Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Kunić, Rajmund (1719-1794) [1794], Ex Graeco Homeri Hymnus ad Cererem, versio electronica (), 567 versus, verborum 3992, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - hymnus; versio] [word count] [kunicrhymnuscererem].
Illum herba patiar, tristi vel carmine laedi. Quae vincunt herbas, novi bona pharmaca; novi Verba etiam et magicos cantus, quae carmina vincunt." 275 Sic ait atque sinu puerum suscepit odoro Ambrosiis tollens manibus dea: candida voti At campos mater laetata est pectore toto. Sic, Celei prolem formosam, Demophoonta, Quem formosa viro peperit Metanira, beata 280 Diva colens aedes nutribat. Membra deorum Pulchra puer similis crescebat, non dape nempe, Non potu augescens mortali: diva liquenti Ambrosia, superum ceu divum e semine cretum Ungebatque manu mulcens totaque fovebat 285 Luce, sinu tollens, arcte complexa, suaeque Multum animae inspirans mira dulcedine partem. Nocte eadem torrem veluti condebat obustum Diva foco, cinere in tepido, furtimque tegebat, Ne cari possent quidquam sentire parentes. 290 Monstrum illi attonita mirantur mente; deorum Ut similis capiatque auctus magnaque vigescat Mole puer. Jam morte illum dea magna carentem Et senio factura fuit: Metanira nitenti Sed furtim e thalamo prospectans vidit et altum 295 Clamavitque ululans, femur et percussit utrumque; Proli et multa suae metuens et Ipsa sibi et celerans damnum sic ore profata est: "Dulcis Demophoon, te multo condit in igne Saeva hospes luctusque struit, fletusque parenti 300 Perpetuos miserae!" Tales de pectore questus Rumpebat Metanira. Ceres vocem audiit alma Et puerum, carae spemque et solatia matris, Multa dolens animi magnoque incensa furore Exemitque igni rapiens manibusque locavit 305 Depositum ambrosiis nuda in tellure, jacentem Et super adsistens has rupit pectore voces. "Heu, stulti! Heu, Et mala fata deum quos adventantia fallunt! Tu quoque stultitiae damnum ingens laesa tulisti. 310 Dii cujus numen jurant, Stygii mihi testis Unda etenim metuenda lacus, tibi tempus in omne Gnatum ego fecissem senioque et morte carentem; Aeternum tribuens diae olli laudis honorem. Nunc mortem, et Parcas, qua vitet, nulla relicta est 315 Jam ratio. Famae referet sibi munera tantum Perpetuae, genibusque meis quod sederit ulnis Inque meis dulces consuevit carpere somnos. Bellaque Eleusinae quondam volventibus annis Certatim huic gentes et Saevis discordes nullo non tempore rixis. Magna Ceres ego sum, disque et mortalibus ingens Auxilium atque ingens curae luctusque levamen. Nunc agedum templumque mihi sublime locare Atque aram templo populus festinet in amplo 325 Rite struens primae sub celsis moenibus urbis Calliroum supra fontem, qua pinguibus arvis Imminet ac summo procurrit vertice collis. Ipsa ego, quo fieri placeat sacra orgya pacto, Expediam ritusque novos legesque sacrorum 330 Praecipiam, caste ut peragi quondam omnia possint Atque meum certo placari foedere numen. Sic ubi fata dea est, mutato corpore Continuo major magis et formosa videri Triste abigens longe senium; decor atque venustas 335 Spirabat late circum, jucundus amictu Se se odor e pulchro fundebat, fulgor ab almo Ambrosius divae radiabat corpore, flavus Ludebat fluitans per eburnea colla capillus; Tota domus subito ceu fulguris igne micabat. 340 Haec ubi facta, domo fugit dea: pulchra soluto Intremuit Metanira genu, vox faucibus haesit Pressa diu, caram terra nec tollere prolem Jam quibat meminisse omnes deperdita sensus. At flentis vocem pueri audivere sorores; 345 Ergo thoris trepidae exsiliunt. Haec tollit amico Atque sinu amplectens tepido fovet, excitat ignem Illa foco, molli celerans pede tertia currit In thalamum magnoque vocat clamore parentem. Languidulum gelidoque animam vix ore trahentem 350 Affusae studio circum mulcentque foventque, Amplexaeque tenent multa et dant oscula: plorat Ille tamen, moestum subeunt nec gaudia pectus. Quippe, carens nutrice dea, ferus abnuit ulli Nutrici post haec mortali semine cretae. 355 Tota nocte illae divam placare potentem Institerunt pressae trepida formidine mentem. Mane, ubi Sol radians primo prospexit ab ortu Regem adeunt; quae facta docent atque ordine pandunt, Quae dederit mandata Ceres, quos poscat honores. 360 Continuo populum numero vocat ille carentem, Stansque jubet Se se velle Ceres, templumque aramque locari Calliroum ad fontem supremo in vertice collis. Nulla mora est; dicto parent templumque sub auras 365 Erigitur, divae praesenti et numine crescit. Illi opere exacto laeti functique labore, Quisque petens sua tecta, ibant; penetrale paratum Flava Ceres adiit: Aede sua residens natam sibi plorat ademptam, 370 Et desiderio longum tabescit inani. Tristior ast illo nullus vel acerbior unquam Annus iit miseris mortalibus. Edere fruges Terra negat, jactasque Ceres irata recondit. Multa boves frustra collo juga curva trahebant; 375 Multa solo frustra data semina cassa jacebant. Jamque fame humanum dura genus omne periret, Magnos dona deos pingues et sacra per aras Deficerent, foedam cupiens avertere cladem Ni pater "Auratas quatiens pennas delabere coelo, Iri, voca et Cererem, pulchrumque et amabile numen!" Sic ait. Illa Jovis liquidas fert jussa per auras, Dein medios carpit celeri pede concita campos, Edita Eleusinae dum moenia contigit urbis. 385 Heic sacra divam veniens invenit in aede Coeruleo indutam peplo blandoque salutans Ore deam tales fudit de pectore voces: "Flava Ceres, agitat qui nil mortale sub alta Mente pater, jubet hinc altas succedere divum 390 In sedes tandem et patrio te reddere coelo. Diva, veni, nec sperne, patris quae magna per auras Jussa tuli." Haec Iris. Nequidquam multa precantem Aversata Ceres immani exarserat ira. Ergo alios pater atque alios ex ordine mittit 395 Coelicolas. Veniunt alterni pulchraque large Dona ferunt, omnes et spondent aetheris alti In domibus, quoscunque redux sibi poscat, honores. Abnuit: ira alto gliscit sub pectore, saevum Ulla animum nec verba movent, nec dona deorum. 400 Ire negat sedem in celsam florentis Olympi, Quasque premit, terra ex alta submittere fruges Ante oculis dulcem videat quam denique natam, Ante oculos dulci natae quam figat in ore. Haec postquam altitonans coelo pater audiit alto, 405 Aurata insignem virga demittit opaci Mercurium ad sedes Erebi; cui mandat, amicis Plutonem ut mulcens verbis de nocte profunda Persephonen clari educat sub lumina Solis Atque deum ad sedes, conspecta laeta puella 410 Indomitas ultra mater ne proferat iras. Jussa facit summoque levis delapsus Olympo Majugena umbrarum sedes descendit ad imas. Nactus ibi est regem sancta cum conjuge molli Membra thoro stratum, carae quae fixa parentis 415 Cor desiderio maerebat duraque secum Mente animi in penita versabat fata deorum. Hunc adit ac prior his affatur vocibus ultro: "Caerulea venerande coma Pluto, inclyte rector Umbrarum, pater hinc me castam educere jussit 420 Persephonem ac superas coeli producere in oras, Mater ut irasci divis jam desinat, aegri Curam animi et solvat conspecta denique gnata, Pergat opus nec jam moliri saeva cruentum, Atque neci mortale genus male dedere velle 425 Terrigenum semenque premens, ne surgat in arva Et perimens magnos placant quae munera divos. Illa quidem tristi nunc tota exaestuat ira Atque Deum vitat sedes, temploque sub alto Sola sedet, celsis ubi collibus instat Eleusis." 430 Haec ille, at Pluto risit demptaque serenans Nube supercilium verbis ita fatur amicis: "I, bona Persephone, patior; matremque revise Caeruleo indutam peplo: jam mitior iras Pone, dea o, frustra nec mentem exerce dolore 435 Immodico. Non sum cujus te, diva, pudere Debeat in superis, conjux, magni Jovis ille Germanus. Mihi fida comes tectique thorique, Quae vivunt reptantque solo, dominabere cunctis, Umbrarum regina; tuos nec jam ulla beato 440 Mortalis nec erit quisquam ullo in tempore, triste Qui tibi supplicium non pendat, multa per aras Ni tibi sacra ferat casto solemnia corde Placet et omnigenis, qua fas, tua numina donis." 445 Sic ait: illa thoro mentem laetata relicto Exsilit ac dulcem gestit festina parentem Visere. Cui Pluto mira dulcedine granum Pomo adimens, tellus Poenorum qualia mittit, Ipse manu apposuit furtiva blandus, abiret 450 Ne jejuna, omnes cara et cum matre maneret Usque dies nullo raptori obnoxia vinclo. Nulla mora est: bijugos divino semine cretos Aurato jungit curru dominator Averni. Scandit diva, sedet juxta caeso inclytus Argo 455 Mercurius; dat lora manu celsisque flagello Rite feros ciet e foribus. Fugere volantes Sponte sua cursu et facili per longa viarum Herbiferos supra colles super et juga celsa (Nil retinet cretos divino semine) gressu 460 Nituntur valido, ventosque et nubila tranant. Jamque adeo venere, Ceres ubi pulchra sedebat. Hic tenuit currum veniens deus et stetit altas Ante fores templi multo fragrantis odore. Ut vidit, celeri gressu ruit obvia mater, 465 Illa levi simulis cervae, quae concita fertur Per nemus umbriferum fugiens saltusque virentes. Nata ruit matri passis contra obvia palmis Atque sinu injecit se se complexaque inhaesit. Cui genitrix metuens minui sua gaudia: "Nata, 470 Dic", ait, "infernis quidquam num forte sub umbris Gustasti? Jejunae illinc si contigit, escae Omnis et experti coeli ad convexa reverti, Mecum eris et magno nullis non laeta diebus Cum Jove diisque aliis multo praesignis honore: 475 At si forte aliquid gustasti, rursus eundum Sub terras. Anni quanta est pars tertia, Ditis Tecta coles, mecum octonos versabere menses Vere novo, florum omnigeno quum germine rident 480 Prata, ibis rursum terrae sub operta quotannis Mira eadem divis, mira et mortalibus aeque. Sed qua fraude malus (vultu quod maesta fateris) Qua te fraude malus Pluto deceperit, ede." Sic mater: matri contra sic pulchra reponit 485 Persephone: "O Genitrix, scitanti vera fatebor Omnia nec tacito condam sub pectore quidquam. Venit ubi magni missu Jovis atque deorum Imam Erebi ad sedem lucri dator Me visa ut superis irasci denique mater Desineret, toto exsilui confessa repente Laetitiam vultu; Pluto doluitque malamque Objecit subito fraudem blandaque coegit Vi granum gustare, rubent quo Punica poma. 495 Nunc Jovis ut nutu fretus me detulit imas Abreptam in sedes Erebi noctemque profundam, Expediam dictis atque ordine singula pandam. Ludebam prato in viridi; mecum chorus omnis Nympharum, Phaëno, Leucippe, Electra et Iantis, 500 Flava Iache et Melite Roïaque Calliroeque, Melobosisque Tycheque Acasteque Admeteque Et Rhodope et Pluto, nulli et non cara Calypso Et Styx Uranieque Galaxaureque decora, Pugnae avida et Pallas, jaculis et laeta Diana. 505 Ludus erat varios certatim carpere flores, Flaventesque crocos atque iridas atque hyacinthos, Purpureosque rosae calices et mira videri Lilia narcissumque croco quem terra crearat Assimilem. Hunc vidi mirans, hunc carpere utraque 510 Laeta manu volui: magno discessit hiatu Hinc atque hinc tellus; superas et fortis in horas Emicuit Pluto, luctantem et plurima frustra Aurato imposuit curru vexitque sub umbras. Quod potui, toto rupi de pectore vocem 515 Te saepe inclamans. Haec, quo sunt omnia, mater, Gesta modo, nil te celans, ex ordine dixi." Sic inter se se placido sermone fruuntur Complexaeque haerent laetanti pectore divae, Toto longa die miscentes gaudia: maeror 520 Omnis abit, dant ambae hilares capiuntque vicissim Laetitiam, expleri nequeunt dulcedine corda. Heic sacram niveis frontem circumdata vittis Advenitque Hecate castamque amplectitur arcte Flavicomae gnatam Cereris, cui tempore ab illo 525 Usque comes servitque ministraque fida sacrorum est. Interea qui cuncta videt, regnator Olympi Altitonans, caeloque Rheam demittit ab alto Et mandat, Cereremque vocet, ducatque deorum Laetificas rursum ad sedes et spondeat omnes, 530 Illa sibi quoscumque redux optarit, honores. Annuit atque duas partes revolubilis anni Esse suae matri sociam coelestibus et diis Persephonem, pars at superest quae tertia, caelo. Sic Rhea fata. Ceres flava spectanda corona 535 Paruit ac laetas gleba submisit opima Continuo fruges; foliisque et floribus omnis Risit ager, terra est late gravis ubere foetu. Fert gressum ad reges mitis dea laetaque fatur Triptolemoque Dioclique et forti Eumolpo
Kunić, Rajmund (1719-1794) [1794], Ex Graeco Homeri Hymnus ad Cererem, versio electronica (), 567 versus, verborum 3992, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - hymnus; versio] [word count] [kunicrhymnuscererem]. |
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.