Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].
Relate ad 1-mum. Verum quidem est, quod, si ipsum oblati capitale statim
expendatur, cum tam notabili summa et fluviorum, stagnorum, ac viarum commercialium mappa
confici, et generale navigationis planum elaborari, et capitalium adminus fluviorum
regulatio, ac forte unius etiam, alteriusve stagni exsiccatio intra breve tempus absolvi
posset; verum absumpta semel hac summa non remaneret nisi annuus 200 000 et aliquid supra
fundus, e quo restantes adhuc ad effectuationem totius plani labores, utpote collateralium
fluviorum regulatio, canales communicationis, et his similia, penes alias, quas [§-pho
155.] recensuimus commerciales necessitates tarde admodum, aut forte nunquam
perficerentur. Ipsa nimia suscipiendorum ad semel laborum copia difficiliorem redderet eorum
directionem, et ideo hi minori cum exactitudine peragerentur; quod summum est, cum summa,
v.gr. 4 millionum, si ad semel expendatur, nonnisi labor, qui valori hujus
summae aequivalet, perfici potest; si eadem elocetur, intra 32 annos cum eadem summa opus 12
milliones valiturum peragetur. Cum proinde necessitates commerciales non ita comparatae
sint, ut aut omnes simul, aut intra breve tempus expleri debeant, expedit ut ea, quae ex
oblato conflabitur, summa mox explicanda modalitate ad fructificandum elocetur, erogationes
vero commerciales reliquo, inclusis jam propositis schedis, fundo interea admensurentur.
Quare
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].
|