118 Theologia et plurima est, et minima: Evangeliumque et latum et magnum, rursusque concisum, Dionys. de mystica Theologia, cap. 1.

EXPLICATIO.

Parvum est Evangelium, dum id Deus revelat, et facit facile parvulis: magnum quoque contra est, dum id occultat, et facit difficile sapientibus.

In unius Evangelistae expositione videndum est, quid alii Evangelistae dicant, cum ille locus exponitur. August. 1 de Adulterinis coniugiis, cap. 11 et 12.

Nulla alia causa est, cum Evangelistae eadem non eodem modo dicant, nisi ut inde discamus res verbis, non rebus verba praeponere. August. de Blasphemia in Spiritum sanctum.

EXPLICATIO.

Duo Evangelistae, Marcus et Lucas, cum de blasphemia in Spiritum S. loquerentur, non dixerunt blasphemiam, sed verbum, ut intelligeremus non omnem blasphemiam, sed quandam: nec verbum omne, sed quoddam. Quid ergo dixerunt? Apud Marcum ita scriptum est: Amen dico vobis, quoniam omnia dimittuntur filiis hominum peccata et blasphemiae, quibus blasphemaverunt. Vide regulam 230.

Evangelica narratio, quamvis verissima sit: non tamen omnia quae ibi dicuntur, vera esse creduntur. August. contra Priscillianistas, cap. 9.

EXPLICATIO.

Multa a Iudaeis falsa et impia dicta esse, quae inserta sunt, verax Evangelii Scriptura testatur.

Apostoli et Evangelistae ubicunque de veteri Testamento ponunt testimonia, si inter Hebraicum et Septuaginta nulla diversitas sit, vel suis vel Septuaginta verbis uti solent. Si aut in Hebraico aliter in vetere editione sensus est, Hebraicum magis, quam Septuaginta interpretes sequuntur. Hieron. in prooemio decimiquinti Commentariorum in Esaiam. De hac re alibi dictum est.

Hoc autem generaliter est observandum, quod ubicunque sancti Apostoli, aut Apostolici viri loquuntur ad populos, his plerunque testimoniis abutuntur, quae iam fuerunt in gentibus divulgata. Hieroǹ. in quaest. in Genes.

In Epistolarum conscriptionibus ad Ecclesias, sancti viri principaliter proferunt servos se esse Domini nostri Iesu Christi. Didymus in Epistolam Iacobi, cap. 1.

EXPLICATIO.

Sicut mortalem gloriam homines appetentes, in suis conscriptionibus dignitates quas putantur habere, praeponunt: ita sancti viri appellationem servorum Dei supra regna totius mundi existimant.

Omnes epistolae Pauli, in salutationis principio non prius pacem habent, et sic gratiam: sed ante gratiam, et sic pacem: ut donatis nobis peccatis nostris, pacem Domini consequamur. Hieron. ad Cyprian. presbyterum in epist. qua Psal. 99. exponit.

Pauli epistolae sanctae quidem sunt omnes, sed doctrinam augustiorem continent, quae ex vinculis missae sunt. Chrysost. in epist. ad Coless. Homil. 1.

EXPLANATIO.

Qua gratia dixi epistolas e vinculis missas, nescio quid continere gratiae amplioris? Nimirum hac causa. Nam in vinculis, quasi si quis gloriae rei bellicae praecellens, inter medias hostium strages et trophaea consistat, illinatque epistolis, quae vult mandata:: sic sane faciebat hic beatus. Noverat plane, quantum momenti ea res esset allatura. Quare Philemoni scribens ita loquitur: quem genui in vinculis meis. Sunt autem epistolae quas in vinculis scripsit, ad Ephesios, ad Philemonem, ad Timotheum, ad Philippens. ad Colossenses.

Epistolarum Pauli ordo, et librorum Prophetarum alius est in sacra Scriptura, quam temporis, quo scriptae sunt. Chrysost. in epist. ad Rom. Homil. 1.

EXPLANATIO.

Videtur porro mihi epist. ad Galat. praecessisse epist. ad Rom. Quod si in Bibliis alium obtinet ordinem, mirum esse non debet. Siquidem et duodecim Prophetae, cum se inter se deinceps non subsequantur, si tempora inspicias, sed multum inter se ipsi tempore cum distent, si ipsam librorum seriem inspexeris, inter se ordine sunt collocati. Siquidem Aggaeus, et Zacharias, et alii aliquot post Ezechielem et Danielem prophetias ediderunt, et multi item post Ionam et Sophoniam caeterosque omnes: sed tamen cum illis omnibus coniuncti sunt, a quibus tanto temporis intervallo distant.

Epistolae Pauli quo tempore scriptae sunt, et quae prius, quae posterius, nosse, multum confert ad quaestiones explicandas. Chrysost in epist. ad Rom. Homil. 1.

EXPLICATIO.

Cum enim video, Romanis ac Colossensibus Paulum iisdem de rebus scribentem, non eodem tamen modo iisdem de rebus, sed illis quidem magna cum indulgentia, cum ait: Porro eum qui infirmatur fide, assumite, non ad diiudicationes disceptationum. Alius quidem credit, vescendum esse quibuslibet, alius autem, qui infirmus est, oleribus vescitur. Colossensibus autem non perinde iisdem de reb. sed maiore cum libertate ac fiducia. Itaque si mortui estis cum Christo ab elementis mundi, quid tanquam vivem tes in mundo, decretis tenemini? Ne tetigeris, ne gustaveris, neque contrectaveris. Quae omnia ipso pereunt abusu, non per honorem aliquem ad expletionem carnis. Cuius differentiae nullam aliam invenio causam, quam ipsum Epistolarum tempus. Initio indulgendum erat: postea autem non ita. Atque hoc identidem invenias, ipsum multis aliis locis factitantem. Hunc morem videre est et medium et magistrum observare

Previous page

Next page