Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: cum Your search found 31215 occurrences
First 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 11690-11724:11690. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] colloqui, observantibus etiam aliis extra domum duplicatis custodibus. Nemo unquam tam arcte custoditus ac servatus fuit. Cuius rei causam aliam nescio nisi quod vel ingenium meum suspectum habuerunt, intellexerant enim me sepe fuisse Constantinopoli atque adeo cum ipso Gritti, et idcirco res eorum esse omnes mihi cognitas, quod interdum custodes mei significarunt. vel propterea quod insigniter obstupuerant nec sciebant quid agerent: tanta fama invaluerat de nostro exercitu. Nuntii quotidie afferebant, omnes christianos
11691. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] cognitas, quod interdum custodes mei significarunt. vel propterea quod insigniter obstupuerant nec sciebant quid agerent: tanta fama invaluerat de nostro exercitu. Nuntii quotidie afferebant, omnes christianos conspirasse in Thurcos, multos reges simul venire cum maximis copiis terra atque Danubio omni apparatu bellico instructis. Metus, ut fit, affingebat maiorem numerum: dicebantur esse ducenta millia millium, adeo quidem, ut post meum adventum expediti sunt janizari, et quum noster exercitus consedisset ad Pesthum, in
11692. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] Metus, ut fit, affingebat maiorem numerum: dicebantur esse ducenta millia millium, adeo quidem, ut post meum adventum expediti sunt janizari, et quum noster exercitus consedisset ad Pesthum, in tanto tumultu voluit Imperator se aula quoque sua spoliare. mittebat eam cum Usrei Bassa. Iamque dimissus a Thurco parabat discessum, quum subito allatum fuit, nostrum exercitum obsidionem solvisse. Gaudium ingens scquutum est, ipse nuntius publice donatus est. Non tam Budae timebatur quam ne noster exercitus, expugnato Pesto, Sirimium ac
11693. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] mittere, beneficiis enim plurimum mihi eum devinxeram. Sed nulla pecunia potuit corrumpi, ut liieras Galatam ad fratrem Antonium deferret. Dicebat, se quoque observari, timere, ne sibi mortem, mihi vero periculum contrahat. 2. [Colloquium cum Solymanno Bassa] Et eodem die quo veni Constantinopolim post audientiam publicam vocatus sum ad Solimanum Bassam. Is est eunuchus, primus consiliarius. Redditisque ei litteris et salutem nomine V.re Sacr. M.tis primum omnium conatus sum, eum
11694. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] Regnum pertineat ad Sacr.Reg.Ma.; petit igitur atque etiam rogat illud ab Imperatore vestro sibi dari iis conditionibus quibus Joanni dederat. Persuasum est christianis omnibus, quod vester Imperator Hungariam per se non retinebit: nemini autem illud iustius maioreque cum laude atque securitate dabit, quam serenissimo domino meo, primo quia multo gloriosius est regna donare quam eripere; deinde quod Regia Maiestas liberalitatem illius recognoscet annuis muneribus, et fidelitate amicitiam atque pacem eternam prestabit. Adornavi hanc
11695. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] Solymanny] Respondit Bassa: quommodo potest Imperator Budam dare, in qua munienda et conservanda infinitos sumptus fecit? Sunt et nostra templa Bude extructa, que nefas est a nobis alienare, et ad manus infidelium tradere. Si rex tuus vult habere pacem cum Imperatore, reddat illas quatuor arces, Strigonium, Vissegrad, Tattam, Albam Regalem, ut prius regi significatum est. Quo facto statuentur ex utraque parte fines, et sic in perpetuum pace fruemini; alioquin Imperator ad pacem non consentiet. Tamen, dixit, se de his
11696. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] non consentiet. Tamen, dixit, se de his relaturum ad Imperatorem. Adhuc enixe commendavi negocium V.re M.tis et rogavi, pararet mihi aditum ad Imperatorem, licet ille mandasset, ut ipsi basse negocium proponerem. 3. [Colloquium cum Rusthan Bassa] Dehinc ivi ad Rhustan Bassam. Habitis cum eo omnibus iis ceremoniis, que intercesserant cum altero bassa, quum petitionem V.re M.tis aperirem, negocium declararem. Sepe interpellabat me homo vanissimus, nescio equidem arrogantior an
11697. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] Imperatorem. Adhuc enixe commendavi negocium V.re M.tis et rogavi, pararet mihi aditum ad Imperatorem, licet ille mandasset, ut ipsi basse negocium proponerem. 3. [Colloquium cum Rusthan Bassa] Dehinc ivi ad Rhustan Bassam. Habitis cum eo omnibus iis ceremoniis, que intercesserant cum altero bassa, quum petitionem V.re M.tis aperirem, negocium declararem. Sepe interpellabat me homo vanissimus, nescio equidem arrogantior an impudentior sit an contumeliosior. Solebam interpreti dicere,
11698. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] et rogavi, pararet mihi aditum ad Imperatorem, licet ille mandasset, ut ipsi basse negocium proponerem. 3. [Colloquium cum Rusthan Bassa] Dehinc ivi ad Rhustan Bassam. Habitis cum eo omnibus iis ceremoniis, que intercesserant cum altero bassa, quum petitionem V.re M.tis aperirem, negocium declararem. Sepe interpellabat me homo vanissimus, nescio equidem arrogantior an impudentior sit an contumeliosior. Solebam interpreti dicere, quum alias irem ad istum bassam, oportet me
11699. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] recuperent ac defendant. Nullo enim modo patientur, Hungariam, que illis pro muro fuit, avelli a reliquo corpore chrstianitatis; mallet serenissimus dominus meus Budam de manu Imperatoris accipere quam eam vi armorum assequi; scit enim, quod eo pacto Regnum Hungariae cum bona vestra amicicia in pace possideret, vi adeptus gravi et periculoso bello distringeretur. Quare sincere sum misssus non solum ad petendam pacem sed etiam ad ineundam et confirmandam, habeoque ad id plenum mandatum, modo assentiat postulatis mei principis
11700. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] quod omnibus negociis preesse volunt. 4. Tertio die postquam eo veneram, per fraudem ademerunt mihi unum servitorem, quem peritum itineris et lingue Thurcicae magna pecunia propter meas commoditates in Bihath conduxeram. Miserant eum in bezestan cum uno Thurco, hassas per speciem, emendi quasdam res. Ipse autem Thurcus duxit eum ad barizelum ex composito; ibi servitor vinctus est. Rediit Thurcus sine servitore, dixit servitorem se amisisse in frequentia hominum, sed, inquit, statim ipse redibit. Quum nec ea
11701. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section] negocii, essem ne legatus, an explorator, et multa eiusmodi alia. Ipsum dixisse, se nihil prorsus scire, esse servitorem non consiliarium. Deinde iussise bassas, ut tormentis ab eo veritas extorqueretur. Graviter tortus est, et postremo capite truncatus. Quam iniuriam quum expostularem cum Rhustam Bassa, ipse in risum vertit: quid, inquit, facitis, quum apud vos multa millia occidantur, si tantopere pro uno homine cruciaris? Tunc primum invasit me timor, considerantem quam perfidiam eorum, et quod in servitore cepissent sevire, ne a meo quidem sanguine
11702. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section] publicam a se datam, sine ullo more, sine exemplo, ne violaret ius gentium; neminem posthac principem christianorum ausurum legatos ad eum mittere, nec ipsum ad christianos. Iam in Galata sparsa fuerat fama, ademptum esse mihi caput.
5. [Secundum colloquium cum Solimanno Bassa.] In prima sequente audientia missus est ad me interpres Imperatoris pro literis quas V. M. scripserat ad ipsum Imperatorem. Eodem die post meridiem vocatus sum ad Solimanum Bassam. Quum consedissemus, quesivit, quo iure pertineret Regnum Hungarie ad V.
cesaris, Ladislai regis Hungarie et Sigismundi regis Polonie Vienne, quum rex Ladislaus despondisset filiam suam reginam Annam serenissimo regi meo, firmatum est inter eos, si ita accideret, ut fato prius interiret Ludovicus rex, filius Ladislai regis, absque herede, Regnum Hungariae una cum filia Ladislai regis eademque sorore Ludovici regis devolveretur ad serenissimum dominum meum.
Quid, inquit, estis astrologi, ut divinare potueritis, Ludovicum regem absque filiis esse decessurum? Homines, inquam, prudentes cogitant que accidere possunt, mors et vita hominis in
rex meus expulit Hungariam Joannem, qui in illud regnum nullo iure irrepserat, tamdiuque tenuit integrum consensu totius gentis de more patrie coronatus, donec vires vestre non prevaluissent.
Deinde interrogavit de numero gentium: quis eas mitteret, an venirent cum voluntate V.re M.tis? Ego non potui negare, quin cum voluntate V.re M. venirent. Declaravi etiam numerum militum et unde mitterentur. Que omnia confessus est Jonus Beg, se Venetiis audisse. Addidi preterea, christianos principes et status Imperii constituisse,
regnum nullo iure irrepserat, tamdiuque tenuit integrum consensu totius gentis de more patrie coronatus, donec vires vestre non prevaluissent.
Deinde interrogavit de numero gentium: quis eas mitteret, an venirent cum voluntate V.re M.tis? Ego non potui negare, quin cum voluntate V.re M. venirent. Declaravi etiam numerum militum et unde mitterentur. Que omnia confessus est Jonus Beg, se Venetiis audisse. Addidi preterea, christianos principes et status Imperii constituisse, tandiu bellum alere, etiam si per decennium opus esset, donec
sic loquendo, nam Imperator, quum esset in Hungaria, interrogavit eos, an possent et tributum solvere et Budam contra Alemanos defendere, negaverunt utrumque prestare posse. Eam ob rem Imperator accepit Budam ad manus suas.
Poteram obicere, perfidiose fuisse actum cum Hungaris, sed nolui venire ad contentiones inutiles. Iam nulla spes erat adeundi Imperatoris, itaque petitionem V.re M.tis, quam paratam in lingua italica admonitus ad manus Basse tradidi, quam hic subscripsi, premissa consueta salutatione:
6.
de lo regno, supportar infinite fatiche et spese con dubio fin di guera. Dio benedetto governa le cose del
mondo et lui dà victoria a chi vole. La sacra Regia M.ta piu tosto voria per la commun
quiete et per gran reverentia verso V.Imp. Alteza haver pace cum tanto degno e magnanimo
principe.
Pero et Re mio ser.mo confindandose in tal excelso vertu di V.Imp. Alteza et in la sua
laude, che andara per el mondo, sapendo anchora che quella li quali havea scazato del
regno li ha ritornati in la signoria,
Dio, metti nel cor di V.Imp. Alteza quello che per lo meglio de la
salute et quiete del mondo et fe'. quella se degni benignamente proceder verso el Re mio
ser.mo non gravandolo con le condition troppo dure.
7. [Tertium colloquium cum Solimanno Bassa] His peractis fui multos dies in hospitio
expectans responsum. Postea petii colloquium Solimani Basse. Consensit, vocatus sum.
Aderat Jonus Beg et alius interpres. Diu, inquam, hic hereo, mora hec inutilis est.
Serenissimus dominus meus avide
videbit, sibi non responderi
neque me dimitti, desperabit de pace et ipse hostilia cogitabit. Dum res integre sunt,
mititte me per postam, alioquin nihil boni sequetur. Ille inquit: Imperator hoc dat
responsum: Det dominus tuus illas quatuor predictas civitates et cum reliquis pacem
habeat. Sed iussit, ut tu hic maneas, donec te dimittat. Ego inquam: Igitur vestra porta
patet intrantibus, clausa est exire volentibus. Summa celeritate me serenissimus dominus
meus misit, ut suae Reg. M.ti quamprimum responsum reportem
ut tantisper hic sedeas, donec te
dimittat Jonus Beg mirabatur, in quem eventum tamdiu
te
dimittat Jonus Beg mirabatur, in quem eventum tamdiu
tamdiu
quam pacis seminarium. Capiat, inquit, Budam, si potest.
In presentia nondum excrcitus noster accesserat ad Pestam et ignorabatur, in quam partem
peteret. Aut, inquam, dimittite me ex fide publica aut, si hoc non vultis facere, date
mihi honestas expensas. Veni cum quatuor servitoribus, equis octo. Adhibuistis mihi multos
custodes, quos oportet me alere, et non dantur per diem unum nisi aspre triginta. Non
sufficiunt autem centum, si vel modice vivam. Aut si neque hoc licet impetrare,
permittite, mittam unum servitorem pro
octo. Adhibuistis mihi multos
custodes, quos oportet me alere, et non dantur per diem unum nisi aspre triginta. Non
sufficiunt autem centum, si vel modice vivam. Aut si neque hoc licet impetrare,
permittite, mittam unum servitorem pro pecunia. Inquit: Brevi venies cum Imperatore, foris
erunt leviores impense.
8. Aut in contemptum id fecerunt, aut quod fiscus Imperatoris exhaustus est. Aliis
finitimis arcibus etiam per bienium non est solutum, flagitantibus stipendia
respondetur, omnem insummi pecuniam
decrevi agere, nam et interpres
dixit, nequicquam expectes dimitti antequam succedat aliquod in Hungaria vel secundi vel
adversi.
Interim exercitus successit Pestho. Magnus metus ortus est Constantinopoli. Imperator
decrevit aulam suam ultimam spem cum Usrei Bassa presidio Belgradi et Sirmii mittere,
quippe non erat dubium, quin noster exercitus esset expugnaturus Pesthum. Timebant, ne
nostra classis victrix decurreret per Danubium et Sirmium occuparet. Chaussi, mei custodes
reprehendebant V.M.tem,
circiter diem vocavit me Rhustan Bassa dixitque: Propterea vocavi te, ut
tibi darem malum noscere; venit a
valet. Possetne, inquam, de pace transigi equis conditionibus? Hic diu
cogitavit, et omnino nihil respondit. Sic finito colloquio ego discessi, nec amplius ad
eum redii, nisi postquam fui dimissus.
9. [Quartum colloquium cum Solymanno Bassa] Postremo exactis duobus mensibus Solimanus
Bassa me vocavit ac primo ingressu statim quesivit: Quidnum in causa est, quod Reg. M.tas
nihil respondit ad ea que iam ter ei nuntiaverat Imperator de reddendis 4 civitatibus?
Dixi, me
vicit ac interfecit; etiam alterum Memphi sultanum suffectum superavit ac vita
privavit, eorumque dominio potitus est. Nisi Reg. M.tas sequatur consilium meum, sine
dubio Imperator ineunte vere maximis copiis regna eius invadet.
Sic a Solimano Bassa cum bona eius gratia, comeatu accepto, profectus sum ad Rhustan
Bassam. Multa locutus est contra dignitatem V.re M.tis, fidem eius elevando, quod ego
graviter et constanter defendi.
Dixit: Rex tuus mittat exploratum Samandriam, inveniet 300 maiores
Hispanos et Italos, sed etiam nostros subditos literis
et nuntiis contra nos sollicitat: regem videlicet Polonie, Moldavum, fratrem Georgium,
Petrovich, Urbanum Bathiani. Hi autem omnes literas regias ad nos miserunt et volunt esse
nobiscum. Iam More Laslo composuit cum Murat Bego, et Petrus Perenni erit noster. Itaque
videat rex tuus, quid sit facturus. Si vult pacem, det 4 illas civitates sepe dictas, et
pro reliqua Hungaria tributum solvat. Vide quanti faciat Imperator regem tuum: acceptus es
et habitus ut canis, num adveniens
sollicitat pro classe, ut fecit anno superiore ad impediendam
Cesaream M.tem divertendumque malum a Gallia, vereor, ne Apuliam classe invadant, quod
sperant sibi ex sententia successurum opera exulum. Nam et Murat Beg ex Posega mittitur
Valonam, cum quo (compertum habeo) tractaverunt exules ea de re, ut anno superiore V.re
M.ti declaravi Prage. Vehementer timebam, ne in Bosna me tollerent, in qua multi nuntii
perierunt. Sed preter spem Dei benignitate servatus sum. Ulama Beg sanzacum reperi in
die quo tu veneris ad
Regem, M.tas Regia, inquit, nuntiet mihi suam voluntatem; ego efficiam, ne Imperator huc
ex Adrianopoli progrediatur.
Credo, sic instructum fuisse ab Rhustan Bassa. Ulama Beg enim ab ipso dependet, est ei
simultas cum Solimano Bassa. Hic etate, honore, opibus, rebus gestis superior est, illi
spiritus addunt gratiam et affinitas principis. Jonus Beg semper est cum Solimano,
Rhustan me presente nunquam eum admisit, nec permisit, ut cum eo loquerer. Itaque vellet
Credo, sic instructum fuisse ab Rhustan Bassa. Ulama Beg enim ab ipso dependet, est ei
simultas cum Solimano Bassa. Hic etate, honore, opibus, rebus gestis superior est, illi
spiritus addunt gratiam et affinitas principis. Jonus Beg semper est cum Solimano,
Rhustan me presente nunquam eum admisit, nec permisit, ut cum eo loquerer. Itaque vellet
honorem, laudem composite pacis ad se trahere. Nam si recta legati mitterentur
Constantinopolim, sine dubio omnis honor ad Solimanum concederet, primarius enim bassa
ab ipso dependet, est ei
simultas cum Solimano Bassa. Hic etate, honore, opibus, rebus gestis superior est, illi
spiritus addunt gratiam et affinitas principis. Jonus Beg semper est cum Solimano,
Rhustan me presente nunquam eum admisit, nec permisit, ut cum eo loquerer. Itaque vellet
honorem, laudem composite pacis ad se trahere. Nam si recta legati mitterentur
Constantinopolim, sine dubio omnis honor ad Solimanum concederet, primarius enim bassa
omnia tractat et expedit. Nisi fortasse hec commenti sunt, ut per
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.