Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: MARC.. Your search found 450 occurrences
1 2 3 4 5
Occurrences 185-261:185. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 6 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] VI 896
Supra portam templi quod Pantheon dicitur
186. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 7 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] pro Moritur Regnauit annos XVIII. Euseb. Chron., lemm. ante A. D. 196 [= 195] (M. Aurelius Caracalla) Marcus autem Aurelius filius eius fuit eique successit in regno, cognominatus Caracalla. Sed ante hac Bassiano nomen fuit. Porro pater eius per quietem monitus fore ut Antonino successore moreretur, Marci Aurelii Antonini cognomen ferre dedit.
187. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 28v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] M. LATRIDIVS. A. L. HILARVS SEX VIR SIBI ET LATRIDIAE PHLEMAE CONLIBERTAE ET CONCVBINAE SV- AE ET CLEOPATRAE LIBERTAE VIVOS FECIT. 60.1. Hoc est: Marcus Latridius Aulus Lucius Hilarus sex uir. Cętera patent. 60.2. (II uiri) Fuerunt Romę duum uiri classis ornandę reficiendęque causa creati; Cf. Fen. ' De
188. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 33v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] consuli quintum. 68.2. (Pontifex maximus) Pontifici maximo sacra publica priuataque curę erant, sub eo pontifices octo minores. Pontificem Sceuola a "posse" et "facem" dictum putat. Marcus Varro a "ponte" et "facio", quod ab iis primum pons sublicius factus ac sępe restitutus fuisse perhibeatur. Pontificem Sceuola eqs.: cf. Varr. L. L. 5,15,83
189. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 55 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]
122.
Cf. CIL
190. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 55v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] et uigesies, positi per cohortem primam mille Delmatarum sub cura Grani Fortunati, tribuni cohortis eiusdem, muri passuum octingentorum, in his turris una. 124.2. (Antoninus Verus) Hunc imperatorem fuisse reor Marcum Aurelium Antoninum cognomento Verum, qui post Titum Antoninum Pium Ipse Antoninum Pium in margine addidit imperauit annos XVIIII, mensem unum.
191. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 59v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] quoniam cibus uictusque e quercu capi quondam solebat. Ciuica enim corona eqs.: cf. Per. 27,10,1-3 A classe Romanorum fuit interfectus: tunc, opinor, quum Marcus Octauius (ut dictum est supra) Cf. In epigr. IV,2 Salonas cum nauibus ueniens obsedisset et quum per dolum ex insidiis fuit interceptus. Ideo cum eorum nota, id est ignominia, fuit
192. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 66 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] 1935; cf. A 78/1 Salonis CONSENTIO DEORVM. MARC. AN. A. SOZOMENE IMPERIO FECIT. 134.1. Marcus Terentius Varro de re rustica scripturus deos inuocat consentes eosque XII nominatim enumerat. Cf. Varr. R. R. 1,1,4 Festus quoque Pompeius ait consentia sacra dici quę multorum
193. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 66 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] erat quos populus Salonensis inter se consentiens magis religiose uenerabatur. Hanc igitur ędem Sozomene, mulier sic dicta, fabricandam curauit iussu et imperio Marci Antonini Augusti, de quo dicendum restat. 134.2. (Marcus Antoninus Augustus) Marcus Antoninus ab Antonino Pio adoptatus eo defuncto ex senatus autoritate reipublicę regimen suscepit. Cum Lucio Vero fratre primus ęquo iure imperauit. Vxorem habuit Anniam Cornificiam, deinde Faustinam iuniorem, amitinam
194. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 66 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] se consentiens magis religiose uenerabatur. Hanc igitur ędem Sozomene, mulier sic dicta, fabricandam curauit iussu et imperio Marci Antonini Augusti, de quo dicendum restat. 134.2. (Marcus Antoninus Augustus) Marcus Antoninus ab Antonino Pio adoptatus eo defuncto ex senatus autoritate reipublicę regimen suscepit. Cum Lucio Vero fratre primus ęquo iure imperauit. Vxorem habuit Anniam Cornificiam, deinde Faustinam iuniorem, amitinam suam.
195. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 66v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] relinquens imperium. Luxit eum ciuitas, quisque omnium optimum fuisse prędicauit. Imperauit annos XVIII, Pro XVIIII ( cf. In epigr. 124,2) uixit LXI. Marcus Antoninus ab Antonino Pio eqs.: cf. SHA, M. Ant., passim 135. Cf. CIL
196. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 69v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] TRI. C. LEG. VIII. AVG. 7. LEG. XIIII. G. M. V. 7 LEG. X I. C. P. F. EI EX. LL S. .X. LVLIA. T. F. MAXIMA VXOR. ET M. IVL. MIL. DOCIMVS. H. F. C. 140.1. Sic legendum arbitror: Marcus Iulius, Marci filius, uoluntarius paternus, Aquis Sextiis miles legionis sextę uictricis, Ipse ex uicarius tribunus correxit centurio legionis octauę Augusti et legionis
197. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 69v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] militum ueteranorum et legionis undecimę primipilus fuit. Ei ex sestertiis decem Lulia, Titi filia maxima, Recte Maxima uxor et Marci Iulii miles Docimus hoc faciundum curauerunt. 140.2. Hic Marcus Iulius uidetur sub Augusto militasse. Quibus officiis tunc functus fuerit, describitur. Ideo infertur quod iure ac merito ei mortuo hoc (subintelligitur: sepulchrum) faciundum curauerunt ex decem sestertiis uxor ipsius Lulia et miles Docimus. Quod autem
198. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 107 | Paragraph | Section] and it seems as if this was the intention of Sigismund too. – 2. He requests Brodarics to take steps against this, because this is exactly the opposite of what Sigismund wants who regards Conventuals highly because they are of great help in the fight against spreading heresy. Their Provincial, Marcus de Torre has a high reputation all over the country, so his withdrawal would be a serious loss for the Church here. abstract of Statileo’s letter forwarded by Brodarics enclosed to his letter to Cardinal Salviati on 20 May. 2 It is the war between the Teutonic
199. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 108 | Paragraph | Section] nobis non posset esse non molestum quidquam prae ter veterem eorum ordinem in regno nostro constitutionem renovari, et praesertim nunc invalescente in dies magis circumquaque perniciosissima haeresi, ad quam retundendam magno nobis ex usu sunt ipsi fratres conventuales, praesertim venerabilis Marcus a Turri 2 commissarius et provincialis regni nostri, qui et monasteria hic sua in debitum redegit ordinem et religioni sua doctrina suaque sanctimonia plurimum conducit. Proindeque nobis et regnicolis nostris est multo gratissimus, qui si amoveri hinc deberet, magno omnino
200. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 108 | Paragraph | Section] as it gives some respite. – 8. If there is a need for intervention regarding the Duchy of Bari, he asks Sigismund to let him know; if he happens to be away from Rome, his fellow envoy Francesco Marsupino or Cardinal Lorenzo Pucci will forward letters addressed to him. Turri or Marcus de Torre, Franciscan monk born in Venice, Polish provincial. Taught theology at the Cracow University in 1519. He was confessor of Bona Sforza, so he had excellent relationship with the Polish court. See also AT V. 242., 253.; AT VI. 268., 306.; AT VII. 63., 83., and Fraknói Vilmos,
201. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section] astronomicum terminans
intellectum humanum in omni scientia
Iterum de uictoria ad eundem.
Ad eundem librum ab ipso ęditum laudat.
Origenis opera qualiter legenda sint ad Tranquillinum.
In hereticos quęrimonia ad Marcum pręsbiterum.
Contra Origenianos de Theophili episcopi strenuitate ad Pamachium
et Marcellam.
In detractores librorum suorum aduersum Iouinianum ad Pamachium.
In Ecclesiasten lib. I.
In omnes psalmos lib. I
Translatio psalterij iuxta Hebraicam ueritatem.
In Mattheum lib. IIII.
In Marcum lib. I.
In epistolam Pauli ad Romanos ad Heraclium fratrem secundum
Origenem lib. I.
In epistolam ad Galatas lib. IIII.
In epistolam ad
assecutum. Itaque in scribendo copiam mihi defuisse noueris, non
uoluntatem.
theologiae uolumina in bibliotheca reuerendissimi patris Marci Vigerii, episcopi Praenestini, cardinalis Senogalliensis, ut suis illa locis coaptarem – quemadmodum ipse me facere uoluerat – ad manus uenit
Vice Comes, et Bastardus Triultii cum circiter D. C. equitibus et iij. M. Rusticorum Monteferrato erant inclusi in Alexandria. Duo milia Peditum cum parte artellarie desenderant versus Ast et erant prope Ast, dicebatur quod descenderent societates Triultii et Ruberti de la Marcia: Dominus de la Tremugla erat adhuc Lugduni: Dux Mediolani erat non remote ab Alexandria cum Helvetiis et suis: Prosper de Columna cum C. lanceis et mile Peditibus erat in Cremona et cum eo Comes Alexander Sfortia cum D. Equis Mediolanensibus et non exiverunt omnes 26 quoniam Vicerex noluit
zaglavlje.
comprimis ne loquaris.
Cum surdo igitur et muto a Domino posce remedium |
Ille huiusmodi | hominis aures digito tetigit et saliua linguam,
atque is qui utroque malo affectus fuerat,
utroque liberatus abiit.
gaudebit,
uos uero contristabimini |
sed tristicia uestra conuertetur in gaudium .
Tu interea
si perfectę consummatę-que religionis laboribus implicari
durum putas,
promissę mercedis magnitudinem consydera.
ait enim:
duodecim horę diei.
hi uero filii tenebrarum sub eodem nocturnarum horarum numero
comprehensi.
Quanuis enim non omnes damnandi sunt,
minus tamen illis clari,
quos perfectionis opera commendant.
Sequitur:
nobis ostenderet et tempus et locum
orationi contemplationi-que aptum.
Commodissime enim tunc oratur,
cum cuncta silent.
Inter orandum autem in montem ascendere iuberis,
ut sicut montium fastigia cęlo proximant,
ita tu ad cęlestia contemplanda animo subleueris.
Hoc ipsum Marcus quoque testatus est dicens:
fasce leuatur |
dimittuntur-que ei peccata multa,
quia dilexit multum.
Vtrum hoc de Maria Magdalena dictum |
an de quadam alia incertum est.
esse triticum, donec a minutissimis etiam paleolis et
cunctis pulueris micis euentilatum non fuerit.
Mar. 8
Denique, ueluti cęcus ille,
qui nondum satis credulus uisu recepto quasi per caliginem cernebat
uidebantur-que ei homines (ut Marcus ait) tanquam arborum effigies
incedentium,
deinde plena fide Christum suscipiens
iterum-que ab illo contactus clare uidere coepit omnia.
Ita nunquam perfecte illuminari poterit,
cuius non erit ex omni parte poenitentia perfecta.
de
censum dari cęsari. His igitur prętermissis reliqua
consyderemus.
Iesus oblato sibi paralytico: Confide, fili — inquit — remittuntur tibi
peccata tua. Quidam uero de scribis dixerunt intra se: Hic blasphemat,
atque, ut Marcus et Lucas testantur: Quis — inquiunt — potest dimittere
peccata nisi solus Deus? Ipse autem, quem nihil omnino latere poterat, ut in hoc
quoque se Deum probaret: Quid ista cogitatis — inquit — in cordibus
uestris?
ei coenam — inquit — et Martha ministrabat. Maria autem, soror eius,
accepit libram unguenti nardi pistici, preciosi, et unxit pedes Iesu, et extersit pedes eius
capillis suis, et domus impleta est ex odore unguenti. Idem dicere uidentur Mattheus
et Marcus, Ioannes aliud. Hic enim ait: pedes unguento perfusos, illi:
caput; hic: ante sex dies Paschę, illi: ante biduum;
hic: in domo Marię et Marthę, illi: in domo Symonis leprosi.
Quas ob res
biduum;
hic: in domo Marię et Marthę, illi: in domo Symonis leprosi.
Quas ob res non parua inter Euangeliorum interpretes dissensio est. Origenes sensit operis
huius tres mulieres fuisse autrices: unam, de qua scripserunt Mattheus et Marcus, alteram, de
qua Lucas, aliam, de qua Ioannes. Hieronymus quoque aliam fuisse censet, quę iuxta Mattheum et
Marcum unguento perfudit Domini caput, aliam, quę iuxta Ioannem unxit pedes et capillis
extersit. Ambrosius posse *add.
fieri
ob res non parua inter Euangeliorum interpretes dissensio est. Origenes sensit operis
huius tres mulieres fuisse autrices: unam, de qua scripserunt Mattheus et Marcus, alteram, de
qua Lucas, aliam, de qua Ioannes. Hieronymus quoque aliam fuisse censet, quę iuxta Mattheum et
Marcum unguento perfudit Domini caput, aliam, quę iuxta Ioannem unxit pedes et capillis
extersit. Ambrosius posse *add.
fieri asserit, ut eadem sit, quę et ante dies sex Paschę in domo Marię et Marthę
pedes unxerit et postea in domo Symonis leprosi
Ambrosius posse *add.
fieri asserit, ut eadem sit, quę et ante dies sex Paschę in domo Marię et Marthę
pedes unxerit et postea in domo Symonis leprosi ante biduum Paschę perfuderit caput.
Chrysostomus uero eandem mulierin esse putat apud Mattheum, Marcum et Lucam, aliam autem apud
Ioannem, hoc est Lazari et Marthę sororem Mariam. Porro Gregorius pontifex eandem arbitratur
fuisse, quam Lucas peccatricem, Ioannes Mariam nominat, et hanc quidem bis hoc fecisse.
Augustinus etiam pene idem dicit et ad unam mulierem utrunque
pontifex eandem arbitratur
fuisse, quam Lucas peccatricem, Ioannes Mariam nominat, et hanc quidem bis hoc fecisse.
Augustinus etiam pene idem dicit et ad unam mulierem utrunque factum refert: primum, quod
Lucas recitat in domo Symonis non leprosi, alterum, quod Mattheus et Marcus aiunt domi Symonis
leprosi. Vnde duos Symones fuisse putat, apud quos conuiuatus est Dominus. Matthei autem et
Marci narrationi ipsam Ioannis copulat, ut prius, sicut hic dixit, integro alabastro pedes
unxerit, deinde fracto perfuderit et caput. Sed hoc plane fieri non
unam Mariam diuersis locis et temporibus officio isto
erga Christum uiuentem non bis, sed ter fuisse functam: semel, quod Lucas memorat, quando
dimissa sunt ei peccata multa, quia dilexit multum; iterum, quod Ioannes tradit ante sex dies
Paschę; tertio, de quo Mattheus et Marcus pariter scribunt.
Et hi quidem unguenti dispendium quosdam ex discipulis indigne tulisse aiunt. Ioannes autem
in solum Iudam id reiecit. Et fortasse alii discipuli a Iuda persuasi bono erga pauperes animo
hoc egerunt, sed ipse Iudas malo, ut rei docuit euentus.
latronum. Mira res! Vnum multi fugiunt, nemo
resistit. Necdum tamen diuinitatis uim in homine consyderant, cum pręsertim bis hoc egisset,
semel, quod Ioannes, iterum, quod reliqui tradunt. Sed in eum, quem toties formidarunt, elapso
mox pauore magis indignantur (ut Marcus et Lucas aiunt) et, in qua potestate hoc faceret,
interrogant. Quasi uero non satis eos edocere possit ipse metus, quo perculsi repugnare non
sunt ausi. Et quoniam nec uirtutem eius experti futura prędicentis ac pręsentia exterrentis in
ipsum crediderunt, nec in qua
ergo minus perpendentes mirabilia Domini nostri et iniquo admodum animo ferentes ab eo
se tam ignominiose de templo eiectos, rursum in necem eius inter se consultant, rursum eum
perdere decernunt, a quo erant saluandi, si quicquam mentis sanę habuissent. Cum igitur (ut
Mattheus, Marcus et Lucas referunt) proposuisset eis parabolam de colonis uineę, qui domini
uineę seruos uerberibus affecerunt filiumque occiderunt extra uineam eiectum, et intulisset:
Veniet dominus et perdet colonos istos, et dabit uineam aliis; utque apertius
dicta
quia uenit
hora eius, ut transeat ex hoc mundo ad Patrem, Pascha cum discipulis celebraturus hęc
dicit.
Sed quomodo ante diem festum Paschę,
Quęstio
cum Mattheus dicat: prima die azimorum, et Marcus: primo die
azimorum, quando Pascha immolabant; et Lucas: Venit autem dies azimorum, in qua
necesse erat occidi Pascha. Prima autem dies azimorum quartadecima dies mensis primi
est (ut Hieronymus ait), quando agnus immolatur et luna plenissima est
conuiuari mos
erat): Ite in ciuitatem — respondit — ad quendam, et dicite ei: Magister
dicit: Tempus meum prope est; apud te facio Pascha cum discipulis meis. Iubet, ut
conueniant hominem incertum, quem ignorant, et fortasse, qui primus occurrerit. Marcus enim et
Lucas aiunt: Occurret uobis homo quidam amphoram aquę portans. Et discipulis ergo
occurrere fecit hominem, quem uolebat, et eidem occulta inspiratione persuasit, ut ipsos domi
suę conuiuio excipiat. Cumque talia non nisi diuina fiant uirtute, per hoc
autem aliter
habetur: In nocte hac, priusquam gallus uocem bis dederit, ter me es negaturus.
Quęstionem ita equidem soluendam reor, quod alii
Quęstio
tres Euangelistę attenderunt trinę negationis initium tantum, Marcus autem expressit
et finem. Ante primum enim galli cantum coepta est trina negatio, ante secundum peracta.
Discreuit ergo Marcus ipsas negationes. Alii non diuidendo tres totas in prima incluserunt,
ueluti unum corpus efficientes trinę ipsius negationis. Vnde tunc quoque,
soluendam reor, quod alii
Quęstio
tres Euangelistę attenderunt trinę negationis initium tantum, Marcus autem expressit
et finem. Ante primum enim galli cantum coepta est trina negatio, ante secundum peracta.
Discreuit ergo Marcus ipsas negationes. Alii non diuidendo tres totas in prima incluserunt,
ueluti unum corpus efficientes trinę ipsius negationis. Vnde tunc quoque, cum facta est, totam
explicant ante galli cantum, licet et post *corr. ex ante primam
gallus cantauerit
unum corpus efficientes trinę ipsius negationis. Vnde tunc quoque, cum facta est, totam
explicant ante galli cantum, licet et post *corr. ex ante primam
gallus cantauerit et iterum post **corr. ex ante secundam et tertiam,
sicut Marcus affirmat.
Et cum Petrus dixisset ne in mortem quidem eunti se defuturum, similiter omnes dixisse
Mattheus et Marcus aiunt. Veruntamen et hi fugerunt et ille negauit, ut noscamus nostram
fragilitatem in tentationibus non sufficere, nisi diuino iuuetur
post *corr. ex ante primam
gallus cantauerit et iterum post **corr. ex ante secundam et tertiam,
sicut Marcus affirmat.
Et cum Petrus dixisset ne in mortem quidem eunti se defuturum, similiter omnes dixisse
Mattheus et Marcus aiunt. Veruntamen et hi fugerunt et ille negauit, ut noscamus nostram
fragilitatem in tentationibus non sufficere, nisi diuino iuuetur subsidio,
dicente ipso Dei Verbo: Sine me nihil potestis facere.
Deinde secundum eosdem Euangelistas —
tamen simul cum
Petro dixerant uelle se una cum eo etiam mori. Nondum inerat*** ipsis charitas illa, quę foras
mittit timorem et de qua gloriabatur Paulus dicens: Diffusa est charitas in cordibus
uestris per Spiritum Sanctum, qui datus est nobis.
His Marcus adiungens ait: Adolescens autem quidam sequebatur illum amictus syndone
super nudo. Et tenuerunt eum. At ille relicta syndone nudus profugit ab eis. Quis
fuerit adolescens iste, incertum est. Quidam aiunt fuisse hunc de domo illa, ubi Pascha
celebrauerant,
da nobis tuę gratię dono constantię robore in te colendo stabiliri et a uia
ueritatis atque iustitię nunquam discedere.
Sed iam reliqua prosequamur!
Post illa, quę superius dicta sunt, trinam Petri negationem Mattheus et Marcus enarrant,
Lucas uero pręmittit.* Nihil tamen refert, quo ordine aliquid factum sit, cum ab omnibus totum
commemoratur. Nos, nequid, quod gestum est, omittamus, Ioannis potius narrationem sequamur. Et
quoniam de prima apostoli negatione diximus, nunc de secunda est
requieuit in sepulchro et resurrexit, ut et nos post pręsentium laborum finem cum Christo
resurrecturos speremus in gloria.
Quęstio
Porro de hora nascitur quęstio, quomodo Ioannes hic horam sextam memoret, cum Marcus
dicat: Erat hora tertia, quando crucifixerunt eum. Alii respondent, quod Marcus
attenderit horam, quando Iudei petierunt, ut crucifigatur, Ioannes, quando crucifixerunt eum
milites Romani. Marcus ergo, ut Iudeis autoribus factam crucifixionem ostenderet, illud
resurrecturos speremus in gloria.
Quęstio
Porro de hora nascitur quęstio, quomodo Ioannes hic horam sextam memoret, cum Marcus
dicat: Erat hora tertia, quando crucifixerunt eum. Alii respondent, quod Marcus
attenderit horam, quando Iudei petierunt, ut crucifigatur, Ioannes, quando crucifixerunt eum
milites Romani. Marcus ergo, ut Iudeis autoribus factam crucifixionem ostenderet, illud tempus
designauit, quando instare coeperunt Pilato, ut eam fieri permitteret. Alii uero ita
hora nascitur quęstio, quomodo Ioannes hic horam sextam memoret, cum Marcus
dicat: Erat hora tertia, quando crucifixerunt eum. Alii respondent, quod Marcus
attenderit horam, quando Iudei petierunt, ut crucifigatur, Ioannes, quando crucifixerunt eum
milites Romani. Marcus ergo, ut Iudeis autoribus factam crucifixionem ostenderet, illud tempus
designauit, quando instare coeperunt Pilato, ut eam fieri permitteret. Alii uero ita soluunt,
ut dicant scriptorum culpa id contigisse apud Gręcos. Nam gamma Gręcum tria denotat, ipsilon
sex. Et
uenerunt in locum, qui dicitur
Golgotha, quod est Caluarię locus. Golgotha Hebraicum est, Latine Caluaria dicitur.
Locus erat extra urbem, ubi rei plectebantur. Quo postquam est peruentum, dabant ei (ut
Mattheus ait) uinum bibere cum fele mixtum. Marcus dicit: uinum
myrrhatum. Fel et myrrha res gustu amarissimę sunt. Et cum utrunque Euangelistę
commemorent, credimus utrunque mixtum fuisse uino illi, quod Domino bibendum obtulerunt.
Rursum Mattheus ait: Et cum gustasset, noluit bibere. Marcus:
Marcus dicit: uinum
myrrhatum. Fel et myrrha res gustu amarissimę sunt. Et cum utrunque Euangelistę
commemorent, credimus utrunque mixtum fuisse uino illi, quod Domino bibendum obtulerunt.
Rursum Mattheus ait: Et cum gustasset, noluit bibere. Marcus: Et non
accepit. Non ergo accepit, ut biberet, sed ut gustaret. Gustare enim debebat mortis
amaritudinem, utpote cito finiendam, eo quod die tertia de sepulchro surrecturus esset; et non
bibere, bibere enim plus est quam gustare et longiore perficitur
cum scribis
et senioribus dicebant: Alios saluos fecit; seipsum non potest saluum facere. Si rex Israhel
est, descendat de cruce, et credimus ei. Confidit in Deo: Liberet nunc eum, si uult
(eum).* Dixit enim: Quia Filius Dei sum. Idipsum (ut Mattheus** et Marcus aiunt)
improperabant ei latrones. Parum erat eum per tormenta interimere; linguę quoque
petulantis uenena uulnerato infundunt. Mouent capita, clamant, exprobrant, signis exterius
ostendunt, quantis interius furiis agitentur. Vah, qui destruis templum
testantur.
Talia quęque** cernens centurio et qui cum illo aderant, conuertuntur. Sic enim in Mattheo
legimus: Centurio, et qui cum eo erant, custodientes Iesum, uiso terrę*** motu et his,
quę fiebant, timuerunt ualde dicentes: Vere Filius Dei erat iste. Marcus centurionem
ex eo magis commotum asserit, quod Iesus in cruce clamans expirasset. Centurio ergo gentilis
atque adhuc extra Ecclesiam positus Christum Dei Filium confitetur, et nonnulli ex Christianis
*corr. ex tremuit
**corr. ex
et furentur eum
et dicant plebi: Surrexit a mortuis. Et erit nouissimus error peior priore. Ait
illis Pilatus: Habetis custodiam, ite, custodite, sicut scitis. Illi autem abeuntes munierunt
sepulchrum, signantes lapidem, cum custodibus. Quem quidem lapidem Marcus a Iosepho ad
ostium monumenti aduolutum dixit. Lucas etiam addit mulieres, quę eum secutę fuerant,
reuertentes parasse aromata et unguenta et sabbato quidem siluisse, hoc est, cessasse ab opere
secundum mandatum.
Quęri hoc potest, quomodo Ioseph, cum
natiuitatem semestri spacio sua pręcessit natiuitate, dicitur in Euangelio: Et
tu, puer, propheta Altissimi uocaberis; pręibis enim ante faciem Domini parare
uias eius. Hoc sane istud est, quod multo ante per Malachiam prędictum legimus quodque
Marcus etiam adduxit in testimonium: Ecce ego mitto angelum meum, et pręparabit uiam
ante faciem meam. Et statim ueniet ad templum suum Dominator, quem uos quęritis et angelus
Testamenti, quem uos uultis. Nonnulli uerba hęc ad Dei Filium referunt, quasi de se
in prima eius uisione: Et in medio similitudo quatuor animalium... et uultus eorum
facies hominis et facies leonis et facies uituli et facies aquilę. Facies hominis
Mattheus fuit, qui ab humanitate Christi exorsus est Euangelium. Facies leonis in deserto
rugientis Marcus. Ego uox — inquit — clamantis in deserto. Facies
uituli Lucas, a sacerdotio Zacharię incipiens. Per uitulum enim sacrificium a sacerdote
offerendum designatur. Facies aquilę Ioannes, qui cęteris altius uolans: In principio
erat
muliere peccatrice in domo pharisei, quę pedes eius lachrymis lauit, capillis
tersit, unguento unxit et ueniam meruit peccatorum; iterum, quod Ioannes narrat de Maria, in
domo Marthę, ubi erat Lazarus ex conuiuis, quem de monumento suscitauerat Dominus; tertio
quidem Matheus et Marcus testantur, in domo Symonis leprosi, quando mulier, ut supra diximus,
non pedes unxisse, sed super caput recumbentis Domini unguentum effudisse uisa fuit.
Iudas
Iudę autem Scariothis nefandum sacrilegium atque
Maria uidere sepulchrum. Quem in cruce morientem fleuerant,
sepulchrum quoque, in quo conditus fuerat, uidere cupiebant. Ac ne uisendi tantum loci
desyderio profectas fuisse putemus, alii Euangelistę plenius* rem disserunt. Et cum
pertransisset sabbatum — Marcus inquit — Maria Magdalene, et Maria Iacobi, et
Salome** emerunt aromata, ut uenientes ungerent Iesum. Et ualde mane una sabbatorum ueniunt
ad monumentum orto iam sole. Lucas quoque ait: Vna autem sabbati ualde diluculo
uenerunt ad monumentum
aromata. Ioannes uero Magdalenę
tantummodo faciens mentionem: Vna — inquit — sabbati Maria Magdalene***
uenit mane, cum adhuc tenebrę essent, ad monumentum. Tacuit de unguento, cętera autem,
ut uidebimus, latius explicauit. Porro Marcus nonnihil diuersum sibique contrarium dicere
uidetur, cum ait: Valde mane et orto iam sole. Neque enim dici potest ualde mane
nisi ante ortum solis. Orto autem sole iam ualde mane pręteriit, Quidam ita soluunt,
sententię Lucę* dictum repugnat, qui eas ualde diluculo
ad monumentum peruenisse affirmat. Idem est autem ualde diluculo et ualde mane. Ioannes quoque
docet, quomodo intelligendum sit istud ualde mane dicens: Cum adhuc tenebrę
essent. Restat ergo, ut hoc, quod Marcus dixit, orto iam sole, non ad
tempus, quo mulieres ad monumentum accesserunt, referendum sit, sed ad ipsam Christi
resurrectionem. Orto iam sole
— iam a mortuis Sole iustitię suscitato. Quo sub terras descendente inferi
uirtutum
odore redolere coeperis, etiam angelos mereberis uidere. Quibus ducibus usque ad resurgentis
et iam ad dexteram Dei sedentis Christi gloriam poteris peruenire. Nam et mulieres prius
angelos quam Dominum conspexerunt.
Angeli autem — ut Marcus ait — aspectus erat sicut fulgur, uestimenta sicut
nix. Per hoc patet Iesum esse angelorum dominum. Angelus nunciauit nasciturum, angeli
natum glorificauerunt. Angeli monitu Ioseph cum puero et Maria, matre*** eius, fugit in
Aegyptum. Angelus ad crucem eunti
usque in hodiernum diem; apud incredulos utique, non apud
Christi fideles. Quicunque enim Christo non credunt, procul a ueritate absunt, quia Christus
ueritas est. Hactenus de resurrectione Domini explicata est Matthei narratio. Quędam autem,
quę hic prętermittit, Marcus retulit.
Ait enim: Surgens autem Iesus mane, prima sabbati, apparuit primo Marię Magdalenę, de
qua eiecerat septem demonia. Illa uadens nunciauit iis, qui cum eo fuerant, lugentibus et
flentibus. Et illi audientes, quia uiueret, non crediderunt.
mortem corruit, qui sperando, sicuti de scelere dolebat, uitam
consequi poterat sempiternam. Dolendum quidem est de his, quibus Deum offendimus, sed sicut
doluit Magdalene,* ut saluemur, non sicut Iudas, ne pereamus.
Dum alię uiso angelo prę timore obstupuissent et — ut Marcus testatur — mutire non auderent,
illa interim uiso aperto monumento corpus inde sublatum putauit et continuo cucurrit
discipulos hac de re facere certiores rursumque rediit ad monumentum. Venerunt Petrus et
Ioannes, et cum uacuum sepulchrum offendissent, transpositum
discipulis: Quia uidi Dominum, et hęc dixit
mihi. Venit non tardius fortasse illis, quę prius recesserant, tanto leuior facta ad
cursum, quanto ardentioris amoris acta stimulis lętitięque recentioris. Discipuli uero
audientes, quod Iesus uiueret — ut Marcus ait — non crediderunt. Sed
certe pro nobis dispensabatur, ut apostoli non crederent, nisi uiso Domino. Nam si in ore
duorum uel trium testium stat omne uerbum, quanto magis in ore plurimorum idem affirmantium!
Apparuit Dominus per idem tempus duobus
ut apostoli non crederent, nisi uiso Domino. Nam si in ore
duorum uel trium testium stat omne uerbum, quanto magis in ore plurimorum idem affirmantium!
Apparuit Dominus per idem tempus duobus discipulis in castellum pergentibus. Qua de re quid
Lucas recensuit, uideamus. Marcus enim de illis breuiter perstrinxit. Lucas igitur: Ecce
— inquit — duo ex illis ibant ipsa die in castellum, *add.
quod erat in spacio stadiorum sexaginta ab Hierusalem, nomine Amaus. Et ipsi
loquebantur ad inuicem de his
uel quia simul omnibus ad
monumentum angelus apparuit et locutus est, a monumento autem remeantibus, quia alię
festinantius, alię lentius ibant, nom omnibus uisus est Dominus, sed illis
tantum, quę interuallo aliquo uel pręcesserant uel sequebantur. Nam Marcus etiam et Lucas, ubi
de isto mulierum negocio scribunt, nullam faciunt, nisi ab illis, Domini mentionem, sed angeli
tantum. Mattheus pręterea et Marcus de uisione unius angeli testantur, Lucas de duorum. Fieri
enim potest, ut primo unum angelum uiderint, deinde prospiciendo
nom omnibus uisus est Dominus, sed illis
tantum, quę interuallo aliquo uel pręcesserant uel sequebantur. Nam Marcus etiam et Lucas, ubi
de isto mulierum negocio scribunt, nullam faciunt, nisi ab illis, Domini mentionem, sed angeli
tantum. Mattheus pręterea et Marcus de uisione unius angeli testantur, Lucas de duorum. Fieri
enim potest, ut primo unum angelum uiderint, deinde prospiciendo in monumentum duos alios,
quos Magdalene** quoque uidisse dicitur, cum in illud prospexisset.
*corr. ex quidem
uere, et apparuit Symoni. Et ipsi narrabant, quę gesta erant in uia, et
quomodo cognouerunt eum in fractione panis.
Quando Symoni Petro sine aliis apparuerit, non est ab Euangelistis expressum. Apparuisse
autem ex hoc dicto constat simulque ex eo, quod Marcus narrat angelum dixisse mulieribus:
Ite, dicite discipulis eius et Petro. Cum priuatim Petrum nominet, innuere
uoluit Dominum suam apparitionem Petro prius quam aliis discipulis oblaturum. Prior enim
consolandus erat, quem gemini uis doloris oppresserat: tum ex
uenit Iesus et stetit in
medio, et dixit eis: Pax uobis. Iam Maria, iam Petrus, iam duo a castello reuersi
nunciarant Dominum resurrexisse, illi tamen, qui nondum ipsum uiderant post sepulturam uiuum,
suspenso adhuc animo circa resurrectionis fidem fluctuabant. De quibus Marcus testatur, quod
nec istis quidem duobus crediderant. Nolens tamen Dominus eos in incredulitate relinquere,
ingressus est ad eos foribus clausis, quia etiam de clauso sepulchro surrexerat, ut uel hoc
miraculo instructi ipsum esse crederent, qui sępe illis s
Atque hoc ipsos facere iussit dicens: Hoc facite in meam commemorationem.
Idem ergo Christus et in cęlo beatos lętificat et in terra credentes pascit et nusquam eos
deserit, qui in ipso omnem suam spem ponunt ac collocant. Hactenus Mattheus. Quid his, quę
diximus, Marcus addat, nunc uideamus.
Nouissime — inquit — recumbentibus illis undecim apparuit, et exprobrauit
incredulitatem eorum et duritiam cordis, quia iis, qui uiderant eum resurrexisse, non
crediderant. Quadraginta diebus Dominus noster
quomodo Deus illum exaltarit donans ei nomen, quod est super omne
nomen, ut in nomine Iesu omne genu flectatur cęlestium, terrestrium et infernorum, et omnis
lingua confiteatur, quia Dominus noster Iesus Christus in gloria est Dei Patris.
Igitur de ascensione eius Marcus ita scribit: Assumptus est in cęlum, et sedet a
dextris Dei. Hoc idem paulo plenius refert Lucas in Euangelio, sed multo copiosius in
Actibus apostolorum. In Euangelio quidem sic: Eduxit autem eos foras in Bethaniam, et
eleuatis manibus suis benedixit
TEI zaglavlje uređeno prema PhiloLogic obrascu.
Ukonjene suvišne oznake.
monumenta diserti,
Marcus Marulus, gente generosis natalibus ortus, patrem habuit Nicolaum Marulum, uirum non modo politicis moribus et liberalibus studiis excultum, sed studiosorum quoque omnium fautorem praecipuum rei publicaeque suae defensorem acerrimum, matrem uero Dobricam,
grauissimam et sanctimonię plenam nominique suo optimo inprimis facile corespondentem: Dobrica enim Illyrico idiomate apud Latinos Bonam significat. Haec fuit Iancii Leonis Alberti soror, equitis aurati, patricii honoratissimi. Ex hac et Nicolao quem diximus aediti fuere filii sex et filia una, Marcus uidelicet, Simeon, Petrus, Ioannes, Alexander, Valerius et Birra. Quibus omnibus Marcus ut aetate ita doctrina et uitae integritate praefulsit, licet omnes uiri probi ac singulari fide insignes extiterint. Petrus, Ioannes et Valerius triremis praefectura donati naualia apud Venetos stipendia
Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1505], Epistulae, versio electronica. (), Verborum 166, Ed. Petrus Kasza [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepistulae].
Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].
Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Vita diui Hieronymi, versio electronica (), Verborum 10681, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvita].
Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Reuerendo in Christo Domino Iacobo Grassolario, versio electronica (, Split), Verborum 328, Ed. Branimir Glavičić Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [marulmarepist15070404].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Quinquaginta parabolae, versio electronica (), Verborum 13330, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - parabola] [word count] [marulmarquinqu].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Regum Delmatiae atque Croatiae gesta, versio electronica (), Verborum 4606, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [marulmarrdcg].
Kožičić Benja, Šimun (c. 1460 - 1536.) [1512], Simon Begnius episcopus Modrusiensis lectoribus bene vivere, versio electronica (), Verborum 274, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - ad lectorem] [word count] [begniusslectoribus].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1513], Epistulae anni 1513, versio electronica. (), Verborum 5324, Ed. G. Amboise [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepist1513].
Marulić, Marko (1450-1524) [1515], Iacobo Grassolario, iuris pontificii consulto, versio electronica (, Split), Verborum 274, Ed. Branimir Glavičić Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [marulmarepist15150426].
Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], Dialogvs de Hercule a Christicolis superato, versio electronica (), Verborum 8236, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [marulmardial].
Božićević Natalis, Frano (1469-1562) [1524], Vita Marci Maruli Spalatensis per Franciscum Natalem conciuem suum composita, versio electronica (), Verborum 1777, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - vita] [word count] [natalisfvitamaruli].
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.