Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: autem Your search found 9849 occurrences
First 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 4315-4415:4315. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 241 | Paragraph | Section] in quibus quae in illo animadversione digna sunt, omnia persequerer, eo libro, quem de Demosthene tum in manibus habebam, reiecto, pollicitus sum tuae me voluntati obtemperaturum. nunc vero, re confecta, quod tunc promiseram, tibi persolvo. De singulis autem verba facturus, pauca quaedam de me ipso, deque huius tractationis genere praemittam; non tua sane, neque tui similium caussa, qui nihil non optime judicatis, nihilque ducitis veritate praestantius; sed ad illos spectavi, qui veterum scripta plus
4316. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 242 | Paragraph | Section] caussa, qui nihil non optime judicatis, nihilque ducitis veritate praestantius; sed ad illos spectavi, qui veterum scripta plus aequo admirantur, suam aetatem aspernati: quo plerique homines vitio laborant. Suspicor autem fore non nullos, qui cum haec legent, nos reprehendant, quod Thucydidem omnium, qui umquam historias scripserunt, facile principem, tum in rebus deligendis aberrasse, tum in narrando defecisse, audeamus ostendere. Neque vero illud nos fugit, si
4317. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 243 | Paragraph | Section] in Peloponneso gestum, et multi, et multis in locis fuere: in his Eugaeon Samius, et Deiochus Proconnesius, et Eudemus Parius, et Democles Phygeleus, et Hecataeus Milesius, et Acusilaus Argivus, et Charon Lampsacenus, et Melesagoras Chalcedonius. qui autem paulo ante Peloponnesiaca tempora vixerunt, et ad usque Thucydidem aetate processerunt, Hellanicus Lesbius, et Damastes Sigieus, et Xenomedes Chius, et Xanthus Lydus, et alii complures; quorum et consilium in deligendo argumento non
4318. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 243 | Paragraph | Section] ad communem omnium scientiam emitterent. atque in iis monumentis tum fabulae quaedam inerant, quibus a vetustate fides accesserat; tum theatrales non nullae casuum vicissitudines, quae fatuitatis multum nostri temporis hominibus habere videantur. Genus autem dicendi, qui eadem lingua scripserunt, omnes idem fere secuti sint; perspicuum, usitatum, purum, breve, ad rerum ipsarum naturam accommodatum, nullo prorsus, quod quidem emineat, artificio elaboratum. quorum scripta species quaedam exornat: et
4319. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 243 | Paragraph | Section] breve, ad rerum ipsarum naturam accommodatum, nullo prorsus, quod quidem emineat, artificio elaboratum. quorum scripta species quaedam exornat: et venustatis quidem in aliis plus, in aliis minus elucet. quo fit, ut adhuc eorum scripta vigeant. Herodotus autem Halicarnasseus, qui ad Peloponnesiaca tempora vitam perduxit, cum paulo ante Persica natus esset, tum materiam historiae paulo altius extulit, atque illustravit; neque unius urbis, aut unius gentis, sed Europae Asiaeque res gestas, et multas et
4320. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 244 | Paragraph | Section] facta ex omni regione in unum esse colligenda existimavit: cum quidem institutum illud Hellanici ob eam caussam contemneret, quod abiectum et humile videretur, planeque eiusmodi, quod legentibus haud multum utilitatis afferre posset: Herodoti autem rationem ideo non probaret, quod latior ac fusior esset, quam ut eam humana cogitatio perfecte posset universam comprehendere. unum autem bellum, quod inter Athenienses et Peloponnenses gestum est, animo complexus, in eo componendo, cum et corpore
4321. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 244 | Paragraph | Section] abiectum et humile videretur, planeque eiusmodi, quod legentibus haud multum utilitatis afferre posset: Herodoti autem rationem ideo non probaret, quod latior ac fusior esset, quam ut eam humana cogitatio perfecte posset universam comprehendere. unum autem bellum, quod inter Athenienses et Peloponnenses gestum est, animo complexus, in eo componendo, cum et corpore et animo aeque valeret, suum studium industriamque collocavit. cumque ad exitum belli vita processisset, non quaecumque in sermonibus
4322. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 244 | Paragraph | Section] litteris eas consignare vellent, ab his ut ita plane exponerentur quo modo de veteribus acceperant, dignum putabant. quapropter illos viros, ut locorum descriptiones fabulosis additamentis variarent, atque distinguerent, necessitas compulit. Thucydidem autem, qui materiam unam ad scribendum cepisset earum rerum quibus ipse affuerat, theatrales ludificationes in narrationem inducere non decebat; neque se ad eum errorem quem eiusmodi scripta sua sponte parere consueverunt, sed potius ad utilitatem
4323. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 244 | Paragraph | Section] sed potius ad utilitatem legentium accommodare: quod ipse in historiae prooemio testatum reliquit: quo in prooemio haec scripsit ad verbum: Et auditu quidem, ut quaeque pars fabularum expers in ipsis est, ita minus iucunda fortasse videbitur. quicumque autem et praeteritas res, et quantum humano consilio licet, etiam futuras, praeteritis similes, considerare, planeque inspicere voluerint, his, dum illa utilitatem pariant, satis erit. emolumentumque potius, quod semper idem sit, quam spectaculum, quod
4324. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 245 | Paragraph | Section] neque mendacium voluntario dicit, neque suam ipse conscientiam turpi labe contaminat. Quae MG: Quae in Thucydide desiderentur. Quae in Thucydide desiderentur. autem in eo minus absoluta videntur, et in quibus carpitur a non nullis, in ea historicae materiae parte sunt posita, quae plus habet artificii, atque oeconomiae nomine appellata, in omnibus, sive quis philosophicam, sive oratoriam materiam sumpserit, in
4325. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 245 | Paragraph | Section] artificii, atque oeconomiae nomine appellata, in omnibus, sive quis philosophicam, sive oratoriam materiam sumpserit, in primis requiritur. Haec vero ea sunt quae ad distributionem, ad ordinem, ad amplificandi studium, et industriam pertinent. Ordiar autem ab ipsa divisione; praefatus illud, quod, cum superiores historici sua scripta vel locis, vel temporibus apte continuatis distinxerint; unus hic inventus est, qui ex his divisionibus neutram probaret. narrationes enim ita disposuit, ut neque loca
4326. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 246 | Paragraph | Section] rursus attingit: postea, quemadmodum Delus expurgaretur, ostendit; Argosque Amphilochicos, ab Ambraciotis oppugnatos, relinquit. Quid multis opus est? totus enim liber ita concisus perpetuam historiae seriem amisit. Accidit autem id quod consentaneum est, ut vagemur, nec facile, quae traduntur, studio consequamur; cum ex divulsione rerum perturbata mens, imperfectas et quasi mutilatas notitias ipsa sibi commode perfecteve referre non possit. historicam enim narrationem
4327. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 246 | Paragraph | Section] notitias ipsa sibi commode perfecteve referre non possit. historicam enim narrationem perpetuo veluti filo ductam et colligatam oportet esse; praesertim ubi res exponuntur et multae, et eiusmodi quae cognosci ac percipi non facile queant. non esse autem rectam, qua ille usus est, neque aptam historiae regulam, satis constat. neque enim de posterioribus historicis, qui sua scripta in aestates et hiemes distribueret, quisquam fuit: omnesque potius id consilium sequi maluerunt, ut ad perspicuas rerum
4328. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 246 | Paragraph | Section] incrementum; alteram falsam, quam tamen Lacedaemonii fingerent, subsidium Corcyraeis adversus Corinthios ab Atheniensibus missum, non a vera caussa, neque ab ea quam ipse probaret, sed ab altera sumpsit initium. scripsit enim haec ad verbum: Origo autem ipsius ab Atheniensibus, et Peloponnesiis, soluto, quod in annos triginta post captam Euboeam percussum erat, foedere, manavit. qui cur initam foederis societatem diremerint, et caussas, et dissensiones, primum ostendi, ne quis, unde tantum inter
4329. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 246 | Paragraph | Section] essent, bellum necessario sit excitatum. quae vero palam iactabantur caussae, quibus factum est ut foedera rumperentur, et bellum inter eos gereretur, huiusmodi erant. Epidamnus est urbs ad dextram sita navigantibus in Ionium sinum. incolunt autem ipsam, Illyrica natio, barbari Taulantii. Mox, quae ad Epidamnum, ad Corcyram, ad Potidaeam gesta sunt, et Peloponnensium conventum in urbem Spartam, et orationes illic habitas adversus Atheniensium civitatem, commemorat; atque haec ita producit,
4330. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 246 | Paragraph | Section] Spartam, et orationes illic habitas adversus Atheniensium civitatem, commemorat; atque haec ita producit, ut ad versuum duo milia consumat. quo demum in loco altera de caussa, quae et est, et ipsi videtur esse vera, disserit; hinc exorsus: Decreverunt autem Lacedaemonii, solutum esse foedus, atque Atheniensibus inferri bellum oportere: non tam sociorum in eam mentem adducti, quam metu ne nimium crescerent vires Atheniensium, quorum dicioni iam subiectam Graeciae maiorem partem viderent.
4331. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 246 | Paragraph | Section] per capita subiungit, idque cursim, usque eo, ut ea paucioribus quam quingentis versibus comprehendat. Rursus, cum illa rebus Corcyraeis anteire, neque ab illis, sed ab his manasse principium belli recordatus esset; scribit haec ad verbum: Post haec autem, quae iam exposuimus,haud multorum annorum interiecto spatio, consecutae sunt res Corcyraicae ac Potidaeaticae, et quaecumque huic bello ansam praebuere. inter
4332. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 247 | Paragraph | Section] Verum enimvero cum Athenienses opibus manifesto crescerent, initamque inter eos societatem laederent: tunc non iam esse ultra ferendum censuerunt, sed omni studio conandum, ut eorum potentiam, sumptis armis, si fieri posset, everterent. Oportebat autem illum, cum belli caussas indagare coepisset, eam quae vera esset, quaeque ipsi probaretur, primo loco tradere: quandoquidem et natura postulabat ut priora posterioribus anteirent, vera prius quam falsa discerentur; et ipse narrationis ingressus, si
4333. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 247 | Paragraph | Section] dignae quibus explicandis opera daretur; vel communes, et ab aliis antea sic protritae, ut nihil opus esset ab his initium ducere. ipse enim hunc locum, ut a veteribus praetermissum, historia dignum existimavit, qui ad verbum ita scripserit: Scripsi autem ea, et ab instituto sermone propterea diverti,quod superiores omnes hunc locum omiserunt, et aut res Graecas ante Medicas, aut Medicas dumtaxat composuerunt: eas autem res, quas et Hellanicus in Attica historia persecutus est, neque copiose, neque
4334. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 247 | Paragraph | Section] praetermissum, historia dignum existimavit, qui ad verbum ita scripserit: Scripsi autem ea, et ab instituto sermone propterea diverti,quod superiores omnes hunc locum omiserunt, et aut res Graecas ante Medicas, aut Medicas dumtaxat composuerunt: eas autem res, quas et Hellanicus in Attica historia persecutus est, neque copiose, neque temporibus satis accurate distinctis, explicavit: simul ob eam caussam, quod Atheniensium principatus qua ratione sit constitutus, harum rerum tractatione declarat.
4335. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 247 | Paragraph | Section] haec ad verbum: Hoc solum inveniet exitu comprobatum ex iis quae futura esse ex oraculis affirmabantur semper enim et initio belli, et usque ad extrema tempora, recordor a multis esse nuntiatum, oportere ad annos ter novenos bellum perdurare. mihi autem per totum illud tempus vita suppeditavit: cum et id aetatis essem, ut rerum sensum haberem, et in eam curam animum intenderem, ut singulas notitias optime consequerer. cumque annum
4336. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 248 | Paragraph | Section] armati in eam traiecerant quadringenti omnino et viginti. ex his vivi capti sunt octo minus trecenti; reliqui occisi. ac ex illis quidem qui vivi capti fuerant, Spartani erant numero centum viginti: ex Atheniensibus, pauci sunt interempti. De Niciae autem imperio illata mentione, qui sexaginta navibus, et duobus Atheniensium gravis armaturae milibus in Peloponnesum ductis, ac Lacedaemoniis in castella conclusis, Cytherios expugnavit; magnamque Peloponnesi partem depopulatus, ingenti captivorum
4337. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 248 | Paragraph | Section] et collegis salutem pacti, se cum rebus omnibus ei dediderunt. De Aeginetis vero captis, qui Thyreae erant, ita scribit: Interea Athenienses, cum appulissent, statim omni exercitu admoto, Thyream capiunt, oppidum incendunt, omnia diripiunt. Aeginetis autem, siqui a caede servati erant, abductis, Athenas reverterunt. Cum autem magnis utraque civitas in ipso statim belli initio calamitatibus conflictaretur, fiebat ut pacis utraque cupiditate teneretur. Iam de priori verba faciens, cum Athenienses, omni
4338. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 248 | Paragraph | Section] vero captis, qui Thyreae erant, ita scribit: Interea Athenienses, cum appulissent, statim omni exercitu admoto, Thyream capiunt, oppidum incendunt, omnia diripiunt. Aeginetis autem, siqui a caede servati erant, abductis, Athenas reverterunt. Cum autem magnis utraque civitas in ipso statim belli initio calamitatibus conflictaretur, fiebat ut pacis utraque cupiditate teneretur. Iam de priori verba faciens, cum Athenienses, omni sua regione vastata, civitate vero propter pestilentiam exhausta,
4339. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 248 | Paragraph | Section] neque Lacedaemoniorum, qui foederis societatem non admittendam censuerunt, nominibus indicandis operam ponendam existimavit: cur non idem in iis qui Lacedaemone Athenas venerunt, institutum servavit: cum illi quoque pace infecta discesserint? Sin autem in his commemorandis magna diligentia opus esse non ignoravit, cur illa per negligentiam praetermisit? neque enim existimandum est, eum facultatis imbecillitate prohibitum, ne aut invenire, aut, quae utrobique rebus
4340. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 249 | Paragraph | Section] miserabilium rerum commemoratione perturbat, ut nullam reliquis historicis, nullam poetis rei altius extollendae facultatem relinquat: interdum vero adeo pusilla, adeoque humilia nobis ostendit, ut eorum cognitio ne leviter quidem animos afficiat. Cum autem de Plataeensium, cum de Mytilenensium ac Meliensium civitatibus ageret, summam in illarum calamitatibus describendis vim adhibuit. ac verba quidem quibus calamitates eorum summis viribus exaggeravit, non puto necessarium esse nunc in medium
4341. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 251 | Paragraph | Section] quod illi primum, qui cibi inopia laborarent, navibus inter se ultro citroque commeare coeperint; qui si in civitates nondum muris septas, quaeque vicatim habitabantur, incidissent, eas diripiebant, hincque maiorem sibi victus partem petebant. quid autem hic de Atheniensium luxu, quo illorum maiores diffluebant, meminisse necesse fuit? quod nimirum illi capellos cincinnis intorquerent; quod aurea quaedam ornamenta, quae cicadarum speciem referrent, in capite gestarent: quod primi Lacedaemonii in
4342. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 252 | Paragraph | Section] sint, memoratu dignissimum existimans; hac coiectura ductus, quod utraque pars rebus maxime florentibus, omni cum apparatu id gesserit: cum videret aliam quidem Graeciae partem statim alteri parti adhaerere, aliam id facere cogitare. Hic autem fuit Graecis maximus motus. neque vero illis solum, sed et barbaris, atque adeo plerisque mortalibus. Ac ea quidem quae ante haec gesta essent, quaeque his essent vetustiora, plane in apertum produci, propter vetustatem, nulla ratione potuerunt:
4343. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 252 | Paragraph | Section] rebus affuerant, non eadem de eidem affirmabant; sed ut quisque aut in alterutram partem studio propensior erat, aut reminiscebatur. Et auditu quidem, ut quaeque pars fabularum expers in ipsis est, ita minus iucunda fortasse videbitur. quicumque autem et praeteritas res, et, quantum humano consilio licet, etiam futuras, praeteritis similes, considerare, planeque inspicere voluerint, his, dum illa utilitatem pariant, satis erit; emolumentumque potius, quod semper idem fit, quam spectaculum, quod
4344. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 252 | Paragraph | Section] sunt, vel barbarorum impetu, vel domesticis contentionibus: sunt etiam quae incolas captae mutaverunt: neque tot exitia, totve neces audivit quisquam, vel belli vel seditionum caussa. Atque superiora illa, quae auditione quidem percipiuntur, re autem ipsa rarissime confirmantur, fidem tamen acceperunt: qualia narrantur de terrae motibus qui hoc in bello plerisque orbis terrae partibus exstiterunt, quae de solis defectionibus, crebrioribus quam umquam antea: quae de siccitatibus, unde fames
4345. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 252 | Paragraph | Section] exstiterunt, quae de solis defectionibus, crebrioribus quam umquam antea: quae de siccitatibus, unde fames ingens, ex fame vero pestilentia exorta; quae non mediocribus civitatem malis afflixit: quae simul omnia cum hoc bello civitatem invaserunt. Origo autem ipsius ab Atheniensibus, et Peloponnesiis, soluto, quod in annos triginta post captam Euboeam percussum erat, foedere, manavit. qui cur initam foederis societatem diremerint, et caussas et dissensiones, primum ostendi; ne quis, unde tantum inter
4346. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 253 | Paragraph | Section] enim partis scripta ad nostra tempora non pervenerunt; aut si qua ad hanc diem servata sunt, non omnes esse illorum quibus tribuuntur, existimant: ut sunt illa quae Cadmo Milesio, quaeque Aristaeo Proconnesio et eiusmodi aliis adscribuntur. Scriptores autem qui ante Peloponnesiacum bellum fuerunt, atque ad Thucydidis usque aetatem pervenerunt, omnes propemodum idem consilium secuti sunt. quos quidem aut Ionica lingua, ut quae illis temporibus maxime omnium floreret, aut Attica illa vetus, non admodum
4347. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 253 | Paragraph | Section] maxime omnium floreret, aut Attica illa vetus, non admodum ei dissimilis, oblectavit. Hi sane omnes, ut est ante dictum, sermonis proprietatem magis, quam dicendi tropos adamaverunt; tropos vero velut condimenta orationi insperserunt: verborum autem compositionem omnes eandem fere affectarunt, simplicem, minimeque affectatam. Neque vero in sententiis figura aliqua exornandis tantum diligentiae posuerunt, ut supra communem vulgoque tritam, atque ab omnibus usurpatam dicendi rationem efferrent.
4348. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 253 | Paragraph | Section] vulgoque tritam, atque ab omnibus usurpatam dicendi rationem efferrent. Itaque eas virtutes quas necessarias vocavimus, illorum omnium habet dictio. est enim et pura, et perspicua, et brevis, satis proprium cuiusque dialecti characterem servans. eas autem dicendi virtutes quas adiectitias nominavimus, quibus omnis oratoria vis maxime fit perspicua, neque omnes, neque summas adhibuerunt, sed paucas, ac modice: sublimitatem videlicet, elegantiam, gravitatem, magnificentiam: neque
4349. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 254 | Paragraph | Section] ipse propriam quandam dicendi formam, ab aliis non animadversam, primus in historiam induxit; in electione quidem verborum, cuique genti peculiarem, et obsoletam ac peregrinam dictionem, communi suoque tempore usitatae linguae anteponens; in iungendis autem, inter seque aptandis maioribus et minoribus particulis, grandem, austeram, nervosam, firmam, et litterarum asperitate aures ferientem compositionem, pro suavi, molli, et polita, nihilque in se asperitatis habente, consectatus est. In figuris autem
4350. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 254 | Paragraph | Section] autem, inter seque aptandis maioribus et minoribus particulis, grandem, austeram, nervosam, firmam, et litterarum asperitate aures ferientem compositionem, pro suavi, molli, et polita, nihilque in se asperitatis habente, consectatus est. In figuris autem adhibendis, quibus in primis vetustiores superare contendebat, nimiam diligentiam posuit. Totos certe viginti septem annos in illis octo libris, quos solos reliquit, immutandis consumpsit: quos sursum deorsum volutans, singulas locutionum
4351. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 254 | Paragraph | Section] certe viginti septem annos in illis octo libris, quos solos reliquit, immutandis consumpsit: quos sursum deorsum volutans, singulas locutionum particulas limabat, nunc ex uno nomine orationem conficiens, rursusque in nomen orationem contrahens: interdum autem verbalia nominaliter proferens, ac rursus nomen verbum faciens, atque omnem eorum usum pervertens: ita ut, quod proprium est, eo pro appellativo abutatur; quod vero est appellativum, pro nomine proprio usurpet. Insuper verba patiendi, activa
4352. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 254 | Paragraph | Section] attribuit. Eorum item quae multitudinis, quaeve unius numero efferri debent, naturam commutat, atque alia de aliis dici cogit. Marem significantia, femineo sexui coniungit; ea vero quae sub feminae genere comprehenduntur, maribus attribuit. quae autem neutrius sunt generis, ita his connectit, ut tota naturalis illa coaptatio et consecutio divagetur. Nominum et participiorum casus ab eo quod significare debet, ad id quod est significatum; et contra, quod est significatum, ad
4353. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 254 | Paragraph | Section] generis, ita his connectit, ut tota naturalis illa coaptatio et consecutio divagetur. Nominum et participiorum casus ab eo quod significare debet, ad id quod est significatum; et contra, quod est significatum, ad significans transfert. In coniunctivis autem ac praepositivis particulis, iis praesertim quae vocabulorum vires distinguunt, poetica prorsus utitur licentia. Plurimas etiam in eo figuras invenias, quae personarum apostrophis, temporum commutationibus, et localium notationum discrepantia, a
4354. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 255 | Paragraph | Section] quandam; figurarum
Significationis celeritatem: id est, cito et breviter efferre animi sensa.
4355. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 255 | Paragraph | Section] sunt acerbus, densus, amarus, austerus, vehemens, gravis, terribilis, ac
formidolosus; atque in primis affectionibus movendis peraccommodatus. Talis quidem
est Thucydides in suo illo charactere, et forma dicendi, qua ceteros
4356. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 255 | Paragraph | Section] Hoc est: abiecto servilique animo, ut qui contra Lacedaemonios proficiscerentur. eos
4357. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 256 | Paragraph | Section] hac tota circumscriptione, reliqua omnia nominibus ac figuris maxime accommodatis comprehendit, neque ullam, prope dixerim, aut ad dictionem, aut ad res spectantem virtutem praetermisit. quas quidem virtutes denuo enumerare nihil necesse est. In septimo autem libro extremam Atheniensium et Syracusanorum navalem pugnam narrans, sic et verbis et figuris in explicandis rebus usus est:
4358. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 257 | Paragraph | Section] ἀνείλοντο, καὶ ἀποπλεύσαντες πρὸς τὴν πόλιν τροπαῖον ἔστησαν. Hoc est; Demosthenes autem, et Menander, et Euthydemus, qui duces in Atheniensium naves conscenderant, cum se loco movissent, sine mora ad portus fauces, captas iam et occupatas, adnavigarunt, ut per vim sibi exitum pararent. quibus Syracusani, eorumque socii, cum totidem
4359. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 257 | Paragraph | Section] occurrerunt: ac primum quidem partem illarum ad exitum custodiendum collocarunt, altera totum undique portum tutabantur. quod eo faciebant, ut omni ex parte a peditatu adiuti, quocumque in loco naves constitissent, in Athenienses irruerent. Praeerant autem classi apud Syracusanos, Sicanus et Agatharchus, alterum uterque totius exercitus cornu tenens: Pythen, et Corinthii, medium habebant. atque Athenienses quidem alii, postquam ad fauces subiere, primo impetu navium, quae ad eum locum erant, potiti,
4360. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 258 | Paragraph | Section] quod quidem omnium, quae ante facta essent, atrocissimum fuit. Magnum enim erat utriusque partis nautarum studium ad naves in hostes impellendas, cum iuberentur: magna gubernatorum artis aemulatio, mutuaque contentio: eorum autem qui naves conscenderant, haec erat cura, ut, si navis in navem incurreret, ne ii qui in tabulatis insistebant, reliquorum destituerentur artificio: ac quisque in eo quem sortitus erat loco, primus esse contendebat. Ceterum, multis non magno in
4361. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 258 | Paragraph | Section] incidisset. interea vero dum naves mutuo sibi occurrerent, ii qui in tabulatis erant, missilium, sagittarum, saxorum, ingentem in illos vim coniiciebant. cum vero conserebantur, milites, commissa pugna, in adversariorum naves insilire conabantur. fiebat autem locorum angustiis, ut, dum alterutri una ex parte hostes adorirentur, ipsi altera ex parte invaderentur; ac duae interdum naves cum una, alicubi etiam plures, necessario inter se complicarentur; cum gubernatores partim adoriendis aliis, partim
4362. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 258 | Paragraph | Section] ipsi altera ex parte invaderentur; ac duae interdum naves cum una, alicubi etiam plures, necessario inter se complicarentur; cum gubernatores partim adoriendis aliis, partim sibi cavendo, idque non una in parte, sed undequaque, occuparentur. Magnus autem erat multarum inter se concursantium navium strepitus, qui et terrorem nautis incutiebat, et earum rerum quae a praefectis iuberentur, auditum auferebat, multa enim utraque ex parte adhortatio, et ingens praefectorum clamor exaudiebatur, tum ex
4363. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 259 | Paragraph | Section] in fugam vertunt; strenueque invecti, magno clamore et inhortatione terram versus persequuntur. tunc ex nautico exercitu, alia atque alia parte, quicumque in alto capti non erant, in castra se receperunt. pedites autem non iam diversi, sed uno eodemque impetu, ea quae iam evenerant, et luctu et gemitu prosequentes, partim ad subveniendum navibus, partim ad reliquam murorum partem tuendam contendunt. alii, quorum maxima erat pars, iam qua sibi salutem parent, pro
4364. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 259 | Paragraph | Section] eodemque impetu, ea quae iam evenerant, et luctu et gemitu prosequentes, partim ad subveniendum navibus, partim ad reliquam murorum partem tuendam contendunt. alii, quorum maxima erat pars, iam qua sibi salutem parent, pro se ipsis circumspectant. Fuit autem eo tempore tantus pavor, ut maior numquam exstiterit. ac tale quiddam perpessi sunt, quale ipsi fecerant ad Pylum, ubi Lacedaemonii, amissa classe, perierunt. nam cum Lacedaemonii naves amisissent, homines etiam ipsos, qui in insulam descenderant,
4365. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 259 | Paragraph | Section] contemnunt, qui dictionis huius apparatum incusare queat: sed eadem erit et multitudinis et peritorum sententia. ille enim ex imperita multitudine homo idiota et inscius, molesto illo et tortuoso atque obscuro dicendi genere non offendetur: ille autem qui raro invenitur, ac non vulgari aliqua disciplina factus artifex, humile illud, minimeque generosum, et incompositum genus, non damnabit. quo fit, ut tam illud quod rationis est expers, quam quod eiusdem est particeps, iudicium consentiat. a
4366. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 259 | Paragraph | Section] communis usitataeque linguae terminos mansit, perspicue omnia, breviter
pleneque dixit: sed simulatque tragico more communes Graecorum calamitates exaggerare
atque amplificare incipit, animoque extra consueta evagatur, longe se ipso fit
deterior. Sunt autem de illo priore genere haec; quae vix errata esse quisquam
opinetur:
sequitur,
ὀνομάτων ἀξίωσιν ἐς τὰ ἔργα ἀντήλλαξαν τῇ δικαιώσει
Hoc est; Nam audacia inconsiderata, fortitudo
amicorum amans vocabatur; et considerata cunctatio, speciosa formido . Haec utraque
eas figuras habent quae paria paribus, similia similibus referunt; quibus epitheta
fuci caussa accedunt. talis autem fuisset necessaria, minimeque theatrica figura:
necessaria, minimeque theatrica figura:
καὶ τὸ πρὸς ἅπαν συνετὸν ἐπὶ πᾶν ἀργόν
animus per omnia ignavus . Magis autem proprie
sic dixisset:
haec duo verba,
τυχών
ἐναντίους ἐκπεπλῆχθαι
4376. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 262 | Paragraph | Section]
4377. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 262 | Paragraph | Section] Quin etiam propinquitas sodalitio
alienior erat, quod promptius sine excusatione auderet . Hoc in exemplo
4378. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 262 | Paragraph | Section] incertum est, ad
συγγενές an ad ἑταιρικόν referri debeat. Nam, cum caussam afferat cur propinquos ac
necessarios amicis iudicarent esse alieniores; addit, Quoniam audaciam, nulla allata
excusatione, afferebant. Omnis autem haec perspicua fuisset oratio, si sic eam
protulisset, suis, quibuscumque libuisset, figuris eam exornans
hoc
significant;
quod cum
ἴσχυον
atque illud
intelligere, quos indoctos, quosque bonos esse significet. nam si imperitos malis
opponit, certe, qui probi non sunt, minime erunt imperiti. Quodsi pro amentibus atque
insipientibus indoctos ponit, quaenam est caussa cur hos ipsos bonos vocet? inquit
autem:
laetantur; neque ob imperitos mali erubescunt. Atque hic quidem
obscurae ac perplexae dictionis est character et forma, in qua magna est toti
sententiae tenebras offundens orationis perturbatio; quae quidem ad centum usque
versus porrigitur. apponam autem et ea quae sequuntur; nihil iam de meo adiiciens:
per iniqua suffragia
condemnatis, sive vi oppressis suis civibus, in hoc certamine explere cupiebant.
neutri pietatem in contrahendo adhibebit: sed, qui aliquid colore verborum, cum
alterius iniuria transigebant, ii maiorem laudem merebantur. siquis autem ex civibus
alterutram ad partem non accessisset, is ab utraque factione, vel quod ab altera
parte non staret, vel
ob invidiam, quod superstes foret, occid.
quod
horribile iusiurandum, quod ullam inter eos vim haberet. cumque omnes
cogitatione ad diffidendum potius quam ad fidendum essent propensiores, omnes eo
intendebant, ut cavere potius ne quid detrimenti caperent, quam credere cuiquam
mallent. fiebat autem ut, qui consilio inferiores essent, ut plurimum vincerent:
quippe qui et suae imbecillitatis sibi conscii, et adversariorum prudentiam
intelligentes, veriti ne illorum et disertae orationi essent impares, et ingenii
praestantia superarentur,
quidem et ampla exquisitaque apud illum, et peregrina atque admirabilia
sunt. Illa vero pars altera, quam plus artis habere diximus, quaeque efficit ut illa
altera etiam praestantior esse videatur, multis in rebus in eo minor est quam par
sit. Quicumque autem eum plus aequo admirantur, atque ita stupent ut nihil ab eis qui
divino aliquo sunt numine afflati, differant, ii omnes propter enthymematum copiam id
videntur facere. Quos siquis ita admoneat ac doceat, ut rationem caussamque afferat,
cur hoc non
et, qui
merito punire parant, poenas sumere queant. His deos precatus, militi bellum
permittit. Iam huic tam praeclare tamque exquisite conscripto dialogo, alium quendam,
quem isti eius characteris admiratores maxime extollunt, conferamus. is autem est eo
in loco, ubi misso ab Atheniensibus contra Melios, Lacedaemoniorum coloniam,
exercitu, ante initium belli, ducem Atheniensium ait ad colloquium cum Meliorum
senatoribus venisse, in quo de belli solutione ageretur: cumque ab ipso statim
in quo de belli solutione ageretur: cumque ab ipso statim
initio, quae ab utrisque dicta sunt, ex sua persona indicasset, in uno tantum
responso narratione usus continua, post toto dialogo personas inducit loquentes, et
veluti drama quoddam efficit. ita autem Atheniensis exorditur:
εἰ δ᾽ ἐπὶ τοῦτο, λέγοιμεν ἄν
iudicemur. Non enim, ut diligentibus nos, sed ut
metuentibus imperemus, quaerimus. His iterum affectata quaedam et amara respondentes
subiungit Melios, communem esse inimicis belli fortunam; ei vero qui cesserit, nullam
iam spem superesse; inter agendum autem, adhuc melioris fortunae spem esse. Ad quae
Atheniensis respondet quaedam ipsis labyrinthis intricatiora de spe, quae plerumque
homines fallere soleat; ita ad verbum:
aliis inferiores esse.
nihil enim extra humanum institutum, vel quod spectat ad opinionem de diis, vel quod
ad voluntatem erga nos ipsos, aut sentimus, aut agimus. Nam, quod ad numina pertinet,
de illis, quod opinione receptum est, sentimus de hominibus autem ita naturae
necessitate comparatum, ut haud dubie is semper victo dominetur, qui vicerit . Horum
quidem verborum sententia perdifficilis; quam ne ii quidem, qui non mediocrem in
huius viri scriptis usum habent, coniectura assequuntur. huc
civitas recte se
habeat, multo cum civibus melius agi privatim, quam si contra cives ipsi singuli bene
habeant, civitas vero universa male sit affecta. Nam cum patria evertitur, is, cui
privatim bene est, non minus tamen et ipse una cum ea interit; qui autem fortuna non
optima utitur, is in patria fortunata, multo magis incolumis servatur . Siqui cives
privatim detrimenta caperent; ipsa vero respublica praeclare se haberet; haec bene
dixisset: sed, cum omnes in extremis calamitatibus essent, non
τούτου ἑνὸς ἂν πωλοῖτο
etiam rebus, et personis, ac temporibus, ceterisque rebus omnibus
conveniant: sed, quemadmodum initio quoque dicebam, quae sua esset de Periclis
virtutibus sententia, ostendere cupiens Thucydides, hanc illi intempestivam orationem
affingit. Oportebat autem ipsum prius, quid de hoc viro sentiret, declarare; deinde
vero eidem in periculo versanti orationem, qua iracundiam deprecaretur, humilem
adiungere. Hoc sane facere decebat eum historicum, qui veritatem imitari vellet. illa
vero
ἄλλον τινὰ ἆθλον ἢ τὸν τὴν νίκην παρασχόντα λήψονται
πάντες ὑπονοοῦμεν. καί μοι δοκοῦσιν οὐ Λεοντίνους βούλεσθαι κατοικίσαι, ἀλλ' ἡμᾶς μᾶλλον ἐξοικίσαι
μὲν γὰρ τὴν ἡμετέραν
δύναμιν σῴζοι ἄν τις, ἔργῳ δὲ τὴν ἑαυτοῦ σωτηρίαν
eiusmodi convenire solent quales vult Thucydides. Ad eos igitur, qui Thucydidis
orationem ab eruditis tantum viris et legi et intelligi debere arbitrantur, haec
habeo quae dicam: eos qui res necessarias atque omnibus utiles (nihil autem his est
aut utilius, aut magis necessarium) e communi vita tollunt, ac paucis tantum
quibusdam hominibus tamquam propria attribuunt, idem facere, quod in civitatibus,
quae aut paucorum dominatu, aut tyrannide premuntur, fieri consuevit. Qui omnia
aut tyrannide premuntur, fieri consuevit. Qui omnia quae
in Thucydide habentur, coniectura assequi possint, ii facile ob paucitatem numerari
queunt: in quo sunt quaedam, quae ne illi quidem pauci, sine grammatica explicatione
consequantur. Ad eos autem qui Thucydidis orationem ad veterem atque illis temporibus
usitatam dicendi rationem referunt, neque obscuro neque prolixo mihi sermone opus
erit. quibus illud dici potest; cum multi essent Athenis et oratores, et philosophi,
quo tempore bellum
et incomptam, aut rudem in historia tractanda orationem probo; sed talem,
quae poeticum quiddam habeat, neque vero omnino sit poetica, sed tamen paullo extra
communem usum evagetur. nihil enim est molestius, nihil satietate iniucundius. modus
autem rebus in omnibus utilis est. Superest adhuc, ut de iis oratoribus et
historicis, qui hunc nostrum sunt imitati,
Thucydidem imitati qui sunt.
MG: Thucydidem imitati qui
sui temporis principes: illa, inquam, quae veluti fulmina quaedam sunt in
oratione, et maximam quandam vim obtinent; atque illa quae acerbum quiddam, et
austerum, et acrimoniam illam habent; quae ad motus animi concitandos plurimum
valent. Illam autem obscuram, quae unius alicuius gentis est peculiaris, et
peregrinam, ac poeticam dictionem, veris certaminibus minime aptam ratus, omisit.
neque, quod in figuris vagum est, et a consequentia naturali aberrat, ac soloecismi
speciem prae se fert, id
multa significant, quaeque in longum protenduntur,
atque admirabilia enthymemata habent, et imitatus est, et in forensem ac civilem
orationem intulit. quae quidem parcius in privatis, copiosius in publicis ac
popularibus orationibus adhibuit. Ex multis autem pauca quaedam exempla proferam;
quae tamen iis qui in eius scriptis versati sunt, satis esse queant. Est autem apud
illum concio quaedam, cuius argumentum est de bello adversus regem; in qua hortatur
Athenienses, ne temere illud suscipiant; quippe
forensem ac civilem
orationem intulit. quae quidem parcius in privatis, copiosius in publicis ac
popularibus orationibus adhibuit. Ex multis autem pauca quaedam exempla proferam;
quae tamen iis qui in eius scriptis versati sunt, satis esse queant. Est autem apud
illum concio quaedam, cuius argumentum est de bello adversus regem; in qua hortatur
Athenienses, ne temere illud suscipiant; quippe qui neque pares copias habeant, neque
sociis fideliter ac firmiter periculum subituris uti possint. hortatur
autem apud
illum concio quaedam, cuius argumentum est de bello adversus regem; in qua hortatur
Athenienses, ne temere illud suscipiant; quippe qui neque pares copias habeant, neque
sociis fideliter ac firmiter periculum subituris uti possint. hortatur autem eos ut,
comparato exercitu, Graecis ostendant, si quis adversus Graeciam bellum suscipiat, se
periculum pro communi libertate adiuturos. antequam autem res comparentur, legationem
ad ceteros Graecos, quae eos ad bellum cohortetur, quod scilicet
pares copias habeant, neque
sociis fideliter ac firmiter periculum subituris uti possint. hortatur autem eos ut,
comparato exercitu, Graecis ostendant, si quis adversus Graeciam bellum suscipiat, se
periculum pro communi libertate adiuturos. antequam autem res comparentur, legationem
ad ceteros Graecos, quae eos ad bellum cohortetur, quod scilicet illi non sint
obtemperaturi, mittendam non arbitratur. quo quidem sumpto argumento, ita hanc
sententiam disposuit ac conformavit:
esse et mille equites, et armatos pedites quot voletis, et naves trecentas,
venturus et supplicaturus sit, illis adiutoribus tutissime se putans incolumem fore.
proinde si vos vocabitis, rogandi erunt: ac si preces non valebunt, spe decidetis;
sin autem, copiis instructis, vestra continueritis, rogantes servabitis: neque dubium
est quin omnes ad vos venturi sint . Haec quidem a communi et usitata dicendi forma
abhorrent, atque iis praestantiora sunt quibus multitudo uti consuevit; neque tamen
servabitis: neque dubium
est quin omnes ad vos venturi sint . Haec quidem a communi et usitata dicendi forma
abhorrent, atque iis praestantiora sunt quibus multitudo uti consuevit; neque tamen
ita sunt obscurata, ut enarratione egeant. Ab ipso autem belli apparatu exorsus, haec
subiungit:
ultro alacriter omni officio fungi velit. illud enim videtis, Athenienses; quaecumque
umquam universi vos voluistis, et postea quisque pro se gerenda existimavit, nihil
umquam vobis e manibus est elapsum. quae vero voluistis quidem, post autem alius
alium respexistis, tamquam ipse nihil, proximus omnia facturus esset; in iis nihil
umquam praestitistis . Haec sententia multis est modis involuta, ita tamen explicata,
ut a communi usu loquendi ad insolitum dicendi genus transierit.
omnia facturus esset; in iis nihil
umquam praestitistis . Haec sententia multis est modis involuta, ita tamen explicata,
ut a communi usu loquendi ad insolitum dicendi genus transierit. servata est tamen in
perspicuitate granditas. In maxima autem illa adversus Philippum oratione, statim
initium quoque hoc pacto est comparatum:
βιάζεσθαι, ὑμῖν δ' ἐκ προρρήσεως
πολεμήσειν, καὶ ταῦθ' ἕως ἂν
acciperent,
cavere potuerunt, per fraudem opprimere, quam indicto bello aggredi maluerit;
praedicturum vobis bellum esse, ac denuntiaturum antequam inferat? praesertim dum ad
illius fraudes ita connivetis, ut voluntario decipi videamini . In illa autem omnium
iudicialium optima oratione, quae de Corona scripta est, de Philippi calliditate, qua
civitates devicit, mentione illata, sic sententiam conformavit:
ὑμεῖς καλῶς ποιοῦντες τοὺς καρποὺς ἐκομίσασθε
pigebit, ut
Demosthene, quem omnium oratorum optimum fuisse scimus, consiliario usi, ea tantum ab
illo petant, in quibus et brevitas, et acrimonia, et vis, et robur, et magnificentia,
aliaeque his affines virtutes omnibus perspectae insunt: aenigmatica autem illa, et
intellectu difficilia, ac grammaticis enarrationibus indigentia, quaeque figuras
nimis curiose conquisitas et soloecismi similes habent, neque admirentur, neque
imitanda sibi proponant. atque (ut paucis dicam) si quis et ea quae
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.