Barić, Adam Adalbert (1742-1813) [1792], Statistica Europae, versio electronica (), Verborum 91598, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [baricastat].
commercium regitur per commissionem seu societatem Levantinam, unicuique tamen liberum est
in his partibus commercium exercere soluta certa taxa; per Africam, Americam aeque commercium
exercent; in Africa coemunt nigrites, aurum, pelles, aromata, ebur, venduntque aromata sua et
artefacta. 6 In America exiguum quidem habent commercium, non tamen
contemnendum caffee, sacharum, gossipium, cacao et tabacam evehunt ex America; commercium
tamen furtivum habent etiam cum coloniis aliarum gentium, in quo exercitatissimi sunt. -
7 In Asia aeque florentissimum commercium habent non obstantibus impedimentis
per alias gentes positis. 8 Sic cum Iaponensibus illi solent habere commercium
ceteris Europeis exclusis, et cum ceteris quoque Indiarum orientalium gentibus; omne hoc
commercium exercet societas commercialis; cogebantur enim Belgae statim initio reipublicae se
consociare ad superanda omnia impedimenta quae Hispani, Portugallique ipsis objiciebant in hoc
commercio; enatis autem pluribus societatibus cum sibi ipsi impedimento essent perque
concursum pretium mercium ipsi adaugerent, hic societates hae minores conjunctae sunt in unam
magnam anno '602--o privilegioque firmata est; fundus huius societatis fuit antea 6 million et
600 000 fl., sed tardius reductus est ad 6 milliones 441 000 fl. qui fundus in 2147 accias
divisus est, proin quaevis accia ex 3000 fl. constat; haec societas, uti scimus, amplissimas
possessiones habet et integra regna, intuitu quarum provinciarum societas omnia jura
majestatica exercet; dependet tamen societas tota a statibus generalibus, omnia enim ex
privilegio habent; societas haec in partibus provinciarum suarum 12 000 regulatae militiae
habent, belli vero tempore duplicatur et triplicatur etiam, si necesse sit; praeterea 100
naves bellicas habent quae armantur tormentis a 20 usque 60; tota societas divisa est in 6
cameras, nempe Amsterodamensis, Midelburgensis, Delfensis, Rhaeterodamensis, Harlemensis et
Encusiensis, singula camera habet suum praefectum, qui eliguntur plerumque ex iis qui plurimas
accias possident. 9 Sex istae camerae subordinantur collegio 17 virorum qui ex
singula camera eliguntur; sic Amsterodamensis eligit 8 membra, Midelburgensis 4, reliquae
camerae singulae seorsim 1; decimus septimus alternatim a minoribus eligitur cameris.
10 Omni anno ter congregatur hoc collegium alternatim Amsterodami et
Midelbourgi. 11 Datur etiam collegium 10--virale quod instar
2-174
Barić, Adam Adalbert (1742-1813) [1792], Statistica Europae, versio electronica (), Verborum 91598, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [baricastat].
|