Kunić, Rajmund (1719-1794) [1776], Homeri Ilias, Latinis versibus expressa, versio electronica (), 18.330 versus, verborum 126.883, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - epica; poesis - versio] [word count] [kunicriliaslibri].
385.
Horrendus; mentesque odiis discordibus actae
Exarsere: ruunt vesano in bella tumultu.
Ampla pedum pulsu tellus immugiit, aether
Insonuit circum vasto clangore. deorum
Audiit in summo residens quem rector Olympo;
Atque animi laetus risit, simul atque ruentes 480
Saeva deos animo discordi in praelia vidit.
Jamque adeo haud longe distant. Mars scuta virorum
Frangere cui ludus, pugnam orsus, cuspide ahena
Praefixum robur dextra quatit, atque Minervam
Aggreditur princeps, dictisque incessit acerbis:
Improba, cur acuis dira in certamina divos,
Confidens, audax, animis elata superbis.
Anne oblita malum es facinus, cum scilicet, hortans
Tydiden hasta ut peteret me saevus, adactum
Ipsa manu telum ursisti, mihi corpus acuto 490
Dilacerans ferro? poenas, ut digna, vicissim
Nunc dabis atque lues tandem commissa. profatus
Haec ubi sic; villis horrentem perculit hasta
Aegida; quae frangi nec magni fulmine quiret
Icta Jovis. divam telo sic ille trabali
Appetiit frustra. cedens Tritonia paullum
At retro, saxum, campo quod forte jacebat,
Sustulit arreptum dextra, ingens mole, nigrumque,
Et facie scabrum informi, quod, limes ut esset
Certus agri, positum prisci statuere coloni. 500
Hoc Marti validam cervicem diva cruento
Percussit, solvitque artus: per jugera septem
Ille cadens jacuit porrecto corpore, et atro
Pulvere foedavit crines: circum arma dedere
Ingentem flictu sonitum. dea risit, et altum
Exclamans, fudit laetanti has pectore voces:
Demens, nondum etiam sensisti, robore et armis
Quanto ego sim melior, quam tu, mecum, improbe, qui te
Haud metuis conferre tamen? sic strate, dolensque,
Maternas luito Diras, quae irata merentem 510
Devovet, Argivūm pravus quod gente relicta
Foedifragam haud dubitas Troum defendere gentem.
Haec ait, atque oculos avertit diva nitentes.
Ast illum Jove nata Venus dextraque prehensum
Erexit, duxitque manu, vix mente recepta,
Immanes gemitus rumpentem pectore ab imo.
Quam simulac vidit Juno, dea candida, tali,
Haud mora, compellans affatur voce Minervam.
O Jovis aegisoni proles Tritonia, rursus
Effrons illa (vides?) Martem per tela cruentum 540
Ex acie ducit; celeri super ingrue cursu.
Sic hortata deam Juno est: ruit illa volucri
Laeta pede; ac Venerem assequitur. pectusque sub ipsum
Perculit ingenti dextra. collapsa solutis
Concidit haec genibus, languens, animisque, Virenti
Ambos vidit ubi pariter tellure jacentes,
Effudit gaudens virgo has Tritonia voces:
Tales o utinam sint omnes, quotquot Achivam
Rem contra pugnant, Priamo Phrygibusque ferentes
Auxilium; fortes aeque, validique; jacenti 550
Venit ut adjutrix Marti Venus, et mihi sese
Contulit adversis invicto pectore telis.
Nae, longo functis bello Phrygiaque potitis
Urbe, frui placida jamdudum pace liceret.
Talia jactabat: risit Saturnia Juno.
Sic Phoebum interea Neptunus voce lacessit:
Phoebe, quid abstamus? tempus concurrere, pugnam
Sunt alii quando exorsi. nam turpe reverti est
-- v-417 --
Immunes belli Jovis ad caelestia tecta
Aeratasque domos. agedum, prior incipe, natu 560
Qui minor es: nec enim mihi pulchrum invadere pugnam,
Aevo qui longe tibi praesto, pluraque novi.
Stulte, ut corde cares! memori nec mente recursant,
Quae divum soli tulimus mala plurima quondam
Litore in Iliaco; celsa Jovis aede profectos
Conduxit pacta cum nos mercede superbus
Laomedon anni ad spatium, addictosque premebat
Imperitans, jussisque deos haud mollibus urgens.
Tunc ego Trojugenis urbemque et moenia struxi
Lata, oculis miranda, virum quae frangere nulla 570
Vis queat, herbiferis nemorosae in vallibus Idae.
Ducebas camuros tu, Phoebe, ad pascua tauros.
Verum ubi mercedis dulces optantibus horae
Attulerunt finem; pretio fraudavit utrumque
Laomedon, terrensque minis dimisit inani
Spe lusos. memini saevum tibi namque minari:
Atque pedes vinctum atque manus serviliter ambas,
Puppe cava impositum trans vasti caerula ponti
Missurum hinc venum longinque ad litora gentis.
Quin etiam ambobus ferro dicebat acuto 580
Abscissurum aures. irato corde reversi
Nos divum sumus ad sedes, fallacia questi
Pollicita, et cassos, nulla mercede, labores.
Gratus an haec propter tu facta juvasque fovesque
Trojugenas? non tu nobiscum incumbis, ut omnes
Laomedontiadae pereant male funditus, ipsis
Cum gnatis, et conjugibus, patriaque, domoque.
Haec rector maris: Arcitenens cui talia reddit:
Vecordem, Neptune, reor, sensuque carentem
Jure putes, misera tecum pro gente virorum 590
-- v-343 --
Si pugnem similes foliis qui nempe vigescunt
Interdum, atque alacres vescuntur munera terrae,
Inde brevi enerves languent pereuntque. cruentae
Nos igitur pugnae parcamus: mutua caedant
Illi se telis, ac pergant cernere ferro.
Sic fatus, retro gressum tulit, ille parentis
Nam fratrem est veritus collata invadere dextra.
Quem simul ac vidit, regno memoranda ferarum,
Silvipotens Dictinna, soror convicia fratri
Fecit, et irato dedit has de pectore voces: 600
Phoebe fugis? laudem Neptuno linquis et omnem,
Atque decus multo quaesitum, ignave, labore?
Cur, demens, arcumque et inania spicula gestas?
Non magnis posthac verbis te patris in aede
Jactantem audiero, jactabas qualia nuper
Inter caelicolas: telis arcuque paratum
Letifero contra Neptunum invadere pugnam.
Sic ait: increpitus nihil at respondit Apollo.
Magna sed immanes conjux Jovis arsit in iras;
Atque, deam probris onerans, haec ore profatur: 610
Quī nam, effrons, ausa es tu me consistere contra?
Durum opus est mecum pugna contendere, quamvis
Auratosque arcus gestanti, et lucida ferro
Spicula. foemineo generi te nempe leaenam
Jupiter attribuit, quam velles et dare leto
Annuit; infestisque Orco demittere telis
In domibus stratas necopina morte puellas.
Nae tibi, diva, feras agitare in montibus altis
Est satius, silvisque vagantes figere cervas,
Quam conferre manum stulte melioribus. at, si 620
Bella tamen tentare placet, pugna ocyus, ut jam,
Noris, ego quanto sim fortior, improba; quae me
-- v-488 --
Par veluti virtute, audes consistere contra.
Sic effata, manum laeva comprendit utramque:
At dextra pharetram ex humeris detraxit, et ambas
Circum aures multo pulsabat non sine risu
Huc illuc sese versantem: effusa cadebant
Tela solo; volucres terram stravere sagittae.
Tum lacrimis perfusa genas dea fugit, ut altae
Accipitrem fugiens rupis tremefacta columba 630
Cum volat in latebram, cui non fatale cruento
Ungue capi fuerat: sic longe diva relictis
Aufugit levibus jaculis pulchraque pharetra.
Latonam at divum compellans nuncius, infit:
Non ego congrediar tecum, dea: triste supremi
Uxores contra Jovis est pugnare. deorum,
Ut lubet, in coetu jactato. me tibi victum.
Haec ille: at curvosque arcus, volucresque sagittas
Diva legens, passim putri tellure jacentes,
Sustulit, arma parens victae infelicia natae. 640
Illa fugam celerans, late fulgentis Olympi
Venerat in sedes, Jovis aurea tecta, patrisque
Insedit genibus, perculso corde; tremebat
Ambrosius circum peplus. risitque, puellam
Et pater ad sese excepit, dehinc talia fatur:
Quis te, nata, ausus divum est sic plectere, ceu si
Patrasses aliquid manifesto in lumine probri?
Haec genitor paucis: paucis cui filia contra
Virgineis gaudens vittis, nemorumque tumultu.
Juno, pater tua me conjux pulsavit, et omnes 650
Una deum incendit vesana in praelia mentes.
Haec illi alterno miscent sermone. Scamandri
Interea campo longe digressus Apollo
Ilion ingreditur sacram. nam corda premebat
Cura ingens olli, manibus ne structa deorum.
-- Homer-v-515 --
Urbs, praeter fatum Graja sub gente periret,
Illo capta die, versis et subruta muris.
Ast alii ad sedes venere ingentis Olympi
Caelicolae, hi tumido volventes pectore fluctus
Irarum, hi parta praestanti laude superbi; 660
Atque omnes magno taciti assedere Tonanti.
Haud minus interea Troas dabat acer Achilles
Exitio, sternens pariter currusque, viroque.
Vastus ut incensa late furit ignis ab urbe
Fumiferam glomerans nubem; quem suscitat ingens
Ira deūm: cunctisque labor, multisque suprema
Ingruit actutum clades: sic atque labores
Atque mala Iliadis Peleïus intulit heros.
At Priamus (sacra in turri nam stabat) Achillem
Territus ingentem agnovit; cui Troica pubes 670
Terga dabat, nusquam consistens, robore vique
Cassa omni. ergo altae plorans fastigia turris
Deserit, ac senior, portas ubi venit ad ipsas,
Custodes trepide compellans, talia mandat.
In manibus, juvenes, portas retinete patentes,
Dum pavidi cives veniant: (versa agmina, Achilles
Instat enim turbans: clades heu foeda propinquat)
Verum ubi se fessum portis immiserit agmen,
Continuo firmos juncto apte robore postes
Claudite. namque urbi dirus ne se inferat una 680
Vir metuo. Haec senior dederat mandata: recludunt
Illi continuo portarum claustra, remoto
Objice; quod miseris tam nigro in turbine lucem
Attulit. Arcitenens tum Phoebus moenia linquens
Evolat, ac sese fert obvius, arceat hostem
Ut Teucris, clademque extremo in tempore sistat.
-- v-540 --
Illi urbem rapido cursu, murumque petebant,
Arentesque siti, collecto et pulvere foedi:
Versa virum dius Pelides terga premebat,
Ingentique hasta pubem sternebat. acerba 690
Usque truci rabies gliscit sub corde; decusque
Eximiae cupit usque referre et praemia laudis.
Illo sacra die cepissent moenia Graji
Ipse Antenoriden ni Phoebus Agenora praesens
Excitet egregium bello. cui corde sub alto
Indidit audaces animos deus; et stetit atrae
Ipse manus inhibens praestanti numine Mortis,
Haud procul a Fago, circum denso aere septus.
Is, tergo instantem non longe ut vidit Achillem,
Constitit, et curis ingentibus anxius altum 700
Dat gemitum, et tacito secum haec sub corde volutat:
Me miserum! fugiam dirum tremefactus Achillem
Si turbae immixtus fugientum ad moenia Troum,
Sic quoque me capiet, ferroque invadet acuto
Imbellem obtruncans. Quid si versa agmina dira
Caede sinam hic foede sternat; celer ipse capessam
Iliacum at fugiens campum, saltusque virentes,
Et dumeta Idae subeam; dehinc vespere sero,
Fessus ubi abluero sudorem in flumine, furtim
Dardanios redeam ad muros? sed inania stulte 710
Haec mihi cur frustra mens alto in pectore versat?
Heu metuo, in campum ne me divertere ab urbe
Sentiat, ac rapidis pedibus citus occupet heros,
Nec mihi jam liceat mortem et crudelia fata
Effugere. invictis nam longe viribus omnes
Ille viros animisque unus praestantibus anteit.
Quin potius contra gradior, pro moenibus et sto
Obvius? illi etiam corpus violabile ferro,
-- v-568 --
Una et inest anima; utque ferunt mortalis et ipse est,
Jupiter usque virum magno licet auctet honore. 720
Sic ait, inque gradu manet hosti adversus eodem,
Fortem animum pulchro pugnae succensus amore.
Ac veluti densos frutices, lustra horrida, linquens,
Venantem contra fert se panthera, periclum
Nec metuit, nec versa fugae dat terga, nec usquam
Clamore, atque canum latratu exterrita cedit;
Eminus ac telo, vel cominus icta, furori
Haud parcit confossa tamen, nec desinit acri
Ire animo contra, dum vel saevum arripit hostem,
Vel cadit ipsa suo se frustra in sanguine versans: 730
Sic magni proles Antenoris, altus Agenor,
Versa negat dare terga fugae imperterritus ante,
Collata saevo dextra quam pugnet Achilli.
Ille gravem prae se clypeum gerit; et quatit hastam
Ingentem librans; magno et clamore profatur:
Hac te luce urbem sperabas, inclyte Achilleu,
Eversurum altam Priami, Troasque daturum
Exitio. demens! haec longus moenia circum
Restat adhuc labor, et duro sub Marte dolores.
Multa intus pubes, nec bello ignava, tuemur, 740
Pro se quisque, urbem, carisque parentibus omnes,
Conjugibus natisque omnes dura omnia contra
Adsumus auxilio. sed tu tua fata subibis
Jam, reor, heic, quamvis saevus bellator et audax.
Sic ait, ac telum dextra contorsit acutum
Ingenti. stridens auram secat hasta, sub ipsum
Acta genu, adversum crus certo et perculit ictu,
Ocrea quod circum stanno ingens ducta recenti
Horrendum insonuit: longe tamen hasta retrorsum
Pulsa iit, aerata subiit nec cuspide corpus. 750
-- v-594 --
Dona etenim obstiterunt denso Vulcania textu.
Pelides tum deinde furens in Agenora dium
Irruit: eximiam cupido sed magnus Apollo
Invidit laudem; rapiens et Agenora, tectum
Nube cava longe deus abstulit, atque pericli
Securum bellique immunem jussit abire:
Ipse dolo a Teucris ignarum abducit Achillem.
Nanque, arma et vultum mentitus Agenoris, ipsos
Pelidae stetit ante pedes, citus irruit ille,
Praecipiti cursu fugientem pone secutus. 760
Dum fugit hic, dum terga premit Peleïus heros
Arva secans, Xanthi retro et conversus ad amnem
Usque brevi spatio praeeuntem attingere sperat
(Nanque dolo captum spe Phoebus lactat inani):
Interea trepidi venere ad moenia Troës,
Atque intus laeti se condunt agmine denso,
Confertimque urbem complent, nec sistere cursum
Quisquam audet muros extra, sociosque manere;
Quaerere nec pugna quis raptas, quisve reversus
Incolumis: plenis cupidi sed condere in urbem 770
Certant se portis, cursu quoscunque volucri
Ereptos leto servarunt genua pedesque.
Kunić, Rajmund (1719-1794) [1776], Homeri Ilias, Latinis versibus expressa, versio electronica (), 18.330 versus, verborum 126.883, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - epica; poesis - versio] [word count] [kunicriliaslibri].
|
