Your search found 4118 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 3742-3869:

esse impotens, proin Pertrandus dela Gueva ferebatur esse genitor Iohannae; et hinc exclusam volebant Iohannam ex regno et Isabellam substitui; rex Henricus favit filiae suae, et hinc etiam cum vicinis regnis contulit rem, maxime cum Alphonso 5‑o rege Portugalliae, affine suo (nam huius soror Iohanna fuit uxor Henrici, et mater Iohannae nothae). 6 Cum tamen semper obessent status, determinarunt reges ut Alphonsus rex Portugalliae ducat Isabellam, filius vero illius Iohannam, ut in omni casu regnum Castiliae conjungatur cum

Iohannae nothae). 6 Cum tamen semper obessent status, determinarunt reges ut Alphonsus rex Portugalliae ducat Isabellam, filius vero illius Iohannam, ut in omni casu regnum Castiliae conjungatur cum Portugallia. 7 Rex tamen Arragoniae cum suo filio idem consilium favit, ut nempe regnum Castiliae conjungat per matrimonium suo cum regno; hinc evertere ut possint projectum Portugallorum, in eo adlaborarunt ut eam foeminam in matrimonium accipiant, quae maximam spem successoribus habet, nempe Isabellam; Castiliani interim

reges ut Alphonsus rex Portugalliae ducat Isabellam, filius vero illius Iohannam, ut in omni casu regnum Castiliae conjungatur cum Portugallia. 7 Rex tamen Arragoniae cum suo filio idem consilium favit, ut nempe regnum Castiliae conjungat per matrimonium suo cum regno; hinc evertere ut possint projectum Portugallorum, in eo adlaborarunt ut eam foeminam in matrimonium accipiant, quae maximam spem successoribus habet, nempe Isabellam; Castiliani interim excitati per Aragones et fratrem Alphonsum Henrici 4‑ti coegerunt Henricum

hinc evertere ut possint projectum Portugallorum, in eo adlaborarunt ut eam foeminam in matrimonium accipiant, quae maximam spem successoribus habet, nempe Isabellam; Castiliani interim excitati per Aragones et fratrem Alphonsum Henrici 4‑ti coegerunt Henricum renunciare regno suo, post mortem tamen fratris iterum substitutus est; Ioannes vero 2‑us cum filio suo omnem lapidem movit ut Isabella consentiret in sponsalia cum Ferdinando filio Ioannis; hoc cum multi ex statibus devicti jam urgerent, in effectum deductum est.

in matrimonium accipiant, quae maximam spem successoribus habet, nempe Isabellam; Castiliani interim excitati per Aragones et fratrem Alphonsum Henrici 4‑ti coegerunt Henricum renunciare regno suo, post mortem tamen fratris iterum substitutus est; Ioannes vero 2‑us cum filio suo omnem lapidem movit ut Isabella consentiret in sponsalia cum Ferdinando filio Ioannis; hoc cum multi ex statibus devicti jam urgerent, in effectum deductum est. 8 Alfonsus ergo 5‑us delusus sic petiit sibi Iohannam

cum Alfonsus liberos non haberet, succedere debuisset Johannes frater, sed Alfonsus filio Ferdinando Notho voluit relinquere; cum tamen pontifex tamquam dominus directus habitus sit semper Neapolitani regni, etiam pontifex consensum suum dedit pro Ferdinando Notho; hinc mortuo patri suo naturali etiam eidem successit in Neapolitano regno. 7 Ferdinandus Nothus habuit Alfonsum Secundum et Fridericum; Alfonsus vero II habuit Ferdinandum 2‑um filium; Fridericus vero habuit . 10.1 Ferdinandus ergo Catolicus

Nothus habuit Alfonsum Secundum et Fridericum; Alfonsus vero II habuit Ferdinandum 2‑um filium; Fridericus vero habuit . 10.1 Ferdinandus ergo Catolicus petiit successionem cum Ferdinandus Nothus sine jure succedat, sed ille debeat patri suo, fratri defuncti regis succedere. 2 Ludovicus vero XII rex Galliae petiit etiam Regnum Neapolitanum ex legato Iohanae 1‑ae et 2‑ae. 3 Ultimus ex stirpe Antegavensi erat Carolus, qui Ludovico XI‑o

Philippo; hinc conabatur regnum Castiliae, uxoris suae, ad se attrahendi ne ad filiam Iohannam perveniat; produxit ergo testamentum uxoris suae quo eum haeredem scripsit, sed hoc non multum juvit 8‑o misit legatum Viennam ad filiam Iohannam, qui persuaderet eam ut renuntiet juri suo; haec Iohanna mentis vitio laborabat. 3 Domus Austriaca hoc observans evertit consilium Ferdinandi; interim etiam tertium remedium tentavit: parabat enim Ferdinandus nuptias cum Iohanna Pertrandilla filia Henrici 4‑i regis Castiliae, quae in monasterio jam

Maximilianus I. 9 Hinc etiam haereditas Austriaca eum respexit, ut aetate maximum, quamquam id Franciscus rex Galliae omni modo impedire conatus sit. 10 Videns tamen se curis aggravari, haereditatem Austriacam cessit Ferdinando fratri juniori suo, addito pacto mutuae successionis, et hinc enatae sunt duae lineae, Austriaco-Hispanica, et Austriaco-Germanica; primis annis Carolus statim molestias in Hispania habuit, seditio enim per absentiam eius in Germania exorta est per proceres, sub nomine Iunta Santa, seu Foedus

Alexandrum, civem opulentum, fecit ducem Florentiae. 19.1 Anno 1535. suscepit expeditionem Carolus in Africam contra piratos, et in specie contra Hairadium Barbarossam; hic potens et superbus bello fracta respublica Tunaetana Muleasem ducem dejecit trono suo; Carolus ergo refugientem ad se Muleasem ipse in persona reposuit dignitati suae fracto Barbarossa, et tunc Muleassem promisit nunquam se velle esse hostem Christianorum, nunquam amicum Turcarum; praesidium tamen Colletanum sibi servavit, ut pedem fixum in Africa haberet,

Redux ex hac expeditione per Siciliam, ipsi relatum est Franciscum Svorciam decessisse sine prolibus, qui dux Mediolanensis erat, et per Carolum dux refectus erat; Carolus hunc ducatum jam pridem cogitavit cum suis provinciis conjungere exstincto Svorciae linea; hinc Philippo filio suo eum destinavit. 3 Franciscus 1. rex Galliae publico manifesto petiit quoque hunc ducatum jure proaviae suae pro filio suo secundo genito; hinc res devenit ad controversias et bella, 1536.; hac occasione Franciscus 1‑us rex Galliae inivit foedus cum

dux refectus erat; Carolus hunc ducatum jam pridem cogitavit cum suis provinciis conjungere exstincto Svorciae linea; hinc Philippo filio suo eum destinavit. 3 Franciscus 1. rex Galliae publico manifesto petiit quoque hunc ducatum jure proaviae suae pro filio suo secundo genito; hinc res devenit ad controversias et bella, 1536.; hac occasione Franciscus 1‑us rex Galliae inivit foedus cum Solimanno Turcarum imperatore, et hinc enatum est foedus perpetuum Gallorum cum Turcis; et reipsa tunc maximas molestias causarunt Turcae Carolo;

decrevit pacem facere cum Gallis propter res Germaniae valde contricatas; exorta enim est in Germania rebellio ob Lutheri et Calvini schisma, quibus jam complures principes Germaniae adhaerebant; ipse dein imperator consecutus est scopum suum, nempe ducatum Mediolanensem jam pro [suo] filio suo consequtus est, et hinc 1544. pax Crepiacensis coaluit inter eos. 6 Hac pace ergo Cameracensis, et consequenter etiam Madritensis, confirmata fuit; et ipse Franciscus consensit in donandum ducatum

pacem facere cum Gallis propter res Germaniae valde contricatas; exorta enim est in Germania rebellio ob Lutheri et Calvini schisma, quibus jam complures principes Germaniae adhaerebant; ipse dein imperator consecutus est scopum suum, nempe ducatum Mediolanensem jam pro [suo] filio suo consequtus est, et hinc 1544. pax Crepiacensis coaluit inter eos. 6 Hac pace ergo Cameracensis, et consequenter etiam Madritensis, confirmata fuit; et ipse Franciscus consensit in donandum ducatum Mediolanensem

est, et hinc 1544. pax Crepiacensis coaluit inter eos. 6 Hac pace ergo Cameracensis, et consequenter etiam Madritensis, confirmata fuit; et ipse Franciscus consensit in donandum ducatum Mediolanensem filio suo Phylippo. 7 Dum bellum in Germania exarderet inter protestantes et Catolicos, mortuus est Franciscus rex Galliae; ei successit Henricus 2‑us; hic major adversarius erat patre suo Caroli, hinc tuendos suscepit protestantes Germaniae, et hinc cum Mauritio

fuit; et ipse Franciscus consensit in donandum ducatum Mediolanensem filio suo Phylippo. 7 Dum bellum in Germania exarderet inter protestantes et Catolicos, mortuus est Franciscus rex Galliae; ei successit Henricus 2‑us; hic major adversarius erat patre suo Caroli, hinc tuendos suscepit protestantes Germaniae, et hinc cum Mauritio electore Saxoniae, duce protestantium, foedus inivit, trajectoque Rheno tres provincias, seu diaeceses (nempe Metis, Tullum, et Verdunnum) Lotharingiae occupavit; hinc ergo distractus Carolus debuit contra

. 20.1 Post hoc matrimonium sequenti anno nausea quasi tantorum negotiorum et bellorum affectus, ut se pietati devovere posset depositis omnibus curis suis abdicationeque omnium regnorum solitudinem quaesivit; haereditatem Belgicam primo filio suo Philippo cessit, qui etiam sedem in Belgis fixit, ut vicinior esset uxoris suae regno. 2 Dein etiam Hispanica regna cum Italicis tradidit Philippo; ultimo etiam imperatoriam dignitatem transtulit in Ferdinandum Primum, qui jam prius rex regnorum a statibus

contra Portugallos vertere possit, quos damnandi maximam spem habuit; Belgas vero nimis a se remotos et potentes jam vix ac ne vix quidem subjungere se posse videret; sub idem tempus pax Vestphalica coaluit in Germania, et eodem negotio ergo in Vestphallia Phylippus renunciavit juri suo in 7 provincias foederatas eosque pro hominibus liberis declaravit; et sic contra Portugallos se tota vi convertit, sed mox in eo impeditus est per Olivierum Cronvel, usurpatorem coronae Anglicae; hic enim foedus commercii causa inivit cum Portugallis, vi cuius Portugallos

Rex Franciae videns ad hanc coactam pacem plurimum contulisse Hollandos proposuit ergo sibi ulcisci hoc factum eorum, avulsit, profusis millionibus pellexit ad suas partes Anglos, ipsos etiam Svecos avulsit a foedere Hollandico, et sic non expectatus comparuit cum exercitu suo, captis tribus provinciis ipsam Hollandiam invasit, et Amsterodamo minatus est jam ruinam; Hollandi tamen in hoc periculo praeruptis aggeribus et apertis cataractis maritimas aquas immiserunt, et sic se aquis cinxerunt 1672‑o anno; in mari tamen felicius bellarunt Hollandi,

hunc, proin fuit nepos Leopoldi; sed hic mortuus est ante Carolum. 7 3‑us fuit princeps Sabaudiae Victor Amadeus; hic jure proaviae, Catharinae, filiae Phylippi 2‑i, quaesivit regnum Hispaniae. 8 4‑us fuit Ludovicus 14., qui pro nepote suo extorsit regnum; nam Ludovicus cum Maria Theresia, Phylippi 4‑i filia, genuit Ludovicum Delfinum, ex hoc natus est Ludovicus dux Burgundiae, et ex hoc Ludovicus 15tus; Phylippus ergo dux Antegavensis, qui etiam filius erat Ludovici Delfini,

sibi praefixerunt, ut exturbato Phylippo 5‑o ex trono Hispaniae, substituatur Carolus junior filius Leopoldi, sicque mens Ludovici deludatur, quamquam successio in Hispania spectasset Leopoldum patrem, et postremum Iosephum primum filium seniorem, hi tamen duo renunciarunt juri suo; primis annis sat ancipiti fortuna bellum gestum est, Galli tamen ex Catalaunia ejecti sunt, in urbe Barcillonensi Carolus se curavit inaugurari sub nomine Caroli 3‑ii, et sic jam praecipuum belli theatrum fuit Hispania, in qua etiam paulo post ad Almanaram in Valentia

hinc neutralis militia, nempe Helvetica, illocata est his ducatibus; haec 20. anno facta sunt, et 25. diplomate publico hoc feudum ei addixit imperator; anno 1724. Phylippus 5. abdicationem fecit regiminis sui et Ludovico 1‑o (amantissimo) filio suo cessit regimen Hispaniae; hic post septem menses regiminis in variolis mortuus est; post eius mortem rursus Phylippus 5., qui primo 41 anni fuit, regimen suscepit; anno 1725. eruperunt dissensiones inter Phylippum 5., et Ludovicum 15. regem Galliae; causa huius fuit haec:

et Gallicam, nempe Mariae Annae Victoriae ! Phylippi 5‑i filiam et Ludovicum 15.; Maria haec fuit septem annorum, hinc missa est Parisios ad educanda !; in hac sententia permansit Ludovicus usque tempus majorennitatis, nempe 14 annum; cum ergo a tutore suo liberatus fuisset, assumpsit sibi Carolum ducem Borbonium pro ministro primario; jam inter stirpem Burboniensem et Aurelianensem summum intercedebat odium, maxime propter tutoratum; ut ergo Carolus Burbonensis odium suum exserat in defunctum tutorem regis, Aurelianensem, conatus

factus est rex Neapolis et Siciliae. 4 Horum duorum regnorum loco recepit Carolus 6. ducatum Parmensem et Placentium nomine aequivalentis. 5 Etiam Galli rem suam egerunt; inhiabant enim Galli jam pridem ducatui Lotharingiae contermino regno suo, saepe habuerunt cum ducibus Lotharingiae altercationes, subegerunt sibi eum, et iterum restituere debuerunt; de hoc ergo acquirendo nunc egerunt; duces Lotharingiae circa ea tempora erant Franciscus, parensIosephi 2‑i, et Carolus, gubernator

interim haec omnia jus Phylippo non tribuerunt; nam in successione habet ratio ultimi possessoris, proin Maria Theresia tamquam proxima ultimo possessori maximum jus habuit; miserunt ergo copias in Hispaniam ad occupandas terras pro quartogenito filio suo Phylippo; jam hoc bellum successionale ingressi sunt plures alii, nempe Carolus dux Bavariae, qui universam haereditatem Austriacam pro se praetendit; provocavit enim ad conventionem, quae [intercessit] inter suos ascendentes et Ferdinandum primum intercessit, nempe pactum

quae expectantiam in Placentiae ducatum habuit, parato aere excontentata fuit; Maria Theresia vero consensit, etiam si jus apertum in Parmensem ducatum habuit; fuit enim tunc bello septennali involuta, et cum Gallis egit contra Borussum, eo a fortiori, quod Iosepho 2‑o, filio suo, desponsata fuerit Isabella, Phylippi huius filia. 12 Hic Carolus 3‑us regnavit ergo in Hispania; anno 1761. coaluit foedus inter 4 aulas Bourbonicas, nempe Hispaniam, Galliam, regnum Neapolitanum et Parmensem ducatum; nempe arctissimo vinculo se

militarem, quae omnia neglecta sunt; sacram inquisitionem etiam restruxit et regulavit. 14 Anno '66. domestico tumultu Madrittae exorto coactus est rus petere, malum tamen suffocatum est praemature. 15 Rationes hae erant: quod ille decreto suo voluerit vestimentum ipsorum reformare, pallia nigra, et decussatos pileos ipsis prohibere, et vestimenta Gallica invehere; Hispanica ergo plebs ceteroquin infensa Gallis tumultum excitavit, multi etiam Galli transiverunt ad Hispanos, imo primaris regis minister fuit Gallus, ergo

et hinc ei carissimus fuit; aliquo tempore ergo gubernavit has provincias, tardius Alfonsus 6. filiam suam Theresiam copulavit huic Henrico et ipsis cessit provincias has Lusitaniae; initio videtur tantum usum fructuum ipsis concessisse; nam ipsum dominium primo per testamentum suo genero reliquit Alfonsus 6. anno 1095, quo etiam decessit Alfonsus. 2 Accepit autem sub nexu feudali has provincias, ut suas initio tantum nomine comitatus haberet, non regni, hae provinciae. 3 Ab hoc ergo anno computatur regimen stirpis

sit sicque mortuus 1223; ei successit Sanctius 2‑us; huic non minus pacatum cessit regnum, petulantia enim cleri de die in diem crevit; caeterum per 22 annos regnum sustinuit, tamen per Pontificem exauctoratus est, per Innocentium 4‑um, ob obstinatiam suam; cedere ergo fratri suo Alfonso debuit regnum; hic tamen vivo Sanctio 2‑o rex dictus non est, sed regens; anno 1248. decessit Sanctius 2. et sic Alfonsus successit in regno nomine Tertii; hic uxoris nomine comes erat Boloniae, seu Bonnoniae, quae est provincia in Picardia Franciae; uxor eius erat

5 Ei successit Dionisius, Justus dictus; sub hoc litibus cum clero finis impositus est, cum praejudicio regis; et hinc magis adhuc firmatus est clerus in hoc regno tam quoad immunitates, quam quoad dignitates; imo etiam jus circa sacra concessit Pontifici in suo regno; haec 1289. anno acta sunt cum Nicolao 4‑to pontifice. 6 Sub idem tempus jam contra ordinem templariorum variae accusationes et suspiciones oriebantur; hi erant equites religiosi qui ex voto suo obligabantur decertare contra Turcas tempore

imo etiam jus circa sacra concessit Pontifici in suo regno; haec 1289. anno acta sunt cum Nicolao 4‑to pontifice. 6 Sub idem tempus jam contra ordinem templariorum variae accusationes et suspiciones oriebantur; hi erant equites religiosi qui ex voto suo obligabantur decertare contra Turcas tempore expeditionum; erat nobilissimus et ditissimus ordo; concitarunt ergo sibi invidiam principum; accesserunt etiam eorum aliqui excessus, et hinc per Phylippum pulcrum regem Galliae exstinctus est ordo hic; Dionisius tamen rex

quae cum maximo regni detrimento suppressae sunt. 14 Habuit dein bellum contra Castilianos, apud quos regnavit Petrus Crudelis; hic odium suorum sibi conciliavit, praecipue ei infensus fuit Henricus frater naturalis Petri; hic ergo petens bello petitus fuit a suo fratre, et hunc juverunt Galli; Petrum vero juverunt Angli; Petrus reipsa ejectus est ex regno, sed tardius Eduardus, princeps Anglus, superatis adversariis reposuit Petrum; Henricus tamen frater bellum reparavit ut ipsum quoque Petrum caperet 1369. ad Montyial, ubi dein post 10

proin non habuit jus ad regnum, Ferdinandus vero 1, rex Portugalliae, fuit filius Beatricis, Sancii 4‑i filiae; proin habuit jus ad coronam Castiliae; bello ergo jus suum quaesivit, sed pluribus annis inutiliter pugnatum est, cum maximo Portugalliae damno; et anno '373. juri suo abdicavit Ferdinandus, imo tardius inivit contractum cum Henrico vi cuius successionem in ipsa Portugallia detulit ad domum Henrici; non enim habuit filium, sed filiam Beatricem; hanc ergo desponsavit Iohanni filio Henrici, et sic, ut Portugallia

bellum tamen cum Castilianis usque '399. protractum est; eo anno pax quidem coaluit, sed etiam post eam renovatum est bellum et duravit usque 1411, et tunc finalis pax coaluit cum Ioanne 2‑o rege Castiliae et Iohanne Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam !; 1415. occupata fuit in Africa Septa (Ceuta); '419. detexerunt insulas

naturalis filius eius, nempe Nothi, erat Alfonsus, ex hoc deducit moderna regnans familia in Portugallia originem; donavit ipsi parens ducatum de Braganca; huius ergo successores excusso jugo Hispanico regnum Portugalliae obtinuerunt. 3 Nothus Iohannes sub suo regimine codicem juris Romani, in linguam regni sui traductum, induxit in Portugallia. 4 Eduardus successit patri suo, bellum Africanum fouit, sed non tam bene ei successit ut patri; urbem Tingim anno '437. obsidione cinxit, sed Marocani eos ante urbem ad

ducatum de Braganca; huius ergo successores excusso jugo Hispanico regnum Portugalliae obtinuerunt. 3 Nothus Iohannes sub suo regimine codicem juris Romani, in linguam regni sui traductum, induxit in Portugallia. 4 Eduardus successit patri suo, bellum Africanum fouit, sed non tam bene ei successit ut patri; urbem Tingim anno '437. obsidione cinxit, sed Marocani eos ante urbem ad cladem provocarunt, et ipsos ad internecionem vicerunt; et sic frater eius Ferdinandus Castus obses datus est Marocanis, ubi peste correptus

Thomae extenderetur commercium eorum, alia ex parte per omnia littora Asiae, imo usque ad Iaponiam ipsam. 11 Circa haec tempora, nempe 1500, casu detexerunt Brasiliam; anno '501. Americus Vesputius expeditus est ad detegendam Brasiliam penitus, hic ergo pro rege suo Emanuele occupationes fecit, militibus stabilivit munimenta sua; suscepit Emanuel etiam expeditionem contra Marocanos, qui ipsum inquietabant saepe in suis occupationibus, et hoc quoque bene ipsi successit, repetitis enim victoriis fregit ipsos.

Phylippus molestias maximas in Portugallia; adhuc comparuerunt enim 4 in ordine, qui se dixerunt Sebastianum, qui in Africa putabatur occubisse; hi ingentem Portugallorum nacti sunt sectariorum copiam, libenter enim jugum Hispanorum dejecissent collo suo Portugalli; vigilantia tamen Phylippi factum est, ut omnes caperentur, depraehensi enim duos fuisse eremitas et unum pistorem. 2 Quartus vero comparuit 20 annis tardius, nempe eo anno, quo Phylippus mortuus est; hic comparuit Venetiis, ubi se aperte regem

adamantum in Brasilia percepit, profudit in monachos et moniales (indoles Ioannis inde conjici potest quod rex Borussiae scribat de eo, quod a Pontifice impetraverit potestatem missam celebrandi usque ad elevationem). 3 Anno 1716. fundavit patriarchatum in regno suo; institutio haec patriarchatus erat paradoxa, nam totum regnum erat jam divisum in diaeceses et archiepiscopatus; Ullissipona erat sub jurisdictione archiepiscopi, hinc egit Iohannes, ut Pontifex capellam suam aulicam elevaret ad dignitatem ecclesiae metropolitanae, et sic duae

creat quod camerarius ducis Arejro, qui sincellus ducis fuit, fuga se salvaverit, cum omnes interciperentur sub Josepho, et nulla diligentia intercipi potuit donec anno 1783. Ulissiponae in hospitali in articulo mortis revelaret confessario omnia ea esse vera et certa, quae haero suo objecta sunt, regicidii causa; Iosephus mascula prole destitutus solicitus fuit ut Mariae Franciscae filiae suae regnum procuret; hinc procuravit matrimonium inter Petrum, fratrem suum, et filiam, coronae principem; Petrus frater eius fuit prior ordinis Melitensis et prior de

per montes se intertenuit, non valens tributum solvere; collectores etiam hunc assellum ademerunt ei. 3 Circa rem literariam bonas ordinationes effecit Josephus; anno 1777. decessit, postquam solatium haeredum nactus fuisset ex sua filia; imo etiam nepoti suo Francisco copulavit cum juniore filia sua Maria Beatrice, sed satis inconsulte; nam Maria fuit multo senior marito suo, hinc sterile mansit matrimonium; defuncto Josepho successit eius filia Francisca excluso fratre regis; interim maritus Petrus titulum regis gessit; floruit

Circa rem literariam bonas ordinationes effecit Josephus; anno 1777. decessit, postquam solatium haeredum nactus fuisset ex sua filia; imo etiam nepoti suo Francisco copulavit cum juniore filia sua Maria Beatrice, sed satis inconsulte; nam Maria fuit multo senior marito suo, hinc sterile mansit matrimonium; defuncto Josepho successit eius filia Francisca excluso fratre regis; interim maritus Petrus titulum regis gessit; floruit bellum his temporibus inter Anglos et colonistas Americanos, hoc extensum est ad Gallos et Hispanos et Belgas; Portugalli

donec tandem ad unius ducis Burgundiae lineae junioris omnes hae provinciae devolverentur; senior enim stirps Burgundica, quae ex Hugone Capeto in Gallia descendit, extincta est 1345; ducatus ergo Burgundiae recidit ad coronam. 3 Hinc Iohannes Bonus rex filio suo juniore donavit hunc ducatum, nempe Philippo Audaci; ab hoc Philippo ergo descendit junior linea Burgundica, ad hanc ergo descendit totum Belgium; extincta tamen in Carolo Audaci linea juniore ducum Burgundiae; unicam filiam habuit Carolus Audax Mariam; haec Maria Burgundica

Burgundiae et 17 provincias Belgicas; Maria non diu vixit, ei successit Philippus Pulcher, qui plerumque Gandaviae habitavit cum sua uxore Iohanna, Ferdinandi Chatolici filia, ita ut Carolus filius eius hic natus sit in Belgio, qui etiam successit patri suo, in Hispania defuncto, in Belgio; postquam vero post Ferdinandi Chatolici decessum etiam rex Hispaniae factus fuisset, conjunxit hic Carolus 5. has provincias cum corona Hispanica; Carolus hic intendisse legitur hos provincias in unum corpus colligere, et titulo regni unius eas

colligere, et titulo regni unius eas administrare, ad facilitanda regiminis negotia; hoc tamen coeptum ei non successit ob ampla privilegia et immunitates omnium provinciarum, quae tamen nullo modo induci poterant ad renunciandum juribus suis; permanserunt ergo hae provinciae in suo statu; cavit tamen Carolus solemni edicto ab omnibus provinciis recepto, ne unquam ullo sub praetextu dividantur hae provinciae, ad omne malum divisionis antevertendum; sub hoc Carolo Belgae florentissima tempora habebant; ille enim ibi natus et educatus totus Belga erat, eosque

consternata est hoc confluxu; comes ergo [ergo] Berlemontius, qui ei adstabat, dixit gubernatrici nihil metuendum esse de his geux, seu mendicis; hoc ergo nomen inhaesit deinde protestantibus et instantibus Belgicis, dicti enim sunt Geisii, et ipsi protestantes rebelles pro insigni suo peram mendici (Bettel-Sack) assumpserunt. 4 Alii dicti sunt Geisae maritimi, qui nempe bellarunt mari contra Hispanos. 5.1 Deputatio tamen ad regem facta nullum effectum habuit, imo acerbiter repulsi sunt, quasi inaudita; corripuit

ob praevalescentem copiam hominum die 21-a Iulii; medio tempore dux Aransionensis cum parte copiarum suarum ingressus est in Flandriam, in qua tamen partim ex defectu pecuniarum, partim causae suae diffidens ob fractum totaliter exercitum fratris sui dimmisso toto exercitu suo fuga se salvavit ad Germaniae principes; Albanus ergo sufflatus hac fortuna solemnem statuam erigi curavit in memoriam pugnae suae felicis Antverpiae; post haec partim ut rebelles magis supprimat, partim cum ipse pecuniis laboraret, novis gravissimis exactionibus pressit eos;

quam 18,000 Belgarum manu carnificis ceciderunt, praeter eos qui bello occubuerunt; suffecit ei Ludovicum Recesnensis, commendatorem ordinis equestris S. Iacobi, et gubernatorem tunc temporis ducatus Mediolanensis; hic mitioris animi aliquantum res Hispanorum melioravit, in adventu suo quidem tota classis Hispanorum deleta fuit per Geisos maritimos anno '73; hac deleta portum Ramecensem expugnarunt una cum urbe eiusdem nominis et per hanc totam insulam Valcriam sibi subjecerunt. 6.1 Anno

Anno tamen 1575. negotia magis ex sententia cesserunt Ludovico cum Geisiis terrestribus; conflixit enim cum exercitu rebellium et hoc proelio ad internecionem victi sunt in Mokerheide ad Goavam urbem die 14-a Ap; in hoc proelio ipse Ludovicus comes Nassoviae cum fratre suo Henrico Nassoviae occubuit totusque exercitus eorum stratus et dissipatus est; post hanc victoriam rursus Hispani in petulantiam abierunt obque defectum stipendiorum rapiebant praedabanturque ubique. 2 Pacata hac urbe exercitum suum ad Lugdunum Batavorum

exercitum Hispanorum, sicque coegissent solvere obsidionem; anno 1576. imperator Maximilianus 2-us se obtulit mediatorem, hortatus est regem Hispaniae et etiam status Belgii, ut condescendant ad pacem; misit ergo ad urbem Bredam legatos suos; non alienus erat Philippus, sed a suo proposito recedere nullo modo voluit, nullum ergo effectum habuit haec legatio; post hoc ergo, cum nullam spem in gratia Philippi viderent, Hollandia et Zeelandia, provinciae praecipuae Belgii, arctissimo vinculo se colligarunt, principem Aransionensem ducem belli sibi elegerunt

nec haec suscepit provinciam sibi oblatam, auxilia tamen sua ipsis in omnibus promisit, apertumque foedus die 12-a Aug. anni 1585. cum iis inivit, ea conditione, ut Elisabetha 5,000 peditum det Belgis, equitum vero 1,000, quod omnes Elisabetha suis expensis interteneat; Belgae suo tempore aequivalens pro copiis et expensas belli ipsis restituant, et in majorem securitatem Belgae tres urbes maritimas eis in pignus dare debebant, nempe Brieram, Vlissingam, et Ramecum; hae civitates usque 1626. manserunt in potestate Anglorum, eo vero anno

non potuerit, ad minimum ad 12 annos confectae sunt indutiae tamquam cum populo quasi libero; ipsi Belgae habebant magnam causam indutias acceptandi; attritae enim erant vires eorum tantis bellis, dein coeperunt metuere auctoritatem Mauritii principis, qui totum exercitum a nutu suo habebat populoque gratissimus fuit; hinc ut exercitus imminui possit, proin Mauritius quasi auctoritate sua exui, studuerunt pactionem pacis cum Philippo iniri; in urbe ergo Antverpiensi 9-a Aprilis suscriptae sunt 1569, cetera vero permanserunt in statu quo, Belgae nempe in usu

ei jussu Cromvelii intulerunt, quod eum exulem excedere provincias suas jusserint, bellum Belgis intulit, occasio se ei obtulit, quod Ludovicus 14 rex Galliae dotem pro uxore sua quaerens bellum intulisset Hispanis pro provinciis Belgico-Hispanicis; ne ergo ab aliis potentiis in hoc suo coepto turbatur, conatus est Belgas et Anglos bello implicare, quod etiam profusis multis millionibus aliisque stratagematibus politicis effecit, eo facilius quod Carolus 2. rex Angliae pronus ad id fuerit; primo anno Angli magno fervore rem inchoarunt et bis victores evaserunt,

parentem; hic dignitate eminuit, et libertatis acerrimus erat defensor; erat autem pensionarius, quae dignitas prima est post vicarium; hic ergo eo status perduxit, ut decernerent hanc dignitatem non esse restituendam, imo Hollandia edito decreto in perpetuum abolevit in gremio suo hanc dignitatem. 7 Ita positis rebus Ludovicus 14. bellum intulit Belgis; omnem enim adhibuit operam ut Anglos a foedere Belgico abstraheret, imo eos contra Belgas secum univit, in eandem sentientiam etiam Suecos cum duobus Germaniae principibus, nempe

occupata restitui deberunt omnia; Vilhelmum vero 3-um coactus est Ludovicus recognoscere legitimum Angliae regem, et omnes aulae Europeae idem fecerunt. 19.1 Post hoc bellum non agebat obscure Ludovicus 14. ut post mortem Caroli 2-i regis Hispaniae nepoti suo adquirat Hispaniam, in hunc finem sibi conciliare Belgium foederatum voluit, una cum Anglia, multum ergo apud Belgas egit, ut eos causae suae faventes redderet, promisit ipsis divisiones variarum provinciarum Hispanicarum, seque in conventiones immisit; Belgae tamen et Angli

4-o generalis facta est, negotiorum ergo bellicorum curam maximam habere coepit. Interim tamen Galli Bergam ad zonam (Bergobzoom), locum munitum Belgii foederati expugnarint (provinciae generalitatis sunt loca, praedia, urbes, quas Belgium foederatum possidet, sed non incorporative suo foederi, et quae provinciae ex Belgio Hispanico avulsae et retentae dein per pacem sunt); hae provinciae generalitatis ergo sunt subjectae foederato Belgio; alia est Trenczia provincia quae nec foederata, nec subjecta est, sed tantum sub praesidio statum generalium vivunt. Talis

Belgio; hinc mater ut tutrix administravit eius munere, nempe Anna, Georgii regis Angliae filia; munera militaria princeps Ludovicus Brunsvicensis administravit; exorto anno '60. inter Borussum et Austriacos bello se non miscuerunt, sed principio suo constanter inhaerebant, et totos se commercio dabant. Anno '63. Vilhelmus 5. 16 annorum agens inductus est in conventum statuum; anno '66. qua 18 perfecte annorum majorennis declaratus est, duci Brunsvicensi titulum conspicuum mareschalli dederunt; paulo post uxorem duxit

pluralitate votorum condemnatus, malis non nihil artibus; ducem vero Brunsvicensem relegarunt ex principibus, eique pensionem 20,000 fl. ademerunt; interim conjux eius Sophia iter suscepit Hagam, ubi status congregati erant, ea ergo intercepta est a tumultuantibus, retentaque est a suo itinere tamquam suspecto; numerus patriotarum seu rebellium semper crevit; interim rex Borussiae Fridericus petiit satisfactionem ob injuriam sorori suae illatam, provinciae spreverunt hoc, non sperantes bellum, interim Fridericus 24,000 militum

tamen secum accepit, securitatis in Gallia vicina gratia; nempe Britae interim invadant Galliam. 2.1 Post Christum natum anno 46. regnante Claudio imperatore, Paulus Plautius bellidux tertiam expeditionem suscepit profligatisque incolis subegit imperatori suo partem huius insulae; fixo semel pede in insula hac, sub diversis imperatoribus susceptae sunt expeditiones, sic 78. anno Vespasiano regnante Iulius Agricola dimidiam jam huius insulae partem, nempe totam Angliam hodiernam, subegit; hic Agricola

et Sussexiae rege, anno 828.; mutavit dein titulum suum seque primus regem Angliae dixit; Egberto hoc regnante Dani (populus septemtrionalis Europae) littora Angliae infestare coeperunt; tandem ad interiora ausi grandes molestias causarunt Anglis, qui eos exturbare non potuerunt e suo regno; hoc 877. anno accidit; fixerunt ergo in Nordhumbria sedes Dani ibique tolerari debuerunt, pace cum ipsis inita; Egberto anno 836. mortuo successit filius Etelvolfus, qui Denarium S. Petri intulit, decessit 858; aderant duo seniores filii Etelbaldus et Etelbertus, qui

unoque eodem tempore multa milia eorum trucidata sunt; hanc injuriam ultus est rex Danorum Zveno Barbae Fuscatae, validoque cum exercitu transivit in Angliam, seque cum Nordhumbrianis suis conjunxit, et sic internecina clade Ethelredum fregit, eumque ultimario ! e regno suo excedere coegit, quamquam multa praestanter gesserit et viriliter contra Danos, sed optima eius coepta perfidia generi sui Edvini de Stercia prodita sunt Zvenoni; anno ergo 1012-o se recepit Ethelredus ad Brittanniam minorem Galliae; anno 1014. occisus est in Anglia Zveno victor

anno 1066; post eius mortem citra dubium jure sanguinis haeres fuit Etgardus, qui tamen infans erat, tutela eius commissa fuit Haraldo comiti Vestsexiae, qui Godvini comitis Cantii filius fuit; hic non contentus munere tutoris se ipsum regem obtulit populo, suppresso pupillo suo, multosque nactus est adhaerentes, quorum opera usus regnum Angliae usurpavit; Normanni videntes opportunam esse occasionem in turbido piscandi, collecta valida manu Haraldus Severus, rex Norvegiae irrupit in Angliam, nempe in Nordhumbriam, ibique se cum Danis ibi degentibus

anno 1087. decessit. 7.1 Reliquit tres filios: Vilhelmum Rufum, Robertum Normanniae ducem, et Henricum Clericum. 2 Vilhelmo reliquit Angliam, Roberto vero Normanniam; Vilhelmus hic 2. usque 1100. annum regnavit, praeterito fratre suo seniore Roberto, agente plerumque clero Anglico pro Vilhelmo; tumultus tamen hinc inde excitati sunt in regno, quos fovit Robertus, qui irruptionem fecit in Angliam; verum profligatus Robertus in amicam descendere debuit conventionem, ut nempe ad dies vitae permaneat Vilhelmus 2.

ad Vilhelmi; dein 3,000 marcas auri quotannis sibi stipulavit ex Anglia Robertus. 3 Post hoc bellum Robertus se expeditioni sacrae accinxit; legitur tantas summas eum ! profudisse in has expeditiones ut ipsam Normanniam oppignorare coactus sit fratri suo Vilhelmo; domi Vilhelmus saepissime turbas et molestias habuit, ob male contentos quosdam cum suo imperio adhaerentesque Roberti; composuit tamen partim vi, partim bonis et blanditiis; habuit etiam bellum cum Scotis. 4 Primum feliciter gessit, nexumque

Post hoc bellum Robertus se expeditioni sacrae accinxit; legitur tantas summas eum ! profudisse in has expeditiones ut ipsam Normanniam oppignorare coactus sit fratri suo Vilhelmo; domi Vilhelmus saepissime turbas et molestias habuit, ob male contentos quosdam cum suo imperio adhaerentesque Roberti; composuit tamen partim vi, partim bonis et blanditiis; habuit etiam bellum cum Scotis. 4 Primum feliciter gessit, nexumque vasalistiae renovare coactus est Malcolmus rex Scotiae; secundo bello disperso toto exercitu ipse

Roberti; composuit tamen partim vi, partim bonis et blanditiis; habuit etiam bellum cum Scotis. 4 Primum feliciter gessit, nexumque vasalistiae renovare coactus est Malcolmus rex Scotiae; secundo bello disperso toto exercitu ipse Malcolmus cum filio suo seniore obiit; legitur etiam principatum Valliae sibi subjecisse, interim hoc tardius evenit; obnoxios reddidit eos, tributumque jam prius debitum ultro quoque solvere coegit; decessit Vilhelmus anno 1100. 5 Sagitta in

ergo usus turbis, unam provinciam post aliam devicit, donec totam insulam sibi subjecisset, et ab eo tempore permansit conjuncta nomine Dynastiae cum Anglia; Henricus hic auspicatissimum habuit regnum, nulloque bello gravatus fuit per primos viginti annos; postquam vero cum clero suo et aula Romana in contentiones devenisset, gravissimis molestiis oneratus est; voluit enim Henricus, ut causae ecclesiasticorum coram foris saecularibus decurrerent contra immunitatem personalem clericorum; huic decreto se opposuit archiepiscopus Cantuariensis Thomas Beccet cum

sunt turbae in regno excommunicatusque est; ut ergo sibi consuleret abalienatosque animos suorum subditorum reconciliaret, coactus est necessitati cedere, publicaeque poenae subjicere per triduum. 8 His turbis accessit bellum cum Scotis, et turbae cum filio suo Henrico; ille enim videns se exosum populo esse filium suum corregentem fecit eique homagium praestari fecit per ordines; filius hic per malevolos excitatus, quasi parens omne jus et imperium in se detulisset, ille ergo inconsultus suffultus a Gallis collectis copiis contra

horum cedere voluit dignitate sua, recursus fiebat ad Inocentium 3-um; hic rejectis duobus jussit cardinalem Stephanum de Lancton eligi, qui etiam electus est, et cum rex manuteneret episcopum, interdixit Pontifex usum omnium sacrorum, et per tres annos obstinaciter quivis inhaesit suo plano donec tandem Ioannes cogeretur morem gerere Pontifici, et episcopos et monachos, quos prius rex dispulsit, in integrum restituat !, hoc cum rex non faceret, Pontifex vero pertinaciter inhaereret, iratus rex pepulit omnes monachos, episcopos ex suo regno ad

quivis inhaesit suo plano donec tandem Ioannes cogeretur morem gerere Pontifici, et episcopos et monachos, quos prius rex dispulsit, in integrum restituat !, hoc cum rex non faceret, Pontifex vero pertinaciter inhaereret, iratus rex pepulit omnes monachos, episcopos ex suo regno ad Italiam, Pontifex hoc inaudiens excommunicavit Iohannem, regno suo exuit, Angliamque Philippo 2-o regi Galliae donavit et suis successoribus, imo cruciatam expeditionem praedicari curavit contra Ioannem, sub plenariarum indulgentiarum appromissione; videns Ioannes serio

et episcopos et monachos, quos prius rex dispulsit, in integrum restituat !, hoc cum rex non faceret, Pontifex vero pertinaciter inhaereret, iratus rex pepulit omnes monachos, episcopos ex suo regno ad Italiam, Pontifex hoc inaudiens excommunicavit Iohannem, regno suo exuit, Angliamque Philippo 2-o regi Galliae donavit et suis successoribus, imo cruciatam expeditionem praedicari curavit contra Ioannem, sub plenariarum indulgentiarum appromissione; videns Ioannes serio apparatus in Angliam fieri ubique, clam reconciliatus est Pontifici per

throno Angliae intrudere voluit; reipsa Vilhelmus ad Lincolnam eximiam victoriam retulit de Gallis in continenti, dein etiam copias auxiliares mari vicit et dissipavit, Ludovicumque coegit pedem referre in Galliam, et sic anno 1218. Ludovicus juri suo renunciavit; anno 1224. majorennis declaratus est Henricus 3-us et ab eo tempore solus gubernavit Angliam; prima cura Henrici fuit antiquas injurias a Gallis illatas circa feudorum amissionem in Gallia vindicare, hinc binam expeditionem suscepit in Galliam, sed irrito cum

filiae Vilhelmi comitis, sicque partim ex Flandria partim ex Hannonia attractis ad se malecontentis Anglis exercitum sat validum contrexerunt, cumque eo digressi sunt in Anglia ductu Mortimerii; rex irrito conatu restitit, fracto enim exercitu suo ipse rex captus est, convocatis ergo ordinibus judicatum est, quid cum rege faciendum sit, productis gravaminibus suis, conclamatum ergo est ut rex abdicare cogatur filio suo dignitatem regiam; necessitati cedere coactus in Eduardum 3-um filium suum transtulit regnum suum; ipse

cumque eo digressi sunt in Anglia ductu Mortimerii; rex irrito conatu restitit, fracto enim exercitu suo ipse rex captus est, convocatis ergo ordinibus judicatum est, quid cum rege faciendum sit, productis gravaminibus suis, conclamatum ergo est ut rex abdicare cogatur filio suo dignitatem regiam; necessitati cedere coactus in Eduardum 3-um filium suum transtulit regnum suum; ipse vero Eduardus ductus de carcere in carcerem per ludibrium tandem '327o anno occisus est, eius vero fautores Spenserii cum ceteris cunctis occisi sunt omnes.

et eius filius junior captus est ab Anglis, tres vero seniores eius filii fuga se salvarunt; eodem hoc anno David Scotiae regno restitutus est, praestito litro 100,000 librarum sterling, et cum scriptores nil memorent de aliis conditionibus, videtur Eduardus rursus renunciasse juri suo eminenti. 13.1 Interim filius Eduardus felicissime res in Galliis gessit; confusis enim rebus per absentiam regis diversa praedia et urbes occupavit Eduardus; interim enim in Gallia Carolus Delphinus Galliae regnum administravit, cui ob juventutem

praeter haec pro redemptione regis sui coacti sunt 3,000,000 aureorum persolvere, summam pro iis temporibus stupendam; dein coacti sunt pignora securitatis relinquere personas illustres 30, inter quos erat filius regis Ludovicus, et frater regis; et erga omnia haec Eduardus juri suo in Franciam renunciavit. 3 Rex ergo Ioannes anno '360. redivit negotiaque regni sui moderatus est usque '64. anno, quo anno ipse Ioannes Londinum reversus est e dubia causa, nam obses filius eius Ludovicus ex Anglia profugit, se ipsum ergo obsidem dedit,

irretitum fuisse in captivitate sua, et ad eam invisendam profugisse Parisis, et sic etiam post 7 menses mortuus est Londini; et sic Carolus 5-tus sub nomine Sapientis regnum capessivit resque Galliae summopere desolatas restaurare coepit. 4 Eduardus rex filio suo in remunerationem praeclare gestorum negotiorum Aquitaniam ei ! cessit; suscepit expeditionem in Castiliam Eduardus Niger, cum ibi Petrus Crudelis et Henricus de dignitate decertarent; adstitit ergo Petro Crudeli, qui etiam in integrum restitutus est, sed in hac

alienavit animos a se suorum, qui ceteroquin in Carolum 5. regem Galliae inclinabant, coeperunt ergo clam proceres subjectarum ab Anglis provinciarum cum Carolo 5. conferre eique se rursus subjicere cupiebant; ut ergo causa belli detur, detulerunt Eduardum Nigrum ut vasallum domino suo directo Carolo, ob imposita tributa et onera; hac occasione usus Carolus diem dixit Henrico regi Angliae ad se defendendum, superbo responso remissi sunt ablegati, hinc ex contumacia convictum exutum declaravit omnibus feudis paxque superior irrita pronunciata est anno '368.

per introducta nova onera, primi erant rustici, qui in nobiles et sacerdotes conspirarunt, cum ab his onerati et pressi fuerint; hos tamen motus oppresssit, sed mox nobilitas ipsa consurrexit contra eum; cassavit enim parlamenta quae se ei obposuerunt in tributis exscribendis, dein suo arbitrio coepit omnia agere; nobiles ergo conspirare in eius interitu coeperunt sicque coactus est reconciliari nova conventione cum suis subditis; majus malum ei imminebat ex conspiratione quorumdam agnatorum in vitam et personam suam; praecipuus ex his fuit comes Lancastrensis,

in eius vitam conspiravit; supressa tamen est haec conjuratio multique ex proceribus, ipse comes Lancastrensis ultimo supplicio affectus est; Henricus tamen comes Lancastrensis se fuga salvavit in Galliam ibique clam exercitum conquisivit; ubi Richardus nil mali suspicans genio suo indulgens in Hiberniam discessit, interim ergo Henricus comes cum exercitu comparuit in Anglia; Richardo vero nuncius adferri non potuit, referunt enim scriptores quod per septimanas contrarius ventus flaret, qui impediret communicationem cum Hibernia, et cum ei etiam nunciatum

suam eo direxit, ut nomen et gloriam gentis suae recuperaret in Gallia; praetextum belli sumpsit ex jure Eduardi 3-ii in regnum Galliae; occasionem optimam nactus est ex turbis in ipsa Gallia enatis, eo discessit, ut per ablegatos Carolo 6-o regi Franciae nunciaret, ut decedat regno suo, quod jure proaviae suae Isabellae ipsi competit, verum repulsam passus bellum Gallis indixit; eo tempore bello intestino impliciti erant Galli; nam Carolus 6. successit patri suo Carolo 5-o qua minorennis, sub tutela ergo aggressus est imperium, propter hanc tutelam jam enatae

ipsa Gallia enatis, eo discessit, ut per ablegatos Carolo 6-o regi Franciae nunciaret, ut decedat regno suo, quod jure proaviae suae Isabellae ipsi competit, verum repulsam passus bellum Gallis indixit; eo tempore bello intestino impliciti erant Galli; nam Carolus 6. successit patri suo Carolo 5-o qua minorennis, sub tutela ergo aggressus est imperium, propter hanc tutelam jam enatae sunt lites et turbae inter proceres, cum vero ipse regnare coepisset, Carolus 6. mente captus est delirareque coepit, indiguit ergo administratore, hinc inter Ludovicum ducem Aureli

et regentis gaudeat, eo vero defuncto succedat Henricus; ipse rex debilis persuasus est ad ratihabenda haec, imo ipsum parlamentum adactum est haec subscribere anno 1420; his oleum igni affusum est, bellum enim omni ex parte exarsit; Henricus, cum in aestu maiore exercitu suo acceleraret iter, contraxit morbum, in quo etiam defecit anno '422; ei successit filius Henricus 6-us, qui etiam a rebellibus ut rex Franciae agnitus est; erat quidem minorennis, hinc patrui duo Ioannes dux Betforczius, qui Francia praeerat, dux

15.1 Alia causa felicium progressum Caroli sunt enatae dissensiones inter Philippum Bonum et Betforcium, ob quas Philippus reconciliatus est Carolo eique adhaesit contra Anglos; causa dissidiarum fuit Iacobina, quae duci Glocesterio nupsit repudiato Ioanne marito suo proximo agnato Philippi, Philippus ergo Bonus bello in ipsa Anglia petiit Glocesterium; anno '431. Henricus Parisiis quidem coronatus est in regem Galliae, sed hoc non multum praefuit, in praeceps enim ruebant negotia Anglorum in Gallia; videntes enim urbes Galliae res Caroli

Eduardum Londino excedere et in Belgium se recipere; rursus redux profligavit Henricum eumque cepit et incarceravit; denuo profugit et rursus captus est; comparuit interim Margareta cum exercitu ex Francia, sed circumdata ab Richardi militibus capta est ipsa regina una cum filio suo 18 annorum; Eduardus hic juvenis in conspectu patris sui Henrici 6. trucidatus est, dein ipse Henricus manu propria fratris Richardi tranfossus est, regina vero magna summa pecuniae restituta est Gallis; anno ergo '471. terminata est haec tragoedia;

in literis versatissimus, refutavit Lutherum edito a se opusculo, Romanus ergo Pontifex ad perennem remunerationem huius zeli eum Protectorem fidei cognominavit, Leo 10-us; mutavit tamen paulo post zelum suum Henricus, defecit enim cum toto regno suo ab aula sua; Henricus enim, cum 20 annis cum uxore sua Chatarina vixisset, indifferens erga eam factus, eam repudiare voluit; accessit ergo Romanum Pontificem 7-um Clementem per legatum suum petiitque divortium, verum Pontifex, ne aulam Arragonicam offendat, non consensit in

posse titulos regis concedere; anno '42. recruduit bellum cum Scotis, quod feliciter admodum gesserunt Angli, ipse Iacobus 5-us rex Scotiae in flore aetatis decessit ex aegritudine animi; heredem hic Iacobus reliquit Mariam, hanc voluit Henricus desponsare Eduardo 6-o filio suo, verum hanc rem Galli tardius impediverunt. 3 '543-o Henricus cum Carolo 5-o imperatore amicitiam belli inivit contra Franciscum regem Galliae, Henricus tamen inconstans in unica Bononiensi urbe expugnanda adhaesit, dein

avunculi sui gubernavit, qui Protectoris nomine gubernavit regnum; hic maxime curavit, ut projectatae a Henrico nuptiae inter Eduardum et Iacobi, Scotiae regis, filiam Mariam in effectum deducat; interim Galli omnimode conati sunt potentem hanc sponsam pro Francisco coronae herede suo eripere, ut sic Scotiam cum Gallia connectere possint in posteris; nutabant Scoti donec plures et plures in partes Gallorum propendebant; Seymurius ergo putabat Scotos terrendos esse, hinc eis bellum intulit repetitisque vicibus eos fregit, sed in tantum etiam abalienavit eos, ut

aliorum ad ecclesiam Chatolicam; Pontifex Hiberniae insulae titulum regni dedit, quem jam Henricus ipse susceperat in contestum Pontificis. 14 Maria solicitata est etiam ad bellum contra Gallos gerendum, in societate cum marito suo Philippo; hoc bellum dispendiosum fuit pro Anglis, amiserunt Caletum cum toto territorio, quod in Gallia possederunt, Anglique omnes ejecti sunt ex Gallia, relictis omnibus suis; huic bello anno '58. immortua est Maria post sterile matrimonium; jus ergo successionis respiciebat

Barker [virum] praestantissimum virum, accatolicum, archiepiscopum Cantuariensem creavit, etiam Nicolao Bacco plurimum usa est; pacem cum Gallis composuit, tamque Anglia ceteroquin noxio in bello ; anno '59. in oppido Cambresiae coaluit pax, ea conditione, ut Elisabetha juri suo quidem non renunciet, sed in 8 annos cedat possessioni ! Caleti Gallis; haec pacificatio potissimum per Philippum coaluit, qui spe nuptiarum laetabatur; ursit Philippus negotium; quae ut se liberaret, anxietatem conscientiae attulit, cum nempe Philippus sit affinis

vero leges antiquatae, cassatae, religioque reformata pro dominante declarata fuit; Elisabetha vero omnia jura circa sacra sibi appropriavit nomine Arbitricis et Moderatoris religionis; juramentum suprematiae reductum fuit, quod multos Chatolicos munere suo privavit; reginae annatae et decimae ecclesiasticae adjudicatae sunt, cum multis aliis juribus. 2 Etiam norma regendae ecclesiae introducta fuit; exorta enim est lis, num per episcopos vel synodos regi debeat ecclesia; post longas altercationes conventum est

enatae erant inter Guisios et Ligam Sanctam, seu inter Hugonotas et Catolicos; Elisabetha ergo suscepit fovendos Hugonotas, ut Gallis molestias causaret; Hugonotae Anglis Portum Gratiae in pignus dabant, quem enim occuparunt, et sic Elisabetha omnes machinationes aulae Parisinae a suo regno avertit; interim circa '64. annum turbae in Scotia recruduerunt, et in apertam seditionem negotium abivit; causa maxima huius fuit frater naturalis Mariae C. Moraviae, accessit etiam vitae ratio Mariae; haec enim vidua facta nupsit Henrico Darley, cognato suo, descendebant

aulae Parisinae a suo regno avertit; interim circa '64. annum turbae in Scotia recruduerunt, et in apertam seditionem negotium abivit; causa maxima huius fuit frater naturalis Mariae C. Moraviae, accessit etiam vitae ratio Mariae; haec enim vidua facta nupsit Henrico Darley, cognato suo, descendebant enim ambo ex Iacobo 4-o rege Scotiae, Maria ex masculina, Darley vero ex feminea stirpe descendit; nam Iacobus 4. habuit filiam Margaretam, quae principi Stuard juncta fuit, comiti etiam Lenociae, hic genuit cum ea Carolum filium et Henricum comitem Darley, cui

nupsit Maria; caedes praestantis huius viri vehementer irritavit populum, et multum ad seditionem contulit; Maria quantum potuit restitit, sed concusso exercitu capta et incarcerata est per suos, Botvell vero fuga se salvare debuit in Daniam; jussa ergo regno se abdicare filioque suo Jacobo 2-o cedere regnum; Jacobus erat infans unius anni, eius tutor electus est Iacobus Muraviae comes; elapsa est quidem regina ex carceribus, fortunam suam ibi tentavit, sed victa rursus fuga se coacta est salvare ad Elisabetham cognatam suam, a qua sperabat meliorationem

addictus infensum reddidit sibi clerum et viduam reginam, hinc eiectus est etiam ex tutela et Maria mater suscepit tutelam; anno '556. decessit Maria tutrix, et filia regina proclamata est; nupta fuit Francisco regi Galliae, qui '60. anno decessit; redux in Scotiam nupsit cognato suo Henrico Darley, ex quo genuit Iacobum 6-tum. 5 Henricus hic Darley consentiente uxore jugulatus est per Iacobum Botevell, cui nupsit Maria; Iacobus [comes] Muraviae comes, frater naturalis Mariae, seditionem movit contra Mariam, quae victa bello

Sommerset, quam dignitatem tantum filiis aut agnatis suis proximis conferre solebant; coactus tamen est tardius removere eique substituit Georgium Viliers, qui magis adhuc exosus erat Anglis. 13 Incurrit dein suspicionem magnam religionis causa, filio enim suo Carolo uxorem Catolicam procuravit, per quam exercitium religionis Chatolicae ad aulam introductum est, nempe Philippi regis Hispani filiam seniorem Mariam; hinc filium Carolum misit ad Hispaniam cum Villiers, qui ibi profusiones enormes fecerunt; hoc tamen matrimonium

ei offensus fuit, et a fortiori per hoc novum bellum se exosum reddidit, convertit enim se ad Chatolicos, ab iis auxilia militaria et pecuniaria exposcebat; hinc ipsi Angli negotia cum Scotis agere coeperunt communemque rem effecerunt; Carolus haec videns remittere debuit a suo fervore, et cum Scotis transigere coactus est anno '639. novumque parlamentum et sinodus convocanda statutum est, in hoc sinodo communi omnia prius decreta per status confirmata sunt et per parlamentum roborata, Caroli vero statuta omnia annihilata sunt; inter haec interceptae

flammam apertam erupit multaque milia utraque ex parte caesa sunt, recidit ergo suspicio in regem, quod haec eo consentiente facta sint; videns Carolus se lenitate nihil efficere posse, rigore et severitate usus est, comparuit ipse in parlamento stipatus militibus et ministerio suo, sexque viros parlamenti proditionis reos postulaverit, sed status extemplo innocentes declararunt hos sex viros eiusque iram contempserunt, turbas excitarunt in urbe, per quas coactus est rex se fuga salvare ad castellum urbi vicinnum; rege absente magis semper et magis

pietatem aliquorum severitatemque morum, qua se ubique commendarunt et insinuabant; hi ergo decreverunt praesbiterianos ex curia superiore repellere; in curia inferiore jam dominabant, factionibus enim suis sciverunt se deputatos eligi facere sicque tonum pro arbitrio suo dabant; eorum intentio fuit regem perdere, eiusque dignitatem convellere et eliminare; Scotis 400,000 lib. sterling exsolvere decreverunt titulo stipendiorum militarium, sed ea conditione, ut regem Carolum extradent, Scoti excecati pecuniarium vi eum extradederunt sub hac

inferior constabat ex meris puritanis et independentibus Cromvelli creaturis; hi ergo abrogarunt curiam superiorem penitus, omnem potestatem et imperium penes populum esse statuerunt, proin penes curiam inferiorem; hoc facto Cromvellus nomine suo et totius exercitus petiit ut curia inferior populo justitiam redderet adversus regem Carolum; curia ergo ordinavit judices qui regis negotium inquirerent; denominati ergo sunt 150 judices. 27.1 Huic comissioni curia inferior plenam potestatem rerum

in Irlandia fecit, Dublini enim per Chatolicos rex proclamatus est sicque tota insula pro eius partibus stetit; contra Hibernos ergo decreta fuit expeditio belliduce Cronvellio, qui felix in omnibus suis coeptis intra anni spatium fregit Hibernos eosque subjecit parlamento suo. 29.1 Vix haec agebantur, Scotici proceres statuerunt evocare Carolum 2, quem Edimburgae regem proclamarunt; comparuit ergo Carolus stipatus exercitu Gallicano; Cromvellus ergo redux in Anglia exercitum suum restauravit sicque in Scotiam irrupit,

descendentes anno '689-, et hoc anno etiam Hiberniae gubernacula in eum translata sunt; ipsi dein Scotae sequenti anno secuti sunt Anglos Vilhelmumque cum Maria receperunt; ipsi tamen Hiberni non transiverunt ad partes Vilhelmi, sed, ut erant plerumque Chatolici cum pro-rege suo Tirconel Jacobo 2-o fideles adhaeserunt; hic ergo Vilhelmus ab '689-o ad '702. annum regnavit, princeps hic in omnibus maxima cura satisfecit statibus et ordinibus, ut sibi devincat suorum animos, religioni Anglicanae se conformavit, nempe episcopali ecclesiae; maximam in id

habuit filiam Elisabetham quae Friderico electori Palatiniali nupta fuit, ex hoc matrimonio nata fuit haec Sophia. 35.1 Defuncto ergo Vilhelmo successit Anna, quae usque 1714. regnavit; haec bellum tota contentione gessit contra Gallos vivente marito suo Georgio; Sabaudia et Portugallia sub ea in societatem belli contra Gallos pertracta est; Angli acquisitiones pulcras fecerunt. 2 Anna haec negotium unionis duorum regnorum Angliae et Scotiae aggredi coepit et feliciter effectuavit; quae unio incorporativa

et ipsum ordinem successionis protestanticum recognovit Hispania et Gallia. 6 Protestantes tamen contenti minime erant hac ministerii mutatione, et hinc gliscebat jam sub cineribus seditio inter factiones; Anna enim non obscure egit de restituendo fratre suo Jacobo 3-o; interim anno 1714. mortem opetiit Anna; cum successores non relinqueret, ad thronum vocatus est Georgius dux Hanoveranus, qui usque '727. regnavit, qui fuit filius Sophiae et ducis Hanoverani Ernesti; hic ergo nomine Georgii 1-i successit praemortua matre sua, et

incoatae sunt; exacerbati enim erant animi Americanorum per priores exactiones, hinc abstinebant ab iis mercibus, quas ab Anglis emere debebant, hinc fabricantes et opifices adhaeserunt in Anglia; miserunt ergo suos deputatos ad parlamentum, per quos statu calamitoso suo exposito postulabant jurium communionem agente celeberrimo Franclino; auxit querelas suas coacta emptio ipsis per Anglos impositae herbae Thee, cuius monopolium habuit societas mercatoria; deputati tamen hi re infecta redierunt; hinc coeperunt diversi conspirare, qui dein

intermiserunt status convocare; sic scimus in Gallia ab anno 1667. non fuisse congregatos status usque ad annum 1789. 3 Per legum fundamentalium non-observantiam degenerat saepe regiminis forma vel in despotismum vel in anarchiam, quorum utrumque pessimum in suo genere est. 4 Despotismus erit, quod imperans pro arbitrio sine justi et aequi ratione in bona et fortunas civium, ipsamque vitam eorum sumit et grassatur; talem tyrranidem in Asia et Africa copiose deprehendimus. 5 Pro ratione civitatum

aequivalens commune in emptione et venditione omnium rerum usuabile; characteres omnesque qualitates pecuniae abunde in tractatu de commercio audimus; summis imperantibus commissa est cura monetarum ad evitandas fraudes et deceptiones privatorum; imperans ergo effigie vel stigmate suo cavet de pondere et valore interno monetae. 3 Prius enim dabatur purum aurum vel argentum sine forma in emptione et venditione; cum vero infinitae deceptiones contigerint, necessitas poscebat hoc fide publica

exclusam esse, scimus per parlamentum statutum fuisse ne catholicus in Anglia regni hereditatem capessere possit. 5 Anni minorennitatis ante Henricum 8. determinati non erant, sed hic voluit testamento suo ut filius eius usque 18 annum maneret sub curatela. 6 Dein anno '751. defixa est per parlamenti confirmationem 18 annis; idem etiam '765. anno determinatum est; regis arbitrio relictum est tutores et regentes declarare per testamentum; ubi autem rex non

non est, in iis illimitate jura maiestatica exercet; regi competit etiam jus parlamentum, quod ipsi non placet, dissolvendi et dimittendi; dein habet enim jus procrastinandi, seu differendi parlamenti sessiones, et tandem habet jus cassandi parlamentum, seu deputatos jure suo privandi, et tunc communitates alios mittere debent. 2 Deputati in regula septem annis in parlamento sedere possunt, post hos elapsos novi deputati mittuntur. 3 Gaudet jure proceres convocandi. 4 Per leges rex

reditus habere; idem etiam de eligendis intelligi debet, sic deputatus Angliae eligi non potest, nisi 600 Lib. sterling proventus habeat; urbanus vero deputatus debet 300; diurna enim deputati non habent in Anglia, prout in Hungaria, sed Scotae habent diurna; rex pro lubitu suo convocat quomodo quorsum, et quotiens ipsi placet parlamentum, urgente nempe bono publico; jam a saeculis in palatio Vestmonasteriensi Londini congregatur. 6 Prima die praestatur jus jurandum; curia superior praestat duo

alii tituli recepti sunt; hi omnes titulo Lords gaudent, quod Dominum denotat; tituli hi per solemne diploma a rege acquiruntur, cum prerogativa paris Curiae, et tunc plerumque acquirunt praedicatum, ab urbe vel praedio suo quodam; hic conspicuus titulus tantum ad primogenitum filium transit, qui etiam tantum jure sessionis et voti gaudet in Curia superiori; stirps Marlborug habet pro utraque stirpe hunc titulum, exstincto nempe sexu masculino. 2 Praerogativa ergo haec est

sic lex antiqua Angliae est quod diebus festis et Dominicis nullum mercenarium laborem peragere licet, proin nec crispare vel tondere quidem licet, et tamen lex haec sublata non est, sed haec lex poena pecuniaria munita est; interim cum non accusentur, nec judex officio suo utitur, et si accusetur etiam, judex exiguam poenam imponit transgressori. 6 Arguunt etiam legem, vi cuius creditor 15 Ł sterling possit debitorem suum solvere nolentem incarcerare, sed haec lex ad excessus praecavendos necessaria est; dein talem

6 Arguunt etiam legem, vi cuius creditor 15 Ł sterling possit debitorem suum solvere nolentem incarcerare, sed haec lex ad excessus praecavendos necessaria est; dein talem debitorem tantum in platea deprehensum licet inarrestare, ex domo vero vel hospitio suo neminem integrum est extrahere. 7 Debitores habent proprium carcerem Kingsbang (Königs Bank); quae est collectio aedium plurimarum muro cinctorum, amoeno horto instructa; in hoc detinentur, quivis opifex potest ibi exercere opificium suum et sic debita

increpatio, maledictio, poena publica, excommunicatio minor et major; poena tamen corporalis numquam locum habet. 10.1 Omnia judicia in Anglia publice celebrantur, proin patentibus omnibus portis; dein quilibet reus judicatur a judicibus sui ordinis suo modo, nam 12 illi jurati assessores semper desumuntur ex ea classe ex qua est ipse reus; si est nobilis, erunt judices nobiles; et ad finalem sententiam opus est ut omnes 12 jurati cives consentiant; et hi 12 cives debent decidere semper quaestionem facti; judex vero seu

uti caupones, cavearii etc; 5--o) reditus ex charta signata, et reditus postae; praestatio domibus inhaerens juxta numerum fenestrarum; a curribus quoque habetur praestatio et a numero equorum, imo pro ipsis sedibus portatilibus omnes officiales publici ex suo salario certum quantum amittunt titulo onerum publicorum. 3 Hi reditus sunt stati et ordinarii semel pro semel; praeter hos habentur duo extraordinarii reditus, nempe praestatio, quae bonis immobilibus inhaeret et fundis (Grund-Steuer); huic

sunt Cheriff, seu subalterni locumtenentis, qui mandata regia, sententiasque tribunalium executioni dare debet, manipulat regios reditus. 2 Id ipsum in Scotia obtinet, ubi antiquitus haec dignitas haereditaria fuit familiis privatis, modo rex confert pro suo arbitrio, excontentatis familiis; etiam Consilium status cessavit in Scotia a tempore unionis. 3 In Hybernia eadem est regiminis ratio quae in Anglia; habet Hybernia rectorem nomine regis, et etiam vice-rex apellatur, seu LordLieutinant.

(Dvente), Sallaudia, Vollenhovia, Drentia; septimo est Groningen, [habet] 80 mil.  in superficie habet, haec multitudine canalium excellit, dividitur in Omelandiam et Groningam; per Groningam intelligitur urbs huius nominis cum suo territorio; per Omelandiam intelligitur provincia tota circa urbem et eius territorium; tota ergo provincia nuncupatur Provintz von Stadt und Land. 2 Praeter has provincias conspicuae provinciae pertinent ad Belgium, quas plerumque jure belli a Hispanis

urbem eiusdem nominis et portum, una cum territorio amplo. 5 In maribus diversas possident insulas; possident magnam partem insulae Ceilon seu Cinamoni, in qua integra silvae cinamoni habentur; in hac insula habent diversa munimenta, cidadella, ut eam in suo potestate retineant, et alios arceant gentes. 6 In insula Iava possident integrum regnum Iacatra; utuntur dominio directo in diversos adhuc regulos huius insulae; in hoc regno Iacatra sita est celeberrima urbs Batavia, quae inexpugnabili praesidio et

Supremam gerit inspectionem super administratione justitiae in singulis provinciis, ipsiusque nomine sententiae publicantur et jure aggratiandi gaudet, nominatque officiales justitiae; in maioribus tamen foris status candidant aliquos ex quibus ille eligere potest pro arbitrio suo; etiam jus aggratiandi restrictum est, in atrocioribus enim delictis et homicidio voluntario non potest aggratiare. 3 In quibusdam provinciis etiam magistratus urbanos denominat vel dependenter ex

gratiae, quae in universitatibus locum suum habebant. 3 Scimus quod doctrinae Arminii adhaeserint omnes eruditi et nobiles, Gomaristis vero clerus et plebs una cum Mauritio vicario; aperta ergo seditio et rebellio enata est multique Arminiani sanguine suo confirmarunt sententias suas; hae turbae usque '619. perdurarunt, quo in synodo Arminiani oppressi sunt. 4 Non tamen illico statuta synodi recepta sunt, sed primo 1651. in conventu statum generalium canones et decisa synodus Dorderacensis recepta et

habetur in Belgio, sed juxta doctrinam reformatam. 2 Diu tamen turbis theologicis distinebantur Belgae, uti scimus, donec ad hunc florem pervenisset. 3 Ius iurisque prudentia plurimum Belgis debet per Grotium, de jure tamen publico suo minime sunt soliciti. 4 In medica magnopere excellunt Belgae lucem praeferente Boeravio, Hallero, Merzio, Zvitten defunctus; maxime tamen inclaruerunt in botania, chimia, et anatomia. 3.1

Phylippus 5. rex Hispaniae primus induxit ordinem successionis mixtum abolito cognatico, nempe ut omnes prius mares succedant, dein exstinctis omnibus primo feminae. 2.1 Carolus 3. anno '776. decrevit ut si filii regum ducant uxorem statui suo non competentem, eius descendentes ex hac femina successionis capaces non sint; reliqua circa successionem dependent ab arbitrio regum; annus 14 defixus est pro maiorennitate; rex vel status determinat tutorem vel curatorem; coronatio apud Hispanos locum non habet jam a

Chatolicus, in publicis negotiis cum exteris se subscribit cum nomine baptismali, domi se subscribit Ego Rex. Primogenitus dicitur Princeps Asturiae, qui tamen non nascitur, sed creatur per regem, ceteri regis filii et filiae Infant Von Spanien compellantur; Hispani regi suo primum locum tribuunt in Europa. 6.1 Insigne regis Hispaniarum est divisum in areas 4; prima area rursus in 4 areas divisa est; in 1--a et 4--a conspicitur castellum aureum cum 3 turribus in campo rubro, ut Castiliae scutum. In 3. et 2. area

hic codex 1505. auctus et emendatus est per Ferdinandum, et hic Codex Tauri dicitur et est ultimus codex, corpusque iuris et legum Hispanicarum; leges tamen Romanae non ultimum locum habent in Hispania. 2 Viget etiam ius ecclesiasticum universale in pleno suo vigore. 3 Juxta has ergo leges omnes deciduntur causae; in omnibus urbibus habetur senatus, qui ex praeside et assessoribus constat, hi jus reddunt incolis; in civitatibus hi judices corregidor appellatur, in minoribus regidor, seu regens, vel alcalde.

In Castilia aliisque provinciis computatio fit in real de bellon, quod 6 denaros nostros valet; in Andalusia et portu Gaditano computatio fit juxta reales de platta quorum 8--vum piaster facit; ducados etiam est duplex de vellon et de platta et valet 11 reales de suo genere, nempe vel de platta vel de vellon. 8 34 maravedis valent unum real; 5 real + 20 maravedis de platta = 10 real de vellon; 10 real de vellon sunt aequales 2 liver et 2/3 Gallicano; 2 et 2/3 livrae = unifloreno Renensi; 1 ergo real de vellon = 2

titulo. 4 Decreta incipiunt per Eu el rej (Ego rex); in subscriptione, El Rei (rex). 5 Proles regiae infantes appellantur. 2.1 Ioannes 4. primus filium suum primogenitum appellavit principem Brasiliae; regi suo praerogativam prae omnibus Europae principibus tribuunt, dicunt enim regnum suum a Christo Domino fundatum esse. 2 Scutum regis Portugalliae componitur ex 5 parvis scutis, quae in formam crucis composita sunt in campo argenteo et sunt caerulea, in

commercium penes ipsos solos fuit, per Belgas tamen ejecti sunt; hodie tantum in Macao et Goa commercium habent. 4 Americanum Brasiliense precipuum eorum commercium est, sed nec hoc ad optimas commercii regulas exactum est, permittunt enim etiam ibi nomine suo exteris commercium. 3.1 Sub initium liberum fuit cuicunque Portugallo commercium exercere in Brasiliam, Iosephus vero rex anno '55. fundavit mercatoriam societatem ad portus Groapara et Maranha restrictam; huic societati in annos 20 dedit

denariis. 3.1 Officina monetaria est Ullissiponae, in qua etiam monetae in America cusae recuduntur lucri causa; in Iodejaneiro ! in Brasilia etiam est officina monetaria in qua etiam privati pro certa taxa monetas cudere curare possunt ex suo auro; universim defectus magnus est in re monetaria. § 10 De religionis negotiis 1.1 In Portugallia aeque ac Hispania unica religio catholica viget; sunt aeque zelotae in negotiis religionis; maxime

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report