Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: quantum Your search found 1545 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 417-499:417. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] De fornicatione uitanda c. 11 De triplici elemosinarum genere c. 12 Quibus danda est elemosina c. 13 Quantum pauperi sit largiendum c. 14 Pro quibus facienda est elemosina c. 15 De elemosinę utilitate c. 16 De
418. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] prędicator ab adulatione procul sit et prędicandi tempora obseruet c. 14 De prędicantium meritis c. 15 De prędicantium beatitudine c. 16 Quantum prodest habere prędicatorem c. 17 Quantum nocet prędicatorem non habere c. 18 De corporis manuum-que labore c. 19 De ocio
419. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] De prędicantium meritis c. 15 De prędicantium beatitudine c. 16 Quantum prodest habere prędicatorem c. 17 Quantum nocet prędicatorem non habere c. 18 De corporis manuum-que labore c. 19 De ocio inutili et infructuoso c. 20 De humilitatis uirtute c. 21
420. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] patientia persecutionis c. 14 De patientia ingratitudinis, percussionis et bonorum ablationis c. 15 De patientia morbi et aduersitatum c. 16 Quantum prosint res aduersę c. 17 De patientia Iob | et quare bonis accidant mala c. 18 De patientia martyrii c. 19 De exhortationibus ad patientiam
421. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] quippe ociosi sunt,
qui
422. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] hoc est, omnibus in Christum credentibus, tam gentilibus quam Iudeis | ueteribus noua copulans Christus lapis angularis, illa implens et ista incohans . Veruntamen quantum intersit inter Ecclesiam et synagogam, ipsa nominum interpretatio declarat. Synagoga Gręce, Latine congregatio dicitur. ecclesia autem conuocatio interpretatur. hęc propria naturę rationalis, illa etiam ad pecudes pertinet. Itaque Ecclesię
423. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
aduersitatum flumina obruere.
immobilis inuicta-que perstabit,
donec ad culmen usque perducatur summę perpetuę-que integritatis.
Frustra autem Christum in cordis nostri monumento condimus,
si constantię lapidem ad ostium monumenti non admouemus,
ut eo aditum inimicis Christi, quantum in nobis est, prohibeamus.
Qui sunt isti inimici procul longe-que
abigendi |
nisi uitia ipsa, quę salutaribus uitę monitis reluctantur atque
obsistunt |
et quicquid probe laudabiliter-que ędificatum fuerit,
quoque magna pars tollitur,
dum illa quę male concupiscuntur,
nostris aspectibus procul submota latent.
cum multo magis uisa moueant animum quam cogitata.
et quod rarius cernitur,
facilius obliteretur.
Quantum pręterea uiro religioni dedito conferat ipsa solitudo,
ex Euangelio discitur.
in monte Samarię,
optimates,
capita populorum,
ingredientes pompatice domum Israhel!
Quicquid de pastoribus dicitur,
et de presbyteris dictum intelligas.
Cui enim sacramenta uitę quis ministrat,
eius et pastor esse debet,
quantum officio suo conuenit,
monendo,
corripiendo |
et quicquid commodis eius cui pręficitur,
saluti-que opportunum putabit, exequendo.
Episcopi tamen proprium est et peculiare |
publicos edere ad populum sermones,
uitia reprehendere,
ad capessendas exhortari uirtutes,
Ita diuina uerba si legantur,
etiam non intellecta | uim habent ad animę sanitatem conferendam.
Te nunc appello qui diu multum-que in gentilium libris uersatus es,
dum te comptus delectat sermo |
et musici poetarum cantus deliniunt,
quantum inde tibi emolumenti contraxeris parumper cogita.
et cum nihil ista tibi ad salutem profuisse cognoueris,
ad Iesum tandem quęso conuersus dic cum Petro:
Pręceptor per totam noctem laborantes nihil cepimus;
in uerbo autem tuo
et operari incipies |
ac secundum legis euangelicę pręcepta reliquum uitę cursum dirigere
studebis.
Alioquin neque legere neque audire proderit,
si ab iis quę pręcipiuntur, morum conditio discors erit.
Et si nosse desyderas quantum ignauus auditor et impiger inter se
differant,
audi in Euangelio Dominum dicentem:
pręcipitium,
et laborem tam modici temporis defugiunt,
per quem aditus ad supernam beatitudinem uerissime comparatur sine
fine fruendam.
De pravis cogitationibus cavendis.
Caput XXVIII
Quantum autem ad bene beate-que uiuendum conferre solet diuinarum
rerum contemplatio,
tantum ad male agendum alliciunt cogitationes prauę.
Quę cum etiam inuitis nobis et nolentibus frequenter obrepant,
quanto uiolentiores putas fore,
et noli amplius peccare!
Pręterea si forte odio habes fratrem tuum,
si rapuisti,
si percussisti,
si occidisti,
confitere crimen,
dic te dignum supplicio,
sed tamen ut misereatur tui Dominus instanter postula.
paradisum |
angelorum-que fit socius, qui fuerat latronum.
Ceterum si etiam omnium maximum scelus commisisti,
hoc est, si Christo renunciasti |
et uel Iudaica uel Machumetana uel aliqua alia impietate subuersus es,
cogita quo excideris,
quantum mali perpetraueris,
et ad mentem sanam rediens
amaris fidei fletibus, Petri exemplo, laua perfidię sordes,
et mereberis rursum fieri membrum Ecclesię,
a cuius corpore auulsus fueras |
et iam cum mortuis computatus.
Hęc tecum meditare,
hęc mente reuolue.
Nunquam
Hac profecto de causa a suis etiam discipulis quandoque se submouit.
ut cum diceret:
strepitu uacuus,
(si fieri potest) eligatur offerendę Deo precationi,
ut purior syncerior-que offeratur.
Deinde cum cogitaueris quam potens,
quam immensus sit,
quem allocuturus es,
quam e diuerso tu uilis atque abiectus,
humiliter quantum potes accede |
suspirans,
ingemiscens,
lachrymas etiam si potes fundens.
illum-que imitare publicanum,
qui stans a longe uultu in terra deiecto pectus percutiebat suum.
Peccatorum quippe conscius non est ausus propius accedere,
non oculos in cęlum subleuare,
et ut a se
ibi recordatus fueris, quia frater tuus habet aliquid aduersum te,
relinque ibi munus tuum
et uade prius reconciliari fratri tuo,
et tunc ueniens offeres munus tuum.
Quamobrem, nisi remiseris omnem offensam,
nisi reconciliatus fueris,
nisi eum etiam, qui aduersum te indignatur, quantum potes, placaueris,
curam non solum tuę,
sed etiam alienę salutis gerens,
non poteris munus orationis offerre Deo.
Non enim exaudiet te,
nisi charitatem, quam omnibus debes, uiderit in te.
Illius quoque reproba
effigies
incedentium,
deinde plena fide Christum suscipiens
iterum-que ab illo contactus clare uidere coepit omnia.
Ita nunquam perfecte illuminari poterit,
cuius non erit ex omni parte poenitentia perfecta.
de qua perfectione inferius,
quantum Dominus nostras quoque tenebras illustrare dignabitur,
dicemus.
Interim reliqua poenitentię bona cursim prosequamur!
Post mentis illuminationem poenitentia animi robur uires-que
suppeditat |
ad insultus demonum
seges |
et fiant nouissima tua prioribus peiora.
Quanto ergo satius,
ut in tempore resipiscas |
et cum diu dormieris,
iam tandem expergiscaris |
atque a uitiis quę sequeris auersus |
incipias iter ingredi uirtutis.
Quod si parumper perpendere uolueris,
quantum lucri facturus es,
si te corrigas,
quantum boni consecuturus,
multo certe alacrius festinantius-que reditum expedies ad probitatem |
quam ad nequitiam discessum hactenus expedisti.
An tu ignoras iumenta onere grauata segnius a
Quanto ergo satius,
ut in tempore resipiscas |
et cum diu dormieris,
iam tandem expergiscaris |
atque a uitiis quę sequeris auersus |
incipias iter ingredi uirtutis.
Quod si parumper perpendere uolueris,
quantum lucri facturus es,
si te corrigas,
quantum boni consecuturus,
multo certe alacrius festinantius-que reditum expedies ad probitatem |
quam ad nequitiam discessum hactenus expedisti.
An tu ignoras iumenta onere grauata segnius a stabulis abire solere,
celerius uero ad
Talis cum accesseris mundaberis,
continentior constantior-que efficiere |
denique tutemet longe alium quam qui fueras esse senties.
At uero si etiam rite pręparatus communicare nolueris,
(uide quantum tibi incommodi inde oritur)
uitam in te non habebis.
In morte ergo eris.
Quidni? Si uetus quoque Lex id testetur dicens:
propheta cum etiam ipse per dies quadraginta nihil gustasset,
ad montem Dei peruenisse dicitur.
Eundem postea dierum numerum Saluator noster suo consecrauit ieiunio.
quod nos obseruare quidem Ecclesię edicto iubemur,
quantum fragilitas nostra patitur,
semel in die comedendo ,
pręter illos dies,
qui Dominicę resurrectionis memoria festi feriati-que habentur.
Ieiunii autem tempore abstinemus carnibus atque lacticinis,
quod in his
Ne quem ergo ad Dei seruitia iterum retardet inopię metus,
his Domini uerbis confirmatus in illo spem collocet.
non tamen ocio et ignauię sese dedat:
laborantes ille adiuuat,
non desides neque somniculosos.
et quoties hominis industria quantum necessitati satis est nequit
parare,
ipse suppeditat.
Agar cum filio per desertum errans cum uehementer sitiret,
angeli indicio puteum comperit |
et inde hausta aqua se et puerum a pernicie seruauit.
Sanson nazareus, cum et ipse siti enectus clamasset ad Dominum,
qui etiam languentes aquam frigidam,
sicut de fonte hausta erat,
bibebant |
ac tam procul a uino quam ab urbibus aberant.
nunc tanto magis Deo fruuntur,
quanto continentius uixerunt.
Rursum pensitare proderit,
quantum deliquerant illi |
qualiter-que a Deo mulctati sint,
qui ob gulę incontinentiam in Moysen murmurauerunt.
Profecti ab Aegypto ibant cum illo per solitudinem |
et cum esurirent,
manna de cęlo pluente aliti sunt,
et cum sitirent,
Profecto non hominum sed pecudum uita est |
habere incerta comedendi tempora |
passim-que pasci,
quasi qui nunquam satientur |
et edaciores idolo Bel bibaciores-que existant;
si tamen idolum illud tantum in die consumpserit,
quantum mentiti sunt eius sacerdotes,
hoc est,
similę artabas duodecim, oues quadraginta, uini amphoras sex.
Sed tamen potatus huius atque abliguritionis intemperantia
tolerabilior foret,
si rerum solummodo iacturam inferret,
et non etiam corporis atque
in Deum credit |
et in Deo sperat |
et Deum diligit,
hic quotidie agere studet,
quicquid ei gratum acceptum-que fore confidit.
Assiduus est in oratione,
semper patiens in aduersis,
in omnibus Dei mandatis perpetuo se exercens.
Quantum autem in offerendis precibus perseuerare prodest,
testis est Chananea mulier,
quę repulsa non recessit,
despecta sustinuit |
et dum suppliciter orando perseuerat,
facta est uoti sui compos,
dicente Domino:
Fiat tibi sicut uis!
Testis est Barthimeus cęcus,
cuius
et Maria matre Iesu et fratribus eius.
Denique, testis est ipse Saluator noster et Dominus,
qui ut precibus instare suo nos doceret exemplo,
et pernoctasse in oratione dicitur |
et factus in agonia prolixius orasse.
Quantum pręterea erumnas labores-que et cuncta seculi huius incommoda
ęquo animo semper tolerare iuuat,
ipsi idem Christi discipuli nobis documento sunt,
quibus ipse dixit:
Vos estis qui permansistis mecum in tentationibus meis |
et ego dispono uobis,
sicut disposuit mihi Pater meus
nobis concessam
pertinent,
ut cum ita quemadmodum pręceptum est uixerimus,
illo ubi perfecta sunt omnia conscendamus.
Optimum itaque iudicemus |
non plus sapere quam oportet sapere,
sed sapere ad sobrietatem,
hoc est quantum humanę naturę permittitur,
tantum et indagare discendo |
et conari operando.
Atque hoc erit |
seipsum nosse:
nihil supra uires tentare |
neque quod capere non possumus,
frustra sequi uelle,
sed suis
Inter doctum autem et indoctum multa distantia existat necesse est,
quanta utique inter scire et nescire.
Quorum alterum Salomon luci,
alterum tenebris comparat dicens:
insequentis uirtutis laude compensat.
Sapientem semper beatum esse philosophi contendunt,
eo quod sola uirtute contentus sit,
uirtutem autem sibi ipsam sufficere.
Patet quia nihil extra uirtutem,
in quo beatitudo esse potuisset nouerant.
Ignorabant igitur bonum illud quantum aut quale esset,
quod debetur uirtuti |
quod-que nostri sapientes uitę innocenter laudabiliter-que actę
meritis confidunt se consecuturos |
et tunc demum beatos fore,
cum illud adepti fuerint.
sed quamdiu in expectatione eius sunt,
nondum esse beatos constat,
quanuis ob
Sed cum nulla doctrinarum istarum qui hominis finis sit recte uere-que
iudicare uideatur,
nemini discendas dicerem nisi aliqua in parte diuinę quoque sapientię
scientiam adiuuarent.
Operęprecium erit igitur de his tantum capere quantum fideli
institutioni conuenire constabit,
cętera ne noceant respuere.
aut enim superflua sunt |
aut fini nostro aduersantia.
quod autem superfluum est contemni debet,
quod aduersarium repelli.
uires,
et desinet esse molestus.
Semper autem obstandum est principiis.
Inueterata enim difficilius corriguntur,
nouella euelluntur facilius |
euulsa-que arescunt.
Pręterea et locum illum et hominem quantum potes declina,
in quo uel delinquendi periculum |
uel exercendę uirtutis impedimentum times.
ab iniustis ludibrio habitus,
tam impie dilaceratus uindictam non appetiit,
sed dimitti eis postulauit,
cur tu peccator inimicis tuis irasceris?
et ad ulciscendam iniuriam exardescis,
cui nulla iniuste queat irrogari,
cum quotidie Domino tuo pecces?
nec tantum offensę passus es,
quantum delicta tua atque peccata merebantur.
Quoties ergo mali aliquid patimur,
protinus ad conscientiam scelerum nostrorum recurramus.
et cum non immerito id nobis accidere cognouerimus,
patienter toleremus |
et Domini nostri exemplo pro inimicis etiam nostris oremus,
pro malo
sunt prędicare.
simplices uero simplicibus uitę pręceptis instruere.
Ac ne forte precii alicuius gratia id agas,
sed affectu salutis eorum quos doces:
Gratis accepistis inquit,
gratis date.
Accipere tamen ab offerentibus quantum uictui necessario satis sit,
si indigueris,
ne nefas putares ait:
Dignus est operarius mercede sua.
Mercede uidelicet quę inopię succurrat,
non quę luxuriam paret.
Porro sicut ipse docuerat,
ita discipulis suis prędicationis officium imposuit dicens:
egit,
quicquid dixit,
ad omnium spectat salutem.
Seruiamus igitur illi in sanctitate et iustitia omnibus diebus
nostris,
memores beneficiorum suorum,
atque assidue nobiscum recolentes ea quę non solum uerbis docuit,
sed etiam re atque opere probauit.
ut his instructi eidem,
quantum fieri potest,
similes effici curemus,
et cuius uirtutes imitati fuerimus,
eius beatitatis atque glorię participes esse mereamur.
De consortio fvgiendo.
Caput XXV
homines Dei sunt,
sed Mammonę serui.
Homo Dei est qui cum Christo pauper est,
ut in Christo diues sit.
De diuitiarum malo et paupertatis bono.
Caput XXIX
Vidit et Salomon quantum periculi in diuitiis esset,
et precatus est Deum dicens:
Ex tota uero mente Deum diligimus,
quando fide certissima,
quicquid de Deo sancta sentit Ecclesia complectimur |
et cuncta quę uel animo uoluimus |
uel opere implemus,
ad ipsius cultum atque honorem dirigimus.
nec quicquam omittimus,
quantum in nobis est,
quod ad eius dilectionem referri possit.
Diligamus ergo Dominum Deum nostrum toto corde
,
nequid illo charius habeamus;
tota anima ne pro illius nomine corporis
tormenta mortem-que ipsam,
uerum etiam audaces amor fecerat.
tibi ratio suggerit,
non quę uoluptas blanditur.
hoc est,
cum uiam illam arctam quę ducit ad salutem ingredieris,
non illam latam,
quę ad pręcipitium tendit perditionis.
Quod si sic aliis quoque agere |
sic-que incedere optas |
et quantum in te est compellis,
uerę dilectionis pręceptum obseruasti,
ęque ac teipsum proximos tuos amando.
Qui uero luxurię deditus perniciosas mortiferas-que
sequitur uoluptates |
atque ad eas usurpandas cęteros hortatur,
certum est ab illo neque se quidem ipsum diligi |
neque
nequid causeris,
non iuberis in homine amare odii crimen,
sed Dei opus, hominem ipsum.
Quomodo autem Deum diligis,
si opus eius perire concupiscis?
quam ergo graue peccatum sit hominem odisse |
hinc iam speculari incipiamus,
ut cum cognouerimus,
quantum hoc cauendum sit,
magis ad quenque amandum animo alliciamur.
De malo odii.
Caput IIII
Opus Dei odit,
qui hominem odit.
quomodo
etiam puniendo diligere debet,
quomodo tibi fas erit |
in conseruum tuum debacchari uel sęuire uelle?
Quem certe nisi corde odisse desinis,
quanuis re atque opere non offenderis,
tanti criminis reus comprobaberis,
quantum mali ei optabis.
Cuicunque enim ex odio perniciem concupieris,
eius interemptor es |
dicente Ioanne apostolo |
Cum ergo et prędiorum tuorum prouentus nullo diripiente integer
intactus-que seruabitur |
et ex commercio liberę negociationis plurimum lucri accedet,
Deo gratias age |
et ea quę benigne suppeditantur,
non ad luxum tibi dari existima,
sed ad exercendę uirtutis occasionem.
Quantum personę ac dignitati conuenit rebus tuis utere.
quicquid autem supereffluere uideris,
totum ad munificentiam liberalitatem-que conuerte |
et hoc quod luxuria exigit,
quod ambitio exposcit,
quod turpis consumere appetit uoluptas,
incipe pauperibus dilargiri.
peregrinos hospitio
dicitur,
quę singulis iungit singulos |
reddit-que concordes,
ueluti fuit Dauid et Ionathas,
Elias et Eliseus,
Paulus et Barnabas.
Hac tu iocunde frui poteris,
si omnibus facilem mitem-que se pręstabis,
si neminem lędes |
et omnibus quantum in te est,
prodesse studebis.
si iniuriam magis pati quam inferre disces,
ut dicere possis:
Cum his qui oderunt pacem, eram pacificus.
si denique tecum ipsemet pacem habebis,
etiam cum aliis habere poteris.
(!)
Qui enim
in pręsenti potest esse perfectus,
nisi pro conditione fragilitatis humanę,
secundum quam dictum est:
|
et iam neque culpę neque tentationi obnoxios.
quibus miseriis interim carere non possumus.
Danda tamen est opera,
immo omni labore conandum,
nequando in illa peccata quę ad mortem ducunt incidamus.
quod si etiam minima quęque (quantum in nobis est) uitare studuerimus,
uel nullus uel rarus admodum ad grauia et quę ad mortem afferant lapsus nobis eueniet.
De moderatione uirtutum.
Caput XI
Apostoli tui, Domine, desperatas hominum ęgritudines curauerunt,
mortuis uitam reddiderunt,
demonia de obsessis corporibus eiecerunt.
Ac ne solis illis hoc datum crederemus,
eadem post illos miracula per sanctos tuos factitata uere fideliter-que referuntur.
Ex quo satis patet,
quantum diligentes te diligas,
cum per eos tuam potentiam tuam-que bonitatem mundo manifestes.
Petrus. Ioannes. Mattheus. Paulus
Petrus Dorcam,
Ioannes Drusianam,
Mattheus Aegippi regis filium,
Paulus
est quę sunt mundi,
quomodo placeat uxori,
et diuisus est.
Et mulier innupta inquit ac uirgo cogitat quę Domini sunt,
ut sit sancta corpore et spiritu.
quę autem nupta est,
cogitat quę sunt mundi,
quomodo placeat uiro.
Quantum igitur pręferenda sit uiduitas matrimonio,
continentia nuptiis |
ipsa studiorum atque operum diuersitas indicio est.
Quis enim fidelium negare audet |
longe melius esse |
illa quę Dei sunt cogitare |
quam illa quę mundi?
et
Continentium secundum esse censeo,
qui carnem suam terunt mola ieiunii,
uigiliarum,
precum honesti-que laboris,
subdentes eam spiritui,
ut panes mundi efficiantur Deo offerendi.
Sed ut noscamus quantum hi a uirginitatis gradu distent,
sub sexu minus nobili proferuntur,
dum dicitur: duę molentes |
nec tamen ideo coniugatis inferiores,
quanuis non duo sed duę de illis dictum sit.
Quia uirginum quidem et continentium inter se habilis congrua-que
exercuit,
uerbis consolando,
rebus iuuando |
et eos qui diem suum obiissent,
mandando sepulturę.
Dum-que aliorum angustias miseratur,
suas non sentiebat.
Hęc de illis quibus adesse debemus opera atque pecunia |
nunc quantum erit largiendum inopi |
et pro quibus elemosinę faciendę breuiter expediemus.
Qvantvm pavperi sit largiendvm.
Caput XIV
Tantum tribuendum quantum
|
nunc quantum erit largiendum inopi |
et pro quibus elemosinę faciendę breuiter expediemus.
Qvantvm pavperi sit largiendvm.
Caput XIV
Tantum tribuendum quantum pauperis indigentia postulat.
Tantum uestium da ne algeat,
ne nudus incedat.
Tantum cibi ac potus imparti ne fame siti-que laboret.
Non beneficium est plura donare,
sed nequitię irritamentum.
Vestis delicatior excitat arrogantiam.
Victus abundantior nutrit
Prospiciendum erit igitur ne copiosius tribuas |
quam ad parsimoniam accipientis credideris esse satis.
ne forte dum iuuare cupis noceas.
Medicorum industriam imitare:
non porrigunt ęgroto quantum ipse expetit,
sed quantum saluti eius recuperandę confert |
quod-que profuturum censent impendunt,
non quod noxium ęger poposcerit.
Ita et tu quantum hominis egestas requirit |
et quod honestę sustentationi sufficit uel non petenti prębe.
Prospiciendum erit igitur ne copiosius tribuas |
quam ad parsimoniam accipientis credideris esse satis.
ne forte dum iuuare cupis noceas.
Medicorum industriam imitare:
non porrigunt ęgroto quantum ipse expetit,
sed quantum saluti eius recuperandę confert |
quod-que profuturum censent impendunt,
non quod noxium ęger poposcerit.
Ita et tu quantum hominis egestas requirit |
et quod honestę sustentationi sufficit uel non petenti prębe.
Quicquid ultra
ne forte dum iuuare cupis noceas.
Medicorum industriam imitare:
non porrigunt ęgroto quantum ipse expetit,
sed quantum saluti eius recuperandę confert |
quod-que profuturum censent impendunt,
non quod noxium ęger poposcerit.
Ita et tu quantum hominis egestas requirit |
et quod honestę sustentationi sufficit uel non petenti prębe.
Quicquid ultra necessitatem est,
quicquid obesse poterit,
ne prębeas etiam si flagitarit.
Quod
gestit,
cum omnes ęque diligat.
Quanquam illos magis respicit,
quos magis miserabiles inopiosos-que uidet.
Veruntamen si tibi quoque non ita ampla est res familiaris,
tantum indigentibus eroga quantum uictui tuo superesse poterit,
ne et ipse egere incipias.
Ita enim Apostolus Corinthiis consulens ait:
quam putas.
Quod si perituris conferre semper duratura soleres,
melius tecum actum duceres carere opibus |
et esuriendo panem ostiatim quęrere |
quam illis affluere in immensum,
illis tota ętate iocunde perfrui |
et in pauperum usus quantum debes non contulisse.
Iudicium enim illi sine misericordia fiet,
qui non fecerit misericordiam.
Superest ut uideamus,
pro quibus facienda erit elemosina,
ut postea paulo
porrigas stipem |
da si habes aquę frigidę poculum,
et non perdes mercedem tuam.
Duo minuta ęra inopis uiduę in gazophylacio
oblata diuitum pręferuntur donariis.
Non pensat Dominus quantum das,
sed de quanto et quam libenter.
Ille plus offert,
cui minus quod offerat restat.
Illius magis accepta sunt dona,
a quo magis prompto exhibentur animo.
Hinc est pręceptum illud Salomonis:
|
et eidem legata interuerterint.
perinde ac si non sit aliud peccati genus quod perdat homines,
quam istud in quo opulentia tua patitur detrimentum.
Cum tamen iis qui egestate premuntur,
non solum quod debent,
remitti debeat,
sed etiam de rebus quas affatim collegisti,
quantum opus est impendi.
Hypocritę
Detestabilis et illorum cupiditas,
qui simulata sanctitate decipiunt |
et uel pro ędificando sacello |
uel pro peregrinationis uoto
3
Dicis diues sum et locupletatus,
et nullius egeo;
et nescis,
quia tu es miser et miserabilis,
et pauper et cęcus et nudus.
Quis enim finis luxurię diuitum nisi quem eodem libro legimus:
Cęlati argenti,
sunt auri pondera facti
Infecti-que mihi.
Ezechias
Qua iactantię uanitate cum Ezechias quoque,
qui iustus erat,
peccauerit,
quomodo poterunt iniqui ea carere,
qui certe magis opibus quam uirtute esse clari cupiunt?
Sed quantum uolunt glorientur,
cum interierint,
non sument omnia |
neque descendet cum eis gloria eorum |
nudos et fortunę et animi bonis gehenna excipiet,
tanto miseriores futuros,
quanto sibi uidentur feliciores.
Recte itaque admonentur a
qui gloriatur,
scire et nosse me,
quia ego sum Dominus,
qui facio misericordiam et iudicium et iustitiam in terra.
Ingrati
Ingratos etiam facit habendi auiditas:
non attendunt quantum acceperint,
sed quantum ipsi appetierint.
et quoniam nullum beneficium ęquare potest auari hominis cupiditatem,
immemores beneficiorum fiunt.
Nabal
gloriatur,
scire et nosse me,
quia ego sum Dominus,
qui facio misericordiam et iudicium et iustitiam in terra.
Ingrati
Ingratos etiam facit habendi auiditas:
non attendunt quantum acceperint,
sed quantum ipsi appetierint.
et quoniam nullum beneficium ęquare potest auari hominis cupiditatem,
immemores beneficiorum fiunt.
Nabal
Non uidetur mereri gratię relationem qui beneficium suum
consequenti corrupit offensa.
Itaque non eris ingratus,
si ei beneficium non reddideris,
qui quantum intulerat boni,
tantum postea mali irrogauit.
Intuendum igitur minor-ne an maior sit iniuria quam beneficium.
Minoris enim iniurię obliuisci debes |
et memor esse beneficii.
Cum uero
Ad hanc transeunti Iordanis refrenato aquarum cursu in sicco alueo uiam
cessit.
Hiericuntem obsidente muri corruerunt.
Inimicos persequente sol et luna steterunt,
ne noctis interuentu qui fugiebant elaberentur.
Tot igitur miraculis testatum est,
quantum ei Dominus faueret.
quia erga se in omnibus gratum fidum-que sciebat.
Patriarchę
Sed ne cathalogum sacrorum texere uidear,
grati erga Deum fuere omnes illi patriarchę,
nunc autem ad reliquas charitatis partes descendere statuens,
arbitror non minimam,
sed pręcipuam potius esse:
cum bene uiuendi pręcepta didiceris,
operam dare ut alios doceas.
Igitur de illius qui docere uult officio disseremus.
deinde uidebimus ,
quantum iuuat,
si adsit qui doceat,
et quantum nocet,
si absit.
De officio catholici praedicatoris.
Caput XI
Docere in ecclesia episcopi officium est |
statuens,
arbitror non minimam,
sed pręcipuam potius esse:
cum bene uiuendi pręcepta didiceris,
operam dare ut alios doceas.
Igitur de illius qui docere uult officio disseremus.
deinde uidebimus ,
quantum iuuat,
si adsit qui doceat,
et quantum nocet,
si absit.
De officio catholici praedicatoris.
Caput XI
Docere in ecclesia episcopi officium est |
et illorum sacerdotum,
qui pręsidis
eiicit flagello |
ut fidelium consortio indignos.
et,
qui laborant in uerbo et doctrina.
Qvantvm prodest habere predicatorem.
Caput XVII
Satis multa de officio apostolici prędicatoris hactenus dicta sunt.
restat nunc uidendum,
quantum populo prosit habere sanctum atque eruditum pie iuste-que uiuendi pręceptorem,
et e contrario quantum noceat si defuerit.
Pręsente illo errigimur,
stamus,
proficimus.
absente illo labi atque cadere solemus.
predicatorem.
Caput XVII
Satis multa de officio apostolici prędicatoris hactenus dicta sunt.
restat nunc uidendum,
quantum populo prosit habere sanctum atque eruditum pie iuste-que uiuendi pręceptorem,
et e contrario quantum noceat si defuerit.
Pręsente illo errigimur,
stamus,
proficimus.
absente illo labi atque cadere solemus.
tale bonum per sanctorum doctrinam peruenitur,
nulli dubium est ,
quin super omnia conducibile sit |
sanctas in ecclesia auscultare prędicationes |
et earum institutionibus in uiam dirigi uirtutum.
Audisti quantum expedit habere uitę institutorem |
audi e diuerso, quanti detrimenti sit eo carere.
Qvantvm nocet predicatorem non habere.
Caput XVIII
Malarum uoluptatum illecebris
humilitatis uirtutem non amisit.
Folium se quod uento rapitur et stipulam siccam uocat,
dum Dominum alloquitur,
et tot tantis-que calamitatibus affectus nihil stultum locutus est.
Post hęc sibi restituta duplicia recepisse dicitur,
ut quantum se humiliauerat,
tantum exaltatum,
uel duplo magis intelligas.
quinquagenarii
et autor quę subsistunt.
Quid ergo uel magnificentia eius maius |
uel humilitate abiectius?
Nemo ęquare potest eius humilitatem,
quia nemo habet tantam de qua descendat sublimitatem.
Satis est si uestigia eius obseruantes,
quantum possumus nos humiliter submisse-que geramus. ipso admonente ac dicente:
deiectus est,
ut ab hominum quoque coetu pulsus cum bestiis in solitudine uitam ageret.
Postea uero humiliatus Deo miserante regnum recepit |
pristinę-que fortunę restitui meruit.
Quamobrem in hoc uno quidem perspicue discimus,
tum quantum displiceat Domino nostra arrogantia,
tum rursum quantum placeat humilitas.
de quibus in Euangelio dicitur:
in solitudine uitam ageret.
Postea uero humiliatus Deo miserante regnum recepit |
pristinę-que fortunę restitui meruit.
Quamobrem in hoc uno quidem perspicue discimus,
tum quantum displiceat Domino nostra arrogantia,
tum rursum quantum placeat humilitas.
de quibus in Euangelio dicitur:
descendes;
ut uidelicet poena delicto respondeat |
et,
quanto quis altius errigitur,
tanto inferius labatur et corruat.
Hinc est ille angeli in Apocalypsi clamor:
Quoniam probasti nos, Deus |
igne nos examinasti,
sicut examinatur argentum.
Et quoniam aduersitatum patientiam sequitur consolatio:
Transiuimus inquiunt per ignem et aquam,
et eduxisti nos in refrigerium.
Quantum prosint res adversę.
Caput XVII
Prosunt igitur non obsunt aduersa,
si ęquo animo perferantur.
Si enim assuesces ferre difficilia,
quę facilia sunt feres leuius.
fidem,
et errantibus ueritatem,
pereuntibus salutem |
et pro Christo patientibus gloriam.
Cui unquam regum principum-que terrę tantum boni attulere opes,
delicię,
amicicię,
uictorię,
regna,
imperia,
quantum uni fideli martyri sua tormenta?
Petrus. Paulus. Stephanus
Petrus per crucem,
Paulus per gladium,
per ictus lapidum Stephanus |
atque alii per alias corporis afflictiones ascensum sibi ad cęlum parauerunt |
et nunc omnes bonis perfruuntur
non habemus. Illa ira duntaxat nobis concessa
est, qua uel subditos corripimus ne delinquant, uel nosmetipsos
affligimus, ne malarum cupidinum blandimentis uincamur.
Porro ira hęc tantum ab ea quę prohibetur differt,
quantum ratio ab insania,
quantum uerum ab errore,
quantum denique iuuandi appetitio a cupiditate nocendi.
Hanc sequamur,
si nobis,
si aliis quibus pręsidemus consultum uolumus.
Illam uero brutam et irrationalem
nobis concessa
est, qua uel subditos corripimus ne delinquant, uel nosmetipsos
affligimus, ne malarum cupidinum blandimentis uincamur.
Porro ira hęc tantum ab ea quę prohibetur differt,
quantum ratio ab insania,
quantum uerum ab errore,
quantum denique iuuandi appetitio a cupiditate nocendi.
Hanc sequamur,
si nobis,
si aliis quibus pręsidemus consultum uolumus.
Illam uero brutam et irrationalem declinemus |
tanquam et nobis
ne delinquant, uel nosmetipsos
affligimus, ne malarum cupidinum blandimentis uincamur.
Porro ira hęc tantum ab ea quę prohibetur differt,
quantum ratio ab insania,
quantum uerum ab errore,
quantum denique iuuandi appetitio a cupiditate nocendi.
Hanc sequamur,
si nobis,
si aliis quibus pręsidemus consultum uolumus.
Illam uero brutam et irrationalem declinemus |
tanquam et nobis et omnibus qui ea utuntur,
noxiam atque
qui aderant |
ut ait scriptura .
Vt ergo benedicentium merita testaretur,
miram manifestam-que sui splendoris uisionem oculis humanis obiecit Dominus |
et quantum sibi benedicta seruorum suorum placeant aperte significauit.
Atque ut benedicendi magis studiosos redderet,
ipse quomodo benedicant docere uoluit.
consortio,
quorum morem in terra fuerit emulatus.
De maledicendi neqvitia
caput XXIX
Vt autem benedicendi studio diligentius incumbamus,
opportunum uidetur nunc scrutari,
quantum mali maledicis et impurę linguę hominibus propositum sit.
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.