Your search found 4111 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 2753-2816:

liber foret authenticus, immo civitas ipsa libera non esset, et talismodi confiscatio illi non competeret. Episcopus autem Zagrabiensis, jam Posonii installatus | esset, ex regia collatione ad universa ad episcopatum pertinentia, domus autem illa episcopalis semper diceretur et a priori episcopo murata reddita, civitate nihil in contrarium habente. Imo existente olim Posegae capitulo, sancti Petri de Posega dicto et Zagrabiensi episcopo subjecto, domum episcopos ab olim Posegae habuisse videbatur credibilius. Hinc civitatis fiscum nihil in illa

canonicus per capitulum eligendus et banum confirmandus stabali charactere et quidem vicecolonelli insignitus perpetuo maneat, ut hac occasione militari regulae asvescant canonici et pro banderio educendo aptiores reddantur. 6to. Ne ulla dehinc regni ablegatio sine canonico fieri possit, sed unus semper secundum morem hactenus observatum ex parte cleri Zagrabiensis canonicus mittatur. 7mo. Ut exmissus taliter praecedentiam ante vicebanum habeat, cum talem et demonstrent acta regni et praxis dicasteriorum omnium regni Croatiae et Hungariae. Haec fuere postulata capituli suis

in casum defectus, quis enim personam ecclesiasticam | arestet? in vincula ponat? processum faciat? 5to. Ratione gravissimi oneris ad regnum eatenus redundantis, quoniam talem canonicum, ut bellare contra christianos principes impotentem semper alius supplere debebit, et consequenter ipsi perpetua pax et domi stertitatio aliis aeternum onus imponendum iri. Haec scriptis satis fuse repraesentabant. Verbis autem addebant incommoda multa inde secutura et quod haec mens non nisi duorum aut trium Zagrabiae canonicorum

valeant, ideo jubente Majestate dominus comes tavernicus Franciseus Esterhazy vicetavernicum pro his in Croatia civitatibus nominavit dominum Josephum Raffay substitutum comitatus Zagrabiensis vicecomitem, ac ut is singulas quaslibetve causas per magistratuales judicatas semper revideat, revisas tavernico refferat, qui suo non contentaretur judicio, ad curiam appellantem admittat. Saluberrima dispositio facto domino Raffay evanuit. Is enim salarium sibi resolvi ac de eo assecurari dum voluisset, causas antea revidere nollens quam mercedem haberet, magistratus per

inclusive omnes officiales militares constituat, aequale cum aliorum regulatorum militum rango habituros. Colonellos tamen erga propositionem bani princeps resolvet. Praesidia nationali milite confiniario implebuntur. Supremum capitaneatum regno conferendi jus confirmatur ea spe, quod illum semper banis conferent. Banus vero denominabit vicecapitaneum confiniariae militiae. Arma aliaque bellica suppelex per principem subministrabuntur. Commissarium pro confiniis eligendi regulandique potestatem regnum habeat. Excepto extremae necessitatis casu, regnum a condescensione militari, juxta

ipsi, ut capitulum emolumenta accipiat et suum canonicum exolvat, quod capitulum spondebat hactenus. 2. Si resignaverint: amissio Dubiczae certa, proventus illi incerti; | aggravia quae metuebant, incerta. Et si eam visum non fuerit conservare, postea resignare semper poterunt, ubi et resignationis suae qualem talem rationem dare valebunt, nunc autem vix esset alia, quam interessentiae et vindictae. Adductae per contrapartem erant rationes illae, quae per regni ablegatos Viennae objiciebantur. Sed ut supra solutae. Quare his utrinque perpensis ab omnibus

etiam officium cum scitu bani pecunia vendere et istud plerumque contingebat in banorum permutationibus, qua occasione solebant a confiniariis accusari | de gravioribus saepe excessibus. Vexilliferos autem, decuriones et haramias commendantes constituebant, pacto semper precio. Et cum precium jam satis pro commendantum avaritia crevisset, banus Esterhazy sanxerat, commendantem a vexiliffero accipere non audere plus fl. 100, a decurione non plus quam aureos 4, ab haramia aureos duos, vaivoda autem medietatem, quod ipso bano servabatur, sed

episcopi ob parochias illas, quae in districtu et provincia Metlicensi Aquilejensem recognoscunt. Inque 1. Quia legibus regni et articulis etiam diaetae anni 1741. partes illae earumque decima regno et ecclesiae Zagrabiensi atribuuntur. 2. Quod Zagrabienses episcopi partes illas ad se pertinere semper contenderint et inde Zagrabiam venientes ad ordines promoverint sine dimissorialibus ullis tanquam proprios dioecesanos, et etiam actu in diversis beneficiis etiam curatis tot tantique accomodati essent. 3. Quod cum regnum has partes ad Croatiam pertinere praetendat

hujus suprascriptus dominus Raffay praecedentiam ante ordinarium comitatus Posegani vicecomitem modis etiam indebitis praetendebat. Cumque pro domino Novoszel deliberatum vi legis et consvetudinis fuisset, idem praetendens sub decursu totius congregationis ad tabulam sedere noluit, sed foris semper permansit. Reliqua congregationis hujus haec fere fuerunt. 1. Secundum novam conscriptionem impositio ad quemvis fumum in fl. Rh. 30. Sed cum pagi episcopales, item familiae Erdoedianae nimium aggravati fuissent, Zagoriani autem alleviati admodum, nec posset in promptu

ipsi instar gregariorum agendo, obeundoque ad compositionem usque tumultus. Confiniarii autem ad campum penes Komogovinam sese congregarunt, per dies octo ibi permanentes, tum data sponsaque fide, inde casas | repetierunt proprias, hac tamen per expressum lege, ut semper adesse, congregarique eos oporteat, dum vel hoc exigerent circumstantiae vel ipsis a Theodoro mandaretur. Colonellus Kleffeld Kostaniczae mansit ipse, eamque fortificare arcem non destitit, missis ad congregates Komogovinae tumultuantes nunciis, ut causam darent tumultus, quod tamen sincere

terrena excolere non possunt. 6to. Quod occasione regulationis nulla schismaticorum facta sit reflexio, neque ex ipsis promoti, ut knezii eorum, ad subditalem consequenter cum colonis suis eandem conditionem redacti sint. 7mo. Quod etsi quis schismaticoruni promoveretur, salarium tamen duplo minus semper habiturus sit ab extero officiali. 8vo. Quod religio popaeque eorum ab officialibus contemnantur, spernantur, nec obtenta hactenus a regiis Majestatibus privilegia curentur. 9no. Quod majora ipsis regulatio inferat damna, expensas, nam pro tot officialibus domus in terris a se emptis vel

sibi ipsi plurimum nocuit. Sciendum 3. Naturali quadam aversione alieno a me esse animo (nec Deum testor superosque, eccur? scire vel fingere possum ipse) dominum majorem praepositum Sigismundum Sinersperg et dominum canonicum Nicolaum Magdich, qui a teneris, dum puer adhuc fuissem, me modo omni semper abominati sunt, neque divina omnipotentia facere talia possem, quibus ipsorum affectum non dicam mereri, sed placere odium possem, ut posterior coram quodam confessus sit, se summe infernum ob odium mei metuere. Uterque autem horum suos in capitulo habet contuberniales, qui eo ipso, si

coram ablegatis capituli ad diaetam dominis Putz et Chegetek, uti ipsi mihi retulerunt. Attamen quamvis res ita sit, ego culpor feriorque. Idem quoque episcopus, cum majores a capitulo summas accepisset mutuas, licet ego neque vel numum levaverim, vel dandum proposuerim, sed canonicus Knkuljevich semper, attamen istud quoque ad me referebant. Sciendum 6. Quod actualem dominum episcopum concernit, quamvis a denegato mihi allodio suo in Nova villa habito (quod attamen mihi se daturum coram ipso episcopo aliisque iu coena apud episcopum promiserat) statim alium, ac ut canonicus fuerat,

nullatenus deberet, neque possit alterutram promotionem, nisi postquam constiterit, qui legitime electi forent. Hoc autem vel probent jus patronatus praetendentes episcopi, vel per eosdem electi, capitulum autem in indifferentia maneat, hacve ratione et Viennae et Romae, si eorum res devenerit, semper laudandum fore. Placuit multis opinio, | assentirique videbantur. Attamen, cum declaratio Paxii non fuisset capitularis, ipseque circa canonici promotionem variasset, asserens postea, se de canonico non bene abservasse episcopum, de candidatione actum

fieri potest modo solennissime contradico et protestor, congressumque illum diei 14. Decembris nullatenus capitularem fuisse vel pro tali censeri debere, neque me pro tali eundem habere, virtute praesentium declaro, superindeque si opus fuerit authenticam recognitionem mihi a capitulo exhibendam semper omnique tempore peto et reservo. Huic autem episcopo electo exhibitae scripto contradictioni adjeci in pagina alia folii ejusdem etiam rationes, quae ad hoc me permoverunt. Videlicet 1. Metum regaliae formalis, quae quid sit docent autores et vix vel fingi ratio posset, qua actus iste a

Zagrabiensi beneficiorum de gratia et collatione juris principis gaudebat, prouti haec non solum ex ecclesiae hujus monumentis forent certissima, sed indubie etiam in protocollis aulico Hungaricae Majestatis Vestrae sacratissimae cancellariae invenientur. Egoque in dubium vocanti comprobare semper paratus sum. A Francisco Erghelio, qui fors ultimus super jure patronatus hujus ecclesiae donationes regias distinctas acceperat, passim Zagrabienses episcopi beneficia universa, etiam praeposituras et abbatias conferebant, ita tamen, ut jam Romae ad mentem 1. tt. 11. confirmati ejusmodi

Kemlek resolutus, pure 1728. exemplum, quando post confirmationem Romanam, quamvis necdum consecratus, Braniughius tres promoverat, proponebat subjungens, aulam ignorare tempora, capitulum in favorem modo electi episcopi pro honore ipsius, cum eidem despectui foret, si unus canonicus vinceret, semper nomine electi Braniughium accipere posse, quousque in hac ecclesia juramentum non deposuisset, | ac hoc in passu favere multum posse episcopo, tametsi cum aequivocatione, immo pro honore tuendo capituli debere plane, dicetur equidem, canonicum unum episcopum

medio etiam domini Putz et canonici Paxii. Sed ut electo resignem, cum me triduo disponere nullatenus potuisset, tandem ut et aulae resignem consensu, subjungens, supplicare saltem poterunt, ut a se promotos Sua Majestas tolleret, ac suum consensum praebeat pro episcopali tuendo honore, quem mihi semper proponebat. Ergo habita fide mea de facienda resignatione visoque resignationis conceptu ac litteris, quin iisdem a me copialiter expetitis, die 31. Decembris mane circa horam septimam, primum astute procuravit, ne ad ecclesiam veniam, improvisse me onerando concione

Contrapars nec hiscere fidens, de annua pensione sub capituli obligatoria, nec quidquam proposuit. Rem nescio quomodo retulit episcopo, meque denuo causam fecit impeditae suae intentionis, quod, quemadmodum relatum accepi, idem dixerit: Ille, me intelligendo, meis saluberrimis intentionibus semper debet adversari . Nescio, an me reum apud Kollerium fecerit episcopus, ille tamen festa precanti nec respondit. Utut sit, istud certissimum, rem universam per quempiam Viennam fuisse significatam, ibidemque innotuisse, ut et mihi fuerit perscriptum. Quin suspitio ad me et Reessium fuerat,

banus neo regulatam militiam solvi. Reposuere status pro hoc anno impositionem pro illa factam non esse, quidquid attamen pecuniae in cassa haberetur, eo convertendum decernunt. Ex his videas posteritas, quas hac aetate et anno habuimus homines rempublicam gubernantes. Acta testantur loquenturque semper publica, in anno adhuc 1749. taxationes, impositiones, dicas Transcolapianis atque aliis fuisse pro exsolutione impositas et per brachium exactas, | et quidem anno 1749. pro hac militia in fl. Rh. 31272, anno sequente 1750. assumptis existentibus

convocandorum inde ad diaetam instar aliorum Hungariae comitatuum rationes eas posuisset, quod statibus Croatiae rationes eorundem accipere renuentibus, sed ad consilium locumtenentiale submissis informationem circa tales habere nequeuntibus, cum nihilominus in diaeta de quanto contributionali semper ageretur, necessum est, ex singulis comitatibus ablegari deputatos, a paritate comitatuum Hungariae, praecipue secundo, quia ablegati Croatiae ignorarent inferiorum partium Sclavoniae situm, maleficia beneficiaque. Neque, si legatis Croatiae adjungeretur unus nomine inferioris Sclavoniae

specificeque demonstratur interessentia, et data in causis parti utrique litigantium consilia, acceptaque ab utraque parte regalia. Carpitur quoque eodem tabula banalis, nominatim assessores Naisich, Putz et ex parte magnatum uterque. Aegerrime tulit hoc Busanius, attamen dissimulavit, suspicans semper, vicebani notitia pasquillum prodiisse. Quidquid sit, Viennae res tota innotuit, quamvis Busanius Viennam nunquam submisisset. Dicebaturque in eodem, quod latine edendum Debrecini noverit Busanius. Quis tamen author fuerit, ignoratur. Noverit autem lector, Busanium inter se vicebanum Rauch

nocte diem hanc praecedente translatus est. Fuit patria Turopoliensis, societatem Jesu Zagrabiae ingressus, pietatis, quae posuit in tyrocinio fundamenta, nunquam dimisit. Postquam in eadem societate studia absolvisset, totum se apostolicae vitae dedit, annisque integris 24 eodem et constanti semper spiritu et ferventissimo zelo animarum saluti per missiones, ut vocant, Szegedianas dedit navavitque operam, fructu plane centesimo et ipsi Deo cognito. Peragrabat autem dioecesim hanc Zagrabiensem totam iteratis vicibus docens, praedicans, absolvens, et exemplo vitae suae vivificans et

neminem etiam parochorum divertere solitus, sed aut in obvio aedificio sive quopiam foenili vel in humili quadam casa requiescens, reliquum diem in templo vel penes consumpsit. Atque hoc de loco in locum progrediendo tota aestate, vere et autumno servabat incredibili hominum undique concursu, ut semper sub divo sive aperto in aere eum concionari oportuerit. Hyeme ad quodpiam religiosorum suorum domicilium se recepit, ubi conciones, catecheses festis dominicisque habuit, ad infirmos exibat et ad se recurrentibus consilio fuit. In confessionalibus

parochias procuravit, fructum denique maximum ubique attulit, ut vere virum Dei et apostolum eum fuisse indubium sit. Fuit autem mitis et humilis corde ac ore, gravis nemini vel molestus. Corpore mediocri et sangvineo, carnosus mediocriter, infirmus tot inter labores et fatigia nunquam, pectore semper forti, non sine singulari Dei gratia et admiratione omnium, qui labores eius et fatigia, parcitatem quoque victus combinabat. Tandem 1753. ex Jaurinensi dioecesi, ubi prope Sopronium aestatem transegisset, Zagrabiam sub hyemem rediit et 31. Decembris in templo divae Catharinae, cum vesperi

videre mortuum omnibus cupientibus oportuitque votis populi satisfacere. Sed cum major esset concursus, ad preces magistratus civitatis Zagrabiensis aliorumque virorum nobilium in ecclesia sanctae Catharinae contra morem alias Jesuitarum fuit biduo expositus et pictus pro memoria aliorum. Sed semper vividus et corpore tractabili, ut vivus in tumba videretur, ingratum odorem nullum spargens. Tandem die 4. Januarii summo undique concursu ad sepulchrum repositus est. Quia autem in labore et fatigiis vixit, ideo sine labore et infirmitatibus in actuali charitatis exercitio de mundo

episcopo, qui tunc Georgium Reess et Nicolaum Magdich revisores nominavit. Volebant autem tradendum sibi a me opus integrum. Ego assentiri non potui, quod, exemplo Roich Josephi et Franciscae Tompa monialis Zagrabiensis edoctus, sciverim opera, quae integra dantur ad capitulum pro revisione, semper perire, prouti et mea sancti Francisci Salesii Philoteae traductio, quam ut parochus fato praeposito ut tunc vicario dederam, periisset nec visa est unquam amplius vel inventa. Item odio ad publicam notorietatem mei considerato, et vel maxime perpensis prioribus rationibus, tanto fortius,

idem est. De vineis qualis fossurae. 7. Emporii major distantia et consequenter lucri alicujus spes minor. 8. Lignatio focalis si ematur, maleficium magnum est, et quanti currus veniat, exprimendum. 9. Aeque pascuatio et glandinatio ac alia necessaria, uti vestes, instrumenta lignea. In quibus semper interrogandum, unde talia emant et ex quibus mediis. 10 Locus num nebulis, ut fuligine pereat frumentum, tempestatibus uti grandini, ventorum injuriis et corruscationibus sit obnoxius frequentius, ac unde in talem casum sibi prospiciunt. 11. Num a quopiam graventur, et unde et a quanto

saepius respondisset, exturbasse ab officiis, locumtenentem talem procurasse, quem regerent. Cancellarium Hungariae superasse, pluraque talia. Neque illi pro Erdoedio esse sed pro domino Busan, qui postremam fumationem fecisset, atque nos sic operari debere, ut is salvetur. Dein Montem Claudium semper ingeminabat, quid ex eo futurum est, quod viri divites inde facti, plurimaque talia, uti habendum non esse respectum nisi servientium. Hinc quorum subditi erant gravandi insinuabat, nempe comitis Draskovich, quia praemissis 4, uti nollet. 2. Auersperg, episcopales, capitulares, atque hunc in

et coram ipsa commissione, quin punirentur, suam testati sunt proterviam. 4to. (Raffay stante commissione suam jactat cum effectu potentiam.) Innotuerat quoque Althamio, dixisse Raffajum, commissionem non semper futuram Zagrabiae, se autem cum reliquis permansurum. Rem hanc tulit aegerrime et inquisitionem desuper collectam misit principi cum opinione non sperandae pacis, si hi in officiis permaneant; cum enim se praesente talia jactare praesumant, quid se absente futurum? Et magno sui infortunio

agere, uti accusabatur Raffay, et de hoc et pluribus gestis officiis. 3tio. Demum, tanquam ex prioribus confluente, forma et idea regulationis continebatur. Videlicet aut constituendum erigendumque gubernium, cujus banus, aliunde persona semper militaris et conspicua, praeses sit, ad conservandum hunc regni baronatum, membra autem sive assessores ex quovis generalatu, nempe Carolostadiensi, Varasdinensi, Eszekinensi et banalibus confiniis, unus, per Suam Majestatem nominandus, ex schismaticis unus ob eorundem privilegia, ex clero

et aulam defraudant et populum. 3tio. Monduram, quam regina in pleno solveret, vix octo milibus dari, residuum Scherzzerio emansisse, immo cum nec 16 milia proditura ex generalatu sint, Scherzzerium generalibus cum magna aulae deceptione reliquisse campum, ut eisdem semper aliquid emaneat iidemque ditentur. 4to. In ipsa procuratione mondurae multum emanere. 5to. Vigilias praestari in vestitu plebeo et rustico. Plurimaque alia. Credebat Kleffeldius, rem se gratam praestare Petazzio.- At Petazzius, cum hanc

Me sperare non debere, ut tam passionati agant legaliter. 2do. Semet observasse, nil magis eos gaudere, quam ut ex contumacia ferant judicium. Quo lato, res meas dissipabunt nunquam rehabendas, novum ponent canonicum difficilius ejiciendum, et me in via novi constituto semper difficilius acturum multiplicaturumque processus, atque antea moriturum quam terminaturum. Igitur cum ad quaerendum protonotarium tempus termini proximum locum non svasisset, comes se mecum Zagrabiam ire offert, assumere plenipotentiam non recusat (quia ob episcopi offensam nemo Zagrabiae

quas et quales haberent probas. Tacuere ambo. Tum ille: viderent, ne hoc ipsum occasio suae promotionis sit. Paxi audita a Lukauszkio pluribus dixit et plane in capitulo proposuit. Malenich, in ea se fide fuisse, asseruit, quod crimina dicentes probas illi sint suppeditaturi, et semet semper recursum habiturum ad capitulum. Gradinszki ad caeterorum risum mirari incepit, quod fiscus probare deberet quidpiam, voluitque, ideo privilegiatum dici, quia probare nunquam deberet, sed alter diluere, et, si non dilueret, pro convicto haberi. Videbatur ejusdem opinionis esset Reess, Paxi

depictus et in concionibus Paulo vel Chrisostomo comparatus, ab eodem ad canonicatum promotus exstitit. Sed nec concionator vel ultimis comparandus, minus doctus, vel in aliquo genere qua canonicus apparuit, quin temerarius et rudis. Praepositi tamen Sinersperg gratias habuit, cum ipse talibus semper addictus exstiterit et vel nomen doctrinae exhorruerit, ut ab eo plane exsecutor substantiae suae et voluntati ultimae fuerit constitutus. Hujus ergo morte vacabant iterum beneficia. Supervenit quoque resolutio regia de nominato in praepositum lectore Putz. Dici nequit, quod qualeve gaudium

Joannes Busan, Georgius Petkovich, Thomas Schytaroczi, et pro actuario Petrus Ballog, ut sequenti anno atque sub decursu banalis tabulae operarentur. (Joannis Busan deutri puncta.) Porro Joannes Busan, in publicis regni negotiis pertractandis semper, infelix, quod nec unicum eidem commissum unquam beneverterit reipublicae, ob ejusdem subtilitates sive quod rem non perceperit et sit assecutus, uti eam ex praemissa dispositione regia intelligere poterat, sive fine alio, quemadmodum hujus deputationis directorium esse observabatur, sic

Belunum, Udina, Istria Venetorum, Venetique totum Forojulium, Carniam, Carinthiam ad se pertinere asserunt et, ut his potiantur laborant. Foedus autem istud inter Romanam curiam et Venetos tam arctum est, ut quamvis ad illudendum potentiis aliis dissensiones persaepe habuerint, hae tamen fuere semper ad speciem, in re autem nunquam semet deseruerunt, ut hujus loci non est deducere. Et in veritate ad servandam Italici nominis et Italiae majestatem salubrius nil cogitari potuit. Sed haec hujus non sunt instituti. Quare -235­- Diviso intra Carolum et Nicephorum imperio,

Austriae quaestiones, et praecipue sub Ferdinando II., uti in historia nostra ecclesiae Zagrabiensis suo loco retulimus has et alias, tamen ita fuere providi, ut, vix nominato uno Aquilejensi patriarcha, alium ei coadjutoris darent titulo, protegente | eos semper Roma, quin et in pactis cum Austria publicis favorabilis sibi eatenus quidpiam perpetuo obtinerent, quod eo facilius assecuti sunt, quia Austria haereditarium non habens imperium, nec illud tam facile semet obtinere posse providens, de augendis haereditariis sibi provinciis, consequenter

sibi eatenus quidpiam perpetuo obtinerent, quod eo facilius assecuti sunt, quia Austria haereditarium non habens imperium, nec illud tam facile semet obtinere posse providens, de augendis haereditariis sibi provinciis, consequenter subjuganda Hungaria,quae pars imperii occidentalis non esset, fuit semper magis solicita, ut ratione hac facilius et imperii habenas teneret, Adriatici maris imperium cessum Venetis. Immo quia Venetae, partes has occidentalis imperii non esse, docerent, Austria ad has sibi asserendas privativo haereditario jure fuit semper sollicita, et praecipue sub Maximiliano,

pars imperii occidentalis non esset, fuit semper magis solicita, ut ratione hac facilius et imperii habenas teneret, Adriatici maris imperium cessum Venetis. Immo quia Venetae, partes has occidentalis imperii non esse, docerent, Austria ad has sibi asserendas privativo haereditario jure fuit semper sollicita, et praecipue sub Maximiliano, Ferdinando etc. Sub quibus Venetae et insulis potiti sunt, et dominatum suum extenderunt per Istriam et Croatiae partes. Mortuo Carolo VI. cum ei Carolus VII., Bavariae elector, successor in imperatoria dignitate datus fuisset, et haeres

judiciariae assessore. In deputatione hac mensurae dominales juris montani examinatae, visae reformataeque. Rusticis satisfactum et deputatis numeranda erat convictio, quam illi dein dabant rusticis. Si quae fuisset quaestio intra dominos terrestres et rusticos, ab his deputatis decidebatur, et semper ferme in favorem rusticorum. Taliterque finis rei taediosae tandem impositus est, magna Naisichii apud aulam commendatione et merito. Dicebant in hac deputatione etiam rusticis, quid quoad eos decisum sit, quod jubente et volente aula successive et post finem laboris, atque jam sub novo

ob respectum et praesentiam locumtenentis omnibus, in veritate autem et animo majori potiorique parte gaudente, quia ob bani e regno absentiam omnes in regno ab anno 1748. factae innovationes ac dissensiones evenissent, talesque absentibus banis | e regno semper viguisse, et hominum perhiberet memoria et regni testarentur protocolla. Scripsit plenas teneritudine mareschallus Batthyan ad regnum litteras et statibus valedixit. Sed quod miramur estque singulare, scripsit vicebano quoque Naisich singulari expressione sui erga eum affectus.

Saxoniae cum rege Borussiae tractatu sibi consulit. Verum Saxonici status circumstantiae ac praecipue reginae captivitas, quae in resoluto Borussiae rege nec apparentiam caeremoniarum promittebant, ipsius quoque regis Poloniae ratio, qui Koenigsteinii sic detinebatur, ut semper a discretione Borussiae regis steterit, praecipue postquam Saxones, ut Braunio propiores fierent, relictis castris Albim quidem superassent, sed paulo post a Borusso depraehensi maleque mulctati amissis perditisque impedimentis omnibus, legiones 4 captivas Borussi fecissent, inutilem Braunii

clavem comperit, claudendumque archivum ordinat, jubens persolvi artificem, recipiendae novae clavis oblitus. Haec ergo quia penes proditorem mansisset, abeuntibus ad prandium collegis suis, clam, asportabantur involucra communicationis aularum ad ministrum Borussiae, qui talia copiabat, et large semper cancellistam remunerabatur. Quo facto universa regi Borussiae patebant consilia et occultissimae aularum intentiones. Regis Borussiae consilia. Weingarth, legationis Austriacae secretarius, profugit ad Borussum. Borussus Austriam

ideo oblationem privative attentasse, ut vel sibi emeret banum vel duobus illis potiretur milibus, quia per articulum regni docebit bano assignatos, quietantiam autem bani producturus non esset, neque praetendi posset, hinc eidem bani honorarium remansurum. Et fraudis hujus intuitu per deputatos semper honorarium offerebatur, perceptore excluso, qui dein ad status reduces referebant bani responsa et, bano non acceptante, restituebatur aes honorarii perceptori, de quo dein ei fuerat ratiocinandum. Dimissis comparentibus ad introducendum banum, ille Varasdini remansit

se persolutos non esse, uti eis videbatur, fraude autem et indignitate prodeunte neque vel ullo pejerare volente, ut species sit in processu et apparentia, confinxerunt praefati Goymerecz canonici testimonium, quasi ego in Radichianis rationibus (quas nec dedi nec dari obligabar, dare tamen semper possum) in fl. Rh. 700 convictus fuissem. Superi norint, per quem, coram quo, ubi? Umbra haec attamen falsumque Goymereczii testimonium in processu mansere. Tertium fuit crimen furti, ob non datas collegii Viennensis, cujus rector 1748. et 1749. fueram, rationes. Quod

judicio fuisset protestatus et Delinichii malitiam detexisset, quibus eum adhortatur, ut veritatem non dicat, immo scrupulum conscientiae sibi non faciat, si false fuerit testatus dixeritque, protestationem illam suum opus non esse et a me confictam, quia quoad mendacium confiteri poterit, et semper gloriosius ei erit, si cum episcopo et secum senserit, quia episcopus laborabit pro ejus promotione et potens est eum obligandi, ego autem non possum. Rogatque eum, ut ad se compareat, quod illum sit instructurus, qualiter testabitur. Jurare autem non admittet, sicuti neque alios. Verum

ferme omnes fuerant, primo legere inceperunt allegata, obstupueruntque, et quae in iis continebantur et quas dictassent sententias, dum finalis ferenda erat, singulis horis et diebus aliarum fuere opinionum. Primo die simpliciter me absolvendum censuerunt, uno Malenich excepto, qui tametsi actor semper interfuit suaque eos garrulitate atque, uti voluit, rerum interpretatione distrahebat. Cumque metueret absolvendum me simpliciter, dixit, episcopi eam esse voluntatem, ne se coram orbe prostituat, quod fieret, si absolverer, praestareque, cum jam per mandatum transmitti debeat processus, ut

est florentissimum Hungariae regnum, quod tu, carissima in Christo filia nostra, haereditarium accepisti, quodque ad christianae ditionis et gloriae terminos proferendos, vel propter bellicosissimae gentis fortitudinem omnium aptissimum, vel propter locorum naturam opportunissimum adhuc quidem semper habitum est et fuit. Neque vero quisquam ignorat, quam multa et quam egregia facinora pro tuenda propagandaque Jesu Christi religione gessit nobilissima Hungarorum natio, quam saepe manus conseruit cum teterrimis hostibus, iisdemque ad communem christianae reipublicae perniciem erumpentibus

pulcherrima exempla virtutum reliqui in regno successores non sunt perpetuis temporibus imitati. Quam ob rem nemini mirum videri debet, si Romani pontifices Hungaricam nationem ejusdemque principes et reges ob maxima et egregia illorum erga Catholicam fidem et Romanam sedem merita amplissimis semper laudibus ac privilegiis condecoraverint. Quale est illud imprimis sane honorificum, quod ante reges, quando prodeunt in publicum, tanquam splendidissimum apostolatus insigne crucem gestat episcopus, idque ex hujus sanctae sedis concessione, quo ostenditur Hungaricam nationem atque ejus reges

quando prodeunt in publicum, tanquam splendidissimum apostolatus insigne crucem gestat episcopus, idque ex hujus sanctae sedis concessione, quo ostenditur Hungaricam nationem atque ejus reges gloriari unice in cruce domini nostri Jesu Christi, atque in eo signo pro catholica fide et dimicare semper et vincere consvevisse. Habent hoc etiam Hungariae reges, ut a plerisque omnibus isthic appellatione certe magnifica et gloriosa reges apostolici salutari et nominari soleant, cujus quidem sive consvetudinis sive privilegii fons et caput ignoratur. Nos autem, qui praedecessorum nostrorum,

notam et ministerii Jesu Christi, quo tamen Jesu Christi famulatu verissima ac nunquam interitura regni gloria continetur. Habeas hoc sive testimonium sive praemium ardentissimi illius propagandae catholicae religionis studii, quod a majoribus tuis antiquissima laudatissimaque serie deductum semper majoremque in modum augere studuisti. Quod quidem honoris ornamentum trades optimo svavissimoque filio, ad quem maternae haereditas gloriae et factorum imitatio pertinet. Habeas denique has quasi primitias pontificiae caritatis et benevolentiae, qua Majestatem tuam apostolicam prosequimur,

Paulinorum facto inauditam sententiam competere reposuit, tum statuto Paulinis et judicio libro quodam patris Malechich Paulinorum quondam generalis ex eodem monstravit: monachum omnem, quidquid aquirit, non sibi sed monachis aquirere, atque in hoc salvari paupertatis votum, posseque jurare semper, nil se possidere vel aquirere aut habere, cum nil sibi aquirat; neque monachorum valere testimonia sine superiorum consensu, quia, cum mundo videantur mortui, pro mortuis imputantur. Pluraque similia: ac demum in casum litis respondere obligari provincialem cum definitorio dominium

per hos ageretur, ac ipso jure nullum, nisi monachus jussu provincialis ageret, quo in casu haberet ille obedientiae meritum et secundum provincialis mandata eum agere debere. Provincialis autem facilis esse debet, ut privative per monachos agatur, | quia revocare semper poterit annulareque monachi factum, si sibi non probaretur aut esset religioni contrarium; esseque hoc magnum arcanum religiosorum saecularibus impenetrabile, qui nunquam probabunt, monachum talem scitu et jussu provincialis egisse. Quo ex autore, dicebat Krajachich, ruit a

varie disserebat, jam, quod primas in se haec assumpturum dixisset, referendo, jam, damnari emptionem a consiliariis, narrando, jam, haec esse accessoria ad quamvis domum, demonstrando, Zagrabiae etiam ac ubivis; denique modo haec, modo alia, prouti ferebant circumstantiae (semper attamen variando), exaggerans. Observans attamen, diversimode de his sentire canonicos, posseque mori episcopum, ac se a successore affligi atque ab ipso capitulo, ut mihi accidit, totus perplexus et in cogitatibus continuis vixit. Opportune illi enatae sunt circumstantiae binae: prima

suum Viennae rectorem, dum convictorem ageret collegii croatici, capit hospitium. Iste, ut favores mereatur episcopi, cui ante invisus fuerat, praedictam proponit Rosaliam, rem secus sine remedio esse. Cum Suvichiana esto contracta fuissent sponsalia receptaeque mutuo arsiae ob respectum episcopi semper invalidanda, spondet atrahitque ad haec remedia desperatum juvenem. Qui episcopum veritus, cum accedere deprecaretur, Kukuljevich rei totius adest optatus ab episcopo nuncius, remque se fecisse narrat, ut Keglevich uxorem ducat Rosaliam. Kukuljevich albae galinae factus apud

Undecimo. (Mors canonici Pogledich) Die 26. Aprilis Zagrabiae hora 11 ante meridiem obiit Josephus Pogledich, canonicus Zagrabiensis et Goricensis archidiaconus, annorum 60., canonicatus 40. Vir rectus corde ac omnino bonus optimaeque semper famae, una loquacitate et dicendi gratia carens. Eodem statim die episcopus Vugrae degens resolvit canonicum Joannem Skergatich sublectorem ac antea in Gradecz parochum, archidiaconum Goricensem Josephum Galliuff, hujus loco Kemlek nomiuavit Antonium Zdenchay, Varasdinensem Joannem

tum aereas formabant praetensiones, politici totum militaris jurisdictionis terrenum, militares politicorum terrena petebant, et post transactos dies aliquot in simili otio, clemum vetus a Ferdinandi I. opocha, similium commissionum occassione diaetarum hungaricarum semper intercessarum, erupit maschera ex submissis Vienna instructionibus; nempe progrederentur per loca praecipua, videlicet ex Czirqueno, acl Montem Claudium, inde Crisium, Capronczam, Veroczam, ac ubilibet audirent notarentque partis utriusque lamenta, accusationes, hasque pure conscriberent,

majorum nostrorum incuriam, ut a saeculo et amplius monumentorum diplomatumque regni hujus non solum curam habuerint nullam, seđ, ubi haec essent, plane ignoraverint, horumque deffectu, ut videre est in articulis annorum 1715. etc., plurima Croatis modernis sublata sint. Provocabant semper ad diplomata, quae ignorabant, nec fuit, qui curam eorum susciperet. Ego postquam amore patriae maximо meo fato studiis me iis dedi, quibus hanc е tenebris atque anterioribus praejudiciis eriperem, partim filios ejus excolendo, partim ad juris aequitatisque principia reducendo mores ac

autem ejusmodi tempus ad medium Martii. Hоc anno die 30. Augusti Zagrabiae media sexta mane obiit Nicolaus Sigismundus Thauszy, episcopi Zagrabiensis frater uterinus et germanus, homo rudis, excessuum plenus, ut passim Palaszika nuncuparetur; rebus temporalibus semper immersus, ut praefecturis, negotiationibus et vitiis aliis, dempta veste in eo clerici nil fuit. Antea saepe castigatus poenis etiam publicis, a fratre episcopo 1752. factus canonicus, tum archidiaconus Vasca, deinde Bexin praepositus infulatus titulo de Кое,

et vitiis aliis, dempta veste in eo clerici nil fuit. Antea saepe castigatus poenis etiam publicis, a fratre episcopo 1752. factus canonicus, tum archidiaconus Vasca, deinde Bexin praepositus infulatus titulo de Кое, vicecolonellus Dubicensis, episcopo et capitulo semper ob vitarn et mores pudor ac dedecus. A morte sua fabula prodiit, eum Dubiczae in habitu militari saecularique vagari. Huic in archidiaconatu Bexin successit Josephus Galliuff, in canonicatu Antonius Pullai ex parocho Oboroviensi et Posegano.

et oeconomicis occupari oportere. Tertio, protonotarium cum bano lusisse, ut sic etiam in judicialibus eluderetur, dum assessores quinque nobiles praevalituri sunt adversus opinionem suam, si, per inconcessum, duorum magnatum et praelati haberet conjunctionem; nam vota quinque adversus quatvor semper praevalebunt. Praeterea occupare studere nobiles omnia; habent enim comitatuum officia, habent tabulae districtualis, et sic obtentis tabulae banalis habenis manifeste magnates et clerum sibi subjugare intendere. Quarto, gravissime etiam habitum est: nec fuisse admissas instantias, sed quasi

dehinc banalia confinia. In reditu suo Vienna narrabat Zlatarich, quaevis minima Viennae sciri et neglecta sub hoc bano jacere confinia, promoveri ad officia servos, ac ad annum totam Croatiam consilio aulae bellico subjiciendam. Plurimi hoc salutare futurum e clero dicebant, quod facilius semper clero fuerit cum extraneis et praecipue Germanis quam domesticis; et experturos sic saeculares, quid quaestio appellationis sit, nempe dum per eam imperare clero voluerut, dejicientur ex alto imperio; pluraque ejusmodi de cassa inferius dicturi.

Chabar restituendae ex catastro expungi poterunt, cur non et caetera. Itaque ducto protocollo partium tandem est, rem a Majestatis decisione praestolari. Laudem summam promeruit vicecomes tum ob destructas commissiones priores, tum vel maxime ob allata fundamenta et in archivum reposita, quibus semper doceri poterit, partes illas ad Croatiam pertinere, praecipue in casu secuturi aliquando regis, qui Carnioliae dux non esset. Justas laudes et fatigii mercedem jure expectabat vicecomes; sed ob zelum hunc invidi eo plane pertraxerunt banum, ut primo exaggeraret vicecomiti, scire se, cujus

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report