§ XVI.

Qualem ad Moldaviam et Valachiam.

Ab oriente, idest ab extremo comitatus Marmarosiensis angulo ferme Semlinum usque, Transylvania Hungariam cingit adeoque haec ne ista quidem parte (si exiguam Confinii Temesiensis particulam excipias, exteram aliquam provinciam immediate contingit. Cum tamen inter Transylvaniam et Hungariam tricesimae anno [...] sublatae sint, Transylvaniae vero Moldavia et Valachia immediate adiaceant, Hungaria tamquam iis adsita, in systemate commerciali considerari deberet, nisi Transylvaniam ipsam ab his provinciis Confinia ad systema militare redacta, intercluderent. Caeterum provinciae hae plures navigabiles fluvios, qui omnes Danubio illabuntur numerant; qua parte in montes attolluntur proceris sylvis, qua vero parte in planitiem abeunt, fertili admodum solo gaudent. Interno tamen gubernii vitio minime sunt populosae et ideo frumento et animalibus perinde atque Hungaria abundant, nec vino pro domestica necessitate destituuntur, imo aliquam insuper eius partem Transylvaniae inferunt. Fabricis tamen et manufacturis prorsus destituuntur; artefactis, quibus egent, quin et ipsis productis Levantinis, id est orientalibus partim Danubii beneficio, partim etiam per axem Constantinopoli providentur. Cum clientelari iure Turcarum Imperatori subsint, eandem quam reliquae Turcicae provinciae politico-commercialem ad Hungariam habent relationem et sub eundem, de quo mox sermo erit, commercialem tractatum cadunt.