Kitonić, Ivan (1561-1619) [1619], Directio Methodica processus iudiciarii iuris consuetudinarii Inclyti Regni Hungariae, versio electronica (), 154 versus, verborum 69145; 12 epigrammata, 12 capita, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [kitonidirmeth].
Tertio, mores sunt actiones humanae, hoc est, actiones hominum liberae,
praesertim consuetae et saepius iteratae. Vel, mos est longa consuetudo, a
moribus tantum tracta. Et vice versa. Consuetudo est ius quoddam moribus
institutum, quod pro lege suscipitur, cum deficit lex. Nec differt, an
scripto, an ratione consistat, quando et legem ratio commendat. Ubi nota
primo, ex praemissa consuetudinis definitione, ipsam tunc militare debere,
quando nos lex deficit. Ideoque bene VVerböczi, part. 2. tit. 6.
Consuetudinem in iudiciis observandam (quae nihil aliud est, quam
forma quaedam iudiciaria, ad quam, tanquam terminum ad quem, iudicia
terminari debent, uti supra quaest. 1. in Causa
Formali, dictum est) docet, ex tribus fundamentis ortam esse: nempe,
ex publicis decretis, sive constitutionibus regni, hoc est generalibus
legibus; et ex principum privilegiis, id est, privatis cuiuslibet legibus;
ac demum ex iudicum ordinariorum sententiis, saepius ac saepius eodem modo
iteratis et repetitis, ac quasi pro legibus iam usurpatis. Quae omnia, cum
stabilia et perpetuae veritatis esse debent, quamdiu in iudiciis haberi
possunt, tamdiu alia consuetudo admitti non debet, (nisi ipsis per talem
consuetudinem iam derogatum fuerit,) quia sic, et generales leges, et
privilegia, ac iudiciariae sententiae (ad quas, et quae, ut praemissum est,
omnis
19
Kitonić, Ivan (1561-1619) [1619], Directio Methodica processus iudiciarii iuris consuetudinarii Inclyti Regni Hungariae, versio electronica (), 154 versus, verborum 69145; 12 epigrammata, 12 capita, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [kitonidirmeth].
|