Doctarum nam quidquid opum meditansve, legensve
Pectoris in gazâ stipaueris, ocyùs vndae
Instar abit, vacuis repetunt quam Belides vrnis.
49. Egregium, fateor, munus Natura negauit.
Tolle animos tamen: hoc quamvis sine munere, felix,
Parua loquor: potes his etiam felicior ipsis
Degere, queîs puri viuaces aetheris hanstus,
Queîs animi florem, et potioris semina flammae,
Seque adeo tenui totam sub pectore Pallas
Miscuit. Eximijs rarò ambitiosa cupido
Non comes ingenijs: nec plurima scire videtur
Sat pulchrum, nisi Scire tuum sciat alter. At ista
In venas vbi lapsa lues; quae gaudia, quosve
Iam liceat solidae fructus decerpere Pacis?
Pulsa quies: tedis flagrantibus aemulus instat
Vsque calor: longè requies. Spes hinc, timor inde
Alterno quatiunt sibimet contraria motu
Pectora. Certamen, quo non operosius vllum,
Perpetuò miseris sudandum: prima referre
Dum loca, riualis tantoque ex agmine turbae
Nullum non famae in stadio superare laborant.
Nequicquam. Eloquij censu Hic est ditior: Ille
Promptior ingenio: doctrinae fascibus Alter
Eminet: Hunc procerum coetus numerosior ambit:
Declamantem Alium pleno conferta theatro
Suspiciunt, resonis et plausibus agmina tollunt:
Quae dedit Ille typis vigilata volumina famae
Plus referunt, crebroque magis lectore teruntur.
50. Vt procul inuidiae, procul ambitionis amarus
Sit furor; ipsa fames Veri, augendique paratas
Mentis opes nouus vsque, et inexaturabilis ardor
Anne leuis stimulus, tot adhuc intacta recludi
Nusquam omnis Sophiae cernentibus aequora: tantò
Maiores iam collectis occurrere gazas:
Vltima nulla immensi operis fastigia: nunquam
Non similes sese tyronibus: vndique vastum
Crescere iter: refugos portus, semperque petendi

Plus aliquid? Tam duro hic certè pectora morsu
Splendidus absumit dolor; vt vix altera vitae
Occurrat ratio grauioribus anxia curis:
Laetius et pingues insulsi ruris alumni
Saepe trahunt aeuum, quàm Palladis, Aonidumque
Ingeniosa cohors. Adeo per pabula vires
Aegra capit sitis: et, quantò quis doctior; idem
Tantò plura sibi nesciri, pluraque sentit:
Quae neque mortali fas sit comprendere captu
Omnia; nec, si non plenè obtineantur, in vllo
Limite sollicitis requiem contingere votis.
Viderat id, mendax non semper, Fabula: sacri
Dum raptorem ignis, diuinaque munera terris
Importare ausum, et mortali iungere limo,
Caucaseae nudum cecinit praebere Volucri
Viscera, in assiduam sese reparantia poenam.
Aethereas arces peruadere, raptaque Soli
Deuehere in terras caelestis semina flammae
Haud aliud (Veri si quid mihi gnarus Apollo)
Innuit; ac, Sophiae penetralia mente volucri
Ingressum, populis deprensa Arcana referre.
Quod qui conetur, (Proli tristia nobilis Ausi
Praemia!) Caucaseo findi ceu vulture pectus
Sentit inexhausti maiore cupidine Veri:
Nec sperare licet crescentibus otia fibris.
51. Esto tamen, conatus et acris cura sciendi,
Ingenijs, tineae ritu, melioribus haerens,
Nil noceat: certè haud etiam conducere multùm
Laetitiae ad cumulum potis est vitaeque beatae.
Nam quid opus varios caeli cognoscere motus:
Omnibus euentis causas, euentaque causis
Reddere: fastorum monumenta omnemque capaci
Pectore transacti seriem complectier aeui:
Agumentorum laqueos seu nectere, contra
Seu nexos celeri occursu dissoluere: linguam
Nosse vetustorum lapidum: nullam esse repostam
Vsque adeo vocem, cuius non invia sensa,

Ceu tibi germanum valeas depromere nomen:
Eloquium tereti verborum claudere gyro:
Et iam Rhetoricae spatiosa per aequora pleno
Effusum volitare gradu; iam legibus orsa
Pierijs, nexuque pedes vincire decoro?
Aerios famae strepitus, ventosaque vulgi
Murmura quem Ratio docuit contemnere, norit,
Nesciat haec, minimo sanè in discrimine ponet.
52. Heu quibus incassum studijs mortale fastigat
Se genus! In reliquas si quantum temporis artes
Consumpsise iuuat, medicandos pectoris aegri
Ad morbos, sensuque animi ratione regendos
(Par vbi curarum pretium) conferre liberet;
Vt facili planoque magis tunc tramite vita
Curreret! Vt breuius quaesitae ad limina pacis
Ferret iter! Quò nunc per taedia longa viarum,
Mille per ambages, labyrintheosque meatus,
Vix serò (atque vtinam vel serò) appellere fas est.
Quaerendâ sic materie, qua gaudeat, ipsum
Absumit, gaudere animus quo debuit, aeuum:
Quàmque frui, steriles mauult vsque addere fructus.
Quìd per multiplices adeo discurritur artes?
Quò tantus labor, et sitis infinita sciendi?
Scire sat est, Homini syncera ad gaudia nullis
Cecropiae, aut Latiae studijs opus esse Mineruae.
53. Quis verò ille gradum, deiecto nubilus ore,
Corripit? Incessus quantùm, vultusque minatur,
Fabricio ne desiliat de ponte, verendum est.
Compellare hominem iuuat, atque exquirere causas.
Heus bone, quae tanto miserum sors aspera luctu
Exagitat? Retices? Cunctaris? Lumina vertis?
Iam satis est: miserum ne coge in verba pudorem.
Quod petimus, certis facies tua vocibus vltro
Eloquitur, peragitque vices sermonis imago.
Rem teneo, licet ipse neges. Hic nempe nigranti
Concretus Meroe color, haec tubercula frontis,
Necnon phyctaenis atque exanthemate rubro

Corrosae nares, breuior mensura sinistri
Tum pedis, et scapulae gibbi appendice tumentes,
Cur tibi displiceas, faciunt, cur ora December
Vestiat, imbriferâque oculi se Pleiade soluant.
54. At videsis, toto quàm tramite deuius erres.
Haec eadem tibi laetitiam suadere, bonosque
Debuerant vultus. Si tetrica namque dolori
Est facies; torui cur hanc impensiùs atrâ
Nube supercilij horrifices? Neque sedulus omni,
Quà licet, ingenio et nisu mollire labores?
Ira, dolor, rugae vel pulchrum Nirea mutant.
Thersitem an deceant? Quantò distortior ergo
Contigerit vultus; tantò hunc diffundere maior
Cura sit. Haud tali desunt solatia formae.
55. Turpis es. Aesopo numquid Phryge turpior? Almas
Informi quas ille tamen sub cortice dotes
Occuluit? Quàm pulchra animi monumenta reliquit?
Mitte queri, lepidum caput, et circumspice, qualem
In numerum venias. Vultu male pictus opaco,
Pinguia crura tumens, Phariaeque vocamen adeptus
Clematidis, magnae populos in limina Stoae [a]

Previous paragraph

Next paragraph