Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1700], Jesseidos libri XII, editio electronica (), 13523 versus, verborum 84448, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [viciccjess].
IESSEIDOS LIBER
1.
Iam sancitus Hymen Annae fideique monebant Pacta maritales accendere pronuba taedas, Cum patriâ veniens electae limina Sponsae Urbe Ioachimus praesentia Virginis ora Spectaturus adit: sed mutuus ille duorum Aspectus iuvenum fuerat congressus amantum, Quorum ex adverso vultu, sibi quisque parabat Virtutis speculum et rectam probitatis amussim.
2.
Consuetis utriusque tribus gentisque peractis Officiis (nam Sponsus erat de semine Iudae Davidisque haeres, Annam Levitica patris Sors genuit; Iudae generis fuit ista facultas Hanc ambire tribum: licet ex Davide profectam Ipsam etiam dicant Matris natalibus Annam) Ambarum tribuum faustis deducitur Anna Auspiciis, socerique nurus gratissima tecto Excipitur; dotisque suae si dona fuissent Regia, maior erat sponsae a virtute petita Gaza, Ioachimum quae sola invenit amantem.
3.
Istius thalami fructum expectabat uterque Sponsarum sanguis; magno maerore sed istam Spem lusit sterilis votorum ad pondera venter. Annorum siquidem bis deno in gloria cursu Grata maritalem thalamum traduxerat uxor, Opprobrio fecunda suo, prout illius aevi Credulitas gentisque fuit, sed postea talem Edidit ista nurus viditque piissima fructum, Ut fecunda viri quaevis huic credere mater Debeat et sancti laudem concedere ventris. Interea constans thalami tolerabat adulta Dedecus aerumna: placitis caelestibus omne Fassa decus parere, probrum legale ferebat Laeta. Nec indocilem formare hoc dogmate mentem, Forte paraturis sobolem suspenderat astris.
4.
Tergemina Hebraeae fuerant sollemnia legis Festa, Deo sacra, Solymae quibus omnis in aede Instaurare litaturus consueta quotannis Vota iubebatur populus. Donaria sacris Addebant aris, nec fas sine munere cuiquam Tunc Salomoniaco votis incumbere templo. Haec vero duplici fieri sollemnia causa Constituit Numen: tum quo sibi debita cultus Obsequia aequatis ferret gens consona votis, Tum voluit memorem, quantis hanc cladibus olim Solverit et quantis dives sibi reddita signis Patria libertasque fuit. Quo nomine mensis Septimus, arboreis formans tentoria ramis, Divinam referebat opem, cum stipite tectum Et foliis, olim loca per deserta vagantem, In laris et tecti terram Israëla tulisset. Est aliud vero festum quod pascha vocabant, Cum decima et quarta minui sua cornua sentit Luna die, postquam ne sit contractior atrâ Nocte dies, prohibet Phryxeo Delius auro. Tunc autem Pharii memorem Deus esse laboris Noluit immemorem, cum duro pressa Canopi Servilis Iudaea iugo, post terga relictâ Iside, Niliacum fugiens spoliavit Osirim. Septima festivis succedens hebdomas aris, Propitium legis tabulis memorabat amantis Numinis affectum, scripto cum marmore Mosen Instrueret flagrante Orebo, quando ruenti In scelus Isacidae morum praecepta tonarent, Prodigii pavidos caelo informante tribules. Thure Deum venerans sic ter festiva tenebat Iudaeam pietas: ter religiosa quotannis Numinis hoc cultu Solymam conspexit Idume.
5.
Harum luce una cum se sollemnibus aris Sisteret et coram populi maiore corona, Dona Ioachimus sacro daret annua templo. Hunc Mysta accipiens, cum prolis honore carentem Agnovisset, ait: “Coniux, procul esto, profane! His discede aris! Credis te munera grato Ferre marite Deo, cum sic tua seminis illi Plectitur improbitas, a te qui forsan iniquam Se veneraturam non vult descendere prolem? Hinc volo discedat quivis sine honore maritus, Qui sine prole venit: iamque est tot prodita lustris Fama, quod improle serves cum coniuge lectum. Hinc patet adversum patitur tua taeda Tonantem Cuius ab improli nullus defluxerit haeres Connubio, qui ipsum cultor Iudaeus adoret.”
6.
Fortem animi sortita virum nisi acerba fuisset Lingua, graves poterat probri sentire querelas; Sed nitidae mentis robur convellere duri Levitae nequiit ruditas: abit inde serena Fronte Ioachimus. Rigidae tormenta repulsae Numinis excusat placito, vultusque ruborem Ingenuo candore premit, dentisque protervi Dura nimis tacitâ tolerat convitia linguâ. Et veluti rostro cum formidata rapaci Mansuetas avido volucris petit ungue columbas, Idalius visis tacitus praedonibus ales Evolat et saevum fugiens ulciscitur hostem - Sic Ioachimus laesi discrimen honoris Non iacit in mystam, sed se meliore tuetur Praesidio, cuius radiis caelestibus aptum Pectus ad aeternam casus componit amussim. Aegeum veluti spumat cum fluctibus aequor, Ut stabilis tumidas suscepit arena procellas, Dissipat albentem spumam - sic saucia curis Mens, ubi divini placiti sua pondera fidum Proicit ad litus, pelagi velut ira, quietam Pectoris humani motus sortitur arenam. Spectantur variis animi maeroribus angi Connivente Deo, cuius sapientia taetras, Saepe secuturi ciet ad suffragia nubes Luminis; innocuum feriunt cum verbera pectus Augurium splendoris agunt: sors tristis inertes Sternit: ubi duros fortuna reciprocat ictus, Splendidius reddit fortunae malleus aurum.
7.
Non procul a Solymis locus est, ubi plurima collis Ubertas, herbaeque ferax et pascua tellus Eminet. Hac iunctos fecundis matribus agnos Parte Ioachimus, pecorisque fugacius agmen Pastorum sub virga habuit, quos saepius ipse, Cum Solymaea pius visebat limina, suevit Explorare redux, natosque agnoscere fetus. Illotas voces, irati opprobria Mystae His etiam pressurus agris ad amoena gregalis Pascua contendit pecoris caulasque revisit. Hic ubi rorantes nato iam sole per herbas Spargitur innocuum pecus et crescente pusillam Pascit flore gulam, montis qua parte reducta A grege seiungi poterat, consueta litabat Vota Deo, placida Numen sic voce precatus: “Summe Pater, cui una polo, diffusaque terris Est pietas, expersque tui per cuncta meantis Consilii nulla est tellus, nec egena resistit Imperiis natura tuis! Scis, optime patrum, Quae probri me fama premit: complura peregi Connubii iam lustra, meo nec sanguine proles Vivit, adorandum te laudatura Parentem Me patre posteritas: si te mea criminis urit Improbitas, Pater indulge, sobolemque tuorum Laudatricem operum de me placatus adopta. Ast ego, si qua meis accedet gratia votis, Servitura tuo thalami dabo pignora templo.”
8.
Vix ea fatus erat, stantem prope cernit ephebum, Ignotâ iuvenem forma, maiore micantem Lumine naturae quam sit lux alta diei; Hospitis ignoti visu, radioque pavescens Obstupuit supplex, sed quem mox ille serena Fronte salutatum tali sermone praeivit: “Ioachime, polo missus tibi nuntius adsum: Audivit tua vota Deus, conspexit egenis Te largam praebere stipem, sterilisque recepit Et castigatae carnis ieiunia, novit Legalis tolerata probri tormenta, tuasque Suscepit lacrymas; qua re de coniuge gratam Accipies sobolem, qualem sed nulla tulere Saecula, nulla ferent: Hebraeae maximus illa Stirpis honos, ingens populorum gloria, terrae Prodigium, cuius nomen tibi pando – Maria est. Haec tibi divinum Iessea e stirpe nepotem, Promissumque dabit germen, Iudaeque Leonem. Ille Giganteo Lethaeos robore postes Destruet et veterum complebit vota parentum. Utque scias vera me tibi praedicere, perge, Et Solymam festinus abi, dabit obvia coniux Se tibi: templum ambo sacrosque intrate penates.” Haec ut fatus erat, penna se praepete librat Aliger et summis volitans se nubibus abdit.
9.
Audiit attonitus iuvenem sic ore loquentem Ioachimus, et aetherei cessante nitoris Intuitu prostratus humi, gratusque Tonantis Expendit promissa. Fidem caelestibus ultro Observat monitis, proprios non amplius ille, Non uteri steriles accusat coniugis annos. Mox repetit Solymam, constans parere monenti Aligero: pecorum caulis, ovibusque relictis Festinat tacitumque premit sua gaudia pectus. Urbis ut ad celebrem, quae dicitur aurea, portam Accessit, videt aversa de Nazareth Annam Festinare via: solito cui laetior oris Occurrens coniux, post mutua lumina pandit Adventusque sui causam, monitusque revelat Aethereos. Cui illa pari se Praepete doctam Asserit, improles thalamos ad vota vocari. Una intrant urbem, sacrisque penatibus agnos Bisgeminos, melior quos nutriit herba, litandos Inducunt, medio quos de grege providus arae Vir tulit; et coniux instructam panibus Anna Librabat sportam - quae proximiore pararet Nocte, litaturis duo mollia liba ministris.
10.
Expletis templo votis, descendit uterque Propria, quae Solymis stabant, ad limina coniux, Tanta ubi sincerae pietati dedita virtus Coniugii fructu, sibi non post multa dierum Intervalla dato, probrum legale redemit. Octavo gravis affulsit cum sole December, Acceptam sensit sobolem vitalibus Anna Indiciis: concepta suo mox vivere proles Observata utero, subitoque animata pusilli Corporis integritas, matrum responsa fatigat: Nonne quaterdeni radiant post semina soles Donec vitalem mas disponatur ad auram? Nonne octodenas, ea sit si femina, noctes Postulat ante animam? Praesens et quomodo fetus Concipitur, seseque movet, solitumque repellit Vivendi initium, consuetaque tempora damnat? Quis novus hic naturae ordo, quae seminis huius Fata, quis istius vitalem germinis horam Accelerantis honor? Sed quae portenta vetustae Nescivere nurus, tanti quondam abdita partus Gloria, venturo patuit felicius aevo.
11.
Haec Annae suscepta utero, tot debita votis Filia, naturae solitas infringere leges Digna fuit: prolem hanc sterilis quam taeda parentum Progenuit, divina suum quoque Gratia dixit Prodigium: venterque Annae speciosa reperta est, Hoc opus excelsum fabricantis Numinis aula. Huic vitam infudit posito mox semine, magnae Aptavitque animae corpus tantumque decorem Artubus impressit, cuperet quo caelica quaevis Corpore mens, positis iungi feliciter alis. Nec formosa magis mentes sibi membra laborant Aethereae, cum missa Deo descendit ad ima Membrorum natura expers oculisque videri Terrigenum praesens cupit his non impare forma. Ista caducarum soboles lectissima rerum - Non caelum solisque faces nec nocte micantes Excipio flammas, quodcumque vel axe supremo Nobilius lucet stans coram Numine flamen. Unicus hac maior Deus est: cui Numine summo Est natura minor; conceptae culmine prolis Est minor et sterilis fetu demissior Annae Tota cui famulas subicit natura secures.
12.
Illi anima et ratio simul est, artusque pusilli Mentis mole vigent; neque corporis incrementum Expectat, mox apta suum cognoscere Numen, Eructans plenis divina incendia fibris. Istius excelsae sobolis primo auspice vitae Momento, tenerae multo sublimior aestus Mentis erat quam plena suo si assurgeret igne Quaeque animi virtus, almum fervore vel illo Desuper inmisso, flagrans complexa Tonantem. Civibus aethereis minor est concessus amoris Impetus, aeternum quamvis praesente caloris Ore bibant fontem: nec habent quëis viribus altae Maiora Empyrei laxent incendia mentes, Aeterni saturae quamvis dulcore fluenti. Nec mirum, concepta suo si Numine Virgo Aestuet et primae flagret sic lucis amore; Hac siquidem necdum genita tanto impete cordis Arsit amans Numen, reliquas quae sola creati Orbis divinas vicit vehementia flammas. Gnatae huius, superumque humili cervice colendus Promicuit splendor: caeli huic terraeque coronam Imposuit Numen; tanti cui culmen honoris Non impar sancivit amor pietasque Tonantis. Conscia tantarum Charitum iam noverat infans Concepta ingentes caeli per pectora fusas Divitias. Novit mentem faciente beatam Ex vultu proprio Numen: quis tale relinquat Spectatum sine amore bonum, similesque referre Negligat, aspectae pro lucis imagine flammas?
13.
Quod caeli hanc regalis apex spectrumque deceret, Inde venit (iam pando tui Regina nitorem Conceptûs Virgo) – primae cum vulnere culpae Saucia mortiferum penetraret pectora virus, Atque hominum genus omne gulae sentire paternae Debuit infaustam Nemesim – quod sola ruinae Istius immunis staret fortuna puellae, Quam sterilis matrona tulit: communia Virgo Sola venenatae nescivit toxica plantae. Illa reis pomi morsu procul, illa nocentis Flagitio Adami non improba, maior acerbae Exitio noxae, semper sine labe, minacem Exterret Nemesim, tectis quae veste flagellis Vitat adoratum Mariani verticis aurum.
14.
Sed quo iure reae matris non corruit insons Filia, quam nocui semen formavit Adami, Terrigenûm transfusa lues si manat ab illo Semine, decepti quod polluit esca parentis? Nunc mea Castalio respergite labra fluento Pierides, votisque altas obstringite lauros, Ut sceleris memorare queam memorare paterni Naufragium: tum qua tabula Virgo una profundam, Torrentis non rapta vado superavit abyssum.
15.
Omnipotens nostri generis sine semine natum Constituit Caput Adamum, cui libera mentis Arbitria unius legis constrinxit habenis: Arbor erat, vetito voluit quam crescere pomo. At servata minus positae mitissima legis Imperia, aeternae sanxit multiplice poenae Ulcisci aerumna, soli ut neque tale noceret Flagitium authori, cuius Caput ille fuisset. Edita progenies paribus quoque subdita damnis Esset: et illicita quae profluxisset ab esca, Cunctorum aeterno premeretur culpa dolore. Sed deliquit Adam, cunctosque involvit eodem Naufragio, poenaque simul. Stetit una paterni Expers flagitii Virgo; nam crimine lapsus Non fuit Adamus Mariae Caput: inde paterno Non fuit in pacto: caeli, terraeque potestas Huic Dominae concessa vetat pro plebe notatis Legibus involvi, decuitque his esse solutam Reginam Adami, libertatisque parentem. Qui dubius facti est, credetne egisse Tonantem Cum sobolis genetrice suae, quod regia nati Terreni, minus esse decens pro matre putaret Conditio? Matris siquidem sic huius honorem Procurat Deus, ut terreni principis ardor, Frigidus, augustae pro matris honore, sit imber. Lex fuit Arsacidum, solium sublime prementis Regis Achaemenii cunctis subeuntibus aulam Discrimen fatale foret; quâ regia solvi Regalem nuptam voluere oracula poenâ. Omnibus haec stat lex, sed non tibi regia coniux; Una super cunctos es tu, non de omnibus una. Hoc tuba Tarsensis sensu sonat aurea Pauli: “Peccarunt in Adamo omnes”, sed tolle Mariam; Una super cunctos est haec, non de omnibus una. Illa quidem nocui de semine fluxit Adami Virgo; quid hoc refert, si non sit subdita Adami? Illius est soboles, verum est; Caput ille Mariae Non tamen est. Labem ad generis concurrit utrumque Et caput, et semen: sed quem est sortita parentem, Non est nacta Caput: primum natura poposcit Gratia concessit. Voluit natura secundum, Gratia dissensit; vetuitque haec esset Adami Subdita, Adameae fieret ne subdita culpae. Hinc pater ipse nocens, naturae in culmine summus Virginis istius, maius se culmen adorat.
16.
Interea faciles uteri decurrere lunas Anna videt, poscitque diem, mirabilis ista Qua soboles visura diem matrisque veniret Pensatura gravi laudis cum faenore probrum. Anna tamen, steriles tumidus dum vinceret annos Venter, adhuc clausos intra sua viscera gemmae Caelestis radios praeclaraque lumina natae Sensit et afflatum maiori Numine pectus. Nescio quod fecundi uteri cum laude, venustae Accessit fronti[ERROR: no reftable :]335 fronti : reronti decus: et quod ventre gerebat Lumen, in externum prodibat amabile vultum Effusis radiis - veluti si nube serena Abditus augustos transfundat Delius ignes.
17.
Anna moras uteri longasque in pondere lunas Solatura novem cultu Solymaea frequenti Templa petit ventrisque acceptum a Numine germen Grata Deo defert prolisque reponit honorem.
18.
Accidit ut, festas cum lex indiceret aras Et Salomoniacum peteret cum coniuge templum Anna, sacerdotum summus, cui aurea sacri Limina depositi (Legis fuit Arca) patebant, Ingrediens penetrale imum spectaret in Arca Bisgeminum exultare Cherub, passisque moveri Laetitiae pleno vultu prope cerneret alis. Non visum populo ostentum, cui luminis illa Maiestas vetita est, sed Mysta authore relatum Prodigium, populi mirùm praesagia tentat. Omnibus hic unus sensus fuit aureus Arcae Bisgeminus quod fausta Ales mysteria pandat; Quod laeti Aligerûm vultusque ostensaque pennis Gaudia non dubio cogunt expromere signo. Quid tamen illud erat quod vis praesaga duorum Panderet Aligerûm, varium fuit ominis huius Iudicium: dixere alii quod pressa Latino Imperio Iudaea, sui sublime rediret Ad regni solium, pulsoque ultra aequora Varo, Isacidûm laetis fortuna resurgeret alis. Iam prope tempus adest, aiunt, cum Martia Iudam Gens patrium Tyberim clypeis bibitura relinquet Non plus Oenotriis poterit Iovis Ales ab oris Victor Idumaeis nidos componere palmis: Nec Solymae, Ausoniis praestrictas fascibus ultra Exolvet Latias volucris Romana secures. Haec arcana fuit multorum fabula, sed vox Publica nulla fuit. Metuens nam dura Quiritum Imperia, occultus fidas iaciebat in aures Author, in os vocis prohibens migrare periclum Promissum non longe alii distare docebant Messiam, pennis hilaris quod praebuit Ales Indicium, spondensque eadem solacia vultus. Et Simeon Solymae Mystes aetate colendus Occidua, cui certa suis accesserat annis Caelo nixa fides, non se prius aurea seris Lumina clausurum fatis quam surgat avito Sanguine Iessigenûm promissi principis alma, Virgo etiam in partu, Israëlis gloria mater. Credidit hanc primis radiis assurgere lucem, Festivo testante Cherub, seseque supremum Praeparat ad carmen, spectandae encomia natae; Illius ad vultum extremos dum spiret amores, Expiret Solymaeus olor: cui postea nati Virginis eiusdem tamen, obnitente senecta, Accessit caelo hausta fides, meritumque videndi. Mystarum e numero fuerat qui diceret alter; Unius ingressi fanum, festivius Arcam Applausisse viri merito, notumque beatis Aligeris animi decus, hoc celebrasse strepentis Prodigio poenae. Fuerat sed certius Annae Iudicium, fulgentem auro quae credidit arcam Exultare sui penetrantis in abdita templi Maiestate uteri et clausae splendore puellae. “Haec mea Nata”, inquit, “quondam paritura potentem Signatum lege Heroem, duo saxea Legis Religioso Arcae monimenta recondita ligno, Exultare dedit: quôque ipsa sacerrima Mosis Lex gravida est Verbo, soboles mea fiet eadem Prole gravis, partuque suo dabit illa solutum Mosis onus, colloque Deum leviore vereri. Quin etiam lex ipsa suum cervice laborem Cum roget auferri, concepta puerpera legi Proxima, notificans divini gaudia partus Exhilarat fetam tabulis legalibus Arcam. Vitae expers, Vitae indicium si lignea motu Arca dedit, viva petiisse videtur ab Arca Quam gero, vitales animos: vel mortua vivae Cedere non deses praesenti Numinis Arcae, Venturos hilari motu praesagit honores.” His animi gavisa silens affectibus Anna Laeta suum genetrix uteri tunc pondus adorat.
19.
O felix mater cuius de ventre serenos Aurorae divinae ignes spectare superba Saeclorum ambitio votis flagrantibus optat! Ingentem caeli gazis, opibusque puellam Ventre tenes, legis quam prodigiosa salutat Arca - illam maius mirabiliusque futuram Prodigium. Nec passa suis immota teneri Cum vitae tabulis, sed nil vitale daturis, Ad vitae lumen, speculum virtutis et aequi, Ad morum normam, vitalem legis avitae Effigiem, ruitura volat templi Arca Mariam.
20.
Nunc impune tuas posses confringere, Moses, Hac montis radice petras, ubi cedere gaudet Numinis inscriptum digito populisque verendum Matris ad augustae priscum fastigia marmor. Haec Iessea etenim proles vix fixerat Annae Materno radicem utero, sublimior altum Orebi, Charitum superavit vertice culmen; Ut subito veteres, alias molita, rogaret Confringi tabulas radix, quae immitia Iudae Conteret et molli tenuabit pulvere saxa. Ostenditque suas Maria praesente ruinas Isacidum vetus Arca; sui dum limine fati, Ceu abitura fugae cupidis se commovet alis, More nigrae moriens, ubi sol apparuit, umbrae. Haec erat augustus coluit quam saltibus olim Iessides: proprio venturae ex semine Princeps Providus exultim applausit, cum regia victus Et pietas damnata probrum scurrile tulisset. A Iesside Typum Mariae venerante recepit Virginis auspicium pietas; Michole furorem Impietas ridente trahit: sic regia Iudae Taeda, pias, Stygiasque faces accendit, et unus Davidis thalamus caluit tam dispare flamma, Hebraei Iessea throni cum Gloria David Sublimes arcae saltu describit honores: Postremi vatis post septem saecula terram Pressuri laetos signavit regia saltus Exempli pietas. Quos verae Numinis Arcae Praesens sed necdum genitus, semestre parentis Pondus Elisides hilaris renovasse feretur.
21.
Delia iam nonis nova cornua laverat undis, Feto Anna gaudente utero. Jam frugibus aestas Transierat fecunda suis pomisque saporem Non sterilis dabat Autumnus, cum septimus astri Principis octavo mensis procederet ortu. Tunc tibi nascentis sterili de coniuge prolis Aspexit Iudaea iubar: lux ista Mariam Edidit ignoransque novae sine more micantis Aurorae ut radiis fulsit Galilaeus horizon; Attonitus non sueto huius fulgore Diei Haeret et ignotae flammas examinat aethrae.
22.
Pullatos iam noctis equos mutare serena Luce videbatur soli vicinus Eoo Phosphorus, ante suos quam spargere Delius ignes Inciperet, cum Virgo, Annae lectissima proles, In mundum roseos vultus, imitata rubentem Phosphoron, aeterni lampas praenuntia solis Ut surgens Aurora tulit terrisque superba Non defecturae dederat praesagia lucis. Natus ubi sol orta videt divinaque spectat Lumina, splendorem quem non produxerat ipse Illuxisse stupet sociasque interrogat horas Quae lucis genitura novae, quis nascitur orbi Se non patre nitor? Cui respondêre volucres, Temporis assiduae spatium numerare ministrae; Quod melior splendere suis non subditus horis Delius, ima orbis regione serena daturus Ora palam, tristi mundo praemiserit istam Augustam Aurorae subeuntem munera flammam.
23.
Sed refert memorare diem quo prodiga dotes Effudit natura suas et caelica plenis Coeperunt mundo manare charismata rivis In caeli terraeque decus: Mariamque repostis Astra laborarunt Charitum perfundere nimbis. Septima terrigenûm sacrae donata quieti Lux utero egressam vidit festiva puellam, Nascentisque diem iucundum deses agebat Iuda; sed una suo sollers intenta labori Hunc operabatur natura et gratia partum. Et quasi tunc solitas naturâ fundere lymphas Oblitâ, ut vacuum sibi non foret omnibus undis Prospicere, ad tanti fetus operosa calenti Obsequia; occultum fluxus authoris egentem Vox laticem Libani non erupisse ferebat. Illa eademque die siquidem manare negavit (Non incerta fides) lymphae libanitidis humor, Qui campos hortosque rigat - fons inde vocatus Hortorum: a Libano triplici fluit utilis amne; Quorum uno (Assyrios reliquis lavat eminus agros) Laeta Zabulonis tellus, quam Nazareth alto Ornat amoena iugo, recreat sua iugera rivo. Orta fuit quo Virgo die fons iugibus iste Non visis defecit aquis et currere dulces, Obstructos veluti, non sensit ripa liquores. More suo properans siccum pecus ibat ad amnem Et solitas quaerebat aquas: venere iuvenci, Intonsi venere greges armentaque duram Depositura sitim: arenti pecus haesit in alveo Humorisque inopes sitiens lambebat arenas. Delusos maerere greges, errare iuvencos Et gemere absentes longis mugitibus undas, Anxius in vacuae pastor stans margine ripae Suspirat, pecorisque siti se deside torquet. Lux ea nocturno sed ubi praeclara fuisset Coepta tegi peplo; iamque Hesperus ore sereno Per sua dispositas praecederet agmina stellas. Sabbaticus solito torrens ruit integer amne, Altus ut ante vado; similique obstantia lympha Saxa rotante fremit, ripas aequore superbus. Illa eadem vero, fuerat quae Virginis ortae, Prodigii quoque prima fuit lux: septima semper Inde dies vacui retulit miracula rivi: Hoc etenim fluvii cursu natura retento Virginei voluit memorem natalis Idumen. Integroque stetit ferme sua sabbata servans Portentum saeclo, donec missa ignibus Urbe Et templo, fractisque aris domitaque Sione Sterneret infidos ultor Romanus Apellas. Vulgatus rumore idem sit Caesare dignus Spectatore latex; aequo ne teste careret Prodigium fontisque fides, quem laurea captae Ornabat Solymae, Victor Titus ivit ad amnem: Et quasi sabbaticae iam testis idoneus undae Sufficeret, nulla sese plus luce negare Visus erat misitque suas in sabbata lymphas. Sed licet is natae supremae matris honori Compressus torrens hac compede solverit undas; At meliore dein voluit sua sabbata Virgo Religione coli. Siquidem crescente per orbem Et populos, quos nec Latiae novere secures, Vivificae fulgore Crucis toti utilis orbi Sabbaticus quoque crevit honos huiusque diei Propitios soles pietas communis adorat Atque Palaestini presso pro humore fluenti, Virgineo scelerum fluxus premit orbis amori.
24.
Anna suae vero sobolis laetissima partu, Fecundi cui fama uteri, connubia pactae Cognatae plausere nurus fetuque solutam Accurrere gravem donis recreare maritam, Quantumvis animi gaudens legale videret Non sterili tandem generosa puerpera lecto Exclusisse probrum. Laetae solacia matri Sed soboles maiora dabat, cui prodita quondam Aligeri monito susceptae est gratia natae. Ut prolem aspexit genetrix, viditque venustae Frontis ebur collique nives et rubra genarum Coralia augustumque oris decus atque serenos Pupillarum orbes lacrymisque madentia nullis Lumina, ridentem foliis imitantia vernam Labra rosam, suspensa animo stetit Anna, suaque Fixa infante parens: tacita mox mente revolvit Aligeri visi affatus, vultusque puellae Cum caelo auditis gaudet componere donis.
25.
Ut longa attonitam tenuere silentia matrem, Illa pio affari sobolem sic incipit ore: “Nata mei lux nata uteri, solique parenti Lux non nata tuae; non te Iessea serenum Sola tribus, nec sola Domus te lumen habebit Isacia: optatas ex te, mea filia, flammas Colliget omne hominum genus aethereique decorem Luminis aurora velut a nascente, sepultus Hauriet atque etiam vivens in prole maligna Attrahet Adamus: toto radiabit in orbe Lux tua, caelestes vincet tua gratia stellas. Messiae praeclara parens, te matre resurget Iudaeae prostratus honor, manabit in omnes Admiranda tui ventris quoque gloria gentes.”
26.
Dixerat haec; materna suae iamque oscula proli Concessura parens, revocasse paventia fertur Ora: moram cupidis fecit reverentia labris Conditioque ortae plusquam terrena puellae. Attamen augusti postquam retinacula vultus Maternus superasset amor, natae oscula fixit Et fronti incumbens teneris affectibus Anna Indulsit; lacrymisque pios signasset amores Ni matrem plorare suam spectata negasset Maiestas Natae residensque in fronte serenum.
27.
Et Ioachimus genitor suavissima natae Oscula laetitiam cordis dictura paterni Impressurus, ait: “Dulcis mihi, nata, voluptas, Promissum caeleste, meis o reddita votis Progenies! maiore meum quam quiverat esse Consilio votum, venisti aurora salutis, Gloria Iessiacae stirpis, clarissima Iudae Venisti lampas, venturi prodroma solis, Prout mihi sidereus de te praedixerat Ales. O precibus potiora meis data gaudia, maior Omnibus o votis soboles! Si simplice vultu, Prostratusque solo potui deposcere Numen Ut probrum auferret thalami sterilique negatam Connubio ut prolem rerum concederet author, Ne legis me poena premat, quam pulsus ab aris Sustinui tristisque pio mea munera Mystae Damnata aspexi. Quae me nunc gloria tantae Prolis habet? Vicit Numen mea vota, nec unquam Tale meis germen scivissem poscere taedis.” Haec fatus vultuque sequens oculisque puellam Suave arridentem maternis reddidit ulnis. Saepe tamen genitor sobolem dum visit, amabat Dulcibus alloquiis suaves producere natae Amplexus, animaeque sacrum libare calorem: Quasque hominum fetu Virgo formosior omni, Donorum pandebat opes, Charitumque fluentes Pectoribus gazas, teneris quos fusa labellis Gratia thesauros pleni dabat impete cordis, Observat tacitus pater expertusque sciebat Has animi multo spectari faenore dotes.
28.
Fortunata domus, cui contigit unicus iste Connubii fructus, qualem non protulit unquam Ulla thorum complexa fides, nec proferet ulla Par thalami fortuna decus: manet unius Annae, Et Ioachimi steriles haec gloria taedas. Infecundus Hymen, lectum turpare iugalem Ausus, ubi erubuit taedas laesisse maritas, Damna repensurus probri, caelestibus auctus Effecit donis, thalamo ut prodiret ab illo Fecundorum omnis flos maiestasque parentum.
29.
Viderat octavum tenuis iam pupula solem, Cum legis veteris ritus sollemne monerent Nominis auspicium fieri; quo munere fungi Consuevit levita sacer cognataque matrum Ambitio dubiis numerabat nomina votis. Lux erat, haec autem medium quae dividit aequo Lumine Septembrem, caeleste datura puellae Iessiacae, atro formidatum nomen Averno. Convenere nurus, partu languentis euntes Matris ad obsequium. Quos et spectabilis inter Adfuit Ismerie nurus, indefessa sororis Ad nutus matrona, fuit cui filia vatis Zachariae sterilis coniux, quae postea summum Elisabeth peperit genetrix praeclara prophetam. Montibus e Iudae, Galilaeam Hebrone petentes Felicem subiere domum, quo didita tanti Fama puerperii pietasque agnata vocabat. Quaesitum genitae nomen fuit: inclita sexus Nomina feminei explorant, quëis maior inesset Stirpis ab Hebraeae generosa Heroide virtus. Sara aliis, aliisque placet Susanna, placebat Ast aliis Esther, aliae voluere Rebeccam, Rachelemque aliae. Materna voce volebant Annam aliae dici; sed postquam certa Tonantis Imperia audissent genitor materque, beati Flaminis edocti monito, nomenque puellae Caelesti accepto Mariam sermone referrent. Nominis haec subito dubios vis edita flexit Cognatorum animos; hilaresque ex aethere lapsum In Mariae augustum nomen conspirat uterque, Talia cui sanguis dederat suffragia, sexus.
30.
Excelsum nomen! cuius quia sensit honorem Sanctorum cognata domus, venerabile sanctis Nomen adoravit. Sed, formidabile Diti, Terruit infernas acies, Mariamque superbi Vastatricem Erebi, Styx ipso nomine sensit. Omnipotentis opes summas resplenduit inter Nominis istius maiestas: eruta postquam Haec superûm e gazis nostrum descendit in orbem Gemma, suis totum radiis tremefecit Avernum, Fida sibi gratis penetrans in pectora flammis.
31.
Est specus Empyreo distans immanis Olympo Quique magis procul esse nequit felicis ab orae, Convexo quo fervet amor clarusque Tonantis Intuitus flagrat aeternum satiare beatos Caelicolas; orbis medium est, ubi squallet hiantis A primo terrae initio mundique coaeva Vasta Capedo antri, qualem divina paravit Ad poenas ignemque animis peccantibus ira. Una quidem specus, at multis horrenda cavernis, Quas atrae efformant rupes, nexuque coercet Triste minax ex lege silex; ubi flumine pleno Ignis inextincti vomit immortalia tellus Sulphura, Tartareum flammis stagnantia centrum. Hic divinae ingens, nigrique adamantis opertus Fornice Iustitiae carcer, clausurus abysso Immani, quotquot servatae pectore labis Inveniat post fata reos. Si dicere tentem Terrigenum numerum,quos est haustura vorago Infera, maior erit decies quam mille (doloris O, barathrum aeterni, et finis nullius abyssus Horrida!) si vicibus geminentur milia mille. Hoc primum aethereus poenarum iniectus in antrum Aligerûm splendor, quos caelo pectoris amens Elisit tumor, aeterni quëis Numinis alma Iussa coli regina parens. Hoc dulce proterva Non passos cervice iugum, parere puellae Augustae indociles, atrum protrusit in Orcum Caelestes genios et summa sede repulsos Non capiente diem sepelivit culpa profundo.
32.
Hic alius Stygio locus est confinis Averno Quem flammae vis nulla premit; quo crimine purae Concessere animae, cum caesus mysticus esset Aethereis necdum reserandis postibus Agnus. Et quia securâ tanti solacia fati Spectabant ventura fide, mittendus Olympo Pro culpa aeternus fieret cum victima Mystes, Continua inter Messiae suspiria, longas Exilii lenire moras, non cassa paratae Spes poterat, secreta licet post tempora, palmae. Adverso veluti soboles cum regia bello Capta, minus validum fraterni robore ferri Victorem sortita suum; data vincula; fratris Solatur germana fides roburque Gradivi, Libertasque graves certo reditura catenas Mitigat et veniens post illa pericula splendor - Non aliter fuit illa patrum, quos Numinis aequa Vis tenuit, captiva cohors, his carceris umbris, Quos Adami terror, multos quoque propria vitae Improbitas, quamvis lacrymis expuncta ligarat. Sanguinis eiusdem, culpae potentior omni Hos fratris spe fovit amor quem robore fortem Emissura domus fuerat Iessea Leonem. Proque secutura fraternam in pignus adepti Libertate fidem, votis promissa petebant Auxilia et duris robur non segne catenis.
33.
Divini Herois postquam de stirpe fuisset Davidica prognata parens, detenta profundae Agmina telluris sobolem expectantia Limbo, Aligero referente novae cunabula matris, Laeta diu optatae plausere instructa salutis Initio, Stygias plausu penetrante cavernas. Cocyti saevus festiva tripudia princeps Audiit et misso iubet explorare scelesto Flamine vicinum quo carmine personat antrum. Iussa Acheronteus subito Plutonia missus Exequitur daemon, propiorque accedit amicos Caelitibus patres, quos carceris impare plenos Laetitia exultare videt, Mariaeque canentes Reginae nomen, Mariae depromere matris Messiae titulos Ditis percepit Alastor. Evolat infelix inde explorator, acerbum Horrendûmque fremens, numquam placitura superbo Nomina, quae fari nequit, illaturus Averno. Cumque Stygem penetrasset atrox, inimica Mariae Vipera, sic regem affatur: “Generose profundi Dux Erebi, vidi laetos confinibus Orco Spelaeis animos, recutitae semina gentis: Insolitum facit hos ortae gaudere puellae Natalis comperta dies; sua nomina plenus Isacidum geminat carcer. Sed dicere nomen Horreo; reginam dicunt matremque Tonantis, Quina cui invisum componit littera nomen.” Id quod erat, subito facilis cognoscere Pluto, Horridus exarsit princeps tremuitque furentem Nuntius aspiciens Daemon. Ut stante tremiscunt Sublimes Aquilone cedri, vel nubibus atris Exoriente pavent aestivae turbine messes Formidantque imbres gelidos et fulmina, Ditis Sic reus expavit genius Plutonius ultra Ne se livor agat non grati in damna ministri. Hic ferus umbrarum tali fremit ore Tyrannus: “Illa ergo nata est mulier, cui subditus orbis Dicitur observantque suos caelestia nutus Pectora, quae nostros voluit quoque subdere fasces? Nam memini cum starem altus sortitus Olympum Lucifer, illa suis iurata ea lumina sceptris Necdum nata habuit. Sed me illa meosque sodales, Indociles servile regi, sua iura sequentes Non meruit vernas. Quamvis hostile minantem Sint mea regna ortam semper sensura puellam, Persequar hanc etiam, nec enim loca segnis Averna Occupo, nec nostros evadet femina casses. Quare agite, o comites, superas properate sub auras Et socias, vacuum quae replent aëra, turmas Imperiis armate meis, immitis ut ista Ambitiosarum suprema creaturarum, Imbellisque animi crudeles femina poenas Adverso Plutone ferat. Ruat illius alto Reginae titulo temere insignita potestas.”
34.
Nec mora, Tartareus non unus inane satelles In spatium iunctum terris ascendit et omnes Convocat in vacua palantes Daemonas aethra. Altus Idumaeis surgit mons saxeus oris, Herbarum steriles rupes, prope mortua, flammis Vindicibus quondam tumulatae stagna Gomorrhae Hoc saxo Stygiis egressus Alastor ab umbris Consedit spatiumque suis congressibus aptum Invenisse ratus, terris huc evocat omnes Errantes genios, quibus ad rea gaudia caecos Ducere terrigenas, non unam suggerit artem Vafrities, nostris non desidiosa ruinis. Delectis autem pullato squalida vultu Consedit styx tota locis, ubi mortua vivam Spectari poterat Thetis exhalare mephitim. Quod divina reas pessum dedit ignibus urbes Ultio, laeta hominum Ditis vesania poenis Gaudet et emisso Sodomae fetore putrique Pentapolitana laetantur Daemones unda.
35.
Nox[ERROR: no reftable :]802 nox : non erat, adversoque suos absconderat ignes Luna polo; tenebrisque niger vestitus horizon Ardua Tartareos ad saxa vocare Cyclopes Incipit: atque dato numerosa per agmina signo, Conveniunt Erebi Larvae, casumque minantes Insedere altas rupes; sed maxima circum Pars vacuum obsesso volitabant aëra saxo. Quis fando evolvat numerum? Quibus omnibus ipsa Thetys arenosis minor est Egea lapillis. Hic montis medium missus Plutone satelles Occupat et simili fauces sermone fatigat: “Tartarei fratres, quos provida iussa secutos, In vacua posuit Dominari Lucifer aura, Ad nova crudeles animos convertite Ditis Imperia: Hebraeis infans iacet edita cunis, Flore ubi nativo sese Galilaea coronat Nazareth et rubeis cingit caput alta rosetis. Hanc, meministis enim, nobis habitanda dedisse Tartara et illustres (turpis victoria!) lauros Dite relaturam praeformidare necesse est. Illius siquidem cum vi detractus Olympo Lucifer, infernas melius ratus ire sub umbras, Imperiosa suam premeret quam femina frontem, Nos idem tenuit sensus. Nunc imminet aequae Tempus vindictae: frangatur tota puellae Ambitio; nullique suum fas dicere nomen, Nulli audire licet: quos est habitura clientes, Hos nostros censete hostes. Insumite vestras, Hic opus est, animi vires Ditisque supremum Tota sit invisae spolium fortuna puellae.” Dixerat haec, Mariaeque omnes in damna rebelles Coniurant mentes et quas concepit inanes Quaeque suas fatuis prodit rugitibus iras. Tanta fuit vero Stygiae violentia vocis, Ut montis sublime iugum clamoribus Orci Intremeret grandesque sua compage revulsi Montis in herbosa starent radice molares. Postea se cunctis iterum diffundere terris Solliciti, quivis notas festinat in oras Spiritus, Hebraeae minitans bella aspera Natae.
36.
Ante tamen sedes peteret quam quisque relictas, Pentapolitano surrexerat horrida stagno Tempestas, piceis Daemon quam moverat undis Non vivae turbator aquae; sed reddita vitae Censeri potuit, decimis cum visa procellis Surgere et aethereos incessere fluctibus orbes Et damnata graves replerent litora spummae, Nigrae omnes. Neque enim puros habet ista liquores Thetys, Avernali velut pice turbidus humor. Gurgite turbato, fuerat quoque nubibus atris Par facies fetorque halans non aequoris ipsa Tempestate minor, sed quem tolerare volucres Non possent animae; Stygiam sufferre mephitim Sueta phalanx taetrum laeta admittebat odorem. Edidit infestus maris hoc discrimine Daemon Asphaltite suae specimen virtutis in unda; Quo posito umbrosum rediens lux dispulit agmen.
37.
Interea superûm Mariam venerata potestas Reginae dignos natae praebebat honores, Obsequiis certare humilis: iam grandibus illam Pollentem Charitum donis, quëis copia gazae Angelicae minor est, uno hanc caeleste calebat Flamen adorare inferiorem numine natam. Iamque impensa sibi prudens cognoscere cultus Officia, Aligerûm laudes referebat in unum Muneris authorem, quem solum respicit omnis Gratia, respiciunt proprios ut flumina fontes. Cui aetas infantis erat, sed nubila mentis Non erat infantis ratio: prius ista refulsit In gnata quam nata foret, cui semper in actu Mens proprio sacros ructabat Numinis ignes. Ipsa etiam visa divini cominus oris Maiestate, beatificum ceu praepete nectar De torrente bibit: superis par mentibus illi Concessa est felix animum satiare voluptas.
38.
Lex erat Hebraeis iussu sancita Tonantis: Materno egrediens utero si filia lucem Aspiciat, bis dena super sex dena dierum Intervalla sacro non pura puerpera templo Abstineat, donec partum comitante fluoris Sanguinei labe, exacto lustrata duarum Lunarum spatio, ad primum matrona nitorem, Connubii fructum templo illatura rediret. Anna Deo positas observantissima leges Implere, augusta totidem Salomonis in aede Solibus esse nefas dixit non pura videri Legis et exempli rea, dum mirabile natae, Processisse utero vidisset septima germen Hebdomas, et sacri placitum legale probaret Accessum templi; cum iam purgata fluenti Sanguine languorem partus natura tulisset. Expletis igitur pro more, puerpera, binis Mensibus, anniculum sacris altaribus agnum Oblatura parat; qualem sibi opima mariti Pascua de tenero grege transmisere bidentem, Candida cui pellis sed numquam tonsa; nitenti Vellere et ignarum maculae pecus ibat ad aras, Prolificam gaudens comitari saltibus Annam. Attigit ut templo postes, natam Anna recepit, Et manibus iucunda tulit; nam limine cedens Illa maritali famulam sibi iunxerat Ormam, Maturamque viri forma et virtute placentem Eurionem, quae Rubeni promissa marito, Iam pactis vicina thoris et robore constans, Gestandae tenerae laudem est sortita puellae. Proxima Delubro praedulci hanc pondere laeta Exonerat genetrix, cum qua prima occupat aedis Atria, fecundo noviter queis ventre solutae, Altera missuros templi in penetralia mystas Expectare nurus lymphis lustranda solebat.
39.
Fons erat antiquo quem mysta Aronius usu Sacratum exhibuit nuptis, verbisque piatum Et cinere (in tenues hunc lege redacta favillas Russa iuvenca dabat). Purae, quëis contigit isto Lustrari, securae ibant ad munda maritae Atria, iucundis quibus inde videre licebat Ad pia donatos transire holocausta bidentes. Ritibus Anna istis imos ingressa penates, Laeta quidem reliquas templi quod quiverit inter Apparere nurus mater fecunda, sed ipso Fetu laeta magis, nequiit qualem hactenus ulla Templo offerre nurus. Cupit inde rapacibus agnum Cernere consumi flammis: fuit hostia caesae Consumptaeque igni pecudis legale statutum Munditiae pretium, sobolisque vicaria merces. Anna sed oblatam sacris dum cedere flammis Spectat ovem, prius igne suo quam staret ad aram Levites, ferretque faces, conspexit ab alto Aethere, splendidius soleat quam ferre sacerdos, Purum delabi lumen, radiisque paratum Inflammare pecus, cuius subtile micanti Luminis aetherei vellus resplenduit auro. Agni avidum istius caelum, quem laeta ferebat Anna sui partus pro munere, noluit ignes Expectare alios, propriis sed vellus adussit Innocuum flammis, oblatae prolis odorem Mirificum, caeso quod suspirabat ab agno. Attonitae par Anna, novae facis atque bidentis Haesit in aspectu, mirata sequentia Natam Prodigia, excelsae cuius famulantia moli Sidera Reginae gratari talibus ardent Obsequiis, Dominaeque suos profitentur amores.
40.
At spectanti Annae celso de sidere lapsae Portentum flammae, Simeon occurrit, honoris Iam senii rugis, morum aetatisque verendus Canitie Simeon: Mystes tribus iste peractis Postea qui natam lustris haec ipsa prementem Atria templi aris admisit et expectatum Iam tremulis senio palmis accepit Iesum. Mox illi, ut vidit sobolem, mens lumine docta Aethereo Christum pariturae Virginis ora Agnoscit Mariamque silens Dominamque salutat. Postquam autem permissa Annae interiora fuissent Atria, concessit stimulis caelestibus actus In penitas templi sedes, ubi poplite curvus Luminibusque madens tali prece Numen adorat: “Quas tibi, siderei clemens Regnator Olympi, Nunc referam grates, tantum qualive reponam Obsequio donum, mihi quod, quantumlibet imum Non citra votum, citra tamen omne meorum Pondus et intuitum meritorum, nosse dedisti Atque haurire oculis iam caligantibus almam Electamque tuae sobolis pro matre puellam? Nunc laetus[ERROR: no reftable :]965 laetus : laetns moriar: patribus tellure retentis Adveniam gratus monitis cum talibus hospes. Et quamvis (alios petit haec fortuna tribules) Iam senii provecta mei caligo beatum Non audet sperare diem, quo limine templi, Haec suspirato suprema puerpera fato, Messiam infantem sistat; satis illa beavit Me genetrix vel visa semel: procul esse micantis Nec solis cognosco faces, ubi conspicor ortae Aurorae roseos orbi splendescere vultus. Quando autem fiet, tantum ut clarissima mater Excipiat fetum? Sitne hanc iuvenilibus annis Emissura facem, senio vel proxima, matri Non impar Annae, maiore datura senilem Prodigio fructum? Scrutari impervia mentis Nolo audax decreta tuae, sed mortuus inter Isacidas, maestae positus telluris in umbra Expectabo diem, placiti tibi venerit aevi Dum tempus, quod iusta tui sententia fixit Consilii, appositum reparandi tempus Adami.”
41.
Haec fatus Simeon videt alti a culmine tecti, Memnonias qua parte faces Phaëtontia templo Flamma infert, rutilis celerem descendere pennis Aligerum. Expavit Simeon turbatus ephebi Caelesti vultu; sed quem prior Angelus istis Solatur numeris: “Salve, grandaeve sacerdos! Quod Messiae almam te conspexisse parentem Laeteris, Simeon, gratus fuit iste Tonanti Laetitiae calor; at monitis maioribus imos Pande sinus, nam spe potiora annuntio missus Prodigia, emensus caeli convexa minister. Aetatis rugosa tuae licet area frontis Non sinat hunc sperare diem, quo visa cupitum Messiam pariet Virgo, tamen ecce Tonantis Te moneo imperio, Simeon: tua funera partu Posteriora isto, Iudae te cernere Regem, Et manibus gestare dabunt: tua bracchia tanti Susceptura iubar solis suprema monebunt Fata tuae extremum iaculum torquere senectae. Hac face funerei tibi praelucente sepulchri Laetior intrabis tenebras, et tristia patrum Agmina, captivi Nato iam vindice Iudae, Te referente dabit laeto resonare canore Nacta manus oculosque fides.” Hic ore silenti Attonitusque haesit mystes, celsusque stupentem Aliger extento volitans per inane reliquit Pennarum obsequio, stellis immixtus Olympi.
42.
At Simeon superi librans effata ministri, E somno velut evigilans pia lumina caelo Figit et erectis grates ad sidera palmis Multiplicat, vitae affatus sic voce datorem: “Quanta, o terrigenûm Rector, metuenda coëgit Te pietas, spem dona tui superantia mystae Tam larga praebere manu! Iam signifer orbis Circulus aetherei visus mihi lampade Phoebi Lustra super ter quina peti. Confine sepulchro Vix poterat multos senium promittere soles. Me primûm illatae templo quod sera puellae Promissum Isacidis manibus contingere germen Fata sinent oculosque peplum fatale seniles Aeterna neque nocte teget, nunc impote fandi Ni videam ex nata Hebraeum prodisse gigantem, Aligero testante tuli. Quid nostra moretur Credulitas faciles praestare loquentibus aures Aligeris, quos veracis non arguit oris Candor et aspecti non fallit regula veri? Nec mea luminibus iam deficientibus aetas Hanc damnat provecta fidem: mea luminis impos Si fuerit pupilla, Dei promissa videbo. Mors non fera prius, non me prius opprimet horror Funeris, Isacio videam quam sanguine cretum Lumen, Ephrataeus quo primum arsurus horizon, Adversa Hebraeis tanget quoque totius orbis Climata caelesti, non circumcisa, sereno. Quas tibi summe hominum Sator et tutella pusillus Debitor exolvam grates, quae munera tanto Congrua fautori referam, promissa quod orbis Laetitia in nostras ventura sit obvia palmas?”
43.
Dixerat haec, surgensque hilaris communia templi Atria perlustrat tacitus, si forte morantis Posset adhuc Annae sobolem solisque propinqui Auroram libare oculis. Post acta soluti Vota puerperii Mystes sed repperit Annam Abscessisse dolens; at quam spectare puellam Praesentem nequiit Simeon, caelestibus illam Auspiciis, votisque replet, quae sola stupendo Germine cunctarum vincet praeconia matrum.
44.
Interea pius Antistes, cum terna quotannis Iudaeae populos festiva frequentia templo Sisteret, ut sanctos Mariae advenisse parentes Novit, avitorum tunc tecta subire penatum Urbe sacra solitos, accedere gratus eosdem Gaudebat, placido semper sermone requirens Multa super Nata, Natae super indole multa. Divinumque aperit, memoratque parentibus ille Virginis istius partum, quem caelite viso Edidicit; paribus visis, sincera parentum Quae meruit pietas, non ignorare docetur Plenius, ac tantae sobolis componit honores. Aeternumque suos subiturum numen ocellos[ERROR: no reftable :]1064 ocellos : ocellas Aligero monitore refert, licet hosce senectus Grandaeva et languens numquam promitteret annos. Anna reponebat: “Satis est quod spondeat istam Fortunam Deus, humani cui subdita cursus Illius immoto volvuntur tempora fato. Frustra reluctatur senium, cui caelica vitae Vena remansuri parat adiumenta vigoris. O, dilecte Deo mystes, o sorte beatus Hac Simeon, tantum caelo terrisque cupitum Spectature iubar! Numquam se tale videndum, Gestandumque dabit Charitum sine faenore lumen.” Subiecit Mystes: “Spero, hinc ego grande propinqui Solamen referam fati: spem lucis ituro In tenebras fax ista dabit laetusque receptis Immoriar flammis, tumulo non maesta daturus Lumina, ferales frontis decorantia vittas. Te tamen, Anna, rogo cum se festiva reducet Ad templum pietas, divinae lumina Natae Fac tecum allatae videam, faciasque beato Ore frui, foveamque labris caelestibus imas Venturi partus, urunt quae viscera, flammas.” Anna recensitis mystae mitissima votis Annuit, et Natae vultus offerre caduco Crebra seni, maiora simul solacia mater Inde parensque pius mystâ gaudente legebant. Expletis templo votis petit Anna maritam Nazareth et tectis non lenta iugalibus infert Prolis delicium: crescentem sedula natam Observat, primaeque expendit semina flammae.
45.
Corpore surgenti semper quoque gratia maior Accessit Mariae, numquam cui illa pusillis In membris pusilla fuit: non exigit ingens Corporis extensi spatium ingens gratia; quaevis Non magna humani capiunt hoc pectora donum. Caelestis Charitum dux est prudentia, qualis Summa fuit parvae quoque Virginis, externorum Cui stat cura operum, dum non violabile rectam Cuiuscumque sciens facti complebat amussim. Omnis in ipsius, motus ignara decori, Abfuit incessu levitas; nec prodiga linguae Libertas teneram poterat damnare puellam, Sollicitam purae celebrando aptare Tonanti Officium vocis: procul est ut dissona menti Aethereae fuerit fandi concessa potestas. Illa etiam sanctam gnava observare parentem, Caelesti licet illa prius maiora tulisset Docta magisterio vitae praecepta, loquentem Demissa audivit, sapiens celare repostum Materno maius radians in pectore lumen. Delicium matris, cuius cognoscere nutus Perfecisse fuit; comitum suavissima, sollers Maternum stipare latus vitaeque fidelem Virtutisque piam matrem observare magistram Non deses. Cuius morum excellentia dulcem Formabat, veluti speculi lux reddita, natam. Haec linguae proferre sonos, haec edere mentis Sensa suae grato verborum melle solebat Matre docente: Deumque infans ubi dicere quivit Nesciret ceu plura loqui, sistebat in isto Os animumque sono, collectaeque impete mentis, Nominis istius vi languida suspirabat. Scire Deum contenta, velut iam discere nollet Plura, Deum proferre, Deumque audire calebat. Iamque aliud visa est quoque fastidire loquentes, Atque aliud praeter solum spectata Tonantem, Fastidire loqui: reliquis iam ora negasset Informare sonis, nisi cognovisset id ipsum Velle Deum, se scire aliis quoque vocibus uti. Attamen huic semper, cuius sibi mystica sacri Nota fuit virtus et significantia verbi, Pectoris ingenti prolata aenigmata flamma Virgineos rapuere animos: auditus “Adonai”, Magno etiam auditum cordis Tetragramaton aestu: Messias quam gratus erat! rata suavius aure Nullum illo resonare melos: si protulit ore Messiam, nullum Virgo mel dulcius isto Nomine iurasset: si corde revolvit eundem, Caelica commotas penetrabant iubila fibras.
Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1700], Jesseidos libri XII, editio electronica (), 13523 versus, verborum 84448, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [viciccjess]. |
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.