Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: e Your search found 5227 occurrences
First 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 2698-2715:2698. Šilobod Bolšić,... . Fundamentum cantus Gregoriani,... [page 42 | Paragraph | SubSect | Section] sive chori nostri cathedralis
ecclesiae Zagrabiensis antiquissimam canendi consuetudinem
spectes, ita haec attemperata prae se fert, ut nulli in aliquo deesse
videatur. Dignum itaque iudico, ut in publicam prodeat lucem ac
tyronibus, ad musicum concentum e fundamentis penetrandum
aspirantibus, lucis plus afferat.
At quomodo eas
sine voce et textu cantabimus, non video.
Magister:
Scribit
ad sex capita versus reflexione
facta, totidem ex iis deduxit syllabas, quibus omnis in cantu
nota apte exprimi posset, servata in reliquo Graecorum auctoritate,
quod primae eorundem litterae. id est gamma sive G. iunxerit
ut: deinde A. iunxit cum re: B. cum mi: C. cum fa: D. cum sol: E.
cum la. Utrumque tam amico copulavit foedere 2 , ut nec Graecorum
derogaret authoritati, nec tyronum deesset facilitati.
Discipulus:
Nihilne amplius nostra dignum memoria celeberrimus Monachus
reliquit?
Experire me, meumque ingenium magister, si bonae indolis et
animi docilis sim, si optimo magistro dignus discipulus!
Magister:
Recita ergo si potes, discipule, a clavi C. litteras sursum.
Discipulus:
C. D. E. F. G. A. B. C.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
C. B. A. G. F. E. D. C.
Magister:
Recita modo a clavi F sursum.
Discipulus:
F.
Recita ergo si potes, discipule, a clavi C. litteras sursum.
Discipulus:
C. D. E. F. G. A. B. C.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
C. B. A. G. F. E. D. C.
Magister:
Recita modo a clavi F sursum.
Discipulus:
F. G. A. B. C. D. E. F.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
F. E.
C.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
C. B. A. G. F. E. D. C.
Magister:
Recita modo a clavi F sursum.
Discipulus:
F. G. A. B. C. D. E. F.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
F. E. D. C. B. A. G. F.
Magister:
Recita tandem a clavi G sursum.
Discipulus:
G. A.
E. D. C.
Magister:
Recita modo a clavi F sursum.
Discipulus:
F. G. A. B. C. D. E. F.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
F. E. D. C. B. A. G. F.
Magister:
Recita tandem a clavi G sursum.
Discipulus:
G. A. B. C. D. E. F. G.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
F. E. D. C. B. A. G. F.
Magister:
Recita tandem a clavi G sursum.
Discipulus:
G. A. B. C. D. E. F. G.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
G. F. E. D. C. B. A. G.
Magister:
Sat egregium modo profectus tui dedisti specimen, discipule, quo
prodis nihil eorum, quae
B. A. G. F.
Magister:
Recita tandem a clavi G sursum.
Discipulus:
G. A. B. C. D. E. F. G.
Magister:
Recita deorsum.
Discipulus:
G. F. E. D. C. B. A. G.
Magister:
Sat egregium modo profectus tui dedisti specimen, discipule, quo
prodis nihil eorum, quae hactenus te docui, memoria excidisse tua.
Festinemus ergo ad alia.
superacutus. Si ambit litteras graves, procedit demisse; si
acutas, procedit altius; si superacutas, procedit altissime. Ideo autem
replicatas divisi in finales et affinales, quia omnis regularis cantus
in una ex 4. finalibus litteris terminatur, quae sunt D. E. F. G.
5 debebis ] nudebis
De quibus suo loco dicemus. Quod si terminetur in littera affinali
A. vel B. vel C. irregularis erit.
Discipulus:
Quare autem in scala generali alicui litterae dedisti unam vocem:
ut, alicui
Discipulus:
Quid igitur canendum est, si vel unica nota ascendat supra la?
Magister:
Haec est universalissima omnium regula: Unica nota ascendente
supra la, semper canendum est fa, ut aiunt fictum, etiamsi cadat
in litteram E.
Si tamen cantus sit tertii vel quarti toni, tunc fieri debebit mutatio
vocis fa in mi, propter quintam naturalem sive perfectam, quae in
dictis duobus tonis fit a mi in mi; praesertim si cantus sumat initium
in re, mi vel in mi, re. Uti vides in hisce exemplis.
Nunc sunt octoni, quandoque fuere quaterni.
Discipulus:
Quare olim quaterni, nunc vero sunt octoni?
Magister:
Quia omnis fere veterum cantus in una ex quattuor finalibus
litteris, quae sunt D. E. F. G. terminabatur. Totidem ergo regulae
sive modi cognoscendi cantum esse debebunt. Et quidem, si ultima
finalis nota cantus terminabatur in D., tunc erat toni primi in
E. secundi in F. tertii in D. quarti. Primus Graece vocabatur prothus. Secundus deuterus. Tertius
Magister:
Quia omnis fere veterum cantus in una ex quattuor finalibus
litteris, quae sunt D. E. F. G. terminabatur. Totidem ergo regulae
sive modi cognoscendi cantum esse debebunt. Et quidem, si ultima
finalis nota cantus terminabatur in D., tunc erat toni primi in
E. secundi in F. tertii in D. quarti. Primus Graece vocabatur prothus. Secundus deuterus. Tertius tritus. Quartus tetrardus. Qui, quia
ob nimium ascensum admodum difficiles fuissent, utpote ab uno
extremo ad aliud undecim vocibus sive notis ascendens, ideo
ut collaterales, servi plagales;
illi vero, digniori titulo, domini authentici appellarentur.
Discipulus:
Memini te dixisse, magister, quod veteres quattuor suos tonos,
quos tu dominos authenticos vocas, cognoscebant ex quattuor finalibus
litteris D. E. F. G. unde autem nos cognoscemus nostros
connaturales sive plagales?
Magister:
Etiam ex quattuor lineis D. E. F. G. cognoscemus. Nam in quacunque
littera terminatur dominus tonus authenticus, in eadem
terminari debet servus suus plagalis.
magister, quod veteres quattuor suos tonos,
quos tu dominos authenticos vocas, cognoscebant ex quattuor finalibus
litteris D. E. F. G. unde autem nos cognoscemus nostros
connaturales sive plagales?
Magister:
Etiam ex quattuor lineis D. E. F. G. cognoscemus. Nam in quacunque
littera terminatur dominus tonus authenticus, in eadem
terminari debet servus suus plagalis. Nempe.
Dominus prothus suusque servus,
id est tonus 1. et 2. in D.
Dominus deuterus, suusque servus,
id est tonus 3. et 4. in E.
Dominus
lineis D. E. F. G. cognoscemus. Nam in quacunque
littera terminatur dominus tonus authenticus, in eadem
terminari debet servus suus plagalis. Nempe.
Dominus prothus suusque servus,
id est tonus 1. et 2. in D.
Dominus deuterus, suusque servus,
id est tonus 3. et 4. in E.
Dominus tritus, suusque servus, id est,
tonus 5. et 6. in F.
Dominus tetrardus, suusque servus,
id est tonus 7. et 8. in G.
Ex quibus perspicuum est illos solos tonos authenticos esse, qui
imparibus numeris scribuntur, alios autem, qui paribus scribuntur,
esse plagales.
solos tonos authenticos esse, qui
imparibus numeris scribuntur, alios autem, qui paribus scribuntur,
esse plagales. Quae omnia ut eo tenacius memoria retineas, iure
magistri hos tibi versus trado:
Fines cunctorum, cantor, dignosce tonorum.
Nam finem primi D. continet atque secundi.
Tertius E. regitur et quarti finis habetur.
Quintus in F. finem, sextus quoque ponit eundem.
Septimus octavusque tonus cognoscitur ex G.
Discipulus:
Si ita est, ut doces, magister, quod tonus authenticus et plagalis
in una eademque littera terminentur, quomodo
quam perfectus, quemadmodum esset imperfectus,
si paucioribus ascenderet vel descenderet.
±
Discipulus:
Concurrentibus duobus tonis perfectis vel imperfectis, quomodo,
quaeso te, cognoscere potero, an sit potius authenticus quam
plagalis vel e contra?
Magister:
Iterum in ascensus et descensus odiosam repetitionem cogis me
redire, discipule. Dixi enim tibi quod tonus authenticus unice ex
ascensu, plagalis vero ex descensu cognoscatur. Concurrentibus
itaque duobus tonis perfectis, videndum est,
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.