Your search found 31215 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 27878-27965:

disciplinae militaris normam vel ex eo instituatur, quod iam anno 1602. status ipsi per articulum 9. inutilem esse personalem insurectionem recognoverint, eaque de causa substitutum iam eotum obtulerint militem. Verum horum neutrum cum libertatibus nobilitatis per regnantem quoque maiestatem iure iurando stabilitis posse conciliari cuique vel obiter illa perpendenti perspicuum est. Nam quod ad primum adtinet, hoc facto nobilitatem tributariae servituti

facto nobilitatem tributariae servituti subiiciendam ex terminis patet; id autem sine convulsione totius Ungarici systematis fieri non posse alioquin clarum est. Sed et alioquin videtur nulla per id ad aerarium Principis futura accessio; cum enim pecuniae fructus omnis in usu consistat, utcunque suos nobilitas reditus adauxerit, aes illud omne sive a possessore ipso expendatur, seu alteri in faenus tradatur, alioquin per circulationem redit ad contribuentes, atque inde sit

possit. Quodsi pars aeris huius per directam nobilitatis contributionem Principi obveniret, deberet profecto tantumdem de tributo plebis relaxari atque adeo in reipsa Princeps nihil lucri faceret quam odiosam tituli permutationem, cum gravi nobilitatis alienatione, cuius devinctos sibi habere animos Principis plurimum semper interfuit. Est et alia quae consilio illi officit ratio, nimirum totam simul summendo Hungaricum contributionale plus efficit, quam dominicale

cuius devinctos sibi habere animos Principis plurimum semper interfuit. Est et alia quae consilio illi officit ratio, nimirum totam simul summendo Hungaricum contributionale plus efficit, quam dominicale efficiat. Certum est iam cum contributio nonnisi 3.289.267 florenos exportet, dominicale ultra tres milliones computari non potest; quod si igitur nobilitas 20 per 100. (ut in Germanicis provinciis fit) contribueret, Principi hoc titulo non nisi 600.000

facile apparebit. Quid quod insurgendi obligatione nobilitas eo facto exolveretur, atque ita Princeps magno in quemvis insperatum eventum praesidio destitueretur; quamquam hoc quidem consilium ipsa rei natura excludere videatur; cum enim Hungariae finibus talis barbarus hostis adiacet qui bella non eo, quo aliae Christianae potentiae, civili instituto gerere, verum urbes vicosque evertere, sumtuosas nobilium aedes flammis absummere, incolas in deterrimam rapere

Princeps regionem occupet, post persoluta necessaria belli onera quemque suis vacare studiis permittit; inde fit ut alterum hoc, sive civile, incolarum genus arma amplius capere in ceteris Europae provinciis nec velit, nec obligetur; cum id apud Turcam longe aliter se habeat; ubi ille finibus imminet, nisi quis proprios everti[t] penates, coniugem liberosque in diram rapi servitutem nihil pensi habeat, arma ipse etiam arripere necessario debet.

liberosque in diram rapi servitutem nihil pensi habeat, arma ipse etiam arripere necessario debet. Refellitur Altera Altera ex propositis modalitas in substantia cum priori alioquin concidit; utrumque enim complectitur: nimirum ut et nobilitas usu exuatur armorum, et ut in substituti illius militis intertentionem contribuat. Libet istud praeprimis demonstrare. Substitutus

concurrere deberet? Onus certe evaderet non illegale modo, sed et prorsus insupportabile. Sed cedo persolvenda a Principe praefectis stipendia. Quid quaeso inde naturalius, quam prorogandam ipso facto istam consilii bellici authoritatem, cum id ipsum in confiniario milite factum iam videamus; quorum aeque praefectis tantum stipendia Princeps exsolvit, gravius vero militat pure ab inhabitato terreno, quod ad privatas potissimum familias et non ad Principem spectat; educitur

tributi onus post se trahit; quodsi semel imponatur, facile postea in immensum provehi posse luculento nobis vicinae provinciae sunt exemplo; ut alia, quae haec intertenendi militis ratio secum ferret incommoda praetereamus, sane, cum nuper tyrones statuerentur, plurimos profugisse, alios, qui fuga se subducere non poterant, ut hoc onera se expedirent ultro se mutilasse palam constat. Quidni itaque in hoc quoque designandi perpetui militis huius ratione expectandum

nullis servandae pro domesticis tantum periculis eiusmodi militiae assecurationibus, nullis proficiendorum illi districtualium generalium exercendique per palatinum in eos summi imperii cautelis satis prospici possit, cum veteranum confiniarii militis, tum recens Transilvaniae exemplum, cum denique explicata nimium dilucide per Kollarium consilia satis remonstrant. Atque haec fere eadem rationum momenta consilio etiam illi adversantur, ut obveniens

eiusmodi militiae assecurationibus, nullis proficiendorum illi districtualium generalium exercendique per palatinum in eos summi imperii cautelis satis prospici possit, cum veteranum confiniarii militis, tum recens Transilvaniae exemplum, cum denique explicata nimium dilucide per Kollarium consilia satis remonstrant. Atque haec fere eadem rationum momenta consilio etiam illi adversantur, ut obveniens cuique nobilium militis numerus per eundem domi suae ad instar

imponendi sibi successive intolerabilis tributi sternat, praetendi sane non potest. Caeterum nobilitatem hac quoque ratione armorum usu exuendam se ipso patet, quod nemo certe, nisi avito degener sangvine, aequo animo ferat, praesertim cum de iis, quos aetas, aut natura armis minus idoneos effecit aut quos indispensabiles alio vocant occupationes articulo 18. 1566. §. 5. 6. alioquin provisum habeatur. Porro hac in re ad funestam quae ex hoc fonte suapte flueret sequelam

enim collum grave premit servitutis iugum, eius certe animus in militaris spiritus non facile assurget. Quod articulo 9. 1609. inutilis recognita personalis insurrectio, id magno sententiae huius patronis praesidio esse non potest; cum enim non verba, sed ratio legis spectari debeat; si lex ista cum articulo 22. 1599. combinetur, prona illico evadit nodi huius explicatio, etiamsi personaliter insurgere vellent dicit articulus ille tamen quia flos

spiritus non facile assurget. Quod articulo 9. 1609. inutilis recognita personalis insurrectio, id magno sententiae huius patronis praesidio esse non potest; cum enim non verba, sed ratio legis spectari debeat; si lex ista cum articulo 22. 1599. combinetur, prona illico evadit nodi huius explicatio, etiamsi personaliter insurgere vellent dicit articulus ille tamen quia flos militiae et omnes bello habiles stipendia merebuntur, neque Domi,

deductos fuisse angustias, tantamque redactos paucitatem ut vix amplius pristina Regni facies apparuerit. Quid itaque mirum adeo comminutae nobilitatis personalem insurectionem lege publica inutilem eotum recognitum fuisse. Cum utilitatem eius denuo agnitam fuisse, ut primum pristinas Regni vires resummere caeperat, sequentium annorum leges satis testentur, quibus ad veteranum hoc defendendi Regni praesidium continuo recursum fuit.

Modalitas per Kollarium desiderata. Ita neutra ex propositis per Kollarium modalitatibus regiam in effectum deduci posse intentionem manifeste (ut puto) conficitur. Et vero cum ex ipso inferiori propositionum sensu tum ex subsecuto dein rescripto longe aliam, eamque benigniorem multo Suae Maiestatis intentionem esse satis apparet; id illa unice postulat ut, cum legibus nostris nulla certa constituta sit

intentionem manifeste (ut puto) conficitur. Et vero cum ex ipso inferiori propositionum sensu tum ex subsecuto dein rescripto longe aliam, eamque benigniorem multo Suae Maiestatis intentionem esse satis apparet; id illa unice postulat ut, cum legibus nostris nulla certa constituta sit insurgendi ratio, verum pro singulis circumstantiis alia semper atque alia insurectionis norma praescripta fuerit; porro, iam ingruente periculo de modo propulsandi hostis deliberare sero

de modo propulsandi hostis deliberare sero nimis atque adeo inprovidum videatur; nunc demum certus pro ratione maioris minorisve periculi determinetur insurgendi modus, una de necessariis ad eam requisitis ita proinde instituatur, ut cum periculum ingruerit, definitis iam paratisque, quae eo spectant, omnibus insurectionalis huius militiae usus in defensionem patriae illico haberi possit. Motiva pro ea

usus in defensionem patriae illico haberi possit. Motiva pro ea fulcienda. Id nec ullum praerogativae nobilitari afferre periculum dicitur et luculento anni 1609. ad annos 20 cum Turca pacem ... exemplo; regnicolae per articulum 65. non modo salutare esse in pace de bello cogitare ultro recognoverunt, sed et effectivam pro eventuali ingruentis cuiuspiam periculi casu de insurectione

et effectivam pro eventuali ingruentis cuiuspiam periculi casu de insurectione provisionem constituerunt; salutare hoc exemplum anno etiam 1651. secutos esse regnicolas, quo etsi sedatis intestinis motibus extensoque adhuc ad triennium cum Turca armisticio Regnum alma pace perfrueretur, de modo tamen, quo emersuri belli tempore insurgendum fuerit, per articulum 46. dispositum habetur. Statuum adversus eandem

praesidio cessare iam et rationem illius, qui olim a portis praestabatur, militis et obligationem, indeque factum quod articulus 8. 1715. non nisi personalis insurectionis banderiorumque mentionum faciat, articulus vero 63. 1741. cum assensu regnantis modo principis conditus aperte dicat: ultra personalem insurectionem articulo 8. 1715. debitam pro illo duntaxat casu oblatum etiam fuisse portalem militem. Ceterum, quod intertentus hoc modo per Regnum tum regulatus,

insurgendi rationi periculi commensurari, ei autem rei, quae necdum existit, quidpiam commensurari non potest; ipsa igitur rei natura docemur, non ante de regulanda agi posse insurectione, quam decernatur, decerni vero non potest, nisi cum casus realis periculi existit. Res haec eam etiam habet ulteriorem rationem, quod alioquin tam generalis, quam particularis insurectio sint supremae Regni vires quas illico hosti nec expedit nosse, nec licet; ea etiam de causa veteri

obiiciendum, tum regium suorumque officialium, ut et praelatorum et procerum, banderia, demum vero, si nec haec tutando Regno praesidia sufficiant, educendum militem insurectionalem. Allegata annorum 1609. et 1681. exempla cum ratione moderni temporis componi non posse; nam 1609. possessa per Turcam dimidia fere Regni parte, etsi constitutae essent induciae, particulares nihilominus Turcarum grassationes continuo viguisse vel ex praefatione articulis

praemis 5. et 6. anni 1575. praemissa constat, qui (Turca) dicitur illic quam perfide et dolose inducias colat, potuit sua Maiestas vel ex hac una inexpectata irruptione quae aestate praeterita cum ingenti Regni huius detrimento contigit, facile animadvertere . Itaque pace adeo infida superfuisse omnino regnicolis constituendae insurectionis non modo rationem, verum etiam necessitatem; anno 1681. et intestinos adhuc

divo condam Maximiliano responderunt: nimirum de insurectione nihil novi possunt regnicolae decernere, quando iam antea satis superque his de rebus tractatum sit et satis clarae constitutiones quoque superinde factae; cum itaque iis maiora nunc quoque praestare nequeant, suplicant Maiestati Suae, dignetur gratiose providere ut ipsi contra hasce constitutiones ad alia graviora non compellantur. Ceterum quemadmodum gens haec Hungara

sustinuit, verum etiam saepius ab orbe Christiano repulit, sic hoc ipsum in posterum quoque, quamdiu vires suppeterent, facient, suoque ipsi proposito constanter inhaerentes pro ipsius maiestate et dulci patria sanguinem cum vita profundere nullo unquam tempore omittent. In quem firme sensum effective etiam responderunt. Ita status ipsum quaestionis cardinem movisse apparet. Si enim id semel conficiatur nobiles praestando portali milite non

nobilis velut commembrum coronae in defensionem eius libertatumque suarum insurgere tenetur; atque inde fit ut omnes etiam inpossessionati nobiles insurgere teneatur, Sigismundi Decreti 6i articulo 3; 1666. ar. 5; 1687. ar. 46; verum cum nobilium possessionatorum praeter defensionem coronae bona quoque sua conservari intersit, et nec secus naturalis admittere aequitas videatur ut nobilis, cuius annuus in plura exurgit census, nullam maiorem habeat obligationem atque

alias legibus nostris insuetum anno 1741. pro illo duntaxat casu praestitum fuisse constat, sed de obveniente a numero colonorum milite, quem cunctis priscis legibus dubio procul omni debitum anni 1741. articulus 63. nuspiam sustulit; cum tamen miles iste olim quoque a portis non quidem palatinalibus sed portis phisicis colonorum praestitus fuerit, ut nos quoque eundem in posterum portalis militis acceptione designemus. Certissimum est illud principium,

habet proprietatem, 3ae titulo 30. dependi alioquin constat. Utut igitur res torqueatur, recte inferri non potest per impositam rustico contributionem dominum eius praestandi portalis militis obligatione exolutum esse. Denique cum ante annum 1715. usum formalium banderiorum in Hungaria dudum prekriženo fuisse desiisse constet, articulus porro 8. omnes omnino nobiles non modo personaliter

ita in priori parte, dum de illis, qui in uno tantum comitatu possessionati sunt, statuit pariter de portalibus equitibus, non vero de stricte talibus banderiasticis statuisse censendus sit. Quales portales equites cum banderii appellatione afficiat, nomine banderii iam tunc portalem militem venisse apparet atque adeo obligationem praestandi portalis militis nobiles ultro manere conficitur, praesertim cum contributio iam anno 1681. omnino viguerit et

statuisse censendus sit. Quales portales equites cum banderii appellatione afficiat, nomine banderii iam tunc portalem militem venisse apparet atque adeo obligationem praestandi portalis militis nobiles ultro manere conficitur, praesertim cum contributio iam anno 1681. omnino viguerit et tamen portalem eotum etiam praestitum fuisse militem articulus 46. reddit manifestum. Quid plura, cum tum luculenta banderiorum mentio articulo illi otiose inserta fuisse dici nequeat,

obligationem praestandi portalis militis nobiles ultro manere conficitur, praesertim cum contributio iam anno 1681. omnino viguerit et tamen portalem eotum etiam praestitum fuisse militem articulus 46. reddit manifestum. Quid plura, cum tum luculenta banderiorum mentio articulo illi otiose inserta fuisse dici nequeat, nisi banderiorum nomine portalis miles intelligatur. Id demum statui oportet quod per articulum illum vetus praestandorum per ecclesiasticos a decimis

securitate intra fines Regni semper contineatur, meminisse eos oportet, id ipsam systematis gubernii plures complectentis provincias unitatem non admittere; cuius modi systematis unitati iam tum se Hungari quoque ultro subiecere, cum ex Augusta Domo Austriaca, quam plurimis aliis Regnis etiam in provinciis imperare bene noverant, Reges sibi postmodum haereditarios effectos delegere. Quemadmodum enim omnes simul provinciae unum monarchiae corpus constituunt, ita

fere omnem absolvit dicasteriorum exolutio; reliqui tam camerales quam montanarum civitatum proventus, si immensi, qui ad erigenda praesidia, instruenda armamentaria, constituendam conservandamque rem tormentariam; instituti praeterea cum rei architectonicae, tum pirobolariorum corporis exolutionem necessarii sunt, sumtus in aequam summantur reflexionem, vix tanti eos esse apparebit, ut omnibus his sufficiant. Demum quemadmodum procurandae Regni salutis onus omni

locus esse possit, determinatur articulo 8. 1715. conformiter ad priores leges delatum Principi cognoscendae necessitatis arbitrium; apparet iam, prekriženo vano* cum necessitas cognosci nequiat nisi ratio una periculi constet, consequitur necessario per eum rationem periculi cognoscendam cui necessitatis cognoscendae arbitrium per leges delatum est. Porro cum lege nostra insurgendi norma semper

vano* cum necessitas cognosci nequiat nisi ratio una periculi constet, consequitur necessario per eum rationem periculi cognoscendam cui necessitatis cognoscendae arbitrium per leges delatum est. Porro cum lege nostra insurgendi norma semper rationi periculi attemperetur. videtur in potestate Principis collocatum eum, quem pro ratione talis generalis ipsa statuerit periculi in lege definitum invenerit insurgendi modum dum et

statuum fundamenta Status praestandi portalis militis obligationem iam desiisse ultro etiam contendunt quippe admisso etiam personalis, realis et naturalis insurgendi obligationis titulo, cum personalis personam afficiat, realis certe rem ipsam afficere, seu bonis ipsis inhaerere debet. Proinde cum Principi contributio iam stabilis a bonis obveniat, apparet ea ipsa re realem insurgendi obligationem exolvi, atque ita cessare

contendunt quippe admisso etiam personalis, realis et naturalis insurgendi obligationis titulo, cum personalis personam afficiat, realis certe rem ipsam afficere, seu bonis ipsis inhaerere debet. Proinde cum Principi contributio iam stabilis a bonis obveniat, apparet ea ipsa re realem insurgendi obligationem exolvi, atque ita cessare illam quoque in proportionali possessionatos inter et impossessionatos nobiles oneris rationem; vim

quo quod non modo naturalis colonorum, sed et realis dominorum terrestrium obligatio sublata sit vel inde apparet, quod vi realis illius obligationis domini portalem militem alioquin non aliunde, quam e medio colonorum statuebant; iam cum ad rationem persolvendae contributionis essentialiter pertineat numerum contribuentium non diminui, ut primum coloni tributo subiecti sunt, sublaxa est eo facto dominis terrestribus per diminutionem contribuentium fundum

illam veterem praestandorum a decimis per ecclesiasticos, ex nonis per magnates banderiorum obligationem reductam fuisse; nam id quidem, quod onus intertenendi banderii beneficio nonae nunquam inhaeserit, doceri non potest. Cum nona non ab aliis, quam a propriis rusticis obveniat, sitque, et semper fuerit proventus urbarialis, Ludovici I. articulo 6., Vladislai Decreti I. articulo 48., adeoque una cum reliquis terrestralibus beneficiis illi reali insurgendi

nonae nunquam inhaeserit, doceri non potest. Cum nona non ab aliis, quam a propriis rusticis obveniat, sitque, et semper fuerit proventus urbarialis, Ludovici I. articulo 6., Vladislai Decreti I. articulo 48., adeoque una cum reliquis terrestralibus beneficiis illi reali insurgendi obligationis titulo inclusus, aliam quampiam, et distinctam obligationem producere non potuerit. Et hinc est quod nulla in toto iuris corpore lex extet, quae in eam rem afferri

quidem ut quemadmodum a decimis, ita etiam a nonis banderia interteneantur, verum regnicolae omnes hoc deprecati sunt, neque unquam in realem id effectum transierit. Nec iuvat ex inserta articuli illius rubrica vocabula amplius urgere, cum nota sit de eo casu, quo rubrica a nigro discrepat iuris regula; sed neque alias id posset facile sustineri tum primum cessasse intertenendorum a nonis banderiorum obligationem, quando tempus, cum primum haec magnatibus imposita

illius rubrica vocabula amplius urgere, cum nota sit de eo casu, quo rubrica a nigro discrepat iuris regula; sed neque alias id posset facile sustineri tum primum cessasse intertenendorum a nonis banderiorum obligationem, quando tempus, cum primum haec magnatibus imposita fuisset obligatio, ex lege nuspiam statui possit; sed et alias magnates intertenere nulla lege doceri possunt. Imo articulo 20. Vladislai Decreti 3i, qui pro pragmatico hac in re habendus est, postquam

Transilvaniae, et comiti Siculorum intertenendum esse a Principe banderium statuisset, reliquos ibidem specificatos magnates a numero colonorum suorum exercituare debere definit. Quod ad decimas ecclesiasticorum adtinet: cum hic non sit proventus urbarialis (percipitur enim etiam imo potissimum ab alicuis? colonis) verum sit extrinsecum et accidentale beneficium, ne vel aliquod supersit beneficium quod nova proportione oneri defendendi Regni subiaceat,

verum sit extrinsecum et accidentale beneficium, ne vel aliquod supersit beneficium quod nova proportione oneri defendendi Regni subiaceat, constat ecclesiasticos intertenendis titulo beneficii huius banderiis subiectos fuisse, verum cum reductis, non invita etiam eotum aula, banderiis beneficium hoc decimarum novo subsidii quinquennalis onere subinde affectum; cum unus idemque fundus duplici oneri nequeat subiacere, per articulum 8. 1715. pristino intertenendorum

subiaceat, constat ecclesiasticos intertenendis titulo beneficii huius banderiis subiectos fuisse, verum cum reductis, non invita etiam eotum aula, banderiis beneficium hoc decimarum novo subsidii quinquennalis onere subinde affectum; cum unus idemque fundus duplici oneri nequeat subiacere, per articulum 8. 1715. pristino intertenendorum banderiorum oneri postliminio subiici eo minus potuit, quod subsidium hoc annue m/80 efferens Principi longe plus importet, quam

Quid est igitur quod articulus ille per banderia intelligere potuit, nisi adiectam illic inaniter clausulam illam statuamus? Rem paucis expediemus. Lex omnis ex illius quo perlata est temporis ratione debet explicari. Proinde cum lex illa anno saeculi huius 15o condita est, superest ut quaenam adhuc eotum in Hungaria superfuerint banderia pervestigemus; qua in re praeter alia publica temporis illius documenta lumen nobis sat clarum subministrat conditi sat

illic statuatur; Praediales eiusmodi habet archi-episcopus Strigoniensis, archi-abbas montis Pannoniae et alii quidam praelati, dicunturque universim domos afferre amplius 12 florenos; nonnisi improprie et cum addito ecclesiarum nobiles dici alioquin constat, adeoque ex vi praerogativae nobilitaris personaliter insurgere non obligantur, cum tamen a contributione exemti sint, quemadmodum usque annum 1750 exemti etiam fuere omnes in Croatia

universim domos afferre amplius 12 florenos; nonnisi improprie et cum addito ecclesiarum nobiles dici alioquin constat, adeoque ex vi praerogativae nobilitaris personaliter insurgere non obligantur, cum tamen a contributione exemti sint, quemadmodum usque annum 1750 exemti etiam fuere omnes in Croatia banderialistae, naturale est banderialiter eos insurgere obligari. Haec sunt ergo quas adhuc in statu banderialis obligationis

respective banderia producere officere potest; nisi forsan facta ad articuli 46. 1681. §. 10 11. et 12. reflexione, Iaziges quoque et Cumanos uti et oppida Hajdonicalia sub eandem venire considerationem statuamus; quos tamen cum subinde contributioni subiectos constet, articulus 63. 1741. non iam banderialiter, sed portaliter assumpsit. Quod contributionem anno 1681. iam viguisse et tamen portalem praestitum fuisse militem dicitur, de quanto formali statui

Regnum iure armorum tenere praetendentem, non modo contributionem diversasque accisas per edicta ante illum annum imposuisse, verum etiam sublato omni prioris gubernii systemate Regnum velut armis exquisitum, arbitrarie gubernasse. Verum cum ex ipso eo fonte Tököliana exorta fuisset seditio, eaque iam valida acciperet incrementa, restitutam eodem ipso anno 1681. et Regno libertatem, et reductam prioris gubernii formam, ex praefatione aliisque anni eiusdem

et Regno libertatem, et reductam prioris gubernii formam, ex praefatione aliisque anni eiusdem satis apparet pro universali (dicitur in praefatione) Regni Securitate et tranquillitate procuranda ad libertatem Regno cum legum et articulorum superinde conditorum confirmatione restituendam clementer resolvere dignata sit. Quod in praefatione pollicitus est, id eum reipsa praestitisse articuli satis testantur. Nam articulo 2o gubernium et

ipsa etiam numeri militiae huius incertitudo inter Regis, et Regni arcana referenda videatur. Sed et alias gravia obstare rationum momenta quominus certa, eaque determinata pro omni casu insurgendi norma constituatur. Anno 1559. cum Princeps decretum in iisdem comitiis subsidium ad sexennium constitui postulasset, status articulo 15. sic responderunt; verentur status ne, si in hos sex, vel tres postremo postulatos annos consentiant, postea per totum

et concludere possent. Quanto iustius hic in praesens metus status incessere potest, sive rei, quae agitur, gravitatem, sive temporis, pro quo norma haec insurectionis defigi et determinari postulatur, perpetuitatem spectes, nam cum diaetales conventus unicum sint conservandae pristinae libertatis medium, porro duo tantum quae adhuc Principi indicendae Diaetae necessitatem inducunt supersint capita: contributio et insurectio; illa ad

onus ut 1478. teste articulo 2o et 3o, quo se hoc onere expedirent, subsidium potius pecuniarium a portis colonorum ultro obtulerint. Subesse proinde periculum ne fixa insurectionis norma haec adeo et frequenter et graviter exigatur ut cum perducta iam ad summum contributionis gravitate haec non potuerint proprio, eandem tributo redimere cogantur. Quando iam esse constat perpetuam ministerii Germanici, nobilitatem Hungaram meliori, atque aliarum provinciarum nobilitas

insimul hostes Regni casu adfertur, et si casus est ut Regnum immenso hostium numero imparique robore invadi oporteat, quaecunque in apparanda insurectione diligentia etiam in antecessum afferatur, divini vim decreti evitari non posse cum frequentiorum regnorum exemplo, tum tristia, quae ipsum hoc regnum etiam subivit, fata satis demonstrant. Quodsi vero hic improvisae et repentinae cuiuspiam irruptionis periculum, tum nimia, quae in apparanda ut hactenus fiebat

proventus si non ultra, ad octodecim certe assurgere milliones, praesertim si Banatus Temesiensis triunque, qui ad Transilvaniam applicati sunt comitatuum reditus una (ut fieri deberet) in calculum summantur. Iam cum Hungaria tertiam prope Ditionum austriacae Domus partem efficiat, ex ipso illo unitatis systemate non potest eidem Proventus regii in Vladislai decreti 7. articulo 1o et 2o recensentur,

contributio, fiscalitates; omnes hos proventus Hungari Hungaria prepravljeno u Hungari križanjem finalnog slova a occupato regno (cum regiae nondum subiacerent potestati) eorum arbitri postquam reges sibi eligere coepissent, quod ea conditione in eos transtulerint, ut in defensionem Regni impendi debeant, copiosae Regni leges testantur; Rex (dicitur articulo 2.

introrsus verum potius ab extraneis invasoribus officio suae dignitatis exigente se obligatum profitetur. Hinc etiam factum, ut articulo 2o Sigismundi decreti 5i et articulo 3i Szilagyi 1458. sanciretur, banderia non nisi cum regiae gentes defendendo Regno non sufficerent educi debere, ubi vero nec haec resistendo paria forent, tum primo insurectionem personalem locum habere. Hinc pariter factum, ut Alberti articulo 16, Vladislai decreti 7. ar. 2, anni

facili negotio eveniret regios proventus si non ultra, ad 18. certe assurgere milliones. praesertim si Banatus Temesiensis, triumque, qui ad Transilvaniam applicati sunt, comitatuum reditus una (ut fieri deberet) in calculum summatur. Iam cum Hungaria tertiam prope ditionum Domus Austriacae partem efficiat, ex ipso illo unitatis systemate non potest eidem nisi tertia pars intertentionis aulae aliarumque pro defensione monarchiae necessariarum expensarum incumbere;

qui in hanc rem deserviunt, ut est subsidium cleri, auri lotura, et alii quidam privati fundi; titulo dicasteriorum aliorumque regiorum in politicis officialium si unus millio imputetur, resultant adhuc novem milliones, proinde cum unam legionem a mille capitibus computatam centum mille florenis posse sustineri supra stabilitum sit, manet intertenendae nonaginta millium regulatae militiae fundus, quibus, si duae tertiae aliarum provinciarum addantur, apparet Regi

tum annonae transportatione illos 18 milliones annue sufficere, verum nec id me latet pacis tempore in eas res quovis anno 18 milliones non impendi, sed nec 270 millia continuo interteneri; adeoque si ratio rite subducatur, unum cum alio combinando et praescindendo ab arithmetica exactitudine calculum hunc politicum omnino subsistere posse. Denique quod Principis subiacere arbitrio contenditur qualem quandoque indicare velit insurectionem, id constans legum

contributione agit, ne vero propter stabilitam contributionem obligationem insurgendi cessare quis arguat, incidenter tantum praemittit obligationem personaliter insurgendi suaque producendi banderia ultro etiam permanere; ceterum cum articulo 63. 1741. adeo clare conditus iam nunc in tam adversos trahatur sensus, verentur status ne, si ad condendum in materia insurectionis articulum descenderint, quantacunque in eo exprimendo utantur providentia novam formandis

a regnicolis vel personalis petita fuit insurectio, propterea quod, antequam Tauruno hostis copias admovisset, fines Regni periculum non subire, non multo autem post, ac Tauruno copias admoverat, pax est consecuta; e converso cum anno 1741. invadentibus pluribus simul Augustam Domum hostibus Borussus finibus Hungariae immineret, non modo personalis insurectio, non modo portalis eques, verum etiam pedites a singulis portis quatuor sunt decreti. Tota

eatenus exprimit, dum ait, Belli duntaxat aperti tempore in casu extremae hostilitatis et necessitatis, ubi videlicet principale aliquod praesidium per hostes obsideri et oppugnari contingeret vel vero hostis cum maioribus copiis iusti exercitus specie Regnum invaderet, sive sua Maiestas ad recuperandum principale aliquod fortalicium per Turcas occupatum cum exercitu procederet. Verum nunc, quemadmodum ubi parte ex

per hostes obsideri et oppugnari contingeret vel vero hostis cum maioribus copiis iusti exercitus specie Regnum invaderet, sive sua Maiestas ad recuperandum principale aliquod fortalicium per Turcas occupatum cum exercitu procederet. Verum nunc, quemadmodum ubi parte ex una in casu ordinario Regnicolas praeter personalem insurrectionem ad amplius nihil obligari contendimus, ita parte ex altera in casu extra

legum provisione ipso naturae instinctu ad nos quaqua ratione defendendis obligari certum est: nunc, inquam, hos duos casus publica lege distingui e re regnicolarum videtur; itaque pro ordinario periculo quodvis bellum quod cum tali hoste geritur, qui finibus Regni adiacet, intelligi non posse, cum citatarum legum sensus, tum constans antiquorum temporum experientia, tum denique allatum 1736. exemplum satis remonstrant; e converso id etiam legum nostrarum sensu

ratione defendendis obligari certum est: nunc, inquam, hos duos casus publica lege distingui e re regnicolarum videtur; itaque pro ordinario periculo quodvis bellum quod cum tali hoste geritur, qui finibus Regni adiacet, intelligi non posse, cum citatarum legum sensus, tum constans antiquorum temporum experientia, tum denique allatum 1736. exemplum satis remonstrant; e converso id etiam legum nostrarum sensu non videtur posse sustineri, quod tunc sit solum

legum nostrarum sensu non videtur posse sustineri, quod tunc sit solum ordinarium periculum; quando enim annorum 2 sic ar. 7. qui dicit nobiles si Rex extra regnum exercitum ducere voluerit, cum eodem ire non obligari, non hunc sensum faciat, quasi insurectionalis miles ad arcendum, ne hostis fines regni prior invadat, limites regni transgredi non teneatur, verum Quod insurectionalis

exercitum multis numeris antecellat, v.g. si Turca et Borussus eodem tempore bellum inferant, adeoque distractis viribus nostris Princeps noster Turcae non plures, quam sexaginta mille opponere possit, is vero immineat cum ducentis millibus; eotum certe, etsi fines Regni non attigerit, negari tamen nequit quin casus ordinarii periculi existat, quando hunc ipsum casum articulus 2dus Sigismundi decreti 5. clare tangere videtur, dum

autem tanta potentia inimicorum irrepserit, quod maior foras viribus gentium nostrarum, nec ab invasione finium Regni arcere eos posse per easdem gentes vero nostras similiter praevideretur, ex tunc praelati cum banderiis nec non comites comitatuum cum baronibus proceribus, et nobilibus succurrere debebunt. Dicit si hostis ab invadendis finibus per regias gentes arceri non posse, vero similiter videretur tunc

quod maior foras viribus gentium nostrarum, nec ab invasione finium Regni arcere eos posse per easdem gentes vero nostras similiter praevideretur, ex tunc praelati cum banderiis nec non comites comitatuum cum baronibus proceribus, et nobilibus succurrere debebunt. Dicit si hostis ab invadendis finibus per regias gentes arceri non posse, vero similiter videretur tunc insurectioni locum esse, adeoque non supponit tantum

statuit. Statutis ordinarii periculi casibus, necessitatis etiam illius, quae legem non habet, casus ex his ipsis principiis statui facile possent. Diximus non omne bellum, si cum contermino Hungariae hoste geratur, inferre ordinarii periculi casum; dicere non pariter necessum est non omnem irruptionem in regnum factam casum necessitatis illius, quae legem non habet, inducere; nunc,

res haec non nisi casum ordinarii periculi inducit. Ast ex ipso hoc dein principio mihi fluere videtur primus solutae illius legibus necessitatis casus, nimirum, si hostis valido, numerosoque exercitu fines invadat Regni; cum enim iustum exercitum Regno exigere absque proelii discrimine sperare vix liceat, porro, ubi proelii tentanda est alea, ibi non modo ipse eventus pugnae, verum ea etiam, quae pugnam consequuntur, incerta sint. Quod hic ipse

ibi non modo ipse eventus pugnae, verum ea etiam, quae pugnam consequuntur, incerta sint. Quod hic ipse sit necessitatis illius, quae legem non habet, casus vel articulus 5. 1662. satis remonstra[n]t. Vel vero inquit hostis cum maioribus copiis iusti exercitus specie Regnum invaderet, et ordinando deinde unum ex supremis insurgendi modis. Caeterum quemadmodum casum ordinarii periculi posse evenire supra stabilitum est

illa, quae legem non habet, minui quidem non possit, secus enim cessaret esse necessitas et in ordinarii periculi rationem transiret; intendi nihilominus possit multis modis, nam si factam per hostem valido cum exercitu in regnum irruptionem pro casu necessitatis quae legem non habet statuamus, si postea copias, quas illi opposuimus, nostras laedi, expugnari praesidia, hostemque ultro nec in Regnum penetrare contingat, quis neget

statuamus, si postea copias, quas illi opposuimus, nostras laedi, expugnari praesidia, hostemque ultro nec in Regnum penetrare contingat, quis neget maiorem iam eotum, ac antea fuerat, eventurum casum necessitatis? Porro, cum remedium malo approportionari debeat, ut primum necessitas illa gradum recipere potest, modum etiam, qui illi accomodatus est, insurgendi discrimen recipere necesse est; et talem interea necessitatis gradum tangere videtur

definiatur, in cuius situm sit potestate cognoscere an sit casus ordinarii periculi vel vero urgentis necessitatis et, si hoc, in quo iam necessitatis gradu res consistat? Quo in genere quidquid ex articulo 8. 1715. arguatur, cum omnium insurectionum ratio, tum unice illius, quae post dictum articulum 36. 1741. decreta est, exemplo satis constat materiam hanc in comitiis semper fuisse determinatam; atque adeo ab hoc iure status recedere non debent,

est, exemplo satis constat materiam hanc in comitiis semper fuisse determinatam; atque adeo ab hoc iure status recedere non debent, nec sine gravi periculo possunt; ceterum, Quarto cum eo, quod sola urgens necessitas diversos recipiat gradus, tum vero quod huius cognitio ad diaetam pertineat, stabilito consequitur respectu quidem ordinarii periculi, quod determinetur nihil superesse quam quod

per concursum, verum in publicis semper diaetis vel ex eo tractetur, quod pro materia contributionis casus repentini periculi vix aequa ratione militare posse videatur; caeterum Sexto. Cum subsidium istud quicennale nec titulo redimendorum banderiorum verum quottae Papalis nomine erga dispensationem Pontificis dependatur, praelati vero intertenendorum a decimis banderiorum obligationum sibi incubuisse nec

quod decimae publica lege pure ad usum iam restrictae sint, praelati ab onere banderii nulla sint lege absoluti. Interim haec 7o nempe et 8o utcunque accepta fuerint, haud equidem in magno discrimine ponam, praesertim cum hoc in casu eosdem a subsidio Papali praestandi absolvi ipsa sane equitas exigeret. Octavo. Quamvis veteri usu primum copias Regis, iis non sufficientibus banderia, ac si nec haec

Octavo. Quamvis veteri usu primum copias Regis, iis non sufficientibus banderia, ac si nec haec sufficerent, tum demum insurectionali militia prodire debere constitutum fuerit, cum tamen in praesens nihil nisi ordinarii periculi et urgentis necessitatis casus stabiliendus videatur, pro ipso autem ordinarii periculi casu insurectionem personalem deberi inficiari non possumus, generaliter

stabiliendus videatur, pro ipso autem ordinarii periculi casu insurectionem personalem deberi inficiari non possumus, generaliter sanciendum videretur ut, quoties personalis decreta fuerit insurectio, semper cum hac insurectionali militia banderia quoque prodire teneantur. His quoad primum propositionis Regiae membrum praemissis alterum membrum, cum de mora diaetalis tractatus iam supra §.5. provisum sit, unice ad certitudinem

sanciendum videretur ut, quoties personalis decreta fuerit insurectio, semper cum hac insurectionali militia banderia quoque prodire teneantur. His quoad primum propositionis Regiae membrum praemissis alterum membrum, cum de mora diaetalis tractatus iam supra §.5. provisum sit, unice ad certitudinem numeri armorumque provisionem recidere videtur; itaque: Primum ad tollendam personaliter insurgere

teneantur. Haec vero utriusque ordinis banderia, ubi insurectio ordinata fuerit, semper etiam prodire teneantur. Caeterum in casu extremae articulo 5o 1662. indigentiae necessitatis, ubi videlicet plures inimici valido cum exercitu finibus Regni imminerent, vel hostis Regnum iusto cum exercitu invaderet, aut vero principale aliquod Regni praesidium obsideret aut oppugnaret, in tali, inquam, summae necessitatis casu status et ordines pro avita

ordinata fuerit, semper etiam prodire teneantur. Caeterum in casu extremae articulo 5o 1662. indigentiae necessitatis, ubi videlicet plures inimici valido cum exercitu finibus Regni imminerent, vel hostis Regnum iusto cum exercitu invaderet, aut vero principale aliquod Regni praesidium obsideret aut oppugnaret, in tali, inquam, summae necessitatis casu status et ordines pro avita gentis huius adversus quosvis Regni aemulos constantia ea se

multiplex ratio evenire potest, quae veluti pure eventualis in antecessum debite praevideri nunquam posset, media vero procurandae saecuritatis ad realem periculi statum accomodari deberent, hinc pro quovis sinistro eventu cum id, an casus sit ordinarii periculi vel vero summae necessitatis, tum vero, si extrema sit necessitas, in quo illa consistat, diaetaliter semper cognosci congruaque ad actuale periculum procurandae securitatis media semper

quam et eorum, quos sub rationem banderii cadere supra dictum est, per comitatus medio consilii regii locumtenentialis suae maiestatis annue submittatur ita ut et iidem comitatis sollicitam adhibeant curam, quatenus cum personaliter insurgere obligati tum alii sub rationem banderii cadentes congruis armis et equis sint provisi. Articulus vero iste ad ista quoque Regna Dalmatiae Croatiae et Sclavoniae per omnia extensus esse

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report