Carmen de doctrina Domini nostri Iesu Christi pendentis in cruce. Christianus interrogat, Christus respondet. Christianus:
Summe Deus, quare mortales induis artus
Et terras cęli lapsus ab arce colis? Christus:
Vt terrenus homo per me, quem torserat error,
Ad cęlum recta disceret ire uia. Christianus:
Quid Te, qui semper procul esses crimine ab omni, 5
Velle pati poenas compulit atque necem? Christus:
Erga ipsum pietas, ut, quem sua culpa grauabat,
Lustratum noster ferret in astra cruor. Christianus:
Quare expansa Tibi tenduntur brachia? Quare
Consertim iuncti sunt Tibi, Christe, pedes? 10 Christus:
Hinc illinc quoniam diuersas conuoco gentes
Inque unam stabili foedere iungo fidem. Christianus.
Sed cur demissa pariter ceruice recliuus
Sic defixa tenes ora oculosque solo? Christus:
Mortales moneo non inturgescere fastu,
Sed subnixa pio colla domare iugo. Christianus:
Quę causa est nudi Tibi corporis? Arida quare
Stat uultu macies membraque sicca rigent? Christus:
Hoc uolo ne pigeat luxum te spernere mundi
Atque famem mecum pauperiemque pati. Christianus:
Candida sed graciles cingunt uelamina lumbos:
Anne, rogo, quicquam pars quoque tecta monet? Christus:
Hinc discas quod casta placent mihi corpora et odi
Si quibus illicitus turpia nudat amor. Christianus:
Quid colaphi, quid sputa notant, opprobria, flagra, 25
Spinea serta, crucis cętera supplicia? Christus:
Perferat offensas omnes, non inferat ullas
Qui super alta cupit sydera pace frui.
Vita breuis, modicus labor, optatissima merces,
Immensum semper perpetuumque bonum. 30
Quod si quem ne summa quidem iam pręmia tangunt,
Terreat ęterni carceris exilium,
Ignis inextinctus, nunquam discussa tenebra,
Semper edax uermis, semper amara lues,
Horrendi gemitus, dolor acer, moesta querela,
Assidui luctus et sine fine malum.
Talia quippe manent quos desertura uoluptas
Nunc tenet et blandis decipit illecebris,
Diuitias cupidis ostentans, ocia pigris,
Mollibus infandę concubitus Veneris,
Dulce merum, dulces uentri indulgentibus escas,
Inflatis pompas, fortibus exuuias.
His illecta dolis infelix turba, salutis
Immemor, in poenas perniciemque ruit.
Nec monitus audit, mea nec uestigia seruat,
Denique iudicium nec timet inde meum,
Iudicium horrendum, cum tandem uenerit ille,
Ille dies irę, turbinis ille dies,
Cum concussi ingens fragor ętheris astra rotatu
Turbabit rapido decutietque globos.
Sanguinea populos terrebit lampade luna,
Sol nulla: radios contrahet ille suos.
Cuncta trement totusque simul quassabitur orbis,
Angelicos uideas obstupuisse choros.
Corripiet mundum flammis crepitantibus ignis
Atque unus fiet terra fretumque rogus.
Mox uirtute potens et maiestate uerendus
Adueniam et rutila nube sedebo super.
Circumfusa aderunt sanctorum milia multa,
Multa coruscantum milia spirituum.
Extemplo horrificum sonitum tuba fundet ab alto
Diffindens terras Tartara et ima ciens.
Nec mora, consurgent omnes quos lumine cassos
Excepit magno magna parens gremio.
Stabit et ante meum rediuiua caterua tribunal
Expectans pauido iussa tremenda metu.
Nanque indiscussum nihil occultumue latensue,
Nec quod quis tacitus mente agitarit erit.
Pro meritis dabitur merces: seu uita perennis
Seu iam non ullo mors moritura die.
Ergo agite, o miseri, quos nunc malus implicat error,
Dum licet, impliciti soluite uincla pedis.
Euigilate graui ne pressos lumina somno
Occupet extremi temporis atra dies.
Cernite quam celeri labuntur tempora cursu
Quamque fugax nullam sentiat hora moram.
Felix qui semper uitę bene computat usum
Cogitat et finem iam fore iamque suum.