Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: maiestatis Your search found 318 occurrences
1 2 3 4
Occurrences 234-275:234. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]
ITEM
ILLUSTRISSIMO AC SPECTABILI
Comiti, et Domino, Domino Sigismundo Forgach de Ghymes,
Comiti Regni Hungariae Palatino, Iudici Cumanorum,
Sacratissimae Regiae Maiestatis intimo Consiliario, et per Hungariam
Locumtenenti: nec non Comitatuum Nograd, Saros, et de Zabolch Comiti.
DOMINIS, DOM. PATRONIS ET MOECENATIBUS suis Colendissimis, Salutem,
vitam, et felicitatem
Haec / Quam luci publicae et utilitati Damus. / EST ILLA /
QUAE
IN SACRAE CAESAREAE ET REGIAE MAIESTATIS Regia Tabula, ac coram Illustrissimo
quondam Domino, Domino Comite Georgio Thurzo de Bethlen-falva Regni Hungariae
Palatino et Locumtenente Regio, et cetera in Octavis tam Posoniensibus Anno M.
DC. X. et M. DC. XII. quam
tres terminos Iuridicos currit, licet
interdum extra illos etiam ventilari consueverit, potissimum autem ubi
publica constitutione, ita conclusum fuerit: veluti art. 35. anni
1601. Estque propria Fisci Suae Maiestatis Regii, super
acquisitione bonorum, deficientium in semine, dominorum duntaxat magnatum,
(et non nobilium.) Vel prosecutione casuum notoriorum, aut alias causarum
articularium, si quam huiusmodi, Regnum aliquando
quod quaelibet causa, virtute alicuius contractus
inchoata, eo praecise modo brevi, et ordine, processuque terminari debet,
quo causa praetextu bonorum, per defectum seminis, quorumcunque decedentium,
ad collationem Regiae Maiestatis derivatorum, finiri determinarique et
concludi solet.
nunc iam, a tempore cuiusdam Elisabethae Kolos, solum Iudicio
ordinario, in causam attrahi soleant: quae ex ordine Nobilium existens, in
causa defectus seminis, Nobilis quondam Ioannis Kolos fratris sui, contra
Fiscum Suae Maiestatis Regium, a Iudicio Extraordinario, non tam absoluta,
quam exclusa potius, uti iam dictum est, esse perhibetur: Anno Domini
1567. feria secunda proxima, post
festum Beatae Luciae Virginis et
contra aliquem probare tenentur: 2.
tit. 39. nisi forte sponte id praeassumpserit. Cui sic volenti,
nulla fit iniuria. Et si aliquando iuramentum praestare deberet, id Director
Causarum, in persona Suae Maiestatis deponere tenebitur: ibidem.
Licet, Iure Quad.
Officialis, qui controversis bonis praesidet, nomine Principis
iurare deberet. Ubi nota, quod licet in his quoque, uti et in caeteris
causis ordinariis, onera iuridica provenire soleant: nihilominus tamen
Fiscus Suae Maiestatis Regius, propter liberalitatis suae, ac acquirendae
iustitiae excellentiam, nihil ex huiusmodi oneribus, ad portionem suam
tollit: sed omnia prae manibus iudiciariis relinquit, excepto solum pretio
literarum
Templi Varadinensis
reperto, et recuso Colosvarini, anno 1550. Iam autem prae
manibus Generosorum Dominorum Francisci Loranth de Inke, et alterius
Francisci Nagy-Mihály de Petrócz, Sacrae Caesariae et Regiae Maiestatis,
inclytae Camerae Hungaricae Consiliariorum habito. Ex quo, qui volet,
diversa barbara nomina Hungarorum, plus quam satis cognoscere poterit,
certis Iudiciariis exemplis, ab anno 1214. usque ad annum 1235.
summarie, et extra
omnes terminos Octavarum, et Brevium Iudiciorum, per Regem examinarentur,
sive discuterentur, ubicunque Sua Maiestas constituta fuisset; depositis
querelis contra quoscunque per literas Praeceptorias Regiae Maiestatis,
mediantibus literis Exhibitoriis ad Capitulum, vel Conventum, sonantibus ad
certum terminum in eisdem literis, iuxta locorum distantiam praefigendum,
personaliter
processu, seu causae
statu, admittunt Iudiciales fieri posse. Prouti id in causa quadam Civitatis
Cassoviensis, contra Nobiles quosdam de Szilvás-Vjfalu, in Octavis
Eperiesiensibus, anno 1611. tam in Tabula Suae Maiestatis
Regia, quam etiam coram Illustri Domino Comite Palatino admissum est: ubi
causa in parte, ratione scilicet commissi homicidii, appellata in
praesentiam quondam Domini Locumtenentis; in parte autem, ratione non
ultimo, vel etiam intermediantibus Actoribus, huiusmodi Condescensio causae,
nihil valet, et Iudiciales etiam ob id condescendere solent. Ita iudicatum
est in Tabula Suae Maiestatis Regia, in Octavis Eperiesiensibus in causa
Dominae Clarae Banfi, contra Stephanum Homonnai, Anno Domini,
1611.
Ubi id etiam Notandum est: primo; quod Causae condescensio ex uno
onus deponi, absque ulterioris prorogationis confidentia. Ita iudicatum est,
in causa Andreae Vjfalusi, ratione occupatae cuiusdam sylvae illius in
Comitatu Nitriensi, contra Dominum Episcopum Nitriensem, in Tabula Suae
Maiestatis Regia, Posonii, Anno 1612. Licet tamen opinione
multorum, ex eo, quod Inhibens, in literis suis Inhibitoriis, promptum se
offerat, et paratum ultro ad tale onus deponendum; statim illud deponere
deberet,
aliorumque locorum
et Beneficiorum sacrorum, per Dominos duntaxat Barones, Magnates, Proceres,
et Nobiles, Praelatosque inter
se se invicem (non autem per Fiscum Suae Maiestatis Regium) praescribitur:
et Nobiles, Praelatosque inter
se se invicem (non autem per Fiscum Suae Maiestatis Regium) praescribitur:
ubicunque veritas Ex Natura negotii, aliter haberi ac sciri
nequit; utpote in coniuratione, vel secreto tractatu, aliisve quae occulte
fieri solent; minimeque habet locum In crimine laesae
Maiestatis, quia tunc admittitur socius criminis, contra socium, ut
patebit infra quaest. 14. cap. 9. II. Quod antiquitus tempore
statutionis quorumlibet bonorum, literis Relatoriis nomina vicinorum, et
84. Secundum, haec probatio Genealogiae per
singulos gradus consanguinitatis, literis, vel humano testimonio, uti iam
proxime dictum est, fieri debet; ut verbi gratia, si Genealogia
Sacratissimae Caesareae et Regiae Maiestatis Modernae, ad Fridericum Tertium
Imperatorem (alias quartum, iuxta deductionem Abbatis S. Cisterciensis
Ordinis Clarae-Vallis lib. 1. Arboris Anicianae) deducenda
foret, quaeraturque in Primo
Romanus, et AEneades Troianus, dici valeat. Quod ipsum similiter dici
potest, de Serenissimis Principibus quoque D. D. Alberto Principe Belgii
Fratre Germano, ac Ferdinando II. Rege Hungariae D. N. C. Patrueli Suae
Maiestatis; Filio autem Domini olim Caroli, itidem Archiducis Austriae,
Filii quondam dicti Ferdinandi I. Imperatoris et Regis felicis
reminiscentiae. O foelix Genealogia, quae multis centenis iam clares annis,
et tam
QUAESTIO SEPTIMA. / Nonne ergo fertur etiam contra illas aliquando?
Fertur equidem. Et contra personas Ecclesiasticas, in tribus
casibus, videlicet in casibus laesae Maiestatis, in Nota
infidelitatis, et in voluntario sive deliberato homicidio, aliove quovis
latrocinio, si quod per se perpetraverint, vel per alium perpetrari
fecerint,
ac duabus partibus ipsorum Iurium possessionariorum ad portionem Iudiciariam
cedentibus patrocinari et suffragari intelligitur.
Emendam capitis sive homagium, cum tertia parte bonorum, in portionem
Actoris cedente, exsolvere tenetur. II. Quod si ipsum Dominus Palatinus
condemnabit, tunc neque contra ipsum poterit illi dicta Gratia, Suae
Maiestatis Regia, suffragari; quia huiusmodi duae partes, ex antiqua Regni
consuetudine, Domino Palatino semper cedunt.
novissime
Transylvania, interfectores Gabrielis Bathori, ex turri
praecipitati, in Meggyes, anno 1614. Secundum Civiles vero est
talis, ut Reus Maiestatis non tantum gladio ultore pereat, bonis Fisco
addictis, sed etiam quia in Principem machinatus sit, memoria Ipsius post
mortem damnetur. Sicut et gens Manlia, ante natum Christum, anno 381.
decreto
eam amissorum Actori
provenire debere; quod dicere non congruit: quia cum casus ibi specificati
pendeant ex donatione Regia, iam dudum proprietas huiusmodi bonorum, in
Sacram Regni Coronam, ac per consequens donationem Regiae Maiestatis, per
expositionem donatarii devoluta esse dignoscitur. Ideoque non inter ipsum
Actorem sive Donatarium, et Regiam Maiestatem, ac Fiscum suum Regium, res
controvertitur;
dehonestationem in
sede ipsa
Est, quae infligitur alicui ex eo, quod alterius honorem, famam
existimationemque, conviciis, vituperiis, verbis, aut scriptis inhonestis et
infamatoriis pessundare volebat, irremissibiliter plane et sine omni gratia,
suae Maiestatis
caput, neque bona, aut Iura possessionaria, sive res mobiles, hoc casu
amittit, sed solum honorem, bonam famam, et honestam existimationem; unde
perpetuo et absque omni spe gratiae Regiae Maiestatis, in integrum
restituendi, ignominiosam et infamem vitam ducere debebit, fol. 738.
et sequentibus Maioris decreti. Fertur etiam propter
alios casus ibi specificatos; ut qui pactis et
Verum cum
omnes fere in hunc unum de honore coincidant, ab hoc tanquam potiori et
principaliori, omnes alii, causa facti honoris vocitari consueverunt.
Ubi Nota, quod alterum laedens contra salvum conductum Regiae Maiestatis,
non in amissione honoris, sed in poena Notae infidelitatis, condemnatur.
QUAESTIO VIGESIMA QUINTA. / Ex quot praecipue Iuris scripti casibus
provenire solet?
Ex Sex hisce. Primo, ex non observatione legitimorum mandatorum,
tam Regiae Maiestatis, quam aliorum Dominorum Iudicum Regni ordinariorum, in
Iudicio contradictorio, vel alias ubilibet, etiam in necessariis quorumlibet
exponentium rebus et negotiis, Iudicibus et iusticiariis pedaneis
exhibitorum. Quae
Infamia, dedecusque ponitur, et in Nota infidelitatis perpetua
bonorum, seu Iurium possessionariorum, et rerum mobilium, atque etiam
capitis amissio; quae omnia id ostendere videntur, quod ipsis sic stantibus,
Gratia suae Maiestatis eidem suffragari nequiret. Nihilominus, licet raro,
leguntur tamen nonulli ipsam consecuti fuisse; quod in posterum fieri
poterit, ubi decet Principem, sua clementia, legis severitatem temperare;
sicuti et Deus
QUAESTIO DECIMA QUARTA.
Qui, et quot sunt Ordinarii Iudices Regni?
Hi tres. Dominus Palatinus, Dominus Iudex Curiae, et Dominus Secretarius
Cancellarius, tanquam personalis Regiae Maiestatis praesentia. art.
15. anni 1536. (qui hodie est, Dominus Archiepiscopus
Strigoniensis) si praesens fuerit; sin autem non, Locumtenens illius, hoc
est, qui sigillum Iudiciale Regiae Maiestatis pro
personalis Regiae Maiestatis praesentia. art.
15. anni 1536. (qui hodie est, Dominus Archiepiscopus
Strigoniensis) si praesens fuerit; sin autem non, Locumtenens illius, hoc
est, qui sigillum Iudiciale Regiae Maiestatis pro tempore tenet, quem nunc
Personalem vocamus.
Curiae; omnes autem habent suos Magistros
Protonotarios, videlicet Dominus Palatinus unum suum, Dominus Iudex Curiae,
similiter unum suum, et Dominus Personalis praesentia duos suos; ac quando
etiam Locumtenens suae Maiestatis Regiae, persona Spiritualis erat, et ille
quoque habebat suum, ita ut universe quinque fuerint. Quod autem Magistri
Protonotarii, semper Iudiciis Octavalibus, integro numero interesse debeant,
patet
quatuor Nobiles iurati, sive Assessores dicti, Iurisperiti viri,
5. anni 1582.
QUAESTIO DECIMA OCTAVA.
Unde sua salaria habere consueverunt?
Ex Fisco Regio, sive ex Cameris Suae Maiestatis Regiis, Domini quidem
Praelati, et Barones Consiliarii utpote Suae Maiestatis, utriusque ordinis,
qui Appellationibus (ac iam Iudiciis quoque Extraordinariis, sive
Fiscalibus) penes Dominum Locumtenentem, interesse debent; Item et Domini
Praelatus, et Baro, in tabula suae Maiestatis Regia, in
utpote Suae Maiestatis, utriusque ordinis,
qui Appellationibus (ac iam Iudiciis quoque Extraordinariis, sive
Fiscalibus) penes Dominum Locumtenentem, interesse debent; Item et Domini
Praelatus, et Baro, in tabula suae Maiestatis Regia, in singulos dies per
florenos duos. Assessores autem sedis Iudiciariae, non
solum tempore ordinariorum Iudiciorum; verum etiam dum revisioni aliorum
diversorum, a Sua Maiestate, Domino
/ De Processu Iudiciario, in Sedibus Comitatuum observari
solito.
QUAESTIO PRIMA. / An idem sit processus Iuris, seu Iudiciarius etiam in
Comitatibus, qui et in Tabula suae Maiestatis Regia?
Quanquam secundum Philosophos, Entia sine necessitate non sint multiplicanda,
ne res, non necessaria multitudine superfluant: tamen cum in istis
processibus sit quaedam, et identitas, et diversitas, non
privilegiatae, ut patet art. 3. et 4. anni 1608. et art. 29. anni 1609. Item
art. 23. anni 1613. Caetera huc spectantia, ad pleniorem processus huius
cognitionem, petenda sunt semper ex primo processu, qui in Tabula Suae
Maiestatis Regia, observari solet; et comprehenditur decem prioribus
capitibus.
Hic autem specialis processus in Comitatibus observari consuevit.
respirandum, et tempus producendum, poterit causam ipsam,
per mandatum declinatorium, utrum scilicet illa, saeculare, vel spirituale
forum concernat; a praesentia Vicarii, ad Tabulam suae Maiestatis Regiam,
indeque ad Dominum Locumtenentem, provocare; 1. Vlad. art. 46.
Unde vicissim soepius ad eundem Vicarium, ad discutiendum remitti
consuevit: siquidem uti iam praemissum est, quaest. 5.
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.