Your search found 31215 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 797-1006:

De cunctis his Iadertini ad eternum Sabaoth conquestu et magno ululatu conclamant: Quid, iustissime Helii, his prauis tam grandes dilatasti uires, et absque titulo iuris incedunt? Copia grandis uirorum pugillum in me nulla preuia rationis causa irruit. Forte uindicas inimicos cum tuis inimicis? Deus enim peccatores non exaudit. Sed audi quid Hyeremias nono sue lectionis capitulo pneumatis almi prolatione attestatur: Preparamini contra Babilonem, id contra confusionem Iadrę, per circuitum omnes qui tenditis

primogenitus ac patris succedens, fratrum alius Andreas, Sicilię rex nondum sceptrum baiulans regale, qui iniquissimo interitu a suis extitit interfectus, et ultimus Stephanus. Hic omnibus iunior, qui Crouatię diocesis erat dux constituendus. Et idem Ludouicus rex succedens Krolo patri cum iam sui regni baculum pacifice et possessum tenuisset, pro recuperanda perdita ex suis predecessoribus anno Dominicę incarnationis MCCCXLIIII, indictione XII mensis Septembris ualidum cumulauit exercitum. Cuius prefecit ducem Nicolaum, totius Slauonię banum, quem ad partes Croatię

perdita ex suis predecessoribus anno Dominicę incarnationis MCCCXLIIII, indictione XII mensis Septembris ualidum cumulauit exercitum. Cuius prefecit ducem Nicolaum, totius Slauonię banum, quem ad partes Croatię direxit, ut imperio regio subiugaret omnia castella ipsiusque regionis ciuitates cum eorum cunctis pertinentiis, secundum quod hactenus dignitati predecessorum illius extiterunt subiecta. Quo in Croatia existente cum exercitu iuxta sui domini edictum, cepit per ipsam percurere ac discurere regionem. Tandem cum incolumitate in fines Tnini peruenit ibidemque conatus est

Cuius prefecit ducem Nicolaum, totius Slauonię banum, quem ad partes Croatię direxit, ut imperio regio subiugaret omnia castella ipsiusque regionis ciuitates cum eorum cunctis pertinentiis, secundum quod hactenus dignitati predecessorum illius extiterunt subiecta. Quo in Croatia existente cum exercitu iuxta sui domini edictum, cepit per ipsam percurere ac discurere regionem. Tandem cum incolumitate in fines Tnini peruenit ibidemque conatus est ipsum Tnini castrum, quod tunc possidebat Vladislaua, relicta Neliptii generationis Suadcich, cum Iohanne, eius filio,

regio subiugaret omnia castella ipsiusque regionis ciuitates cum eorum cunctis pertinentiis, secundum quod hactenus dignitati predecessorum illius extiterunt subiecta. Quo in Croatia existente cum exercitu iuxta sui domini edictum, cepit per ipsam percurere ac discurere regionem. Tandem cum incolumitate in fines Tnini peruenit ibidemque conatus est ipsum Tnini castrum, quod tunc possidebat Vladislaua, relicta Neliptii generationis Suadcich, cum Iohanne, eius filio, sacrę subicere ditioni, quod minime obtinere ualuit; nam ipsum oppidum nullum

subiecta. Quo in Croatia existente cum exercitu iuxta sui domini edictum, cepit per ipsam percurere ac discurere regionem. Tandem cum incolumitate in fines Tnini peruenit ibidemque conatus est ipsum Tnini castrum, quod tunc possidebat Vladislaua, relicta Neliptii generationis Suadcich, cum Iohanne, eius filio, sacrę subicere ditioni, quod minime obtinere ualuit; nam ipsum oppidum nullum genus agonis pati poterat eo, quod mire altitudinis necnon et fortitudinis est conualatum. Quod uidens ipse banus cum comitiua castri fasceninas ac

relicta Neliptii generationis Suadcich, cum Iohanne, eius filio, sacrę subicere ditioni, quod minime obtinere ualuit; nam ipsum oppidum nullum genus agonis pati poterat eo, quod mire altitudinis necnon et fortitudinis est conualatum. Quod uidens ipse banus cum comitiua castri fasceninas ac defenssiones, in multa ammiratione cordis est comotus ac despiciens eundem bello capere non posse, diligentius deliberato consilio grauissima dispendia ipsi districtu imperauit impendere tam eius rura combustui tradendo, quam etiam vinearum

sed rabiosos leones sic mirabiliter pugnare in admirationem compelluntur. Quę omnia supradicta prefata Vla- dislaua considerans, timuit quippe ac tante potentię, quę erat numero quatuor milium galleatorum, non posse resistere, extimata est pacisci cum dicto Nicolao bano, qualiter ipsa et eius heres in regis dilectione fideliter permanerent, sicque confecit. Interueniente siquidem federe ac firmato, uidelicet quod ipsa Vladislaua pro se et pro sui nati parte procuret ac presentari faciet unum idoneum ac sufficientem legatum coram

Audito rege legati sermone, hec uerba ipsi nuntio est prolocutus. Responsio regis Legationum fidelitatis efficaciter informati, quamuis genitor, filius Neliptii nostram gratiam immeruerit ac- ceptare, cum ipse prolixo iam tempore nostre Mayestati plurimum extitit infidelitate occupatus, nihilominus nos beniuoli, qui ad nostrum accedunt solium, ad apicem honoris sublimare ac illos, pro quibus tantum nobis premonstrasti fidelitatis signum, non ut dignos interitu, sed tanquam

plurimum extitit infidelitate occupatus, nihilominus nos beniuoli, qui ad nostrum accedunt solium, ad apicem honoris sublimare ac illos, pro quibus tantum nobis premonstrasti fidelitatis signum, non ut dignos interitu, sed tanquam adoptionis filios et subditos fideles tractare cum gratia nostra pollicemur. Finitoque regis famine (ipse)met nuntius multorum baronum in presentia hos prorupit sermones. Verba legati ad regem “Serenissime domine princeps! Vladislaua et genitus eius Iohannes, pro quibus ad uos sum

et genitus eius Iohannes, pro quibus ad uos sum legatus, plicatis manibus ac ambobus genibus flexis totos se offerunt eorumque bona, ita oppida quam etiam arua et quasque fortilicias et que et quas regalis Benignitas duxerit acceptandas iuxta mayestatis regię uoluntatem atque mandatum.” Cum rex patefecit sui uoluntatem ac illa habere uelle, quę idem nuntius spoponderat se exhibiturum, nam prefatus rex, ut diximus, intendebat omnia castra ipsorum suo imperio uelle supponere, tamen in aliis finibus ablatis proposuit restituere maiora. Et recesso

restituere maiora. Et recesso inde nuntio, uenit ad partes Tnini narans eisdem, per quos fuerat destinatus, regis responsiuam. Quamuis intrinsecus merentes, sed extrinsecus letati sunt. Intelligens hec prenominatus banus, mouit militiam et inde secessit; pergebat Panoniam. Sed cum idem rex ipsa castra tradita per sui libitum uolebat gubernare, dicti exeniatores uoluntatem mutarunt et in sponsione facta nullatenus permanere fixi uoluerunt, hec in inductu et suasu quorundam magnorum Croatorum, precipue filiorum comitis Curiati de Corbauia, qui principaliores

Iesu Christi MCCCXLV, indictione tertiadecima Iulii mensis memoratus Ludouicus rex agregauit validam militiam, numero uiginta milia galleatorum, cupiens ac proponens tam ciuitates, quam castra prouintię Dalmatię et Croatię sue succumbere potestati. Et accipiente dicta comitiua itinere, cum incolumitate peruenit in fines Bihach, ibi castrametatus est fere per decem et octo diebus. Omnes Slaui sublimes, mediocres et infimi aduentum regis intelligentes, timuerunt quippe, necnon ciuitates maritime, quas tunc temporis Venetorum potentia gubernabat, vehementer

atque ad eum omnes Croati preter tantum duos, quos confestim nominabo, transmearunt debitam reueren- tiam impendentes ac claues castrorum cunctarumque suarum uallationum et possessionum offerentes. Quas rex gratanter suscepit illumque Iohannem cum sua genitrice offendentes iam bis ad sui gratiam benigne conuocauit ab eis recipiens Tnini oppidum cum suis pertinentiis, quod et ipse rex suo nutu feliciter regit et gubernat. Eidemque Iohanni prefatus rex pro brauio quandam diocesim in Cetina premiauit, preterquam tria castra

tiam impendentes ac claues castrorum cunctarumque suarum uallationum et possessionum offerentes. Quas rex gratanter suscepit illumque Iohannem cum sua genitrice offendentes iam bis ad sui gratiam benigne conuocauit ab eis recipiens Tnini oppidum cum suis pertinentiis, quod et ipse rex suo nutu feliciter regit et gubernat. Eidemque Iohanni prefatus rex pro brauio quandam diocesim in Cetina premiauit, preterquam tria castra idem rex nequiuit possidere, videlicet Ostrouicam, Clissam et Scardonam, tunc temporis eo, quod comes Paulus

contra prefatum regem conficientes nec aliquod fidelitatis signum regie celsitudini nolle impendere, sicque per eos extitit exactum et firmatum. Ciuitates siquidem Dalmatię ad dictum regem in dictis metis Bihach castrametantem solemnes destinant nuntios siue legatos pariter cum preclaris exeniis. Precipue Iadera elegit tres ambassatores nobiles, quorum nomina scribuntur: Martinussius de Butouann, ser Michael Blasii de Soppe et ultimus Nicolaus Madii de Gallellis, cum optimis donis ad dictum regem destinandos. Et

solemnes destinant nuntios siue legatos pariter cum preclaris exeniis. Precipue Iadera elegit tres ambassatores nobiles, quorum nomina scribuntur: Martinussius de Butouann, ser Michael Blasii de Soppe et ultimus Nicolaus Madii de Gallellis, cum optimis donis ad dictum regem destinandos. Et transmeantibus ipsis honoranter, sed lento gressu, quodam uulgare ad ipsorum notitiam extitit deductum, videlicet quod prefatus rex secessit ab illis partibus Vngariamque perexit. Concipientibus itaque ipsis nuntiis tales

regem destinandos. Et transmeantibus ipsis honoranter, sed lento gressu, quodam uulgare ad ipsorum notitiam extitit deductum, videlicet quod prefatus rex secessit ab illis partibus Vngariamque perexit. Concipientibus itaque ipsis nuntiis tales rumores, Iadram pariter cum exeniis redierunt. De quorum reuersione uniuersi ingenui atque plebei uehementem conceperunt cordis turbationem increpantes eosdem de ipsorum itineris reuersione, quamuis alter eorum S. Michael tirannis apponebat, sed quia duo ut maior pars et uis, oportuit aquiescere eorum

fidelitatis nostre cognoscimus, tamen fidelitatem uestram requirimus et rogamus, quatinus circa conseruationem uestram et fidelitatis uestre sic uos regere debeatis et effectualiter operari, quod possitis nostram gratiam uberius promereri et ut reperiamus fidem stabilem, quam speramus, cum uestram conseruationem totis uiribus affectemus et intendamus modis omnibus procurare. Data in nostro ducali palatio die XVIII Iunii, XIII indictione. Prima epistola Andreas Dandolo, Dei gratia Dux

Venetiarum et Dalmatię et cetera ut supra prima epistola, salutem et dilectionis affectum. Denotamus uobis, quod ad uestram et ad aliorum nostrorum fidelium et terrarum Slauonię securitatem et conseruationem totis viribus elligere et facere nostrum Capitaneum Generalem, quem cum nostris galeis et armata breuiter ad ipsas partes mittemus, parati etiam omni alio subsidio subuenire, ut uidebimus conuenire, hortantes fidelitatem uestram, quatinus perseuerantes in fidelitate uestra constanter sic uos in cunctis occurentibus

ultra duodecim et plebeios fere 37 capti et detenti sunt sub bona dictorum Pagensium custodia. Quorum nobilium progenies excellentior illis diebus in ipsa urbe minime reperiebatur atque ipsorum populariorum plebeitas tutior non extimabatur nec probior. Et tam istos, quam illos Pagi sic detentos cum tuta comitiua Nonam transmiserunt et, ibidem per aliquot dies captiuatis manentibus, Venetias eos destinarunt. Quibus Venetiis manentibus ductis nocte tenebrosa, ipsos in aspero clauserunt ergastulo. Grandem equidem copiam uirorum armatorum in ciuitate Nonę, tam peditum quam equitum,

Mane quidem facto duodecimi diei ipsius mensis Augusti dictus Petrus, Capitaneus generalis decem galearum, iussu Ducali ex parte quirinali portus Iadrę ultra Sagularum obsedit Iadram, ita quod exeuntibus et intrantibus penitus erat uia artissima. Ad quem Marcus Cornario, tunc comes Iadrę, cum comitiua duorum nobilium de ciuitate, quorum unus Biualdus Gregorii de Botono, alius Georgius Francisci de Carbanossis appellati sunt, transfretarunt. Considerantibus itaque Iadertinis, quod eorum comes ad regimen ciuitatis accedere minime gliscebat, de huius actu inter ipsos ciues Iadrę

de ciuitate, quorum unus Biualdus Gregorii de Botono, alius Georgius Francisci de Carbanossis appellati sunt, transfretarunt. Considerantibus itaque Iadertinis, quod eorum comes ad regimen ciuitatis accedere minime gliscebat, de huius actu inter ipsos ciues Iadrę grandis dicitur fuisse admiratio, cum simile opus, cuius non habetur memoria, extitit perpetratum. Ibique idem Capitaneus cum dicto Marco comite in multorum archanorum uerborum prolatione simul protraxisse fertur nec non ipsum ac eius collegas in classe detinuit redireque in ciuitate eos non permisit. Denique suasu et

appellati sunt, transfretarunt. Considerantibus itaque Iadertinis, quod eorum comes ad regimen ciuitatis accedere minime gliscebat, de huius actu inter ipsos ciues Iadrę grandis dicitur fuisse admiratio, cum simile opus, cuius non habetur memoria, extitit perpetratum. Ibique idem Capitaneus cum dicto Marco comite in multorum archanorum uerborum prolatione simul protraxisse fertur nec non ipsum ac eius collegas in classe detinuit redireque in ciuitate eos non permisit. Denique suasu et rogatu prefati comitis Biualdum, eius sotium, libere relaxauit ac Iadram conduci saluum fecit et

nec ipsum abire permisit. Nam totam familiam et supelectilia ipsius comitis eius iussu ad galeam fecit transfretare. Sed homines Iadrę ad nullius nouitatis inditium sunt comoti: decreuerunt oratores, qui erant nobili progenię, numero XII, cum deliberatione mandare duos ambassatores ad dictum Petrum de Canali, Capitaneum sepe nominatum, quod ita extitit completum, quorum nomina sunt: Petrus de Matafarro et Martinussius de Butouano. Et ad ipsius Capitanei conspectum presentati causam rumoris per ipsum illatam diligenter

et exercet, non sponte sed coacte et uiolenter, si qua iussu suo agantur. Cuius responsionem nobiles Iadrę intelligentes valde territi sunt. Eodem die quendam fratrem Predicatorum ordinis nomine Nicolaum Veglensem ad dictum Capitaneum transmiserunt. Et cum mutuos sermones aliquos protraxissent, idem frater Nicolaus legatus ipsum Capitaneum pro parte Iadertinorum multo rogatu deprecatus est, quod licentia et nutu ipsius Capitanei Iadertini valeant tres solemnes ambassatores ad maiestatem Ducalem destinare de rumore eis illato et negotio

Duce et Consilio Venetiarum de nouitate eisdem facta et damno Iadertinis perpetrato, spondentes volentes statuere eorum correctioni, si aliquo errore forent inquinati. Et ipso die nominatus Capitaneus per eius galeas publice iussit voce preconis peruulgare, vt omnes Veneti Iadrę morantes pariter cum eorum mobili et bonis omnibus vsque per quatuor continuos dies debeant a ciuitate Iadrę recedere. Et si qui ad terminum predictum abire non festinauerint, non ut ciuis Venetus habebitur sed ut eius infidelis erit ab omnibus habendus. Et si qui recedere

tam parui quam magnates, in multa stupefactione cordis sunt commoti. Eundem fratrem Nicolaum ad dictum Capitaneum transmiserunt ac comissione sibi apposita: “Non modicum admirrantur Iadertini per vos, nobilis Capitanee, de gestis eisdem illatis, cum insontes se fore sentiant. Nondum naturalis dies suum cursum terminauit, quod, a vobis obtenta licentia, Iadertini tres vel plures ad Ducalem dignitatem deuote destinent legatos in cuius conspectu condiciones ipsorum fideliter patefacient offerentes se executuros quicquid

quatinus dignetur vestra nobilis Dignitas ab horum perpetratione actuum cessare, nec talia dispendia eos velle pati, quousque Ducali dignitati indicent seriatim. Nam mandatum eius ipsis institutum fideliter, immo presto executioni demandent.” Ad cuius verba prefatus Capitaneus, consulte cum quibusdam suis consiliariis, tale protulit responsum: “Petitionem Iadrensium perfecte concepimus, quam admittere nullatenus sumus dispositi mandato nostri comunis nobis principaliter imposito, nec expedit Ducali dominationi Iadertinorum inserere conditiones, cum ipsa sit plenius informata et

prefatus Capitaneus, consulte cum quibusdam suis consiliariis, tale protulit responsum: “Petitionem Iadrensium perfecte concepimus, quam admittere nullatenus sumus dispositi mandato nostri comunis nobis principaliter imposito, nec expedit Ducali dominationi Iadertinorum inserere conditiones, cum ipsa sit plenius informata et mihi a collegis meis sit tradita in negotio Capitaneatus libera potestas. De duobus vnum eligant: Aut huius vrbis omnia męnia circumualata funditus euertant nec non omnia castra fortitudinesque, tam sitas intra quam

nostrum comune liberum et expressum dominium in omnibus iustitiam meditando iuxta ipsius nutum et voluntatem, nihilominus rura possessionesque eorum omnes in vsum et vtilitatem iuxta ipsorum beneplacitum et libitum conuertant- aut ipsi contra Venetorum potentiam viriliter procurent resistere, cum multo plus puto fore sanctius eis velle ad primum applicare partitum.” Percipiensque tales rumores nuntius cum comitatu ciuitatem rediit relationemque ipsis ciuibus indicauit. Decernentes pro sanctiori velle potentię resistere Venetorum quam tunc eorum videre ciuitatem in ruinam precipitare,

nihilominus rura possessionesque eorum omnes in vsum et vtilitatem iuxta ipsorum beneplacitum et libitum conuertant- aut ipsi contra Venetorum potentiam viriliter procurent resistere, cum multo plus puto fore sanctius eis velle ad primum applicare partitum.” Percipiensque tales rumores nuntius cum comitatu ciuitatem rediit relationemque ipsis ciuibus indicauit. Decernentes pro sanctiori velle potentię resistere Venetorum quam tunc eorum videre ciuitatem in ruinam precipitare, nec tali consentire pacto et ad talem deuenire conditionem.

est cumulata. Nullus nostrum ignorare debet, quale nobis instat periculum de Venetorum odio, sed grauius est discrimen nostram vrbem nostris oculis intuentibus dissolatam videre. Hortor vos vniuersos huius vrbis egregios ciues, ut primitus cruce premuniti Christi arma sumamus, cum primum Deus superbiam odio habeat, que precipue in nostris abundat ęmulis. Tutamque ciuitatem et meniis fixe firmatam habemus, in qua vnius anni et semis victualia superfluunt, et secundario inquiramus fauoris presidium a nato fęlicis et pię memorię Kroli regis, scilicet a Ludouico, ipsius

et meniis fixe firmatam habemus, in qua vnius anni et semis victualia superfluunt, et secundario inquiramus fauoris presidium a nato fęlicis et pię memorię Kroli regis, scilicet a Ludouico, ipsius successore, ut nos non deserat a prolixo iam curriculo fideles sacrę coronę persistentes, cum idem Carolus rex specialem charitatis amorem in vrbem et homines generosos huius ciuitatis gesserit. Spes certitudinaliter in Deum et nostrum pastorem est tenenda. Pro nostris piis precibus facile prebebit assensum. Hec autem in conspectu

suscepit. Adhuc etiam Iadertini non cessant per suos speciales missos concordiam a dicto Capitaneo frequentando postulare. Atque Capitaneus durioris voluntatis instigatus solum Iadertinos audire non affectat, nisi accedant petitioni superius declaratę, immo die noctuque arctius obsessum cum clasibus separatim quantum iactus est lapidis "' exequebatur. Atque transfretant in insulis, multa dispendia inferunt Iadrensibus. Omnes pecudes et pecora, plusquam ducenta milia in sui vsum et libitum conuerterunt, domunculas et tuguria insulanorum

Deo condonante gratiam satis lucide propalare studemus. Regnante vero vespere diei XV i20 Augusti predicti mensis, quidam classem seu galellam, in qua vltra decem potentiores viri de ciuitate Tragurii, qui Venetis transfretare extimabantur, in Vallem magistrorum applicauit. Quam Iadertini cum duabus barcis armigeratis cęperunt omnesque eius nobiliores et aliquos eius plebeios in carcerem detruserunt pro eo, quod et ipsi Tragurini quamplures Iadertinos in eorum ciuitate repertos absque causa rationabili in captiuitatem deduxerunt. Tu quoque fac simile, sic ars deluditur arte.

Nam a puncta S. Ioannis Euangeliste, constructa vltra portum, erat extensa vsque ad aliam partem, versus vrbem, aliquantulum a uia rectitudinis deuiando versus plagam austri. Tantę enim industrię et virtutis eadem cathena erat stabilita in ęquore, quod eius stipitem nullus architectorum poterat cum speculatione imaginari. Quam Iadertini vigilanti studio in nocte perspicatius et nocte tutius ingenti gaudio compulsi sunt custodire. 10. De pugna occasione cathene Porro die secundo intrante Septembris anno Domini et

Veneti utique putant per portum spaciari, sed cathena non permittit, nimio dolore comprimuntur. Cupiunt intentum suum efficacitati adimplere, sed dum quadam die, sexto dicti mensis Septembris memoratus Capitaneus clasium obsedentium Iadram versus cathenam cum duabus suis galeis mirifice ornatis se direxit, quam conatus est infringere, clangit altior nola S. Chrysogoni, que ad stornium. Iuuenes et mediocres in multa animositate cordis induunt lucentia arma, ad fretum portus se disponunt, ut defensent cathenam. Ibi partes mirabiliter

mirifice ornatis se direxit, quam conatus est infringere, clangit altior nola S. Chrysogoni, que ad stornium. Iuuenes et mediocres in multa animositate cordis induunt lucentia arma, ad fretum portus se disponunt, ut defensent cathenam. Ibi partes mirabiliter inter se pugnant: Veneti cum dictis galleis a boreali parte, Iadertini cum quibusdam crapulis ex australi. Pars parti crebrat ictus, et Veneti tantam copiam innumerabilem iaculorum inimicos prosiliunt, quod ibidem aer caligine offuscatus putabatur. Sed Iadertini nobilius se defendebant tam cum quadam machina

infringere, clangit altior nola S. Chrysogoni, que ad stornium. Iuuenes et mediocres in multa animositate cordis induunt lucentia arma, ad fretum portus se disponunt, ut defensent cathenam. Ibi partes mirabiliter inter se pugnant: Veneti cum dictis galleis a boreali parte, Iadertini cum quibusdam crapulis ex australi. Pars parti crebrat ictus, et Veneti tantam copiam innumerabilem iaculorum inimicos prosiliunt, quod ibidem aer caligine offuscatus putabatur. Sed Iadertini nobilius se defendebant tam cum quadam machina constructa in campo magni castri, quod Venetorum

inter se pugnant: Veneti cum dictis galleis a boreali parte, Iadertini cum quibusdam crapulis ex australi. Pars parti crebrat ictus, et Veneti tantam copiam innumerabilem iaculorum inimicos prosiliunt, quod ibidem aer caligine offuscatus putabatur. Sed Iadertini nobilius se defendebant tam cum quadam machina constructa in campo magni castri, quod Venetorum vocatur castrum, que quinquies in galleis iactauit, sed neutram valuit attingere, quam etiam variorum generum ingeniorum ipsam cathenam defensabant. Sed probiores ipsarum gallearum viri veraciter considerantes eorum intentionem non

Iadertini obsessi vehementem gesserunt consolationem ex eo, quod Lodouicus, memoratus rex, quandam epistolam ipsis transmisit, cuius seriem presentibus denotamus. Lodouicus, Dei gratia rex Vngarię, nobilibus viris iudicibus, Consilio et Comuni ciuitatis Iadre animum ad grata paratum cum salute. Nuntiauit nobis Nicolaus, banus totius Slauonię, neccesitatem vestram, super qua sciatis: ecce processimus cum tota potentia nostra iuuare vos et properamus celeri gressu succurrere vobis. Vnde viriliter vos teneatis et regatis. Data sub Alto Castro die XXV

presentibus denotamus. Lodouicus, Dei gratia rex Vngarię, nobilibus viris iudicibus, Consilio et Comuni ciuitatis Iadre animum ad grata paratum cum salute. Nuntiauit nobis Nicolaus, banus totius Slauonię, neccesitatem vestram, super qua sciatis: ecce processimus cum tota potentia nostra iuuare vos et properamus celeri gressu succurrere vobis. Vnde viriliter vos teneatis et regatis. Data sub Alto Castro die XXV mensis Augusti. —. — Quam epistolam rectores Iadrę eodem die legere et diuulgare in publico foro, vbi multorum erat nobilium

eodem die legere et diuulgare in publico foro, vbi multorum erat nobilium congeries et plebeorum comitiua, siquidem fecerunt. Totus vulgus lętatur, inextimabilem suscepit lętitiam, tripudia et choreas per vicos discurrere compellitur, nam tota ciuitas ingenti exultat gaudio. Nunc cantica suauia cum melodiis, campanis ac tubis totam vrbem circumeundo discurrunt, quo inimici in multa animi admirratione compelluntur, petunt, nullum responsum suscipiunt. Quantam enim potestatem et dominium Venetorum ipsi affectabant, quod qui iam post ipsius

Iadertini eorum voluntatem non posse mutare alia susceperunt carbasa. Venetorum dominium protinus abiiciunt, tota mente et cordis affectione dominum naturalem commemorant. Ducem remouent, venerabile nomen regium intitulant in clypeis, galleis et aliis togis armorum in signum fidelitatis insigne cum mixtis coloribus epigramant et depingunt. Cumulatur exercitus iussu regio in suffragio Iadertinorum, cuius dux banus Bosnensis nomine Stephanus, heretice prauitatis alumnus, prout et eius regio tali errore a prolixitate iam temporis asseritur et, prout rei est veritas fore mandata, est

ne adhuc pestilentior inimicitia oriatur, sed Iadertini eorum inquisitionibus adhęrere non curant, parrant quamplures parones, quas latenter in offensionem inimicorum transmittunt, enormia dispendia inferunt Venetis ac eorum aduersarios, siquos reperiunt, pestiferę morti tradunt. Nam cum quadam vigesima quinta die ipsius Septembris mensis quedam paro discurrens per mare, in qua erant fere viri Iadertini circa triginta, quendam angromagum Raguseorum alto pellago detexerunt, ipsum cum celeritate insecuta est. Ille fugiens, ista appropinquans tandem huius applicauit

Venetis ac eorum aduersarios, siquos reperiunt, pestiferę morti tradunt. Nam cum quadam vigesima quinta die ipsius Septembris mensis quedam paro discurrens per mare, in qua erant fere viri Iadertini circa triginta, quendam angromagum Raguseorum alto pellago detexerunt, ipsum cum celeritate insecuta est. Ille fugiens, ista appropinquans tandem huius applicauit ipsumque viriliter cepit expugnare, in quo erant homines plusquam sexaginta. Pyratę quidem nulla pietate moti omnes lętalibus ictibus impremerunt exceptos tres, quos captiuatos detinuerunt,

nocte vigesima septima ipsius mensis Septembris dum animalia suaue recipiunt somnum, Veneti, vltra sexingentos electos et probos viros, in vallem S. Eufemię in insulis in eorum clasibus latenter duxerunt et ibi vsque ad horam tertiarum sequentis diei in loco vocato Briacel Verh latuerunt. Cum ipsa dies vigilie dedicationis principis Michaelis archangeli suam lucem cępisset patescere hominibus, hii qui in castro Sancti Michaelis de monte reperti sunt, aduersarios, qui more latroneo deuenerant, palam detexerunt et consensu et voluntate omnium, qui in dicto castro extiterant, in quo

Defecitque ibi in ipso bello ex Venetorum gente tam mari suffocatos, quam framea crudeli iugulatos plusquam quingenti. Ex opposita parte nemo pręterquam tres qui ex sua becillitate morti se disposuerunt. Itaque Veneti conflicti et debellati, Iadertini ad montem suę habitationis cum obtento triumpho alacriter redierunt. Inchoauitque ipsa pugna ab hora nona et vsque ad vesperas durauit. 15. De rumoribus exercitus et de nuntio reuerso de rege Ecce iam Iadrenses claros percipiunt rumores de

quarum vna maior confecta ad Babas, que in maiori parte medie bastide inimicorum iactabat, reliquas vero causa prolixitatis relinquo. Quadam igitur nocte caliginosa in quatuordecimis Kalendas Nouembris mensis ille frater Marinus Minorum ordinis a Magnificentia regali cum prosperitatis augmento est reuersus et Iadram peruenit referens gratiam domini naturalis versus Iadertinos taliter donasse et tanta affectione dilexisse non ut herus, sed discretus pater filium. Et super hiis idem frater Marinus pro parte regis ipsis Iadertinis paginam sua secreta

discretus pater filium. Et super hiis idem frater Marinus pro parte regis ipsis Iadertinis paginam sua secreta munitam impressione reportauit continentem in effectu, qualiter ipse rex reputat Iadertinos inter electos fideles, ac viriliter contra inimicos regis persistant, cum exercitus presidium eis prebet et in modico temporis spatio Christi gratia opitulante erit eos liberaturus. Ac comitem Gregorium Curiatii pro quo ciues regi supplicauerant, habere eundem regię celsitudini comendatum, non fore dignum ad sui gratiam

exercitus presidium eis prebet et in modico temporis spatio Christi gratia opitulante erit eos liberaturus. Ac comitem Gregorium Curiatii pro quo ciues regi supplicauerant, habere eundem regię celsitudini comendatum, non fore dignum ad sui gratiam assumere, cum ipse pluribus vicibus solio regio deuiauerat. Sed tam sublimis est fidelium subiectio dictorum Iadertinorum, quod eorum preces erunt admittendę, nihilominus firmantes taliter, ut postmodum idem comes Gregorius non habeat vim in pristinum infidelitatis errorem incidere, prout crebrius

versus lembos se disponunt conantes ipsos abstrahere et ex oppido ipsi Iadertini eosdem tuentes. Sic isti, sic illi grauissimos tollerant iactus. Denique Iadertini lassati ipsos lembos reliquerunt, quos aduersarii in mari adduxerunt, tres in sui vsum conuerterunt, vnam et vltimam igni tradiderunt, cum maxima ammissione gentis suę. Ex parte reliqua plurimi plaga percussi, sed nemo morti derelictus. 17. Quomodo Iadertini pręstolantur exercitum et de ipsius induciis et reuersione ad propria Prestolantur

ammissione gentis suę. Ex parte reliqua plurimi plaga percussi, sed nemo morti derelictus. 17. Quomodo Iadertini pręstolantur exercitum et de ipsius induciis et reuersione ad propria Prestolantur Iadertini cum apparatu maximo exercitum iussu regio collectum, qui sexto mensis Nouembris in Mogoroua Dubraua castramentatus est. Fabricant ingenia contra Venetorum bastidam, arma et loricas cassidesque suffulciunt in multa letitia cordis. Sed Venetiani satagunt, ne hostibus appetitus mente reducatur.

inducias, pro inquirenda veritate duos legatos, quorum nomina sunt Franciscus Pauli de Georgio et Paulus de Grubogna, ciues, qui continue in dicto exercitu persistunt, exercitus vigilanti animo festinanter transmiserunt, tertiodecimo die noni mensis tercium nomine Cerne de Fanfogna, ad duces. Et cum ipsi nuntii coram Stephano bano Bosnensi, rebelli dictę vniuersalis basilicę, et Nicolao, totius Slauonię bano, ducibus totius militię presentati fuissent ab eis dum humiliter inquisiuissent causam tantarum induciarum necnon eos rogatu et prece

dum humiliter inquisiuissent causam tantarum induciarum necnon eos rogatu et prece astantissima supplicassent, ut domini regis edictum perficiant, pro quo in suffragium subditorum regie excellentię fuerant congregati. Sed ille Stephanus banus cum eorum complicibus et maioribus tyronibus ipsius exercitus potius crumenam auro et numismate Venetico, que in tam longo itinere erat excussa, elegerunt resarcire quam tam excellentem gloriam et laudabilem decorem velle suo naturali domino asscribere sicut ille qui magis dedecus quam

Aristotiles philosophus et Porphirius in eorum dialeticis et conclusionibus expresse attestantur, animalitatem rationalitatemque fore essentialiter hominis ac risibilitatem proprium eius, sic manifeste Venetis insit naturaliter excitare simoniam ac eius proprietas Vngaricęque turbę cum simonia somnium appetere. Bene ergo diffinitio hominis descripta ab amatoribus scientię, inquantum tangit illos sceleratos viros, deberet augumentari, non autem tantum decapitari, prout ex premissis luculenter designatur. Duces vero totius

ipsis legatis allegabant ad dictorum Iadertinorum suffragium nolle accedere proponentes ac conferentes tantam copiam virorum bellatorum in sticato Venetorum eorum aduentum expectasse, quod potentia horum si dupplicata fuisset, discriminosum esset vlterius ab illis finibus procedere. Et cum dicti missi, qui propter Iadertinorum ad illos destinati fuerant mandato dominationis Iadrę, ipsos simoniacos seu numo sicoratos non valuissent ab illorum iniquo proposito remouere, confestim ad regem Lodouicum festino gressu ambularunt. Et idem duces exercitus mane facto diliculo a Mogoroua

intrinsecus passi fuerint, nihilominus adhuc fiduciam spemque infallibilem in ipso rege intrinsecus retinentes, eo quod ipsis dictus rex affirmauerat eos non relinquere, sed, si neccesse fuerit, solus personaliter in eorum suffragium vere futurus et cum sua potentia accelerabit. Clamabant Veneti voce preconia per Iadertinos eligenda velle applicare, ad quam hostes non tantum exaudire gliscunt, sed nec pręconis intonationem eorum aures student audire. Irrogant grauissimas iacturas Iadertinis aduersarii malos usque a

locum existimaret. Et quamuis Iadertini tam enorme deplorent damnum et asperimum, nihilominus firmiorem hortationem assummunt ac sperant fiduciam in illo benigno hero, qui sub protectione sui eos amplexatus est. Nullum ergo pacis et concordię cum Venetis optant offitium, pro quo ipsorum dominium in ciuitate Iadertina principaretur. 18. Quomodo Iadertini erexerunt in medio foro vrbis vexillum regis in festo S. Chrysogoni, eorum patroni Septimo Kalendas decimi

sermones et benedicens altissima voce omnibus audientibus, qui ad deuotionis festum congregati fuerant, vexillum regis, quod idem rex Lodouicus in signum fidelitatis Iadertinis transmiserat. Expletaque benedictione omnes in basilica adunati vnanimiter cum iubilatione clamauerunt dicentes: Amen. Et dum solemnia explerentur misteria, vniuersus clerus Dalmaticis decoratus vestibus laudibus hymnisque et sanctorum psalmorum ductu in multorum nobilium et plebeiorum comitiua cum eodem antistite in foro in medio ipsius vrbis usque deuenerunt et,

omnes in basilica adunati vnanimiter cum iubilatione clamauerunt dicentes: Amen. Et dum solemnia explerentur misteria, vniuersus clerus Dalmaticis decoratus vestibus laudibus hymnisque et sanctorum psalmorum ductu in multorum nobilium et plebeiorum comitiua cum eodem antistite in foro in medio ipsius vrbis usque deuenerunt et, susceptam a dicto antistite totus vulgus benedictionem, in trunco eminenti passuum fere vndecim in dicto medio foro dictum vexillum inextimabili letitia erexerunt. Fiunt solatia illo die per vrbem, fiunt

et, susceptam a dicto antistite totus vulgus benedictionem, in trunco eminenti passuum fere vndecim in dicto medio foro dictum vexillum inextimabili letitia erexerunt. Fiunt solatia illo die per vrbem, fiunt per vicos mirrabilia modulamina vocum hymnorum et sonetorum, cum tubis et lyris miscuunt suaues melodias. Tota plebs lętatur et in miserabili consolatur tripudio. Omnibus pariter non guerra extimatur, sed firmissima reputatur concordia. In multa cordis delectatione exultant in propriis sermonibus, exultando inimicos vituperant. Et nondum eiusdem diei

imposuit vires suas ad iniendum aliquod fędus inter partes, ad quod Iadertini aquiescere non curarunt Existente sole immediate subsequentis diei in medio polo, egregius Delphinus, naturalis dominus Vienensis, qui arcta sanguinis affinitate dicto Lodouico regi fuerat alligatus, cum duabus suis galleis congruenter apparatis, cum quibus versus partes Turchenas cupiebat transfretare, eo quod iussu apostolico erat dux et capitaneus exercitus Christianę gentis, et ad sticatum Venetorum applicauit et ibidem cum Venetis in multorum prolatione sermonum fertur protexisse. Sed ea,

fędus inter partes, ad quod Iadertini aquiescere non curarunt Existente sole immediate subsequentis diei in medio polo, egregius Delphinus, naturalis dominus Vienensis, qui arcta sanguinis affinitate dicto Lodouico regi fuerat alligatus, cum duabus suis galleis congruenter apparatis, cum quibus versus partes Turchenas cupiebat transfretare, eo quod iussu apostolico erat dux et capitaneus exercitus Christianę gentis, et ad sticatum Venetorum applicauit et ibidem cum Venetis in multorum prolatione sermonum fertur protexisse. Sed ea, que mutuo contulerunt, iudicio lectoris

qui arcta sanguinis affinitate dicto Lodouico regi fuerat alligatus, cum duabus suis galleis congruenter apparatis, cum quibus versus partes Turchenas cupiebat transfretare, eo quod iussu apostolico erat dux et capitaneus exercitus Christianę gentis, et ad sticatum Venetorum applicauit et ibidem cum Venetis in multorum prolatione sermonum fertur protexisse. Sed ea, que mutuo contulerunt, iudicio lectoris disposuimus relinquere. Et sexto Kalendas Decembris fere hora proxima meridiei prefatus Delphinus ex quirinali parte portus cum dictis suis galleis se

applicauit et ibidem cum Venetis in multorum prolatione sermonum fertur protexisse. Sed ea, que mutuo contulerunt, iudicio lectoris disposuimus relinquere. Et sexto Kalendas Decembris fere hora proxima meridiei prefatus Delphinus ex quirinali parte portus cum dictis suis galleis se adhesit et duos suos speciales legatos Iadertinis delegauit rogans instantissime eosdem Iadertinos pro parte illius, cuius missi fuerant, quatenus aliquos ex discretis nobilibus Iadrę ad presentiam ipsius Delphini debeant et velint transmittere sub

forte animo se adherebit. Cuius petitioni et voluntati ipsi Iadertini allacriter complacuerunt: duo legatos, Andream de Sloradis, Nicolaum Madii Galleli, quem in presenti graphia recolimus nominasse, destinauerunt. Et facta est tregua illo die, que vsque ad vesperarum cantum durauit. Et cum idem legati Iadrenses conspectui ipsius Delphini se manifestassent, honorem decentem impenderunt, quos ille iocunde suscepit et eisdem verba in hunc explicauit tenorem. Prouisione Sedis apostolice et mandato nos elegisse in generalem capitaneum

in validum detrimentum appetentium tam altissimum consequi meritum. Et ut noster accessus ad ipsas partes magis fidei Christiane augeat beneficium salutis, postulo, immo rogatu affectuosissimo precor coniunctionem aliquam fęderis, in qua partes eligere magis concupiuerint velle conscendere, cum nimis discriminosa sint guerre iudicia tam animę, quam corporis vituperabilia. Durum interim est vobis contra potentiores arma leuare, cum grandis pars orbis Venetorum subiaceat imperio, et vos rudes bellicosis magisteriis ad salubre intentum

precor coniunctionem aliquam fęderis, in qua partes eligere magis concupiuerint velle conscendere, cum nimis discriminosa sint guerre iudicia tam animę, quam corporis vituperabilia. Durum interim est vobis contra potentiores arma leuare, cum grandis pars orbis Venetorum subiaceat imperio, et vos rudes bellicosis magisteriis ad salubre intentum imputo vos fęliciter peruenire. Quare hortor vniuersos et meis consiliis et petitionibus dignis asuescere intendatis, ut benedictionis laudem ab omnibus aquiratis. Cuius sermonis

ut benedictionis laudem ab omnibus aquiratis. Cuius sermonis seriem prefati Iadertinorum nuntii consulte iuxta eorum commissionem plenarie intellexerunt. Tale responsum eidem dederunt: Strenue Princeps et inclyte domine, dum erat Iadertinis facultas cum Venetorum collectione fędera firmare, illi recusando spernebant. Sed cum vrbs hęc Iadre extitit tradita in protectione liberalis et naturalis domini Lodouici, regis Vngareorum, cuius sanguine vos participatis, nunc putant Veneti Iadertinos eorum velle submitti dominio. Sed hoc

prefati Iadertinorum nuntii consulte iuxta eorum commissionem plenarie intellexerunt. Tale responsum eidem dederunt: Strenue Princeps et inclyte domine, dum erat Iadertinis facultas cum Venetorum collectione fędera firmare, illi recusando spernebant. Sed cum vrbs hęc Iadre extitit tradita in protectione liberalis et naturalis domini Lodouici, regis Vngareorum, cuius sanguine vos participatis, nunc putant Veneti Iadertinos eorum velle submitti dominio. Sed hoc necquaquam effectum habebit, nisi prius habita et

domini, quam ipsi pollicitauimus. Dum nobis presens conceditur vita, subiecta fidelitatis elegimus in perpetuum retinere et obseruare, sic quod rogationes, immo potius hortationes Inclyti principis nobis admittendas inualido huius ciuitatis cederet discrimini et in dedecus nostri domini. Componant cum felici rege; illa, que iusserit, executioni fient terminata. Sane vniuersi et singuli, qui ab hac vrbe duxerunt originem, inclytę personę se comendant propensius offeruntque grata impendere ac orando exorant, quatenus vestrum aspectum, si gratia magni Tonantis augumentum

aspectum, si gratia magni Tonantis augumentum prestabit, in vestri reuersione dignemini charis fidelibus notum propallare. Ad quorum petitionem spopondit se facturum hortans eosdem Iadertinos dilectissimis sermonibus, ut fidelitatem, quam inceperant, constantius obtineant, cum talis herus sit ille, qui in sui protectione ipsos acceptauit, qui in multo maiori potentia quam sit Venetorum abundat. Ipsumque Delphinum dicti nuntii honorifice pro parte comunitatis exeniauerunt et, accepto ab eo commeatu, inde abierunt. Ille ab

spargunt, ut possint eorum voluntatem fini adherere. Conficiunt in quibusdam eorum nauigiis, que Latini nunchupare solent marana, machinas, quibus quarto Nonas Decembris inchoant per mare vrbem machinare, et demum aliquibus diebus reuolutis, super similia nauigia sex trabuchos fabricauerunt et cum hiis suum offitium exercebant. Ex quo ergo Capitaneus Venetarum galearum oppidum S. Michaelis demittere, ubi Veneti crudeliter fuerunt conflicti, obtinere pluribus argumentis intentus nequiretur, saltem aliquo ingenio aliud oppidum, qui est Sanctorum Cosmę et Damiani, arbitratus

exercebant. Ex quo ergo Capitaneus Venetarum galearum oppidum S. Michaelis demittere, ubi Veneti crudeliter fuerunt conflicti, obtinere pluribus argumentis intentus nequiretur, saltem aliquo ingenio aliud oppidum, qui est Sanctorum Cosmę et Damiani, arbitratus est occupare. Cum quadam nocte vnus ex capitaneis seu gubernatoribus dicti oppidi Iadram transfretaretur et, sui ex ingenti infortunio, manibus incideret aduersariorum, a quo conditiones castri diligenter perscrutatę sunt, et confestim iussit aliquas ex galleis parare,

oppidum, iactant missilia, dirigunt se versus menia eiusdem, grande damnum inferunt obstantibus. Adulatoriis sermonibus ac fictitiis ac instabilibus pollicitationibus spondent, ut castrum liberum relinquatur. Ad quas ipsi Iadertini nequaquam adhibent fidem, sed ipsos cum crebrorum percusione saxorum ac sagittarum in fugam repellunt. Et illi frequentant iacere lapides cum eorum trabucho, quem ibidem locauerant. Sed ex utraque comitiua plurimi saucia feriuntur. Sed ipsi Veneti certamen exercendo, crebrando componunt ex flebili magisterio quendam

Adulatoriis sermonibus ac fictitiis ac instabilibus pollicitationibus spondent, ut castrum liberum relinquatur. Ad quas ipsi Iadertini nequaquam adhibent fidem, sed ipsos cum crebrorum percusione saxorum ac sagittarum in fugam repellunt. Et illi frequentant iacere lapides cum eorum trabucho, quem ibidem locauerant. Sed ex utraque comitiua plurimi saucia feriuntur. Sed ipsi Veneti certamen exercendo, crebrando componunt ex flebili magisterio quendam catum ligneo laboratum artifitio, quem ad menia ipsius castri protrahunt, in quo homines murum

artifitio, quem ad menia ipsius castri protrahunt, in quo homines murum eiusdem fodere procurant. Sed hostes, multo assumpto cordis vigore, quamplures crepidines in ipsum premunt, quod multos ibidem latentes letali morbo cruentant, nec secundario cum simili ingenio accedere presumebant. Arbitrantibusque prefatis Venetis, quod ipsum castrum illa virtus hominum obtinere non poterat, suo naturali esse studuerunt et intentioni suę tribuere effectum. Quosdam, qui magis cupiditatem auri amabant quam suę patrię gloriam

velle assciuere, ipsi Veneti coinquinauerunt et reliquos sub fiducia incolumes relaxare promiserunt. Et quamdiu ipse partes in agonia vigilantes, quidam ex castro, qui iam scelus perpetratum executioni volebat finire, in cauponato, vbi falernum ipsius oppidi conseruabatur, clam cum quibusdam cęnobitis ibidem repertis se direxerunt et ibi feramentis murum castri ceperunt fodere. Reliqui ex consortibus super meniis existentes, qui hoc etiam participabant facinore, vexillum effigiei S. Marci ab inimicis assumunt et super edificia erigunt. Innocentes vero

videntur talem dolum et perditionem a suis factam fore. Quibus Veneti fiduciam pollicitantes, duo castellani nobiles inimicis donauerunt claues eiusdem castri, quas aduersarii gratanter susceperunt. Intrant castrum, siquibus obuiant insulanis, mucrone membra mutilant et occidunt, sponsionem cum fiducia minime recordantur, nulla misericordia mouentur, ultraquam quadraginta viros insulanos lętali ictu interimunt. Illosque duos castellanos captiuatos Venetias transmittunt, quorum vnum aliquo tempore retroacto sanum ad patriam conduci fecerunt, reliquum usque ad

nulla misericordia mouentur, ultraquam quadraginta viros insulanos lętali ictu interimunt. Illosque duos castellanos captiuatos Venetias transmittunt, quorum vnum aliquo tempore retroacto sanum ad patriam conduci fecerunt, reliquum usque ad executionem operis in duro carcere cum reliquis captiuis nexauerunt. Stipendiarios oppidi cum salute custodiunt Venetiasque captiuatos deducunt. A meridie inchoauit pugna et vsque ad solis occasum terminauit. 21. De

lętali ictu interimunt. Illosque duos castellanos captiuatos Venetias transmittunt, quorum vnum aliquo tempore retroacto sanum ad patriam conduci fecerunt, reliquum usque ad executionem operis in duro carcere cum reliquis captiuis nexauerunt. Stipendiarios oppidi cum salute custodiunt Venetiasque captiuatos deducunt. A meridie inchoauit pugna et vsque ad solis occasum terminauit. 21. De dolore Iadertinorum ammissionis castri et eorum quodam facinore ac

Sancti Ioannis siti ad puntam procedendo a parte transuersali plage, quem vigesimo pręfati mensis die fabricare inchoauerunt. In quo duos trabuchos confecerunt, qui vrbem aduersariorum teterrime deuastabant, vnum quidem situm ex austro, reliquum ex borea. Quodsi Iadertini vires suas cum industria affectassent dissipare, nil dubium, quod ipsum radicitus effudissent. Tamen sanctiori consilio se disposuerunt: ne vulgus in tanto esset subiectus discrimini, potius hoc incommodum tollerare studuerunt. Nunc Iadrę dupplicatur custodia, arctatur callis appetentium, pinguia in

de die in diem acriores cumulant contra hostes suos vires ad inferendam aduersariis grandiorem iacturam et molestiam. Monos ex illis nauigiis, de quibus supra recolimus tetigisse, quod Italici maranum nominant, super quo erant laborati trabuchi, in valle S. Iacobi iuxta portum locauerunt, cum quo continue hostium ciuitatem machinabant, sic quod a ventis quatuor ex machinarum tactu Iadertini lapides trabuchorum suscipiebant, nam secus bos et secus arator intelligere dicitur. Et cum dicta machina hostibus non tam grandem iacturam inferre extimabatur,

nominant, super quo erant laborati trabuchi, in valle S. Iacobi iuxta portum locauerunt, cum quo continue hostium ciuitatem machinabant, sic quod a ventis quatuor ex machinarum tactu Iadertini lapides trabuchorum suscipiebant, nam secus bos et secus arator intelligere dicitur. Et cum dicta machina hostibus non tam grandem iacturam inferre extimabatur, qualem molestiam eisdem deducebant, putauerunt aduersarii, qualiter dictum nauigium pariter cum eius machina possent in sui vsum conuertere, toto nixu studuerunt. Iusserunt ab

lapides trabuchorum suscipiebant, nam secus bos et secus arator intelligere dicitur. Et cum dicta machina hostibus non tam grandem iacturam inferre extimabatur, qualem molestiam eisdem deducebant, putauerunt aduersarii, qualiter dictum nauigium pariter cum eius machina possent in sui vsum conuertere, toto nixu studuerunt. Iusserunt ab architectoribus fabricari quandam cathenam tignorum similis confectionis prioris, sed compositionis debilioris. Qua expleta, ipso tertiodecimo Kalendas Februarii noctis secundę vigilię et sub silentio a dicta

tramite incedendo versus ciuitatem protenderunt ipsamque in ęquore figere mandauerunt et eadem hora fere quinque trabuchos ob defensionem ipsius cathenę tensos versus ipsas girauerunt. Circaque tertia vigilia noctis tenebrosę eiusdem Iadertini in quibusdam eorum crapulis decore armigeratis ac cum quadam magna gallea, in qua constructa erant eminentissima propugnacula, ad dictum Venetorum maranum, locatum in dicta valle S. Iacobi, audacter transfretauerunt. Quas aduersarii pęnes se concernentes, in multa cordis formidine sunt

signa larium reliquis Venetorum clasibus in valle magistrorum tunc congregatis, secundum inter eos fuerat decretum, propalauerunt. Intuens autem Petrus Cifranus, Capitaneus generalis Venetarum gallearum, neccesitatem suorum iussit duas galleas in subsidium sui nauigii transfretare. Et cum due galleę ad prefatam cathenam et vltimam accessissent, tutum mare putabant nauigare, sed obstante cathenę edificio non siniuit. Atque ipse machinę tense in ipsas galleas crebrabrant iactare. Que tremebundę et perterritę effectę festinanter ad comitiuas galleas redierunt dictoque

in ipsas galleas crebrabrant iactare. Que tremebundę et perterritę effectę festinanter ad comitiuas galleas redierunt dictoque Generali capitaneo ea, quę in via eisdem acciderant, ordinate indicauerunt. Cui marano obsesso per Iadertinos idem Capitaneus se disponebat eisdem presidium pręstare. Cum cathena obiiciente, tunc etiam trabuchorum tactu accedere dubitabat. Sed iam gallea et crapuli Iadrę ad classem marani se adheserant et neminem nautarum ibidem comperisse testificatur eo quod omnes equori se disposuerant, quos mare crudeliter conglutinasse

Iadrę ad classem marani se adheserant et neminem nautarum ibidem comperisse testificatur eo quod omnes equori se disposuerant, quos mare crudeliter conglutinasse dicimus. Et mane facto diluculo Veneti ipsos a mari haurierunt absque spiritu rationabili. Quod nauigium ablatum pariter et cum eius machina, in quo etiam multa carbassa, amplustras et perticas nec non alia oportuna et superabundantia instrumenta reperierunt ipsi hostes insultando in sui portum conduxerunt. Lucescente vero proximo die Iadertini ipsam cathenam a stipite fregerunt ipsamque in

etiam multa carbassa, amplustras et perticas nec non alia oportuna et superabundantia instrumenta reperierunt ipsi hostes insultando in sui portum conduxerunt. Lucescente vero proximo die Iadertini ipsam cathenam a stipite fregerunt ipsamque in ciuitatem pertraxerunt. Et cum inimicorum machina, fabricata in dicto marano, hostium bastidam oppositam deuastabant. De cuius nauigii astractione ille Capitaneus pariter cum patriotis superlatiuum dedecus eis per inimicos fore factum asscribunt, in magna spiritus angonia laborant, qualiter obbrobrium illatum mederi

in sui portum conduxerunt. Lucescente vero proximo die Iadertini ipsam cathenam a stipite fregerunt ipsamque in ciuitatem pertraxerunt. Et cum inimicorum machina, fabricata in dicto marano, hostium bastidam oppositam deuastabant. De cuius nauigii astractione ille Capitaneus pariter cum patriotis superlatiuum dedecus eis per inimicos fore factum asscribunt, in magna spiritus angonia laborant, qualiter obbrobrium illatum mederi et vlcisci possent. Mandauit sex suos angromagos sursum ligneis tegi tabulis ita glomeranti, ut

pati valuissent, quod ita executioni extitit deductum. Nam Kalendas XII Februarii die fere XIII forinseci aduenę et stipendiarii Iadrę, qui, auidi numismate hostium, pretereuntem numerum trecenarium tam egregiorum quam infimatum virorum vrbis Teronię in sui collegio ad conficienda cum aduersariis certamina conduxerunt, vt saltem aliquem ex magnatibus vel mediocribus ciuibus possent in manibus prodere inimicorum. Fit Venetorum ibidem potestas abundantior quintupla parte. Et cum dictę partes mutuo se miscuissent, cruentaliter se hostes adinuicem deprimunt. Sed Iadertinorum

trecenarium tam egregiorum quam infimatum virorum vrbis Teronię in sui collegio ad conficienda cum aduersariis certamina conduxerunt, vt saltem aliquem ex magnatibus vel mediocribus ciuibus possent in manibus prodere inimicorum. Fit Venetorum ibidem potestas abundantior quintupla parte. Et cum dictę partes mutuo se miscuissent, cruentaliter se hostes adinuicem deprimunt. Sed Iadertinorum turba non collectim, sed distinctim certat, quibus malefici instantissime persuadentibus, ut non diuisi et dispersi altercarentur, sed adinuicem se glomerarent,

dictę partes mutuo se miscuissent, cruentaliter se hostes adinuicem deprimunt. Sed Iadertinorum turba non collectim, sed distinctim certat, quibus malefici instantissime persuadentibus, ut non diuisi et dispersi altercarentur, sed adinuicem se glomerarent, cum eo modo fixioris stabilitatis esse arbitrentur. Hęc quidem iniquissimi proditores zelo leuitatis consulebant, ut facilius possent dolosum perficere et terribile propositum. Ad quorum persuasionem, nutu permittente diuino, minime acquiescere studuerunt. Non quidem credendum, quod peruersum

quiddam in ipsa maius uel equale florendo viget, scilicet illa iniquissima inuidia fraternę gratię, que ossa desicat et animam occidit. Sed quanto ipsi Iadertini commitunt, tanto altissimus sator eos grauiori confibulat pondere, ut cognita vltione via gradiantur tutissima. Cum iam hora octaua vigesimę tertię noctis consumasset Ianuarii mensis eodem anno Domini, indictione, quibus superius descripsimus, Veneti, qui cunctas suas vires eructant in hostes, clam due lembulos igne accensos a fretu ecclesię S. Petri fabricati vltra portum

vigesimę tertię noctis consumasset Ianuarii mensis eodem anno Domini, indictione, quibus superius descripsimus, Veneti, qui cunctas suas vires eructant in hostes, clam due lembulos igne accensos a fretu ecclesię S. Petri fabricati vltra portum cum rabioso flatu venti septentrionalis, qui eadem nocte afflauerat, versus classes inimicorum penes vrbem impulerunt. Quibus aduersarii austerrime aduersantes, cum ipsorum actum detexissent, ut Venetorum delerent intentum, et ipsos lembulos lympha offuscauerunt suosque

clam due lembulos igne accensos a fretu ecclesię S. Petri fabricati vltra portum cum rabioso flatu venti septentrionalis, qui eadem nocte afflauerat, versus classes inimicorum penes vrbem impulerunt. Quibus aduersarii austerrime aduersantes, cum ipsorum actum detexissent, ut Venetorum delerent intentum, et ipsos lembulos lympha offuscauerunt suosque anquiromagos fortiori ceperunt studio custodire. Sequenti clarescenti diei polo illa proterua incolarum conceptio, de qua paulisper intonauimus, per quosdam consortes,

omnis ciuis, immo quilibet repertus in ipsa, sub crudeli succumberet gladio. Sed Iadertini, in quantum diuina permittebat gratia, potenter contrastabant ipsosque maleficos sub duro detruserunt carcere. Deficiente quidem sexta hora ipsius vigesimi tertii diei Capitaneus Venetarum gallearum cum nouem galleis mirabiliter pręparatis, quarum sex erant tabulis tectę, prout superius expressimus, ac cum quadam turre lignea operata fabricatione in quodam carabo lato fere cubitorum octo, quam Italici burgum seu plathum vocant Mantuanum, pręfixa versus

permittebat gratia, potenter contrastabant ipsosque maleficos sub duro detruserunt carcere. Deficiente quidem sexta hora ipsius vigesimi tertii diei Capitaneus Venetarum gallearum cum nouem galleis mirabiliter pręparatis, quarum sex erant tabulis tectę, prout superius expressimus, ac cum quadam turre lignea operata fabricatione in quodam carabo lato fere cubitorum octo, quam Italici burgum seu plathum vocant Mantuanum, pręfixa versus cathenam ad infringendam ipsam se direxit. Quę quidem turris in ipso platho fabricata huius

pręfixa versus cathenam ad infringendam ipsam se direxit. Quę quidem turris in ipso platho fabricata huius compositionis extitit confecta, nam ipsa turris a planta eiusdem usque ad cacumen commensurando erat longitudo passuum plurium quatuor et quatuor propugnaculorum cum pauimento, vbi remitores remos protrahebant. Nam in inferiori pauimento, vbi considebant remitores remigando vltra viri XV, super quo erat propugnaculum circumquaque contextum ligneis tabulis distans a primo passibus duobus, sex vel octo probi bellatores manentes a planta pedis usque ad

męnia eminentis staturę, distans ab alio vnico passu. Sex viri pugnatores et probiores primis ibidem balistantes. Sed in illo pauimento infimo erat hostiolum quoddam, quod secundum libitum in dicto carabo volentium aperiebatur atque claudebatur. Et cum Iadertini Capitaneum inimicum sic excellenter paratum conspicerent ad dictam accedere cathenam, tubicula equestris clangit per vicos ciuitatis ac intonat nola pro pugna. Et in multo vigore et audacia muniti crucis signaculo ad defensandam cathenam celeriter properabant. Ascendunt in multa

conspicerent ad dictam accedere cathenam, tubicula equestris clangit per vicos ciuitatis ac intonat nola pro pugna. Et in multo vigore et audacia muniti crucis signaculo ad defensandam cathenam celeriter properabant. Ascendunt in multa animositate mentis sagatiores in illa gallea, que maranum cum eius trabucho situm in valle S. Iacobi abstractum fuerat, secundum quod narrasse recolimus, ad dictam cathenam ex opposito inimicorum se firmauerunt. Et econtra hostes accedunt, multa misilia ac balistarum sagittas coniectant ut aer lucidus atra putabatur infectus nube.

accedunt, multa misilia ac balistarum sagittas coniectant ut aer lucidus atra putabatur infectus nube. Machinat pars partem, ictus ictum, non parsimonizant, multi partium corruunt vulnerati. Iactant sex trabuchos in hostes, Iadertinorum neminem attingere valent. Nititur ille plathus cum turri ad cathenam applicare, quem aduersarii crebribus sauciant ictibus. Fit ibidem multa Venetorum strages, quod ipse plathus ex crebra impressione aliquantulum retro secessit. Qui aliquantulum recreatus magna clade se disposuit, audacter omni pauore

Qui aliquantulum recreatus magna clade se disposuit, audacter omni pauore humanę fragilitatis postposito ad dictam cathenam se adhęsit. Cui Iadertini obiicere nitentes nequaquam valuerunt. Et homines ipsius plathi graue pondus in ipsam iactauerunt et cathenis ferreis ipsam anodauerunt et cum gyraculis dirimerunt et ad fretum S. Iacobi usque pertraxerunt. Nunc aperitur et fit spatiosus portus. Quamuis hostes Iadertini gemitu et dolore nimio turbati discurerunt, galleę tectę per ipsum insultando accedunt faces, tiniunt multa genera musicorum instrumentorum.

Ex parte Venetorum grandem defectum gentis patiuntur tam hic quam etiam ex meridionali plaga vrbis. Qui confidentes de illis proditoribus et stipendiariis incolis eorum sponsionem effectui perductam, sub meniis et turribus currebant ac cum aduersariis austerrime certantes. Quos Iadertini ita fortissime plaga percusserunt, quod ibi plurimi naturę debitum persoluerent. Quorum maleficorum carcerationes ipsi Veneti penitus ignorabant. Tunc quidem omnes Venetorum galleę, que sursum tecte fuerant, versus

se anquiromagi Venetorum, sępissimis mutatim sauciis, inficiunt Iadertinos. Fit murmur, iactus lapidum, fit etiam vtrarumque partium crebris emmissio spingardorum, spiculorum et aliorum bellicorum instrumentorum. Et ex hac et illa parte conantes Venetiani perficere id, quod cupiebant, cum multa minutione gentis a portu recesserunt. Adhuc crastino patefaciente die hora nona atque sexto exeunte die Ianuarii ibidem extitit agon occasione angromagorum Iadrę et taliter Venetis solutis, quod materiam pugnandi sanctam non habuerunt vlterius

crastino patefaciente die hora nona atque sexto exeunte die Ianuarii ibidem extitit agon occasione angromagorum Iadrę et taliter Venetis solutis, quod materiam pugnandi sanctam non habuerunt vlterius de abstractione clasium et ipsarum crematione. Et cum Veneti ipsas Iadertinorum galleas in sui vsum conuertere non valuerunt, versus quandam classem, de qua superius propalauimus, remigauerunt. Et ibi sponte Iadertini propter discriminosum eorum certamen consentierunt ipsam ab eorum portu auferre. Amisit itaque idem Capitaneus Petrus

in Capitanatus officio Idus 3 o8 Februarii Petrus de Canali prędictus loco Marci Iustiniani, qui Generalis capitaneus erat exercitus terrestris. Parant obsidentes plurimas cymbas, quibus per portum discurrunt inimicis molestiam inferendo. Pars partem vulneribus sauciat. Nam cum quodam secundo Idus Februarii mensis multi plathi Mantuani damnum hostibus exhiberent, inter quos duo erant principaliores cęteris, inter hos duos vnus extitit sic confectus, quod ipsum tabulę ex omnibus partibus cingebant altissime, quod cuiuscumque generationis sagittę

que a portu Iadre dirimerat cathenam, que adhuc non cessabat inimicis angustiam prębere. Tandem hic carabus ad quirinalem vrbis partem se traxit iuxta, immo preteriens Sagulas accedensque penes quasdam comunes laternas causa eas comburendi. Sed cum iste plathus vellet in pelagum se dirigere nec ualuit satis, remigabant in abiendo, sed sagulare, in quo erat congradatus et confixus, recedere non sinebat. Et quanto plus putabant in pelagus se trahere, tanto affinius vrbi se applicabant. Intuentes hęc hostes tam grande diuinum

Sed dum hic agon inter inimicos altercabatur, nullus angromagus Venetorum, forsan pauore perterriti, presidium aliquod prębere curabatur, sic quod omnes reliqui in dicto carabo existentes mari sunt conglutinati, qui erant numero vltra duouiceni, viri omnes natione Venetiarum. Ipsumque carabum cum dicta turri ipsi ciuitatem et iuxta męnia vrbis deduxerunt, vociferantibus quibusdam super męniis ciuitatis aliquibus de inimicis ad Meltam causa offensionis aduenientibus ignorantibus ipsorum conflictionem ac dicentibus, quod festinarent

captata est. Illi autem putantes, quod aliquis occupasset aliquam ex turribus Iadrę eorum nomine accelerauerunt nec dato responso ad sticatum ibidemque exposuerunt sicut putauerant intellexisse. Omnes iussu capitanei de bastida insurgunt ad arma, festinanter versus vrbem se dirigunt cum scalis inspicientes, que illarum esset turris, quę capta putabatur, nec inueniebant. Tunc Iadertini, cum hostem sentiunt prope ciuitatem appropinquare, super muros ascendunt, multo cruore Venetos vulnerant, qui ibidem plurimi semiuiui relicti sunt, quod voluntatem vllius similem non

nec dato responso ad sticatum ibidemque exposuerunt sicut putauerant intellexisse. Omnes iussu capitanei de bastida insurgunt ad arma, festinanter versus vrbem se dirigunt cum scalis inspicientes, que illarum esset turris, quę capta putabatur, nec inueniebant. Tunc Iadertini, cum hostem sentiunt prope ciuitatem appropinquare, super muros ascendunt, multo cruore Venetos vulnerant, qui ibidem plurimi semiuiui relicti sunt, quod voluntatem vllius similem non habuerunt. Et adueniente die Nono Kalendas Februarii mensis quidam decorus trabuchus

qui ibidem plurimi semiuiui relicti sunt, quod voluntatem vllius similem non habuerunt. Et adueniente die Nono Kalendas Februarii mensis quidam decorus trabuchus fabricatus in cymitherio S. Chrysogoni Iadrę propter ineptitudinem magistrorum pertica cum brachiis in terram deuenit et ruptus, sed aliquibus modo retroactis diebus extitit reparatus. Et die penultimo Februarii Marinus Faletro Venetus aduenit in obsessum Iadre. Capitaneus nouem gallearum nihilominus Petrus Cifrano erat generalis capitaneus maris.

suis Iudicibus, Rectoribus, Consilio et Comuni ciuitatis Iadrę salutem et gratiam plenam. Nouerit vestrę comunitatis fidelitas nobiles viros Cerne de Fanfognis, Paulum de Grubogna et Franciscum de Georgio, ambassatores et consocios vestros, simul cum litteris vestris tractabiliter et fauorabiliter recepisse ambassatamque et legationes vestras plenius audiendo intellexisse, quos super facto vestre comunitatis fidelitati sic prouidimus respondere. Petentes et exhortantes, ut in ipsa fidelitate nobis et sacrę coronę impensa et, ut

Petentes et exhortantes, ut in ipsa fidelitate nobis et sacrę coronę impensa et, ut firmiter credimus, impendenda constantes sitis viriliterque perseuerare velitis et studeatis, nos enim pręsentibus promittimus comunitatem vestram quoad vobis insultantes et rebellantes cum gente nostra et pro potentia nostra vos defenssabimus et protegemus. At tempore in proximo, quo commodius poterimus, contra vestros ęmulos propria persona ob defenssionem vestri, Deo coadiuuante, properabimus. Medio tempore, quotiens necesse fuerit, de vestro statu litteratione et per

Dei gratia rex Vngarię, suis Rectoribus, Consilio et Comuni ciuitatis Iadrę salutem et gratiam plenam. Grates vobis referimus de sincera fidelitate, quam domino regi, genitori nostro pię memorie, et ante hoc dominis regibus, predecessoribus nostris, et consequenter modo nobis cum effusione sanguinum et multis periculis vestris obseruastis. Pro quibus magnis fidelitatibus vestris regalem gratiam et dilectionem condigne meruistis, et petimus, vt ipsam laudabilem fidelitatem vestram, quam multo tempore tenuistis et diseruastis, modo in

et gloriosa vestra merita non perdatis, sed viriliter Venetis, nostris et vestris inimicis, resistatis et subdere uos non debeatis. Nam nos id, quod per priores litteras nostras vobis promisimus, totaliter et omnino adimplebimus, immo propensius adimplere curabimus. Ecce etenim cum tota potentia nostra parati sumus, sine omni mora personaliter procedemus et vos de omnibus angustiis et tribulationibus vestris liberabimus et liberatos regali dilectione prosequemur domino adiuuante, et certi sitis, quod tristitia vestra in gaudium conuertetur, Altissimi gratia

quam non feriato die, humiliter in missarum officio pio ore explicare, que omnia alacriter perficiebantur. 3. Quomodo Veneti parant sibi necessaria ad debellandum vrbem Iadre Cum Veneti veraciter intellexissent regem protectioni sue Iadertinos assumpsisse et eorum petitionem satagebat adimplere necnon suis tyronibus et subditis imperasset parare victui necessaria pro transmeatione defensationis aduersorum, ut iam sępius notavimus, cum quibus et ipse rex

debellandum vrbem Iadre Cum Veneti veraciter intellexissent regem protectioni sue Iadertinos assumpsisse et eorum petitionem satagebat adimplere necnon suis tyronibus et subditis imperasset parare victui necessaria pro transmeatione defensationis aduersorum, ut iam sępius notavimus, cum quibus et ipse rex personaliter erat accessurus, eorum contra ciuitatem satagebant altioribus et plus imminentibus fundare propugnaculis et turribus ac eam cingi muro cemento linito, a boreali quidem parte turres ligneę seu decem propugnacula, ab australi totidem. Sed ex orientali

resistere potentię, eorum erat meditamen in dictas classes fugam arripere et inimicorum fugam euadere. Fabricare iubent quedam altissima edificia turrium et cathorum lignea vetustate compositorum, quibus ipsis Iadertinis minantibus eos debere cum illa impugnari. Sed ex hoc nullum hostes genus formidinis summentes, sed semper sperabant de regis fauore et eorum futuro remedio. Quamuis ipsa edificia frustra sint laborata, cum nullum hostibus prestitit detrimentum nec cum ea pugnare ausi sunt nec Veneti conantur durioribus affici doloribus.

lignea vetustate compositorum, quibus ipsis Iadertinis minantibus eos debere cum illa impugnari. Sed ex hoc nullum hostes genus formidinis summentes, sed semper sperabant de regis fauore et eorum futuro remedio. Quamuis ipsa edificia frustra sint laborata, cum nullum hostibus prestitit detrimentum nec cum ea pugnare ausi sunt nec Veneti conantur durioribus affici doloribus. Cum decem et septem trabuchis ciuitatem deuastabant. Nam quodam die Nonas Aprilis mensis, cum illo magno trabucho confecto in septentrione bastide sęuioris iactare non

Iadertinis minantibus eos debere cum illa impugnari. Sed ex hoc nullum hostes genus formidinis summentes, sed semper sperabant de regis fauore et eorum futuro remedio. Quamuis ipsa edificia frustra sint laborata, cum nullum hostibus prestitit detrimentum nec cum ea pugnare ausi sunt nec Veneti conantur durioribus affici doloribus. Cum decem et septem trabuchis ciuitatem deuastabant. Nam quodam die Nonas Aprilis mensis, cum illo magno trabucho confecto in septentrione bastide sęuioris iactare non cessassent, diuina concedente pietate, in

illa impugnari. Sed ex hoc nullum hostes genus formidinis summentes, sed semper sperabant de regis fauore et eorum futuro remedio. Quamuis ipsa edificia frustra sint laborata, cum nullum hostibus prestitit detrimentum nec cum ea pugnare ausi sunt nec Veneti conantur durioribus affici doloribus. Cum decem et septem trabuchis ciuitatem deuastabant. Nam quodam die Nonas Aprilis mensis, cum illo magno trabucho confecto in septentrione bastide sęuioris iactare non cessassent, diuina concedente pietate, in terram precipitauit. Et eodem die bis duę naues maxime trium tectorum,

fauore et eorum futuro remedio. Quamuis ipsa edificia frustra sint laborata, cum nullum hostibus prestitit detrimentum nec cum ea pugnare ausi sunt nec Veneti conantur durioribus affici doloribus. Cum decem et septem trabuchis ciuitatem deuastabant. Nam quodam die Nonas Aprilis mensis, cum illo magno trabucho confecto in septentrione bastide sęuioris iactare non cessassent, diuina concedente pietate, in terram precipitauit. Et eodem die bis duę naues maxime trium tectorum, quibus vrbs Iadrę debebat impugnari, causa conficiendi super eas ingeniorum edificia in scopulo

eius erat quoddam longissimum tignum, quo menia iuxta aduersariorum assertionem erant funditus precipitatura. Et vltimo erant due ingentes rote sustentantes quendam prolixissimum pontem, quem hostes ad menia ciuitatis dicebant appodiare, ut possent per murum discurrere et ibidem cum ipsis pugnare. Plurima quidem alia tegimenta timore percussionis sagittarum a dicto sticato extraxerunt. Conficiunt et duos trabuchos positos ex boreali parte ecclesię S. Iacobi vltra portum fundate, quibus die noctuque dictam vrbem non cessando machinabant. Multa quidem habitacula in

Conficiunt et duos trabuchos positos ex boreali parte ecclesię S. Iacobi vltra portum fundate, quibus die noctuque dictam vrbem non cessando machinabant. Multa quidem habitacula in valle magistrorum stipendiati construxerunt, et tam isti, quam omnes, qui in obsessum erant ciuitatis, cum quibus erat ipsa bellanda, erant homines vltra viginti quinque millia exceptis illis, qui a remotis partibus venerant audientes, quod vrbs agone Uenetianis erat conculcanda. 4. Quomodo hostes

exceptis illis, qui a remotis partibus venerant audientes, quod vrbs agone Uenetianis erat conculcanda. 4. Quomodo hostes putauerunt Iadram agone capere, in quo Iadertini preualuerunt Sed cum Veneti nec ad latus istud nec ad eorum libitum Iadertinos inclinare valuissent, conati sunt totis viribus eos saltem pugna posse capere, sed hanc gratiam inmeruerunt acceptare. Die Martis XVI Maii mensis anno Christi MCCCXLVI, indictione quartadecima, experti sunt ipsam vrbem bello

bellatores, constructus in ipsarum qualibet vnicus prolixus pons ligneo artificio et decore laboratus amplius cubitorum fere sex, qui in infimitate pubbi roboratus per superficiem prorę extrimsecus vltra viginti quatuor passuum egrediebatur ipseque pons ad eius tutelam cum pluribus funibus ad malum nauis erat connexus. In quo etiam ponte eminentia erant propugnacula confecta, in qua homines viriliter excertabant. Et in cacumine seu fastigio ipsorum malorum classium erant laborata quedam bellula capacia hominum pugnatorum circa quatuor, qui saxorum et emissione

nube prelucida per siccitatem Maris rubri mirabiliter eduxit, sic ipsa Iadertinis suę melifluę misericordie infundit vberiorem gratiam. Sed, ut breuiter expediamus id quod cępimus, memoratus Petrus Capithaneus acies maris ordinauit, scilicet monos ex prefatis quattuor maioribus classibus cum pontibus a parte magni castri imperauit statuere, aliam ex boreali plaga ianuę S. Demetrii iuxta portum, tertiam penes ianuam portus S. Marię et vltimam in arsanam. Cęterum vnum ex prenominatis plathis cum ponte ad portunculam ex parte boreali vrbis sitam iussit pugnare, alium versus

acies maris ordinauit, scilicet monos ex prefatis quattuor maioribus classibus cum pontibus a parte magni castri imperauit statuere, aliam ex boreali plaga ianuę S. Demetrii iuxta portum, tertiam penes ianuam portus S. Marię et vltimam in arsanam. Cęterum vnum ex prenominatis plathis cum ponte ad portunculam ex parte boreali vrbis sitam iussit pugnare, alium versus ianuam Campi vocatam et medium ipsum iuxta angulum boreale ciuitatis prope monasterium dominarum S. Nicolai mandauit altercari. Reliqui vero plathi cum pontibus siqui aptius potuerunt, commodiorem sibi eligerent

et vltimam in arsanam. Cęterum vnum ex prenominatis plathis cum ponte ad portunculam ex parte boreali vrbis sitam iussit pugnare, alium versus ianuam Campi vocatam et medium ipsum iuxta angulum boreale ciuitatis prope monasterium dominarum S. Nicolai mandauit altercari. Reliqui vero plathi cum pontibus siqui aptius potuerunt, commodiorem sibi eligerent locum ad inferendam inimicis asperiorem pugnam et molestiam, et cum omnibus galeis, que erant numero triginta sex vel paulo minus, et aliis plathis mandauit cingi ciuitatem. Et sub hiis omnibus pontibus totum portum

pugnare, alium versus ianuam Campi vocatam et medium ipsum iuxta angulum boreale ciuitatis prope monasterium dominarum S. Nicolai mandauit altercari. Reliqui vero plathi cum pontibus siqui aptius potuerunt, commodiorem sibi eligerent locum ad inferendam inimicis asperiorem pugnam et molestiam, et cum omnibus galeis, que erant numero triginta sex vel paulo minus, et aliis plathis mandauit cingi ciuitatem. Et sub hiis omnibus pontibus totum portum innumerabilis copia bellatorum virorum occupauerat, nam alicubi erant acies in tribus milibus hominum in cuneo, alibi in maiori numero et

quod aduersarios ex suaui aromate per antifrasim reprimunt omniaque illorum arma coinquinando depingunt. Et quanto altius Titan polum circuibat, tanto partes adinuicem asperius suas uibrabant lanceas. Nunc Veneti inchoant et plus conantur murum ciuitatis fodere, quos hostes terribiliter ex meniis cum saxis percutiunt, nunc Veneti frequentant hostia vrbis comburrere, quos Iadertini accurate vulnerant, nunc adherent muro altissimas scalas, quas Iadertini in abyssum precipitant. Extitit talis tumultus illorum, qui sub isto ponte in terram descenderant, vbi erant viri prope tria milia, quod

nec non ingentium lapidum emisione, quam cęterorum, qui ad reliquas certabant partes. Sed Spiritus S. virtute mirabiliter obiiciebant nec reliquos sinebant ire męnia violare. Extitit adhuc impius agon ad particulam borealem vrbis Iadre, vbi unus ex plathis cum ponte bellum exercebat. Veneti facibus accensis, omni abiecta formidine, versus ipsum hostiolum causa id igne consumere sepius se disponebant. Quos hostes ita viriliter flagelarunt, quod quamplures absque spiritu in campum se prostrabant. Ex Iadertinis et ibidem multi arduis vulneribus sunt

Ex Iadertinis et ibidem multi arduis vulneribus sunt occupati, sed alii eorum supplebant defectum, licet pauci. Altercantur etiam mirabiliter illi, qui intus et sub illa rada extiterant, ex quibus ingens copia deficit. Ad portam autem Campi, de qua iam in hoc capitulo prelibauimus, cum illo ponte plurimi ex partium gente fuerunt letaliter vulnerati. Idem Veneti ampliarunt virtutes et cum quodam catto ligneo debilis naturę confecto ad ipsam ianuam se protraxerunt, ut eam comburerent uel forsan funditus euerterent. Sed ita eos inimici a

licet pauci. Altercantur etiam mirabiliter illi, qui intus et sub illa rada extiterant, ex quibus ingens copia deficit. Ad portam autem Campi, de qua iam in hoc capitulo prelibauimus, cum illo ponte plurimi ex partium gente fuerunt letaliter vulnerati. Idem Veneti ampliarunt virtutes et cum quodam catto ligneo debilis naturę confecto ad ipsam ianuam se protraxerunt, ut eam comburerent uel forsan funditus euerterent. Sed ita eos inimici a męniis horribilium saxorum et spingardorum ac balistarum iactatione percutiunt, quod multi intereunt, ac

formidans iuxta eam accedere inde recessit. Ex eo, quod ipsa turris Iadre circa cubitos sex altitudine illam inimicorum excedebat, cepit per equor huc et illuc discurrere inimicos molestando nec ubi sibi aptum locum reperiebat. Pugnabatur eadem vrbs et ex australi plaga ipsius solum cum balistis, spingardis et arcubus. Modicos ex hostibus feriunt, tamen quidam cum scalis putabant menia scandere, quos Iadertini taliter opprimerunt, quod reliqui territi ad simile opus non accedebant et easdem scalas ibi reliquisse narrantur. Nunc certant crudeliter hostes a quaque parte,

circa cubitos sex altitudine illam inimicorum excedebat, cepit per equor huc et illuc discurrere inimicos molestando nec ubi sibi aptum locum reperiebat. Pugnabatur eadem vrbs et ex australi plaga ipsius solum cum balistis, spingardis et arcubus. Modicos ex hostibus feriunt, tamen quidam cum scalis putabant menia scandere, quos Iadertini taliter opprimerunt, quod reliqui territi ad simile opus non accedebant et easdem scalas ibi reliquisse narrantur. Nunc certant crudeliter hostes a quaque parte, grandem inter sese effundunt sanguinem, nullam misericordiam conspiciunt,

testimonium reddebatur solum ex trabuchorum tactu. Hoc die plures quam sexaginta ex Uenetorum turba ad superna conuolasse dicuntur et quanto ipsum certamen versus solis occasum procedebat, tanto Veneti maiorem sustinebant conflictum et, cum iam sol minabatur suam lucem claudere, illa maior compacta pugna, de qua iam sepius est in presenti sarcasmos memoratum, cepisset clangere dehortando hostes, omnes aduersarii Iadertinorum fessi et nimio labore occupati ipsum sonitum audientes fugam in classibus et galleis cęperunt arripere

ipsi Veneti percussi sunt a suis hostibus plaga magna, prout in huius seriei capitulo breuiter sunt connotata. 5. Qualiter Veneti timuerunt aduentum regis et eorum edificia deseruunt et qualiter Iadrenses expectant regem Cum autem Iadertini Deo iustissimo largiente victoriam de antiquis serpentibus sic triumphanter sese asportauerant, in multa elatione cordis sunt erecti ignorantes frameam bisacutam, quam enauanter animam scilicet et corpus in breui temporis spatio dolore debebat penetrare. Quod si

minorum ordinis, qui iam primitus pro legato ad Lodouicum regem fuerat transmissus, nunc sero ad eundem festinanter est delegatus et missus, qui regi humiliter exponeret pro parte fidelium, studeat de bello durissimo moto per Venetos, inimicos regii diadematis, et de eorum arcta neccesitate, cum ipsi fideles regalis sceptri hesitent, immo hesitando consummuntur, si euentu serus agon per ipsos maleficos Uenetos exortus erit, eos non posse tam excelse resistere potentie, quin incidant in libitum hostilitatis Venetorum. Qui nuncius vicenoseptimo Madii mensis dictum Lodouicum

fideles regalis sceptri hesitent, immo hesitando consummuntur, si euentu serus agon per ipsos maleficos Uenetos exortus erit, eos non posse tam excelse resistere potentie, quin incidant in libitum hostilitatis Venetorum. Qui nuncius vicenoseptimo Madii mensis dictum Lodouicum regem cum sui valida potentia in fines Clochot reperiit, cui suę legationis formam deuote indicauit. Quem benigne idem rex audiens tam grandem fidelitatem intendens, mane crepusculo facto aliquot tubiculas equestres per vniuersam militiam tibicinare iussit. Parant se omnes de exercitu

destruxerunt, quod ipso die post solis occasum locus uacuus ibidem inuentus est. 6. Aduentus regis Lodouici existentis in districtu Iadrensi Eodem anno Christi et indictione, secundo Nonas Iunii mensis Lodouicus rex personaliter cum suo ualido exercitu vltra centum milia equitum, qui dignabantur in quocumque agone permisceri, in confinio Semelnici districtus Iadrę distans ab urbe fere per spatium septem miliarium castramentatus est. Et Idus quarto ipsius mensis pręfatus rex cum electis duobus milibus equitum penes fines

Nonas Iunii mensis Lodouicus rex personaliter cum suo ualido exercitu vltra centum milia equitum, qui dignabantur in quocumque agone permisceri, in confinio Semelnici districtus Iadrę distans ab urbe fere per spatium septem miliarium castramentatus est. Et Idus quarto ipsius mensis pręfatus rex cum electis duobus milibus equitum penes fines S. Ioannis Baptistę, fundati in capite vallis portus, equitauit intuens vrbem alacri vultu et sincero cordis affectu, quam tenerrime gliscebat a manibus eripere hostium. Ad quem ingens congeries nobilium et mediocrum uirorum conuenerat, multa

intuens vrbem alacri vultu et sincero cordis affectu, quam tenerrime gliscebat a manibus eripere hostium. Ad quem ingens congeries nobilium et mediocrum uirorum conuenerat, multa reuerentia genibus flexis inclinabant, manus pariter et pedes osculando. Et aliquantulum ibidem inducias facientes, cum sui decora et venusta comitiua ad sua properauit tentoria. Quis ergo librare posset solatium vehemens, quod fideles Iadertini percipiebant? Lingua quoque sufficiens non foret ad exprimendum. Quis benignitatem regis, quam tunc fidelissimis Iadertinis

et venusta comitiua ad sua properauit tentoria. Quis ergo librare posset solatium vehemens, quod fideles Iadertini percipiebant? Lingua quoque sufficiens non foret ad exprimendum. Quis benignitatem regis, quam tunc fidelissimis Iadertinis aperiebat? Qui non semel, immo sępe et crebrius cum iuramento affirmasse visus est, potius suum velle corpus Iadre condere sacrofago quam constantissimos Iadertinos velle desolatos relinquere. De duobus erit vnum iuxta ipsius pronuntiationis sermonem: Aut epithaphium ossa eius Iadrae concludet aut ipsi Iadertini a manibus eruantur Uenetorum.

reuerentiam condecentem impenderunt ac claues vrbis offerentes pariter et omnem vulgum. Quorum nomina nunciorum: antistes ciuitatis, Paulus de Varicassis, natus Stani, et Andreas Viti de Sloradis nec non Cerne de Fanfogna et Franciscus Pauli Georgio, qui in dicto exercitu continue morabantur atque cum eadem militia ab Vngaria peruenerunt. Partis tenorem suarum legationum humiliter in hanc explicarunt formam: Viuat regia Serenitas et triumphum peremniter de inimicis contineat suppetatque suberbos cum augmento salutis. 7. De

de Fanfogna et Franciscus Pauli Georgio, qui in dicto exercitu continue morabantur atque cum eadem militia ab Vngaria peruenerunt. Partis tenorem suarum legationum humiliter in hanc explicarunt formam: Viuat regia Serenitas et triumphum peremniter de inimicis contineat suppetatque suberbos cum augmento salutis. 7. De benignitate regis et ipsius descensu penes Sticatum Quos rex benigne suscipiens policitauit eorum petitioni cito tribuere effectum et veniente die

Quos rex benigne suscipiens policitauit eorum petitioni cito tribuere effectum et veniente die septimodenario Kalendas Quintilis mensis pręfatus rex mouit uniuersam militiam et peruenit in confinia Iadrę. Artissime et anguste Uenetorum bastidam obsedit quantum trabuchus attingere cum conamine non ualebat. Sed cum ipse exercitus sua erigebat tentoria, intueatur quisquam, quale Iadertini gaudium suscipiebant. Hoc iudicio lectoris est relinquendum. Certe clangunt tybicines et tubę, et nolę ad stornium pulsant plurimaque musicorum instrumentorum genera citarizant. Coreę

eorum petitioni cito tribuere effectum et veniente die septimodenario Kalendas Quintilis mensis pręfatus rex mouit uniuersam militiam et peruenit in confinia Iadrę. Artissime et anguste Uenetorum bastidam obsedit quantum trabuchus attingere cum conamine non ualebat. Sed cum ipse exercitus sua erigebat tentoria, intueatur quisquam, quale Iadertini gaudium suscipiebant. Hoc iudicio lectoris est relinquendum. Certe clangunt tybicines et tubę, et nolę ad stornium pulsant plurimaque musicorum instrumentorum genera citarizant. Coreę astilidiaque equestria per vrbem

breui tempore durabilis, nec plus constantiores in regis fidelitate persistunt. Nunc firmiores contra Uenetorum potentiam assumunt uires, nullus preteritarum reminiscitur calamitatum, quilibet credit a tyrranico liberari imperio. Rectoresque ciuitatis cum pluribus ingeniis disertioribus ad dictum regem adiuerunt et procidentes ante eum et detectis capitibus et genibus flexis. Senior rectoribus pro parte omnium ibidem aduenientium necnon totius ciuitatis populo dicto regi hęc verba faminauit: Populus, qui ambulabat in

copiosa gens ex Iadertinorum parte defecisset. Sed quamplures ex Uenetis morti traditi, ex oppositis nullus visus est. Aduenerat etiam in comitiua huius exercitus Bertandus presbyter, Aquilegiensis patriarcha, qui uiceno die Iunii Iadram uisitare prouidit a ciuibusque honorifice extitit cum exeniis susceptus. Iubetque rex undecim trabuchos, cum quibus maius obsistebant, ex quibus infinitos lapides ex ipsis machinis ipsi marani suscipiebant, ab vrbe Iadrę, quia ibidem fuerant locati, extrahere, quos in bastide obsessum sagaciter erigere imperat. Qui continue

ex Uenetis morti traditi, ex oppositis nullus visus est. Aduenerat etiam in comitiua huius exercitus Bertandus presbyter, Aquilegiensis patriarcha, qui uiceno die Iunii Iadram uisitare prouidit a ciuibusque honorifice extitit cum exeniis susceptus. Iubetque rex undecim trabuchos, cum quibus maius obsistebant, ex quibus infinitos lapides ex ipsis machinis ipsi marani suscipiebant, ab vrbe Iadrę, quia ibidem fuerant locati, extrahere, quos in bastide obsessum sagaciter erigere imperat. Qui continue vltra duo milia equites exercitus et octingenti Iadertini

et ibi toto die naturali in equis et sonipedibus ascensis ad estum morabantur et interdum recreationis causa in vrbem introibant. Nemo reperiebatur, qui occasione refrigerii guttam liquoris porrigeret seu falerni. Sępius per Venetorum missos rex exquisitus fuerat, ut ipsi possent cum dicto rege aliquos conferre sermones. Quibus rex nec licentiam accedendi tribuebat nec ipsos tantum audire consentiebat. Sed ex quo Veneti cum ipso rege oretenus fari non presummerent, cum sublimioribus Vngaris ac bano Bosnensi ceperunt adinuicem

guttam liquoris porrigeret seu falerni. Sępius per Venetorum missos rex exquisitus fuerat, ut ipsi possent cum dicto rege aliquos conferre sermones. Quibus rex nec licentiam accedendi tribuebat nec ipsos tantum audire consentiebat. Sed ex quo Veneti cum ipso rege oretenus fari non presummerent, cum sublimioribus Vngaris ac bano Bosnensi ceperunt adinuicem amicari nec non inter se conficientes quoddam proditionis et conspirationis genus, quod statim indicare promittimus. Imperio ipsius regis tres cattos ligneos fortibilis

per Venetorum missos rex exquisitus fuerat, ut ipsi possent cum dicto rege aliquos conferre sermones. Quibus rex nec licentiam accedendi tribuebat nec ipsos tantum audire consentiebat. Sed ex quo Veneti cum ipso rege oretenus fari non presummerent, cum sublimioribus Vngaris ac bano Bosnensi ceperunt adinuicem amicari nec non inter se conficientes quoddam proditionis et conspirationis genus, quod statim indicare promittimus. Imperio ipsius regis tres cattos ligneos fortibilis fabricationis prefati Iadertini ab eorum architectoribus

victorie gerunt Kalendis Quintilis mensis, die qui Saturno est dedicatus, dum volucres suarum vocum inchoant suauia modulamina, prefatus rex plusquam octingentos prefecit tyrones militari cingulo confibulatos, ex quibus quattuor Iadertinos ordinauit, quorum non expedit recitare nomina, cum quibus et aliis suis ordinatis aciebus parauit se expugnaturum contra bastidam Uenetorum, in qua erant constituti ad ipsius defensionem plusquam sexdecim milia pugiles. Resonat mandato regio tubicula pedestris per urbem, insurgunt Iadertini alacriter, induunt bellica arma,

ordinatis aciebus parauit se expugnaturum contra bastidam Uenetorum, in qua erant constituti ad ipsius defensionem plusquam sexdecim milia pugiles. Resonat mandato regio tubicula pedestris per urbem, insurgunt Iadertini alacriter, induunt bellica arma, plusquam tria milia hominum cum eorum edificiis precedente vexillo S. Martyris Grisogoni, eorum patroni. Audacter versus bastidam se dirrigunt, in quorum comitiua fere quinquaginta erant Ungari. Reliquę vero acies equitum ipsam contra ciuitatem arctissime cinxerunt. Quibus penes ipsam applicatis, aliqui eius murum

certamen mirabiliter officiant, obstant uiriliter hostibus, copiosos ex ipsis vulnerant et ex opposito isti asperius imprimunt et repellunt et in tantum superant, quod tres turres seu propugnacula relicta intuita sunt nec super ipsis agonizare audent propter sepissimos ictus. Et cum isti conspicerent neminem pugnasse in ipsis tribus pugnis, accedunt ad turrim seu propugnaculum situm inter illa tria relicta, in flamam eandem incendunt. Sed Veneti sagaciter super illam scandunt, obstant combustioni, fundunt lympham et cum grauitate eam extingunt. Maxima pars istius igne

agonizare audent propter sepissimos ictus. Et cum isti conspicerent neminem pugnasse in ipsis tribus pugnis, accedunt ad turrim seu propugnaculum situm inter illa tria relicta, in flamam eandem incendunt. Sed Veneti sagaciter super illam scandunt, obstant combustioni, fundunt lympham et cum grauitate eam extingunt. Maxima pars istius igne extitit consumpta. Iactant etiam Uenetorum tres machinę ęquoris in hostem, neminem preter unum incolam letaliter vulnerant. Non cessant etiam alii trabucelli constructi in sticato, qui erant ultra septeni, prohicere, sed frustra eorum

Maxima pars istius igne extitit consumpta. Iactant etiam Uenetorum tres machinę ęquoris in hostem, neminem preter unum incolam letaliter vulnerant. Non cessant etiam alii trabucelli constructi in sticato, qui erant ultra septeni, prohicere, sed frustra eorum concertatio cernebatur. Cum autem eiusdem diei nondum tertiarum hora lapsa fuisset et partes sic certantes, Petrus de Canali, capitaneus hostis seu exercitus sticati, intuens signum, quod eidem illi barones, illi regis, patefecerant, cepit suos hortari pugillatores. Et sic iussu capitanei grandis copia virorum

spingardos in conspectu regis totiusque suę inumerabilis potentię, quos in obsessum bastidę iussu regio erexerant, nullo precincti timore incenderunt et, nisi tunc numerus illorum sexcentorum equitum adesset, certos nos reddimus, quod Iadertini, tam hi qui intra et extra erant vrbem, campum cum ipsis affectarent. Potius uellent in campum deficere quam tale dedecus, quod eis minime ascribitur, sinerent per illos damnose perpetrare. Et nisi hoc fraudulentum prodimentum tunc per illos regis barones et precipue per voiuodam Laçchouich exactum fuisset, sexta quidem hora

de ignominia, que ei non fidelibus perpetrata extitit, non gemerent nec turbarentur eo, quod ipsorum liberatio erit prior quam ipsius erit ab illis partibus recessus, nullus ciuium tanto posset uigore subleuari, quin aut ipsam urbem relinqueret aut doloris tactu uita non priuaretur. Et cum nil a rege fideles habere possent nisi tantum ignominię et discriminis desperationem, accedunt humiliter ad eum, ut, ex quo sic contigit casus, saltem eos reconciliare studeat cum antiquis hostibus. Ad quorum supplicationem voluntarium se

urbem relinqueret aut doloris tactu uita non priuaretur. Et cum nil a rege fideles habere possent nisi tantum ignominię et discriminis desperationem, accedunt humiliter ad eum, ut, ex quo sic contigit casus, saltem eos reconciliare studeat cum antiquis hostibus. Ad quorum supplicationem voluntarium se obtulit, sed effectum minime tribuit. Dissimulans se uelle, treguam proclamauit cum Uenetis, sed post ad quid hec tregua? Nonne es tu continue concors cum Uenetis, quos asserebas inimicos mortales propter participationem interitus

desperationem, accedunt humiliter ad eum, ut, ex quo sic contigit casus, saltem eos reconciliare studeat cum antiquis hostibus. Ad quorum supplicationem voluntarium se obtulit, sed effectum minime tribuit. Dissimulans se uelle, treguam proclamauit cum Uenetis, sed post ad quid hec tregua? Nonne es tu continue concors cum Uenetis, quos asserebas inimicos mortales propter participationem interitus Andreę, regis Neapolitani, vestri germani fratris? Putatis vestrum scelus sub tegimento claudere, sed magis serenum quam Phebus apparet in

ad eum, ut, ex quo sic contigit casus, saltem eos reconciliare studeat cum antiquis hostibus. Ad quorum supplicationem voluntarium se obtulit, sed effectum minime tribuit. Dissimulans se uelle, treguam proclamauit cum Uenetis, sed post ad quid hec tregua? Nonne es tu continue concors cum Uenetis, quos asserebas inimicos mortales propter participationem interitus Andreę, regis Neapolitani, vestri germani fratris? Putatis vestrum scelus sub tegimento claudere, sed magis serenum quam Phebus apparet in polo. Et non suffecit hęc, sed die secundo Iulii crastino reliquos

spernibili cingeris, quod Dicor fortuna, quia non sum omnibus una, Nam si non rotarer, non fortuna uocarer. Sed certe quanto appetibiliora mundi proueniunt, tanto a uiro sapienti sunt fertilius formidanda pariter et fugienda. Non decebat illos sane lance assumere letitias, que cum iubilo ad magnum ischiros resonare, ne in prosperitate eorum quemquam extolli permittant, ne post mortem in aduersis anima diuersius consternat. Et certe consternauit et tali dissipatione commouit, quod plurimi plebeati facti sunt fugaces et proprie

eos uidetur insurgere gladius biceps, nempe eorum cithara scissa est et organum letitię in flentis lachrymas defectum patitur, mens succumbit, ratio hebetat, intellectus reclamat, memoria titubat et tremit sensus, imaginatio in tantis non sufficit. O vtinam illa sapida fortuna, cum alimoniam prestabat, repente sors excelsa descendisset! Prothoplausti pęnas experiri putantur immitemque sententiam metuunt. Mutarunt statum de libertate ad mancipatum, de gloria ad uituperium et de honore ad nullius generis probitatem. Ob hoc homo, cum in honore esset, non intellexit,

non sufficit. O vtinam illa sapida fortuna, cum alimoniam prestabat, repente sors excelsa descendisset! Prothoplausti pęnas experiri putantur immitemque sententiam metuunt. Mutarunt statum de libertate ad mancipatum, de gloria ad uituperium et de honore ad nullius generis probitatem. Ob hoc homo, cum in honore esset, non intellexit, propterea comparatus est iumentis insipientibus illisque est factus similis. Quid de te machina mundi extimabit, o rex, o rex? Aserebat enim te tamquam ignorans cosmarium. Nunc opinionem mutarunt, iudicabat imperiasse grandiorem partem uniuersi, nunc tuę

tui de mane comedunt. Sic impune relaxasti illos, sic aule Gallice, ex cuius stirpe appellaris te fore indutum, tam grande fabricas opprobrium, ingens scelus in illos, qui te ut dominum colebant. Inbecilem te reputas nec camum mordibilem super tuos commisisti. Asserebas enim illos cum iuramento tanta charitate dilexisse, quod, licet dimidii tui regni thesaurus esset distrahendus, decet, ut illi liberentur a Venetorum imperio deteriusque foret regio sceptro ab exordio et medio eos renuere quam finem tam terribilem maculare. Minus facinus committeres tuo proprio

capiebant audaciam. Nam qui parcit virge, inquit Sapiens in Prouerbiis, odit filium. Ubi erat quidem congeries plebeiatorum, totum eorum murmur et tumultus erat aduersus urbis pretores, concordiam per hostes eligendam illos nolle asserebat. Sed veritatis stilus ab eorum ore prosiliebat, cum generosi illud iugum, quod Ueneti affectabant, possibilitas non denegaret, protinus abiiciebant. Quodam vero die XIIII-o Kalendas Sextilis mensis imfimus populus grandi comitiua in maiori publico foro certis armis protinus

capitaneis causam suę legationis pronuntiantes et, dum ipsi legati finem suorum fecissent verborum, quidam eorum consulte in hęc verba prorupit: Paratos nos fore fauorabiliter tractare et habere eos, qui sic a uia rectitudinis deuiarunt, qui tam grandem et humilem veniam exposcunt ex commissis, cum hoc puncto et perpendiculo urbem hanc prebeant, quam iniuste possident, expeditam cum cunctis eius vallatis castris et oppidis tam sitis intra ciuitatem quam extra gazas ciuitatis, siue ipsi ciues in sui libitum et commodum conuertant, dummodo fidelitatem condignam subiectionis

verborum, quidam eorum consulte in hęc verba prorupit: Paratos nos fore fauorabiliter tractare et habere eos, qui sic a uia rectitudinis deuiarunt, qui tam grandem et humilem veniam exposcunt ex commissis, cum hoc puncto et perpendiculo urbem hanc prebeant, quam iniuste possident, expeditam cum cunctis eius vallatis castris et oppidis tam sitis intra ciuitatem quam extra gazas ciuitatis, siue ipsi ciues in sui libitum et commodum conuertant, dummodo fidelitatem condignam subiectionis Ducali dominationi perficiendo retineant. Quodsi aliquis tante temeritatis compertus

qui eius poterat resistere uoluntati ac oppositum eorum nutui aliquid retractare. Sed hi, qui hos ictus supportabant, nullum indignationis inditium propalare publice presumebant. Quodam vero decimonono Iulii hoc contigit: Vniuersa plebs armis latentibus amicta in publico ciuitatis mercato cum valido strepitu et uocis clangore adiuit: prorsus appetere principem Venetianum. Quorum minis ingenui ciues nimiam cordis formidinem sumpserunt, ex dolore ingenti et pauore precincti uerba pro statu pacifico eructare non ualebant. Sed nedum eiusdem

ex dolore ingenti et pauore precincti uerba pro statu pacifico eructare non ualebant. Sed nedum eiusdem diei hora bis tertia consummasset, cephas quidam plebis de eorum conditione inter principalissimos et capitales et tam diri seminator facinoris suis relictis gazzis cum suis affinibus a ciuitate refugit factusque sue patrię publicus proditor et conspirator. De cuius saltu sublime hortamen generosi concives, contra quos erat facta borgella, sumpserunt, illud vulgus in senatum tamquam capite detruncato per uicos gradiebatur. Sed nemo pretorum seu oratorum in

desistat. Undecim potentiores et elegantiores ex conditione vulgi consentanei facinoris sub grauibus affixere compedibus ac ingenuum monos Biualdum Gregorii de Botono, quem iuxta principium nostri sarcasmos capitulo septimo recolimus nominasse, pariter cum seniori nato nomine Gregorium disiunctim tenebroso clauserunt ergastulo. Illi viri vires amittunt, disperguntur comitiue, cessat in populo murmur, quilibet pauore suffultus fatetur sub alis et tegimento regnatorum et nobilium et sinu velle quiescere mansuetique ut agniculi efficiuntur,

ueritate modoque tam crudelis proditionis maleficorum, in festo Zebedei apostoli Iacobi in publico et medio foro ciuitatis, ubi vniuersus conuenerat populus deum benedicens ac eorum pastorem, qui patefecit et tam enorme detexit putatum, absque alicuius impeditionis obstaculo illum nobilem pariter cum filio binosque ex illis vndecim plebeiatis elegantioribus idem pretores iusserunt decolare, quatuor ex illis lumine priuari et reliquos sub perpetuis compedibus pronuntiarunt cruciari. Tale enim crudele commissum ipsi iniqui

confestim mane lucescente magna pars exercitus pugillum de bastida et particula cunei classium et gallearum propter ineffectum conspirationis Veneti accelerant pontesque illarum ingentium nauium, quibus ciuitas extitit agonizata festinater dissipare inchoarunt ipsoque die quoddam batifollum cum monos machina vltra portum, vbi primitus extitit sticatum, reedificarunt. 14. Quomodo Iadertini inimicorum duas combusserunt machinas et qualiter Veneti ceperunt castrum S. Michaelis Non

ecce quidam ex latibulis adeunt et potenter in ipsos impetum faciunt captiuatosque ad gallearum capitaneum adducunt. Quos iste retinens abire alicubi eos non permitebat. De cuius actu conciues non ualde gaudentes statim octauo Idus Augusti episcopum quendam pro rumore exacto, cum idem viri sub specie fiducie sunt capti ad dictum capitaneum gallearum transmiserunt. Qui capitaneus in hęc uerba prorupit: Expressum iuramentum nos firmasse quempiam hostem Iadertinum quomodolibet posse capere manuque forti captiuare notum faciemus, quorum imperio sumus Capitaneus

ad dictum capitaneum gallearum transmiserunt. Qui capitaneus in hęc uerba prorupit: Expressum iuramentum nos firmasse quempiam hostem Iadertinum quomodolibet posse capere manuque forti captiuare notum faciemus, quorum imperio sumus Capitaneus quicquid iusserit, per nos erunt impletura, cum hi captiui non a nobis fiduciam acceperunt, forsitan ab aliis, qui hac carent auctoritate. His auditis episcopus in urbem accelerat cum obtento commeatu responsiuam pretoribus, pro quorum parte erat destinatus, legaliter indicauit. Illosque captiuos post

manuque forti captiuare notum faciemus, quorum imperio sumus Capitaneus quicquid iusserit, per nos erunt impletura, cum hi captiui non a nobis fiduciam acceperunt, forsitan ab aliis, qui hac carent auctoritate. His auditis episcopus in urbem accelerat cum obtento commeatu responsiuam pretoribus, pro quorum parte erat destinatus, legaliter indicauit. Illosque captiuos post aliquibus inde retroactis diebus cum reliquis ciuibus Venetis associarunt. Parant Veneti, qui in obsessum oppidi S. Michaelis conuenerant, ad pugnam, quam quinto

fiduciam acceperunt, forsitan ab aliis, qui hac carent auctoritate. His auditis episcopus in urbem accelerat cum obtento commeatu responsiuam pretoribus, pro quorum parte erat destinatus, legaliter indicauit. Illosque captiuos post aliquibus inde retroactis diebus cum reliquis ciuibus Venetis associarunt. Parant Veneti, qui in obsessum oppidi S. Michaelis conuenerant, ad pugnam, quam quinto Idus Sextilis ab ortu solis inchoant grauissimasque vibices supportant et in magna strage deficiunt. Nam ipsum castellum nullum belli genus pati poterat

ab ortu solis inchoant grauissimasque vibices supportant et in magna strage deficiunt. Nam ipsum castellum nullum belli genus pati poterat propter rupium et altitudinem saxorum in vallatione dicti castri existentium, sed gratia illius proditoris Zoilli in tanta clade pugilles se disponebant, cum idem sceleris confictor signum eis dederat. Pugillatores seu defensores oppidi, licet coacti per reliquum capitaneum castri nomine Ioannem de Scherbeç, conciuem, austerrime defenssabant et viriliter hostes imprimebant, nec eo die valuerunt ipsum superare. Adusque horam sextam ipse agon

dicitur perdurasse. Atque eodem Idus insontes quosdam infantullos et inocentes egenos, qui valuas elemosynando circuibant extra vrbem egressi, ut alibi saltem eorum vitam sustinerent largius, idem Veneti nulla rationis preuia causa eos hostiliter ceperunt, cum multis flagitiis et verberibus eos colaphizarunt et postmodum nulla moti misericordia nec sanctae pietatis intuitu rogum cum ingenti flamma componunt eosque crudeliter in ipsum iactant et in cinerem redigi faciunt. Quid ergo isti iuuenculi mali fecerunt? Non arma contra

circuibant extra vrbem egressi, ut alibi saltem eorum vitam sustinerent largius, idem Veneti nulla rationis preuia causa eos hostiliter ceperunt, cum multis flagitiis et verberibus eos colaphizarunt et postmodum nulla moti misericordia nec sanctae pietatis intuitu rogum cum ingenti flamma componunt eosque crudeliter in ipsum iactant et in cinerem redigi faciunt. Quid ergo isti iuuenculi mali fecerunt? Non arma contra illos sumpserant, non vltionem appetebant. Sed certe istud horrendum ad astra conuolasse dicitur, pro tanti criminis uindictam postulasse. Sed

dum hostes parauerant se ad aliam pugnam, sponte defensores illius castri S. Michaelis nullo patiente agone, numo obcecati hostibus tradiderunt castrum incolumesque promissas seruando, quod ipsi gratanter acceptarunt ac eundem fidelem capitaneum cum paucis huic exhibitioni et proditioni tenerrime contradicentibus in compedibus nodarunt et aliquos ex his fidelibus gladio occiderunt. 15. Quomodo diuinitus sticatum dicitur esse accensum ab igne et de quodam miraculo ibidem

tintinum agonis mox resonare student. Omnes pugilles vrbis ad arma excitat. Quilibet ad menium loca constituta celeriter properat iudicium intuentes Dei, sed ne conscientie patiar morsum, vnum indicare proposui, id quod accidit de rogo illo. In quodam contubernio in sticato, nam cum ipse lar diuersas domunculas in cinerem conuertisset, cuidam tum se adhesit, in qua vnus clypeus signatus effigie diuersis admixtis coloribus S. Chrysogoni consedentis in sonipede pendebat, domiciliumque illud vniuersum pariter et clypeum concremauit nil lesionis enigma militis Christi

penitus negamus aliquem ad uos legasse nec nostro scitu fuisse ea, quę per uos narrantur, neminique per nos imperatum fuisse aliquem vestrum ad nostri conspectum debere conuenire nec iota vnum ommittere primęue petitioni. Confestim ipsi legati cum obtenta licentia ciuitatem propriam ingrediuntur. Prętoribus reliquisque consulibus aduersariorum verba distincte patefecerunt. Sed quamuis Iadertini tremefacti, nihilominus aliquale gerebant hortamen de quodam auxilio, quod prefatus rex bano totius Slauonię nomine quo ille repulsus

ciuitatem propriam ingrediuntur. Prętoribus reliquisque consulibus aduersariorum verba distincte patefecerunt. Sed quamuis Iadertini tremefacti, nihilominus aliquale gerebant hortamen de quodam auxilio, quod prefatus rex bano totius Slauonię nomine quo ille repulsus quondam vocatus est, cum plurimis escis ad vrbem refociliandam sine impeditione induciarum debere festinare, qui lentus et tristis uestigia Vngarorum est secutus. Et nisi hanc spem improuidi Iadertini, quę effectu caruit, prestolati fuissent, iam emuli complexum charitatis consecuti fuissent. Agressi quidem pro

urbem reliquerunt. Postmodum suasu capitaneorum exercitus Venetorum tertio Nonas septimi mensis ciuitatem ingrediuntur. Quos obsessi ceperunt funem laqueatum Nonas Septembris in eorum collo appenderunt, vitę finierunt terminum. Ipsoque die recens capitaneus gallearum obsidentium cum suis decem galleis aduenit et venerit vetus transfretauit. Hic nouus vocatus est Andreas Maureceno. Et post aliquibus licet paucis transactis diebus Marcus Iustiniano loco alterius capitanei peruenit. Vsus est officio capitaneatus in bastida. Adhuc quidem eternus custos

quem nos et domus nostra habuit spem, habet et habebit. Semper homines et mulieres totaliter et numquam a mandatis vestrę paternitatis recessimus neque deuiauimus. Vnum, domine mi, multa uobis narrarem mirrabilia de factis domus nostrę, de tribulationibus et infestationibus, quas habuimus cum Marino, fratre nostro, ab inimicis nostris et de aliis nouitatibus Iadrę, si essemus penes vos, et quando placebit dominationi vestre, venimus ad uos tamquam ad patrem. Multa scripsissem vobis, sed non presummo, verumtamen mittimus vobis fratrem

per menses iam duos egrotauit et nihilominus congrue posset recedere. Sed intelleximus de aduentu vestro, idcirco fecimus eum prestolari, donec venissetis. Quapropter dictum monachum informauimus, qui vobis seriem enarabit per totum. Valeat Magnificencia vestra cum augmento prosperitatis nunc et semper! Data Iadrę, die nono intrante Septembris. Nullusque iurisdictionis temporalis propter quorundam nobilium interpositionis obstaculos ausus fuit in ipsum abbatem et eius collegam extendere manum, sed vsque consumationem

aggressi sentire semitas exercitus coadunatis metis termini, sed oberrare nequeunt propter artissimum firmatum obsessum, quod nec intro nec extra ciuitatem nullus egredi attemptat. Sed quadam decima nocte Octobris stipendiarii Iadrę, qui erant circa bis quadraginta, eorum aliqui cum obtento commeatu extra vrbem latuere, forsan aliquem ex obsidentibus adipisci potuissent, et ecce illi solitam normam penes fasceninas ciuitatis suos protrahunt gressus. Latentes sentiunt impetumque contra eos viriliter faciunt, ternum numerum ex eis capiunt et in vrbem deducunt ac plurimos

viginti et trium, quem die prescripti mensis decima e terra in mare natare student, et iam fere medius in equore pulsus. Veneti cernunt, in nimia cordis angustia mouentur. Ornat octo galleas capitaneus maris tectas laneis armis lausis, ne offensionem balistę spiculorum paterentur, cum quibus audacter se mouit festinanter erga illum paronem, sed more femineo abscessit nihil probitatis ostensus et cum penes ipsum accesisset, indistans ab eo fere trium passuum, se stabiliuit, propius nutauit accedere. Iadertini equidem galleas hostium in portum

Veneti cernunt, in nimia cordis angustia mouentur. Ornat octo galleas capitaneus maris tectas laneis armis lausis, ne offensionem balistę spiculorum paterentur, cum quibus audacter se mouit festinanter erga illum paronem, sed more femineo abscessit nihil probitatis ostensus et cum penes ipsum accesisset, indistans ab eo fere trium passuum, se stabiliuit, propius nutauit accedere. Iadertini equidem galleas hostium in portum remigare sentiunt, cite arma suscipiunt, ad defensandam suam classem accelerant, et ibi grauiter remigatores

quod ipsi retrocedentes ad propria remearunt. 18. Quomodo ciuitas Iadrę egestatem victus patiebatur Profecto existimant Iadertini non tantum ab hominum comitiua et presidio verum etiam a dispositione supernorum fore derelictos, cum in multa clade morentur. Iam eorum anniculum pollicitum remotius prolongatur, iam Bacchi liquore ac aceti stomachus priuatur et, quod deterius est, lurco gustus saporata desinit temptare. Nam ille mendax banus, quem rex ille in fauorem tam feruentorum fidelium

sui domini spreuit edictum, suum naturalem appetitum asseritur fore assecutum. Decet ei causa tam admirranda, stupefactio in homines Iadre est inserta, quod ex animaduersione et tanto infortunio, iudicio permittente diuino, videtur deficere. Rursum murmurat ganeo populus et pariter cum illo multi generosi conciues suscipiunt maiores alas, cum nullum famis medicamentum nisi comessatio arbitratur. Ingens, cuius non extitit in primordio ipsius vrbis edificatione similis, egestas, nam vnica libra nefrendium argenteis tribus

admirranda, stupefactio in homines Iadre est inserta, quod ex animaduersione et tanto infortunio, iudicio permittente diuino, videtur deficere. Rursum murmurat ganeo populus et pariter cum illo multi generosi conciues suscipiunt maiores alas, cum nullum famis medicamentum nisi comessatio arbitratur. Ingens, cuius non extitit in primordio ipsius vrbis edificatione similis, egestas, nam vnica libra nefrendium argenteis tribus venumdabatur. Arietum intesticulatorum copia haberi non poterat pro vno nec pro infinito obolo.

cuneo bellicorum hominum armorum decorata fere ducentorum in foro latiori persistens clamoreque valido resonans neci fore dignum qui concordie obstat, potius asserens velle ense succumbi quam pestiferam subire famem. Audiunt consiliarii vocum clangorem, plurimi ibidem accelerant vna cum stipendiariis comunis, qui erant primi numero octuaginta. Illi timentes, ne impetus contra illos esset exactus, vnus pre alium abierunt, sicque collegium extitit commotum. Sed mox sumpto prandio sero Consilium cumulatur et insurgens vnus nobilium vltra

sumpto prandio sero Consilium cumulatur et insurgens vnus nobilium vltra septenarium prouectus in locum constitutum ascendit, primitus lachrymis irriguis profluit, demum coram omnibus sui conceptum pollito sermone taliter est prolocutus: “Statuuntque penitus se velle Venetorum subiicere dominio, cum eorum alitus vicinior sit morti quam huius sęculi vitę.” Legant quosdam ciues, quosdam conciues ad vtrosque obsidentes capitaneos intentionemque eorum expresse patefacere compelluntur, qui aures videntur inclinasse et alacriter auscultasse. Conueniunt ęmuli non vnica, sed

Bartholus Petri de Sloradis, Nicolaus de Gallelis, Marinus de Calcina et Michael de Cedulinis, ad excelentiam Ducalis imperii flexis vtrisque genibus, pronis et detectis accephalis verboque lachrymabili veniam de commissis exposcendum, quatenus dignetur eorum mellifluam impendere gratiam, cum homini naturale sit deuitare errores, nam pignus prouocat genitorem et creatura creatorem nihilominus cognito sui facinore et infusa penitentia offensa crimina delentur. Denique manibus Venetorum se tradendum. Et ingrediuntur isti vrbem Venetiarum. Omnes

et benigna. Omnia nostra vestra sunt et in vestris relinquimus manibus arbitrioque nutuique tradimus ciuitatem liberam et solutam et quicquid intus et extra eidem pertinet et nos nostraque pignora ad vestri voluntatem et honorem. Spondeatis gratiam cum misericordia, vnde fideliter sub alis vestri dominii penitus possimus permanere. Nam humanum est peccare, angelicum emendare et diabolicum perseuerare. Duobus primis confidentes, vnde misericordia, obtemperare curauimus. Quos Dux et vniuersus comunis tam charitatiue prout

et vtrosque capitaneos et cunctam eorum comitiuam per ipsos electam Iadertini locant in possessione, turres fortiliciasque ciuitatis eorum manibus consignant descenduntque a littore tam terrestris quam maritimus capitaneus innumerabili comitiua hominum cum simphoniis, tubis ac timpanis et cęteris musicorum instrumentis per valuas arsanę ciuitatem ingrediuntur suosque gressus ad basilicam pastoris urbis protrahunt et ibi senior ac plurima vigens sapientia capitaneus terrestris ascendit pulpitum in multa ciuium, et nobilium et plebeiorum, ac

oratorios prorupit sermones, quibus cunctis ciuibus spondens gratiam ac indulgentiam de comissis. De quibus ciues hortati, vniuersa turba in spaciori peruenit foro effigiemque illius regis, que in trunco fuerat erecta, remouent, effigiem S. Marci in vexillo depictam in ipso cum laudis iubilatione erigunt. Tandem iunior capitaneus maris, scilicet Andreas Maureceno in logia maiori imposito silentio amonuit vniuersos ciues, ut fidelitatem, quam spoponderant, in perpetuum obtineant et quod per eos ac comune et Ducem Venetiarum stabilitum et ratificatum fuerat cum

cum laudis iubilatione erigunt. Tandem iunior capitaneus maris, scilicet Andreas Maureceno in logia maiori imposito silentio amonuit vniuersos ciues, ut fidelitatem, quam spoponderant, in perpetuum obtineant et quod per eos ac comune et Ducem Venetiarum stabilitum et ratificatum fuerat cum sindicis comunis Iadrę effectualiter erit obseruatum, nec aliquis formidet, sed quilibet suis vtatur vt uult et debet. Et dum hęc acta fuissent et completa usque crepusculum, ad grande theatrum comunis ipsi capitanei ascenderunt. Iam

Veneti de obtenta victoria et iam per eos diu desiderata suasque constitutiones et nouas ordinaciones in ipsa ciuitate proclamant et statuunt per quosque infalibiliter ac efficaciter obseruari. 19. Quomodo Veneti cruciant Iadertinos cum molestatione non obstante eorum sponsionis iuramento Instruuntur Iadertini, qui tot anxietates sustulerunt, non tantum corporis verum etiam animę nouis escis refocilari iam diu non fragratis, quemadmodum imfans, qui mamma priuatus et inconsuetis alimoniis depascitur. Cum vrbs omni

Iadertinos cum molestatione non obstante eorum sponsionis iuramento Instruuntur Iadertini, qui tot anxietates sustulerunt, non tantum corporis verum etiam animę nouis escis refocilari iam diu non fragratis, quemadmodum imfans, qui mamma priuatus et inconsuetis alimoniis depascitur. Cum vrbs omni cibo et mero cuiuslibet speciei impinguatur, ingens fit pressura turbę vendentis victum et ad sustentamentum fragilitatis humanę fulciunt ciues lares copia victualium ac vino inebriant stomacum. Denique die vicesimo tertio

ad campanę sonum, ut moris erat, fecerunt, in quo omnes consiliarii tactis corporaliter Scripturis quam compromiserant, inuiolabiliter in perpetuum obseruabunt. Similique modo mane facto vniuersi plebeiati in logia maiori in foro sita firmauerunt sacramentaliter. Et cum sic per aliquot dies licet in maximo persistissent tremore dicti conciues, et ecce repente, scilicet in Kalendas nono Februarii exiit edictum a capitaneis, vt vniuersa ciuium arma describerentur pariter et auferantur. Nec non hęc dum perfecta erant, et ecce aliud mandatum Ducale intonuit,

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report