Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: malum Your search found 1290 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 370-451:370. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Nemo uirorum illorum qui uocati sunt gustabunt coenam meam.
Et cum summi boni participes esse nullo modo possunt increduli,
additur dolori cumulus,
quod continuo post uitę huius finem summum malum subire cogantur.
371. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] prodant |
et spongiam fellis calamo impositam ori eius offerant,
illis ipsis qui olim hoc egerunt deteriores.
Siquid eos petieris, porrigent tibi
pro pane lapidem,
pro pisce serpentem,
pro ouo scorpionem.
pro bono uidelicet malum,
pro ueritate mendacium,
pro antidoto uenenum.
Quo autem facilius illos declines,
audi Dominum dicentem:
372. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] postremo sese offerant Christo, ita ut ipse digito tangat eorum aurem | et saliua palatum, nunquam sanitatem consequentur . semper ad ea quę salutis sunt, surdi et muti erunt. atque ut ita etiam ad malum sicut ad bonum surdi et muti forent. sed ut deterius peccent, et leuam aurem habent, qua ea quę carnis sunt auidissime auriant , et sinistram linguam, qua uel nugas garriant | uel alios infament uel proximo maledicant. Quod nisi tandem ad Christum adduci se
373. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ab oculis tenebrę illę, in quibus spectandarum mulierum concupiscentia habitabat | uel delectatio aliquam uanitatem uidendi uersabatur, cęlum-que ac sydera contueri incipies | et per ea quę uidentur ipsa Dei inuisibilia contemplari. Quod si te auditus et loquendi intemperies in malum pręcipitant, surdus et mutus es. quia, dum te audire uel loqui ea quę mundi sunt nimium delectat, ab his quę Dei sunt, et aures auertis ne audias, et os comprimis ne loquaris. Cum surdo igitur et muto a Domino posce remedium | Ille huiusmodi | hominis aures digito
374. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] respuunt ac repellunt,
dum pręceptis eius contraria operantur.
O miram mentis peruersę cecitatem!
non uident quam labile bonum sit mundanę luxurię uoluptas cui
adhęrent,
quam firmum et stabile
375. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] in ignem | nunc in aquam cadere solere dixerunt. Inconstans igitur ut luna mutatur | et cum iam pene plenus bonorum creditur, tunc deficere incipit. cum-que alternis moribus agitetur | et nunc igne charitatis incalescat nunc aqua malicię frigeat, promptius tamen ad id quod malum est rapitur | et ad peccata declinat. Quam autem difficulter ne in scelere perseueret effici queat disce. Lunaticum hunc apostoli curare non poterant; a Christo sanatus est. qui ipsis mirantibus, quare sibi id non licuerit, dixit | hoc demoniorum genus non posse eiici | nisi
376. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] factis aut dictis, verum etiam in ipsa cogitatione possit esse peccatum? Rem alienam iniuste concupiscis, bonum alterius inuides, lęsus uindictam appetis, uisę mulieris Venereo amore turpiter exardescis. et quodcunque malum ita cogitas, ut si posses, perficere uelles, ab illo, qui etiam occultorum iudex est, pro facto tibi imputabitur. Aliter enim Deus, aliter homo iudicat. Deus quem nihil latet,
377. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nihil nocent. Nocent autem, cum eas dominari permittimus et cum scelus quod nondum peractum uolumus | toto-que tandem uoluntatis affectu eo ferimur, quo illę blandiendo inducunt. Concupiscentia itaque mali nihil aliud est | quam firmus in malum consensus. quod quanuis non fiat, factum tamen iri cupimus. De mandatorum consyderatione Caput IV Hęc sunt Legis mandata in tabulis
378. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Et dimisi eos secundum desyderia cordis eorum;
ibunt in adinuentionibus suis.
Nihil illo homine infelicius,
a quo diuinę benignitatis auxilium subtrahitur.
Cum enim sic destitutus nihil boni per se agere possit |
et suis affectibus ad malum pronis anhelet,
continuo in omne nefas pręceps feratur necesse est.
Iccirco non solum a paradisi expectatione excluditur,
verum etiam in dies grauius futurum sibi supplicium
comparat in inferno.
379. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] liberatum, propter peccata uictos, propter poenitentiam uictoria potitos. Hoc Iudicum liber continet, hoc Regum gesta testantur. Roboam. Sic Roboam, ne Aegypti armis disperderetur, obtinuit. Achab Sic Achab malum, quod capiti suo mox incubiturum per prophetam didicerat, distulit ad posteros. Iosaph. Sic Iosaphat Ammonitas Idumeos-que uicit et numero et armis impar. Ioram. Ioachan Sic Ioram Assyriorum obsidione | et Ioachan
380. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini concidit Assyrios. Manases Ob hoc Manases Babylonio iugo errutus | regno quod amiserat restituitur. Iosias Ob hoc Iosias non uidit malum, quod uidisset, si delicti eum non poenituisset. Eius poenitentię merito ne impoenitens quidem populus Dei uindictam sensit, quamdiu ille uixit. Quin etiam poenitentię tanta uis est, ut immutabilis Dei mutare posse sententiam
381. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] datur beatitudinem amittes | et in ignem inextinguibilem, quo corruunt obstinati, perpetuo cruciandus deiicieris. Nihil est quod magis cauere debes, ergo et nihil magis accelerare quam poenitentiam, per quam talia cauentur | et mutata sorte tam immensum malum uetatur, tamque immensum bonum acquiritur. Hęc sunt igitur uere poenitentis officia, quę retulimus, ut uidelicet uolens, non inuitus ad poenitendum accedas, ut humilieris, ut lugeas,
382. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Audi quid pręterea tibi Salomon sapientissimus de muliere forti id est anima constanti et in proposito boni honesti-que firma, in qua cor uiri sui Christi Domini confidit, nobis exponat ac prędicet: Reddet inquit ei bonum et non malum. Qui enim Deum timet | qui-que beneficiorum eius est memor, ne ingratitudinis arguatur, pro bono reddit bonum. Et quoniam non est satis uel diu reddidisse, nisi semper reddas, continuo subiunxit: Omnibus diebus uitę suę. Vis
383. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] De levitate ad vitia relabentivm Caput XXVII Perniciosa quidem res est | de proposito uitę honestioris decidere | et ad uoluptariam rursum conuerti, de bono malum fieri, de iusto iniustum, de innocente peccatorem | et felicitatis futurę spem in metum commutare poenarum. Ad eum igitur qui talis est nunc nostra conuertatur oratio.
384. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] 12 Estote parati, quia qua hora non putatis, Filius hominis ueniet. Tum si quoque simplex fueris, ab omnibus animi inquinamentis mundum te exibebis, nulli detrahes, nullum offendes, nulli malum optabis, nihil simulationis, nihil doli concipies | toto actionum tuarum corpore lucidus eris. quia mentis oculum a uera recta-que simplicitate non auertes. O felicem animam quę talis fuerit | a cęlesti enim Sponso merebitur audire:
385. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]
Ecce tu pulchra es amica mea |
ecce tu pulchra |
oculi tui columbarum.
Oculi utique simplicis intentionis, non malignę,
et qui quod uident,
quod sentiunt,
non dissimulant |
nec bonum negant esse bonum |
nec malum malum,
ut non simplices modo,
uerum etiam recti sint |
et assequantur,
quod in Prouerbiis Salomon pollicetur dicens:
386. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]
Ecce tu pulchra es amica mea |
ecce tu pulchra |
oculi tui columbarum.
Oculi utique simplicis intentionis, non malignę,
et qui quod uident,
quod sentiunt,
non dissimulant |
nec bonum negant esse bonum |
nec malum malum,
ut non simplices modo,
uerum etiam recti sint |
et assequantur,
quod in Prouerbiis Salomon pollicetur dicens:
387. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] fecerimus, beati esse non possumus. Neque enim uiam qua ad cęlum itur, nosse, sed cum noueris, per eam ingredi sapientis est. Quin immo, tanto nequius peccat, quanto quis inter bonum malum-que discernere plenius didicit. Sit igitur in te sanctarum scientia Scripturarum, sed ita ut non desint, quas illa commendat uirtutes | et absint uitia quę detestatur. Hoc si pręstiteris, uere te sapientem esse scias | ac beatum
388. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] peruerterit, sapientiam exquiret. Ingenita est enim ei ratio, qua et bonum expetat | et a malo declinet. Dabit itaque operam, ut disciplinis instruatur, quę naturam suam perficiant, ne ignarus rerum erret | nec pro bono accipiat malum et bonum pro malo, ac dum sapienter se facere putat, insipientię arguatur. Nam licet affectionem boni habeamus a natura, non tamen et scientiam quę efficit sapientem. Inter doctum autem et indoctum multa distantia existat necesse est, quanta utique inter scire et nescire.
389. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] turpis uoluptatis irretire | et quanuis uicti semper discesserint, semper rursum ad pugnam armantur | semper-que occasionem nocendi quęrentes nusquam absunt, repulsi astant, fugati redeunt. dicta facta-que nostra, gestus insuper ac motus speculantur. quę si ad malum inclinari uiderint lętantur | et modis omnibus ad perpetrandum scelus urgent. in summa facere nequimus, quin illi omni loco, omni tempore circa nos sint, nobiscum-que commorentur.
390. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Quapropter Iacobus apostolus ait:
391. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] haustu satiatus. nunc promissis allicit, nunc terret minis, nunc assentatione blanditur, nunc etiam uerberibus compellit. Promissis quidem primos nostros parentes prostrauit | Eritis inquit sicut dii, scientes bonum et malum, et nequaquam moriemini. minis autem grassatus est in martyres pariter et uerberibus, cum idolatras ut in eos desęuirent concitasset. Primi nobis documento sunt, ut neque blandimentis neque pollicitationibus eius ullam
392. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] talium appetitionum uictoribus in mercedem tribui certissimum est. De remediis contra carnis tentamenta. Caput XXI Et quoniam malum illud, quod caro suggerit, cogitatio concipit, cogitatio ipsa quamprimum cohibenda est, ne pariat quod conceperit. Vipereum intra te foetum ne sinas crescere. Solet adultus
393. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Sed nunc qui habet sacculum, tollat similiter et peram. et qui non habet, uendat tunicam suam et emat gladium, non reor esse simpliciter pręceptum, sed imminentis persecutionis causa denunciatum. per sacculum quippe ac peram | famis et sitis futurę malum innui, per gladium patientia martyrii designari mihi uidetur. sacculus enim et pera uictui seruit, gladio autem fidei ab impietate persequentium defendimur. notandum Porro per ea
394. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cum nemo ei capitalior hostis sit | quam ipse sibi, quandiu uitiis malę-que animi libidini seruit. Quid enim magis noxium esse potest homini quam peccatum? per quod et bonum summum amittitur | et ad summum malum peruenitur. Vera est igitur illa charitas, qua tum nosipsos | tum proximos nostros ita amamus, ut et peccata caueantur et colatur uirtus | ac simul iuuetur proximus | et honoretur Deus. Oportet itaque finem esse bonum, quo dirigatur charitas. qui si
395. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Tunc autem pace cum aliis composita recte utimur,
cum eius finis potissimus est,
ut Deo placeamus.
Nam pax quę Deo displicet,
non pax dicenda est,
sed malorum conspiratio,
et odium potius erit eligendum |
quam ad malum consensus.
Quoniam et Saluator noster cum idola uana
colentium concordiam discindere pararet,
396. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] rursum dictis petulantibus incessere non uerentur.
Istos quoque Dei sapientia reprobat in Prouerbiis dicens:
397. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sensum exuperat,
iratus tibi denegabit.
398. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] illos,
et non ędificabis eos.
Quod si destruendi et non ędificandi sunt,
quis illis spei locus erit relictus |
tormenta illa quę in inferno sunt euadendi?
Sed fortasse cum processerint doli,
cum malum quod cogitauerant peregerint,
se quieturos confidunt?
Audiant ergo Apostolum dicentem:
399. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] prodesse omnino non posse | nisi bonis, nisi honestis, nisi iustis et uirtuti sanctitati-que deditis, opportunum uidetur de bonitate ipsa nunc disserere. Bonum igitur id esse dicimus, quod iustum ac honestum censetur | quod-que ut fiat lege diuina iussum est. sic e contrario id esse malum quod turpe, quod iniustum | et a ratione alienum | quod-que fieri cęlesti interdicto prohibitum apparet. Cętera uero quę neque iussa neque uetita neque consulta esse constat, in
400. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] qui bona corporis uel fortunę ei adiungunt, cum omnia caduca fragilia-que sint | nec per se bona esse queant. Stabile autem bonum beatitudo est | et perenne et perpetuum. cuius adipiscendi gratia etiam aduersa pati bonum esse dicimus | et prosperis insolescere malum. Contra uitia pugnare bonum | illis uero subiici malum. Virtutum autem armis opus est ut uincamus | et cum his nos munierimus, omnis uincendi spes in
401. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] queant.
Stabile autem bonum beatitudo est |
et perenne et perpetuum.
cuius adipiscendi gratia etiam aduersa pati bonum esse dicimus |
et prosperis insolescere malum.
Contra uitia pugnare bonum |
illis uero subiici malum.
Virtutum autem armis opus est ut uincamus |
et cum his nos munierimus,
omnis uincendi spes in Deo collocanda erit.
corde,
quoniam ipsi Deum uidebunt.
beati pacifici,
quoniam filii Dei uocabuntur.
beati qui persecutionem patiuntur propter
iustitiam,
quoniam ipsorum est regnum cęlorum.
beati estis cum maledixerint uobis homines |
et persecuti uos fuerint |
et dixerint omne malum aduersum uos mentientes propter me.
gaudete et exultate,
quoniam merces uestra copiosa est in cęlis.
Sint ergo in te istę uirtutes in terra,
ut et nunc spe beatus sis |
et postea beatior mercede in cęlo.
Audi pręterea et
in Esaia legitur:
Ergo huiusce morbi ui foeditate-que perspecta |
cogitet quanta peccati,
quod ei comparatur,
deformitas,
qualis pernicies sit.
Sicut enim lepra totius corporis pulchritudinem demolitur,
ita omnem anime decorem corrumpit peccatum.
atque hoc solum malum est,
quo illa lędi perire-que possit.
Nunc tandem unde digressi sumus,
eo reuertamur.
ut aliam quoque peccatorum differentiam explicemus |
ac postremo,
quę ex illis incommoda oriantur inquiramus.
Quae mala peccato accedant.
Caput XVI
Bonus Deus bonorum autor, non malorum est.
Cum ergo ille qui cuncta fecit ualde bona,
hominem quoque bonum fecerit,
quis eum ex bono malum reddidit |
nisi uoluntas mala de libero procedens arbitrio?
Itaque idem ipse,
qui ex Deo bonus erat,
ex se factus est malus.
Integrum illi fuit |
naturam bonam,
sicut a Deo acceperat,
ita et conseruare,
sed noluit |
neque curauit.
Voluntate
materia est |
intemperantię-que dissolutioris.
Tanto itaque maius merebuntur supplicium,
quanto in pręsentibus uiuendo deliciis uidentur sibi esse feliciores.
Male quidem Lazaro pauperi erat,
bene diuiti epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius
supplicium,
quanto in pręsentibus uiuendo deliciis uidentur sibi esse feliciores.
Male quidem Lazaro pauperi erat,
bene diuiti epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
Quam uere recte-que ista dicantur,
satis perspicue diuersus
esse feliciores.
Male quidem Lazaro pauperi erat,
bene diuiti epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
Quam uere recte-que ista dicantur,
satis perspicue diuersus eorum finis probat.
Male quidem Lazaro pauperi erat,
bene diuiti epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
Quam uere recte-que ista dicantur,
satis perspicue diuersus eorum finis probat.
Soluta tandem quęstione,
quę quidem seipsam aperit
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
Quam uere recte-que ista dicantur,
satis perspicue diuersus eorum finis probat.
Soluta tandem quęstione,
quę quidem seipsam aperit non temporalia consyderantibus sed ęterna,
consequens est,
ut peccatum ipsum
cęde humana grassatur,
ne sęuitię impietati-que assuescas,
cum proximi tui cruore oculos satiaueris.
Ab his auersus prophetam audi dicentem:
ipsum tangendi sensum non refrenaueris,
igni in penetralibus cordis iam suscitato ligna addes |
et incendium flammę ualidioris,
quod te ad interitum usque exurat concitabis.
Hoc autem exitium ne tibi contingat,
audi sapientissimi Salomonis pręceptum,
et quod docet experto crede.
malum enim in quod ipse incidit,
alios cauere iubet ac de muliere loquens:
sed spiritus sunt,
faciunt ut ipsam quoque carnis circumcisionem intelligentię demus spiritali.
Incircuncisus corde.
Qui ergo temperans fuerit,
primum cor suum circumcidet,
ne cogitet malum,
ne prauę appetitioni assensum prębeat |
qui enim assenserit |
et ad perficiendum scelus quod cogitauit animum inclinauerit,
hic incircumcisus corde erit.
Incircuncisus auribus.
Deinde qui temperans fuerit,
suas aures circumcidere curabit,
negarunt.
De fornicatione vitanda.
Caput XI
Et quoniam matrimonio prętulimus uiduitatem,
uiduitati uirginitatem |
nihil-que horum malum esse diximus,
contraria quoque in medium producenda sunt.
ut uitii foeditate offensi |
cupidius uirtutibus incumbamus.
Virginitas
Virginitatem amittere,
quid est aliud nisi ab ipsa angelicę conditionis
et continentium inter se habilis congrua-que comparatio est.
Coniugati autem non his conferuntur,
sed incontinentibus potius,
iuxta apostolicum illud:
Melius est nubere quam uri.
Nubere itaque bonum est,
quia uri et ad illicitos ardere amplexus malum est.
Duo igitur in lecto uno sunt qui matrimonio copulantur,
ut sint duo in carne una |
et lectulum non diuidant prauo desyderio amoris alieni.
Cęterum quia nec uirginibus castitas |
omnino obscoenitatibus modum imponere?
Mittite ista quęso,
qui tam insipienter excidistis,
et ad mentem reuersi tandem aliquando cogitate,
an tanti sit breuis ac momentanea corporis uoluptas,
ut propter illam uel bonum infinitum castitati propositum contemni debeat |
uel infinitum malum impudicicię paratum non timeri?
Cogitate inquam quę secutura sunt,
ut his quę instant libentius abstineatis.
Haud facile pręsentibus delinitur,
qui quotidie pensitat futura.
De triplici elemosinarvm genere.
impartit,
dum hęres subscribi affectat.
Talem corruptor simplici mulierculę largitur,
ut ipsam suę libidini consentire compellat.
Quicquid autem mali finem habet,
malum sit necesse est.
Nunc ad id quod proposuimus,
nostra redeat oratio,
ut de uerę elemosinę ratione atque fructu disseramus.
Qvibvs danda est elemosina.
Caput XIII
poenę causa lateat,
Iudicis uox auditur dicentis:
Propter iniquitatem auaritię eius iratus sum,
et percussi eum.
Nec immerito bonorum largitor Deus auaritia nostra irritatur,
quando quidem uitii huius hoc pręcipuum malum habetur,
quod a diuinorum cultu nos auertat |
et cęlestium bonorum meminisse non permittat.
Hoc testantur Domini uerba per Esaiam dicentis:
persecutore apostolum suum fecit.
Aliis uero supplicantibus et sanitates restituit |
et peccata donauit.
Idem amicis bona largitur ęterna.
pro inimicis a quibus crucifigebatur,
orauit.
Et Iudę non ingrato solum,
sed etiam malum pro beneficio reddenti,
sui corporis mysteria obtulit,
pedes lauit,
osculum non negauit,
nulla denique beniuolentię signa subtraxit.
Si ergo similes Christo effici cupimus,
ut debemus,
omnibus si fieri potest benefaciamus,
diuitiis ad summam ipsum redegisset paupertatem,
nisi uxor eius Abigail multis oblatis muneribus pro illo satisfecisset.
Scias igitur Deo atque hominibus pariter inuisum eum qui ingratus est.
tanto-que magis si pro bono malum reddit.
Tunc enim non solum ingratus est,
sed etiam iniurius.
LIBER SEXTUS. CHARITATIS.
si mendax,
si ebriosus,
si rixosus,
si denique nequam fuerit,
nonne uinculis constringetur,
stigmate notabitur,
furcam ferre cogetur,
flagris uerberibus-que cędetur |
et uel uenundabitur uel perimetur?
Inique talia passum diceremus malum seruum nisi offendisset,
sicut bonum non iure remuneratum,
nisi aliquid pręstitisset.
Cum igitur omnium hominum unus dominus Deus sit |
et omnia quę possidemus ab ipso acceperimus,
beneficium tamen ei pręstamus,
uel uerius reddimus,
dicentem:
Siquando alias contigerit.
ut uel ad supplicandum uel ad poenitendum plebem exhortari opus erit |
uel ad sedandas ciuium inter se seditiones odia-que tollenda,
tunc quoque prędicationibus erit insistendum,
ut in radice reprimatur malum ne pullulet |
et in mortem multorum fruticetur.
De praedicantivm meritis.
Caput XV
Quisquis in his quę dicta sunt,
diuinę laudis gratia salutis-que proximorum sese pro
in uia.
ut ostenderet |
eos in uia uitę deficere,
qui non habent ducem,
a quo perduci possint ad uitam.
Nulla autem maior homini contingere potest pernicies |
quam a recti honesti-que tramite deuiare.
Tam ergo malum est carere uiuę uocis hortatoribus ad coercenda uitia uirtutes-que capessendas |
quam bonum eos habere.
Quare uos omnes qui in deserto seculi huius uitam agitis |
et terrenarum rerum solicitudinibus occupamini,
quęrite pium,
dicenti:
Incipiam te euomere de ore meo.
Pręcepit enim Dominus non solum discedere a malo,
sed etiam facere bonum.
Quod si bonum non feceris,
licet a malis abstineas,
non es executus quod iuberis.
Nolle autem obedire Deo malum est.
tempus etiam ad bene agendum datum sine fructu elabi sinere malum est.
Non potest igitur fieri,
ut ociosus mali omnino expers sit,
cum etiam ipsum ocium malum sit.
Merito itaque et ab Ecclesia propellitur |
et ab ore
Pręcepit enim Dominus non solum discedere a malo,
sed etiam facere bonum.
Quod si bonum non feceris,
licet a malis abstineas,
non es executus quod iuberis.
Nolle autem obedire Deo malum est.
tempus etiam ad bene agendum datum sine fructu elabi sinere malum est.
Non potest igitur fieri,
ut ociosus mali omnino expers sit,
cum etiam ipsum ocium malum sit.
Merito itaque et ab Ecclesia propellitur |
et ab ore Domini ueluti mucidus panis expuitur |
atque ad tenebras relegatur,
ut
bonum.
Quod si bonum non feceris,
licet a malis abstineas,
non es executus quod iuberis.
Nolle autem obedire Deo malum est.
tempus etiam ad bene agendum datum sine fructu elabi sinere malum est.
Non potest igitur fieri,
ut ociosus mali omnino expers sit,
cum etiam ipsum ocium malum sit.
Merito itaque et ab Ecclesia propellitur |
et ab ore Domini ueluti mucidus panis expuitur |
atque ad tenebras relegatur,
ut semper patiatur malum,
qui nunquam facere uoluit bonum.
Non potest igitur fieri,
ut ociosus mali omnino expers sit,
cum etiam ipsum ocium malum sit.
Merito itaque et ab Ecclesia propellitur |
et ab ore Domini ueluti mucidus panis expuitur |
atque ad tenebras relegatur,
ut semper patiatur malum,
qui nunquam facere uoluit bonum.
6
431. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] arroganter iactet |
et alios contemnat |
et parui reputet.
Sed talem condemnat propheta dicens:
432. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] contemnat |
et parui reputet.
Sed talem condemnat propheta dicens:
433. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] enim,
ut in Esaia est scriptum:
434. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] principibus et potestatibus subditos esse, dicto obedire, sed subiunxit: ad omne opus bonum paratos esse. Cum itaque potestas aliquid iusserit, subditi mens mature perpendat, utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum autem etiam
435. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] obedire, sed subiunxit: ad omne opus bonum paratos esse. Cum itaque potestas aliquid iusserit, subditi mens mature perpendat, utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum autem etiam si iussum non fuerit, agere expediens erit. Bene
436. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Cum itaque potestas aliquid iusserit, subditi mens mature perpendat, utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum autem etiam si iussum non fuerit, agere expediens erit. Bene enim agendo mala iubentem poteris contemnere. Vis inquit non timere potestatem? bene fac.
437. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] subditi mens mature perpendat, utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum autem etiam si iussum non fuerit, agere expediens erit. Bene enim agendo mala iubentem poteris contemnere. Vis inquit non timere potestatem? bene fac. Fieri quidem potest, ut potestas male
438. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Vt faciam uoluntatem tuam Deus meus uolui.
Tunc demum uera perfecta-que obedientia est,
cum nostra uoluntas ex Dei pendet uoluntate.
cum uidelicet quod ipse pręcepit facimus,
non quod caro ad malum prona suggerit.
De isto obedientię genere est dictum:
439. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 134r | Paragraph | SubSect | Section] uni nunc concedamus patientię. Quando quidem tam hominum iniurias | quam casus aduersos pati dicimur, cum acciderint. Primum igitur ut in omnibus patientiam conseruemus, meminerimus | nullum omnino ea in re malum esse, qua non offenditur animus noster. Quid est autem quo ille offendi queat, pręter peccatum? Solum ergo peccatum cauendum nobis erit, quia malum est. Cętera quęcunque contigerint,
440. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 134r | Paragraph | SubSect | Section] meminerimus | nullum omnino ea in re malum esse, qua non offenditur animus noster. Quid est autem quo ille offendi queat, pręter peccatum? Solum ergo peccatum cauendum nobis erit, quia malum est. Cętera quęcunque contigerint, ęquo animo ferenda, quia nec bona | nec mala sunt, sed inter bonum malum-que media. Quibus si applicueris uirtutem, bona erunt. sin uitium, mala quidem. Veluti aquę potus cum uinum
441. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 134r | Paragraph | SubSect | Section] Quid est autem quo ille offendi queat, pręter peccatum? Solum ergo peccatum cauendum nobis erit, quia malum est. Cętera quęcunque contigerint, ęquo animo ferenda, quia nec bona | nec mala sunt, sed inter bonum malum-que media. Quibus si applicueris uirtutem, bona erunt. sin uitium, mala quidem. Veluti aquę potus cum uinum additur sapit, cum uenenum interimit. Ita sane aduersis rebus quoties animi
442. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] inquietaris,
audi Dominum dicentem:
443. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Amando inimicos, non ulciscendo ad martyrii gloriam peruenitur. et is cum Christo regnat, qui cum Christo pati mauult mala quam reddere. Martyr es, si bonum reddis pro malo. sin uero malum malo rependis, Christi aduersarius es, qui iubet et inimicos diligere. Hic nempe gloriosissimus fuit martyrum triumphus: pati iniuriam | et pro iniuria referre beneficium, uitam impendere | et animas lucrari Christo. Videbant
444. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 139v | Paragraph | SubSect | Section] ut luculentius intelligas,
rursum ille alibi ait:
445. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Interim martyrium tuum sit | castigare corpus tuum | et in seruitutem redigere ut obediat spiritui, uigilare, orare, ieiunare, die ac nocte in lege dei meditari, Euangelii pręcepta obseruare, amicos inimicos-que diligere, nemini malum pro malo reddere | et pati potius quam inferre iniuriam. Talis uita eos etiam ad beatitudinis gloriam euexit, quos persecutionis gladius non attigit. Quotidianum quippe martyrium est |
446. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
quorum ueneno morsibus-que disperibant.
Quid ergo aliud agit,
qui aduersitate oppressus in Deum indignatur,
nisi ut ab eo prorsus destitutus faucibus incidat serpentis antiqui diaboli?
et post temporale malum quod patitur,
ęternis tradatur suppliciis?
Hoc nempe illud est,
quod Salomon in Prouerbiis ait:
447. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] precationi insistunt, quotidie pro omnibus sacrificia offerunt | Deum-que nobis propiciare totis uiribus contendunt. nobis baptismum, nobis peccatorum remissionem subministrant, ęgrotantibus assistunt, mortuos efferunt, pro elatis Deo supplicant? nunquid redditur pro bono malum, ut his infensi simus, quibus pro beneficio parem gratiam referre non possumus? Quod autem ne illis quidem qui tecum seculo seruiunt hostiliter irasci debeas, audi
448. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] meam non auferam ab eis. Nullam tamen iracundię perturbationem patitur Deus, neque dum corripit corrigendos | neque dum punit obstinatos. apud se semper placidus est atque tranquillus, apud illos uero iratus et furens qui malum quod meruerunt patiuntur. Ita nos quam minimum perturbare debet iracundia, cum delinquentes punimus, sed mouere charitas, ut punitos disciplina nostra emendet | et a uitio reuocet ad uirtutem.
449. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] mentem animum-que non auerterit |
et odii sermonibus non abstinuerit.
Vnde rursum Salomon ait:
450. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] bonos?
prohibe linguam a malo |
et labia tua ne loquantur dolum.
diuerte a malo et fac bonum;
inquire pacem et persequere eam.
Audi etiam apostolorum principem Petrum:
451. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quę autem immoderata est,
conteret spiritum.
et rursum:
Responsio mollis frangit iram,
sermo durus suscitat furorem. lingua sapientum ornat scientiam,
os fatuorum ebullit stulticiam.
Quę igitur malum dementia est ,
cum tui arbitrii sit linguam facere bonam,
committere potius ut facias malam?
Beatus es si cum beato Iob dicere poteris:
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.