Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].
Ut unus mercator ab alio totam cum mercibus officinam emat, id in iis etiam provinciis,
ubi plena commercii libertas viget, usu venire solet. Verum ut emtor praeter mercium
pretium insuper ipsum jus quaestum exercendi persolvere debeat, id ibi tantum
locum habere potest, ubi mercatores ad certum numerum restricti sunt. Quis enim est qui pro
jure quaestum exercendi aliquid deponere velit, si hunc exercendi facultas cuique alioquin
libera est. E converso si mercatorum numerus restringatur, a primis, qui systematicum hunc
numerum ingrediuntur, beneficium hoc amplius adimi non potest, adeoque jus hoc in eorum
familia haereditarium efficitur. Et cum per id, si haereditaria ejusmodi familia mercaturam
suam vendat, jam definitus mercatorum numerus non augeatur, venditio haec facile
indulgetur. 1316 Jam vero primus, qui e haereditariis ejusmodi
mercatoribus mercaturam deserere mercesque suas alteri vendere constituit, cum jus
quaestum in tali civitate exercendi relate ad eum, cum quo tractavit,
sibi exclusivum fuisse sciverit, facile in eam devenit cogitationem, ut
praeter mercium pretium jus hoc tamquam haereditatem suam sibi seorsim
persolvi postulaverit; emtor vero idem jus sibi etiam postea futurum reputans id ultro
praestiterit. Apparet itaque, quod abusus jus quaestus emendi et
vendendi cum restrictione numeri mercatorum adeo arctum nexum habeat ut hac
semel inducta, ille etiam suapte enasci; hac vero sublata, ille quoque necessario
evanescere debent. Proinde cum abolitio restrictionis numeri mercatorum jam [priori
§-pho] proposita sit, abusus etiam jus quaestus emendi et vendendi
naturaliter proponi debuerit.
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].
|