PRAEFATIO IN PRIMUM LIBRUM MORALIUM distichorum.
Visus eram, qua se tollit formosa Rhacusa,
Et pater Illyricas Sercus A A. Sergius mons est urbi Rhacusae imminens, vulgus Bergatum vocat, et sunt qui Barguli Illyriae Latronis, cuius Cicero in Officiis meminit sedem fuisse existiment, vocabuli similitudine (ut opinor) adducti. obumbrat aquas.
Multa diu tacitus meditari, et voluere mecum,
Et fuit ante alias non ea cura levis.
Cur quae principiis constat, ea cuncta suopte
Serius, aut citius, pondere victa cadunt?
Nam (si vera canunt vates) ruet arduus olim
Aether, et cineres ibit uterque polus.
Rursus et unius vultus erit orbis, et una
Rursus erit coecis machina seminibus.
At deus ipse sui plenus, Deus omnia solus
Digeret illa, suis restituetque locis.

-- 2 --

Mox nova se tollet facies, nascetur et orbis
Aureus, atque ipso iam Iove digna domus.
Illa erit e puro Saphyro, puroque Smaragdo,
Et distincta novis undique Chrysolithis.
Stabit et aeternum, nullisque obnoxia flammis,
Crebra licet summa fulmina ab arce tonent.
Sic ubi mille senes absumpsit in ignibus annos,
Purior ex ipsis ignibus exit avis.
Et colit Aeoas sylvas, et luce coruscum
Gaudet odorato mergere Gange caput.
Sol quoque, sol melior terras lustrabit, et ibit
Aemula fraternis Cynthia luminibus.
Et matutino coget nova sidera coelo
Splendidior veniens Phosphoros ante diem.
Ver alet aeternum Zephyri spirantior aura,
Et strepet argutis cantibus omne nemus.
Tum mala diffugient veteris contagia morbi.
Non sapor ingratus, non erit herba nocens,
Arma procul, procul omne nefas, procul omnis et ira,
Non cruor, aut caedes, omnia pacis erunt.
Vix ea, cum ridens aurim Mihi vellit Apollo,
Quaerit et unde novus venerit iste furor.
Tu Chaos antiquum, et veteris primordia mundi,
Scilicet, et quae sunt, quaeque futura canes?
Nec pudet interitum rerum praedicere, et altum
Ire, per occultas, super et astra vias.
Iam novus incedis Lucretius, alter et Aetnam
Insilis attoniti pectoris Empedocles.
Si venit in mente, quibus olim assueveris antris,
Et quae prima tibi plectra Thalia dedit,

-- 3 --

Quosque puer latices, et quo de fonte bibisti,
Ingenium (dices) praegravat iste labor.
Ista decent vates, quos nunc Heliconis in unda,
Nunc fas Permessi ponere fonte sitim.
Fronde comam vinctos Penęide. Cum tua vix dum
Aridus e rivo tinxerit ora liquor.
Illis firma ratis sulcat vada caerula ponti,
At tua vix pigro tuta carina lacu est.
Ergo leves numeros, tenuesque amplectere Musas.
Res est (crede Mihi) viribus apta tuis,
Et cane (cui teneram dulcis puer adplicet aurim)
Quod libeat castis discere virginibus.
Quippe bonam si quis sementem fecerit, illi
Proveniet largo foenore laeta seges,
Qui prior ingenuos effinxit carmine mores,
Et vitiis laxam noluit esse viam,
Quique Iovem iam tum iussit sperare parentem
Haerentem in biviis Amphitryoniaden.
Sive Cato, sive ille Sami Florentis alumnus,
Sive suo dignus nomine Palladius.
Illius umbra locos laetos colat, illius astra
Fama petat, nostris inclyta carminibus.
Dixit; et Aonius mentem calor impulit. inde
Nobile Socratis versibus extat opus.