliam partem: Et in cathedra pestilentiae non sedit id est, in doctrina haereticorum. Scabellum, humiliatorum subiectio. In Ps. Donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum. Statera, aequitas, vel divinae gubernationis potentia. In Esa. Et libravit in pondere montes, et colles in statera. Cinis, humanae fragilitatis inanites In Solon. Quid superbis terra et cinis? Olla, prosapia. In Ps. Moab olla spei meae. i. quod de Ruth Moabitide, Christi secundum carnem prosapia, descenderit. Item in aliam partem. Olla, tribulationis excoctio, in Propheta: Et vidi ollam [?: su- ] sam â facie aquilonis. Lampades, animae iustitia fulgentes. In Evan. Et paraverunt lampades suas. Lucerna, Ecclesia, vel anima. In Evan. Sint lumbi vestri accincti, et lucernae ardentes.

-- 675 --

1325 Aliquoties Iucernae, opera bona: Sic luceat lumen vestrum, ut videant opera vestra bona. Modius, corpus humanum, vel legis litera, vel populus Iudaeorum. In Evang. Nemo accendit lucernam, et ponit eam sub modio. Candelabrum, Ecclesia, vel corpus Domini, aut sancta Scriptura. In Propheta: Et vidi a dextris altaris candelabra duo ardentia. Mensa, altare, vel refectio spiritalis. In Psal. Parasti in conspectu meo mensam. Clavis, adapertio scientiae spiritalis. In Luca: Vae vobis legisperitis, quia tollitis clavem scientiae: ipsi non introiistis, et eos qui introibant prohibuistis. Item Claves, iustitiae, misericordiae, pietaisque virtutes. In Evan. Tibi dabo claves regni caelorum. Serae, repagula, adversus impios divinorum praeceptorum. In Psal. Quoniam confortavit seras portarum tuarum. Ascia, pravorum persecutio. In Ps. In bipenne et ascia deiecerunt eam. Bipennis, geminata afflictio. In Ps. ut supra. Navis, Ecclesia. In Evang. Navicula multis in medio mari iactabatur fluctib. Solet et homo navicula dici, ut tantae cogitationes hominum gubernantes advertantur. Retia, praedicatio. In Evang. Et mitte retia in capturam. Trabes, peccatum gravius. Evangelium: Eiice primum trabem de oculo tuo. Festuca, peccatum [?: le- ] . In Evang. Et tunc videbis eiicere festucam de oculo fratris tui. Laqueus, dolus. In Ps. Laqueum [?: par-nt ] pedibus meis. Funes, sors vel haereditas. In Ps. Funes ceciderunt mihi in praeclaris. Item, Funes, peccata: Vae qui trahitis peccata velut funem longum. Et iterum: Funes peccatorum circumplexi sunt me. Rota, orbis, aut vita humana. In Ps. Vox tonitrui tui in rota. [?: ] , Deus meus pone illos ut rotam. i. volubiles vel instabiles effice in malitia sua. Spongia cava, infidelitas Iudaeorum. In Evang. Illi autem spongiam plenam aceto hyssopo circumponentes, obtulerunt ori eius. Scala, fructorum profectus. In Gen. Viditque in somnis scalam stantem super terram, et cacumen illius tangens caelum angelos quoque Dei ascendentes et descendentes super eam Scopae, cura superstitionis per vanam gloriam. In Evang. Et veniens, inveniens vacantem, scopis mundatam et ornatam. Margarita, doctrina Evangelica: vel spes regni caelorum. In Evang. Inventa autem una preciosa margarita, abiit et vendidit omnia quae habuit, et emit eam. Annulus, signaculum fidei. In Evang. Et date annulum in manum eius. Item de hoc in Psal. Signatum est super nos lumen vultus tui Domine. Chlamys, laudis ornatus. In Solomone: Chlamydes fecit viro suo. i. vestimentum, quod tanquam de duobus testamentis confectum sit. Aurum, interior Scripturarum intellectus. In Ps. Et posteriora dorsi eius in specie auri. Argentum, elo quia divina, sive intellectus literae vel historiae. In Ps. Eloquia Domini eloquia casta, argentum igne examinatum. Lapides preciosi, Apostoli vel sancti, sive opera ipsa virtutum. In Apoc. Fundamenta muri civitatis omnia lapide precioso ornata. Aes, vanitas, vel inanitas fidei. In Apostolo: Factus sum velut aes sonans. Item in aliam partem: Posuisti ut arcum aereum brachia mea. Hic aereum, fortem, vel firmum. Ferrum, tribulatio, vel homo ipse. In Ps. Ferrum pertransiit animi eius. Plumbum, pondera peccatorum. In Propheta: Et vidi iniquitatem super talentum plumbi. Fictile, fragilitas carnis. In Apost. Habemus thesaurum hunc in vasis fictilib.

Previous section

Next section


Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.