Your search found 20279 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 15434-16153:

GALLIAE REGEM LUDOVICUM XVI EPISTOLA DEDICATORIA
1   Defectus Solis varios Lunaeque labores,
2  Astrorum et positus, naturam et luminis aurei
3  Per Latium Latiis olim celebrare Camenis
4  Aggrediens, veterum Parnassia numina vatum
5  Uraniem 1 et Phoebum de more in vota vocavi.
6  Ingentem Thamesis post inde advectus ad

Uraniem 1 et Phoebum de more in vota vocavi.
6  Ingentem Thamesis post inde advectus ad urbem
7  Aeratis impressa notis mea carmina primum
8  Eduxi totumque ausus vulgare per orbem
9  Direxi ad doctum docto cum praeside coetum,
10  Omnibus officiis qui me jam foverat atque
11  Sponte sua sociis socium adnumerare parabat.

10  Omnibus officiis qui me jam foverat atque
11  Sponte sua sociis socium adnumerare parabat.
12   At modo cum gentes lingua regnante per omnes,
13  Francigenum 2 rex magne, tua jam reddita fulgent
14  Uberius cultuque novo se ostendere gaudent,
15  Ad te confugiunt unum, tua numina poscunt.

munere Gallus,
18  In gentem adlectus magnam et tibi, maxime regum,
19  Devotus vivo, tanto sub principe felix.
20   Tu facilis vitae succos per dona ministras
21  Annua; tu titulum praebes, tua nautica quo res
22  Adstrictum tenet ac geminato jure fidelem
23  Me jubet esse tibi, res nautica, quae maris altum

globos emittere: fulgurat omne
30   Igne novo coelum et repetita tonitrua reddit.
31  Ipsi etiam nimbi tua jura sequuntur et hostem
32  Dispergit late navesque per aequora versat
33  Ventorum furor ac scopulis allidit acutis.
34   Qua sese Arctoas 5 America extendit ad oras,

52   Non tamen haec veterum mea te monumenta laborum
53  Sola petunt ornata novo nunc denique cultu.
54  Sunt alia atque alia 7 aut longos vulgata per annos,
55  Jam tua, namque tuis jam Gallica reddita terris
56  Sive recens enata, tuis et debita jussis,
57  Quae peperit nuper geminati cura laboris

58  Excitusque novis stimulis novus extudit ardor.
59  Haud etenim deses cesso noctesque diesque
60  Traduco indulgens operi meditorque levemque
61  Per calamum memori trado servanda papyro.
62  Quid namque officiat? Duris 8 procul intonat armis
63  Horrisonus Mavors; spumanti sanguine fervent
64  Et maria et campi

82  Suggerit arcendi belli pacisque fovendae.
83  Haec reliqui praestant lectissima turma ministri.
84   Ergo insto assiduis tranquilla per otia curis.
85   Nec vero tantus cedet labor initus: alto
86  Aequore, quae longum jactata furentibus Austris
87  Objectam attigerit puppis male conscia sedem,

oculis oras et sidera coeli,
93  Illa quidem melius quam quae longissima quondam
94  Machina vix tellure super molimine multo
95   Haud poterat tumidas tractari onerosa per undas.
96  Immoror his, quae cura tuis mihi maxima cessit
97  Imperiis: varias doceo deprehendere vires
98  Vitrorum et formas tornandis lentibus aptas

96  Immoror his, quae cura tuis mihi maxima cessit
97  Imperiis: varias doceo deprehendere vires
98  Vitrorum et formas tornandis lentibus aptas
99  Per numeros simul arte nova tenuique labore.
100   Fas erit 14 hostiles procul his dignoscere classes
101  Et malo et puppim fluitantia signa per altam.
102  Fas erit

lentibus aptas
99  Per numeros simul arte nova tenuique labore.
100   Fas erit 14 hostiles procul his dignoscere classes
101  Et malo et puppim fluitantia signa per altam.
102  Fas erit his servare polum fulgentiaque astra,
103  Securas ducunt quae vasta per aequora puppes.
104  Addo etiam 15 Uraniae certas cultoribus artes,

hostiles procul his dignoscere classes
101  Et malo et puppim fluitantia signa per altam.
102  Fas erit his servare polum fulgentiaque astra,
103  Securas ducunt quae vasta per aequora puppes.
104  Addo etiam 15 Uraniae certas cultoribus artes,
105   Arma nova ac veterum vitia errorumque pericla
106  Et quo quemque modo noscant fugiantque,

quasque ethere in alto
108  Obtineant sedes, quam se sublimia tollant.
109   Illa mihi 17 longos olim servata per annos,
110  Dum viguit viresque dabat florentior aetas,
111  Nunc etiam quandoque trahunt noctemque per altam
112  Educunt coguntque polo vigilare sereno.

109   Illa mihi 17 longos olim servata per annos,
110  Dum viguit viresque dabat florentior aetas,
111  Nunc etiam quandoque trahunt noctemque per altam
112  Educunt coguntque polo vigilare sereno.
113   Tempus erat, medio cum Gallia tota Decembri
114  Urgebat votis

totum radiis fulgentibus axem.
121  Memnoniis sidus Jovis exurgebat ab undis.
122  Inde jubar: deflexi oculos et lumina vidi
123  Haud ignota mihi. Tenues volat ecce per auras
124  Astriferis invecta rotis curruque micanti
125  Diva meum Uranie numen, quam pronus adoro
126  Sacra tubo, vitrea peragens et lente sacerdos,

haec itidem cinget diademate frontem
168  Regina augustos olim sortita hymeneos,
169  Non tamen ipsa graves regni ut moderetur habenas.
170  At gnatus vastas longe lateque per oras
171  Quot populos reget imperio, quae bella parabit
172  Assimilis patri 19 , non is protendere fines
173  Ut velit immensos vana ambitione tumescens;

tibi magis usque, o maxime regum,
205  Incitat atque novis spes certa impulsibus urget,
206  Ad te confugiam et primum te in vota vocatum
207  Aggrediar numenque tuum per carmina poscam. 22 DE SOLIS AC LUNAE DEFECTIBUS

LIBER PRIMUS
1.1  Cur quondam 1 aethereas Titan sine nube per auras
1.2  Dum micat et puro respergit lumine terras,
1.3  Praetexat subita nitidos ferrugine vultus
1.4  Impatiensque morae fuscis Nox prodeat alis
1.5   Atra die medio stellasque inducat Olympo;

Newtonus ibidem
1.45  Emicat atque operis mihi magna in parte refulget.
1.46  Seu referam implexis Phoeben erroribus actam,
1.47  Ille mihi astrorum nexus viresque ministrat,
1.48  Syderei queis sese ignes per mutua turbant;
1.49  Sive deam media sordentem sanguine in umbra,
1.50  Ille almae textum lucis mixtosque colores
1.51  Suggerit et longi dat carminis argumentum.
1.52  Idem ergo et summo inseritur mihi

animus, superas scrutari ante omnia sedes
1.61  Cura sit et positus astrorum et discere motus.
1.62  Principio 5 coelum dum suspicis atque serenam
1.63  Sydera per noctem et divae tenuata triformis
1.64  Cornua surgentemque Eoo e littore Phoebum,
1.65  Ne defixa polo superisque haerentia tectis
1.66  Rere procul paribus disjungier intervallis,
1.67  Ceu, picta

haerentia tectis
1.66  Rere procul paribus disjungier intervallis,
1.67  Ceu, picta auratum qua sustinet aula lacunar,
1.68  Haerent infixi trabibus longo ordine clavi.
1.69  Haec magis, illa minus vacuum per inane vel aura
1.70  In tenui immensas dispersa per aetheris oras
1.71  Tolluntur coelo atque humili a Tellure recedunt.
1.72  Quae 6

intervallis,
1.67  Ceu, picta auratum qua sustinet aula lacunar,
1.68  Haerent infixi trabibus longo ordine clavi.
1.69  Haec magis, illa minus vacuum per inane vel aura
1.70  In tenui immensas dispersa per aetheris oras
1.71  Tolluntur coelo atque humili a Tellure recedunt.
1.72  Quae 6 saliunt semper tremulaque in luce coruscant

in luce coruscant
1.73  Tenvibus et radiis ut acutae cuspidis ictu
1.74  Percellunt oculos rutilantia, semper eosdem
1.75  Inter se positus atque intervalla tuenti
1.76  Objiciunt certa et nullum mutata per aevum.
1.77  Hinc ea fixa vocant. Summi ad confinia mundi
1.78  Illa quidem spatiis elata immanibus omnes
1.79  Mensorum eludunt curas et se ardua condunt.
1.80  Nec tenues mittunt radios: fors igne

omnes
1.79  Mensorum eludunt curas et se ardua condunt.
1.80  Nec tenues mittunt radios: fors igne nitentem
1.81  Aut aequant Phoebum aut etiam nitidissima vincunt.
1.82  At circum immensas late distracta per auras
1.83  Lumina dispereunt longoque labore viarum
1.84  Nocturnas aegre vincunt jam fessa tenebras.
1.85  Si liceat spatium superare immane volatu
1.86  Daedaleo coelique altos conscendere fines,

ardent.
1.102  Prima tenet rutilisque Aries se cornibus alte
1.103  Erigit et puri tenues petit aetheris auras
1.104  Ostentatque nitens aurato vellere dorsum.
1.105  Ille olim aequoreas genitos Athamante per undas
1.106  Phryxum atque exceptam fatis obstantibus Hellen
1.107  Extulit. Hirsuto frater sedet altus in auro
1.108  Et ventos, tumidi despectat et aequoris iram,

1.120  At pater omnipotens sacro protexit ab igne
1.121  Illaesum inseruitque polo et fulgentibus astris
1.122  Distinxit frontem atque hirsuti velleris aurum.
1.123  Pone subit, rapta et fato meliore per undas
1.124  Avecta aequoreas quondam qui virgine Taurus
1.125  Promeruit superas sedes. Cum Castore Pollux
1.126  Consequitur; partem geminis nam fratribus unam
1.127  Alternis tantum genitor permisit

1.146  Excipit, assiduis atque imbribus obruit agros.
1.147  Postremos cohibent Phryxei velleris auream
1.148  Urgentes caudam radiantia vincula Pisces.
1.149  Caetera, quae tenues procul hinc elata per auras
1.150  Inseruere astris superi coeloque locarunt:
1.151  Perseus anguiferaeque caput furiale Medusae,
1.152  Lernaei domitor monstri, Jovis alite raptus
1.153  Et puer et saxo Andromede religata

1.154  Et pater et scissis genitrix miseranda capillis
1.155  Atque alii atque alii; tum nomina mille ferarum,
1.156  Fluviorum rex Eridanus geminaeque Coronae
1.157  Et Lyra et aequoreas quae prima innare per undas
1.158  Ausa ratis ventos risit tumidasque procellas,
1.159  Aetheris immensas late distracta per oras
1.160  Diversas habitant sedes coelumque frequentant.
1.161  Inferiora

ferarum,
1.156  Fluviorum rex Eridanus geminaeque Coronae
1.157  Et Lyra et aequoreas quae prima innare per undas
1.158  Ausa ratis ventos risit tumidasque procellas,
1.159  Aetheris immensas late distracta per oras
1.160  Diversas habitant sedes coelumque frequentant.
1.161  Inferiora 9 tenet Phoebus loca; nec tamen idem
1.162  Haud sese aethereas immensum

filum,
1.165  Quo liceat gyris ter mille amplectier orbem
1.166  Telluris magnae, immensi tumida aequora ponti,
1.167  Tot campos vallesque et summa cacumina, montes;
1.168  Evolve ac tenues elatum mente per auras
1.169  Distende in Solem: terris et si caput imis
1.170  Haereat, haud ipsum speres contingere Phoebum;
1.171  Usque adeo celsa consurgit in aethera fronte.
1.172  Ille

imis
1.170  Haereat, haud ipsum speres contingere Phoebum;
1.171  Usque adeo celsa consurgit in aethera fronte.
1.172  Ille 10 suos mutat positus coelumque per amplum
1.173  Excurrit longe; jamque his jamque ignibus illis
1.174  Jungitur et totum circum aethera lustrat oberrans.
1.175  Ipsa 11 quoque incertam

gravis aura vapores;
1.215  Clara Jovem prodit, Saturnum plumbea, at igne
1.216  Sanguineo fervet Mavors et concitat acri
1.217  Mortales animos oestro inspiratque lurorem.
1.218  Quod si nec pigeat coelum per vitrea longo
1.219  Septa tubo coelique ignes scrutarier, haud te
1.220  Jupiter aut dubia Saturnus imagine fallet.
1.221  Quinque 16 patri comites, at

ut amplam
1.255  Agrippae ad molem atque immanibus alta columnis
1.256  Atria confluere affusas circum undique turmas
1.257  Vidimus et densa mirari sydus ab umbra.
1.258  Ast olim obscuras etiam spoliata per auras
1.259  Depositis graditur radiis tenuique renidens
1.260  Lumine seu torquet miseros seu fallit amantes,
1.261  Immensas late quaesita per aetheris oras.
1.262  Unus

1.258  Ast olim obscuras etiam spoliata per auras
1.259  Depositis graditur radiis tenuique renidens
1.260  Lumine seu torquet miseros seu fallit amantes,
1.261  Immensas late quaesita per aetheris oras.
1.262  Unus 18 vix unquam tibi se Cyllenius ignis
1.263  Spectandum dabit atque oculos percellet acutos.
1.264  Nam semper Phoebi rutilo

minacem
1.281  Crispat et ore fremens immurmurat abreptamque
1.282  Ardenti sperat divam deducere curru.
1.283  Hactenus, aetherias teneant quae sydera sedes
1.284  Queis noscenda tibi signis, quo sparsa per axem
1.285  Ordine.Nunc varios cursus variosque recursus
1.286  Expediam, facili praesens modo numine Phoebus
1.287  Dicentem regat et veniant ad carmina Musae.
1.288  In primis

mundi,
1.291  Spectanti celerem motum gyrosque perennes
1.292  Objiciunt. Cursu occiduas namque omnia in oras
1.293  Cernimus unanimi contendere seque rotatu
1.294  Urgere assiduo et magnos circum ire per orbes;
1.295   Sive quod immensi moles vastissima coeli
1.296  Ipsa super gemino sese, Tellure quieta,
1.297  Cardine circumagat conclusaque transferat astra;
1.298  Sive quod affuso librata sub aere

coeli qua parte meatus
1.380  Instituant renoventque canam. Tu mente canentem
1.381  Sectare et tacito cantum sub pectore versa.
1.382  Principio 24 coeli per dorsum immane ruentem
1.383  Concipe, quae media excurrens regione diurnos
1.384  Exercet motus magis omnibus amplior una
1.385  Orbita et immoto procul alta recedit ab axe.
1.386  Hanc secat obliquam et

motus magis omnibus amplior una
1.385  Orbita et immoto procul alta recedit ab axe.
1.386  Hanc secat obliquam et rutilis qua splendida signis
1.387  Fascia procurrit longe, par altera primae
1.388  Semita per mediam protenditur atque rigentem
1.389  Non nihil ad Boream se hinc alta attollit et inde
1.390  Non nihil imbre gravem se prona inclinat ad Austrum.
1.391  Illa plagam, unanimi, signat, quam sydera motu

1.391  Illa plagam, unanimi, signat, quam sydera motu
1.392  Respiciunt, dum lenta meant ad Memnonis oras;
1.393  Illa viam, proprium qua Phoebus in aethere cursum
1.394  Aut peragit, curru et liquida radiante per auras
1.395  Igneus, igniferoque regens fumantia fraeno
1.396  Quadrijugum colla invehitur pigramque jacentis
1.397  Terrai molem circum undique lustrat oberrans,
1.398  Seu tota Terrae cum mole

culmine montes
1.420  Obruit et gelido constringit frigore membra.
1.421  Nec nimium coelo Titan elatus aperto
1.422  Arentes findit campos glebasque resolvit.
1.423  Sed faciles ventorum animae, levis aura per herbas
1.424  Ludit, odoratis Zephyrusque immurmurat alis.
1.425  Ipsa annum renovata novum Natura sereno
1.426  Excipit arridens vultu frondesque virentes
1.427  Per nemora et saltus, per

animae, levis aura per herbas
1.424  Ludit, odoratis Zephyrusque immurmurat alis.
1.425  Ipsa annum renovata novum Natura sereno
1.426  Excipit arridens vultu frondesque virentes
1.427  Per nemora et saltus, per prata nitentia flores
1.428  Effundit late et blandos inspirat amores.
1.429  O me illo raptum qui tempore propter amoenas
1.430  Eridani ripas sistat vel Thessala Tempe

aura per herbas
1.424  Ludit, odoratis Zephyrusque immurmurat alis.
1.425  Ipsa annum renovata novum Natura sereno
1.426  Excipit arridens vultu frondesque virentes
1.427  Per nemora et saltus, per prata nitentia flores
1.428  Effundit late et blandos inspirat amores.
1.429  O me illo raptum qui tempore propter amoenas
1.430  Eridani ripas sistat vel Thessala Tempe
1.431  Carpentem flores

spumat vindemia labris.
1.442  Ast ubi jam sedem Capricorni allapsus ad imam
1.443  Phoebus humo propior serpit, se tarda senectus
1.444  Infert incerto gressu summoque nivalis
1.445  Vertice canities per et hispida menta, per artus
1.446  Labitur: adstrictis gelido stat frigore venis
1.447  Humor et effoetae torpent in corpore vires.
1.448  Ipse 26 quidem

labris.
1.442  Ast ubi jam sedem Capricorni allapsus ad imam
1.443  Phoebus humo propior serpit, se tarda senectus
1.444  Infert incerto gressu summoque nivalis
1.445  Vertice canities per et hispida menta, per artus
1.446  Labitur: adstrictis gelido stat frigore venis
1.447  Humor et effoetae torpent in corpore vires.
1.448  Ipse 26 quidem in medio Titan. At qua

ab axe
1.456  Suspiciens cursumque alto metitus Olympo
1.457  Haud equidem incertis, ut nos, erroribus acta
1.458  Prospicit. Eoas certo nam singula in oras
1.459  Calle videt liquidas circa se innare per auras,
1.460   Calle, parem qui se non circum flectat in orbem
1.461  Aequalis, gremio brevior sed contrahat imo
1.462  Non nihil elatoque excurrat longior axe.
1.463  Qualem Niliaco qua marmore sive

mole columnae
1.465   Attollunt coelo frontem regumque superbas
1.466  Sustentant aedes vel divum ardentia templa
1.467  Auratasque trabes et culmina fulgida gemmis,
1.468  Vix quidquam obliquo si forte per intima ductu
1.469  Viscera dissectam disjungas, praebeat orbem
1.470   Forma teres, qui vix aequo discedat ab orbe
1.471  Atque hinc elatis procurrat frontibus, inde
1.472  Vix quidquam adducto subsidat

hinc elatis procurrat frontibus, inde
1.472  Vix quidquam adducto subsidat corpore pressus.
1.473  Hinc 28 autem et gressu vix impare singula cernit
1.474  Per liquidas se ferre vias; namque aethera in altum
1.475   Dum tollunt sese ac coelo magis ardua surgunt
1.476  Illa quidem cohibere gradum suspectat; et imum
1.477  Demissa ad callem contra ac propiora volatum

Pindum transcurrere. Talia tentet
1.493  Communis patriae decus atque aeterna Ragusae
1.494  Gloria Stayades, pronas cui Pegasus alas
1.495  Summittit plaudens, quem Pindo eduxit et alto
1.496  Abreptum cum per sydera vexit Apollo.
1.497  Mi satis ad summi reptare cacumina Pindi.
1.498  Ima 30 tenens ergo Maja satus omnibus unus
1.499  Et breviore via et cursu

1.504  Alma Venus septem spatiorum in millia surgit
1.505  Septenisque orbem prope complet mensibus. Illam
1.506  Millibus alta decem Tellus despectat et aura
1.507  Innatat in tenui. At coelum ter quinque per amplum
1.508  Millibus assurgit tristique exaestuat igne
1.509  Bellipotens vultuque ferox flammaque cruenta
1.510  Concitat incautas in mutua funera gentes.
1.511  Nam Venerem Martemque inter Natura

1.512  Et nimium, ah, miseros spatiis conclusit iniquis.
1.513  Nos unum in pleno circa se insumere gyro
1.514  Sol videt, at geminis Mars lentior indiget annis.
1.515  Eminet usque magis quatuorque minora per auras
1.516  Jupiter aethereas circumvehit altior astra.
1.517  Millia namque, quater bissenis millibus, addit
1.518  Quattuor et placido ingreditur gravis ore hyemesque
1.519  Bissenas longo numerans

in oras,
1.537  Plura suos peragunt obliquo tramite gyros
1.538  Liberaque in partes coeli quascunque feruntur)
1.539  Ipsa etiam Phoebus nunquam consistere, nunquam
1.540  Flectere cernit iter sua per vestigia retro
1.541  Nec revocare gradum aut coeptos abrumpere cursus.
1.542  Productis longe procul orbibus edita in oras
1.543  Scilicet immensum aethereas tolluntur et altis
1.544  Mersa diu tenebris

1.566  Quid vero, 34 ardenti longos quae pectore fumos
1.567  Astra vomunt caudamque gerunt barbamve comamve?
1.568  Illa quidem superas sine lege errare per oras,
1.569  Quo fortuna ferat vel mobilis incitet aura,
1.570  Credideris: tantis dubios ambagibus orbes
1.571  Confundunt luduntque alta e Tellure tuentem.
1.572  Conceptum recto producere tramite

aura,
1.570  Credideris: tantis dubios ambagibus orbes
1.571  Confundunt luduntque alta e Tellure tuentem.
1.572  Conceptum recto producere tramite cursum
1.573  Saepe putes gradibusque aequis se ferre per auras
1.574  Concita, qua primo direxerit impetus ortu,
1.575  Cum subito sinuare viam et procul avia calles
1.576  Ire per obliquos diversaque tendere cursu
1.577  Aspicis et flamma magis usque ardere

recto producere tramite cursum
1.573  Saepe putes gradibusque aequis se ferre per auras
1.574  Concita, qua primo direxerit impetus ortu,
1.575  Cum subito sinuare viam et procul avia calles
1.576  Ire per obliquos diversaque tendere cursu
1.577  Aspicis et flamma magis usque ardere minaci
1.578  Fumantesque procul caudas protendere, dum se
1.579  Vicinae demum condant in luce diei.
1.580  At contra

tendere cursu
1.577  Aspicis et flamma magis usque ardere minaci
1.578  Fumantesque procul caudas protendere, dum se
1.579  Vicinae demum condant in luce diei.
1.580  At contra incurvos gressum sinuare per arcus
1.581  Exortu primo densosque e faucibus ignes
1.582  Evomere et longos olim praemittere fumos;
1.583  Tum recto sensim discedere tramite et igne
1.584  Pallida restincto se condere noctis in

brevissima tempora vitae.
1.593  Sulphure nam pingui tepidoque exorta vapore,
1.594  Quem fervens gremio Tellus effundit ab imo,
1.595  Incolere aerios tractus et proxima terris
1.596  Censuit, incerto se per loca ferre volatu,
1.597  Dumque volant, flamma sensim consumpta voraci
1.598  Desinere in tenues rursum resoluta vapores.
1.599  Ceu subito aestivis crebros in noctibus ignes
1.600  Cernimus exortu

volant, flamma sensim consumpta voraci
1.598  Desinere in tenues rursum resoluta vapores.
1.599  Ceu subito aestivis crebros in noctibus ignes
1.600  Cernimus exortu consurgere et aera longos
1.601  Per vacuum tractus flamma signare volucri,
1.602  Deinde brevi tenues iterum vanescere in auras.
1.603  Quod superest, 35 quoniam transverso calle feruntur

1.641  Jam vero leges 36 quas Phoebum obeuntia servant
1.642  Sydera, turma Jovis tardique parentis easdem
1.643  Turma tenet regemque suum comitata per auras
1.644  Stipat et imparibus circumvolat undique gyris.
1.645   Ollis, nam Terrae cursum comitatur euntis
1.646  Ipsa etiam stipatque latus gyroque perenni
1.647  Circuit, adnumerant Phoeben quoque.

altior evehit oras
1.663  Et vultu breviore coit. Mox prona nitentem
1.664  Demittit coelo currum Terraeque propinquat
1.665   Ac mage distenti pinguescit imagine vultus.
1.666  Nec paribus semper stimulis per inane morantes
1.667  Urget equos semperque fuga contendit eadem.
1.668  Dum prono ad terras curru delabitur, acres
1.669  Sponte volant bijugi: ruit ipso pondere currus
1.670   Accelerantque viam; dum

1.681  Dedignatam humiles sedes atque aera crassum.
1.682  Ipse quidem cursu volat impare currus, at illum
1.683  Suspiciens, magis usque alto consistere dorso
1.684  Credideris callemque magis properare per imum.
1.685  Nam fugiunt oculos spatia et breviora tuenti
1.686  Adstringunt sese, quaecumque abducta recedunt,
1.687  Percellunt acrem contra, quae proxima, visum
1.688  Et crassam ingenti distendunt

38 tamen in summo bijugos mora vertice tardat,
1.690  Emensae non illa viae revolubile tempus
1.691  Producit nimium laxans; ter namque novenis
1.692  Omnia per gyrum radiantia signa diebus
1.693  Lustrat et integro coelum complectitur orbe
1.694  Diva soror jamque a tergo velocior urget
1.695  Ac lentum assequitur fratrem, jam deinde relinquit

spatiantur eodem.
1.708  Id tame 39 hoc divae in motu super omnia mente
1.709  Excipe pervigili ac memori sub pectore conde.
1.710  Scilicet obliquo rapidos per inane jugales
1.711  Ductu agitat flectens Phoebe quoque; proinde necesse est
1.712  Bis gyro in quovis fraternum permeet orbem
1.713  Signiferamque viam. Transversa hinc semita nodis
1.714  Nectitur in

1.729  Atque 41 hoc Tellurem dea cursu, hoc circuit orbe
1.730   Alternatque vices jamque hinc jamque inde recedit.
1.731  Interea et motum, quo Tellus acta per auras
1.732  Ingreditur, si nempe astris errantibus illam
1.733  Annumerare juvet liquidumque per aethera vectam
1.734  Abripere et circa medium traducere Solem,
1.735   Ipsa etiam hunc motam casus

orbe
1.730   Alternatque vices jamque hinc jamque inde recedit.
1.731  Interea et motum, quo Tellus acta per auras
1.732  Ingreditur, si nempe astris errantibus illam
1.733  Annumerare juvet liquidumque per aethera vectam
1.734  Abripere et circa medium traducere Solem,
1.735   Ipsa etiam hunc motam casus comitata per omnes
1.736  Servat cumque suo componit Cynthia motu.
1.737  At fugit hic oculos, Terrae

auras
1.732  Ingreditur, si nempe astris errantibus illam
1.733  Annumerare juvet liquidumque per aethera vectam
1.734  Abripere et circa medium traducere Solem,
1.735   Ipsa etiam hunc motam casus comitata per omnes
1.736  Servat cumque suo componit Cynthia motu.
1.737  At fugit hic oculos, Terrae qui cursus et almae
1.738  Communis comiti aethereas utramque per oras
1.739  Nosque rapit pariter; sensumque ille

Solem,
1.735   Ipsa etiam hunc motam casus comitata per omnes
1.736  Servat cumque suo componit Cynthia motu.
1.737  At fugit hic oculos, Terrae qui cursus et almae
1.738  Communis comiti aethereas utramque per oras
1.739  Nosque rapit pariter; sensumque ille unus et acrem
1.740   Impellit mentem, terras quo circuit, orbis.
1.741  Utque olim plenis dantem cava lintea ventis
1.742  Et media quisquam navi si

eludet et unum,
1.747  Quo te ambit, fas obtutu deprendere motum:
1.748  Jamque tibi celsam puppim leget, ad latus idem
1.749  Jam deflectet iter, proram tum deinde subibit,
1.750   Alterius lateris dum per vestigia puppim
1.751  Rursum adeat, rursum et motu flectatur eodem.
1.752  Sic et communis Phoebaeque tibique tuentem
1.753  Eludit motus semperque incedit in ortum
1.754  Diva tibi ac rutilum hirsuti

astra,
1.759  Aut cohibet sistens aut in contraria flectit.
1.760  Respiciunt 41 ipsi penitus contraria signa
1.761  Nectentes callem nodi nec diva per orbem
1.762  Signiferum mediamque viam cum fratre nitenti
1.763  Acta semel rursum in nodo conjungitur ante
1.764  Septima in adversis quam surgant cornua signis.
1.765  Non tamen

fratre nitenti
1.763  Acta semel rursum in nodo conjungitur ante
1.764  Septima in adversis quam surgant cornua signis.
1.765  Non tamen 42 et nodis penitus per mutua nexis
1.766  Se gemini adstringunt calles fratrisque sororisque
1.767  Immotique manent nexus et semper easdem
1.768  Respiciunt oras eademque ardentia signa.
1.769  Excurrunt faciles coelo

est Cynthia callem
1.777  Progrediens, nodo rursum se diva relicto
1.778  Restituit Phoebique viam transcurrit eadem
1.779  Parte prius, plenum quam cursu absolverit orbem.
1.780  Sic et, qui medium per callem ducitur axis
1.781  Longior atque deam seu vertice tardat in alto,
1.782  Ima humilis celerat contra seu marginis ora
1.783  Allapsam, trepidis agitatur motibus atque
1.784  Jam sequitur divae

marginis ora
1.783  Allapsam, trepidis agitatur motibus atque
1.784  Jam sequitur divae cursum et procurrit in Eurum,
1.785  Jam Zephyri ad sedes refluit, sed vincitur ipso
1.786  Procursu reditus longoque per aethera gyro
1.787  Memnonias vertex oras sectatur et orbem
1.788  Absolvit claudens, nonus dum desinit annus.
1.789  Unde tamen cursus dubii discrimina tanta
1.790  Erroresque deae trepidusque per

longoque per aethera gyro
1.787  Memnonias vertex oras sectatur et orbem
1.788  Absolvit claudens, nonus dum desinit annus.
1.789  Unde tamen cursus dubii discrimina tanta
1.790  Erroresque deae trepidusque per aethera motus?
1.791  Accipe, temporibus quae longum ignota vetustis
1.792  Di dederunt tandem et nostri labor extudit aevi!
1.793  Principio

1.791  Accipe, temporibus quae longum ignota vetustis
1.792  Di dederunt tandem et nostri labor extudit aevi!
1.793  Principio 44 immensum quidquid per inane natantis
1.794  Materiae varias compactum in corpora massas
1.795  Exhibuit primo mundi nascentis in ortu,
1.796  Arcano sese ducit per mutua nexu
1.797  Usque trahens retrahensque atque uno

44 immensum quidquid per inane natantis
1.794  Materiae varias compactum in corpora massas
1.795  Exhibuit primo mundi nascentis in ortu,
1.796  Arcano sese ducit per mutua nexu
1.797  Usque trahens retrahensque atque uno foedere quamvis
1.798  Pars vocat ad sese partem atque adducere tentat.
1.799  Ast eadem dum se circum vis omnia fundit
1.800  Per spatia expandens,

sese ducit per mutua nexu
1.797  Usque trahens retrahensque atque uno foedere quamvis
1.798  Pars vocat ad sese partem atque adducere tentat.
1.799  Ast eadem dum se circum vis omnia fundit
1.800  Per spatia expandens, sensim languescit eundo
1.801  Quoque magis vasto late distenditur orbe,
1.802  Hoc minus intenti pollet conamine nisus.
1.803  Hinc paribus circum spatiis vis aequa trahentis
1.804  Et

1.815  Tracta cadunt nec dissimili, quae proxima Lunae,
1.816  In Lunam gravitate ruunt Martemque cruentum
1.817  Et rutilam Venerem et Maja genitrice creatum
1.818  Satumique Jovisque orbem et quaecunque per auras
1.819  Astra meant, eadem circum compegit et unam
1.820  Usque jubet retinere globi vis mutua formam.
1.821  Ergo idem 46 terrarum orbem fidumque

Telluris Lunaeque globum, deduceret ambas
1.831  Et paribus spatiis et easdem semper in oras
1.832  Nec quidquam alternos positus turbaret et orbem,
1.833  Quo circum aethereas hinc cernitur ire per oras
1.834  Cynthia et assiduo terras circumdare gyro.
1.835   At varii ductus et vis non aequa, recurvi
1.836  Et formam et positum callis cursumque per auras
1.837  Alternis mutat vicibus: jam

orbem,
1.833  Quo circum aethereas hinc cernitur ire per oras
1.834  Cynthia et assiduo terras circumdare gyro.
1.835   At varii ductus et vis non aequa, recurvi
1.836  Et formam et positum callis cursumque per auras
1.837  Alternis mutat vicibus: jam 47 scilicet orbem
1.838  Distendit longe laxans, jam contrahit, alto
1.839  Jam pandit gremio et formae magis

Olympo
1.847  Declinans inflexum orbem jamque admovet, ipsos
1.848  Ire jubet retro, trepida vertigine, nodos.
1.849  Scilicet hinc olim incertis ambagibus alto
1.850   Visa polo aethereas sine lege errare per auras
1.851  Cynthia, divina magnus dum mente Britannus
1.852  Intima naturae pervasit in abdita et alto
1.853  Arcanas demum causas secretaque jura
1.854  Extudit ingenio ac divum deprendit amores

pervasit in abdita et alto
1.853  Arcanas demum causas secretaque jura
1.854  Extudit ingenio ac divum deprendit amores
1.855   Et Vestae et Phoebes et mutua vincula Phoebi
1.856  Erroresque deae variosque per aethera motus
1.857  Eruit arte nova evolvens numerisque notavit.
1.858  Hactenus immensi lustravimus aetheris oras,
1.859  Astrorum et positus variosque ex ordine motus
1.860   Diximus. Unde jubar, nunc

1.867  Fixa tenent, flammis fervent ardentibus atque
1.868  Aeternos patulis effundunt faucibus ignes
1.869  Omniaque immenso late loca lumine complent.
1.870  Cum tamen illa adeo vastas disjuncta per oras
1.871  Tollantur coelo atque humili a Tellure recedant,
1.872  Distracti languent radii intentamque tuentum
1.873  Vix aciem sera percellunt nocte per umbram.
1.874  Non ita Phoebeum languet jubar:

1.870  Cum tamen illa adeo vastas disjuncta per oras
1.871  Tollantur coelo atque humili a Tellure recedant,
1.872  Distracti languent radii intentamque tuentum
1.873  Vix aciem sera percellunt nocte per umbram.
1.874  Non ita Phoebeum languet jubar: ardet et ipse
1.875  Ac pariter gremio Titan exaestuat imo
1.876  Aetheraque aeriasque auras terrasque patentes
1.877  Irrorat radiis propioribus atque

sydera: Majae
1.880  Progenies, pulchri pulcherrima mater Amoris,
1.881  Sanguineus Mavors et Jupiter et procul alto
1.882  Postremum claudens agmen Saturnus Olympo
1.883  Nocturnasque nitent aliena luce per umbras.
1.884  Illo etiam diri repetunt e fonte cometae
1.885  Sanguineum jubar ac Phoebeo lumine crines
1.886  Phoebeoque trucem perfundunt lumine caudam.
1.887  Ni faciant, fuscis horrescant atra

Minervae
1.928  Scanderet aethereas sedes, haud tenvia Phoebo
1.929  Furta parans, vitalem ignem rapturus ab axe,
1.930  Vidisse et seros olim docuisse nepotes.
1.931  Tempus erat, totum quo Luna vagata per orbem
1.932  Deponit solitos tenuatis comibus ignes.
1.933  Ille alto, comitante dea, sublimis Olympo
1.934  Impositam densis scindebat nubibus auram
1.935  Attonitus partesque oculos vertebat in omnes.

novo ceu prima solent consurgere mense,
1.955  Aspicit adversae surgentia cornua Lunae.
1.956  Dumque volat, coelo et propior jam despicit ipsam
1.957  Paulatim coiisse stupet plenoque nitentem
1.958  Ore per aethereas radios diffundere sedes.
1.959  Tum vero: "Quae monstra," inquit, "tam insueta per axem
1.960  Cernimus? Amissos subito queis viribus ignes
1.961  Collegit Phoebe et pleno nitet aurea vultu?"

1.956  Dumque volat, coelo et propior jam despicit ipsam
1.957  Paulatim coiisse stupet plenoque nitentem
1.958  Ore per aethereas radios diffundere sedes.
1.959  Tum vero: "Quae monstra," inquit, "tam insueta per axem
1.960  Cernimus? Amissos subito queis viribus ignes
1.961  Collegit Phoebe et pleno nitet aurea vultu?"
1.962  Cui dea: "Mirari jam desine! Nulla per axem
1.963  Monstra vides: solitos nec pridem

1.959  Tum vero: "Quae monstra," inquit, "tam insueta per axem
1.960  Cernimus? Amissos subito queis viribus ignes
1.961  Collegit Phoebe et pleno nitet aurea vultu?"
1.962  Cui dea: "Mirari jam desine! Nulla per axem
1.963  Monstra vides: solitos nec pridem amiserat ignes
1.964  Nec subito excitis effulget Cynthia flammis.
1.965  Illa quidem terras vultu cum semper eodem
1.966  Despiciat, Phoebum nunc hoc, nunc

Olympo,
1.979  Attonito late, quae viderat, edidit orbi.
1.980  Quem pater omnipotens non tantum ex aethere raptas
1.981  Iratus flammas animataque corpora flammis
1.982  Verum etiam secreta deum vulgata per orbem,
1.983  Caucaseos intra montes horrentiaque antra
1.984  Abdidit includens, ubi rostro vultur adunco
1.985   Tunderet aeternum jecur assiduisque renatam
1.986  Morsibus

adjice curis!
1.1035  Nam quid ego viridi vernantem flore juventae
1.1036  Extimulem dictis comitem, 53 quem magnus ab alto
1.1037  Frater avi primis sua per vestigia ab annis
1.1038  Duxit agens patriumque altis in montibus astrum
1.1039  Designans digito et supremi culmen honoris
1.1040  Scandendum longos tandem post Nestoris annos
1.1041  Ingenuas animum

annis
1.1038  Duxit agens patriumque altis in montibus astrum
1.1039  Designans digito et supremi culmen honoris
1.1040  Scandendum longos tandem post Nestoris annos
1.1041  Ingenuas animum docuit formare per artes
1.1042  Virtutemque sequi? Se nostros auspice coetus
1.1043  Ille monet natos olim, se principe in arvis
1.1044  Crevisse Arcadiam Latiis famaque perenni
1.1045  Exortu a primo terras viguisse per

per artes
1.1042  Virtutemque sequi? Se nostros auspice coetus
1.1043  Ille monet natos olim, se principe in arvis
1.1044  Crevisse Arcadiam Latiis famaque perenni
1.1045  Exortu a primo terras viguisse per omnes.
1.1046  Illa igitur quid non ad carmina pronior aetas,
1.1047  Acre quid integro ingenium non spondeat aevo?
1.1048  Quid monita, o comites, quid tanta exempla secutus
1.1049  Abnuat? Oh nostrae

stamina vitae
1.1050  Producant Parcae atque illos serventur in annos,
1.1051  Arcadicis tam laeta ferent qui tempora terris!
1.1052  Nam lupus inter oves fontem properabit ad unum
1.1053  Mitis et insontes per florea rura colubri
1.1054  Torquebunt agiles spiras; nova gramina campis
1.1055   Effundent tepidi Zephyro adspirante Decembres;
1.1056  Lacte fluent rivi, sudabunt roscida quercus

1 velati nigrantem lampada Solis
2.13  Atque laborantem dicturus carmine Lunam,
2.14  Materiem satis aptam operi tantoque labori
2.15  15 Congessi primum teque astra per ardua vexi
2.16  Nominaque et positus variosque per aethera motus
2.17  Evolvi enumerans: terris procul altus ab imis
2.18  Signiferum medio Titan ut calle per orbem
2.19  Tendat et Eoas cursu nitatur in

lampada Solis
2.13  Atque laborantem dicturus carmine Lunam,
2.14  Materiem satis aptam operi tantoque labori
2.15  15 Congessi primum teque astra per ardua vexi
2.16  Nominaque et positus variosque per aethera motus
2.17  Evolvi enumerans: terris procul altus ab imis
2.18  Signiferum medio Titan ut calle per orbem
2.19  Tendat et Eoas cursu nitatur in oras,
2.20  20 Perlustrans totum bissenis mensibus

labori
2.15  15 Congessi primum teque astra per ardua vexi
2.16  Nominaque et positus variosque per aethera motus
2.17  Evolvi enumerans: terris procul altus ab imis
2.18  Signiferum medio Titan ut calle per orbem
2.19  Tendat et Eoas cursu nitatur in oras,
2.20  20 Perlustrans totum bissenis mensibus axem;
2.21  Interea medio conceptas pectore flammas
2.22  Evomat aethereasque ardenti lumine sedes

opaco;
2.31  Scilicet inde novo nova surgere cornua mense,
2.32  Cum fratrem transgressa recens, jam deserit; at cum
2.33  Opposita contra bijugos agit aetheris ora,
2.34  Nocturnas pleno vultu rutilare per umbras;
2.35  Tum geminos geminis calles se innectere nodis,
2.36  Queis dea bis medium Phoebi pertranseat orbem.
2.37  His animadversis, age jam, causasque latentes

2.108  Accipiunt redduntque jubar, quod Phoebus ab alto
2.109  Effundit cum perque aethera spargit apertum.
2.110  Ipse ergo aeternis illo quoque tempore flammis
2.111  Aestuat ardentesque jacit per inane sagittas
2.112  Et superas Titan radiis fulgentibus auras
2.113  Imbuit illaesumque jubar diffundit ab alto.
2.114  Ac tibi si latitat puroque nigrescit Olympo,
2.115  Est aliquid medium, quod sese

alios tenebris populos involvat et alma
2.118  Luce alios tenuesque auras errantiaque astra
2.119  Posse frui plenoque sinat perfundier igne.
2.120  Non secus ac multa procerum comitante caterva
2.121  Per medias si forte vias insignis in ostro
2.122  Ingreditur princeps, dum fervet in aethere Phoebus,
2.123  Ardentes olli aurato suspensa bacillo
2.124  Purpura defendit radios Solemque recondit,
2.125  Ad

terras?
2.130  Principio ne fixa alte aut errantia credas
2.131  Sydera posse dei nitidos obducere vultus.
2.132  Fixa 7 procul vastas distant disjuncta per oras
2.133  Et rutilant splendore pari nosque inter et ignem
2.134  Phoebeum subeunt nunquam, ac si forte subirent,
2.135  Haud fusco ardentem celarent lampada velo.
2.136  Luce quidem

dium
2.137  Suspectant qua fronte jubar gremioque sub imo
2.138  Aversoque horrent penitus nigrantia dorso.
2.139  Nec vero aethereum usque adeo tolluntur in axem
2.140  Ardua, sed tenues errant propiora per auras.
2.141  At senior pater et natus, regnator Olympi
2.142  Quique ciet rabidas in mutua funera gentes,
2.143  Sanguineus Mavors, terras, Titanis et ignem
2.144  Circumeunt gyro immani nec proinde

2.175  Ter septem lustra et ferme bis quattuor anni
2.176  Tempore jam fluxere ac mersit in aequore currum
2.177  Sol prius, atra Venus nitidum quam linqueret orbem.
2.178  Viderunt soli; longos nam diva per annos
2.179  Juncta deo a nodis distat procul altaque currum
2.180  Erigit in Boream vel prona inclinat ad Austrum.
2.181  Illa olim octonis bis sese interserit annis
2.182  Praetexens Phoebi frontem,

longo
2.183  Effugit atque ubi jam plus saeclo effluxerit, orbi
2.184  Vix iterum ardenti supponitur adversumque
2.185  Transcurrit nodum, Solis dum jungitur igni.
2.186  Hinc post quam primo inventum per vitra tubosque
2.187  Sydera scrutari ac terris adducere Olympum,
2.188  Diva semel tantum ante annos bis quattuor ora
2.189  Inficiens tenui Titania laeserat umbra.
2.190  190

direxit et orbe
2.204  Sordentem Veneris Phoebum suspexit opaco.
2.205  205 Nec dum etenim Uranie, minus illo tempore culta,
2.206  Arcanos divae positus patefecerat atque
2.207  Nodorum nexus certosque per aethera motus.
2.208  Nec dum, congressu e tanto quae commoda possint
2.209  Profluere et quanti coeli mensoribus usus,
2.210  210 Prodiderat diva atque animos exciverat acres.
2.211  Scilicet

subiit fortasse sub orbe.
2.327  Quin et si subeat totumque obducat, opaca
2.328  Non ideo Titan penitus nigresceret umbra.
2.329  Affusi circum crines fumosaque longe
2.330  Pandens aethereas tanta se mole per auras
2.331  Materies fractum torquet jubar atque per omnes
2.332  Dispergit late inflexum circum undique partes.
2.333  Scilicet hinc longis trans vitrea septa tuborum
2.334  Molibus ardenti horrentes

obducat, opaca
2.328  Non ideo Titan penitus nigresceret umbra.
2.329  Affusi circum crines fumosaque longe
2.330  Pandens aethereas tanta se mole per auras
2.331  Materies fractum torquet jubar atque per omnes
2.332  Dispergit late inflexum circum undique partes.
2.333  Scilicet hinc longis trans vitrea septa tuborum
2.334  Molibus ardenti horrentes si crine cometas
2.335  Suspicias, nulla nigrescere

soror Phoebi, nam sola ex omnibus astris
2.344  Jam superest ac parte nitet, qua suspicit ignem
2.345  Phoebeum, parte aversa nigrescit,et orbis
2.346  Aequat fraterni speciem mensesque per omnes
2.347  Assequitur lentum ac coelo decurrit eodem;
2.348  Sola soror tanti miseris est unica terris
2.349  Causa mali, soror una atro Titania dorso
2.350  Ora tegit nobisque datos intercipit ignes.

2.359  Praeripiat Terris jubar atque avertat, oportet.
2.360  Non 20 tamen et semper mediam sese inserit atque
2.361  Fraternos celat vultus soror. Illa per auras
2.362  Scilicet aethereas, veluti memoravimus ante,
2.363  Urget equos ductu obliquo mediumque per orbem
2.364  Signiferum et callem Titanis non nisi punctis
2.365  Transilit in geminis, geminos

tamen et semper mediam sese inserit atque
2.361  Fraternos celat vultus soror. Illa per auras
2.362  Scilicet aethereas, veluti memoravimus ante,
2.363  Urget equos ductu obliquo mediumque per orbem
2.364  Signiferum et callem Titanis non nisi punctis
2.365  Transilit in geminis, geminos nectentibus orbes
2.366  Ac procul oppositas coeli spectantibus oras.
2.367  Ergo si, Soli dum jungitur

margine summo,
2.378  Ora dei condat lucemque objecta moretur.
2.379  Atque 21 age, dum puro Titan velatus Olympo
2.380  380 Deficit, aethereas longe lateque per oras
2.381  Flecte acies totumque vigil circumspice coelum.
2.382  Haud usquam divae vultum effulgere triformis
2.383  Ac nitidos cernes volitare per aethera currus.
2.384  Sed nec, dum tenebris emergunt

Olympo
2.380  380 Deficit, aethereas longe lateque per oras
2.381  Flecte acies totumque vigil circumspice coelum.
2.382  Haud usquam divae vultum effulgere triformis
2.383  Ac nitidos cernes volitare per aethera currus.
2.384  Sed nec, dum tenebris emergunt clara fugatis
2.385  385 Ora dei pergitque dies effulgere, nec, dum
2.386  Succedit nox atra polo terrasque tenebris
2.387  Obruit et nova converso

2.400  400 Elabens pleno mensis nisi concidat orbe
2.401  Expectentque polo reducem nova tempora Phoeben.
2.402  At mensem tum diva novat, tum cornua fronti
2.403  Rursum aptat primamque parat prodire per umbram,
2.404  Cum Phoebum assequitur coeloque excurrit eodem
2.405  405 Una acres urgens bijugos currumque volantem.
2.406  Usque adeo Titan cum deficit, illa latenti
2.407  It comes atque una pariter

medium cum jam rapit horrida vultum
2.467  Umbra tegens mediusque nitet, quantum avia coelo
2.468  Unquam errare potest fratrisque relinquere callem,
2.469  In latus aspicies cum se ferre vaganti.
2.470  Per reliquos tum deinde dies jam cornua fronte
2.471  Exeret atque apices sinuans tenuabit acutos
2.472  Titanisque simul calli magis ac magis aureos
2.473  Adducet currus mediumque accedet ad orbem.

papyrus
2.506  Tingitur et calamos sentit perarata disertos
2.507  Orandasque foro causas plenove theatro
2.508  Cum fremitu et resono recitanda poemata plausu
2.509  Excipit et longos servat conscripta per annos.
2.510  Nam plures bibit ore et plures atra sub imo
2.511  Materies gremio radios restinguit; in auras
2.512  Vix ulli aerias revolant oculosque lacessunt.
2.513  Tu tamen aut violae saturo fucata

se fert curvumque tumens sinuatur in orbem.
2.529  Nec vero et moles non convenit: umbra, nitentem
2.530  Quae tristi irrepens condit ferrugine vultum,
2.531  Tanta patet, quanta aetherias se mole per auras
2.532  Cynthia fert, cum tota ardet plenoque nitentem
2.533  Ore refert fratrem ac nocturnas discutit umbras.
2.534  Quin etiam, si tunc imo dea tramite, terris
2.535  Proxima, distento latescat

2.573  Umbra, sed oppositum fuscas cum flectet ad Austrum
2.574  Diva rotas, premet oppositum latus umbra tenebris.
2.575  575 Convenit 29 et motus certusque per aethera gressus:
2.576  Adversum bijugos Phoebi soror urget in ortum
2.577  Et fratri occiduis velocior instat ab oris
2.578  Invadens pigrumque volans praevertit Eoasque
2.579  Ad sedes fugit ac longe

30 sequitur fugientem diva fugitve
2.586  Sectantem a tergo, tantum olli accedit in horas,
2.587  Discedit tantum, quantum se corpore crasso
2.588  Porrigit aethereasque patet distenta per auras.
2.589  Progreditur tantundem etiam sub Sole nigrantis
2.590  590 Umbrai species, sive impetat atra nitentem
2.591  Irrumpens primum seu praetergressa relinquat.
2.592  Cum dea jam summo procul

opacis.
2.633  Sic tegere et fixos quaevis errantia possunt
2.634  Sydera, Saturnum sic gnatus, utrumque Gradivus,
2.635  At Venus et Maja genitus Martemque cruentum
2.636  Satumique Jovisque ignem ac per mutua sese
2.637  Vel penitus, magna possunt vel condere parte
2.638  Suppositoque jubar tegere atque avertere dorso.
2.639  Scilicet ante oculos quidquid se sistat opacum,
2.640  Ulteriora tegit: gremio

2.644  Et parva expressam pingant sub imagine formam.
2.645  Haec nobis, haec damna parit Latonia 33 virgo,
2.646  Rara tamen, totum vix bina aut terna per annum.
2.647  Non ita, quae magni sydus regale Tonantis
2.648  Astra quaterna obeunt, pigrum quae quina parentem.
2.649  Haud unquam lentis evolvitur altera terris
2.650  Plena dies vel quina Jovi, quin

2.665  Turma frequens et plura parit gravioraque damna,
2.666  Unica quam nostris inducat Cynthia terris.
2.667  Plura videt genitor parilis spectacula formae
2.668  Pluribus a famulis. Medium sed vasta per orbem
2.669  Non interrupto tendit se fascia velo
2.670  Praeterea longamque parit tristissima noctem.
2.671  Hanc rutilae inducit fronti diadema superstes,
2.672  Tenvia quod regni vestigia servat

3.70  Maximus, exiguam ut magni perque aethera gyri
3.71  Pandentis gremium possis cognoscere partem.
3.72  Gyrum ipsum metire oculis ductumque secutus
3.73  Marginis umbriferi vacuum discurre per axem
3.74  Obtutu spatium signans orbemque rotundans.
3.75  Invenies vacuo ter tantum excurrere crassum
3.76  Aethere, diva suo ferme quantum occupat ore,
3.77  Si rectos medio tendentes tramite ductus

3.80  Scilicet umbriferi quantum se diximus illa
3.81  Distendi gyrum coni in regione nigrantem.
3.82  Quod 7 si non oculis fidas errantibus axem
3.83  Per vacuum, poteris certam explorare per artem
3.84  Et licet haud visi mensuram prendere tractus.
3.85  Quo tamen Aoniis nunquam exaudita sub antris
3.86  Instrumenta canam versu, qua fila retexam

se diximus illa
3.81  Distendi gyrum coni in regione nigrantem.
3.82  Quod 7 si non oculis fidas errantibus axem
3.83  Per vacuum, poteris certam explorare per artem
3.84  Et licet haud visi mensuram prendere tractus.
3.85  Quo tamen Aoniis nunquam exaudita sub antris
3.86  Instrumenta canam versu, qua fila retexam
3.87  Arte tibi formamque abstrusae molis et

punctum lenti radians accesserit et jam
3.129  Vix tantum distet, quantum haec frons extima surgit,
3.130  Tum vero procul ipse fugit concursus et aeque
3.131  Inter se demum distantes omne recedunt
3.132  Per spatium ac nusquam coeunt radiantia fila.
3.133  Hinc tibi 9 susceptum res apta reflectere lumen
3.134  Et late circum diffundere si satis, amplis

At lubet ipsas
3.191  Cum recto spectare situ aut procul aequore in alto
3.192  Cum tuimur plenis dantes cava lintea ventis
3.193  Scindentesque salum puppes sive ardua longe
3.194  Tecta vel errantes per pascua laeta capellas
3.195  Aut nemorum frondes et prata virentia sive
3.196  Pendentes procul horrenti sub vertice rupes,
3.197  Adjunctae paribus spatiis similesque priori
3.198  Binae iterum

orbes
3.235  Qui referunt plenos; partes cujuslibet orbis
3.236  Alter, cum tereti qui virga vertitur, index
3.237  Exhibet, et latum cum vix processerit unguem,
3.238  Quae filum lamella gerit, totum ille per orbem
3.239  Flectitur ac partes signat quotcumque per omnem
3.240  Circuitum extremi libuit disponere gyri.
3.241  Atque 17 hic filorum textus lentusque

3.236  Alter, cum tereti qui virga vertitur, index
3.237  Exhibet, et latum cum vix processerit unguem,
3.238  Quae filum lamella gerit, totum ille per orbem
3.239  Flectitur ac partes signat quotcumque per omnem
3.240  Circuitum extremi libuit disponere gyri.
3.241  Atque 17 hic filorum textus lentusque meatus,
3.242  Cum res exiguas quamvis et mole minutas

metimur, aperto
3.246  Aethere dum motus exercent acta diurnos
3.247  Immotumque tubi subeunt quamplurima campum
3.248  Tempore quaeque suo. Molem quoque prendimus atque
3.249  Accessum ad Terram et longos per inane recessus.
3.250  Nam quaecumque procul fugiunt redeuntque tuenti
3.251  Objectam imminuunt primum, tum deinde figuram
3.252  Rursum augent. Quam si fixum concluseris inter
3.253  Ac filum lentis

deae ad vultum devenerit, utere filis.
3.257  Ac primum, obducens quod Cynthia fronte rotunda
3.258  Occupat aetherei tractus, intercipe claudens
3.259  Immoto motoque simul; mox ipsa nigrantis
3.260  Per summos apices arcus traducito et ambos
3.261  Excipe nectentem transverso tramite chordam
3.262  Ac demum converte tubum conclusaque fila
3.263  Perque apices ambos hoc transeat, illud opaco

a recto sinuatus calle recedit.
3.268  Haec ubi jam perfecta sient, tum denique certa
3.269  Fas erit umbriferi ratione agnoscere coni
3.270  Transversus quantum ductus procedat et orbem
3.271  Quae via per medium recto se tramite ducat.
3.272  Nam quoties repetitam aequarit chorda sagittam
3.273  Dimidia, haec toties repetita aequabit, opaci
3.274  Orbis quod medio latitat de tramite et ultra

citius propiore deo coit umbrifer ipse
3.291  Conus et adstricto brevior se limite gyrus
3.292  Contrahit ac terris quo diva remotior errat,
3.293  Hoc apici propior summo breviora nigrantis
3.294  Per spatia umbrai traducitur et minus amplum
3.295  Permeat atque arctis conclusum finibus orbem.
3.296  Quid, quod 20 et obscuri medium deprendere gyri

utrumque.
3.302  Scilicet oppositas Phoebo se conus ad oras
3.303  Dirigit assurgens coelo et contraria acuta
3.304  Cuspide signa petit, punctum directus in illud,
3.305  305 Quo secat a Phoebi medio per viscera Terrae
3.306  Intima productum Titania semita callem.
3.307  Ast ipsum et medius punctum tenet umbrifer orbis.
3.308  Nonne vides notas ardere per aethera flammas
3.309  Astrorum et rutilis

in illud,
3.305  305 Quo secat a Phoebi medio per viscera Terrae
3.306  Intima productum Titania semita callem.
3.307  Ast ipsum et medius punctum tenet umbrifer orbis.
3.308  Nonne vides notas ardere per aethera flammas
3.309  Astrorum et rutilis fulget quae fascia signis?
3.310  310 Illa viam Phoebi signat tibi. Tempore quovis
3.311  Nosti etiam, qua parte meet Titanius ignis
3.312  Quodque adeo

3.340  Et rutilam nigro praetexet lampada velo,
3.341  Alterutri propior fuerit nisi Cynthia nodo,
3.342  Dum fratrem assequitur coeloque vagatur eodem.
3.343  Inde autem et mediam bijugos cum forte per umbram
3.344  Egerit, haud iterum tenebris nigrescet obortis,
3.345  Sexta nisi aptarit fronti jam cornua jamque
3.346  Oppositum pleno prope nodum effulserit orbe.
3.347  Praeterea tristi nunquam ipsa

in anno,
3.355  Ter sua vel subitis ipsa obruet ora tenebris.
3.356  Atque 23 ea, si fratris cursum cursumque sororis,
3.357  Nodorum et positus motumque per aethera, quantum
3.358  Et calli inclinet Phoebeo se via Phoebes,
3.359  Qua tumeat tristis conus, qua Cynthia mole
3.360  Titanisque orbis, recolas et mente revolvas
3.361  Componasque simul, certa

sororque
3.401  Dimidio late turgent, quantum aetheris abdunt.
3.402  Quod si defectum Terrae tuearis ab ora
3.403  Marginis extrema ad Boream vergente vel Austrum,
3.404  Praeterea tantum poterit distare, per auras
3.405  Avecta ad Lunam Tellus quantum ampla pateret,
3.406  Dimidia qua mole tumet deque aetheris alti
3.407  Obtegeret gyro condens. Nam Cynthia limbum
3.408  Phoebei vultus extremo margine tantum

32 bissenis tricies e partibus orbis
3.418  Aetherei prope dimidiam Latonia poscit,
3.419  Traversa qua mole patens tumet integra; Phoebus
3.420  Dimidiam pariter Tellusque avecta per auras
3.421  Ad Lunam geminas ferme occupat. Omnibus unam
3.422  Collectis ergo in summam, de partibus illis
3.423  Tres fiunt sive integri de partibus orbis
3.424  Bissenis decima. Ac fraterno a tramite

pulsant.
3.436  Dum nempe a Phoebi congressu Cynthia sive
3.437  Nigrantis coni occursu digressa pererrat
3.438  Totum orbem atque adiens rursum nova cornua sumit
3.439  Vel rursum oppositas pleno nitet ore per auras,
3.440  Ipse etiam interea Titan progressus Olympo
3.441  Mutavit sedem atque una de partibus orbis
3.442  Bissenis signi spatio radiantis in ortum
3.443  Processit ferme, occiduas et nodus in oras

rediit signi de partibus una.
3.445  Scilicet 35 hinc, si fors nodo concursus in ipso
3.446  Accidat et fratrem condat soror, ipsa vel umbram
3.447  Per mediam curru tendat turpata nigranti,
3.448  Alter succedet congressus, cum procul inde
3.449  Distabit Phoebe paulo majore, per axem
3.450  Quam quo se spatio bissex fulgentibus unum
3.451  Porrigit e

in ipso
3.446  Accidat et fratrem condat soror, ipsa vel umbram
3.447  Per mediam curru tendat turpata nigranti,
3.448  Alter succedet congressus, cum procul inde
3.449  Distabit Phoebe paulo majore, per axem
3.450  Quam quo se spatio bissex fulgentibus unum
3.451  Porrigit e signis. Tantundem rursus in ortum
3.452  Procedet novus atque novus concursus, eodem
3.453  Et spatio

vel horrenti currum demerget in umbra.
3.460  Praeterea 36 et coni ad medium si appellit in ipso
3.461  Alterius nodi nexu vel proxima nodo
3.462  Cynthia per mediamque umbram traducitur, ante
3.463  Mense novo pariterque novo post mense coibit
3.464  Cum fratris cum opposito sat proxima nodo,
3.465  Parte aliqua ardentes ut possit condere vultus.
3.466  Nam

3.465  Parte aliqua ardentes ut possit condere vultus.
3.466  Nam nodum si diva tenet contraria Phoebo,
3.467  Nodum itidem huic nodo oppositum regione tenebit
3.468  Phoebus in adversa coeli simul, illa per orbem
3.469  Excurrit prope dimidium ter quinque diebus,
3.470  Dum conum assequitur nigrantem fratre relicto
3.471  vel cono progressa fugit fratrique propinquat.
3.472  Interea ad nodum accedens

vel hinc illis vel partibus inde recedat
3.482  A nodo, ardentes vultus tegat, occupat illud
3.483  Infestum terris spatium Phoeboque tegendo
3.484  Aptum ter ternas partes quater. Atque adeo cum
3.485  Per mensem bisquindenis abscedere tantum
3.486  A nodis Titan possit, transcurrere utrumvis
3.487  1s nodum haud poterit, quin ipsum Cynthia toto
3.488  Orbe peragrato adveniens obducat. At ipsam
3.489  Quod

Cynthia toto
3.488  Orbe peragrato adveniens obducat. At ipsam
3.489  Quod spatium Phoeben tristi demergat in umbra,
3.490  Bissenis tantum cum partibus extet utrinque,
3.491  Per nodum poterit sese traducere, in illo
3.492  Quin spatio accurrens a tergo diva ruentes
3.493  Immittat bijugos umbrae et turpata nigrescat.
3.494  Atque ubi cum Phoebo concursus habebitur ipso
3.495  In

fugiat coni nigrantis ut inter
3.536  Oppositus geminos, nodum quo tempore conus
3.537  Transiliit perque illa ferat se proxima nodo
3.538  Atque infesta deae loca nigrantesque tenebras
3.539  Nec tum per quinos nec dein Latonia menses
3.540  Oppositas fratri, timeat, dum permeat oras.
3.541  Hinc erit, ut geminos Luna squalente per illum
3.542  Oppositus annum haud videas. Sed saepe tenebris
3.543  Illa

nodo
3.538  Atque infesta deae loca nigrantesque tenebras
3.539  Nec tum per quinos nec dein Latonia menses
3.540  Oppositas fratri, timeat, dum permeat oras.
3.541  Hinc erit, ut geminos Luna squalente per illum
3.542  Oppositus annum haud videas. Sed saepe tenebris
3.543  Illa etiam inficiet frontem Phoebusque latebit
3.544  Saepe etiam, quin se divaeque deique labores
3.545  Exhibeant tibi spectandos; si

3.595  Ante suis penitus nodorum vincula quam se
3.596  Restituant punctis, pene aeque proxima eidem
3.597  Nodo sive jubar plenum induet, atra silebit
3.598  Sive polo latitans, post quam tribus acta per auras
3.599  Et bis centenis et bis Latonia denis
3.600  Jam vicibus fratrem convenerit oppositove
3.601  Tot pariter vicibus jam plena effulserit axe.
3.602  Hinc eadem fratris defectibus atque sororis

eodem
3.614  Incipit obscuro frons prima nigrescere velo
3.615  Omnibus aut penitus perfundi desinit atque
3.616  Incipit educi simul omnibus; et fugit umbram
3.617  Progressa ac pleno rursum nitet ore per auras.
3.618  Atque hinc, proh, quanti Terrae mensoribus atque
3.619  Immensa incerto tranantibus aequora cursu
3.620  Proveniunt usus, vento procul acta tumenti
3.621  Cum ratis ignotas errat male tuta

per auras.
3.618  Atque hinc, proh, quanti Terrae mensoribus atque
3.619  Immensa incerto tranantibus aequora cursu
3.620  Proveniunt usus, vento procul acta tumenti
3.621  Cum ratis ignotas errat male tuta per undas!
3.622  Telluris 42 faciem in longum partimur et oras
3.623  Imus in Eoas totumque absolvimus orbem.
3.624  Tendimus in latum a medio circum

dabitur reliquis adjungere, vel si
3.631  Jam picta extiterint, radio signare licebit.
3.632  In latum 43 a medio quantum locus absit, opacam
3.633  Ardua per noctem qui sydera cardinem ad altum
3.634  Suspiciat, circa quem se convertit Olympus
3.635  Astrifer, inveniet, spatium metitus ab imis
3.636  Quo sydus terris coelique a limite distet.
3.637  Namque

quavis
3.663  Parte sui tristem Terrae subit aut fugit umbram.
3.664  Idcirco et 45 maculis divae turpantibus ora
3.665  (Nam turpant vultum longe lateque per omnem
3.666  Dispersae hac, illac) seu partibus acrius igne
3.667  Phoebeo rutilis dederunt sua nomina et ingens
3.668  In Lunae vultu sapientum, protulit aetas
3.669  Quos haec nostra recens, quos

vero 46 tumidis errat jactatus ab undis,
3.676  Ille sibi visam, dum Cynthia deficit, horam
3.677  Horarum numero confert, quem tempore eodem
3.678  Per loca cognorit numerandum certa (labores
3.679  Namque deae multo edocti jam novimus ante,
3.680  Urbibus et certas certis praedicimus horas)
3.681  Quoque natet pelago et pelagi qua parte, latentes

obliquo et tramite visos.
3.704  Hisce alios addunt transversos, cardine ab uno
3.705  Cardinem ad oppositum qui tendant atque fluentes
3.706  Indigitent horas. Accedit semita, divae
3.707  Qua medium Titan per Terram incedere ab alto
3.708  Prospicit ac numeri signantes temporis horas.
3.709  Quaeque loca obliquos cursu delata per orbes
3.710  Cum medio Phoebes descripti ad tramitis oram
3.711  Quamlibet

fluentes
3.706  Indigitent horas. Accedit semita, divae
3.707  Qua medium Titan per Terram incedere ab alto
3.708  Prospicit ac numeri signantes temporis horas.
3.709  Quaeque loca obliquos cursu delata per orbes
3.710  Cum medio Phoebes descripti ad tramitis oram
3.711  Quamlibet appellunt simul, his tum Cynthia dorso
3.712  Praetexit medio medium Titana; recedunt
3.713  Quae certis illinc spatiis, sub

seu 53 qui
3.733  Extinctos quondam dimittere, diceret, ignes
3.734  Tempore Titanem certo recreareque lumen,
3.735  Cum loca praeteriit flammis infesta per auras.
3.736  Quae faciunt ignes interstingui atque perire.
3.737  Sic 54 alii Phoeben puro dixere nitentem
3.738  Lumine parte cava tantum partique

perire
3.742  Censuit et Phoebi et Phoebes, cum deficit, orbem.
3.743  Quid 56 vero ignarum vulgus? Quae turpia monstra
3.744  Credidit immensum late vulgata per orbem!
3.745  Dum nempe e nitido Lunam deducere curru
3.746  Thessala tentat anus cantu rhombumque potentem
3.747  Circumagit, miseram nequidquam tendere contra,
3.748  Nequidquam obniti,

3.745  Dum nempe e nitido Lunam deducere curru
3.746  Thessala tentat anus cantu rhombumque potentem
3.747  Circumagit, miseram nequidquam tendere contra,
3.748  Nequidquam obniti, vacuas nisi pulsa per auras
3.749  Aera sonent cantusque negent audire timendos.
3.750  Saepe igitur totas fama evulgata per urbes
3.751  Nocte volat media Lunae nigrescere frontem.
3.752  Excurrunt matres tectis juvenesque

3.747  Circumagit, miseram nequidquam tendere contra,
3.748  Nequidquam obniti, vacuas nisi pulsa per auras
3.749  Aera sonent cantusque negent audire timendos.
3.750  Saepe igitur totas fama evulgata per urbes
3.751  Nocte volat media Lunae nigrescere frontem.
3.752  Excurrunt matres tectis juvenesque senesque;
3.753  Fit clamor, pelves et tintinnabula tota
3.754  Urbe strepunt, montes late campique

3.757  Delabi invitam sacris et adesse nefandis.
3.758  At Phoebum, subitis cum terras obruit umbris
3.759  Aspectumque negat populis, scelerata perosum
3.760  Consilia, infandas caedes et mille per orbem
3.761  Horrendas labes, infestam avertere frontem
3.762  Et clades, olim et ventura ostendere damna;
3.763  Sic quondam extincto miseratum Caesare Romam,
3.764  Cum caput obscura nitidum ferrugine

1 , velati nigrantem lampada Solis
4.5  5 Quae tenuis circum lux ambiat, unde repente
4.6  Exiliant toto radiantia sydera coelo,
4.7  Cur penitus merso tenebris Titane per auras
4.8  Nox plena atratis non protinus evolet alis,
4.9  Cur medio Phoebi vultu latitante serena
4.10  10 Plena dies niteat fronte intactumque tuenti
4.11  Exhibeat jubar, expediam causasque latentes

4.13  Phoebe 2 , tibi obducta effusi jam fronte capilli
4.14  Si spargunt coeleste jubar, si lumine tanto
4.15  15 Sydera, quae condis praesens, rutilare per umbram
4.16  Mersus aquis tectusve polo permittis et idem,
4.17  Dum procul et campos et crassas aeris auras
4.18  Irradias, reflua perfundis luce tenebras
4.19  Dimidiaque licet velatus fronte rigentes,

3 propior dum Luna sub alto
4.24  Fratre meat, medium subeat penitusque recondat,
4.25  25 Vix bene Phoebei sese pars ultima vultus
4.26  Abdidit, aethereas longe lateque per oras.
4.27  Per circumpositos tractus maris, ardua perque
4.28  Culmina per vallesque imas camposque petentes(!)
4.29  Protinus incerto mixtae pallore tenebrae
4.30  30 Funduntur rapiuntque diem, se

propior dum Luna sub alto
4.24  Fratre meat, medium subeat penitusque recondat,
4.25  25 Vix bene Phoebei sese pars ultima vultus
4.26  Abdidit, aethereas longe lateque per oras.
4.27  Per circumpositos tractus maris, ardua perque
4.28  Culmina per vallesque imas camposque petentes(!)
4.29  Protinus incerto mixtae pallore tenebrae
4.30  30 Funduntur rapiuntque diem, se prodit ubique

meat, medium subeat penitusque recondat,
4.25  25 Vix bene Phoebei sese pars ultima vultus
4.26  Abdidit, aethereas longe lateque per oras.
4.27  Per circumpositos tractus maris, ardua perque
4.28  Culmina per vallesque imas camposque petentes(!)
4.29  Protinus incerto mixtae pallore tenebrae
4.30  30 Funduntur rapiuntque diem, se prodit ubique
4.31  Illa eadem rerum facies, quae vespere sero,
4.32  Occiduas

4.35  Involvit penitus velo terrasque polumque,
4.36  Seu cum inane novo roseum caput extulit undis
4.37  Aurora et primo conspersit lumine flores.
4.38  Ipsa subobscuras videas rutilare per auras
4.39  Sydera, sed tantum quae sydera nocte serena
4.40  Plenius aerios collustrant lumine tractus.
4.41  At nitidus Phoebi obductam circum undique frontem
4.42  Annulus aurata perfusus luce

oritur calor. At contra lux aurea coeptum
4.73  Tardat iter celeratve et recto a tramite flectit.
4.74  Illa igitur si forte amplam se immittat opaci
4.75  Corporis in faciem, pars introgressa per imas
4.76  Discurrit latebras vacuisque meatibus errat;
4.77  Pars reflexa viam relegit retroque resultat.
4.78  At radius, summas qui praetervectus ad oras
4.79  Aut dorsum legit aut aciem perstringit

resultat.
4.78  At radius, summas qui praetervectus ad oras
4.79  Aut dorsum legit aut aciem perstringit acutam
4.80  Conradens spatioque levis praetervolat arcto,
4.81  Ille quidem tenues pergit se inferre per auras,
4.82  Sed rectum alterno tractu alternoque repulsu
4.83  Flectit iter jamque introrsum pertractus in umbram
4.84  Invehitur, contra opposito jam calle recedit.
4.85  Aspice

4.83  Flectit iter jamque introrsum pertractus in umbram
4.84  Invehitur, contra opposito jam calle recedit.
4.85  Aspice 5 , in obscurum quondam penetrale per arctam
4.86  Dum radius se rimam infert laevique papyro
4.87  Sistitur, adverso vel parjete. Pendeat ipso
4.88  Si forte in radio filum tenuisve capillus
4.89  Lucis particulis utraque e parte repulsis,

4.148  Ne tibi transversam abripiat, rationis inane
4.149  Nec pondus nec magna virum te nomina fallant.
4.150  Namque ea, quae geminis certa experientia cultris
4.151  Intervalla docet, per quae se effundit agendo
4.152  Mutua vis radiosque ciet, satis una nitentem
4.153  Longe alios ortus evincit habere coronam.
4.154  Scilicet in decies denas si forte resolvas
4.155  Particulas digitum

in auram,
4.202  Ipsam etiam Lunam simili sic aere cingi
4.203  Ac ventos sentire suos gravidasque futuris
4.204  Imbribus et multa ruituras grandine nubes.
4.205  Est quoque, qui tacitam multa jam nocte per umbram
4.206  Alta tubo et vitreis speculatus lentibus astra
4.207  In fusca Lunae facie nimbosque sonantes
4.208  Fulguraque et celsas ferientia fulmina turres
4.209  Visa sibi narret, juret quoque:

hyemem nivibusque albentia candent,
4.304  Clara magis quam vere novo aut aestate videret
4.305  Ardenti, cum se nivibus jam nigra solutis
4.306  Spectandam Tellus praebet frondesque virentes
4.307  Per nemora erumpunt late rupesque sub altis
4.308  Montibus atque imis horrent in vallibus umbrae.
4.309  At Lunae in vultu non haec discrimina formae,
4.310  Non jubaris produnt sese: manet una eademque

4.341  Phoebeum in cunctis jubar excipit atque remittit
4.342  Umbraque pro vario positu fratrisque sororisque
4.343  Inflectit sese et partes contorquet in omnes.
4.344  Hos puram scabra Lunai in fronte per undam
4.345  Transpicimus varios flexus, et, qua via luci
4.346  Non nimis obliquo brevis est trans aequora calle,
4.347  Forma manet facie in media vallesque profundas
4.348  Et juga inaequalem metimur

4.345  Transpicimus varios flexus, et, qua via luci
4.346  Non nimis obliquo brevis est trans aequora calle,
4.347  Forma manet facie in media vallesque profundas
4.348  Et juga inaequalem metimur celsa per umbram:
4.349  Turbantur summo confusae in margine partes.
4.350  Nam radii in tenues dum produnt *

proinde, vel igni
4.365  Phoebeo adversus micet aversusve nigrescat,
4.366  Aequali circum laevis se limite finit.
4.367  At nulli, Phoebi frontem dum Cynthia condit,
4.368  Haec poterunt radii transversa per aequora in auras
4.369  Trajecti aethereas transcurrere nigrantisque
4.370  Ora deae circum rutila exornare corona:
4.371  Attactu dorsi primo flectuntur et imam
4.372  Detorti ad Phoebes frontem

in auras.
4.381  Queis tamen auxiliis quave hanc satis ubere vena
4.382  Naturae aggrediar partem atque arcana docebo?
4.383  Nunc ades, o nunc, Phoebe pater, diffunde micantem
4.384  Fronte comam et flavos per eburnea colla capillos!
4.385  385 Ilis opus est. Nunc ardentes age concute habenas,
4.386  Flammivomis nunc urge acres calcaribus armos
4.387  Quadrijugum: undantem e patulis fac naribus ignem

et, rutilam qui parte ab utraque coronam
4.423  Ambit et aethereas longe tenuatus in oras
4.424  Excurrit rhombus, Phoebi exoriatur ab aura;
4.425  Cur aequam fugiat formam oblongusque per axem
4.426  Emicet affusoque irroret lumine stellas,
4.427  Haud levis evolvisse labor nec digna laboris
4.428  Jam merces speranda venit, quando invia quaeque
4.429  Asperaque intactis Parnassi per juga

per axem
4.426  Emicet affusoque irroret lumine stellas,
4.427  Haud levis evolvisse labor nec digna laboris
4.428  Jam merces speranda venit, quando invia quaeque
4.429  Asperaque intactis Parnassi per juga dumis
4.430  Pervadens, Boreae fulgentem e parte nivalis
4.431  Dum celebrat plectro auroram fidibusque canoris
4.432  Aethereos nuper Nicetas edidit ortus
4.433  Et causas rutili victuro carmine

4.439  Pauca modo expediam: aeternum, si plura requiris,
4.440  Perlege opus vigil; haud equidem vigilasse pigebit.
4.441  Primum igitur 23 quoniam immani per et intima Phoebus
4.442  Viscera ferventesque sinus agitatur ab igne
4.443  Usque furens, quoniam immenso se corpore tantus
4.444  Porrigit, e patulis quae faucibus evomit aurae
4.445  Semina, nigrantes

igne
4.443  Usque furens, quoniam immenso se corpore tantus
4.444  Porrigit, e patulis quae faucibus evomit aurae
4.445  Semina, nigrantes fumi nebulaeque volucres
4.446  Immensum aethereas circum se quaque per oras
4.447  Diffundunt longeque procul Titanis ab orbe
4.448  Excurrit tenuis vapor et spatia inficit ampla.
4.449  Ille quidem, medium dum pondere nititur aequo
4.450  Omni ex parte premens in Solem,

ex parte premens in Solem, flectier aequo
4.451  Orbe etiam formaque studet fulgere rotunda.
4.452  Ipse tamen genitor Phoebus vetat atque suo se
4.453  Circumagens dum contorquet super axe, per altum
4.454  Compressam ad latera ipse jubet consurgere dorsum.
4.455  Nempe 24 suo assiduis Phoebum super axe cieri
4.456  Motibus ingentique auram

semper eandem
4.462  In coeli partem concordi incedere gyro
4.463  Et medium unanimes circum Titana rotari.
4.464  Jam vero incurvos 25 quaecumque rotata per orbes
4.465  Circumeunt, medium fugere et procul ire per auras
4.466  Assiduo tentant nisu. Sic plumbea habenam
4.467  Glans valida contorta manu distendit et undam
4.468  Excutit affusam celeri rota

gyro
4.463  Et medium unanimes circum Titana rotari.
4.464  Jam vero incurvos 25 quaecumque rotata per orbes
4.465  Circumeunt, medium fugere et procul ire per auras
4.466  Assiduo tentant nisu. Sic plumbea habenam
4.467  Glans valida contorta manu distendit et undam
4.468  Excutit affusam celeri rota concita cursu.
4.469  Quaeque simul gyros aequali tempore

plures
4.470  Impete non uno absolvunt, etiam impare nisu
4.471  Avelli a medio tentant; minus illa recessum
4.472  Namque urgent, quae lenta via breviore feruntur;
4.473  Contra quae rapido magnos agitata per orbes
4.474  Turbine praecipitata ruunt, magis incita cursu
4.475  Vi tentant majore fugam ac retinacula tendunt.
4.476  Ergo age 26 et ingenti dum sese

4.481  Stent latera atque brevi procedunt pigra meatu.
4.482  Dorso igitur quae celsa volat, magis aura citatam
4.483  Accelerare fugam medioque recedere tentat.
4.484  Et faciat superasque procul dispersa per oras
4.485  Aufugiat, gravitas ni contra obsistat et imum
4.486  Urgeat in Solem nisusque eludat inanes.
4.487  At licet haud penitus fugiat Phoebumque relinquat,
4.488  Erigitur tamen et vasto tumet

relinquat,
4.488  Erigitur tamen et vasto tumet altior orbe.
4.489  Ipsum etenim tanto infractum conamine pondus
4.490  Languet hebes, nisu levior jamque aura minore
4.491  Per dorsum premit. At lateri quae proxima utrique
4.492  Vim retinet ferme illaesa gravitate priorem.
4.493  Haec igitur gravior vincit Phoeboque propinquat;
4.494  Illa autem urgenti palmam concedit et omni

4.502  Protinus indueret teretique effulgeret orbe.
4.503  At quoniam immensum huc dorsum deflectit ab alto,
4.504  Transversam tuimur, medio et coit arctior axe
4.505  Ad latera adstringens sese: geminata per amplum
4.506  Hinc atque hinc coelum cuspis procurrit et ingens
4.507  Phoebum ambit niveo spectandus lumine rhombus.
4.508  Hinc rutilam Phoebi frontem fulgentior orbis
4.509  Circuit ac propior; densi

quos tenvior aura levisque
4.511  Progenuit, vultus utraque ex parte nitentis
4.512  Lucentes tractus. Comptis de more capillis
4.513  Ora dei credas effulgere caesariemque
4.514  Arbitrio facilis Zephyri per eburnea colla
4.515  Ludere perque humeros; haec scilicet illa tot olim,
4.516  Haec Clarii coma compta dei celebrata per orbem
4.517  Vatibus, hi crines flavi intonsique capilli.
4.518  Ne tamen

4.513  Ora dei credas effulgere caesariemque
4.514  Arbitrio facilis Zephyri per eburnea colla
4.515  Ludere perque humeros; haec scilicet illa tot olim,
4.516  Haec Clarii coma compta dei celebrata per orbem
4.517  Vatibus, hi crines flavi intonsique capilli.
4.518  Ne tamen 28 haec unquam demens, ne posse videri
4.519  Mortali credas visu, dum libera

ignes.
4.537  Non ita 29 cum nostro Titan procul exulat orbe,
4.538  Mersus aquis sero jam vespere, sive recentes
4.539  Mane novo dum nectit equos Aurora per umbram.
4.540  Vespere nam sero placidi per tempora veris,
4.541  Mane per autumnum, cum signifer orbis ab imis
4.542  Altior erigitur terris crassosque vapores
4.543  Despicit assurgens, nivei pars

29 cum nostro Titan procul exulat orbe,
4.538  Mersus aquis sero jam vespere, sive recentes
4.539  Mane novo dum nectit equos Aurora per umbram.
4.540  Vespere nam sero placidi per tempora veris,
4.541  Mane per autumnum, cum signifer orbis ab imis
4.542  Altior erigitur terris crassosque vapores
4.543  Despicit assurgens, nivei pars ultima rhombi
4.544  Eminet atque nitens ferit

cum nostro Titan procul exulat orbe,
4.538  Mersus aquis sero jam vespere, sive recentes
4.539  Mane novo dum nectit equos Aurora per umbram.
4.540  Vespere nam sero placidi per tempora veris,
4.541  Mane per autumnum, cum signifer orbis ab imis
4.542  Altior erigitur terris crassosque vapores
4.543  Despicit assurgens, nivei pars ultima rhombi
4.544  Eminet atque nitens ferit aurea sydera cuspis.

terris,
4.554  Jam nullus labor est, paucis adverte, docebo.
4.555  Ne tibi sydereos sero jam vespere nasci,
4.556  Mane perire ignes quisquam persuaserit auctor.
4.557  Nocturnas qua luce micant tremebunda per umbras
4.558  Astra, micant summo dum fervet in aethere Titan
4.559  Arduus atque diem curru circumvehit alto.
4.560  Ut crines tamen ipse suos rhombumque coronamque
4.561  Obruit invictis quibus imbuit

Titan
4.559  Arduus atque diem curru circumvehit alto.
4.560  Ut crines tamen ipse suos rhombumque coronamque
4.561  Obruit invictis quibus imbuit aera flammis,
4.562  Sic etiam fixosque polo errantesque per axem
4.563  Obtundit conditque ignes nec posse videri
4.564  Se coram et superas sinit effulgere per auras.
4.565  Nec si densa deum nubes tegat, astra nitentes
4.566  Continuo retegunt vultus oculosque

coronamque
4.561  Obruit invictis quibus imbuit aera flammis,
4.562  Sic etiam fixosque polo errantesque per axem
4.563  Obtundit conditque ignes nec posse videri
4.564  Se coram et superas sinit effulgere per auras.
4.565  Nec si densa deum nubes tegat, astra nitentes
4.566  Continuo retegunt vultus oculosque lacessunt.
4.567  Trans nubes sibi pandit iter fractumque retorto

4.584  Olim 32 equidem saepe, at quoties nunc pura sereno
4.585  Ore dies sine faece nitet, cum jam altus ab undis
4.586  Extulit Eois caput ardentesque per horam
4.587  Effudit radios Titan, me candida Oloris
4.588  Cauda vocat summaque poli jam fulget in arce
4.589  Spectaturque tubo ingenti trans vitrea septa.
4.590  cum vero occiduas deflexum Phoebus ad

4.599  Post senos Phoebi occasum praevertet et alto
4.600  Visa tubo rutilae vincet mihi lampadis ignes.
4.601  Haec ipsa et domina spectabam nuper in urbe;
4.602  Ursam equidem media ferme jam nocte per umbram
4.603  Pervigil ac primae post sera crepuscula noctis
4.604  Aurigam fulgentem humeris nigrumque per axem
4.605  Ingenti dextra quatientem immane flagellum.
4.606  At

4.601  Haec ipsa et domina spectabam nuper in urbe;
4.602  Ursam equidem media ferme jam nocte per umbram
4.603  Pervigil ac primae post sera crepuscula noctis
4.604  Aurigam fulgentem humeris nigrumque per axem
4.605  Ingenti dextra quatientem immane flagellum.
4.606  At rutilum frustra jam plena in luce diei
4.607  Effundente jubar Phoebo, se lucida Cycni
4.608  Sistebat cauda

4.615  Alea et ore trucem rabido atque extrema minantem
4.616  Mente ducem trepida recolit spretique senatus
4.617  Infracta imperia ac civilis semina belli
4.618  Protinus hic suscepta sibi totumque per orbem
4.619  Hinc subito immitis diffusa incendia flammae
4.620  Totque inde eversas urbes, tot sanguinis amnes
4.621  Effusi ac tantos confusae stragis acervos.
4.622  Hic ergo, hic eadem in plena nunc

4.636  Motantem attonitus digitos atque ipsa loquacis
4.637  Septa lyrae dulcemque sonum miratur et aureum
4.638  Demittit caput ac palmam tibi cedit Apollo.
4.639  Quid grande ingenium doctasque exculta per artes
4.640  Mens vasta atque imo sapientia pectore fidens?
4.641  Scrutantem aethereas sedes atque aurea coeli
4.642  Sydera servantem jam olim juvenilibus annis
4.643  Viderat

suspectat et ipse,
4.666  Proh superi, qua vi mentis, quaque indole gnatus,
4.667  Septennis licet ac procerum densissima saepe
4.668  Suspectat turma et matrumque nurumque corona
4.669  Miratur cerni per vitra tubumque nigrantem
4.670  Posse die medio redivivos aetheris ignes.
4.671  Sed quid" opus vitrea seu lente tubove nigranti?
4.672  Si satis aerias sublimi turris in auras
4.673  Vertice se tollat

opaco
4.674  Clausa sinu, terrae satis ima in viscera si se
4.675  Demittat fovea atque arcto suspectet hiatu
4.676  Aethera et horrenti gremium nigrescat ab umbra,
4.677  Alta die medio Phoeboque ardente per axem
4.678  Sydera suspiciens oculo spectabis inermi.
4.679  Est locus Europae in medio, qua regius altis
4.680  Ingreditur ripis dominamque interluit urbem
4.681  Sequana.

praecipitique solum discessit hiatu.
4.697  Aeternis horret fovea alta obducta tenebris
4.698  Excluditque diem: fundo Nox tristis in imo
4.699  Excubat horrentique minax se jactat in umbra,
4.700  Tetra per obscurum ducit quo semita callem
4.701  Tresque patet coeli spatium non amplius ulnas.
4.702  Ergo illinc, puro Titan licet altus Olympo
4.703  Fulgeat et inulto collustret lumine campos,
4.704  Si forte

campos,
4.704  Si forte aethereas vultum conversus ad oras
4.705  Extuleris summumque oculis spectaveris axem,
4.706  Protinus, ut media quondam radiantia nocte
4.707  Aspiceres, densam radios vibrare per umbram
4.708  Astra vides caecumque poli distinguere tractum:
4.709  Usque adeo oppressis Phoebi jubar officit astris.
4.710  Sed nec 36 opus pleno

ipse umbrosus terras qua conus in imas
4.750  Transcurrit campisque aciem defigit acutam,
4.751  Phoebeum penitus latitat jubar: omnia circum
4.752  Conspicuus rutilo perfudit lumine margo.
4.753  Verum ubi per tenues Phoebe caput altior auras
4.754  Extulit et nostrum Titan se pronus ad orbem
4.755  Demisit propior coeloque recessit ab alto,
4.756  Ante coit breviorque acie vanescit acuta

ore
4.788  Dimidia plus parte latens, cur clara sereno
4.789  Fulgeat axe dies nec tantam lucis ademptae
4.790  Percipiant jacturam oculi admixtasque tenebras,
4.791  Expediam. Non hic magnum quaerenda per axem
4.792  Causa nec aerios tractus nebulasque volucres
4.793  Consuluisse juvat nec campos nec procul alta
4.794  Culmina. Se quisque obtutum defigat in uno

quae forte geruntur
4.802  Extrorsum ac varios posset cognoscere rerum
4.803  Interitusque ortusque et motus materiai.
4.804  Illa quidem in medio latitat conclusa cerebro,
4.805  Qua coeunt nervi et primam per tenvia ducunt
4.806  Fila viam ac vastos longe protensa per artus
4.807  Diffundunt sese, velut ab radicibus imis
4.808  Aeriae late quercus vel propter amoenam
4.809  Crescentis platani ripam densissima

rerum
4.803  Interitusque ortusque et motus materiai.
4.804  Illa quidem in medio latitat conclusa cerebro,
4.805  Qua coeunt nervi et primam per tenvia ducunt
4.806  Fila viam ac vastos longe protensa per artus
4.807  Diffundunt sese, velut ab radicibus imis
4.808  Aeriae late quercus vel propter amoenam
4.809  Crescentis platani ripam densissima surgit
4.810  Ramorum soboles frondesque extendit opacas.

ab radicibus imis
4.808  Aeriae late quercus vel propter amoenam
4.809  Crescentis platani ripam densissima surgit
4.810  Ramorum soboles frondesque extendit opacas.
4.811  Ast iterum textu vario tenuata per omnem
4.812  Nervorum se fila cutem flectuntque plicantque
4.813  Molliaque obductis adstringunt retia membris.
4.814  Jam vero quaecumque animo se externa latenti
4.815  Corpora noscenda objiciunt atque

lux aciem repetito concutit ictu.
4.829  Continuo percussa tremunt tenuissima primae
4.830  Fila cutis tunicaeque leves et summa propago
4.831  Nervorum impulsu tremulo salit; emicat imas
4.832  Idem per latebras tremor excurritque vel ipso
4.833  Fibrarum textu nervisque rigentibus aut si
4.834  Per medios tenuis nervos se spiritus infert
4.835  Discurrens, nervo impressum vapor ipse tremorem

et summa propago
4.831  Nervorum impulsu tremulo salit; emicat imas
4.832  Idem per latebras tremor excurritque vel ipso
4.833  Fibrarum textu nervisque rigentibus aut si
4.834  Per medios tenuis nervos se spiritus infert
4.835  Discurrens, nervo impressum vapor ipse tremorem
4.836  Concipit atque animi sedem deducit ad altam.
4.837  Mens vigil assuetos allapsus sentit et ipsis

hostem,
4.852  Quadrupedumque virumque globos horrentiaque arma
4.853  Concitet excidioque inimicas destinet arces,
4.854  Ille quidem interea domina se continet urbe
4.855  Immotus, partes famulantum turba per omnes
4.856  Pervolat extremique alius de margine regni
4.857  Nuncia fert rerumque vices et praelia narrat,
4.858  It contra dominique alius jussa alta reportat.
4.859  Quidquid

posset
4.938  Ut radios, contra laxando contraheretur
4.939  Arctior et nimios contracta excluderet ignes.
4.940  Si forte 46 obscura quondam sub nocte per umbram
4.941  Dum tenuis dubiam secreta in parte ministrat
4.942  Cerea fax lucem, vicinum intentus amicum
4.943  Aspicias oculosque oculis defixeris atque
4.944  Contemplere nigram trans cornea septa

vicinum intentus amicum
4.943  Aspicias oculosque oculis defixeris atque
4.944  Contemplere nigram trans cornea septa fenestram,
4.945  Distentos cernes aditus lateque patentes
4.946  Circumquaque fores per aperta foramina lucem
4.947  Contrahere et tunicas auctam transmittere ad imas.
4.948  Ingentem interea flammam puer excitet atque
4.949  Admoveat sensimque novo petat igne tuentem,

49 utinam seu distentum laxare foramen,
4.968  Quantum cuique libet, compressum sive liceret
4.969  Contrahere et nimiae radios excludere lucis!
4.970  Nos quoque, ut obscuram per noctem e culmine tristi
4.971  Infaustus bubo trepidove agitata volatu
4.972  Noctua nigranti contemplaremur in umbra
4.973  Conspicuas rerum formas contraque nitentem
4.974  Et vultum illaesis oculis

scrutarier atque
4.976  Quadrijugos patulis efflantes faucibus ignem:
4.977  Ceu teneram coelo prolem Jovis ales aperto
4.978  Provida cum primum educit nidoque relicto
4.979  Edocet insuetas agitare per aera pennas
4.980  Antevolans, acri ferventem lampada visu
4.981  Suspicere immotasque jubet defigere in ipsam
4.982  Frontem acies dignamque sua se prodere matre.
4.983  Ipse pater prima nascentis

4.1002  Haec olim, haec patriis victorem reddidit astris
4.1003  Inseruitque polo et suprema in sede locavit)
4.1004  Nonne vides, inquam, cum diam effundere lucem
4.1005  Inciperet propior coelo ac rutilare per axem
4.1006  Aetherium et pompam majestatemque Tonantis
4.1007  Exerere atque Deo dignis effulgere flammis,
4.1008  Ut suspectantes socios divamque parentem
4.1009  Corpore mortali oppressos ne laederet

latentes,
5.41  Accipe! Durum opus est dicto, sed dexter Apollo
5.42  Et faciles quid non jubeant sperare Camoenae?
5.43  Si medio Phoebi tantum prorumpat ab imo
5.44  Irriguus radiorum imber coelumque per amplum
5.45  Effundat recto se tramite, quidquid opaci
5.46  Corporis objiciat sese cursumque inoretur,
5.47  Margine distinctam certo determinet umbram.
5.48  Finge etenim, quacumque patet via libera,

procul, hoc etiam mage crescit eundo.
5.125  Nunc age 7 palloremque deae jam nosce triformis,
5.126  Horrentem cono tristi dum projicit umbram
5.127  Aera per vacuum Phoebique intercipit ignes
5.128  Terrai moles intersita, terminat illam
5.129  Confuso incertus circum undique margine limes
5.130  Et lucem obscuris miscet pene umbra tenebris.
5.131  Hanc

5.163  Terrestris dorsi post oscula pressa coirent
5.164  Et tenui umbriferum finirent cuspide conum;
5.165  Phoebum inter Terramque aliis concursus et ante
5.166  Incurvi contactum orbis, qui deinde per auras
5.167  Diversi aethereas fugerent procul atque patenti
5.168  Desererent flexu seseque umbramque nigrantem.
5.169  Hos inter conumque omnis conclusa jaceret
5.170  Pene umbra, at vacuas immensum

5.167  Diversi aethereas fugerent procul atque patenti
5.168  Desererent flexu seseque umbramque nigrantem.
5.169  Hos inter conumque omnis conclusa jaceret
5.170  Pene umbra, at vacuas immensum extensa per oras.
5.171  Quod spatii ultra ipsos tractus superesset, id omne
5.172  Illaesum pleno gauderet lumine Phoebi.
5.173  Transversos demum tractus incurva secaret
5.174  Linea signaretque viam, qua plena

et ense ferox sparso saeviret et igne,
5.237  Jamque altae quassatae arces, jam tecta ruebant
5.238  Ardua fumantesque globi flammaeque volucres
5.239  Aera complerant vacuum et cruor undique rivis
5.240  Per fora perque vias manabant grandibus, unus
5.241  Qui patriam ingenio fidens, non milite denso,
5.242  Servarat longum instantemque represserat hostem,
5.243  Incumbens baculo senior pendebat et alta

5.261  Pauca tibi expediam, quae multum oratus Apollo
5.262  Parnassique sinent leges et dura Camoena.
5.263  Principio 14 Solis motus Lunaeque per axem
5.264  Si serves vigil et componas omnia cautus
5.265  Sese inter, facile invenies, quantum ipsius orbis
5.266  Extendit sese, tantum discedere in horas
5.267  Fratris ab orbe deam tantumque

5.265  Sese inter, facile invenies, quantum ipsius orbis
5.266  Extendit sese, tantum discedere in horas
5.267  Fratris ab orbe deam tantumque accedere ad oram
5.268  Oppositam et tristem se tantum inferre per umbram.
5.269  At ferme hoc ipso, veluti memoravimus ante,
5.270  Pene umbrae exterior disjungitur intervallo
5.271  Orbis ab orbe umbrae ac ferme ter crassior umbra
5.272  Est ibi terque magis vasto

5.270  Pene umbrae exterior disjungitur intervallo
5.271  Orbis ab orbe umbrae ac ferme ter crassior umbra
5.272  Est ibi terque magis vasto distenditur orbe.
5.273  Ergo, quod sequitur, recto si calle per ipsum
5.274  Umbrai medium dea permeet, effluet hora
5.275  A primo ad primas frontis pallore tenebras,
5.276  Altera, dum densis frons tota immergitur umbris;
5.277  Tum ferme binae in tenebris dumque

5.306  Temporis intervalla fluent majora vicesque
5.307  Ipsa etiam contra oppositas breviora sequentur.
5.308  Rebus in his 17 unum superest, quod noscere per te
5.309  Ipse potes, si, quae supra memoravimus, alto
5.310  Fixa animo repetas memorique in mente revolvas.
5.311  Scilicet ante nigram, pallor quod postulat, umbram,
5.312  Vel postquam densae penitus

5.325  Postremusque oculos pallor jam ludet hiantes,
5.326  Vix bene cum tenebris emerget laeta fugatis.
5.327  Hactenus 18 unde genis pallor. Nunc unde per umbram
5.328  Qui superant tenues radii lumenque malignum,
5.329  Expediam. Natura tibi sed luminis aurei
5.330  Contemplanda iterum, vis et quae mutua fractos
5.331  Dum torquet radios, flexus parit

majore etiam vi lumina ducunt
5.345  Infractaeque jubent ductum intorquere viai.
5.346  Ergo ubi de tenui et crasso minus ad mage densum
5.347  Ingreditur seu pingue magis lux aurea corpus
5.348  Obliquum per callem, ipso se in limine primo
5.349  Erigit atque obliqua minus procedit. At inde
5.350  Dum rursum egreditur rursumque ad tenvia transit
5.351  Corpora seu quae crassa minus, deflectitur ipsam

age Tellurisque globum et circum aera, circum
5.375  Aetheris immensos animo tibi concipe tractus!
5.376  Scilicet ignifero radius qui Solis ab orbe
5.377  Aethera per tenuem rectus devenit, ad auras
5.378  Cum primum aerias delabitur atque recurvum
5.379  Incidit in dorsum obliquus densosque vapores
5.380  Sensit et urgentem nisum viresque trahentes,
5.381  Continuo

multaque tuenti ostendat in umbra,
5.400  Jam facili ratione patet. Nam quidquid in oras
5.401  Aeris extremas illapsum luminis alto
5.402  Telluris dorso non sistitur atque ad apertum
5.403  Aethera per tenues rursum delabitur auras,
5.404  Inflexum in primos tristis circumundique coni
5.405  Invehitur fines, nigrantem et temperat umbram
5.406  Perfusamque deam tenui quamquam igne colorat.
5.407  Ac

teneat sententia mentem
5.408  Contemplare nigrum tenuata cuspide conum
5.409  Et radii perpende viam, qui proximus alto
5.410  Terrai dorso aethereas trans aera ad oras
5.411  Appulit ac recto fertur per inane volatu.
5.412  Ille quidem egreditur medium inclinatus ad axem
5.413  Quinque magis spatiis, quam si via prima maneret
5.414  Nec rectum incurvo mutasset tramite callem.

5.424  Alta magis tricies sed Phoebe assurgit in axem
5.425  Despectatque humiles terras coeloque propinquat.
5.426  Illa igitur prorsum horrentes fugit alta tenebras,
5.427  Sit licet umbrai in medio fractumque per auras
5.428  Excipit aerias jubar et se ostentat ab alto.
5.429  Hoc 23 autem, extremum quod transvolat aera, lumen
5.430  Cur adeo languescat hebes

triformem
5.431  Usque adeo tenui squallentem aspergine tingat,
5.432  Accipe. Hyperboreis licet eluctatus ab oris
5.433  Discutiat nubes aquilo coelumque serenum
5.434  Fulgeat, aerias sparsi tamen usque per auras
5.435  Pervolitant, quamquam tenuata mole, vapores.
5.436  Saepe etenim densis dum nubibus obrutus aer
5.437  Nigrescit circum late coelumque diemque
5.438  Eripit ex oculis, crebris micat ignibus

coelum omne silet, suspenditur ater
5.445  Nimbus et adstrictis clauduntur nubibus imbres.
5.446  Ipsae autem tumidae primum tenuarier, inde
5.447  Discindi nubes Phoebique admittere hiantes
5.448  Per rimas jubar ac demum vanescere et omne,
5.449  Quam late coelum patet, effulgere serenum.
5.450  Scilicet, e Libycis Auster delatus arenis
5.451  Quos multo fervens distenderat igne vapores,
5.452  Non

5.456  At licet 24 adstricti vanescant, non tamen omnes
5.457  Phoebeae illaesos transmittunt lampadis ignes.
5.458  Partem aliam aethereas longe lateque per oras,
5.459  Per campos montesque altos vallesque profundas
5.460  Dispergunt flexu vario partemque recondunt
5.461  In gremio demum restinctam; libera restat
5.462  Pars tenuis, coelo et vix tandem

24 adstricti vanescant, non tamen omnes
5.457  Phoebeae illaesos transmittunt lampadis ignes.
5.458  Partem aliam aethereas longe lateque per oras,
5.459  Per campos montesque altos vallesque profundas
5.460  Dispergunt flexu vario partemque recondunt
5.461  In gremio demum restinctam; libera restat
5.462  Pars tenuis, coelo et vix tandem erumpit aperto.

demum restinctam; libera restat
5.462  Pars tenuis, coelo et vix tandem erumpit aperto.
5.463  Nonne vides, Phoebo aversas cum saepe fenestras
5.464  Multa tegit tenui tantum pellucida vitro
5.465  Lamina, per conclave imum perque atria perque
5.466  Divum aedes sanctosque aditus quam laeta nitenti
5.467  Fulgeat ore dies? Sparsi per inane vapores
5.468  Accipiunt redduntque jubar partesque per omnes

saepe fenestras
5.464  Multa tegit tenui tantum pellucida vitro
5.465  Lamina, per conclave imum perque atria perque
5.466  Divum aedes sanctosque aditus quam laeta nitenti
5.467  Fulgeat ore dies? Sparsi per inane vapores
5.468  Accipiunt redduntque jubar partesque per omnes
5.469  Diffusum secreta subit penetralia lumen.
5.470  Hinc etiam roseis Aurora invecta quadrigis
5.471  Solis equos primo praecedit

5.465  Lamina, per conclave imum perque atria perque
5.466  Divum aedes sanctosque aditus quam laeta nitenti
5.467  Fulgeat ore dies? Sparsi per inane vapores
5.468  Accipiunt redduntque jubar partesque per omnes
5.469  Diffusum secreta subit penetralia lumen.
5.470  Hinc etiam roseis Aurora invecta quadrigis
5.471  Solis equos primo praecedit mane, sub undas
5.472  Cumque idem occiduas sero jam vespere

Phoebo expositi. Lux multa latentes
5.484  Permeat anfractus crebrisque reflexibus errat
5.485  Discurrens; tenues incluso agitantur ab igne
5.486  Particulae trepidusque oritur calor. Ast ubi longum
5.487  Per vacuos post mille vices distracta meatus
5.488  Se tulit hac, illac celeri lux incita motu
5.489  Stat demum atque ipsis jam fessa adjungitur auris.
5.490  Ergo quod

meatus
5.488  Se tulit hac, illac celeri lux incita motu
5.489  Stat demum atque ipsis jam fessa adjungitur auris.
5.490  Ergo quod 26 superat longoque per aera tractu
5.491  Progreditur lumen, mulctatum ac debile languet,
5.492  Exerit et tenues objecta in corpora vires.
5.493  Sic ubi ferventem Cancri devenit ad orbem

5.500  500 Torpet hebes nec sive oculos splendore tuentes
5.501  Distinet immodico seu membra calore perurit.
5.502  Nam quo se terris magis erigit aethera in altum
5.503  Arduus, hoc obliqua minus breviorque per auras
5.504  Detinet aerias radios via. Proinde minorem
5.505  505 Immissa objecti partem de luce vapores
5.506  Dispergunt conduntve sinu; via longior obstat
5.507  Obliquis contra radiis illaesaque

animadversis nil jam mirabere Phoeben
5.550  550 Squalentem in media vix internoscier umbra.
5.551  Flexum etenim aeriis lumen, quod prodit ab auris,
5.552  Jam tenue et tanta mulctatum parte, per amplum
5.553  Plusquam centenis paribus magis, aera primum
5.554  Quam subiens, spatiis distenditur intervallum.
5.555  555 Quid dubitas? Radios aer torquere citatos
5.556  Qui valeat, minus hinc

sereno.
5.569  Quaeque suis tentata modis sic caetera longus
5.570  Eduxit labor atque educent plura nepotes.
5.571  At qua 31 se densam lux aere flexa per umbram
5.572  Distribuat lege et Phoeben perfundat opacam,
5.573  Proh quantus Latiis labor est efferre Camoenis!
5.574  Cerata rursum tela calamoque nigranti
5.575  Esset opus mollive inscriptis littore

at plurima binos
5.609  Inter se aversis transmissos aeris oris
5.610  Puncta loci excipiunt; aliisque allabitur uno
5.611  Aeris in puncto flexum jubar. Usque adeo se
5.612  Non aequa radii diffundunt mole per umbram.
5.613  Quod si etiam haec libeat loca contemplarier atque
5.614  Singula sese inter componere mensurasque
5.615  Supposuisse oculis, facili ratione licebit,
5.616  Ni pigeat tenui rem consignare

5.619  Adde axem tranantem apices et viscera Terrae.
5.620  Quinque aequis coni primi de partibus, alter
5.621  Interior, terris dum sese attollit ab imis,
5.622  Tantum unam tereti concludat fronte, per axem
5.623  At reliquum vertex a primi vertice distet
5.624  Ac videat partes supra se extare quaternas.
5.625  Tum vero aethereas longe latera omnia in auras
5.626  Interior conus si protrahat,

dea et spatio graditur, quod lumine tantum
5.666  Aerii tractus una de parte retorto
5.667  Spargitur et geminis flexo quod gaudet ab oris.
5.668  Ac medio in cursu radiis circum undique tortis
5.669  Per gyrum punctoque nitet coeuntibus uno.
5.670  Quin 37 etiam, flexus si rite notaveris omnes
5.671  Luminis intorti rectique deaeque meatum
5.672  Supra

polum suspectat hiatu,
5.675  Irrumpens primi faciem secat orbe rotundo,
5.676  Nec numeros Phoebo et Pindi felicis alumnis
5.677  Pieridumque choro invisos tractare recuses,
5.678  Invenies tantum inversi per viscera coni
5.679  Et loca per, duplici quae ditia lumine, divam
5.680  Ingredier, quantum sive hinc, sive inde per illud
5.681  Incedit spatium, radio quod simplice pallet.

primi faciem secat orbe rotundo,
5.676  Nec numeros Phoebo et Pindi felicis alumnis
5.677  Pieridumque choro invisos tractare recuses,
5.678  Invenies tantum inversi per viscera coni
5.679  Et loca per, duplici quae ditia lumine, divam
5.680  Ingredier, quantum sive hinc, sive inde per illud
5.681  Incedit spatium, radio quod simplice pallet.
5.682  Cumque fere triplo, ut supra memoravimus, umbrae,

alumnis
5.677  Pieridumque choro invisos tractare recuses,
5.678  Invenies tantum inversi per viscera coni
5.679  Et loca per, duplici quae ditia lumine, divam
5.680  Ingredier, quantum sive hinc, sive inde per illud
5.681  Incedit spatium, radio quod simplice pallet.
5.682  Cumque fere triplo, ut supra memoravimus, umbrae,
5.683  Qua Phoebe regione meat, sit crassior orbis
5.684  Quam

immissos et vix intercipit ignes.
5.711  At medium medio cum corpore Cynthia ad axem
5.712  Appulerit, limbus contra squalebit ab omni
5.713  Circumquaque plaga ac gremio collecta sub imo
5.714  Undique per gyrum multo lux igne nitebit.
5.715  Mox iterum, tristi cum jam emersurus ab umbra
5.716  Frontis apex primus teretem pertinget ad oram,
5.717  Nigrescet gremium limbusque nitebit uterque.

47 pater, nobis quem docta Bononia misit
5.844  Rectoremque sibi et toti ter maxima mundo
5.845  Imposuit Roma ac felicia saecla reduxit.
5.846  Tu semper vastam ingenuas, Benedicte, per artes
5.847  Excultus mentem doctasque evolvere chartas
5.848  Assuetus calamosque manu tractare disertos
5.849  Alma foves, Genitor, studia atque ad grandia natus
5.850  Ingenti grandes moliris pectore

, undis
5.853  Tuta suis, divini et clara Aeneide vatis
5.854  Mantua quem genuit. Sed libertate perenni,
5.855  Grandibus ingeniis et nobilitate vetusta
5.856  Atque opibus totum pariter celebrata per orbem,
5.857  Dulce mihi natale solum Ragusa, superbos
5.858  Jactat avos atavosque. Viri jam olim tibi tanti
5.859  Mens patuit te digna et rebus grande gerendis
5.860  Ingenium ac placidi mores, quo

inde repulsus ab undis
5.881  Ventorumque furore gravi percussus, ab imo
5.882  Jam toties indignatus caput extulit alveo
5.883  Et vastos late campos vallesque profundas
5.884  Obruit. Ipsa etiam magnae per compita Romae
5.885  Erupit sine lege furens miserosque Quirites
5.886  Terruit obsessos mediis circum undique tectis
5.887  Perque fores frustra conclusas perque fenestras
5.888  Irruit undantique ima

et impete primo
5.898  Dissolvit compagem ac dura repagula fregit;
5.899  Inde trabes fundo evulsas disjecit, apertos
5.900  Perque maris campos vicinaque littora sparsit.
5.901  Vidi ego, cum tenues per rimas insinuaret
5.902  Spumanti sese fluctu, cum cornibus altis
5.903  Obnixus primos aditus sibi quaereret, inde
5.904  Dimotis victor trabibus jam corpore toto
5.905  Irrueret vulsamque inferret in

et affusi fluctus atque improbus imo
5.927  Insultans frugem Tibris resonaret ab alveo!
5.928  Nulla aderat frugis jam copia nec feris altam
5.929  Posse dabat dorso conscendere Tibris ad urbem.
5.930  Ergo per undantes hinc campos fluctibus atque hinc
5.931  Arboreas inter frondes et cespite multo
5.932  Densa loca exiguam bino cum remige contra
5.933  Ire ratem libuit collesque exponere ad altos,
5.934  Qui

5.933  Ire ratem libuit collesque exponere ad altos,
5.934  Qui tanto dominam rerum in discrimine ad urbem
5.935  Iret opemque malis peteret promptamque medelam.
5.936  Qualis ubi auratum vellus raptura per aequor
5.937  Se juvenum manus ignotis concredidit undis,
5.938  Attonito vultu circumspectabat euntes
5.939  Turba affusa, novi et tot certa pericula callis
5.940  Mente agitans tristi pallebat; talis

ignotis concredidit undis,
5.938  Attonito vultu circumspectabat euntes
5.939  Turba affusa, novi et tot certa pericula callis
5.940  Mente agitans tristi pallebat; talis et illam
5.941  Ire ratem insuetum per iter contraque furentis
5.942  Insidiasque iramque hostis communia vota
5.943  Ac vellere extremis spem rebus vidit et omnes
5.944  Turba obsessa deos pallens in opem vocitavit.
5.945  Attamen interea

gentis,
6.10  10 Tu majus mihi numen eris, Newtone, repostos
6.11  Cui primo penetrare aditus penitusque latentes
6.12  Sponte dedit vires Natura arcanaque jura
6.13  Discere et attonitum late vulgare per orbem.
6.14  Tu vacuas 2 nosti primus qua lege per auras
6.15  15 Attracta arcano se foedere sydera ducant
6.16  Inflectantque

penitusque latentes
6.12  Sponte dedit vires Natura arcanaque jura
6.13  Discere et attonitum late vulgare per orbem.
6.14  Tu vacuas 2 nosti primus qua lege per auras
6.15  15 Attracta arcano se foedere sydera ducant
6.16  Inflectantque 3 viam mediumque immobile circum
6.17  Aeternos renovent gyros, per inane

primus qua lege per auras
6.15  15 Attracta arcano se foedere sydera ducant
6.16  Inflectantque 3 viam mediumque immobile circum
6.17  Aeternos renovent gyros, per inane 4 Cometae
6.18  Quo fugiant, longo donec post tempore tristem
6.19  Restituant terris vultum crinesque cruentos.
6.20  20 Nosti etiam

6.22  Cur turbent motusque suos comitumque catervas.
6.23  Non illi irarum memores, sed amore novato,
6.24  Quo rursum amplexus, rursum oscula mutua poscunt.
6.25  E Fata vetant conferre globos, jubet ire per auras
6.26  Impetus et rursum oppositas discedere ad oras,
6.27  Dum se iterum juncti quatuor post lustra revisant.
6.28  Nequidquam 6 incertos dubiis

ingenio primus. Nunc te duce molles
6.41  Jam pueri in ludis primoque docentur ab aevo.
6.42  Nec minus illa 12 quidem vel quondam incognita vel nunc
6.43  Per te jam pueris, teneris et nota puellis
6.44  Aeternum peperere tibi nomenque decusque.
6.45  Scilicet 13 in prima nascentis origine mundi
6.46  Quae

6.81  Mille trahant varios adverso sole colores.
6.82  Haec primus comperta vides, simul abdita 19 pandis
6.83  Mille alia atque alia accumulans totumque per orbem
6.84  Diffundis late. Stupet alta mente volutans
6.85  Attonitum mortale genus tam multa repente
6.86  Educta atque adeo brevibus concredita chartis
6.87  Plus unum vidisse hominem, quam viderit

mente volutans
6.85  Attonitum mortale genus tam multa repente
6.86  Educta atque adeo brevibus concredita chartis
6.87  Plus unum vidisse hominem, quam viderit omne
6.88  Naturam inquirens sapientum turba per aevum.
6.89  Ergo novum coelo delapsum ut numen ab alto
6.90  Te supplex unum veneratur Apollinis ara
6.91  Posthabita, tua scripta terit noctuque diuque
6.92  Evolvens, te in vota vocat, te oracula

6.109  Exuat atque oculos mutato ludat amictu.
6.110  Nec minus et vires et recti callis amorem
6.111  Cuique suum natura dedit, quem singula fila
6.112  Aeternum servant nullas mutata per artes.
6.113  Atque ea 21 si penitus libeat cognoscere, primum
6.114  Huc iterum revoca atque animo tibi siste sagaci
6.115  115 Luminis ingenium

jactant
6.150  Sanguineusque ardet venis turgentibus humor.
6.151  Proximus huic, fulvo nomen qui duxit ab auro.
6.152  Immitis color! Heu quantis mortalia corda
6.153  Exagitat curis acuens! Quae dira per orbem
6.154  Bella movet turpesque dolos atque impia furta!
6.155  Pone subit fessis solamen dulce colonis,
6.156  Qui falcem vocat et maturas flavus aristas
6.157  Ostentat late campis finemque laborum.

frondes montibus altis
6.160  Et teneras pratis herbas convestit apricis
6.161  Quove nitent multo commixti adamante smaragdi
6.162  Sive coronati stent alta fronte tyranni,
6.163  Mollia seu tenerae ludant per colla puellae.
6.164  Insequitur viridem, vasti per caerula ponti
6.165  Qui placido regnat fluctu, cum forte furentem
6.166  Conclusit caeco turbam rex Aeolus antro
6.167  Nec fervent fractae spumis

convestit apricis
6.161  Quove nitent multo commixti adamante smaragdi
6.162  Sive coronati stent alta fronte tyranni,
6.163  Mollia seu tenerae ludant per colla puellae.
6.164  Insequitur viridem, vasti per caerula ponti
6.165  Qui placido regnat fluctu, cum forte furentem
6.166  Conclusit caeco turbam rex Aeolus antro
6.167  Nec fervent fractae spumis albentibus undae;
6.168  vel quem, cum nullae texerunt

28 haec arbitrio mentis conficta feracis
6.199  Esse putes! Fuit illa dies, qua quisque latentis
6.200  Naturae arcanas meditando extundere leges
6.201  Speraret caecam per noctem. Nunc aliter jam
6.202  Res agitur. Procul a doctis commenta lyceis,
6.203  Ingeniosa licet, caecus procul exulat ardor
6.204  Naturam fingendi animo secretaque jura
6.205  Edendi tamquam ex

ultro
6.207  Illa suos peragens cursus noctuque diuque
6.208  Servamus vigiles aciesque intendimus ambas
6.209  Instantes operi et longas producimus horas.
6.210  Nec satis hoc: varias mille instrumenta per artes
6.211  Tractamus facili dextra densisque domamus
6.212  Vulneribus confossam arcanaque pandere jura
6.213  Cogimus et rerum causas aperire repostas
6.214  Torquentes. Neque enim ferro neque

6.214  Torquentes. Neque enim ferro neque parcimus igni
6.215  Solventes compagem abscissaque membra secantes.
6.216  Ergo oculis lustrare tuis, quae diximus, atque
6.217  Singula non dubias poteris tentare per artes,
6.218  Si libeat. Primum sed quae satis apta videndo
6.219  Instrumenta, canam; tu mentem adverte canenti.
6.220  Principio 29 e pura vitrum tibi

instante senecta
6.235  Ante oculos mos est suspendere caligantes.
6.236  Jam vero 31 occlusis amplum conclave fenestris
6.237  Fac tibi nigrescat. Tantum per tenve foramen
6.238  Irrumpat radius tenuis parvaque rotundum
6.239  Exhibeat 32 rite exceptus sub imagine Solem.
6.240  Protinus oblongo venientem

6.296  Sive rubescentes malis viridesve vel atram,
6.297  Languentes tristi violam qui lumine tingunt.
6.298  Hos iterum atque iterum triquetris intercipe vitris,
6.299  Mille viis agitans versa partesque per omnes
6.300  Contorque inflectens: nunquam se distrahet unus
6.301  In plures color aut laeso mutabitur ore.
6.302  Attactu viridis fuci viridantia cernes
6.303  Cana ligustra,

extinxit in undis,
6.310  Lurida nigrantes coelo Nox explicat alas
6.311  Omniaque horrificis confundit foeda tenebris.
6.312  Jamque suus periit rebus color: aequoris undae
6.313  Caerulei, virides per summa cacumina frondes
6.314  Et picti pratis flores pictaeque volucres
6.315  Mille genus pecudesque feraeque et celsa domorum
6.316  Culmina marmoreisque alte suffulta columnis
6.317  Templa deum

simul omnia: nox tegit atro
6.320  Involvens pariter velo et discrimina tollit.
6.321  Quod si plura 37 simul diversae stamina formae
6.322  Trajicias tenuis per plura foramina chartae,
6.323  Lente alia rursum conjungere compositosque
6.324  Quotlibet e puris dabitur spectare colores.
6.325  His animadversis 38

38 unam cognoscere binis
6.326  Jam licet e causis, caeca Telluris in umbra
6.327  Quae mersam ardenti perfundunt sanguine Phoeben
6.328  Luminaque aerias tingunt transmissa per auras.
6.329  Nam radii aetheriis subeuntes aera ab oris
6.330  Dum flectunt iter et medium torquentur ad axem,
6.331  Distracta in varios dissolvunt fila colores.
6.332  Quae violas, quae coerulei

6.336  Divitis et venam quae tingunt fulva metalli,
6.337  Vi retinent majore viam ac de tramite recto
6.338  Discedunt miniis et minus inclinantur in umbram.
6.339  Illa igitur spatium diffusa per amplius atque
6.340  Languida distractu tanto et tenuata, minore
6.341  Percellunt oculos nisu, haec mage densa minusque
6.342  Dissociata magis pollent servantque vigorem.
6.343  Ergo qua penitus

discrimina tanta
6.361  Purpureus violae poscit rubeusque cruoris,
6.362  Dum se distractus fundit color: ille rubenti
6.363  Vix addit novies ternis de partibus unam.
6.364  Ergo quid aerias tingat delata per auras
6.365  Fila magis turpique aspergat sanguine divam,
6.366  Accipe! Nunc almae lucis natura sub imis
6.367  Occultata diu latebris penitusque reposti
6.368  Nunc demum pandendi aditus frangendaque

claustra
6.369  Et reseranda sacris ignota sororibus antra.
6.370  Nunc rerum externas dabitur cognoscere formas
6.371  Quaeque quibus pleno perfusis lumine fila
6.372  Pulsa retro redeant, quae per cava viscera serpant.
6.373  Principio 40 tenues lucis quocumque ferantur
6.374  Particulae, spatio dum progrediuntur eodem,
6.375  Alternis geminas

instar
6.385  Contorquent sese jamque hac, jam fronte feruntur
6.386  Aversa; fors 44 et motu trepidante coruscant
6.387  Jamque magis rapido properant per inane volatu,
6.388  Jam celerem cohibent cursum et minus incita tendunt.
6.389  Fors etiam 45 laxae jam pandunt atque tumenti
6.390  Distendunt sese

novum positu se corpus in uno
6.394  Objiciat, reditus fit promptior atque repulsus,
6.395  Quo relegant iter et motum in contraria flectant.
6.396  Dat faciles aditus alter frontemque secundo
6.397  Ire per objectam gressu et protendere cursum
6.398  Adjuvat atque novi superare obstacula callis.
6.399  Nec tamen 47 haec cunctis eadem intervalla viarum

intervalla viarum
6.400  Particulis, eadem parti nec semper eidem:
6.401  Exposcit producta magis quaecumque colorem
6.402  Particula exhibeat, dum seu mage pinguia sive
6.403  Densa magis cursum tendit per corpora, dumque
6.404  Inclinata magis faciem subit. At nihil istud
6.405  Discrimen nostris est aptum hic usibus; illud,
6.406  Quod varia exposcunt variorum fila colorum,
6.407  Pertinet huc, illud

conjungere lentem
6.443  Ne pigeat planove excurrens aequore vitrum
6.444  Et frontem fronti componere: tanget in arcto
6.445  Haec illam puncto et dabit oscula pressa. Sed inde
6.446  Undique discedent per gyrum atque inter utrumque
6.447  Ore tumens patulo circum se tendet hiatus.
6.448  Aeris hic velum conclusi atque ampla patebit
6.449  Lamina, quae medio tenuissima, quo mage ad oras
6.450  Marginis

papyro
6.562  Transmissumve jubar sistas retrove repulsum,
6.563  Aspicies subito enatas fulgere corollas
6.564  Et circumductos radiantibus orbibus orbes.
6.565  Queis tamen unus erit color omnibus, ille, per arctum
6.566  Admissae lucis tulerant quem fila foramen.
6.567  At nigra se rutilis interseret orbibus umbra
6.568  Et circumductos distinguet fusca colores.
6.569  Quaque sui

, fuerit si crassior, omne colorum
6.591  Transmittet genus et retro genus omne repellet.
6.592  Id vero si, quae paulo memoravimus ante,
6.593  Rursum animo repetas mentemque ad singula flectas,
6.594  Per te ipse invenies, facili et ratione notabis.
6.595  Scilicet, ejusdem cum tam sint multa coloris
6.596  Stamina staminibusque suum discrimen, iniqua
6.597  Et vicium spatia, haec quamquam tenuissima in una

producere; caetera contra
6.620  Oppositam sortita vicem, reflectere gressum
6.621  Apta magis massamque iterum pervadere eandem,
6.622  Promptius emensas retro referentur ad oras.
6.623  Scilicet hinc, per corpus idem si tramite longo
6.624  Lux progressa novam ad frontem devenerit, illam
6.625  Continuo ferme in geminos discedere cernes
6.626  Hinc atque hinc similes radios, quorum alter easdem

devenerit, illam
6.625  Continuo ferme in geminos discedere cernes
6.626  Hinc atque hinc similes radios, quorum alter easdem
6.627  Reflexus repetet sedes, procurret at alter
6.628  Victor et objecti per viscera corporis ibit:
6.629  Omne genus junctos miscebit uterque colores.
6.630  Ast 61 ubi trananda est tenuis lamella vicesque
6.631  Vix geminae

tenuis lamella vicesque
6.631  Vix geminae positus seu ternae sive quaternae
6.632  Alternis referunt mutatos, altera rerum
6.633  Spectanti exurgit facies. Namque illita fuco
6.634  Quae simili, pariter per primam stamina frontem
6.635  Se tulerint progressa, eadem sub fronte secunda
6.636  Unam itidem sortita vicem ferme omnia, sive
6.637  Progressum facilem seu sunt habitura regressum.
6.638  Sed quoniam,

in quavis remeare, latebit,
6.646  Si, quae quisque color quaeve intervalla requirat
6.647  Corporis inclusi ingenium, quae luminis ipso
6.648  Flexus in ingressu, servata notaveris atque
6.649  Singula per numeros certa versaveris arte.
6.650  Praestitit haec, primus qui tot tam mira reperta
6.651  Prodidit educens. Tenuis dum lamina crescit
6.652  Sensim perque gradus series prodire notavit
6.653  Ille

Nam si lamellas concideris, omnia lucem
6.674  Admittunt coeptoque sinunt procedere cursu.
6.675  Exiguas vitreis qui moles orbibus usi
6.676  Scrutantur contemplantes, satis omnia norunt
6.677  Per genera herbarum, per tigna et membra animantum
6.678  Ire jubar perque et lapides et dura metalla.
6.679  Progressum anfractus nimii nimiique meatus
6.680  Impediunt luci potius disjunctaque iniquis

concideris, omnia lucem
6.674  Admittunt coeptoque sinunt procedere cursu.
6.675  Exiguas vitreis qui moles orbibus usi
6.676  Scrutantur contemplantes, satis omnia norunt
6.677  Per genera herbarum, per tigna et membra animantum
6.678  Ire jubar perque et lapides et dura metalla.
6.679  Progressum anfractus nimii nimiique meatus
6.680  Impediunt luci potius disjunctaque iniquis

progressuro
6.689  Oppositamque nihil jam ferme appellit ad oram.
6.690  omne jubar variis jam tractum janique repulsum
6.691  Viribus hac, illac vacuis anfractibus errat
6.692  Imaque perpetuo serpit per viscera flexu.
6.693  Adjuvat et positus facierum obliquus et asper
6.694  Mille viis torquens radios longoque viarum
6.695  Circuitu cogit demum consistere fessos.
6.696  Nonne

tantum crispata potest, insertus et aer.
6.702  quin etiam laevi si plurima lamina fronte
6.703  Consistat frontesque ipsas conjunxeris, oram
6.704  Qui radius primam subiens transcurrerit, omnem
6.705  Per massam externas vitri pervadet ad oras
6.706  Atque una e multis constabit lamina vitris
6.707  Prospectumque dabit pellucida transpicienti.
6.708  Subduc alternas, demptis succedat ut aer
6.709  Seque

dabit pellucida transpicienti.
6.708  Subduc alternas, demptis succedat ut aer
6.709  Seque vitris medium illabens interserat idem
6.710  Flexibus innumeris radius se distrahet atque
6.711  Per vitra, insertum per et aera serpet oberrans
6.712  Nec jam ultra positas res transpectare licebit.
6.713  Contra si tenui, quam linea texta papyrum
6.714  Contusa ad lympham doctis dant usibus, undam

pellucida transpicienti.
6.708  Subduc alternas, demptis succedat ut aer
6.709  Seque vitris medium illabens interserat idem
6.710  Flexibus innumeris radius se distrahet atque
6.711  Per vitra, insertum per et aera serpet oberrans
6.712  Nec jam ultra positas res transpectare licebit.
6.713  Contra si tenui, quam linea texta papyrum
6.714  Contusa ad lympham doctis dant usibus, undam

Materies, vacui nimia vel mole meatus
6.724  Sese inter fibras distendant, corpus opaco
6.725  Nigrantes tenebras gremio fovet. Ast ubi eodem
6.726  Materies densata gradu se fuderit aeque
6.727  Per spatium, latebris alte pellucet in imis.
6.728  Namque illic vario pulsu varioque repulsu
6.729  Mille locis inflexa viam detorquet et alto
6.730  Distrahitur lux alma sinu; circum undique contra

68 Junonis aves, qua syrmate longo
6.759  Expandunt caudam ad solem et vernantia prata
6.760  Aethereosque ignes tumidae in certamina poscunt,
6.761  Matris et Idaliae volucres per mollia colla
6.762  Nam ludunt mulcentque oculos variante colore,
6.763  Includunt spatia in spatiis mage tenvia densis.
6.764  At contra arboreae frondes maturaque poma
6.765  Et teneri flores pictisque

jaceat, sua certa repellit
6.777  Filorum genera et certum tibi tota colorem
6.778  Reflexu ostentat, quavis de parte, tuenti.
6.779  Contunde infringens: et si non tenvior inde
6.780  Prodeat, illum ipsum per singula frusta colorem
6.781  Aspicies pariter pariterque in corpore nexis
6.782  Compacto e frustis idem color ille manebit.
6.783  At si 70 particulae

6.838  Jam violae tantum possint nigrantia fila.
6.839  Praeterea 73 globulus, rubicundae stamina lucis
6.840  Flectere qui medium evaleat delata per axem,
6.841  Obliquis illapssa viis reliqua omnia flectet.
6.842  Majora haec etenim vicium intervalla requirunt
6.843  Perque globum obliquo tendit quae semita calle,
6.844  Est brevior,

6.842  Majora haec etenim vicium intervalla requirunt
6.843  Perque globum obliquo tendit quae semita calle,
6.844  Est brevior, medio quam qui traducitur axis.
6.845  At contra medium globulus deducta per axem
6.846  Vix potis est violae qui languida flectere fila,
6.847  Nulla parte sui reliquos inflectere fucos
6.848  Et circum aeriis poterit dispergere campis.
6.849  Corporis hinc

flectere fila,
6.847  Nulla parte sui reliquos inflectere fucos
6.848  Et circum aeriis poterit dispergere campis.
6.849  Corporis hinc 74 radius liquidi per viscera si se
6.850  Tramite perspicuo tulerit, cui mole minuti
6.851  Occurrant varia globuli partemque reflectant,
6.852  Semper plura viam mutabunt tristia fila,
6.853  Quae referunt violam, ardenti

colore
6.897  Pura micat coeloque rosas effundit ab alto.
6.898  Namque jubar Solis demissum a lampade, ad imas
6.899  Quo magis obliquo tulerit se tramite terras,
6.900  Hoc etiam aerias tractu majore per auras
6.901  Se feret et rubeus post plura obstacula fucus
6.902  Usque magis reliquos transmisso in lumine vincet.
6.903  His animadversis 77 longi jam

fastu formaque superbam
6.922  Ostentare jubar coelo ac solemnia festa
6.923  Saepe agere et cum solemnes ducere pompas.
6.924  Mille igitur Dryadas sylvis et Oreadas altis
6.925  Montibus impavido secum per inane volatu
6.926  Avehit. Illae agitant choreas ac voce sonanti
6.927  Concelebrant divae laudes et carmine certant:
6.928  Ut sola edenti Phoebum vix edita matri
6.929  Adstiterit, teneris et fratrem

antro
6.961  Impune Actaeon vidit morsuque suorum
6.962  Ipse canum lacer interiit comitumque sagittis.
6.963  Salve Erebo coeloque potens, salve, alta Tonantis
6.964  Progenies, terras late venerata per omnes,
6.965  965 Nympharum comes et nemorum Latonia cultrix!
6.966  Da faciles sylvis succos, da montibus altis
6.967  Ardua frugifera vestire cacumina fronde!"
6.968  Haec celebrant cantu: super omnia

se imbuit umbra
6.1004  Frontis apex, toto squalet jam corpore diva,
6.1005  Atrati squalent bijugi subitasque tenebras
6.1006  Incertumque horrent callem currumque ruentem
6.1007  Arrectis cervice comis per devia raptant.
6.1008  Heu, quid agat jam sola? metu nam protinus omnes
6.1009  Montanae nemorumque deae se praepete cursu
6.1010  Proripuere. Atra currum quo flectat in umbra?
6.1011  "Frater, ades,"

6.1010  Proripuere. Atra currum quo flectat in umbra?
6.1011  "Frater, ades," clamat, "miserae succurre sorori!
6.1012  Frater, ades! Toto nuper pulcherrima coelo
6.1013  Astriferumque altis late regina per axem
6.1014  Vecta rotis, tanta comitum plaudente corona,
6.1015  Obruor, heu, misera et mersi caligine tristi
6.1016  Sordescunt vultus. Jam sola, irrisa per umbram
6.1017  Raptor et assuetas cumis non

coelo
6.1013  Astriferumque altis late regina per axem
6.1014  Vecta rotis, tanta comitum plaudente corona,
6.1015  Obruor, heu, misera et mersi caligine tristi
6.1016  Sordescunt vultus. Jam sola, irrisa per umbram
6.1017  Raptor et assuetas cumis non sentit habenas."
6.1018  Frater abest longeque alia regione vagatur
6.1019  immemor. Aspectum tanti interjecta doloris
6.1020  Hostis dura negat questusque

6.1030  1030 Mensuris late captis inquiro, tumorem
6.1031  Telluris vastae, Hesperiis quo turget in oris,
6.1032  (Namque aliter tumet illa alibi variante figura)
6.1033  Ut liceat multam deducere posse per artem
6.1034  Oppidaque atque vias montesque amnesque lacusque
6.1035  1035 In tabula atque omnem certo ordine pingere tractum.
6.1036  Nunc eadem immensum dimitto impressa per orbem
6.1037  Hinc, ubi

6.1033  Ut liceat multam deducere posse per artem
6.1034  Oppidaque atque vias montesque amnesque lacusque
6.1035  1035 In tabula atque omnem certo ordine pingere tractum.
6.1036  Nunc eadem immensum dimitto impressa per orbem
6.1037  Hinc, ubi regalem ad Thamesim me, dulcis Agene,
6.1038  Excipis hospitio pingui immensamque per urbem
6.1039  Deducis late et curru circumvehis alto.
6.1040  1040 Ipse quidem

6.1035  1035 In tabula atque omnem certo ordine pingere tractum.
6.1036  Nunc eadem immensum dimitto impressa per orbem
6.1037  Hinc, ubi regalem ad Thamesim me, dulcis Agene,
6.1038  Excipis hospitio pingui immensamque per urbem
6.1039  Deducis late et curru circumvehis alto.
6.1040  1040 Ipse quidem cesso ac tenues exerceo curas
6.1041  Musarum cultor rudis: aut male cusa retracto
6.1042  Carmina ad incudem aut

6.1046  Ingentis patriae, aequoreis quae tollit ab undis
6.1047  Augustum caput et montes consurgit in altos
6.1048  Despectans humilem turrito vertice pontum,
6.1049  Corsorum Ligurumque potens regina per oras.
6.1050  1050 Illa quidem, ut vidit duro exardescere bello
6.1051  Usque magis terrarum orbem et Neptunia regna,
6.1052  Tot campos armis membrisque horrere recisis
6.1053  Quadrupedumque virumque,

6.1056  Libera, sed tanti non et secura pericli
6.1057  Prospexit longe. Quid magna Britania possit,
6.1058  Seu bellum urgendum, posito seu foedera bello
6.1059  Nectenda et longos nova pax victura per annos,
6.1060  Vidit et huc animum, huc oculos intendit acutos.
6.1061  Scilicet huc mittendus erat, qui mente sagaci
6.1062  Consuleret patriae et casus vigilaret in omnes.
6.1063  Mille aderant

6.1082  Dum canis ad cytharam et procul alta cacumina et imae
6.1083  Valles et nemora et responsant aequoris undae.
6.1084  Quin etiam auratis sculpsere excepta tabellis
6.1085  Carmina, quae Ligures late vulgata per oras
6.1086  Aeratis impressa notis nunc denique prostant
6.1087  Et servant docti monumentum insigne laboris.

compararunt. Bradleyo autem ipsi ob nutationem axis et aberrationem luminis felicissime detectas debet astronomia, quod nunc demum perfici potest, et in dies magis perficitur. In libro II. (III.) habetur fusior descriptio telescopii et micrometri: per totam Europam est pervulgata Shorti fama ob egregia ejus telescopia, tam dioptrica, quae objectivum vitrum habent, quam catadioptrica, quae habent speculum metallicum. Is autem non construit tantummodo telescopia, sed et iis optime utitur, satis egregius et astronomus et geometra ac insigne

metallicum. Is autem non construit tantummodo telescopia, sed et iis optime utitur, satis egregius et astronomus et geometra ac insigne Regalis Societatis membrum. Micrometra illa vetera, quae ocularia dicuntur, filis constant, quorum aliqua, vel saltem unicum, ope cochleae promoventur, et per notas adscriptas divisionibus habentur omnes minimorum motuum partes. Unde fit, ut exiguas coelestes quantitates eorum ope metiri liceat, ac inde et nomen adepta sunt a Graeco: mikron parvum et metrō, metior. Porro in hoc, et in quovis alio astronomicorum instrumentorum genere, quod

eorum ope metiri liceat, ac inde et nomen adepta sunt a Graeco: mikron parvum et metrō, metior. Porro in hoc, et in quovis alio astronomicorum instrumentorum genere, quod cochlearum aequabilem motum et divisiones in metallo incisas inquirit, Angli artifices ante omnes alios, quotcunque ubilibet per Europam habentur, longe excellunt. In lib. II. itidem agitur de transitu Veneris sub Sole, quem anno sequenti 1761. habituri sumus, quem quidem Halleyus praedixit primus et commoda, quae inde in astronomiam provenire possunt, vulgavit. Habetur autem et alia observatio

juventus altaque marmoreis meditatur templa columnis. 5 Ponuntur hic objecta coelestia eo ordine, quo videri possint, transeundo a stellis fixis et errantibus, quae appareant per noctem, ad Lunam, quae in fine lunationis apparet in aurora, ac deinde ad Solem. Et idcirco positum est illud Divae tenuata triformis cornua. Nam cornua in fine lunationis evadunt quotidie tenuiora, et tunc sub auroram Luna oritur. Porro stellae dispersae sunt ad

6 Stellae aliae dicuntur inerrantes sive fixae, aliae errantes sive planetae. Stellae fixae vividissimum habent lumen, sed scintillant ob exiguitatem diametri apparentis, ob quam a tenuissimis quibusque vaporibus teguntur et reteguntur per vices. Dicuntur fixae, quia servant eandem ad sensum positionem ad se invicem. Olim est creditum eas servare omnino ejusmodi positionem. Verum detecti sunt per telescopia quidam satis exigui quarundam fixarum motus, qui nobis videntur exigui ob immanem distantiam, sed fortasse sunt satis

habent lumen, sed scintillant ob exiguitatem diametri apparentis, ob quam a tenuissimis quibusque vaporibus teguntur et reteguntur per vices. Dicuntur fixae, quia servant eandem ad sensum positionem ad se invicem. Olim est creditum eas servare omnino ejusmodi positionem. Verum detecti sunt per telescopia quidam satis exigui quarundam fixarum motus, qui nobis videntur exigui ob immanem distantiam, sed fortasse sunt satis magni. Adhuc tamen, cum sub sensum sine telescopiis non cadant, hic habentur pro nullis. Huc usque creditum est nullam haberi methodum ad

Adhuc tamen, cum sub sensum sine telescopiis non cadant, hic habentur pro nullis. Huc usque creditum est nullam haberi methodum ad computandam earum distantiam, cum crederetur nullam haberi ipsarum eam, quam astronomi parallaxim dicunt, ne ab orbe annuo quidem oriundam. At per hos ipsos dies, quibus haec Londini scribimus, dominus Maskelyne, et astronomus et geometra egregius, Societatis Regalis membrum, in postremo congressu Societatis die 26. Jun. 1760, Societati proposuit parallaxim Sirii, quam deduxit ex 18 observationibus Caillii habitis ad Caput Bonae Spei,

stellas magnitudinis primae, secundae, tertiae, ex magnitudine, quae nudo oculo intuenti apparet et quae pendet a sola vi luminis oculum ipsum percellentis. Est admodum probabile alias esse minores, alias majores Sole, et sine ulla certa relatione magnitudinis cum distantiis dispersas esse per illa immensa intervalla, uti planetae nullam habent certam magnitudinum et distantiarum relationem. Dictum est eas esse summi ad confinia mundi; nimirum mundi nobis conspicui. Incertum enim omnino est, quo se protendat mundus, fortasse ultra omnes fixas nobis conspicuas

cujusvis circuli est ad ejusdem semidiametrum quam proxime ut 710 ad 113. Hinc ad exprimendam eam distantiam assumuntur hic tria millia circumferentiarum, quae efficiunt semidiametros 18850, numerum minorem, sed proximum priori. Ac dicitur filum, quod circumvolvatur circa omnem Terram per ter mille vices, si distendatur Solem versus, nondum ab ipsa Terra eo perventurum. 10 Sol positionem suam ad fixas ita mutat, ut integrum gyrum perficiat, delatus nimirum per

per ter mille vices, si distendatur Solem versus, nondum ab ipsa Terra eo perventurum. 10 Sol positionem suam ad fixas ita mutat, ut integrum gyrum perficiat, delatus nimirum per eclipticam motu annuo, de quo infra. 11 Planetae itidem locum in coelo mutant. Nominantur hic autem tantummodo planetae primarii eodem ordine, quo a Sole distant, et, ut

Terrae in oppositione cum ipso Sole; si jaceant ad partes oppositas, sunt in conjunctione cum Sole, sed ultra ipsum Solem. In hoc secundo casu magis distant a Terra quam in prima et idcirco dicuntur in hoc casu alta recedere post Phoebum; sunt enim altiora respectu Terrae. In eodem casu per diem sunt supra horizontem cum ipso Sole, et non apparent. In priore autem casu oppositionis supra horizontem sunt per noctem et fulgore suo clarant nonnihil noctem ipsam. Certe Venus et Jupiter aliquando ita emicant, ut et umbram projiciant, quae sensu percipi possit.

Solem. In hoc secundo casu magis distant a Terra quam in prima et idcirco dicuntur in hoc casu alta recedere post Phoebum; sunt enim altiora respectu Terrae. In eodem casu per diem sunt supra horizontem cum ipso Sole, et non apparent. In priore autem casu oppositionis supra horizontem sunt per noctem et fulgore suo clarant nonnihil noctem ipsam. Certe Venus et Jupiter aliquando ita emicant, ut et umbram projiciant, quae sensu percipi possit. 12 Cometae etiam circa

noctem ipsam. Certe Venus et Jupiter aliquando ita emicant, ut et umbram projiciant, quae sensu percipi possit. 12 Cometae etiam circa Solem gyrant, sed dum planetarum orbitae per angustum coeli spatium moventur, quod zodiaci fascia occupat, ipsi habent directiones motuum varias ita, ut aliae orbitae sint etiam aliis perpendiculares, immo et oppositae motuum directiones habeantur. Ac dum planetae gyrant in orbibus fere circularibus, illi moventur in ellipsibus admodum

appello, vel cum cometas nomino, ad fumum alludo. 13 Luna est Telluri proxima: ipsius media distantia a Terra est semidiametrorum terrestrium quam proxime 60, quod hic exprimitur per 10 circumferentias terrestres, quarum singulae paullo plus continent quam senos Terrae semidiametros. Magnitudo apparens Lunae sive ejus, ut dicimus, apparens diameter est proxime aequalis magnitudini sive diametro apparenti Solis, nimirum aliquando tantillo major, aliquando minor, utriusque

diameter Solis continet diametros terrestres circiter 95, et distantia media Lunae a Terra 30. Distantia autem Solis a Terra 19644 semidiametrorum terrestrium, uti diximus in adn. 9, continet distantiam Lunae semidiametrorum 60 vicibus 327 circiter. Qui numerus rotunde, ut ajunt, hic exprimitur per illud Tercentum. (Ce calcul est fondé sur l'opinion qu'on avoit de la distance du soleil quand ce poeme fut composé. La distance s'étant trouvée beaucoup plus grande, le diametre réel doit être augmenté en conséquence).

post Solem, quo tempore dicitur Hesperus. Vim luminis habet admodum diversam ob mutatam distantiam a Terra et positionem: aliquando in maxima sui luminis vi cernitur puro coelo interdiu. Id accidit, cum haec primo scriberentur, et ex obscuriore loco Urbis prope Pantheon ac ex ipso templo per illam unicam fenestram concursu hominum spectata est per plures dies. 18 Mercurius Soli proximus raro admodum cernitur, in maximis nimirum quibusdam elongationibus a Sole. Tum

habet admodum diversam ob mutatam distantiam a Terra et positionem: aliquando in maxima sui luminis vi cernitur puro coelo interdiu. Id accidit, cum haec primo scriberentur, et ex obscuriore loco Urbis prope Pantheon ac ex ipso templo per illam unicam fenestram concursu hominum spectata est per plures dies. 18 Mercurius Soli proximus raro admodum cernitur, in maximis nimirum quibusdam elongationibus a Sole. Tum autem vividissimum habet lumen ob ipsam tantam Solis

Minor, et potissimum ea ipsius stella, quae, cum in ejus cauda sita sit, appellatur Cynosura, polo proxima, et idcirco minimo motu acta, et nunquam occidentis sit aptissima ad designandos cardines horizontis; aliae autem stellae paullo remotiores ab ipso polo aptae sint ad designandas horas per noctem, quas nimirum rustici et pastores norunt ex solo stellarum aspectu. 21 Omnes stellae, etiam fixae, habent alium motum itidem communem. Sed is alios habet polos, nimirum

positione mutua stellarum, si spectentur a loco quopiam proximo centro Terrae. Spectanti e superficie ipsius occurrit mutatio quaedam positionis, ob illam, quae ab astronomis dicitur parallaxis, quae astra deprimit. Ea oritur ab obliquitate radii visualis, qui inclinatur ad rectam transeuntem per centrum Terrae et per astrum; adeoque id efficit, ut ipsum astrum non referatur ad illud coeli punctum, ad quod referretur, si spectaretur e centro Terrae. Est autem idcirco parallaxis eo major, quo astrum est remotius a zenith et horizonti propius. Est itidem eo major, quo astrum est propius

si spectentur a loco quopiam proximo centro Terrae. Spectanti e superficie ipsius occurrit mutatio quaedam positionis, ob illam, quae ab astronomis dicitur parallaxis, quae astra deprimit. Ea oritur ab obliquitate radii visualis, qui inclinatur ad rectam transeuntem per centrum Terrae et per astrum; adeoque id efficit, ut ipsum astrum non referatur ad illud coeli punctum, ad quod referretur, si spectaretur e centro Terrae. Est autem idcirco parallaxis eo major, quo astrum est remotius a zenith et horizonti propius. Est itidem eo major, quo astrum est propius Terrae, ac idcirco

horizonti propius. Est itidem eo major, quo astrum est propius Terrae, ac idcirco in stellis fixis prorsus insensibilis; in planetis omnibus perquam exigua praeter Lunam, in qua aliquando superat unum gradum. Dicitur autem hic despectare astrum is, qui id intuetur, ut exprimatur illud, radium, per quem is ipsum videt, esse quodam modo altiorem recta, tendente a centro Terrae ad ipsum astrum. Quam ob causam id per hanc parallaxim deprimitur. 23 Motus proprii planetarum

in planetis omnibus perquam exigua praeter Lunam, in qua aliquando superat unum gradum. Dicitur autem hic despectare astrum is, qui id intuetur, ut exprimatur illud, radium, per quem is ipsum videt, esse quodam modo altiorem recta, tendente a centro Terrae ad ipsum astrum. Quam ob causam id per hanc parallaxim deprimitur. 23 Motus proprii planetarum perturbantes positionem mutuam.

perturbantes positionem mutuam. 24 Aequator, quem ecliptica ipsi obliqua secat in duobus punctis. Secundus ille motus stellarum, de quo adn. 21, est parallelus ipsi eclipticae ac per eam fit motus proprius Solis annuus. Concipitur ab astronomis initium ejus motus in altera a binis intersectionibus eclipticae cum aequatore, nimirum in ea, in qua zodiacus pergendo in orientem transit ab hemisphaerio australi ad boreale. Et ad eam intersectionem Sol devenit in aequinoctio

nimirum in ea, in qua zodiacus pergendo in orientem transit ab hemisphaerio australi ad boreale. Et ad eam intersectionem Sol devenit in aequinoctio verno, quae idcirco etiam appellatur sectio verna. Ab hac eadem sectione verna astronomi incipiunt numerare et ascensionem rectam et longitudinem, per quas, conjunctas cum declinatione et latitudine, syderum loca designant. 25 Omnia signa zodiaci illo motu, de quo egimus adn. 21, processerunt in ortum bis mille circiter annis

quas, conjunctas cum declinatione et latitudine, syderum loca designant. 25 Omnia signa zodiaci illo motu, de quo egimus adn. 21, processerunt in ortum bis mille circiter annis per unum signum ita, ut nunc stellae Arietis sint, ubi olim erant stellae Tauri, et stellae Piscium successerunt in earum locum. Hinc astronomi distinguunt zodiacum, quem vocant apparentem, ab alio, quem vocant rationalem. Signa zodiaci apparentis sunt partes fasciae coelestis continentes quaedam

prior dicitur apparens, quia oculis ipsis apparent stellae, quibus is constat. Hic autem posterior rationalis, quia eum cum ratione concipimus. Jam vero initium calculorum suorum astronomi solent accipere ab initio hujus rationalis zodiaci, et loca planetarum designant per ipsum rationalem zodiacum. Adeoque in ipso momento aequinoctii verni, a quo annus, apud poetas potissimum, ducit exordium, Sol dicitur esse in principio Arietis. 26 Sol peragit

zodiacum. Adeoque in ipso momento aequinoctii verni, a quo annus, apud poetas potissimum, ducit exordium, Sol dicitur esse in principio Arietis. 26 Sol peragit motum suum per eclipticam, quae est in medio zodiaco, a qua illum censuerant veteres nunquam egredi. Egreditur autem nonnihil ex theoria gravitatis generalis, quae multas in motus planetarum aberrationes inducit. Sed id quidem ita est exiguum, ut haberi possit pro nullo. Reliqui planetae liberius evagantur

moventur quam in majore, et motus ipse ob majorem viciniam apparet adhuc major spectanti e Sole. Mutatur nimirum haec apparens velocitas in illa, quam geometrae vocant rationem reciprocam duplicatam distantiae. Quod facile deducitur ex secunda lege Kepleri, quae dicitur arearum aequalium, per quam area trilinei clausi arcu, quem planeta describit dato tempore, et binis rectis ad Solem ductis, est ejusdem semper magnitudinis. Unde fit, ut, si tempuscula assumantur exigua, anguli in ipso Sole, qui apparentem celeritatem metiuntur, sint eo majores, quo minor est longitudo areolae

Id quidem praestitit elegantissime Benedictus Stayus, celeberrimus vir, in recentiori sua Philosophia, cujus secundum volumen cum meis adnotationibus et supplementis prodit Romae nunc, dum ego haec Londini scribo. Is autem vir plane summus, qui tantam sibi suis poematis comparavit laudem per universam Europam, in omni alio et sacrae et profanae eruditionis ac solidae doctrinae genere ita excellit, ut in admirationem rapiat animos eorum omnium, quibuscum vivit, quos simul et probitate summa et suavitate morum devincit sibi. In quo quidem me nec amicitiae, quae mihi cum eo

periodicum Distantia media Dies H. Min. Mercurii 87 23 15 1/2 3872 Veneris 224 16 48 1/3 7233 Terrae 365 6 9 1/4 10000 Martis 686 23 30 1/2 15203 Jovis 4332 12 51980 Saturni 10759 8 95302 Tempus Mercurii expressi per dies undecies octo, nimirum 88, a quo differt per aliquot minuta tantum. Reliqua tempora laxius exprimuntur, sed ad rem poeticam satis proxime: Veneris menses septem; sunt autem computando menses alternos, dierum 31 et 30, menses 7 et dies 10, atque idcirco posui orbem prope complet, ut

Dies H. Min. Mercurii 87 23 15 1/2 3872 Veneris 224 16 48 1/3 7233 Terrae 365 6 9 1/4 10000 Martis 686 23 30 1/2 15203 Jovis 4332 12 51980 Saturni 10759 8 95302 Tempus Mercurii expressi per dies undecies octo, nimirum 88, a quo differt per aliquot minuta tantum. Reliqua tempora laxius exprimuntur, sed ad rem poeticam satis proxime: Veneris menses septem; sunt autem computando menses alternos, dierum 31 et 30, menses 7 et dies 10, atque idcirco posui orbem prope complet, ut ostenderem tempus esse paullo longius septem mensibus.

periodum absolvisse, est, uti posui, annus integer; is nimirum, quem astronomi periodicum vocant. Is differt paucis minutis ab illo communi, quo utimur terricolae, quem astronomi appellant tropicum; qui quidem ad spectatorem in Sole positum non pertinet. Martis tempus superat annos duos per 44 dies, qui tamen non ita multi sunt respectu annorum duorum. Idcirco dictum est indiget geminis annis. Jupiter insumit annos 11 et plusquam 10 menses, nimirum proxime annos 12. Qui numerus ad veritatem accedit magis, cum pro decem annis ponuntur decem hyemes, quae possunt esse integrae

accedit magis, cum pro decem annis ponuntur decem hyemes, quae possunt esse integrae decem in annis decem etiam non integris. Saturnus impendit annos 29 et menses 5 1/2, qui hic habentur pro annis triginta, cum tricesimi habeatur fere dimidium. Distantiae expressae sunt per numeros proximos integrorum millium diametrorum Solis, nimirum 4, 7, 10, 15, 52, 95. Caetera satis patent. Numerus autem 52 pro Jove exprimitur per quater bissenis addit quattuor, nam quater 12 dant 48; cui numero si addantur 4, habetur 52.

29 et menses 5 1/2, qui hic habentur pro annis triginta, cum tricesimi habeatur fere dimidium. Distantiae expressae sunt per numeros proximos integrorum millium diametrorum Solis, nimirum 4, 7, 10, 15, 52, 95. Caetera satis patent. Numerus autem 52 pro Jove exprimitur per quater bissenis addit quattuor, nam quater 12 dant 48; cui numero si addantur 4, habetur 52. 31 In hoc argumentum Terrae in planetario systemate constitutae inter Martem et

Traduzione Vedi, quai flutti amor solleva ed ira Nell' uman cuor partendo l'Impero? Un geme indarno e pel suo ben sospira, Un arde e smania di furor guerriero. Strano ti sembra il rio destin? Rimira Quello, che serba ogniora ordin premiero Lucido stuol, che intorno a Febo aggira Il pie per lo celeste ampio sentiero. Vedrai Mercurio, indi al gran corso intenta Venere, Terra e Marte: il genitore Vien dietro a Giove colla stella lenta. Tra il Dio dell'armi e l'alma Dea d'amore Sta l'uom rinchiuso, e non sia poi, che ei senta Tutto ondeggiar d'amor di sdegno il cuore?

Annulus ille Saturni est quaedam velut corona immanis, quam ipse Saturnus in suo motu circumfert. Ipse annulus in Saturnum gravitat juxta Newtonianam theoriam, sed ejusmodi gravitatem minuit gravitas in satellites: quivis satelles auget gravitatem particularum annuli distantium hinc et inde per quartam partem circuli a suo loco. Sed multo magis gravitatem partium jacentium in eadem recta cum ipso hinc et inde; et si tota actio consideretur, magis minuitur quam augetur id pondus. Porro notae sunt poetis irae veteres Saturni regno pulsi a Jove. Saturni autem

regno pulsi a Jove. Saturni autem annulus plerumque obliquus est respectu Jovis, quem idcirco Saturnus idem illo superior obliquo despectat lumine. Haec ex communi mythologia, ut adhuc residuum aliquod irarum supersit. Sed initio libri V. (VI.) eosdem ut reconciliaturos invicem considerabimus per mutuam Newtoni attractionem. 33(32) Cometae orbitas habent admodum oblongas ita, ut fere ab ellipsibus degenerent in parabolas, quae in infinitum abeunt. Sed re vera ellipticae

Hic innuuntur illae, quas astronomi dicunt progressiones, stationes et retrogradationes. 35(34) Multo magis irregulares nobis apparent cometarum motus. Aliquando videntur abire per rectas lineas motu aequabili, quando nimirum a Sole magis distant, ubi eorum orbita exiguam curvaturam habet. Et idcirco multi astronomi crediderant ipsos ferri in recta linea, vel immanibus circulis quorum omnis pars nobis conspicua assumi potest pro recta. Et ex hac suppositione Cassinus

pertinent ad cometas, qui apparent, dum descendunt ad perihelia, caudati, et primo quidem fere rectilinei, tum sinuati et curvi ac quotidie magis lucidi et fumantes magis, donec ad Solem ita accedant, ut videri ultra non possint ob nimiam diei vel crepusculi lucem. Quanquam aliquos per diem etiam videre licet, quod accidit cometae anni 1744, quem ego prope perihelium vidi aliquoties nudo oculo etiam binis horis post Solis ortum; usque adeo ingenti lumine emicuerat. Ex opposito, ubi in reditu a Sole apparent barbati, initio quidem maxime et lucidi et

Ex opposito, ubi in reditu a Sole apparent barbati, initio quidem maxime et lucidi et fumosi habent motum curvilineum. Tum videntur ad rectilineum motum magis accedere ac languescere paullatim ob distantiam auctam et a Sole et a nobis, donec ob luminis tenuitatem videri desinant per ipsam noctem. Quod quidem accidit omnibus tribus cometis superioris anni, quorum posteriores duo Parisiis vidi, primum Romae, in recessu a Sole perpetuo evanescentes magis. Primus etiam in descensu ad Solem visus est in Saxonia et Parisiis. Porro et velocitatem sui

fois pour toutes que cette traduction est faite sur l'édition du Londres de 1760; ainsi l'année passée signifie ici l'année 1759) alterum juniores astronomi videbunt post hosce triginta annos. Eorum enim periodi breviores sunt, prioris quidem annorum circiter 75, posterioris 130, et idcirco per recentiores observationes inventa est in illo eadem orbita jam quater, in hoc bis. 36(35) De nodis hic agitur, in quibus planetarum orbitae secant eclipticam. Qui quidem nodi

et veluti perforet in binis punctis. In quorum altero transitur ab hemisphaerio australi ad boreale, in altero a boreali ad australe. Ea puncta dicuntur nodi. Et prior quidem dicitur nodus ascendens, posterior vero descendens. Cum planum cujusvis orbitae, et planetariae et cometicae, transeat per Solem, nodi ipsi e Sole spectati apparebunt in punctis coeli oppositis. Jacebit enim uterque in eadem recta transeunte per Solem inter ipsos situm. At respectu Terrae nodus idem apparebit in diversis coeli partibus, pro diversa positione Terrae respectu ipsius. Si nodus

ad australe. Ea puncta dicuntur nodi. Et prior quidem dicitur nodus ascendens, posterior vero descendens. Cum planum cujusvis orbitae, et planetariae et cometicae, transeat per Solem, nodi ipsi e Sole spectati apparebunt in punctis coeli oppositis. Jacebit enim uterque in eadem recta transeunte per Solem inter ipsos situm. At respectu Terrae nodus idem apparebit in diversis coeli partibus, pro diversa positione Terrae respectu ipsius. Si nodus jaceat intra orbem magnum, uti jacent nodi Mercurii et Veneris et quorundam cometarum nodi quidam, tum in motu annuo

respectu Terrae nodus idem apparebit in diversis coeli partibus, pro diversa positione Terrae respectu ipsius. Si nodus jaceat intra orbem magnum, uti jacent nodi Mercurii et Veneris et quorundam cometarum nodi quidam, tum in motu annuo facto circa ipsum is e Tellure visus apparebit delatus per totum circulum coelestis eclipticae. Et bini nodi ad eundem planetam pertinentes apparebunt jam coeuntes, jam admodum a se invicem remoti. Superiorum planetarum nodi non possunt spectari e Terra in eadem coeli parte, sed possunt, immo singulis annis debent bis, nodi inferiorum, quando nimirum

magis, quando ipsa Terra est ex parte nodi propioris, nodus uterque apparet in eodem coeli puncto. Quando jacet ex parte remotioris, apparent in punctis oppositis. Ex his facile est colligere, quid accidat respectu planetae visi e Terra illo ipso momento temporis, quo per nodum transit, ut illud, quod postremo loco hic dicitur; si Terra, planeta et Sol jaceant tum in eadem recta, nodum debere spectari e Terra et e Sole in eodem puncto coeli vel in opposito, prout is jacet citra Solem, nimirum inter ipsum et Terram, vel ultra ipsum. Haec

35. Eae omnes habent proxime 27 dies. Quarta est ea, quae fit respectu Solis, quae appellatur synodica; qua nimirum digressa a conjunctione cum Sole ipsum interea progredientem assequitur. Haec revolutio est dierum 29, hor. 12, min. 44, sec. 3, et haec est ea, quam vulgo dicimus lunationem et per quam annum in menses dividebant olim Judaei, et nunc dividunt plures orientales populi. Ea revolutio hic exprimitur per dies 29 cum dimidio, omissis nimirum tantummodo minutis. Hinc autem nova conjunctio sive novum novilunium non fit in eadem coeli plaga, in qua

a conjunctione cum Sole ipsum interea progredientem assequitur. Haec revolutio est dierum 29, hor. 12, min. 44, sec. 3, et haec est ea, quam vulgo dicimus lunationem et per quam annum in menses dividebant olim Judaei, et nunc dividunt plures orientales populi. Ea revolutio hic exprimitur per dies 29 cum dimidio, omissis nimirum tantummodo minutis. Hinc autem nova conjunctio sive novum novilunium non fit in eadem coeli plaga, in qua praecedens fuerat, sed in loco fere per integrum signum magis ad orientem sito, quo Sol e Terra spectatus interea progressus

olim Judaei, et nunc dividunt plures orientales populi. Ea revolutio hic exprimitur per dies 29 cum dimidio, omissis nimirum tantummodo minutis. Hinc autem nova conjunctio sive novum novilunium non fit in eadem coeli plaga, in qua praecedens fuerat, sed in loco fere per integrum signum magis ad orientem sito, quo Sol e Terra spectatus interea progressus est, qui fere per singulos gradus progreditur singulis diebus. Quamobrem, ubi hic dicitur coeloque iterum spatiantur eodem, id non significat eodem ac prius, sed eodem communi utrique. Nam extra novilunia in

cum dimidio, omissis nimirum tantummodo minutis. Hinc autem nova conjunctio sive novum novilunium non fit in eadem coeli plaga, in qua praecedens fuerat, sed in loco fere per integrum signum magis ad orientem sito, quo Sol e Terra spectatus interea progressus est, qui fere per singulos gradus progreditur singulis diebus. Quamobrem, ubi hic dicitur coeloque iterum spatiantur eodem, id non significat eodem ac prius, sed eodem communi utrique. Nam extra novilunia in diversis apparent coeli punctis.

quas habent quandoque cometae et planetae. 43(42) Bini nodi lunares visi e Terra jacent ad partes coeli oppositas e diametro, cum nimirum planum orbitae lunaris transeat per Terram ipsam. Hinc et ex iis, quae superius sunt dicta, facile colligitur id, quod hic enunciatur et quod erit usui infra, ubi ad eclipses ipsas deventum fuerit. Nimirum, si una quaedam conjunctio Lunae cum Sole facta fuerit in aliquo nodo, in quo ea fuerit simul cum Sole in ecliptica, non

cum Sole facta fuerit in aliquo nodo, in quo ea fuerit simul cum Sole in ecliptica, non posse iterum conjungi cum Sole in nodo, seu potius prope nodum, nisi in septima lunatione, incipiendo numerationem ab illa prima. Nam secunda conjunctio fit in coeli puncto remoto ab illo priore circiter per unum signum, tertia per alterum, et ita porro, ut idcirco septima fiat in loco remoto a loco primae fere per 6 signa, sive per semicirculum, ubi occurrit nodus oppositus.

in aliquo nodo, in quo ea fuerit simul cum Sole in ecliptica, non posse iterum conjungi cum Sole in nodo, seu potius prope nodum, nisi in septima lunatione, incipiendo numerationem ab illa prima. Nam secunda conjunctio fit in coeli puncto remoto ab illo priore circiter per unum signum, tertia per alterum, et ita porro, ut idcirco septima fiat in loco remoto a loco primae fere per 6 signa, sive per semicirculum, ubi occurrit nodus oppositus. 44(43) Innuuntur hic jam

cum Sole in nodo, seu potius prope nodum, nisi in septima lunatione, incipiendo numerationem ab illa prima. Nam secunda conjunctio fit in coeli puncto remoto ab illo priore circiter per unum signum, tertia per alterum, et ita porro, ut idcirco septima fiat in loco remoto a loco primae fere per 6 signa, sive per semicirculum, ubi occurrit nodus oppositus. 44(43) Innuuntur hic jam inaequalitates nonnullae motuum Lunae, qui sunt admodum perturbati potissimum extra

seu potius prope nodum, nisi in septima lunatione, incipiendo numerationem ab illa prima. Nam secunda conjunctio fit in coeli puncto remoto ab illo priore circiter per unum signum, tertia per alterum, et ita porro, ut idcirco septima fiat in loco remoto a loco primae fere per 6 signa, sive per semicirculum, ubi occurrit nodus oppositus. 44(43) Innuuntur hic jam inaequalitates nonnullae motuum Lunae, qui sunt admodum perturbati potissimum extra novilunia et

ab astronomis dicuntur syzygiae, nimirum in quadraturis et in octantibus. Nodi orbitae lunaris jam progrediuntur, jam regrediuntur, sed in singulis conversionibus magis regrediuntur ita, ut in fine singularum conversionum sint aliquanto occidentaliores et idcirco evagentur per totam eclipticam motu, qui respectu principii Arietis absolvitur annis 18, dieb. 224, hor. 5. Id exprimitur per illud Primus ter senis dum evolvitur annus ab annis, quod significat absolvi motum intra annum decimum nonum. Patet autem id, quod additur, Lunam ad eundem

jam progrediuntur, jam regrediuntur, sed in singulis conversionibus magis regrediuntur ita, ut in fine singularum conversionum sint aliquanto occidentaliores et idcirco evagentur per totam eclipticam motu, qui respectu principii Arietis absolvitur annis 18, dieb. 224, hor. 5. Id exprimitur per illud Primus ter senis dum evolvitur annus ab annis, quod significat absolvi motum intra annum decimum nonum. Patet autem id, quod additur, Lunam ad eundem nodum redire ante quam absolvat integrum periodum. Occurrit enim nodo regredienti. Linea

distantia sit bis duplo sive quadruplo minor, in tripla ter triplo sive noncuplo, in decupla decies decuplo sive centuplo. Ut id exprimatur, concipitur hic ea vis tanquam virtus quaedam egressa e singulis particulis et progrediens motu uniformi. Quo casu eo minor debet esse ejus intensitas, quo per majorem sphaerae superficiem circumquaque diffunditur. Superficies autem sphaerarum, uti geometrae demonstrant, crescunt in illa ipsa ratione duplicata distantiae vel ratione simplici quadrati distantiae. Id revera lumini accidit diffuso a puncto radiante, quod motu uniformi progreditur et ob

suam, cum axis moveatur, uti diximus in adn. superiore, atque id vertigine trepida, nimirum jam progrediendo, jam regrediendo, sed magis progrediendo. Celeritas quoque Lunae mutatur ob eas vires perturbatrices, et a quadraturis ad syzygias perpetuo augetur, ab his ad quadraturas minuitur per easdem. Ipsum tempus periodicum majus est, quando Luna est in aphelio quam quando est in perihelio. Orbita inclinatur ad eclipticam jam magis, jam minus, et nodi jam progrediuntur, jam regrediuntur, sed magis regrediuntur, ut pariter diximus. Haec indicata sunt

circiter 40 correctiones diversas ex theoria mutuae gravitatis deductas. Et adhuc aliae minores supersunt plures, quae ad calculum non sunt reductae. Alii alium proponunt numerum, sed apud omnes occurrunt admodum multae. Haec tanta multitudo inaequalitatum id effecit, ut per observationes sine gravitatis theoria nullo modo potuerint ad certas leges reduci motus lunares, potissimum extra syzygias. Newtonus omnium primus rem cum aliquo successu per suam gravitatem generalem effecit. Id praestatur quaerendo motum trium corporum, quae in se mutuo gravitent vi

sed apud omnes occurrunt admodum multae. Haec tanta multitudo inaequalitatum id effecit, ut per observationes sine gravitatis theoria nullo modo potuerint ad certas leges reduci motus lunares, potissimum extra syzygias. Newtonus omnium primus rem cum aliquo successu per suam gravitatem generalem effecit. Id praestatur quaerendo motum trium corporum, quae in se mutuo gravitent vi decrescente in ratione reciproca duplicata distantiarum et projiciantur utcumque. Id appellatur problema trium corporum, quod ipsa ingenti sua difficultate celeberrimum est per haec

successu per suam gravitatem generalem effecit. Id praestatur quaerendo motum trium corporum, quae in se mutuo gravitent vi decrescente in ratione reciproca duplicata distantiarum et projiciantur utcumque. Id appellatur problema trium corporum, quod ipsa ingenti sua difficultate celeberrimum est per haec tempora. Et in eo resolvendo desudarunt, ac adhuc desudant, primi hujus aevi geometrae, nec ulla adhuc habetur accurata et generalis solutio. Newtonus approximatione usus edidit elementa, ex quibus prodierunt tabulae, quae omnium primae ad veras positiones Lunae plurimum accesserunt, sed

et Eulerus. Et Clerautius quidem novam suarum editionem parat, in qua post correctiones nonnullas, quas adhibuit, omnino credit errores nunquam ultra unum minutum progressuros, uti ex ipso accepi. Bradlejus quoque eandem exactitudinem invenit in aliis tabulis ex theoria computatis et per observationes correctis. Ubi omnes illae positiones horum trium corporum et orbitae lunaris eodem deveniunt, inaequalitatum ordo idem regreditur, quod quidem non accurate, sed proxime accidit post lunationes 223, post annos 18 et aliquot dies. Quam periodum Hallejus

proxime accidit post lunationes 223, post annos 18 et aliquot dies. Quam periodum Hallejus idcirco coepit observare primus. De ea occurret sermo inferius in lib. II, adn. 70 (lib. III, adn. 37). Porro mutuam attractionem Terrae, Lunae et Solis expressi per amorem mutuum Vestae, Phoebes et Phoebi mythologia veteri usus de more. Artem autem novam Newtoni appellavi methodum infinitesimalem, uti ab ipso adhibetur, potissimum cum calculo directo et inverso fluxionum ab illo invento, cum quo coincidit differentialis et integralis calculus

tempore cum phaenomenis, quae videre debuisset. Terra, quae nobis apparet plana et immensa, e propinquo spectantibus debuisset paullatim apparere magis ac magis rotunda et exigua. Si Mercurius et Venus fuissent inter Terram et Solem ac extra planum eclipticae, Prometheo per id plenum [SIC-planum?] ascendenti ad Solem debuissent apparere siti extra zodiacum longissime, eo magis recedentes ab ipso zodiaco, quo ipse magis ad eorum positionem accederet. Debuisset et Solis maculas deprehendere, quae eo majores apparere debent, quo propius

Debuisset et Solis maculas deprehendere, quae eo majores apparere debent, quo propius acceditur, ac obscuram quandam velut caliginem, quae aliquando totum occupat Solis discum, et in qua intercapedines quaedam lucidiores observantur quandoque, quas plures astronomi appellarunt faculas. Porro per ipsas maculas et faculas deprehenditur etiam motus Solis circa proprium axem, de quo agendum nobis erit libro III(IV). Poterat cometas etiam plures simul invenire, ut superiore anno vidimus simul duos, ac notare curvaturam orbitae circa Solem, quae

ibi perpetua quaedam allegoria, qua nomen pastorum Arcadiae accipiunt academici et campum, quem excolant. Ac in ipsis poematis saepe ad id alluditur. Ipse locus, in quo convenitur, appellatur Italice il bosco parrasio. Insigne Academiae est fistula, praeses dicitur custos, tempora numerantur per Olympiades. Partes plurimas hujusce operis legi in conventibus, qui solent celebrari singulis hebdomadis Jovis die. Patet autem aditus omnibus, sed soli academici a praeside rogati recitant, et potissimum carmina. Solum enim initio ipsius conventus habetur aliquando

ex ejusmodi conventibus, adfuerunt ii duo cardinales amplissimi, qui ambo erant inter academicos adscripti. De quorum futuro adventu cum mane certior essem factus, ea adjeci, quae hic subjicio. Rarius autem ad hebdomadarios hosce conventus cardinales adveniunt, sed publici conventus aliquoties per annum, certo argumento proposito, fiunt cum ingenti et purpuratorum patrum et legatorum et primariae nobilitatis frequentia. 53(52) Cardinalis Landius tam Romae quam Parisiis,

recuperaverat. Hic ipsi summum pontificatum augurabar de more, cum ei proximus crederetur, Benedicto quarto decimo decumbente ex eo morbo, ex quo is tum quidem brevi moriturus credebatur, nec vero unquam satis convaluit. Cum plurimus esset de Landio successore sermo per totam Urbem, fato praereptus est ante ipsum pontificis obitum. 54(53) Jo. Franciscus Albanus Clementi XI p. m. avi sui fratri egregiis naturae donis sane non impar, in ipso

quodammodo velut prolusit. Sed adjeci longos post Nestoris annos, ut et Benedicto XIV longioris vitae tempus et Landio diuturnus ante pontificatus relinqueretur. Gentilitium Albanorum stemma continet stellam tribus montibus imminentem, quam etiam multis in locis et domi et per Urbem triplici corona contectam Clemens ipse XI commonstrat quodammodo, validissimum ad virtutes incitamentum. Idem vero summus pontifex inter primos Arcades paullo post ejus Academiae institutionem admissus, eam tum quidem fovit atque haud ita multo post, supremam

II. 1 Innuuntur hic ea, quae ex primo libro futura sunt majori usui: Solis admodum remoti motus annuus in orientem per eclipticam et lumen proprium; motus Lunae multo propioris itidem in orientem, sed per orbitam obliquam et celerior ac uno tantummodo ejus hemisphaerio illuminato a Sole cum phasibus inde deductis; nodi demum orbitae lunaris eclipticam secantis in binis punctis, per quae Luna in singulis

1 Innuuntur hic ea, quae ex primo libro futura sunt majori usui: Solis admodum remoti motus annuus in orientem per eclipticam et lumen proprium; motus Lunae multo propioris itidem in orientem, sed per orbitam obliquam et celerior ac uno tantummodo ejus hemisphaerio illuminato a Sole cum phasibus inde deductis; nodi demum orbitae lunaris eclipticam secantis in binis punctis, per quae Luna in singulis conversionibus transeat bis.

motus annuus in orientem per eclipticam et lumen proprium; motus Lunae multo propioris itidem in orientem, sed per orbitam obliquam et celerior ac uno tantummodo ejus hemisphaerio illuminato a Sole cum phasibus inde deductis; nodi demum orbitae lunaris eclipticam secantis in binis punctis, per quae Luna in singulis conversionibus transeat bis. 2 Primo loco proponitur Solem, etiam cum totus deficit, revera non amittere suum lumen, sed lucem ut prius emittere.

in Mercurio post menses circiter quatuor. Si eo tempore sint ii planetae proximi nodis, debent itidem apparere in ipso Sole. Nam ubi sunt remotiores aliquanto a nodis, distant a plano eclipticae, adeoque respondent puncto coeli distanti ab ecliptica ipsa, in qua est Sol, et recta ducta e Terra per ipsos evitat Solem. Possunt igitur tum apparere in Sole, sed plures sunt rationes, ob quas non possunt ipsis tribui eclipses illae vulgo cognitae, de quibus hic agimus, duae hic proferuntur: primo quidem, quod, si hi planetae transeant sub disco Solis, debeant ingredi

9 Mercurius non tam raro ita sub Sole transit, ut in ejus disco apparere debeat. Id enim intra hoc saeculum habetur vicibus sexdecim. Plures autem ejusmodi transitus observavi ego, sed eos non nisi per telescopia videre licet ob exiguitatem disci apparentis, qui tantulam solaris disci partem occupat. 10 Rarissimum est phaenomenum Veneris sub Sole. Id toto hoc millenario

iuxta receptam jam etiam hic in Anglia Romanam calendarii correctionem erat 4 Decembris. Et Crabtrius quidem adverso usus coelo vix ipsam in Sole Venerem aspexit, fere sine ullo fructu. Horoccius autem puriore aere diutius aliquanto eandem est contemplatus, verum brevi et ipse tempore, nimirum per semihoram, determinatis tribus tantummodo, et admodum proximis positionibus Veneris in Sole, cum Solis occasus brevi consecutus observationem abruperit. Sine telescopiis ne Venus quidem in Sole observari potest ob exiguitatem diametri apparentis, de qua supra num. 8.

quidem in Sole observari potest ob exiguitatem diametri apparentis, de qua supra num. 8. Porro, ex quo telescopia inventa sunt, id phaenomenum huc usque bis contigit, annis nimirum 1631 et 1639. Nam telescopia inventa sunt et a Galileo in coelum directa circa annum 1610. Quem annum expressi per illud vix tempore ab illo bis ter septenos, centum numeramus et annos (nimirum 142, cum 2 x 3 x 7 sint 42). Nam hos ego versus conscripsi anno 1752 mense Octobri. De iis, quae pertinent ad hosce transitus Veneris sub Sole, plurima quidem dici possent scitu dignissima,

non debere in Solem incurrere, juxta alias debere, sed ita, ut ingens esset discrimen in tempore. Nam id phaenomenum aliae exhibebant pro die 3, aliae pro 4, aliae pro 6.* Hinc ipse observare coepit die secunda et ita obstinato animo perrexit, fere continuo labore Solis imaginem contemplatus, ubi per nubes liceret, ut demum die 4, hora 3, min. 25. Venerem viderit ita jam ingressam Solis discum, ut ipsius limbum interiore contactu adhuc contingeret. Ex iis observationibus et diametrum apparentem Veneris determinavit et correxit tabulas motuum ipsius, sed colligere

tam Solis quam omnium et planetarum et cometarum, de qua tum quidem adhuc erant admodum incerti astronomi et quam nunc etiam intra decimam sui partem arbitror minus certo cognitam. (On a trouvé, par les deux derniers passages, que l'erreur étoit même d'un cinquieme.) Censuit autem per hanc observationem definiri posse intra quinquagesimam sui partem; calculo enim inito ex ea distantia, quam ipse tribuebat planetis, invenerat illud: si bini observatores constituerentur alter in America septentrionali ad Vallem Hudsoniam, alter in Asia ad Gangis ostia, durationem phaenomeni

uti et supra vidimus et mox patebit, nihil mutandum censui, sed monendum tantummodo in adnotationibus rem jam aliter se habere. Porro duplex est ratio discriminis in duratione phaenomeni observati e diversis Terrae locis: prima quidem diversa apparens via Veneris per discum Solis. Nam ea apparebit aliis locis propior centro et idcirco longior, aliis remotior ab ipso et brevior. Secunda vero est diversa celeritas motus diurni partium Terrae, quarum etiam, quae sunt hinc et inde a polo, habent directiones oppositas. Porro lentior debet apparere motus

fut couvert de nuages jusqu'à quelques minutes après la fin du phénomene. La Société Royale de Londres m'avoit destiné pour observer le passage suivant dans la Californie; un nouvel accident empêcha mon départ. L'Abbé Chappe s'y rendit, et y mourit.) Si his addantur astronomi, qui per totam Angliam, Galliam, Italiam, Germaniam et apud Sinas observationem instituent, habebuntur profecto densae observatorum catervae. Porro tanto observatorum numero est opus, ut, si alicubi nubes observationem turbaverint, alibi serenum sit coelum, quod ubique simul

libri I. Superiores versus conscripseram Arquatae, in oppido sito ad Truenti ripam, quod ad radices Appenini (sic!) jugi occurrit iter facienti Nursia Asculum, ibidem triduo detentus a perenni pluvia, uti narravi in primo opusculo mei voluminis De litteraria expeditione per pontificiam ditionem. Cum equo veherer secundum ipsius Truenti ripam Asculum versus, ipse fluvius suggessit mihi Peneum, Blandusiam, Hippocrenen, quibus hic ad carmen adornandum et demulcendum lectoris animum sum usus. Et ipsi equo insidens hoc episodium elucubravi, ut saepe alias inter

itinere, ac ipsum locorum ingenium satis redolent. (Cet ouvrage a été traduit en françois et imprimé à Paris, sous le titre de Voyage géografique et astronomique; ce qui n'annonce pas assez son objet. Le titre latin est De litteraria expeditione per pontificiam ditionem ad dimetiendos duos meridiani gradus et corrigendam mappam geographicam. L'objet de l'Ouvrage eût été mieux compris par cette traduction littérale: Expédition littéraire dans l'état ecclésiastique pour mesurer deux degrés du méridien et

18 Progredior jam ad excludendos cometas etiam. Sunt nimirum cometae, qui subeant inter Solem et Terram, cujusmodi plures observati sunt. Posset eorum aliquis eo tempore etiam transire per alterum e binis suis nodis et tunc appareret in ipso Sole. Posset aliquis esse tum ita proximus Terrae, ut ejus apparens magnitudo apparentem Solis magnitudinem superaret, quo casu ipsum Solem totum contegeret. Verum multae sunt rationes, quae probent eclipses Solis vulgo cognitas, de quibus