Barbaries, scopulum fastus. Nempe agmina mille,
Excitusque Oriens, bellique immensa supellex
Addiderant animos. Retro lapsa omnia: totum
Mouisti imperium, tota vno vt Marte perires.
Insonuere tubae. Hinc Bauarus, Lotharingius illinc
Heros praecipiti densa inter millia saltu,
Disploso geminum ceu quondam ex aethere fulmen,
Quà ferrum, flammaeque, et Martis plurimus horror,
Irrumpunt. Socio irrumpit Victoria gressu;
Et iustus Furor, et dignis iam laeta probari
Funeribus Virtus. Quis te, turbata ruentem
Agmina, Sarmaticus Mauors, cladesque Getarum,
Praetereat, Sobieschiade? Quàm saeuus in armis,
Quàm feralè rubes? Nimbosum haud tantus olympo
Sustollit mucronem, et sydera terret Orion.
Agnosci, vicisse tibi est. Certamina terror
Nominis inuicti peragit. Dant terga pauentes,
Vt primùm sublimis apex, cristataque notae
Lux fulsit galeae. Nemo expectare tremendum
Fatiferi pondus chalybis: nemo ignea vultùs
Fulgura luminibus ferre. Et se grandior Heros
Illo fortè die, assuetumque excedere visus
(Seu caeli noua vis, ardor seu Martius auxit)
Sobieschum. Plùs ora micant, plùs ardua ceruix,
Surgentesque humeri, et bellatrix longiùs vmbra
Campum operit. Trepido iamque, omnia versa tumultu:
Misti equites, peditesque abiectis vndique signis,
Ordinibus nullis, per plana, per ardua caecos
Praecipitare gradus, sociosque impellere, si quà
Se liceat fatis rapuisse vrgentibus. Actum est:
Occidimus Thraces: spes nulla: euadite: totus
Terga premit Boreas. Sic illi. Haud segnior instat
Attonitis, iamque hoc, iamque illo in sanguine Victor
Exatiat dextram. Mutato nomine, bellum
Fit fuga, fit caedes. Sternuntur barbara passim
Agmina: confusus riuo deuoluitur vno
Ponticus, Assyriusque cruor, quemque amne niuali

Nutrierat Tanais, rapido quemque Africa sole
Torruit. Excitae varijs tot partibus Orbis,
Tam diuersa procul nactae cunabula gentes
Vno Danubij ad ripas iacuere sepulcro,
Foedum alijs aliae glomeratâ in strage sepulcrum.
Pande triumphales portas (non improbus vltra
Inclusae trepidis ceruicibus imminet hostis)
Austriaci arx Tarpeia Iouis. Fas ire per altos
Innumerae caedis cumulos: fas barbara castra
Securo lustrare gradu. Quìd gaudia cessant?
Haud cessant: hilarem totis victoria portis
Effundit per aperta vrbem. Votum omnibus vnum,
Cernere praeteriti coram monumenta timoris.
Circumeunt, monstrantque locos, discuntque vicissim,
Attonitis defixi oculis. Tendebat equestris
Hìc acies: fraena en etiam, phaleraeque supersunt:
Hic Ianisserûm florentes aere cateruas
Explicuit campus: velorum hìc diuite luxu
Ornarat sibi castrensem Vesirius aulam.
Aspicis hunc tumulum? Rapidas flammata vomebant
Hinc tormenta neces. Viden hos telluris hiatus,
Nigrantesque specus? Infernum hàc struxerat hostis
Moenibus exitium. En, Lotharus quo limite castra
Vi subijt prior. En, confosso vbi Gostare, signum
Sobieschus Getici rapuit lunare tyranni.
Vndique certatim discurritur: vndique laetis
Mirantûm studijs, et plausibus aequora feruent.
O digna aeterno in fastis adamante notari!
O aeuo par vna dies! quae funera, luctus,
Terroresque, minasque à nostris barbara vertit
In capita: innumerosque ausus, cladesque, rapinasque
Atque Orbem euersum, et tot Thraci saecla rependit,
Grande triumphorum auspicium. Nam quae noua fati.
Protinus excepit series? Quantum inde cruoris
Barbarici, horrendum belli vectigal, in Istrum
Victorem Euphrates, Tanaisque effudit? Ahenis
Quot validae claustris, fossisque vndantibus arces

Caesareum subiere iugum? Non ardua Budam
Moenia, non triplicis texit custodia valli,
Armorumque virûmque obices. Durae aemula Troiae,
Quo subigi posset, maiorem inuenit Atriden,
Atriden Lotharum. Quid seu, Strigonia, seu te
Inclyta commemorem regalibus, Alba, sepulcris,
Nesseliumque, et quae stagnantem, Esechia, Drauum
Longo ponte domas? Hinc sicco Marte subactos
Victori reserant Sighettum, atque Agria muros,
Bellantûm olim ingens pretium, nunc palma sedentûm;
Inde moras Fabij, cunctatoremque Gradiuum
Pertaesus, rapidâ Taurunum Boiarius vi
Scipiades ferroque aperit. Nil fortibus obstat,
Nil validum clausumque satis. Victora, pleni
Gurgitis in morem, quâ pronos aequa dedere
Fata semel cursus, torrente refunditur aluêo,
Perrumpitque obices, secumque morantia quaeque
Conglomerat, nec, quid sint ripae, aut littora, nouit.
Iamque adeo exundantem armis non Pannonis ora,
Non Dacus, Mysusque capit. Thrace, impia Thrace
Poscitur: illò auidi cursus. Saeuissimus ante
It pauor, et totum trepidis rumoribus Haemum
Concutit: inuictum Austriaden, lectissima bello
Agmina, ferrum, ignem, excidium, supremaque iamiam
Gentis fata canens. Nec falsò. I, maxime Caesar,
Quò Superi strauere viam, quò prospera ducunt
Omina, tantùm audens, quantùm timet anxius hostis:
Perge triumphato victricia signa tyranno,
Fatalesque inferre aquilas: perge, auspicibus Dîjs,
Extremas Asiae in latebras, Scythicosque recessus,
Funditus Europâ auulsum, exturbare Memetem.
Haec tibi sors decreta: tuis hanc gloria dudum
Temporibus nutrit laurum. Iamque illa comantem
Altior in syluam excreuit, maturaque tantis
Laudibus augustam properat conscendere frontem.
Felices, quibus id victori nectere sertum
Ingenij vis alta, et par sublimibus orsis

Calliope annuerit: qui te, diuisa iugantem
Imperia, et gemino clarum diademate, victam
Post Asiam, Europam assertam, exarmataque bella,
Pegaseo temone super plaudentia Pindi,
Austriaci iam Pindi attollent culmina; seu quos
Veriùs ipse super Smyrnaeae culmina famae
Grandibus auspicijs, immenso et nomine tolles.
Felices iterum! Angusti me conscia flatùs,
Heroas spirare, et tantùm audere canendo
Musa vetat, tenui contentum dicere plectro
Interiora animi secum certamina, quasque
Colligit arcano Virtus in puluere palmas.

Previous paragraph