Cum enim post convictionem, causa soleat primo appellari, et cedendo postea ipsi Appellationi, Novo Iudicio succumbens sive appellans mox uti consueverit, merito hoc ex ipsa subsequi debet, et secundo loco statim post ipsam poni. Ubi Nota quod Novum Iudicium impetrans, et illud non prosequens, poenam Calumniae incurrit. 5. Vlad. art. 11.

Est Iuridicum remedium, quo pars in causa succumbens, iterum eam resuscitare, ac omnia allegare, excipere, non productas literas producere, et generaliter omnia, quae Iuris et Iustitiae, et defensioni, ac sublevamini causae suae proficua esse cognoverit, peragere valeat, atque possit. 2. tit. 77. Nota quod in Stylo, in omnibus novorum Iudiciorum literis, in subsumptione haec clausula pro fundamento, inseri solet: Cum autem, vel, et quia, iuxta contenta generalis Decreti universi nocivi defectus et errores, in processibus causarum emergentes, virtute Novi Iudicii, Semel in melius reformari possint, atque soleant. In dicto tamen Decreto, non invenitur vocula (Semel) ut patet. 1. Vlad. art. 51. sed ex usu iam assumitur; atque ideo pluribus vicibus in una eademque causa dari non deberet, ut supra quaest. 14. cap. 5. dictum est.

Quadruplex. I. Quo in causa succumbens, per nonvenientiam, simul cum inhibitione utitur. 2. tit. 77. imo vero, si non fuerit sententia extradata, poterit etiam absque literis Inhibitionalibus huiusmodi Novi iudicii, tam Iudices ab extradatione literarum sententionalium, quam partem quoque adversam ab extractione earundem; inhibere; Ibidem. Qui tamen titulus intelligitur solum de causis longis, in quibus processus subsequuntur, et non de brevibus, 4. Vlad. art. 15. II. Quo succumbens in causa appellata, cedendo Appellationi ipsi, utitur. Passim: ut art. 29. Anni 1609. et art. 23. anni 1613. III. Simplex omnino, absque ulla praevia Appellatione et Inhibitione, satis late patens, quo potissimum in sedibus Comitatuum, absentes et criminaliter convicti, soliti sunt uti, ut videre est infra quaest. 30. cap. 9. IV. Cum gratia nuncupatum, quod solus Princeps et Dominus noster clementissimus, ex debito regiminis sui officio, unicuique largiri et concedere solet, post factam Repulsionem, vel Procuratorum malam responsionem, non obstante errore, vel lata exinde sententia, 2. tit. 77. Alia autem alii Iudices ordinarii dare consueverunt. Ubi Nota, quod duo haec tantum Nova Iudicia, primum et quartum, scripto Iure contineantur, citato proximo loco; alia autem duo, ex Stylo colliguntur. De quibus vide infra quaest. 3. cap. 9. similiter de quadruplici sententia.

Sed hic occurrit non levis Quaestio, si enim causa, coram uno Iudice mota, et ad alterum Iudicem. Vigore 7. tit. part. 3. per eundem motorem translata fuerit, idemque motor, coram eodem translatae causae Iudice postea convictus Novum Iudicium cum gratia impetraverit, quaeritur, tale Novum Iudicium, ad quem praemissorum duorum Iudicum

reportare debeat? Alii dicunt, quod ad secundum, ad quem scilicet causam transtulit, et coram quo convictus fuit, quia alioquin si ad priorem referret, Calumniam evitare non posset. Alii autem dicunt, quod ad primum, quia tit. 11. part. 3. per expressum habetur, quod talem causam per gratiam Novumque iudicium resuscitare debeat, coram eodem Iudice, quo huiusmodi causa primitus mota esse dignoscitur. Verum, prior opinio probabilior esse videtur, ex eo, quod huiusmodi Novum iudicium, dirigi soleat semper ad eundem Iudicem, qui prius convicto, onerosum fecerat iudicium, ut videlicet eandem causam denuo adhuc maturius revideat. Citatus quoque locus, sonaret praecise de iudiciis Liberarum Civitatum, et de tali casu, in quo iam coram eodem Iudice quis convictus fuisset, coram quo et causa ipsa primitus mota extitisset. In praesenti autem casu, non esset coram primario motae, sed coram secundario iam translatae causae Iudice, convictus: et ideo ad eundem, uti praemissum est, tale Iudicium referri debet.

Iuristae certant, et adhuc sub Iudice lis est.

Aliis asserentibus novum dici debere; aliis item negantibus quia cum detur propter non-venientiam, per quam nihil omnino dictum vel responsum est; nihil plane novi dicitur, quia nihil prius, vel vetus dictum est, sed tunc primum comparens dicere incipit: ergo non praeexistente priori, vel Veteri, neque Novum correlative dici potest. Atque sic, non est proprie Novum dicendum, sed totaliter et simpliciter sola Inhibitio, quae virtute sua, sicuti et alia

Iuridica remedia, per se vim illam respondendi habet, et non mutuatur illam a tali Novo iudicio, quia sic remediorum remedia essent, et daretur in infinitum progressus, quod absurdum esset. At ut ut fit, usus iam sic obtinuisse videtur, ut uberius videre licebit infra quaest. 28. cap. huius, formula quarta ad finem, et 6. Vlad. art. 14. et non ut nove Decius in suo syntagmate sentit: solum contra Fiscum militare solere Inhibitionem. Nec mirum videri debet cuiquam, quod haec duo sic concurrant; quia Inhibitio solum vim inhibendi latam ab executione sententiam continet: Novum vero etiam superaddit, ut Actor contra Reum se inhibentem, et per hoc causam ipsam resuscitantem ac renovantem, Iudicium quoque in eadem recipiat. Styl. vel quod causae, quatuor terminis octavalibus; nisi haec duo ita coniungerentur, absolvi non possent. Ut patebit, Dicta quaest. 28. formula 4. notando 2. Plura de his vide supra quaest. 14. cap. 5.

Quarti, sive postremi cum Gratia nuncupari, post executam latam et definitivam sententiam, hoc est, extra dominium bonorum, ut communiter dici solet. Aliorum autem priorum, intra dominium bonorum fieri conceditur, ante latam scilicet et pronunciatam definitivam sententiam. Imo vero, etiamsi non fuerit ex allegatis et responsis, sed solum per non venientiam pronunciata sententia, pars convicta Novum poterit petere Iudicium 2. tit. 77. et praecedenti proxime 15. quaest. Ubi Notandum, quod aliquando simplex Novum iudicium, datur tantum cum clausula ista, (ut si forte parti triumphanti, literae Adiudicatoriae sententionales iam extradatae fuissent) easdem primum ab eadem repetant. Postea ubi ex superabundanti datum fuerit, praetexendo causas,

quod forsan Iudices pedanei favore partis alterius (ut credi par est) allecti, iustis ac legitimis requisitionibus, et mandatis superiorum Iudicum parvi pensis, tale prius simplex Iudicium admittere noluerint, sed Iudiciariam suam deliberationem, Executioni demandaverint; ut prius huiusmodi executionem reexequantur; et bona per illam exponenti adempta, eidem restituant, tandem Novum iudicium causa in eadem, iuxta priores literas Novi iudicii, faciant; alioquin coram eodem Iudice, in Curia Regia decimo quinto die, comparere debeant. Ex quo liquido apparet, tale simplex Novum iudicium, recte dici intra dominium fieri debere; etiamsi cum clausula ex superabundanti fuerit, uti iam praemissum est. Styl.

Duobus. Primo, quando succumbens causam appellat, et postea statim Appellationi cedens, in partibus adhuc Novum impetrat, prosequiturque Iudicium. Secundo, quando huiusmodi Appellationi non cedit, sed Transmissionem ipsam omnino extrahit de sede Iudiciaria; ac nisi per partem triumphantem urgeatur, vel ex paribus eiusdem proclametur, ad lucrandum tempus tacet, neque ipsam revideri facere vult. Ubi tandem secus fieri non potest, sed necessario causa revideri debet, tunc allegando se nondum Novum iudicium in ea habuisse, statim datur eidem Novum, et sic terminum illum Iudiciorum, vel Diaetae, cum tali petitione et concessione Novi iudicii effugit.

Talis in amissione sui iuramenti consequenterque poena exinde subsequente, de facto convincitur. Ludovici II. Art. 29. anni 1518. Similiter et qui Novum iudicium cum Inhibitione impetraverit, nec literas Relatorias infra terminum exceperit, qua poena sit puniendus, vide supra quaest. 3. cap. 5. Quid autem vocula (de facto) et similes, importet, vide supra quaest. 10. cap. 1.

Omnes causae in quibus a Regia Maiestate nova iudicia impetrata fuerint, in primis Octavis (iisque unicis) ante alias omnes causas levantur et iudicantur. 1. Vlad. art. 52. et 2. tit. 77. licet hic pro ante (inter) erronice habeatur. Et hoc videtur praecise intelligendum, solum de novo Iudicio cum gratia, quod proprie a Principe petitur.

Dicendum; quod quamdiu ille, qui in causa succumbit, in humanis egerit, et supervixerit, nemo alter praeter eum, gratiam Novi iudicii, impetrare potest; non enim congruit, cuipiam falcem suam in alterius messem mittere. Veruntamen parte ipsa convicta demortua, ille in quem prosecutio causae ipsius, de Regni consuetudine 167 condescendet, liberam, plenariamque impetrandi de facto habebit potestatem. 2. tit. 78. Sic et Reo, ubi post convictionem, Transmissionem mandato ex superabundanti urserit, et obtinuerit; Novum non conceditur, passim.