Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: quantum

Your search found 1545 occurrences

More search results (batches of 100)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1079-1249:


1079. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Quae cum omnia perfecta jam a te, atque absoluta esse videam, possumne illud tibi ominari, quod in scribendo propositum nobis habere minime quidem debemus, tamen si consequamur, libenti animo excipere ne Sapientes quidem vetant, ut quantum operae ac vigiliae tam diuturnus labor attulit, tantum legentium secunda comprobatio afferat jucunditatis. Si enim eorum, quae mandantur litteris, ab ipsa difficultate aliqua repetenda est laus, affirmare profecto


1080. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quadrata temporum sunt, ut longitudines pendulorum: at velocitas pendet ab altitudine initii arcus supra imum punctum. A vers. 542., quae ad centrum oscillationes pertinent, attingit, quo centro praesertim opus est, ubi quantum spatii corpora libere descendendo, dato tempore percurrant, inquiritur, et ubi transmittendae ad posteros mensurae longitudinum sunt, ad vers. 626. Inquirit porro, quo artificio pondus filo appensum oscillare possit in


1081. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sed hae postremae, qua ratione vigeant, nequaquam satis deprehensum, praesertim, in quo consistat partium cohaesio, cum dubitari jure possit, quod vulgo de illa existimatur, a praejudicatis opinionibus proficisci. Innuit hic, quantum hae, ab infantia hausta decipere non valeant, quamque, quod de contactu, de continua corporum extensione, ac impenetrabilitate sentimus, temere perceptum, falsumque esse posse videatur. Quae omnia usque ad v. 1329


1082. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

jucundi non olli gratia desit
72  Praesidii, tum se terris ad sidera tollet,
73  Tum mea Cirrhaea decorabit tempora lauro.
74  Quapropter vigiles sensus, vacuamque reposco,
75   Quantum ferre queant at commoda publica, mentem;
76  Non me difficiles cogent nam absistere coepto,
77  Implexaeque viae, quin omnia dispiciamus,
78  Altaque subtili scrutemur viscera lapsu.


1083. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

nos sistere Regis.
109  Quapropter nosmet nobis, et corpora circum
110   Vestiganda prius: pretium, finisque laboris
111  Illud erit, propius Naturae accedere summae,
112  Et, quantum fas est mortali, agnoscere Numen,
113  Aut admirari potius, Dominumque vereri.
114  At nullam, constare queant quaecumque creatae
115   In rebus mentes, nisi nostram ex omnibus ipsi


1084. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

corpus;
937  Proin quo punctorum numerus majorve, minorve est,
938  Hoc sit corpus item quodvis majusve, minusve.
939  Corporis at moles et puncta receptat, et inter
940  Quantum puncta patet, quod inane est, quodve repletum
941   Est alienigenis rebus, quod denique cumque
942  Corporis externam faciem concluditur intra.
943  Protinus a numero punctorum, et corporis auctu


1085. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

temnere morsus
101  Magnis praesertim pro rebus; nam leve queis est
102  Pondus, ferre queant aetatem haud denique multam.
103  Sed quae fata manent nostros ventura labores?
104  Quantum aevi mihi fas optare? Quid augerer ausis
105   His immortali de tempore? Concitat istis
106  Me quoque promissis, et mentem numine Phoebus
107  Implet, et incessit: jam, quo feror, impetus ire


1086. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ac mobilitates,
317  Non alias, quam quas in rebus prendere possis.
318  Mensuras, genus hoc, tum certior ibis in omnes.
319  Principio duo cum confligunt corpora plaga,
320   Quantum ex incursu motùs lucratur in unam
321  Alterutrum partem, facili ratione videre est
322  Alterum in oppositam tantundem acquirere motùs.
323  Ergo istud motus cum motibus incrementum


1087. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in corpore utroque,
401  Cognosces totam pariter quoque mobilitatem,
402  Quae post impulsum moli communis utrique est:
403  Hujus et a primis pariter discrimina nosces,
404  Quantum et propterea mutatum in corpore utroque est.
405   Omnia quae pariter prendes, cum forte quietum
406  Corporis alterius pulsu turbabitur unum;
407  Tuc etenim motùs capietur summa prioris


1088. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Nunc te verte globos, quorum alter in alterum agatur
557  Immotum properans; deprendes namque recentem,
558  Gignitur immoto quae corpore, mobilitatem
559  Tantam esse ad primam impellente in corpore, quantum
560   Hoc ipsum impellens, nimirum si geminetur,
561  Corpus erit, simul ad compactum corpus utrumque.
562  Hinc licet agnoscas, si corpora terna globorum
563  Sint,


1089. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


710   Se pedibus movet ipsa retrorsum terra repulsa,
711  Atque hinc, atque illinc terrae par motus, equoque est:
712  Quaeque ferunt aurae puppim, deperdere motus
713  Tantundem debent pariter, quantum illa receptat:
714  Nonne vides agere hìc ambis vim partibus aequam?
715   Interea funis distenditur, aequalique
716  Victricem trahit hinc puppim molimine, equumve,


1090. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


715   Interea funis distenditur, aequalique
716  Victricem trahit hinc puppim molimine, equumve,
717  Praedam illinc, lapidemve, et tantum deperit illis
718  Motus propterea, quantum conceditur istis;
719  Nempe his, quidquid habeant, totum conceditur, illis
720   Pars aliqua eripitur; quare superare necesse est
721  Partem aliam; veluti cum corpus molle quieto


1091. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


874  Temporis in medio momento; ut tempora nam cum
875   Crescat mobilitas, media esse in tempore debet
876  Dimidio; at lapsus metitur corporis ille
877  Tantum intervalli, quantum, si mobilitate
878  Hac media fieret constanti, et semper eadem.
879  Perfacile hoc e fonte queas deducere porro,
880   Cum per inane cadit corpus, celeratque deorsum,


1092. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

queas deducere porro,
880   Cum per inane cadit corpus, celeratque deorsum,
881  Incipiens motùs a primo protinus ortu,
882  Tempora si numeres aequalia; tempore primo,
883  Quantum erit, ut spatii peragatur, deinde secundo
884  Tripliciter spatii tantundem fiat, oportet;
885   Quandoquidem primo finito tempore crevit
886  Tanto mobilitas labentis corporis auctu,


1093. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ferret
945   Corpora per spatium, nimirum adjungeret unum
946  Percursis pedibus ter denis, rursus et unum.
947  Jam, quacumque velis, pro certa mobilitate
948  Nosse queas, quantum sustolli corpora par sit,
949  Acquirant illam unde cadentia mobilitatem.
950   Sin contra, quaecumque velis, loca certa cadenti
951  Des lapidi, incertam, quantum concreverit illis,


1094. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


948  Nosse queas, quantum sustolli corpora par sit,
949  Acquirant illam unde cadentia mobilitatem.
950   Sin contra, quaecumque velis, loca certa cadenti
951  Des lapidi, incertam, quantum concreverit illis,
952  Mobilitatem itidem deprendes, quaeque, necesse,
953  Absumantur uti labendo tempora: certa
954  At statuas demum si tempora, et alta valebis
955  


1095. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

illis,
952  Mobilitatem itidem deprendes, quaeque, necesse,
953  Absumantur uti labendo tempora: certa
954  At statuas demum si tempora, et alta valebis
955   Noscere, quantum opus est, loca, mobilitatis et augmen
956  Prendere supremum, perducere quo rationum
957  Te vis nempe queat, quas paulo ostendimus ante.
958  Has eetiam praeter rationes, res oculis


1096. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1013  Pellicit ad lapidem vis, vel cui reddimus ipso
1014  Nomen ab electro, vel qua resilire repente
1015   Corpora pressa velint contra, pugnantque retenta.
1016  Ille has metitur vires est corpore, quantum
1017  Nempe ipsum est, et quae subito exorietur in auras,
1018  Omnia si tollas obstantia, mobilitate.
1019  Aestimat at vires, quas fingit vivere, quantum est,
1020  


1097. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1016  Ille has metitur vires est corpore, quantum
1017  Nempe ipsum est, et quae subito exorietur in auras,
1018  Omnia si tollas obstantia, mobilitate.
1019  Aestimat at vires, quas fingit vivere, quantum est,
1020   Corpore, et in sese repetita mobilitate;
1021  Uno in corpore uti, duplo quod forte feratur
1022  Ocyus, aut triplo, vis incrementa receptet
1023  Bis gemina


1098. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1056  Tollet mobilitas, hoc plus erit in saliendo
1057  Temporis insumptum. Quod si diversa vigeret
1058  Lex gravitatis, ut haec non esset par sibi semper
1059  Scilicet, at quantum vacuas procul iret in oras
1060   Terraï a medio fugiens lapis, hoc magis ipsum
1061  Cogeret ad medium gravitas, aequalia semper
1062  Tempora tum quoniam fluerent in quolibet illo


1099. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

hoc magis ipsum
1061  Cogeret ad medium gravitas, aequalia semper
1062  Tempora tum quoniam fluerent in quolibet illo
1063  Ascensu; tantum spatia ipsa increscere, crescit
1064  Quantum mobilitas, non plus, opus esse videres.
1065   His tamen haud alii, quos concitat aemulus ardor,
1066  Demittunt acres animos, victique recedunt;
1067  Saevius insurgunt contra, majoraque cogunt


1100. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et usu,
1154  Altera Pentesilea, virosque impellit, et urget
1155   Praesidiumque suis, rebusque labantibus ingens.
1156  Quantam foemineo virtutem in pectore versat?
1157  Quantum audeat? Quantum pulchro irritata furore est?
1158  Ne Fortes, ne tanta animis committite bella:
1159  Vincat amor veri, et discordia pectora jungat.
1160   Nec tam difficile est tantas dissolvere


1101. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1154  Altera Pentesilea, virosque impellit, et urget
1155   Praesidiumque suis, rebusque labantibus ingens.
1156  Quantam foemineo virtutem in pectore versat?
1157  Quantum audeat? Quantum pulchro irritata furore est?
1158  Ne Fortes, ne tanta animis committite bella:
1159  Vincat amor veri, et discordia pectora jungat.
1160   Nec tam difficile est tantas dissolvere lites,


1102. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1471  Sublimes, humilesque plagae quaecumque, per aequa
1472  Intervalla ferent ea ferri, aut pondera plumbi
1473  Missa, in eas si forte tubi direxeris ora.
1474  Jam si tantundem, quantum, eum rectus in auras
1475   Conscendit globus a succenso pulvere, confit,
1476  Bis capias spatii, et campo distendier aequo
1477  Fingas, illud erit medii longissima jactùs


1103. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1481  Ac tunc extremas via, fac, curvata per oras
1482  Transeat, a cono quae scilicet altera scisso est,
1483  Et medio exurgens tantum se vertice tollat
1484  Exinde in nubes, quantum globus insiluisset
1485   Aërias sursum recta projectus in auras;
1486  Circumfer porro, medio velut axe manente;
1487  Intus clausa sinu tibi quae sunt cuncta cavato,


1104. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tendunt.
1509  Aëris at liquidis in campis motibus aër
1510   Undarum officiens plus detrahit inde, rotundis
1511  Quam cum vel lapidum, vel ferri molibus obstat;
1512  Nimirum quantum sensus queat afficere ipsos.
1513  Impete mobilitas nam primo impressa per auras
1514  Languescat paulatim, et plus tenuetur eundo,
1515   Est opus; hinc formae quod iter signare secundae


1105. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aequore in aequor
1745   Transit, non tota transferrier incolumique,
1746  Qua primi sub fine ruebat mobilitate,
1747  Verum aliquam illius decussam perdere partem,
1748  Quantum conceptis tum scilicet officit aequor
1749  Motibus excipiens: quapropter, ut ante peractum
1750   Saepius est, motum in geminos dissolve retexens,
1751  Alter ut hoc aliud rectus super incidat


1106. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ab ictibus ire.
1869  His animadversis, arcus, quos totius orbis
1870   Partem esse exiguam statuas, cognoscere possis,
1871  Aequis temporibus carpi quoscumque meando,
1872  Quantum ipsi monstrare queant, et prendere sensus:
1873  Tractus inaequalis sit eorum quamlibet omnis:
1874  Exiguam nam cum signat revolubile corpus
1875   Circuitùs partem, cursum fateare, necesse est,


1107. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2106  Tenuibus, in quae jam dissolveris, ex elementis
2107  Unam compositis in summam (namque elementis
2108  Est opus ex istis constare fluentia cunctis)
2109  Ex hac parte, inquam, quantum ars processerit ista,
2110   Immane est, quantum et late distensa patescat.
2111  Haud minus at nunquam valeat tamen exhauriri,
2112  Cum nova suppeditet semper, potioraque multo,


1108. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2107  Unam compositis in summam (namque elementis
2108  Est opus ex istis constare fluentia cunctis)
2109  Ex hac parte, inquam, quantum ars processerit ista,
2110   Immane est, quantum et late distensa patescat.
2111  Haud minus at nunquam valeat tamen exhauriri,
2112  Cum nova suppeditet semper, potioraque multo,
2113  Auctior, inque dies adjuncto robore major,


1109. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2163  Flumina quà currant; montes, sylvaeque, lacusque
2164  Et campi, et valles, loca culta, incultaque qua sint
2165   In regione; illic inquirimus oppida, et urbes,
2166  Et quantum inter se distent, metimur, iterque
2167  Tum pergere in tabula nobis signamus ituris.
2168  Quin caeli vastas sic scandimus in regiones,
2169  Sideraque in parva cognoscimus alta papyro,


1110. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

lustra.
29  Quid magis intersit, quam jungi foedere velle
30   Inter se populos uno, quaeque optima constant,
31  Jura sequi? Quae non contra diversa probari
32  Aspicis? Imperio quantum discrimen in omni est?
33  Unius hìc flecti moderamine publica rerum
34  Cernimus, ast illic multorum. Subditur uni
35   Quae gens, ire putat melius plerumque sibi res,


1111. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tutos e tempestatibus atris
164  Nonne tibi portus demum videaris, et almae
165   Venisse a tenebris ad lumina clara diei,
166  Protinus unde queas hominum cognoscere curas,
167  Quantum sollicitas, tantum rationis inanes;
168  Proptereaque unum praeclarum, et grande, quod extat,
169  Et spectabile opus cupide hoc invisere Mundi?
170   Quo magis inceptum pergam contexere versu.


1112. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


283  in speciem via cujusdam sinuabitur arcùs,
284  Rectà nixus humi qui dorso sidera spectat
285   Convexo, terramque sinu, sublimis et alto
286  Vertice consurgit tantum, quantum editus orbis,
287  Qui genuit, fuit ille rotae, tantumque patescit,
288  In latera amplus, ut aequet aheni marginis oras
289  Orbem includentes, atque inter crura receptet.


1113. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


296  Cognita, nec magnos, ut nunc, traducta per usus.
297  Haec quoque Tyrrheni, suetus quo vincere multa,
298  ingenio tentata Viri; quod claudit in illo,
299  Nam cupiens, via curva sinu, cognoscere, quantum
300   Majus sit spatium spatio, qui protulit, orbis;
301  in spatium formabat et hoc, formabat et illud,
302  Assimiles circumcidens, laevesque papyros,
303  Ponderaque


1114. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

atque aliorum
576  Consectari oculis vestigia magna; vel aequo
577  Quae sunt dextra solo tantùm vada, laevaque inire.
578  Hoc animadvertant punctum, qui tempore certo
579  Quantum intervalli percurrant, libera deorsum
580   Corpora cum properant, penitus novisse laborant:
581  Nam tuimur cum forte cadentia; non fuga praeceps
582  Illa sinit subitum nos motum posse putare


1115. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quantaque rectae
610   intervalla viae casus tunc ille reposcat
611  Tempore perdurans, decies pars sexta quod extet
612  Partis item decies quoque sextae simplicis horae.
613  Quantum est id spatii, quod corripit iste volatus?
614  Esse prope agnosces, pedibus ter quinque quod aptes,
615   Non aliis, non jam quacumque a gente petitis,
616  Queis at habere suum dedit ampla Lutetia


1116. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


796  Namque ubi sint, longas possint ut per mare nautae
797  Noctes, atque dies jactati agnoscere, oportet
798  Invenisse prius, quo jam sit cumque locorum
799  Forte ratis, quantum terraï distet ab axe
800   Extremo, et quanto nascenti, sive cadenti
801  Sit propior soli, quam quae illis cognita terrae
802  Est regio; exiguum nam tum quo magna refertur


1117. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

enim de simplice virga
927  Suspendunt alii pondus, sed nectere plures
928  Compactas vario inter se voluere metallo,
929  Scilicet ut minus hoc, mage distendatur ab aestu,
930   Quantum opus est, illud; proin, cum distenditur illud,
931  Fiat, uti pondus, quod item descendere virga
932  Fixum alia debebat, eo sustollere sese
933  Possit, uti spatiis aequaliter haeret altis.


1118. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut dicere possis
974  Vim quoque inaequalem gravitatis, dissimilemque
975   Aequales per materiae se fundere partes.
976  Hìc opus est igitur scrutarier, atque videre,
977  Num, quantum numerus punctorum, materiesque
978  Crescit, crescat item pondus: foret aequa per aequas
979  Tum gravitas partes divisaque, disque tributa.
980   Quo tamen id demum possis perquirere pacto,


1119. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1091  Ne temere his videar tibi quidquam ponere rebus,
1092  Ignotamque sequi rationem, percipe, quae par
1093  Te nôsse, et rerum generatim hìc multa recense,
1094  Et varias, quantum licet hactenus, inspice causas.
1095   Res igitur gemina tantùm ratione fluentes
1096  Possunt officere, atque obstare meantibus intra
1097  Corporibus: primùm, liquidae quod semper eundo


1120. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1152  Vas aliquod, sis sit, per totam denique terram,
1153  Cui vas innixum est, circumfusique liquores,
1154  Qui proin partem aliquam motùs transmittere debent
1155   Rebus; ut his, quantum est amissum a corpore, constet.
1156  Illa sed ut fieri possent, constare necesse
1157  Nobis ante foret, quonam stent ordine partes
1158  Inter se fluidae, quas moles, quasque figuras,


1121. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

descensibus aequis,
1350   Aeque et partitae gravitati in materiam omnem;
1351  Machina quod spatio nobis patefecit inani.
1352  Possumus hinc, quovis sub corpore materiaï
1353  Quantum sit, facili prorsus cognoscere pacto;
1354  Olli nam pondus respondeat; hoc tibi nôsse
1355   Proinde sat est. Porro, varie quam densa vicissim
1356  Quaelibet inter se pariter sint corpora,


1122. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

liquentum,
1361  Aëra si vitreo prorsus de fornice totum
1362  Educas; quippe explorans gravitatis adempta
1363  Quae sit eo clausi tum pars de fornice vitri,
1364  Invenies, quantum tribuendum cuique profecto
1365   Aëriae pondus moli; de corpore quovis
1366  Quantum et proin furtim decerpat ponderis aër,
1367  Scilicet in mediis cum corpora pendimus auris.


1123. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

gravitatis adempta
1363  Quae sit eo clausi tum pars de fornice vitri,
1364  Invenies, quantum tribuendum cuique profecto
1365   Aëriae pondus moli; de corpore quovis
1366  Quantum et proin furtim decerpat ponderis aër,
1367  Scilicet in mediis cum corpora pendimus auris.
1368  Si quoque corporeas cohibentes pondera moles
1369  Ignores, quantum sint augmina densa fluentum,


1124. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1366  Quantum et proin furtim decerpat ponderis aër,
1367  Scilicet in mediis cum corpora pendimus auris.
1368  Si quoque corporeas cohibentes pondera moles
1369  Ignores, quantum sint augmina densa fluentum,
1370   Et solidarum inter se, possis prendere, rerum;
1371  Has primùm exterius, post ipso pende liquore
1372  Mergens; quandoquidem quantum illo corpora mersa


1125. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1369  Ignores, quantum sint augmina densa fluentum,
1370   Et solidarum inter se, possis prendere, rerum;
1371  Has primùm exterius, post ipso pende liquore
1372  Mergens; quandoquidem quantum illo corpora mersa
1373  Ponderis amittunt, tanto pollere liquorem
1374  Nempe sub aequali comprensum mole, necesse est:
1375   Et quanto minus est, quod erit de pondere toto


1126. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1619  Summae tractuum item totidem sint, quae fieret, si
1620   In punctum medium gravitatis puncta coirent
1621  Omnia, et hac una simul in regione manerent;
1622  Nam translata illuc, quantum deperdere parte
1623  Ex una soatii deberent illius, usque
1624  Deberent alia tantundem acquirere parte:
1625   Nempe ibi vim gravitas educti, et exerit omnem.
1626  Sic


1127. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1698  illius et puncti spatia haud mutata manebunt.
1699  Nam si animo fingas, de punctis omnibus illis,
1700   Quae sunt, materiae, duo sese puncta vicissim
1701  Sola lacessere; erit, quantum unum accedat ut ipsam
1702  Tunc ad planitiem, tantum simul alterum abire
1703  Debeat: idcirco si succedentia fumas
1704  Tempora tot, genus hoc, nimirum sunt quot ibidem


1128. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1798  Omnia, jam clara, et facili ratione repertum est;
1799  Sic facile haud reperire fuit, num par sit ubique
1800   Vis gravitatis, ut hic tantundem pendat in omni
1801  Europa, opposito quantum quoque pendit in orbe
1802  Corpus idem. Tibi nil Americae ferre sub oras
1803  Proderit id corpus, nostraeque examina lancis,
1804  Et pondus, quicum libratur; namque necesse est,


1129. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1848  Addi perciperet; fieri quo tempore nempe
1849  Procursus centum, et decies prope quinque necesse est.
1850   Proin virgae pondus tum paulum sustulit, atque
1851  Contraxit virgam; ut, quantum est opus, ocyor iret.
1852  Hac novitate animum perculsus, protinus ipsam
1853  Esse ibi conjecit gravitatem forte minorem,
1854  Urgerique minori ideo vi corpora deorsum.


1130. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1919  Increscit, quam pars digiti ter sexta quod extet?
1920   At quae virga pedem se protendebat in unum
1921  Altera, cum glacie circum foret obsita multa,
1922  Dein flammá calefacta, pedi quantum addidit illi?
1923  De digito bis sexta quater pars unica quantum est.
1924  Cum solis fuit ille sub orbe ardente, caloris
1925   Tantas virga vices num passa est? exposuitne


1131. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1920   At quae virga pedem se protendebat in unum
1921  Altera, cum glacie circum foret obsita multa,
1922  Dein flammá calefacta, pedi quantum addidit illi?
1923  De digito bis sexta quater pars unica quantum est.
1924  Cum solis fuit ille sub orbe ardente, caloris
1925   Tantas virga vices num passa est? exposuitne
1926  Virgam, aut incisum aes, violenti ad verbera solis?


1132. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1942  Horarum virgas, sic struxerat, ut probe cuncta
1943  Percepisse oculis discrimina parvula posses;
1944  Quid faciant gelidique vices, calidique, notârat,
1945   Aëris, et quantum pro frigore, proque calore
1946  Procursus celeres sint, cunctantesque vicissim.
1947  His armis instructa tuas America calentes
1948  Missa Virûm delecta cohors inviserat oras,


1133. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2029  Contigit, et majora super, potioraque longe
2030   Addere Newtono, summumque imponere culmen.
2031  Scilicet huc ratione sua delatus, et omnem
2032  Prospiciens late in partem, quantum intulit orbi
2033  Notitiarum, et qua mentes ditavit opum vi?
2034  Principio, ratio servatis ut bene rebus
2035   Conveniat, vim non unam satis esse putavit,
2036  Quae


1134. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2280   Qui timuit, quam nunc irato discrepat a se
2281  Nimirum, a tristi quam gaudens, atque dolente?
2282  Et qui nunc odit, nimium cum nuper amavit?
2283  Quam diversa probat? Quantum fuit inter Achillem,
2284  Cum lectam praeda ex omni Briseida amaret,
2285   Et cum indignatus post ob Briseida raptam
2286  Implacabilis Argivis abscederet armis


1135. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

impediat subito, non protinus illa
180  Ad terrae medium recta debebit adire;
181   Nec contra, terrae grave corpus quodlibet auras
182  Ultra restantes si mobilitate cieri,
183  Quantum opus, incipiat magna, non ibit in orbes
184  Perpetuos, terramque omnem amplectetur eundo,
185  Fiet et exiguum, quod se circumferat, astrum.
186  


1136. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

figuram,
471   Post ita circumfertur acus, sit ut usque trahentis
472  Vi distensa manùs pars ipsius utraque fili
473  Continuo per acum proin transcurrentis, et illa
474  Quantum increscentis, tantum hac de parte minuti.
475  Sic per humum circum species signabitur ovi
476   ( Subtus acùs acies signabit), scilicet illa,
477  Quam libuit secto de cono dicere primam.


1137. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pasta
679  Mens illa inventum Mortalibus, unde videmur
680   Omnia subjicere, et victum dare jura per Orbem,
681  Suavidico conor dum protinus edere versu,
682  Et latiis, quantum fas est, vulgare Camoenis,
683  Da mihi te vacuum curis, rerumque, docebam
684  Quas superà, non immemorem, nimiumque sagaci,
685   Et volucri vi mentis in omnia pervadentem,


1138. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1157  Omnia, et horribili vidit sua quassa fragore
1158  Moenia tum prope jam minitantes ultima Lunas
1159  Excipere. At versis post quae fuga barbara fatis!
1160   Quae caedes! Quantum praedae, laudisque relatum est!
1161  Non ita magna quidem primo lux visa Cometae
1162  In Solem fuit ire, sua ipsum Scorpius inter
1163  Brachia


1139. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Praeterea duo puncta globorum fulta duorum
1589  Frontibus externis si sustineantur (ut ipsi
1590   Materia simili, non aequa mole sed extent),
1591  Quantum distabit media a regione pilaï
1592  Quodque suae, tanta vi connitetur in ipsam:
1593  Et quamvis tum forte globo includatur in uno
1594  Tantum materiae, quanta constare minores


1140. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1710   Latum, atque educto penetrantem nubila dorso,
1711  Pondera seu virga, seu longo pendula filo;
1712  Debebunt quoniam deduci ea pondera magnum
1713  Protinus in montem, quantum eius nempe reposcit
1714  Moles usque trahens, terrae collata trahenti.
1715   Siqua tibi moles montis vi polleat aequa,
1716  Ac globus, interius qui qua est latissimus, ad bis


1141. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1747  Filum ibi, produci sursum quod concipis, an se
1748  Dirigat id caeli ad punctum, quod distet ab illo,
1749  In quod erat prima producier a statione
1750   Filum itidem visum, quantum mutata locorum
1751  Haec terrae spatia exposcunt; nam cognita moles
1752  Cum terrae circum, et pars orbis cognita magni
1753  Esse queat nobis, stationi intersita binae,


1142. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1755   Distare inter se par sit caelestia puncta,
1756  Impendere locis quae recta cernimus illis.
1757  Mutatus fili positus tum denique si sit
1758  Ille tibi, non jam quantum debere repertum est
1759  Mutari, credas istud discrimen oriri
1760   A montis, flectunt quo paulum pondera, raptu.
1761  Illos nempe Viros hac usos novimus arte,


1143. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1793  Restat iter terrae ad medias contractius oras;
1794  Tantumque adjiciunt massae praedivitis auri,
1795   Dum claram spolia in lucem pretiosa reportant,
1796  Regressi media quantum a regione recedunt.
1797   Nunc age discrimen varium gravitatis in ipsa,
1798  Pro regione loci, telluris percipe fronte,
1799  Quae referat primo coni de segmine formam:


1144. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

filum
1866  Duci ad planitiem, atque incursu tangere recto
1867  Illam, quae partes tellurem findit in aequas
1868  Trajiciens mediam, quaque ipsa tumentior extra est;
1869  Nam quantum hi tractus filorum in se repetiti
1870   Crescunt, excessu crescent quoque pondera tanto,
1871  Nempe ipso hoc calida positum vincentia pondus
1872  In regione: etenim tali ratione reperta


1145. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Maeonius detentum ob numina laesa
2262  Cum sociis caneret Vates Atrida minorem,
2263  Hic et fatidico nectentem vincula Proteo,
2264  Diceret Aegypto tantum distare, diei
2265   Quantum iter unius est actae per caerula puppi,
2266  Flamine quam stridens impelleret aura secundo.
2267  Qui prior incepit Grajorum condere doctas
2268  Historias, et scripta sacrare volumina Musis,


1146. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2295   Conseritur scopulis illud mare, Cyclades olim
2296  Ut genitae, et Delos Latonia. Proinde tabella
2297  Discere de veteri si nunc terraeque, marisque
2298  Collibeat fines; quantum illas denique culpes?
2299  Mentiri credas, cum sic mutata locorum
2300   Sit facies: virides modo campos esse videbis,
2301  Olim qua fluctus exspumavere; propinqua


1147. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

suae, quas colligit alta
39  Sub quercu, aut leporem capiens, cervumque fugacem,
40   Aut piscem motis findentem caerula pinnus;
41  Namque penu de commui res extrahit illas.
42  Quantum at cumque libet, non sumere proinde licebit;
43  Ast et opus quantum, et quantum petit ipsa voluptas.
44  Quod superest, non fas corrumpi; prodiga non est,
45   Quamvis sit Natura ferax, at in


1148. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fugacem,
40   Aut piscem motis findentem caerula pinnus;
41  Namque penu de commui res extrahit illas.
42  Quantum at cumque libet, non sumere proinde licebit;
43  Ast et opus quantum, et quantum petit ipsa voluptas.
44  Quod superest, non fas corrumpi; prodiga non est,
45   Quamvis sit Natura ferax, at in utilitatem
46  Omnia vult verti, ne, quae struit, irrita fiant.


1149. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


40   Aut piscem motis findentem caerula pinnus;
41  Namque penu de commui res extrahit illas.
42  Quantum at cumque libet, non sumere proinde licebit;
43  Ast et opus quantum, et quantum petit ipsa voluptas.
44  Quod superest, non fas corrumpi; prodiga non est,
45   Quamvis sit Natura ferax, at in utilitatem
46  Omnia vult verti, ne, quae struit, irrita fiant.


1150. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


57  Putrescunt facile, et minuuntur, dispereuntque;
58  Qui sinat hoc fieri, Naturae dona profundit,
59  Atque injurius est aliis, quia sumit acervo
60   Plus de communi, quam quantum postulat usus;
61  Proinde aliis damno est, consumere qui potuissent
62  Utiliter. Tum par largiri mutua partem,
63  Quae superest, post ut tantundem restituatur,


1151. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


275   Quique colunt Thamesis ripas, Rhenique bicornis.
276  Protinus est ratio sua cuique inventa, modusque.
277  Namque fuit, qui, posset uti cognoscere Terrae
278  Id spatium, quantum est, quod scilicet ante sub uno
279  Esse gradu caeli servaverat, ibat in alto
280   Invectus curru, per quot converteret orbes
281  Se rota, dinumerans, cujus jam marginis oras


1152. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


336  Cogier. Haec consulta Virum graviora fuere,
337  Primaque, mole super terrae, formaque videnda.
338  Jamque Duces lecti; gelidas metitur in oras
339  Alter ab urbe, gradus quantum protenditur unus,
340   Alter at oppositum ad Pyrenes usque nivosae
341  Radices per quinque gradus procurrit in Austrum.
342  Italia hunc Gallis


1153. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


364  Nam neque nobilius, veteri neque majus ab aevo
365   Ad seros quidquam transmittere fama Nepotes,
366  Volvendaeque diu aetati contradere possit.
367   Ipse gradu cupias uno si noscere, quantum
368  Prendatur spatii, geminas res ante necesse est
369  Propterea tentes reperire: sub orbe diei
370   Nimirum mediae distantia puncta vicissim
371  Inter se Terrae duo


1154. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sine ullis
427  Flexibus in totidem metiri millia debes,
428  Quot liceat, libeatque. Atque ex hac altera nobis
429  Quaerenda est, quam proposui, mensura locorum.
430   Quantum hic consilii est? Quanti ratio ipsa laboris?
431  Tentandum, si fors transferre in carmina possim,
432  Exorandaque sunt, praesentia numina, Musae,
433  Ne me sponte sequi juga per montana,


1155. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


574  Nunc ad Solis iter propius, nunc longius adstans
575   Signiferum, vastoque ad consita sidera Mundo.
576  Hos igitur numeris motus comprendere par est,
577  Cum tuimur, quantum decedat vertice sidus
578  A nostro, variique situs discrimen adimus,
579  Ne spes sollicitos animos deludat inanis.
580   Ergo age, qui Boreae Gallorum primus ad oras


1156. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

millia longe
786  Trans terrae vastas pariter distenditur oras,
787  Atque humilis quanquam prae verticibus praeruptis,
788   Tantundem super undisonum sustollitur aequor,
789  Quantum ipsi montes convexo ad sidera dorso
790  Se super evexere, minus subvecta nec alte est,
791  Aëriis quam quae magis Alpibus edita rupes.
792  Illi recta licet violenti ad verbera Solis


1157. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

valles
973   Limite; quandoquidem infinitae continuato
974  Esse queant ductu formae, et sine flexibus ullis,
975  Ad quas haec redigi Terrae frons aspera possit
976  Demendo, quantum libet, addendoque vicissim.
977  Praeterea nec ad hanc tali ratione redactam
978   Possemus gradibus mensis pertingere formam;
979  Quippe gradus cum mentimur, quae pondera deorsum


1158. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1207   Hos decies supra fenos pede celsior esset;
1208  Conscensisque aliis decies sex, jam duo deerant
1209  Scandendi, digiti rursum ut pars aequa vacaret.
1210  Hoc igitur, quantum valuit tentare, probavit
1211  Ordine depressas argenti mobilis undas
1212   Usque viae magis alta petens; quin credidit istis
1213  Sublimes se posse etiam deprendere tractus,


1159. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

at solaribus auris
1590  Finiri circum, atque inducto ut pariete claudi.
1591  Progressus pariter, quo tenuior usque fit aer
1592   Surgendo, sisti sub eodem limite debet.
1593  Quantum et compressus foret aer hic prope, si nil
1594  Officeret semper sursum ulteriora petenti,
1595  Tantum comprimitur revera, ponderis ejus
1596  Phoebeo supplente vices super adveniente


1160. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1598  Sic intra clausum thalami penetrale videmus
1599  Aera compressum nihilo minus esse, superno
1600  Non interrupto quam aere continuetur;
1601  Nam retinet fornix, quantum retineret id ipsum
1602   Aeris aggesti podnus super accumulatum.
1603  Non nostri perstant fines tamen aeris idem
1604  Ad Solem mutante situs tellure, modo ipsa


1161. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

a pondere; quare
1650  Mobilitas etiam; proinde a gravitate receptat
1651  Vires ipsa suas. Numeris effere retectam
1652   Hinc liceat; siquidem postquam cognoveris, aer
1653  Quantum densus is est, ejus si aequare frementis
1654  Pondus comperias argenti pondera vivi,
1655  Quod se ad bisdenos digitos, septemque per altum
1656  Eduxit vitri tubulum; prope mille videbis


1162. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1727   Est moles, mage densa aliis sunt, raraque contra
1728  Sunt mage, materies quibus est minor, amplior auctus.
1729  A terra jam si ponas consurgere Solem,
1730  Undecies Terrae quantum axes mille profundae
1731  Metirentur (uti ponunt, qui caetera tentant
1732   Eruere intervalla illinc), hac arte videbis
1733  Majorem mille, et biscentum partibus esse


1163. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nos facili molimine corpora, eorum
1778  A spatiis inquirentes, et pondere noto,
1779  Quo commune loco medium gravitatis inesse
1780  Debeat, et quantum de corpore quoque recedat.
1781  Ergo age, finge animo, quod fors vix accidat unquam,
1782  Cuncta tamen finge astra simul, quaecumque vagantur,
1783  Deflexisse latus phoebeae ad lampadis unum;


1164. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2075  Orbis at oppositum per tractum Luna recedet,
2076   Quam Tellus, a Sole magis; minus inde trahetur
2077  Propterea, a Terraque relinqui invita videbit
2078  Tantundem, quantum procul ipsa optaret abire,
2079  Viribus exterius si tum raperetur ab aequis.
2080   Idem turbati tum fient denique motus
2081   Quolibet in Terrae pariter, Lunaeque meatu,


1165. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tempore perquam
2296   Exiguo pergit, dum fertur Luna per orbam,
2297  Componas alio cum tractu, tempore eodem
2298  Vis ea quo Lunam ducit, reperire profecto
2299  Tunc erit, et quantum nodus mutetur uterque,
2300  Et quantum varient inter gemina aequora flexus.
2301   Scilcet inventum est illa procedere nodos,
2302  Qua sunt signa, plaga quoties Luna ipsa moratur


1166. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fertur Luna per orbam,
2297  Componas alio cum tractu, tempore eodem
2298  Vis ea quo Lunam ducit, reperire profecto
2299  Tunc erit, et quantum nodus mutetur uterque,
2300  Et quantum varient inter gemina aequora flexus.
2301   Scilcet inventum est illa procedere nodos,
2302  Qua sunt signa, plaga quoties Luna ipsa moratur
2303  Alterutrum e geminis inter latus orbis, ubi ore


1167. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nostra
117  Referret, colimus qui terram; prosit, et obsit
118  Solis id Lunae Cultoribus; inde tuentur
119  Namque alii tellurem, immotum semper ut astrum
120  Ingens, ni quantum nutare videtur; eidem
121   Nam Terrae tribuunt motus, queis Lunam agitari
122  Cernimus; et, visum nisi densus sistat is aer,
123  Aspiciunt nostro motus super axe diurnos.


1168. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut par sibi constat
187  Alter, Luna suo quo circumvolvitur axe;
188  Punctum illud debebit idem, quod diximus esse
189  In Lunae facie trajectum a tramite recto,
190  Mutari, quantum gemini discrimina motus
191   Poscunt, quae gradibus par est comprendere multis.
192   Scilicet haec ratio jam credita, vertat eandem
193  Cur ad nos faciem, famulantum more, potenti


1169. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


254  Luna queat; plus, sive minus sed abire necesse est,
255  Ut fuerit sua mobilitas majorve, minorve.
256   Quapropter faciem semper convertit eandem
257  Ad Terram, nisi se quantum in latera utraque vibrat,
258  Paulum nempe, suo tenues dans corpore nutus.
259  Sic quoque cum lapidem non omni a parte rotundum,
260  Aut ferrum aequoreis projectum mergimius undis,


1170. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

minorem
365  Motum; sed motus tamen, ut fuit ante, manebit,
366   Qui medius certe, qui scilicet inter utrumque est,
367  Nempe magis, celeremque minus; namque ocyor ille
368  Quantum hunc impellit, tantum tardatur eodem.
369  Hos ergo in motus Saturnius annulus ibit;
370  Proptereaqoe locis, secat illud queis iter ingens
371   Falciferi Patris, it retrorsum, ut Lunifer orbis.


1171. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


375  Tunc quoque mutantur nodi, sed lentius; omnis
376   In toto namque hic partit se corpore motus.
377   Nunc, ades, ad Terram in media regione tumentem
378  Verte animum, inscriptumque puta, quantum potes, amplum
379  Esse globum; quidquid superabit materiai,
380  Aequantem excretum, circumductumque per orbem,
381   Annulus illud erit, Terrae


1172. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


706   Deprimit, auget et haec, ubi decutit ille vicissim,
707  Mutuaque adversis pugnantes viribus obstant,
708  Impediuntque; quod est discrimen, denique solum
709  Apparet, quantum Phoebo pollentior ipsa est
710  Nempe mari Luna in tollendo, aesque ciendo.
711   Sic gemini adversis venientes partibus arcto
712  Tramite si currus nectuntur, et axibus haerent


1173. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1151   Vitrea septa? Aer Solis quoque nonne nitentem
1152  Concinnet, cum Sol obtecta luce laborat,
1153  Annulum, ut amissae parva in solatia formae?
1154  Et tamen (a vero quantum deducere possunt
1155  Jam praecepta animo, et temere insinuata volenti
1156   Judicia!) invenies, qui juret in aere Lunae
1157  Cernere se nubes, tempestatesque sonoras,


1174. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in Orbe.
1286   Cum nimium Phoebo admoti accessere Cometae,
1287   Deberent lucis violento ardere furore,
1288  Si non densus eos radios infringeret aer.
1289  Nonne vides, quantum primo Sol debilis ortu est?
1290  Longius illud enim paulo, atque implexius ad nos
1291  Tunc iter aerium est: jam quid foret, haec via mille
1292   Si spatiis, quam nunc ips est, productior


1175. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fertur acerra.
1431   Flexu ex hoc speres deprendere tempora, sumus
1432   Queis falit extremas solido de corpore ad oras;
1433  Propterea expendens, quantum dimoverit illo
1434  Sidus se puncto; recta quod subjacet alto
1435  Caudae apici, quantumque sit ista parte viai
1436  Temporis absumptum, credas ascentibus istud
1437  


1176. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1546  Non aliis fumi accedent errantibus astris,
1547   Molem ut paulatim majorem ea ducere possint;
1548  Namque ea materies est aere Solis ab opso
1549  Hausta, atque ex una quantum ejus parte Cometae
1550  Emittunt, alia tantundem a parte receptant;
1551  Perpetuoque ita circuitu Natura gerit rem;
1552   Haud secus ac alias


1177. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

idem sit, porro quamlibet arcus
2051  Mutetur; siquidem si fiat hic amplior, atque
2052  Ad Solem flexus tanto diductior, una
2053   Curtari laterum debebit semita duplex,
2054  Quantum opus est; contra his protensis longius, arcus
2055  Fit brevior, flexusque adstrictior, area semper
2056  Constet uti sibi par; procul a ratione vagatur,
2057  Talia qui fieri putat, inquam, posse:


1178. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

progrediuntur!
2123  Progressus erit hos reperire, ubi quamque fluentis
2124  Materiae crustam subtilem finxeris esse,
2125  Interior celerans tantum quam crusta propellet,
2126  Quantum a contigua tardabitur ipsa superna.
2127   Ut faber occurrit lapsuris aedibus, atque
2128  Tecta novat, mutatque trabes, lapidesque revolsos
2129  Inserit, et ferri nectit laxa omnia nodis;


1179. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


157  Quo minus aut spatium a medio est in se repetitum.
158  Quam tibi rem supera quoque dixi, quam quoque tentans
159   Deduxi loquerer, circum spatiis quae funditur amplis:
160  Nunc quantum est opus, ut possis reminiscier, edam.
161  Nocturnae a flamma remove candente lucernae
162  Paulatim ipsum te, peraratae verba papyri
163  Donec vix possis agnoscere; deinde recede


1180. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


189   Mutatis muro impinguntur; proinde necesse est,
190  Res ipsae videantur ibidem, ast ordine verso.
191  Amplius est illud sed si tibi forte foramen,
192  Tota adaperta domus vel, quantum est lata, fenestra,
193  Nusquam illa effigies rerum, picturaque muri
194   Apparet; radii per quodvis trajicientes
195  Nam punctum, species totidem fecere, quot illa


1181. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut metirier ejus
245  Possis illud ad aes, tam qui nempe altior intus
246  Ducetur, quam qui depressior, inde utriusque
247  Prendere discrimen, nostrique a verticis oris
248  Quantum limbus et hic Solis tum, distet et ille,
249   Lampadis et visam, quae sit, cognoscere molem
250  Aetheriae, et vario ut mutetur tempore, et ejus
251  Ad nos propterea accessus, contraque


1182. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nummi,
476  Explorare juvet, non privum examine quemque
477  Tentes; invenias siquidem discrimina saepe
478  Esse aliqua: at cumulo simul omnes exige in uno,
479   Ponderis ut quantum pretiique in quoque receptum,
480  Constituas, nummo; licet aurum dextera saepe
481  Praecidens paulum, quod ferro percutit, erret.
482  Jamque aliquis longa haec tentavit sedulus arte,


1183. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

putemus;
651  Usque adeo exiguum spatii discrimen id extat.
652  Quin spatii ex ipso possis discrimine, et ipsa
653   Obliqua a regione tubi deprendere, quantum
654  A celerante oculi pernix fuga lumine distet.
655   Percipe nunc oculum Terra in peragtante locatum
656  Obverti in sidus quodcumque; tuebitur ipsum
657  In regione


1184. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ibit,
786  Majorem paulo hunc, quam nos, at semper habebit
787  Exiguum errorem: tum si quis forte Cometae
788   Convertit glebas habitator, crescere talem
789  Cerneret errorem, quantum impetus ipse propinquum
790  In Solem augetur, si praeter lampada Solis
791  Densatas posset quoque sidera cernere ob auras.
792  Rere itidem tenuem, quem primum diximus esse,


1185. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


811  Sidera non Terrae mutari aspectibus ullis:
812  collatur Terrae proin ad spatia annuus illa
813   Jam nihil est motus, superat nec jam ulla videndi
814  Propterea ratio nobis, quantum alta recedant.
815  Sed motu fingamus ab hoc discriminis esse
816  Tantum vera inter loca visaque, quantula pars est
817  De senis decies, in quas pars scinditur una
818  


1186. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ultima Tellus
920  Nondum continget Solem; tam grande rotundum
921  Ergo si capias spatium hoc, quod Terra quotannis
922  Conterit excurrens caelo, includasque sub amplo,
923   Quantum est cumque, globo; Terrai corpore major,
924  Quanto erit hic, numeros ad quantos insiliendum est!
925  Nimirum decies centena ad millia postquam


1187. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1123   Vis rationis, eum si plumae, sive papyri
1124  Imminuas motum, decima quam parte cieri
1125  Fingebas digiti, donec non posse videri
1126  Id spatium incipiat nobis; quoque crescere quantum
1127  Efficies, si pro pluma, tenuique papyro
1128   Res capias tenues multo, nubila, sumos,
1129  Sithoniae aut unde Aurorae deduximus ortus,
1130   Altior hac nostra


1188. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1185  Ejus, qui puncto stat rectus trames eodem.
1186  His actis, radius qui tum reflectitur, orbem
1187  Illic trajiciet fugiens, ubi distet ab axe
1188   Tantundem, adveniens quantum distabat ab ipso;
1189  Proin fugiens veniensque ad eum inclinabitur aequis
1190  Flexibus, aut ad eam faciem, quae corpora finit.
1191  At radius si frangatur, distabit ab axe


1189. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

altera transit,
1335  Inclinatus ubi est non jam nimis ille (rediret
1336  Quippe aliter totus): dum transit, frangitur, atque
1337  Infractus medio tantum decedit ab axe,
1338  Quantum opus est, ratio ut constet, quae debita binis
1339  Inter se est spatiis, radius queis distat ab axe,
1340  Dum citra veniet, post ultra fractus abibit.
1341  Nullus at esse potest rationi tum locus,


1190. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1402  Quod minus infringit, liquidas ut in aeris auras
1403  Ex undis; magis infringens at densius extat
1404  Corpus, et infringens minus, extat rarius: ergo,
1405  Denso si tantum tollas de corpore, quantum
1406  Materiae in raro est, fit idem, ut si transeat illo
1407  Corpore tantundem de rarescente in inane
1408  Immissus radius; namque ob discrimina densae
1409  Tantum


1191. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1545  Aut quocumque liquore alio; frangi ipse notabis
1546  Jam radium, et mutare viam, atque accedere ad axem;
1547  Signa itidem punctum, in quod decidit, et metire,
1548  Quantum sit pariter spatium, quo distat ab axe,
1549  Et quantum hoc spatium primo vincatur ab illo.
1550  Tum radium variis obliquum flexibus intro


1192. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

viam, atque accedere ad axem;
1547  Signa itidem punctum, in quod decidit, et metire,
1548  Quantum sit pariter spatium, quo distat ab axe,
1549  Et quantum hoc spatium primo vincatur ab illo.
1550  Tum radium variis obliquum flexibus intro
1551  Atque iterum atque iterum repetens immitte, cavoque
1552  Egere vase liquorem, atque ingere rursus eundem;


1193. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1570  Quod fractum excipiat radium, exceptumque repellat;
1571  Percipies et iter, claras quo trajicit undas
1572  Ille repulsus, iterque reversus quo volat auris,
1573  Et quantum a recto egrediens decesserit axe.
1574  Sic etiam radius crystalli corpora postquam
1575  Ingressus trajecit, et ipsis redditur auris,
1576  Deprendes spatium, quo detorquetur ab axe.


1194. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1706   Non hic cum fila erupere a fronte secunda,
1707  Inter se possunt aeque distante meare
1708   Ductu, in quam primo regionem scilicet ibant;
1709  Non etenim, ingressu quantum detorta, revolvunt
1710  Se tantum egressu; varie inclinata priori,
1711  Qua venere, plagae proin egrediuntur in auras.
1712  Si, quam sunt primo in partem detorta, in eandem


1195. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1793  Neve animo illudant, gemino qui fonte tumultus,
1794   Ut supera docui, manant, turbantque nitores
1795  Fucatos, gemina geminos hos arte, necesse est,
1796  Tollere conteris, quantum nempe ipsa sinet res.
1797  Quandoquidem ampli sunt, debebunt orbibus orbes
1798  Imponi; sed sunt ampli, et quia multa foramen
1799   Puncta gerit, nec jam paulum dimota vicissim;


1196. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1943  Naturamque suam. Chartam lux candida rursus
1944   Imbuat admotam; prope lentem pone, quod obstet
1945  Dein filis, veluti lamellam, aliamve papyrum,
1946  Sed cui sit, quantum par est, tam tenue foramen,
1947  Illac ut nequeat filum transire, nisi unum.
1948  Uno igitur filo egresso quocumque, videbis
1949   Hunc solum, qua candor erat regione, colorem.


1197. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2042  Nam medium debent; sed multum bina remota
2043  Si fuerint, nec jam medium simulare valebunt,
2044   Nec quemquam e septem nativis denique fucis.
2045   Juverit hic etiam, quantum, cognosse, recedant,
2046  Alter ab alterius quavis regione, colores
2047  Oblonga in specie, et regio quam cuique sit ampla.
2048  Illum igitur tractum in partes si dividis octo


1198. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


159  Quippe infinita ratione inflectere possis,
160  Et, quascumque voles, speculis inducere frontes.
161  At certae quaedam frontes sunt, nosse ut ab ipsis
162  Et species quantum mutari debeat omnis.
163  concava sic, pars nempe globi quae parva cavati
164  Sunt, specula, a puncto radios distante fluentes
165  Reflecti, jungique una fecere; vocamus,


1199. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

prope eadem
170  Ad speculum properent, ferventque prope aequa meando
171  Inter se spatia, excussis, retroque repulsis
172  Fit focus a speculi tantum laevore remotus,
173  Quantum pars quarta est spatii, quo extenditur ille
174  Per medium globus, unde fluit conflata figura.
175  At si dum veniunt, densentur spicula lucis,
176  Jungentur propius reflexa, focoque locabunt


1200. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


194  Trans speculum a pariter posito; aut concurrere quoddam
195  Trans speculum ad punctum facias, concurrere cernes
196  Cis speculum ad punctum, sed tantum parte modo ista,
197  Illa nuper erat quantum de parte remotum.
198  Denique quae fors est radiis convexa propulsis
199  Ad specula? Adveniunt cum per loca cuncta maniplo
200  aeque densato, post plagam rarior exit


1201. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


904  Trajicit (a gutta ut filorum sunt tibi ductus),
905  Flexus hinc illinc jacet inclinata sub aequos.
906  Quapropter si tu fingis, tantum esse coortum
907  Sic oculo in nostro flexum, quantum esse necesse est,
908  Qui post regressum debetur maximus unum
909  Filis, quae rubra sunt; vel contra post geminatos
910  Horum regressus minimus; rubraque ista per orbem


1202. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rerum innixi successibus, una
990  Ambiguum nec proinde animum res ferre per istas.
991   Propterea fatis est, si noveris ante, sub undas
992  Quod ruit ex auris, quantum interiore meatu
993  Flectatur, medias nimirum accedat ad oras
994  Filum lucis; ab hoc etenim constare necesse est,
995  Si bene rem subigas


1203. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


996  Angulus esse, facit cujusvis quem via fili
997  Duplex et gutta subeuntis, et egredientis
998  Post quotcumque moras intra, quotcumque repulsus.
999  Per numeros orietur item. quantum ampla colorum
1000  Crassaque sit species in quavis Iride cumque
1001  Attamen hic par est praenoscere, cuilibet Irim
1002  Esse suam solis puncto, quod spicula jactat


1204. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1132  Namque ita plus spatii ad coëundum a lente requirunt.
1133  Est oculis itidem vitium, crystallina forma
1134  Cum fuerit laxata annis, nec, ut ante, tumescens,
1135  Quantum opus est, nec, ut ante, a fundi limite distans;
1136  Incurrunt fundo prius ipsi namque, vicissim
1137  Quam coëant, radii; confusa apparet imago
1138  Propterea, nisi quae longe distantia rerum


1205. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1318  Punctum hoc, unde fluunt, quo fit vicinius, ille
1319  Jam magis atque magis vitro a frangente recedit,
1320  Donec ea sistat punctum a regione, remotum
1321  Hinc sit ut a vitro tantum, quantum focus ipse,
1322  Qui medius; nam tunc ille infinita remotus
1323  Longe abit in spatia, et distantes egrediuntur
1324  Aeque inter sese radii, seorsumque feruntur.


1206. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1334  Luminaque inter se parili distantia tractu
1335  Excipiat, faciet porro mage lata meare
1336  Perpetuo, ut citra focus ille precarius extet,
1337  Atque cavi distet quantum medium illius orbis.
1338  Hic focus est itidem medius; venientia nam si
1339  Lumina latescant, magis egredientia vitro
1340  Latescant, facientque focum hunc accedere lenti.


1207. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1387  Aptare; introrsum si lentem namque cavatam
1388  Trudas, ut radii punctum in distantius, ejus
1389  Quam fictus focus est, tendant, discedere paulum
1390  A se debebunt egressi, languida quantum
1391  Lumina, quae nequeunt longe sita cernere, poscunt.
1392  Sin lentem extrorsum detrudas, ut radii, cum
1393  Erupere, meent conversi mutua paulum
1394  Ad sese,


1208. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1589  Qui fiunt, orbes vertendo dinumeratos,
1590  Noscantur: fila interdum haec subtilia certos
1591  Inter se ad flexus figunt transversa, secentur
1592  Ut puncto in medio. Quantum hac ratione juventur
1593  Utrâvis caeli Mensores in capiendis
1594  Astrorum spatiis, motuque, et mole, referre
1595  Difficile est: novisse datum callentibus artem


1209. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

recedant
1607  Passibus, aut ulnis, inter quae millia multa
1608  Sunt, et quae medium mare vasto interluit aestu:
1609  Nam tantum cum res oculorum in imagine crescat,
1610  Quantum prima suo superat lens orbe secundam,
1611  Orbe, in quem circum deberet continuata
1612  Flecti; si, genus hoc, orbem sine fine secundae
1613  Imminuas, tergoque suo haec magis usque tumescat;


1210. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

exaequato prope tergo, fiat, oportet,
1616  Ut sine fine etiam rerum grandescat imago.
1617  Verum an tunc eadem pariter distincta manebit
1618  Claraque, quantum opus est? confusa nec omnia cernes?
1619  Lens convexa quidem, quae prima est, jungere dixi
1620  Quam radios quovis emissos corporis uno
1621  De puncto, non tam bene jungit, prorsus in uno


1211. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1635  Rerum ipsa debet cum mole, extendere forsan
1636  Si nimis hanc libeat, tantus debebit hiatus
1637  Esse, globum ut superet lentis quoque, nec fatis orbis
1638  Integer esse queat. Quantum at dispergier inde
1639  Esset opus radios! quod ne contingere possit,
1640  Nunc lens prima globi parvo de segmine confit.
1641  Si, quod difficile est, vitris tamen indere talem


1212. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1950  Quam tum longa foret moles, quam vasta tuborum,
1951  Conjecta ipse animo longe, quantisque columnis
1952  Fulciri id pondus nubes superantibus altas
1953  Deberet. Jam nunc quantum insanire fatendum est,
1954  Se vidisse ferunt qui lunae fulmina nigris
1955  Nubibus ejaculata, ruentesque imbre procellas?
1956  Miremur porro, si prisca fuisse vetustas


1213. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2059  Observans iterum, atque iterum producier usque
2060  Naturam, semperque sui majore latere
2061  Parte, magis atque magis procul esse exordia prima.
2062  Quis memoret, quantum perceptum hinc utilitatis,
2063  Quantis notities hominum est exaucta repertis,
2064  Corpora dum nova sunt detecta, modique recentes
2065  Omnibus in rebus, species, formaeque animantum,


1214. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Pater, atque malorum,
58  Quae diuturna premant, vindex, non Induperator,
59  Hostibus incutiens gelidum per membra timorem,
60  Et pacem per bella petens; meruere sagaces
61  Quantum Inventores rerum: benefacta propagant
62  In genus omne hominum; non his gens proficit una,
63  Una brevi non urbs; omnis sed et orbis, et aetas;
64  Vi sine perficiunt, sine turbis gaudia


1215. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

uno:
187  Aequatam crystallum inter lentemque relinqui
188  Aëriae tenuem lamellam tunc opus aurae est,
189  Quae quo plus medio a puncto disjuncta recedit,
190  Crassior est, quantum deposcit nota rotundi
191  Nimirum ratio, qua lens inflexa, tumoris.
192  Nunc thalamo occluso, rimaque patente fenestrae,
193  Ut supera docui, trans et mittente receptam


1216. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


307  Debebunt flexum; sed quae sunt recta, foramen
308  Trans medium chartae currunt, abeuntque per auras;
309  Proin quae obliqua, cadent chartam super, a medioque
310  Distabunt tantum, flexus quantum ille reposcit.
311  Jamque colorato se circum flectere gyro
312  Aspicies, idem queis flexus; proinde nitere
313  Annellos circum plures, minus hos, magis illos


1217. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


341  Venissent flexus, proin et confracta meassent.
342  Quapropter bene jam deducas rebus ab istis,
343  Esse eadem post regressum intervalla, refractis
344  Quae fiant filis; quantum et sint longa ea (constent
345  Caetera si paria), a flexu pendere, reflexi
346  Sive ipsa a facie radii sint, sive refracti.
347  Jam si, qua speculi crassa est, crystallina moles


1218. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

non minus ipsos
349  Tunc ampli qua sunt, annellos ordine eodem,
350  Et ratione una. Varias inducere pergas
351  Si porro formas speculo, distendier illos
352  Aspicies tantum, quantum lex ista reposcit.
353  Tot bene clarata rebus jam lege videbis
354  Hoc quoque firmatum: cum discessere meantes
355  A facie radii semel, atque abiere remota,
356  Ut


1219. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

repleto rebus, at aeque
391  Undique dispositis, lucem transmittere debent,
392  Nec radios intra possunt torquere receptos.
393  Propterea non sunt revera corpora opaca,
394  Quantum in se est, sed opaca videntur, partibus extant
395  Cum non texta aequis, quia lux in viscera lapsa,
396  Accidet, ut partim semper frangatur, itemque
397  Flectatur partim, haud aequales


1220. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


523  Pauca ut ci decies, tria, sena, novenaque nempe,
524  Magnum haec in numerum postquam diverseris illum,
525  Uni intervallo, vix possis prendere quidquam,
526  Adjunctum quod erit; tum quantum proinde necesse est,
527  Absit, ut idcirco geminarier intervallum
528  Illud idem queat, atque ex uno surgere bina?
529  Jam quid fiet? erit, filis sors omnibus una


1221. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

at intra
1113  Ipsa luce magis subtilem pone fluentem
1114  Materiem; immensum subtilem scilicet ipsa
1115  Luce, mora ut brevior sensu sit percipiente
1116  Omnis, nec possis, quantum obstat, cernere; nonne
1117  Cum tenuis lux immensum sit, ut ante probavi,
1118  Immensum vel adhuc sit tenuior unda, vacanti ut
1119  Aequiparanda


1222. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cogenda tamen vi;
1263  Ille potest etiam tali ratione putare
1264  Aurumque, et gemmas, atque omnia corpora vulgo,
1265  Esse quidem vel adhuc longe mage praedita raro,
1266  Quantum collibeat nimirum, molis adauctu,
1267  Pellucente sa?is spatii ut sit corpore inanis,
1268  Undique qua radii possint transire meantes;
1269  Nam lucis radius directas tramitis


1223. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

mutans
1314  Diversis pro rebus iter, ductusque viarum.
1315  Una etenim vis est his cunctis motibus apta.
1316  Nimirum lux e vitro quae transit in auras
1317  Oblique veniens, quantum non obstet, ut illuc
1318  Transeat, adveniat si porro obliquior, ipsa
1319  Non jam transit, ut ante, sed exsilit inde repulsa;
1320  Quae modo frangebat proin vis obliqua cadentes


1224. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1340  Hinc illinc, et non pollentum viribus aequis:
1341  Particulam circa hanc diffusum concipe porro
1342  Mente globum, vim qui referat, quaecumque sit, omnem,
1343  Atque extendatur, quantum haec extenditur ipsa.
1344  Parte globi plus dimidia dum lumen ab illa
1345  Dimotum est facie, neque vim sentire recentem
1346  Coeptat adhuc; pacto nequeat mutarier ullo,


1225. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ipsa
1366  Demum, et retrorsum subito conversa recedit,
1367  Majoremque capit redeundo mobilitatem,
1368  Donec ad extremas veniat discriminis oras,
1369  Acquiratque locis, quantum ante amiserat, îsdem:
1370  Ut grave corpus ubi in superas impellitur oras,
1371  Ejus mobilitas paulatim eliditur omnis
1372  A gravitate, retroque fugae convertitur ardor


1226. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

binis
1445  Aequali late distantibus intervallo
1446  A facie, tanquam limes quae corporis haeret,
1447  Nempe ab ea tantum hinc pariter distantibus, atque
1448  Illinc, a medio quantum globus ille tumescens
1449  Excurret puncto, quem lucis finximus ante
1450  Circum particulam fundi, et vestire nitentem.
1451  Nunc cum eadem post egressum par illa supersit


1227. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

eunti:
1608  Nam cur tum corpus non et restaret eidem,
1609  Restandoque citam tardaret, corpora multa
1610  Post trajecta ut non refringi posset ibidem
1611  Tantundem, primo quantum lux frangitur; esset
1612  Languida at innumeros post flexus, postque repulsus,
1613  Digressuque alios, post multa obstantia rerum?
1614  Hoc neque praeterea credendum est, esse tremorum,


1228. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1676  Rerum in natura quaerenda: haud omnia subdit
1677  Mens sibi, et extremis abstitit sobria causis,
1678  Arripit at, quae sunt propiores, et mage certae,
1679  Naturamque videt, quantum sinit ipsa videri.
1680  Sic et Apelleae, quas est mirata vetustas
1681  Ante omnes, aevum tulit id quascumque, tabellae,
1682  Extremus quamvis operi labor abforet, atque


1229. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est
1802  Illius, quo cultri acies distabit acuti.
1803  Ullane jam queat hac ratio manifestior esse,
1804  Diffractos radios qua noscas flectier istam
1805  In partem tantum, quantum illam, scilicet aequis
1806  Corporis imperiis adducier, atque repelli.
1807  Nunc geminas cultrorum acies adducere sensim
1808  Incipias ad se, radius dum transmeat illac.


1230. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


194  Contingat; demum extemplo, quae mixta, soluta
195  Si sint, fit validus subito fervorque calorque,
196  Flammaque cum tonitru, cum fulminibus projectis.
197  Sic etiam exhausto, quantum licet, omnibus auris
198  Fornice sub vitri si spiritus, ut modo dixi,
199  Nitri compositus supra fundatur odorum
200  Garyophylli oleum, subitâ omnia discutiuntur


1231. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

undique in omnem
491  At diffundet aquam sese summamque humilemque,
492  Sparsus et aequali per totam mole natabit.
493  Disjunguntur enim salis omnes mutua partes
494  Inter se, quantum fluidum sinit augmen aquarum,
495  Disque trahuntur, aqua hanc ut praedam partiat aeque.
496  Tum liquor educto incipiat fumare vapore;
497  Jam supera, ut velo quodam, crustave manente,


1232. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

decoxit, ab amplis
709  Transiit ad tenues rebus, nullasque, nec istic
710  Constitit; opposita verum ratione putandi,
711  Quos debet, nummi, non quos habet, a nihiloque
712  Quantum absit, quantoque alieno proin sit in aere.
713  Nititur adversas dum Nauta in fluminis undas
714  Ire decemque urgens stadia unâ corripit horâ;


1233. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

unum.
1027  Propterea visus rationes reddere privas
1028  Privarum rerum labor irritus esse; putatum
1029  Atque ideo est rerum cunctarum, non nisi pauca
1030  Vestigenda animo, quantum licet, et statuenda
1031  Principia, atque omnem naturam esse huc referendam.
1032  jam tria revera sunt primum arrepta elementa,
1033  Tres positae vires, fieri queis cuncta videbant,


1234. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

laxatis rarius ipsum,
1974  Et majus pariter fiet sine fine modoque.
1975  Hinc videas moles quantumvis corporis extet
1976  Dura, tamen nullum non cogi posse premique,
1977  Quantum opus est auctis nimirum viribus extra.
1978  Viribus at scimus restare prementibus undas,
1979  Contrahere in molem nec sese posse minorem;


1235. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

moventes
2020  Quolibet in puncto productos, sic erit ipso
2021  In puncto quidam servandi nisus adeptum,
2022  Qui sit cumque, statum, qui non mutabitur unquam,
2023  Ni quantum vires poscent extrinsecus ipsae;
2024  Nostra et iners sic materies existat, oportet.
2025  Utque duo exagitant cum sese puncta vicissim,
2026  Esse in utroque parem motum, oppositumque necesse


1236. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2109  Proinde videbuntur vinciri haud glutine duro:
2110  Ast hic cum sita sunt, contra compage tenentur
2111  Dura; atque excursus quia curvi tramitis ille
2112  Esse potest longus, quantum libet, haec quoque quantum
2113  Forte velis, crescet vis punctis dura tenaxque.
2114  Et quia multiplici via curva excurrere pacto
2115  Possit ab axe, et se varios deferre per arcus,


1237. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

videbuntur vinciri haud glutine duro:
2110  Ast hic cum sita sunt, contra compage tenentur
2111  Dura; atque excursus quia curvi tramitis ille
2112  Esse potest longus, quantum libet, haec quoque quantum
2113  Forte velis, crescet vis punctis dura tenaxque.
2114  Et quia multiplici via curva excurrere pacto
2115  Possit ab axe, et se varios deferre per arcus,


1238. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2129  Sic tibi congeries filorum pressa negabit
2130  Sese in se trahere, et spatium conducere in arctum;
2131  Restabunt distenta itidem, tantumque resistens
2132  Crescet vis, quantum distendens vis quoque crescet,
2133  Donec ad extremum veniatur, filaque demum
2134  Rumpantur, pereatque omnis vis ante resistens.
2135  Sic aqua


1239. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2206  Hinc utrumque simul, sed eodem in limite perstant,
2207  Nec spatia inter se mutabunt, sive recedent,
2208  Seu contra accedent puncti distantis ad oras,
2209  Quod tantum exagitat, quantum exagitatur ab illis,
2210  Verum motus erit duplo cunctantior illinc,
2211  Quandoquidem dupla est in punctis massa duobus.
2212  Nunc si pro puncto hoc uno, longeque remoto


1240. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2272  In spatiis; ultra quae res si abducere tentes,
2273  Nulla quidem reliqua est, ni mutua vis gravitatis.
2274  Ergo curva quibus spatiis via serpit, in îsdem
2275  Vires, quantum vis, minui vel crescere possunt,
2276  Vel mutare plagas; supera quae diximus ipsi
2277  Accidere in variis rerum fervoribus, atque
2278  Fermentis, motus et mixtorum, aestuque liquorum;


1241. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2370  Aut hinc aut illinc unis in finibus axis:
2371  Ejus erit tanto distantia major ab uno
2372  Punctorum, quam quae est ea limitis, altera quanto
2373  Est minor; idcirco quantum pelletur ab uno,
2374  Tantum alio rapietur, et huic parebit, et illi;
2375  Propterea immotum libramine perstat in aequo.
2376  Vertice sic etiam parvi perstabit in axis


1242. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2575  Quam si particulis diversis addita constent.
2576  Sic quae constituunt Terram, Veneremve, Jovemve
2577  Non adeo ductu vario trans aethera currunt
2578  Se collata inter, quantum collata Cometae
2579  Punctis si fuerint, aliisve vagantibus astris:
2580  Haud minus in summa tamen est diversa potestas
2581  Omnibus in punctis, neque sunt discrimina nusquam,


1243. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2595  Majoris longe Mundi, sic rursus et alter
2596  Particula alterius, nusquam ut sinire queamus.
2597  Sed nimium tenuis mens est, finitaque nostra,
2598  Ut tantum extendat se, quantum summa Potestas
2599  Cunctarum rerum, Naturaeque alma Creatrix;
2600  Ut videat, fecunda queat quodcumque referre
2601  Haec via curva, sinuque suo


1244. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

animi, et versantis in omina sese,
2677  Quam tum magna fuat, videatur, ut illa creatrix
2678  Tantarum rerum, quam pollens alma Potestas,
2679  Et quantum nostros conatus exsuperare,
2680  Quantum a notitiis, quantumque recedere nostris.
2681  Atque utinam haec animi finita arctataque nostri
2682  Vis magis atque magis distendi posset, et auctu


1245. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tum magna fuat, videatur, ut illa creatrix
2678  Tantarum rerum, quam pollens alma Potestas,
2679  Et quantum nostros conatus exsuperare,
2680  Quantum a notitiis, quantumque recedere nostris.
2681  Atque utinam haec animi finita arctataque nostri
2682  Vis magis atque magis distendi posset, et auctu
2683  Pro rebus circum positis excrescere


1246. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

sua sponte impeditas, fabularum accessione non impeditiores etiam atque obscuriores futuras? Tum B. At ego, inquit, obscuris etiam rebus magnam inde lucem adfuturam mihi persuadeo. Quippe illa ipsa alienae formae similitudo quantum valet ad hominum ingenia excitanda! Proinde isthaec fabularum latebris includendae veritatis solertia mihi videri solet praeferre quandam illius, quae in Virgilii Bucolicis est, puellae speciem fugere ac latere velle se idcirco


1247. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Sed pugnare tecum nolo, liberalius etiam agam, et concedam illo fidium involucro fuisse revera omnem gravitatis doctrinam, ac duplicatas reciprocas, ut vocant, illas etiam rationes, si ita placet, inclusas. Verum ad illud, de quo agimus, quantum id referet? Neque enim disputamus de illo fabularum genere, quae, quasi mysteria quaedam ad doctrinas ab oculis hominum amovendas erant institutae, neque inficiamur istiusmodi fabulis difficile etiam disciplinas implicari quoquo


1248. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

hac etiam ex parte, inquit, quanta Didascalicorum virtutibus fiet accessio! Res enim ex philosophiae ac doctrinarum fontibus haustae sane et numerorum copiam et uberiores sonos per se ipsae parient. Sententiarum vero illa vis quantum elegantia dicendi, et carminis concentu augebitur! Sed haec ipsa etiam suavitatis novitas, atque insolentia quantam pulchritudinem, quantam jucunditatem rebus adjiciet! Inusitata haec doctrinis inducta species cum inde accidet,


1249. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ipse civitatis, deinde finitimarum, demum omnium gentium propinquitate devinctus, humani nihil a se alienum putat; regionum etiam remotissimarum res, moresque inquirit, casibus fortunisque movetur, tantum denique caritate ac benevolentia, quantum cognitione progreditur. Verum si idem rerum cognoscendarum limites non terrae finibus terminaverit, sed eo usque intelligendo perrexerit, quoad animo et cogitatione potest pertingere; si non solum fluxa haec et brevia, sed immensa


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].


More search results (batches of 100)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.