Your search found 20279 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 18442-18856:

Status actualis oeconomiae publicae opificiorum et manufacturarum, vectigalis tricesimalis, fundi publici et commercii per Excellentissimum ac illustrissimum dominum Nicolaum Skerlecz de Lomnicza, Ins. Ord. S-ti Stephani Reg. Apost. Equitem, I. Comitatus Zagrabiensis supremum comitem, S. C. R. A. Maiestatis act. intimum status consiliarium, ordinatae regnicolariter

comitem, S. C. R. A. Maiestatis act. intimum status consiliarium, ordinatae regnicolariter deputationis commercialis a-o 1791 et 2-do considentis dignissimum commembrum, praefatae Exc. Deputationi exhibitum et per eandem Archivo huic Regnicolari, ut in posteris existat, traditum. I. Status actualis Economiae publicae, opificiorum et manufacturarum, vectigalis

45. et 49. latitudinis, nec non 36. et 44. longitudinis gradum situatur: cum zonam habeat temperatam, non tantum ea, quae hactenus produxit, sed omnia etiam alia, quae zona temperata sustinet producta proferre potest; et quia per 4. latitudinis et 8. longitudinis gradus porrigitur, reffertque circiter 4999 quadrata milliaria, varium utique et clima, et solum habere debet. Hac ipsa de causa Hungaria in respectu commerciali bifariam

§. 3. Fluvii vehiculum internae communicationis praebere possunt. Ita ipsa iam physica Regni situatio necessitatem internae communicationis incolis per id imposuit, quod montosae planas, et hae vicissim illas, reciprocis productis debeant providere. Caeterum natura fluviorum etiam cursum ita direxit, ut iam hi magnum internae communicationis vehiculum praestare possint,

vehiculum praestare possint, Danubius enim Posonio usque Pesthinum, Tibiscus Szigethino usque Szolnokinum mediam ferme inter montosos et planos comitatus communicationis lineam efficiunt. Per fluvium Raba qui per Rabczam Danubium attingit, interiora etiam Comitatus Castriferrei cum Danubianis Comitatibus nectuntur: sicut vicissim per Vagum et Granum aliquot Septemtrionales

enim Posonio usque Pesthinum, Tibiscus Szigethino usque Szolnokinum mediam ferme inter montosos et planos comitatus communicationis lineam efficiunt. Per fluvium Raba qui per Rabczam Danubium attingit, interiora etiam Comitatus Castriferrei cum Danubianis Comitatibus nectuntur: sicut vicissim per Vagum et Granum aliquot Septemtrionales Comitatus cum omnibus, quos

inter montosos et planos comitatus communicationis lineam efficiunt. Per fluvium Raba qui per Rabczam Danubium attingit, interiora etiam Comitatus Castriferrei cum Danubianis Comitatibus nectuntur: sicut vicissim per Vagum et Granum aliquot Septemtrionales Comitatus cum omnibus, quos Danubius alluit, planis Comitatibus iunguntur. Cum Danubius Pesthino, et Tibiscus Szolnokino parallella 1. pararella

Comitatibus iunguntur. Cum Danubius Pesthino, et Tibiscus Szolnokino parallella 1. pararella MS linea versus meridiem defluant, hi additos utroque rippae Comitatus iterum connectunt. Caeterum per fluvios Hernant, Sajó et Bodrogh, qui in superioribus, et Samusium, tres Crisios et Marusium, qui in inferioribus partibus in Tibiscum se exonerant, adiacentes ab

nunc navigationi patent, ex aliis quidam maiori, quidam minori sui parte, partim rates, partim etiam naves alicubi maiores, alicubi minores sustinentur. Nullus tamen est, praeter Danubium et Savum, in quo adversa etiam aqua per totum eius defluxum adhuc navigari possit. Sed et hoc beneficium per artem in plerisque magna ex parte posset procurari. §. 4. Uti et duo insignes lacus. Ut natura

parte, partim rates, partim etiam naves alicubi maiores, alicubi minores sustinentur. Nullus tamen est, praeter Danubium et Savum, in quo adversa etiam aqua per totum eius defluxum adhuc navigari possit. Sed et hoc beneficium per artem in plerisque magna ex parte posset procurari. §. 4. Uti et duo insignes lacus. Ut natura faciliorem adhuc reddat internam communicationem, locavit illa ad

internam communicationem materialia deessent, natura parte ex una Danubii, omniumque ferme in eum influentium fluviorum fundum aut zabulosum aut arenosum formavit- parte vero ex alia in plerisque per quae viae hae duci debent locis, aut lapides aut sabulum aut arenam collocavit. In aliquibus tantum Tibiscanis partibus, natura omnia ferme haec viarum subsidia negavit. Verum ipsae illae partes seu vitioso molarum situ,

habent, ut si istae in rite efformandos canales contrahantur, hi ferme viarum beneficium supplere possint. §. 6. E converso a meridie et Septentrione nonnisi difficilem per axem exitum habet. Minus propitia est Hungariae relate ad externam communicationem situatio. Alluit quidem adnexas partes a meridie Mare Adriaticum verum in hoc nullus

a meridie Mare Adriaticum verum in hoc nullus ex Hungaria navigabilis fluvius effunditur. Fluvialis versus illud navigatio Carlostadii et respective Kosztaniczae desinit, inde nonnisi per asperas, ad plura milliaria protensas Croatiae Alpes ad mare perveniri potest. A Septentrione influit quidem Popradus in Vistulam, qui se deinde in mare Balticum effundit. Verum Popradus primo in finibus Regni naves

potest. A Septentrione influit quidem Popradus in Vistulam, qui se deinde in mare Balticum effundit. Verum Popradus primo in finibus Regni naves easque minores tantum sustinet; donec ad eum pertingatur aspera perinde per longam montium seriem via confici debet, sicque commercialis exitus hac quoque parte nonnisi per axem patet. Montosa haec meridionalium et septentrionalium Regni limitum situatio, illud quidem commerciali

effundit. Verum Popradus primo in finibus Regni naves easque minores tantum sustinet; donec ad eum pertingatur aspera perinde per longam montium seriem via confici debet, sicque commercialis exitus hac quoque parte nonnisi per axem patet. Montosa haec meridionalium et septentrionalium Regni limitum situatio, illud quidem commerciali instituto commodum adfert, quod paratis ubique ferme materialibus, viae illic minori impendio construi

possint. Verum cum Hungaria vis aliqua artefacta superflua habeat. Producta vero quibus abundat et maioris sint voluminis, et ferme nonnisi in interioribus Regni partibus procreentur, exitus hic per longinquam et montosam viam non potest esse non sumptuosus. §. 7. Ab Occidente iam navibus, sed adversis fluviis exitus patet. Ab occidente iam navigabiles fluvii

haberi, cum ingressus in Regnum iis nonnisi erga tam anxia cautela admissus fuerit, Lib. 2. Cap. 18. nimirum ut hi se statim in limitibus Regni apud respectivum parochianum comitem insinuare, hic vero illos per hominem suum ad regem deducere debeat; rex primo ratificandi facultatem iis dare, et tunc etiam nonnisi in praesentia adiungendi iisdem Pristaldi regii quidquam emere, vel vendere possit. Sub

Regibus Complures Civitates, quos in Legibus Depositoriales appellantur, Ius stapulae, id est talem sibi praerogativam compararunt, ut nullus ad eas partes delapsus Mercator eas aut praeterire aut per eas cum mercibus transire potuerit, quin eas per aliquot dies in tali Civitate venui exponat. Buda qua Regni Metropolis tale plane Privilegium sibi comparaverat ut omnes Mercatores quascunque res venales, si per hanc

Depositoriales appellantur, Ius stapulae, id est talem sibi praerogativam compararunt, ut nullus ad eas partes delapsus Mercator eas aut praeterire aut per eas cum mercibus transire potuerit, quin eas per aliquot dies in tali Civitate venui exponat. Buda qua Regni Metropolis tale plane Privilegium sibi comparaverat ut omnes Mercatores quascunque res venales, si per hanc Civitatem vehebantur, tantum ibi vendere, neque ultro

praeterire aut per eas cum mercibus transire potuerit, quin eas per aliquot dies in tali Civitate venui exponat. Buda qua Regni Metropolis tale plane Privilegium sibi comparaverat ut omnes Mercatores quascunque res venales, si per hanc Civitatem vehebantur, tantum ibi vendere, neque ultro promovere audeant e Sigismundi Decr. 2. Art. 11. Omnia quidem haec Monopolia, partim contrario usu postea sublata, partim subsequis Legibus abrogata: Tricesimarum,

exteris sex Annorum ab Oneribus Publicis Immunitas concedebatur Art. 103. Ut necessarii Opifices et Mechanici alliciantur, horum immunitas ad 15 plane annos extensa fuit 1723. Art. 117. Et ne hi per rurales curas in exercitio artis suae distrahantur, Possessorium Oeconomicorum fundorum iis vetabatur 1723. Art. 117. Ut autem tanto faciliorem habeant promeritam laboris sui mercedem, ab iis, qui hanc morabantur,

decernebatur 1723. art. 15. Deffigebantur etiam stationes Tricesimales: mediteraneae vero, qua parte commercium gravabant, sufferebantur 1715. art. 91. Cum Hungaria ex ipsa physici sui situs ratione praecipuam aut in aut per Germanicas Provincias haereditarias Commercii viam habeat, de hoc reserando, deque admittenda Vini, Frumenti, Boum Hungaricorum partim in has invectione, partim per eas eductione, omnium ferme Comitiorum Legislatio se

ex ipsa physici sui situs ratione praecipuam aut in aut per Germanicas Provincias haereditarias Commercii viam habeat, de hoc reserando, deque admittenda Vini, Frumenti, Boum Hungaricorum partim in has invectione, partim per eas eductione, omnium ferme Comitiorum Legislatio se occupavit. Et cum id impositiones, quibus status harum Provinciarum Producta Hungarica condam gravaverant, potissimum morarentur, de harum sublatione identidem actum fuit

§.12. Interest cumprimis nosse Politico-Commercialem Hungariae ad alias Provincias relationem. Politico-Commercialis Populi alicuius ad alium relatio inter diversos Status per Tractatus Commerciales, inter eiusdem Principis imperio obnoxios Populos (nisi Princeps omnes sine discrimine iisdem quoad Commercium favoribus perfrui velit) per Vectigal Tricesimale determinatur.

alicuius ad alium relatio inter diversos Status per Tractatus Commerciales, inter eiusdem Principis imperio obnoxios Populos (nisi Princeps omnes sine discrimine iisdem quoad Commercium favoribus perfrui velit) per Vectigal Tricesimale determinatur. Si universi Status seu aqua, seu continenti se immediate contingant, tractatus eiusmodi utilissime suscipi possunt; quodsi enim nonnisi per intermediam tertii

favoribus perfrui velit) per Vectigal Tricesimale determinatur. Si universi Status seu aqua, seu continenti se immediate contingant, tractatus eiusmodi utilissime suscipi possunt; quodsi enim nonnisi per intermediam tertii alicuius Status Provinciam Communicationem habent, iam aut arbitrariis huius Portoriis obnoxii sunt, aut novum iterum cum hoc statu tractatum suscipere debent, per quem notabilis plerumque redundantis

suscipi possunt; quodsi enim nonnisi per intermediam tertii alicuius Status Provinciam Communicationem habent, iam aut arbitrariis huius Portoriis obnoxii sunt, aut novum iterum cum hoc statu tractatum suscipere debent, per quem notabilis plerumque redundantis apriori Tractatus utilitatis pars intercipi solet. Inter ipsos eiusdem Principis imperio obnoxios Populos, si de exitu ad externam, seu mari seu Terrae contiguam Provinciam agitur, cum

obnoxios Populos, si de exitu ad externam, seu mari seu Terrae contiguam Provinciam agitur, cum uni Populo nihil officiat, si alter quo maiorem propriarum mercium copiam ad adsitas sibi exteras Provincias educat, exitus hic per Vectigal plerumque facilitari solet, verum si de eductione mercium ad exteras quidem Regiones, sed per intermediam eiusdem Principis Provinciam agatur, iam tum exitus, seu quod intermedia haec Provincia eosdem

Populo nihil officiat, si alter quo maiorem propriarum mercium copiam ad adsitas sibi exteras Provincias educat, exitus hic per Vectigal plerumque facilitari solet, verum si de eductione mercium ad exteras quidem Regiones, sed per intermediam eiusdem Principis Provinciam agatur, iam tum exitus, seu quod intermedia haec Provincia eosdem plane merces producat, seu quod merces eiusmodi ad se pertrahere sicque cum iis Oeconomiae

recte applicato Commercialis Aequilibrii titulo facilius adhuc uni Provinciae utile, alteri onerosum evenire potest. Apprime itaque nosse interest, ad quas Provincias aut Regna Hungaria seu ope Vectigalis, seu per Commerciales Tractatus favorabilem, ad quas item onerosam habeat Politico-Commercialem relationem. §.13. Cum quibus Provinciis maiorem cum quibus vero minorem Hungaria

Taxis, vulgo Landstaatliche Auflagen ultra Stabilitum iam 5 a 100. Portorium gravarunt, sed absolutam etiam eorum Prohibitionem saepius procurarunt. Ita vini Hungarici ne in exteras quidem Provincias per sui gremium eductionem admittabant, Hungaricis Animalibus cum prorsus carere non possint, Austria quidem ulteriorem eorum in Imperium depulsionem morabatur tantum ut illa seu pro usu proprio, seu pro

tantum ut illa seu pro usu proprio, seu pro ulteriori quaestu leviori habere possit. Styria vero et Carniolia cum metuerent ne proprii quos in ditionem Venetam vendere solebant Boves, si Hungarici per Portum Buccari directe educantur, horum Concurrentiam sustinere non possint, id effecerunt, ut Hungarici Boves nonnisi per has Provincias in Ditionem Venetam, aliaque Italiae Emporia depelli potuerint, sicque Germanico

cum metuerent ne proprii quos in ditionem Venetam vendere solebant Boves, si Hungarici per Portum Buccari directe educantur, horum Concurrentiam sustinere non possint, id effecerunt, ut Hungarici Boves nonnisi per has Provincias in Ditionem Venetam, aliaque Italiae Emporia depelli potuerint, sicque Germanico Portorio subiacere debuerint. Quare urgebant Status Hungarici iam 1715. articulo 13. ne vini, Anno vero

in Ditionem Venetam, aliaque Italiae Emporia depelli potuerint, sicque Germanico Portorio subiacere debuerint. Quare urgebant Status Hungarici iam 1715. articulo 13. ne vini, Anno vero 1723. articulo 119. ne Boum in et per Germanicas Provincias Inductio, et per has in exteras oras eductio impediatur: semper tamen eam acceperunt assecurationem, quod sua Maiestas cum Statibus Germanicarum Provinciarum utpote quos res ex altera parte

Emporia depelli potuerint, sicque Germanico Portorio subiacere debuerint. Quare urgebant Status Hungarici iam 1715. articulo 13. ne vini, Anno vero 1723. articulo 119. ne Boum in et per Germanicas Provincias Inductio, et per has in exteras oras eductio impediatur: semper tamen eam acceperunt assecurationem, quod sua Maiestas cum Statibus Germanicarum Provinciarum utpote quos res ex altera parte tangit, tractura

§.15. Relatio Politico-Commercialis inter Hungariam et Turcicas Provincias Inter Hungariam et Turcicas Provincias hanc determinant iam praeexstantes Tractatus Commerciales; per hos enim et in Specie Pacis Paszaroviczensis 3-um, Belgradiensis 11-um, Tractatus item Anni 1783. itidem 3-um Articulos, reciprocum trium tantum procentum florenorum Portorium ab omnibus indiscriminatim mercibus defixum

reciprocum trium tantum procentum florenorum Portorium ab omnibus indiscriminatim mercibus defixum est, idque in ingressu ad respectivum Imperium semel tantum persolvitur. Ipsi tamen hi Tractatus varias subinde per Vectigal acceperunt modificationes, quae suo loco indicabuntur. Universim Quaestus Turcicus eam 1741. per articulum 27. accepit regulationem, ut Turcicis subditis nonnisi cum mercibus Turcicis, et cum his nonnisi all'

defixum est, idque in ingressu ad respectivum Imperium semel tantum persolvitur. Ipsi tamen hi Tractatus varias subinde per Vectigal acceperunt modificationes, quae suo loco indicabuntur. Universim Quaestus Turcicus eam 1741. per articulum 27. accepit regulationem, ut Turcicis subditis nonnisi cum mercibus Turcicis, et cum his nonnisi all' ingrosso quaestum per Hungariam exercere liceat, eorumque merces, qui Ordinationi huic

quae suo loco indicabuntur. Universim Quaestus Turcicus eam 1741. per articulum 27. accepit regulationem, ut Turcicis subditis nonnisi cum mercibus Turcicis, et cum his nonnisi all' ingrosso quaestum per Hungariam exercere liceat, eorumque merces, qui Ordinationi huic contravenerint, in comissum cadant. Cum et reciprocum et fixum stabileque sit inter Hungariam et has Provincias Portorium, hic

et has Provincias Portorium, hic iam Aequabilis magis est, quae ad invicem viget, Politico-Commercialis relatio. Industria Mercatorum in ordine ad hunc Quaestum liberiorem iam manum habet, possetque exiguus modo adhuc hic per Continentem nexus notabile accipere incrementum, ni una Circumstantia obstaret: nimirum licet Hungaricam adnexasque partes ab Oriente Turcicae Provinciae continuo concludant, ipsum tamen Provinciale nuspiam

Transylvania et aliqua Confinii Temessiensis pars a Valachia et Moldavia intercipit. Croaticum vero Provinciale a continua Bosnia et Servia per Sclavonicum Banale et Carlostadiense Confinium continuo intercluditur. Cum in Statu militari, de natura sui Systematis necessaria commercio Libertas locum habere non possit: cum instituta Militaria varios Mercatorum

Verum hanc inter et Moscoviam nulla usque recentiora tempora relatio politico-Commercialis intercessit; necdum aperta in Mare Nigrum Navigatione exigua etiam illa, quas inter hos duos Status viguit physica Communicatio, per Poloniam processit. Augustus Josephus 2-us Anno 1784. Commercialem cum Aula Moscovitica ad 12. Anno Tractatum inivit. Per hunc Moscovia Vini Ordinarii Hungarici Portorium, pro uno Axthoff (quatuor circiter

in Mare Nigrum Navigatione exigua etiam illa, quas inter hos duos Status viguit physica Communicatio, per Poloniam processit. Augustus Josephus 2-us Anno 1784. Commercialem cum Aula Moscovitica ad 12. Anno Tractatum inivit. Per hunc Moscovia Vini Ordinarii Hungarici Portorium, pro uno Axthoff (quatuor circiter continet Antalkones) a sexaginta ad quatuor rublas, 50 copecias, confecti vero ex uvis passis, ad huius Dupplum reduxit,

(quatuor circiter continet Antalkones) a sexaginta ad quatuor rublas, 50 copecias, confecti vero ex uvis passis, ad huius Dupplum reduxit, Insuper ut Commercium Crimeae florentius reddat, ab omnibus seu per Austriacos, seu per Moscoviticos Mercatores in huius portus inducendis mercibus Austriacis, unam ordinarii Portorii quartam remisit. Augusta vero Aula nostra a Moscoviticis pelliceis mercibus, cutibus, Loris Bagaria

circiter continet Antalkones) a sexaginta ad quatuor rublas, 50 copecias, confecti vero ex uvis passis, ad huius Dupplum reduxit, Insuper ut Commercium Crimeae florentius reddat, ab omnibus seu per Austriacos, seu per Moscoviticos Mercatores in huius portus inducendis mercibus Austriacis, unam ordinarii Portorii quartam remisit. Augusta vero Aula nostra a Moscoviticis pelliceis mercibus, cutibus, Loris Bagaria dictis, et praeparatis

ordinarii Portorii quartam remisit. Augusta vero Aula nostra a Moscoviticis pelliceis mercibus, cutibus, Loris Bagaria dictis, et praeparatis Balenarum ovulis vulgo Kaviar, Portorium diminuit; ac ab omnibus seu per Austriacos seu per Moscoviticos Quaestores ex Portubus Crimeae in Ditiones Caesareo-Regias invehendis Moscoviticis et Chinensibus mercibus, unam ordinarii Portorii quartam, pariter remisit. Cum Tractatus hic perfecte

quartam remisit. Augusta vero Aula nostra a Moscoviticis pelliceis mercibus, cutibus, Loris Bagaria dictis, et praeparatis Balenarum ovulis vulgo Kaviar, Portorium diminuit; ac ab omnibus seu per Austriacos seu per Moscoviticos Quaestores ex Portubus Crimeae in Ditiones Caesareo-Regias invehendis Moscoviticis et Chinensibus mercibus, unam ordinarii Portorii quartam, pariter remisit. Cum Tractatus hic perfecte reciprocos favores

Quaestores ex Portubus Crimeae in Ditiones Caesareo-Regias invehendis Moscoviticis et Chinensibus mercibus, unam ordinarii Portorii quartam, pariter remisit. Cum Tractatus hic perfecte reciprocos favores continent; cum per Constitutos idoneis in Locis Consules sustineantur; denique cum e Crimeae et ex aliis Moscoviae Provinciis in ipsum immediate Provinciale Hungaricum et vicissim navigari possit, haec est maxime favorabilis quam Hungaria cum

Provinciale Hungaricum et vicissim navigari possit, haec est maxime favorabilis quam Hungaria cum aliqua extera Provincia habet Relatio Politico-Commercialis: neque dubitare licet, quin elapsis stipulatis annis, nexus hic per novum, captae interea experientiae accommodum Tractatum ita sit confirmandus, ut is amplissimum quem hactenus partim rei novitas, partim ennatum subinde Bellum Turcicum intercepit, fructum utrique Imperio adferat.

vicissim vero, qua Polonicae, qua etiam procuratae e Moscovia Telae notabilis quantitas inferri consveverit. Recuperata Gallicia Commercialis iam Anno 1775. inter Augustam Aulam et Rempublicam Polonicam Tractatus intercessit, per quem consumptionale Portorium in 4 pro 100 defigebatur, quod tamen nonnullam postea ut suo loco dicetur alterationem subivit. Si Gallicia Hungariae incorporata fuisset, haec Poloniam nunc etiam immediate

Provinciarum Gallicia, Hungaria et Poloniam immediate contingere desiit, et tota illius Politico-Commercialis ad Poloniam relatio ad merum Vectigalis Germanici arbitrium recidit: quanquam enim Hungaria favore stabiliti per Tractatum 1775. Consumptionalis Portorii per intermediam Galliciam in Polonia perinde gaudeat, quoad Esituale tamen ex Hungaria et Transituale per Galliciam Portorium Vectigalis arbitrio

immediate contingere desiit, et tota illius Politico-Commercialis ad Poloniam relatio ad merum Vectigalis Germanici arbitrium recidit: quanquam enim Hungaria favore stabiliti per Tractatum 1775. Consumptionalis Portorii per intermediam Galliciam in Polonia perinde gaudeat, quoad Esituale tamen ex Hungaria et Transituale per Galliciam Portorium Vectigalis arbitrio obnoxia manet.

recidit: quanquam enim Hungaria favore stabiliti per Tractatum 1775. Consumptionalis Portorii per intermediam Galliciam in Polonia perinde gaudeat, quoad Esituale tamen ex Hungaria et Transituale per Galliciam Portorium Vectigalis arbitrio obnoxia manet. §.18. Cum reliquis Septentrionalibus statibus nullam habet Politico-Commercialem relationem

tamen cum illa pauca adhuc superflua Artefacta habeat, cum iis vero, quae eidem a Domestica necessitate redundant, Naturae Productis, non possit omnes Europae Provincias providere; plurimum interesset, ut qua per Tractatus, qua etiam vectigalis favore cum iis adminus exteris Provinciis ad favorabilem Politico Commercialem Relationem ponatur, in quas superflua sua Producta commodissime devehere potest.

relatio existit, neque hac parte aliquod vel obiectum habet. §.20. Hungariae Relatio ad Portus Adriatici et Mediteranei Ab Obrovacz usque Fiumanum protensum per 14 Milliaria Littorale Croaticum iam omnes non tantum Adriatici et Mediteranei, verum si Gibraltarii angustiae superentur, totius usque adeo Oceani portus per mare immediate contingit. Inter adsitas tamen

Mediteranei Ab Obrovacz usque Fiumanum protensum per 14 Milliaria Littorale Croaticum iam omnes non tantum Adriatici et Mediteranei, verum si Gibraltarii angustiae superentur, totius usque adeo Oceani portus per mare immediate contingit. Inter adsitas tamen his maribus et Hungariam nulla hactenus alia Politico-Commercialis Relatio intercessit, quam quae per constitutos in diversis exteris Portubus Caesreaeo Regios

angustiae superentur, totius usque adeo Oceani portus per mare immediate contingit. Inter adsitas tamen his maribus et Hungariam nulla hactenus alia Politico-Commercialis Relatio intercessit, quam quae per constitutos in diversis exteris Portubus Caesreaeo Regios Consules procurari potest: et ideo relictum sibi hac parte Commercium ab arbitrariis exterarum Potentiarum Portoriis, et Mercatorum saepe timidis, saepe male

Regios Consules procurari potest: et ideo relictum sibi hac parte Commercium ab arbitrariis exterarum Potentiarum Portoriis, et Mercatorum saepe timidis, saepe male directis speculationibus dependet: veluti id in suscepto per aliquot privatos, invehendi in Angliam et Hollandiam Vini Croatici et Hungarici tentamine, apparuit. Olim Piratorum Africanorum infestationes Commercialem aliquam hac parte relationem admodum difficilem effecerunt.

invehendi in Angliam et Hollandiam Vini Croatici et Hungarici tentamine, apparuit. Olim Piratorum Africanorum infestationes Commercialem aliquam hac parte relationem admodum difficilem effecerunt. Nunc hoc quoque obstaculum per initum 1784. cuius § 15 mentio facta est, cum Porta Ottomannica Tractatum, qui pace etiam Sistroviensi confirmatus est; per hunc enim aula Turcica ad resarcienda omnia, quae Piratae illi Navibus Caesareo Regiis illaturi

Commercialem aliquam hac parte relationem admodum difficilem effecerunt. Nunc hoc quoque obstaculum per initum 1784. cuius § 15 mentio facta est, cum Porta Ottomannica Tractatum, qui pace etiam Sistroviensi confirmatus est; per hunc enim aula Turcica ad resarcienda omnia, quae Piratae illi Navibus Caesareo Regiis illaturi sunt, Damna se obstrinxit. §. 21 Eiusdem Relatio ad Portum Tergestinum

adhuc possidebat Regno nectat, una vero toti suae Monarchiae Commercium maritimum procuret, Tergestum in Germanico et Portum Regium in Croatico littore situm ea intentione excolendum suscepit, ut per illud Germanicis, per hunc autem Hungaricis et Croaticis mercibus exitum ad exteras Regiones procuret. Ut primum Scopum attingat sumptuosam per inhospites Styriae et Carnioliae montes viam a suo nomine Carolinam

nectat, una vero toti suae Monarchiae Commercium maritimum procuret, Tergestum in Germanico et Portum Regium in Croatico littore situm ea intentione excolendum suscepit, ut per illud Germanicis, per hunc autem Hungaricis et Croaticis mercibus exitum ad exteras Regiones procuret. Ut primum Scopum attingat sumptuosam per inhospites Styriae et Carnioliae montes viam a suo nomine Carolinam Germanicam

Croatico littore situm ea intentione excolendum suscepit, ut per illud Germanicis, per hunc autem Hungaricis et Croaticis mercibus exitum ad exteras Regiones procuret. Ut primum Scopum attingat sumptuosam per inhospites Styriae et Carnioliae montes viam a suo nomine Carolinam Germanicam dictam, e centro Monarchiae id est Vienna usque Tergestum instauravit, hic portum construere coepit locumque quanquam exilis

usque Tergestum instauravit, hic portum construere coepit locumque quanquam exilis adhuc Oppidi formam eotum praeseferret, pro Portu Libero declaravit. Ut Croaticis Hungaricisque pariter mercibus exitum aperiat, aliam per Alpes Croatiae viam Carolinam Croaticam dictam, instauravit; formatum iam a Natura Portum Regium artis insuper subsidio ad omnigenam securitatem et commoditatem perduxit; eundemque sensim impopulandum sibi

Portus Regius necdum impopulatus foret, Flumen quod a Croatico Limite nonnisi exiguo rivo intercipitur, et a Portu Regio vix horae intervallo distat, pari Liberi Portus Privilegio donavit. Verum nullae adhuc eotum per Croatiam usque Carolinam viae instauratae; necdum Savus et Colapis, quibus adversis usque dissitum duabus tantum a Carolina Postis Carlostadium perveniri potest, repurgati fuerunt. Itaque ipsum etiam Commercium

usque Carolinam viae instauratae; necdum Savus et Colapis, quibus adversis usque dissitum duabus tantum a Carolina Postis Carlostadium perveniri potest, repurgati fuerunt. Itaque ipsum etiam Commercium Hungaricum per Pettovium Tergestum inclinare coepit. Circumstantia hac adeo naviter 2. noviter MS in rem suam usi sunt Tergestini, ut primum exteris mercibus maius,

Pettovium Tergestum inclinare coepit. Circumstantia hac adeo naviter 2. noviter MS in rem suam usi sunt Tergestini, ut primum exteris mercibus maius, si per Flumen quam si per Tergestum in Hungariam inducantur Portorium imponi: dein Pettovium pro unica, per quam venientes ab Adriatico merces Hungariam subire possint Ingressus Statione

Tergestum inclinare coepit. Circumstantia hac adeo naviter 2. noviter MS in rem suam usi sunt Tergestini, ut primum exteris mercibus maius, si per Flumen quam si per Tergestum in Hungariam inducantur Portorium imponi: dein Pettovium pro unica, per quam venientes ab Adriatico merces Hungariam subire possint Ingressus Statione (Commerziell Einbruch-Station)

in rem suam usi sunt Tergestini, ut primum exteris mercibus maius, si per Flumen quam si per Tergestum in Hungariam inducantur Portorium imponi: dein Pettovium pro unica, per quam venientes ab Adriatico merces Hungariam subire possint Ingressus Statione (Commerziell Einbruch-Station) declarari procuraverint. Ita cum Flumen omni revectionis vulgo Contracarico Beneficio privatum

declarari procuraverint. Ita cum Flumen omni revectionis vulgo Contracarico Beneficio privatum fuerit, totum non modo Inductionis sed etiam Eductionis Hungaricae Commercium per Tergestum Cursum accepit. Verum vix repurgato Savo et Colapi fluvialis Navigatio aperta: viaeque Varasdino usque Carolinam sollide instauratae, sicque cum hac coniunctae fuerunt, cum iam eadem

statione declaravit. Itaque perinde iam est Hungaro Mercatori: an suas versus Segniam, Flumen, vel Tergestum merces educat, eademque via exteras etiam recipiat, imo Canisa per Carlostadium Flumen quidem quatuor, Segniam vero quinque Postis breviorem viam habet, quam per Pettovium, Tergestum; et tamen seu inveterato iam inter Hungaricos et Pettovienses Mercatores nexu, seu minus adhuc instructae

Flumen, vel Tergestum merces educat, eademque via exteras etiam recipiat, imo Canisa per Carlostadium Flumen quidem quatuor, Segniam vero quinque Postis breviorem viam habet, quam per Pettovium, Tergestum; et tamen seu inveterato iam inter Hungaricos et Pettovienses Mercatores nexu, seu minus adhuc instructae per Hungariam rei Vectoriae deffectu, seu praeindicata etiam Opinione, durat adhuc potior non

per Carlostadium Flumen quidem quatuor, Segniam vero quinque Postis breviorem viam habet, quam per Pettovium, Tergestum; et tamen seu inveterato iam inter Hungaricos et Pettovienses Mercatores nexu, seu minus adhuc instructae per Hungariam rei Vectoriae deffectu, seu praeindicata etiam Opinione, durat adhuc potior non tantum Inductionis, sed etiam evectionis Hungaricae cursus per Tergestum, urbsque haec eam semper relate ad Flumen Littoraleque

Hungaricos et Pettovienses Mercatores nexu, seu minus adhuc instructae per Hungariam rei Vectoriae deffectu, seu praeindicata etiam Opinione, durat adhuc potior non tantum Inductionis, sed etiam evectionis Hungaricae cursus per Tergestum, urbsque haec eam semper relate ad Flumen Littoraleque Hungaricum habebit Politico-Commercialem relationem, quam duo vicina et Aemula Emporia de Natura sua habere consveverunt.

sua habere consveverunt. §.22. Eiusdem Relatio ad Belgium et Lombardiam Austriacam Lombardiam Austriacam tantum mediate, Belgium e contra e Littorali suo per Portum Ostendensem immediate Hungaria contingit. De arctiori inter Ostendam et Littorale tam Germanicum quam et Hungaricum nexu procurando, deque mercium utriusque Indiae quae nunc potissimum per Hamburgum et Francofurtum

e contra e Littorali suo per Portum Ostendensem immediate Hungaria contingit. De arctiori inter Ostendam et Littorale tam Germanicum quam et Hungaricum nexu procurando, deque mercium utriusque Indiae quae nunc potissimum per Hamburgum et Francofurtum in Ditiones Austriacas invehuntur, Importatione ad hoc derivanda, denique de lucrifaciendis, qui Millionem superare feruntur, transportus sumptibus saepius iam Consilia collata fuerunt. Hactenus

Anni 1787. subsecutum sequenti statim Anno Turcicum Bellum, Hostilisque in Banatum irruptio tantisper quidem diminuit. Verum cum Confinia uno aliove Centeno mille plus, quam supra assumptum est certe etulerint, cum per ipsum hoc Belli tempus copiosus emigrantium Turcicorum subditorum numerus in Regnum receptus sit: denique cum ipse Naturalis Populationis progressus ephemera eius modi Damna intra paucum tempus soleat reparare,

industriae nullos sibi limites poni sinit. Cum pleraeque civitates ampla possideant territoria, non pauca vastis promontoriis gaudeant, magna in his pars incolarum rem agrariam et vinariam exercet, sicut vicissim per pagos et oppida sparsi sunt copiosi opifices, multi minuti mercatores, quandoque notabiles etiam quaestores. Ipsae fabricae saepe ruri defiguntur, saepe plerique tam cives quam ruricolae plures alimentationis

sufficientem alimentationis modum praebet: nimirum septentrionalem, quae §o 2o deffinita est, orientalem quae iuxta limites Transylvaniae procurrit, et meridionalem quae per Alpes Croatiae usque mare protenditur. Verum hic iam necessitas industriam procuravit. In 1-ma et 2-a res metallurgica et salinaria ut plurimum viget, et hic populus impensis in harum culturam operis se

aliqua salem maritimum equis clitellariis in interiora Regni deferendo, et pro frumento permutando, victitat; longe tamen maior pars cum mari, aut viae Carolinae vel adiaceat vel inde non procul distet, faciendis per dictam viam vecturis aut minutiori commercio se sustentat. §.27. Status alimentationis in civitatibus Relate ad 4-tum cum vix aliqua sit in

ruralem superet? vel vicissim? Universim quae civitates aut constrictum admodum terrenum habent, aut propius ad Germanicas Provincias situantur, aut maiori navigabili fluvio, vel principali alicui per Continentem Commercii ductui adiacent, in his civilis industria rurali praevalere solet. Carlostadium et quia vix aliquod Territorium habet, et quia

solet. Carlostadium et quia vix aliquod Territorium habet, et quia in ultimo Fluvialis Navigationis termino, ad principalem item versus mare Commercii per Continentem ductum situatur, mera ferme Civili industria subsistit. Zemlinum licet adhuc oppidum cum in confluxu omnium Hungariae et Croatiae navigabilium fluviorum

quia Danubio adiacent: Budae et quia illam Danubius praeterfluit, et quia Dicasteriorum praesentia Circulationem pecuniae adiunxit: Cassoviae quia ductus e Littorali per illam transit: et Szegedini, quia tam secundae quam adversae per Tibiscum Navigationis beneficio gaudet, quanquam res seu agraria seu vinaria admodum adhuc vigeat, Civilis tamen industria

praeterfluit, et quia Dicasteriorum praesentia Circulationem pecuniae adiunxit: Cassoviae quia ductus e Littorali per illam transit: et Szegedini, quia tam secundae quam adversae per Tibiscum Navigationis beneficio gaudet, quanquam res seu agraria seu vinaria admodum adhuc vigeat, Civilis tamen industria ruralem superare videtur. In aliis, quas Dicasterii alicuius Iuridici, Episcopi,

sicut necessitates hominum ad Naturae Producta et Artefacta referuntur, ita hi iterum iuxta haec duo obiecta dispesci debent. Quoad artefacta alibi opportunius agetur, hic per Producentes eos tantum, qui Vitae alimenta procreant, per Consummentes vero omnes illos, qui haec absummunt intelligimus. Interest quidem singuli Status ne sua aliunde alimenta petere

et Artefacta referuntur, ita hi iterum iuxta haec duo obiecta dispesci debent. Quoad artefacta alibi opportunius agetur, hic per Producentes eos tantum, qui Vitae alimenta procreant, per Consummentes vero omnes illos, qui haec absummunt intelligimus. Interest quidem singuli Status ne sua aliunde alimenta petere debeat, imo ut superfluam etiam

una Producens familia plures alias alimentis providere possit, et tamen iuxta hanc ad 20. Producentes Familias vix una consummens obvenit. Constat etiam quod omnes Civilis Industriae, per quam ad aliquod inter Producentes et Consummentes aequilibrium accedi potest rami, potissimum in Civitatibus incrementa capiant, et tamen iuxta eandem Conscriptionem ad 400os Pagos nonnisi una Civitas obtingit.

aequilibrium accedi potest rami, potissimum in Civitatibus incrementa capiant, et tamen iuxta eandem Conscriptionem ad 400os Pagos nonnisi una Civitas obtingit. Si vel paucae hae Civitates in Centro singulae per 400os Pagos computatae Sectionis situarentur, posset adhuc improportio haec per Successivum Comitatum florem quadamtenus suppleri. Nunc stant ad exiguam distantiam quinque Civitates, Ruszt, Posonium,

et tamen iuxta eandem Conscriptionem ad 400os Pagos nonnisi una Civitas obtingit. Si vel paucae hae Civitates in Centro singulae per 400os Pagos computatae Sectionis situarentur, posset adhuc improportio haec per Successivum Comitatum florem quadamtenus suppleri. Nunc stant ad exiguam distantiam quinque Civitates, Ruszt, Posonium, Bazinium, S. Georgius et Modra. E contra vasti Comitatus

sed nec haec in hos adhuc limites attingit. Interest proinde, ut Legislatio inducendae maiori inter Consummentes et Producentes proportioni Curam impendat. Quod partim per reserandos et multiplicandos eductionis Canales, partim per dirigendam ad colenda, praeter Frumentum, Vinum et Peccora, alia etiam Naturae Producta Incolarum Industriam: partim denique per inducendam maiorem

proinde, ut Legislatio inducendae maiori inter Consummentes et Producentes proportioni Curam impendat. Quod partim per reserandos et multiplicandos eductionis Canales, partim per dirigendam ad colenda, praeter Frumentum, Vinum et Peccora, alia etiam Naturae Producta Incolarum Industriam: partim denique per inducendam maiorem inter Civitates et Pagos proportionem praestari potest.

impendat. Quod partim per reserandos et multiplicandos eductionis Canales, partim per dirigendam ad colenda, praeter Frumentum, Vinum et Peccora, alia etiam Naturae Producta Incolarum Industriam: partim denique per inducendam maiorem inter Civitates et Pagos proportionem praestari potest. Actualis Status Oeconomiae Publicae quoad Gentilitia Producta e Regno

soli, aut provecta nimium apud aliquas Europae Gentes Populatio expressit. Adhuc enim et Communium Pascuorum et Vervactorum usus in his quoque partibus viget. Quod grani qualitatem attinet missus quidem per Augustum Josephum 2um ad investiganda Hungariae Producta fluminensis Mercator Raysz hanc ita definivit, ut postremum Syrmiensi, tum Bachiensi dein Banatico, porro Békesiensi et Chongradiensi,

Quoad Vinum. Vineas colendi Studium in Hungaria iustos plane iam limites excedit: plantatur enim etiam in minus idoneis ad id collibus, in campis ipsis qui maiorem per frumentum et olera fructum ferre possent. Ratio eas colendi vix aliquo amplius naevo laborat. Liquores ex uvis passis conficiendi norma e Tokaiensi iam ad pleraque generosiora Regni Promontoria propagata est.

coriaceis Fabricis et Lampadibus, quae postquam iam aliquae Civitates noctu illuminari coeperunt, magnam deterioris olei quantitatem absummunt: e semine lini quantum Domestica necessitas exposcit oleum passim per totum regnum conficitur. E Planta Repeza oleum exprimendi modum Domestica Industria in aliquibus Regni partibus perinde iam invenit. In Comitatu Szaladiensi loco Sz. Kiraly mola

haec adfert utilitatis partem partem intercipit. In aliis Regni partibus vix adhuc aliquid lini a Domestica necessitate superest, neque id ultra mediocrem qualitatem assurgit, quanquam paratam habeat per Littorale eductionem, imo aliqui Germanicis Provinciis viciniores Comitatus producto hoc inde se provident. Canabes usque Augusti Iosephi II Regimen in mediocri sua qualitate perstiterunt. Hic semen Italicum

aliqui Germanicis Provinciis viciniores Comitatus producto hoc inde se provident. Canabes usque Augusti Iosephi II Regimen in mediocri sua qualitate perstiterunt. Hic semen Italicum medio Gubernii Fluminensis per Croatiae et aliquot Hungariae Comitatus distribui fecit, responditque conatui eventus. Productae enim sunt ex eo Canabes Italicis vix inferiores. Verum seu quod hoc quoque semen mox degeneraverit, novum vero

Industria Canabum qualitatem tantisper perficere cum memoratus § 29 Itinerans Mercator has aliis anteponat, et Carinthiacis aequales statuat. Caeterum et de Lino et de Canabibus hinc inde per Regnum, ac de Lino quidem potissimum in Septentrionalibus, de Canabibus vero in Sarossiensi, Bihariensi, Bachiensi et inferioris Sclavoniae Comitatibus iam tantum producitur, ut et a proprio producentium usu et

Implantatio Salicum. In reliqua Regni parte ubi increscens Populatio Sylvarum abundantiam iam consumpserat naturaque Soli id patiebatur, caepit hinc inde privata Industria ulteriori Lignorum deffectui per Implantationem Salicum subvenire, Industriam hanc non modo confirmare, sed ultro etiam propagare Augusta Maria Theresia iam inde ab Anno 1755. non intermisit, iussit illa editos de recta arbores has plantandi

Norma Libellos in Vernaculo Idiomate vulgari, de progressu vero implantationis huius Annuas sibi relationes submitti imperavit, patuit e relationibus his multa Centena Salicum millia aliquot Annorum Spatio per Regnum reipsa plantata fuissse, verum nec id adhuc Crescentem in dies Lignorum Consumptionem, Devastationesque illas Sylvarum, quibus aliquas Legum rimae ansam praebebant, supplere potuit. Crescebat adhuc

idoneum pecculiarem Instituti huius Curam habiturum Individuum conducat, commisit. Verum in Hungaria Sylvarum proprietas, potissimum ad Dominos Terrestres spectat. Huius exercitio per Comitatus nulli limites deffiniri, nulla norma praescribi potest: Sicut e converso nullos in Institutum eiusmodi quod unice Dominis Terrestribus Lucro cedit, Sumptus e Cassa Domestica facere licet. Quare totus

Circumstantia, quae exteros emptores uno ferme ictu ad Tabacam Americanam revocavit. Inde enim evenit, ut (si exiguam quae adhuc partim Flumen ad Fabricam Bienenfeldianam, partim per Littorale efferebatur quantitatem excipias) Distractio Tabacae Hungaricae iterum ad domesticum tantum usum et necessitates Viennensis Monopolii Restricta fuerit. Res haec quidem debuit Cultorum numerum, qui

ut hoc lucrosius evadat, evectionem Tabacae Hungaricae dempto Littorali prohiberi procuravit. Concentrata hac ratione in unico Corpore tam vasta manipulatio, debuit utique omnes privatos emptores removere, debuit per idipsum distractionem etiam per Littorale indirecte impedire, debuit arbitrium pretii unice ad Apaldo Viennense recidere debuit denique id efficere, ut eius Officiales Productores Tabacae

Tabacae Hungaricae dempto Littorali prohiberi procuravit. Concentrata hac ratione in unico Corpore tam vasta manipulatio, debuit utique omnes privatos emptores removere, debuit per idipsum distractionem etiam per Littorale indirecte impedire, debuit arbitrium pretii unice ad Apaldo Viennense recidere debuit denique id efficere, ut eius Officiales Productores Tabacae variis modis vexare, et emungere

id efficere, ut eius Officiales Productores Tabacae variis modis vexare, et emungere potuerint, interea Administratio Publica, omnem movebat Lapidem, ut Tabacae Hungaricae ad exteras Provincias evectio adminus per Littorale pedem figere possit. Repraesentabat specificos Officialium Depositorii Pesthiensis excessus, prohibitionem evehendae praeter Littorale per alios etiam passus tabacae Hungaricae subinde relaxari

ut Tabacae Hungaricae ad exteras Provincias evectio adminus per Littorale pedem figere possit. Repraesentabat specificos Officialium Depositorii Pesthiensis excessus, prohibitionem evehendae praeter Littorale per alios etiam passus tabacae Hungaricae subinde relaxari procurabat: ut Directio Tabacaria Viennensis tantum ad provisionem Monarchiae restringatur, externum vero cum Tabaca Hungarica Commercium eidem

Tabacam colendi peritas, educi procuravit. Actualis Culturae huius Status. Verum Officiales Depositorii Pesthiensis propter repraesentatos per Consilium excessus necdum castigati sunt. Apaldo Viennense ab externo cum Tabaca Hungarica commercio necdum inhibitum est, adeoque reserata licet evectionis prohibitione nullus adhuc privatus Quaestor in

Consilium excessus necdum castigati sunt. Apaldo Viennense ab externo cum Tabaca Hungarica commercio necdum inhibitum est, adeoque reserata licet evectionis prohibitione nullus adhuc privatus Quaestor in educenda per alios, praeter Littorale passus, Tabaca Hungarica eius Concurrentiam sustinere, sicque Apaldo pretium Producti huius pro arbitrio porro etiam defigere potest. Semen americanum aut Levantinum quotannis sibi

Semen americanum aut Levantinum quotannis sibi procurare, vires privatae Industriae excedit, horum autem naturalisationi necdum manus efficaciter admota fuit. Quod summum est, indicati toties per Consilium Iurisdictionibus Culturae deffectus in paucis adhuc Locis Correcti sunt: in vicem fermentationis viget adhuc damnosus folia in aere exsiccandi usus, qui non tantum maximam aromatis

transmittat, sed maiori cum Detrimento praestare debet, et ideo, commixtam etiam eiusmodi Tabacam Leviori persolvit. Omnia haec eum demum effectum produxerunt, ut longe iam minor tabacae Hungaricae quantitas seu per Flumen, seu per Tergestum, per alios vero passus prorsus nihil in externam aliquam Provinciam educatur. Qualitas Tabacae in Hungaria adhuc a Culturae ratione dependet.

sed maiori cum Detrimento praestare debet, et ideo, commixtam etiam eiusmodi Tabacam Leviori persolvit. Omnia haec eum demum effectum produxerunt, ut longe iam minor tabacae Hungaricae quantitas seu per Flumen, seu per Tergestum, per alios vero passus prorsus nihil in externam aliquam Provinciam educatur. Qualitas Tabacae in Hungaria adhuc a Culturae ratione dependet.

Detrimento praestare debet, et ideo, commixtam etiam eiusmodi Tabacam Leviori persolvit. Omnia haec eum demum effectum produxerunt, ut longe iam minor tabacae Hungaricae quantitas seu per Flumen, seu per Tergestum, per alios vero passus prorsus nihil in externam aliquam Provinciam educatur. Qualitas Tabacae in Hungaria adhuc a Culturae ratione dependet.

vices obire possit. Tum primum ponit Debraczinensem, et post hanc Syrmiensem, Poseganae vero postremum plane Locum assignat, harumque vel Eductionem disuadet, ne per eas meliorum Specierum Creditum corrumpatur. Verum hoc ille iudicium tantum ex oblatis sibi forte manipulis tulit, constat enim, quod in uno eodemque Loco pro ratione Culturae melior aut

excitavit. Si de aliquo Producto naturalisando, propagandaque eius Cultura genuina via inita est, hanc certe quoad Sericum attestata Augusta inivit. Constituit illa Eszekini in Cuius peripheria aliquot a Relictis adhuc per Turcas moris, propagatae arbores supererant, artis huius Magistrum, sedemque manipulationis huius ibi defixit; necessaria pro hac inducenda Aedificia et Instrumenta in Bonis Cameralibus posuit: Redimendis ex Aerario

et paucas vilisque qualitatis galletas produxerit debuit utique Plebs mercede Laboris sui hac ratione fraudata animum ab hoc Instituto avertere. Alicubi Culturam hanc morabantur enatae circa subministranda per eos, qui licet arbores haberent, bombices tamen non alebant pretia, quaestiones; quae activitate Localium, Officialium pro ratione Circumstantiarum longe felicius superari potuissent, quam generali

est, ut licet altefatus Augustus posteriori continuo institerint, licet in ipsa finali, de Producto hoc sibi submittenda Tabella Sericum iuxta veterem Normam deglomeratum, ab eo quod iuxta novam elaboratum est, per distinctas rubricas discerni iusserit, methodus tamen haec vix adhuc aliquot in Locis introducta sit. Epocha, qua maxime florebat

qua maxime florebat Interea crescebat tamen sensim in Hungaria Serici productio, iamque Anno 1783. inclusis Confiniis militaribus ad 131 Contenarium assurrexit, ita, ut in Aerario Camerali tantum per redemptionem Galletarum et Serici deglomerati divenditionem obiectum hoc 132 milia florenorum Circulationem eo Anno produxerit. Quodsi insuper spectetur ea Galletarum quantitas, quam producentes pro usu proprio

deglomerati divenditionem obiectum hoc 132 milia florenorum Circulationem eo Anno produxerit. Quodsi insuper spectetur ea Galletarum quantitas, quam producentes pro usu proprio retinuerunt: si e comparato per domesticos Fabricantes a Camera serico elaborata, et iterum vendita artefacta in Considerationem summantur, obiectum hoc internam supra 200 milia Circulationem eo Anno produxisse tuto Statui potest.

cui Provincia haec delata fuit, nihil intentati reliquit, ut vota Principis expleat, Patriamque pretioso hoc Producto ditet? Observavit ille primo Anno usque ad Scrapulum praescriptam sibi Normam. Ducebat exactum per totum Culturae tempus Diarium, quod Superioritati Suae periodice submittebat. In hoc et omnes Singulae diei tempestatis mutationes et eas, quas ex iterata quotidie et sollicita Plantarum inspectione,

speciem inducere voluit. Submisit itaque peritos eius homines, hos stipendiis ex Aerario suo providit, Iurisdictionibus vero id tantum imperavit, ut idoneos pro condiscenda hac Manipulatione Iuvenes iis adiungant, eamque per hos ubi illam condidicerint, in respectivis Districtibus propagari curent. Verum seu inveterato Plebis adversus omnes Novitates odio seu aliquorum ex iis, qui ad docendam hanc manipulationem missi fuerant, inscitia,

succosam herbam proferat; quanquam praeterea adeo frigidus sit, ut Oves octo ferme mensium spatio in ovili contineri, foenoque interteneri debeant, Oves tamen hae optimo cum successu illic alebantur. Ut earum Species sensim per Regnum propagetur, superfluos arietes privatis, qui Species ovium suarum emendare voluerunt divendi; de modo autem, quo id perfici possit, excusos vernaculis Linguis Libellos vulgari eadem Augusta imperavit. His mediis

hae, magnam foeni, cuius deffectu via Carolina alioquin laborat, quantitatem consumpserint urgebatur subinde a Gubernio Fluminensi, ut Grex hic alio transponatur, foenumque quod illae hactenus consummebant, ad promovendam per hanc viam vecturisationem conversatur. Ne tamen pretiosa haec ovium Species alibi forte degeneret, primum in Buda-Eörs periculum factum, mediaque gregis huius pars eo depulsa

periculum factum, mediaque gregis huius pars eo depulsa fuit. Postquam tentamen hoc optatum effectum produxit, statuit Augustus Iosephus IIus ut in Merkopail nonnisi, 200 Oves interteneantur, quod supernataverit, per Dominia Cameralia Fundi Religionis, et Studiorum distribuatur, ubique vero eadem quae in Merkopail viget, oves curandi ratio observetur. Ita primum in Berkava et Radonicz Dominio

modum illa in suas pro ratione qualitatis partes dispescendi, id in Lana etiam adhuc desideratur, necdum ea hanc pectendi ratio vulgo Partassen invecta est, quae apud alias Nationes viget, et per quam segregata in suas classes Lana cariori divenditur. § 39 Status Actualis Culturae Cornutorum peccorum et Lacticiniorum. Paucae iam sunt in

Complura Latifundia, in quibus ita copiosa armenta aluntur, ut vires Proprietariorum plerumque excedat, necessaria in hyeme, pro tanto Animalium Numero Stabula erigere, eademque de manu ut dicimus per hoc tempus pabulare. Greges proinde hi, ipsam etiam hyemem in Praediis sub Dio exigere, et composito illic in cumulos foeno se sustentare debent. Et tamen in ipsis his armentis et nobilissima Boum

praeceperunt. §.40. Primitiva Equorum Hungaricorum Species. Equatia (si pauca domestica excipias) perinde atque armenta in praediis per totum annum sub Dio in Hungaria intertenentur. Verum seu quod Equi ita, ut Boves iniurias acris sustinere non possint, seu quod minus conspicuam eorum Speciem Hungari principio statim induxerint,

non possint, seu quod minus conspicuam eorum Speciem Hungari principio statim induxerint, equi Boum praestantiam non aequant. Non deest quidem Hungaricis etiam equis generosus spiritus: possuntque longos praesertim per planitiem cursus, seu ab equite, seu cum minori onere sustinere: Corpus tamen minus spectabile habent, nec trahendis gravioribus oneribus, ita, ut aliarum Gentium Equi pares sunt. Et ideo non multo post atque

diversae Iurisdictiones diversam etiam Benignam hanc ordinationem effectuandi viam iniverunt. Aliqui Comitatus unum aut plura Publica Equatia erexerunt, alii plures altiores Admissarios procurarunt, hos per Districtus Comitatus diviserunt, vicinorumque Rusticorum Caballas iis admitti procurarunt. Alii denique, potentiores tantum Communitates ad comparandos sibi proceros Admisarios disposuerunt. Omnia

Comitatibus moderato pretio divendat. Verum institutum istud ennatum subinde 1788. Bellum intercoepit. Industria tamen hac id demum effectum est ut iam 1781. ad coemendos pro equitatu Caesareo-Regio per Hungariam equos Militare Commando Pesthinum submissum fuerit. Norma per Iosephum II introducta. Augustus Iosephus

iam 1781. ad coemendos pro equitatu Caesareo-Regio per Hungariam equos Militare Commando Pesthinum submissum fuerit. Norma per Iosephum II introducta. Augustus Iosephus II ut Institutum hoc magis adhuc promoveat, coemptos in Moldavia et Ukraina sexaginta Admissarios Comitatibus gratis

debet. Omnis illa Industria, quae Crudum aliquod Productum non manibus aut obvio aliquo Instrumento, sed ope complicatorum aliquorum Instrumentorum ita praeparat ut deinde materiale hoc pro immediato hominum usu per Opifices elaborari possit, pro Manufactura passim habetur. Inde fit, ut qui pannos aut qualescunque setaneas, seu lineas, seu sericeas, seu gozypeaceas materias praeparant, qui Cutes et Coria elaborant, denique

possunt. Quare in omnibus Provinciis ubi eiusmodi Fabricae florent, iam viri etiam ad manus filaturae admovendas dispositi sunt. Saepe ne sic quidem necessitates Fabricae sola vicinia explere potest, verum defilandum materiale per remotiores etiam partes distribui solet. Augustus Iosephus II. Ut in Hungaria Viri etiam Plebeii ad filaturam excitentur, iteratim demandaverat eo potissimum persuasus argumento quod alioquin pauci eorum elaborandis in

Augustus Iosephus II. Ut in Hungaria Viri etiam Plebeii ad filaturam excitentur, iteratim demandaverat eo potissimum persuasus argumento quod alioquin pauci eorum elaborandis in aliquod vitae subsidium quibusdam artefactis per hyemem tempus impendant, sed hanc pars longe maxima otiose consummat. Verum irradicata est apud Plebeios Hungaros ab hoc, velut muliebri labore aversio, quam praesens etiam

residuas manus habet, aut fabricae omnis generis in ea ita invaluerunt, ut earum aliquae iam Laboratorum deffectum patiantur, tum demum interest talium praesertim Laborum, qui multas manus requirunt, compendia per idoneas Machinas procurare. In primo casu Hungaria in altero Anglia versatur. Quare cum plane filatura, si Lineae Laneae Gozypiaceae Fabricae efflorescant, magnum

Regno figent: secus Fabricae hae nonnisi tardissime exurgent; licet enim Filaturae Labor in hyeme, adeoque absque agriculturae detrimento peragatur; licet Regnum tantam iam habeat Populationem, ut si omnes otiosae per hyemem plebeiae manus operi huic impendantur, hae necessariam pro qualicunque Fabricarum numero quantitatem producere possint, aversio tamen virorum ab hoc labore, foeminarum vero lenta in ducendis pro vario

§.46. Status Filatoriorum in Hungaria. Deglomeratio Crudam tantum Serico dat praeparationem. Ut textrinam subire possit, debet praevie per Filatorium elaborari; sicut itaque Lineae, Laneae et Gozypeaceae Fabricae sine Netura, ita Sericeae sine sufficientibus Filatoriis

defilationis dare solet reiectamenta. Inde factum fuit ut principio anceps fuerit Serici Hungarici existimatio, utve Camera tales inire debuerit Contractus, vigore quorum Libram nonnisi a 7 florenis per aversionem hodiedum divendit. Cum nec haec duo filatoria sufficerent, Valere velorum Fabricator aliud Pesthini erexit, quod equis movetur, et 30 circiter Centennarios elaborare potest. Surrexerunt

Regno, quod Sericum producit, Fabricae Filatoriorum Loca suapte sequi solent: Sericum enim non requirit manualem filaturam, velut Linum, Lana et Gozzipium, adeoque neque per Provinciam, uti haec Producta, pro defilaitone distribui potest, sed haec in certis Locis, per machinam filatoriam peragi debet. Postquam Galletarum productio invalescit, pauperrimi tantum Producentes illic in

enim non requirit manualem filaturam, velut Linum, Lana et Gozzipium, adeoque neque per Provinciam, uti haec Producta, pro defilaitone distribui potest, sed haec in certis Locis, per machinam filatoriam peragi debet. Postquam Galletarum productio invalescit, pauperrimi tantum Producentes illic in Natura vendunt. Qui tantisper melius habent eas prius deglomerari curare,

ubi Sericum elaboratur, ubi e deterioribus etiam his Speciebus aut homogeneae materiae, aut alia varia artefacta accessorie elaborari consueverunt reiectamenta ipsa vulgo Straccie quae amplius texi non possunt per manualem filaturam praeparantur diversaque inde artefacta conficiuntur. Industria haec iam in Hungaricis etiam Fabricis initium sumpsit; Budae et Pestini tantisper etiam provehi coepit. Verum Species et quantitatem

Regno Fabricas iam ita nutare, ut nisi Publica Providentia modum posuerit, eas proxime prorsus collabescere oporteat. In Particulari si expirante Camerali Contractu Camerale Sericum absque Reflexione ad domesticos Fabricantes, per auctionem divenditum fuerit, naturalis inter Quaestores Aemulatio efficiet, ut exteri illud eo, quo nunc exoticum emunt pretio persolvant: quod quidam pretium domestici, quibus brevior adhuc supelllex

Nunc fide memoratarum relationum Quinqueecclesiis unus, et in 16 Oppidis 4 fabricantes, nimirum Igloviae, Varallyae, Laibcii et Olaszini industriam hanc exercent. Itinerans mercator qualitatem praeparatarum per eos eiusmodi pellium dilaudat, has tamen necdum eo perductas esse agnoscit ut aquam ita prouti Turcicae arceant; quaestores et barones Tamaiani et Zagardi se detegisse referunt quoad praeparandas

se detegisse referunt quoad praeparandas in perfecta qualitate has pelles, herba scombria dicta necessaria sit, haec autem unice e Moldavia haberi possit, si obtento herbae huius prototypon eadem per Hungariam rite perquiratur, posset fortasse eadem et hic reperiri. Lora ac praesertim eam quae Bagaria appellatur speciem conficiendi modum Moscovitae proprium adhuc habent, sed

Hetly, in Beregsiensi possessione Szelesto; Bihariensi possessione Vaskot; Veszpri miensi possessione Kislod et Igloviae tres. Qui malleatum iam ferrum in varias utensilium formas elaborat plures quidem sparsim per Regnum Opifices dari constat, formalis tamen ferreorum Instrumentorum Fabrica in Relationibus nulla memoratur. Quo fit, ut de ferreis fabricatis pro 27388 florenis quotannis inferatur. Sed quod mirum quando de ipso crudo

Nittri Posonii meminerunt. Sed hae pluribus in Locis exerceri palam constat. Fabricantis Tabacae unius tantum in Comitatu Castriferrei, possessione Tarcsa Relationes meminerunt. Constat tamen Complures eorum per Regnum Sparsos esse, qui domesticam consumptionem abunde explent. Unus Budae alter Lendvae iam Hispanicam imitantur, eiusque aliquam quantitatem etiam extra Regnum distrahunt. Flumine

plurimus sit in Regno usus, notabilibus saepe sumptibus in Regno excitatae, non multo tamen post interciderint. Ipse ille, quem exhibuimus actualis earum Status tantis, quas Administratio Publica in earum Incrementum per medium id Saeculum impendit, curis minus respondere videtur. Intrinsecae Lenti in Hungaria Fabricarum Progressus causae: Verum erectae iam Fabricae, si per Nobiles

per medium id Saeculum impendit, curis minus respondere videtur. Intrinsecae Lenti in Hungaria Fabricarum Progressus causae: Verum erectae iam Fabricae, si per Nobiles excitatae fuerant, internis manipulationis vitiis; si professionistae eas susceperunt, deffectu necessarii, ad sustinendas praeliminares expensas, fundi, collabi debuerant. Universim autem Lenti adeo

sua leviori pretio offerre potest quam alter qui in hoc Interusuria etiam, quae dependit, imputare debet. In veteri Fabrica tempus ipsum ususque Sodales ita formavit, ut si unus egrediatur, alter alterius Locum per gradualem Successionem continuo occupet. Experti eiusmodi Sodales non modo perfectiora, sed plura artefacta. Pro eadem, qua minus periti mercede elaborant: adeoque

complurium exoticorum Regnorum et Provinciarum ante medium adhuc Saeculum in posteriori casu versabantur. Hungaria eotum paucorum adhuc exoticorum artefactorum usum habuit, pleraque feliciter ignoravit. Nunc per omnium earum quae paulo ante indicatae sunt, Circumstantiarum Concursum, Fabricae in Germanicis Provinciis iam effloruerunt. Hungaria respectu harum in eodem Statu constituitur, in quo illae ante medium Saeculum

sperare, quoad Germanicas vero Provincias ne cogitari quidem licet. Itaque in Hungaria Fabricae tum primo efflorescent, cum provecta Populatio plures ab Agricultura et Opificiis manus dabit, cum aucta vehementer per florem Fabricarum in Germanicis Provinciis Circulatio peccuniae massa, subsistentia Fabricantum nimis sumptuosa, adeoque artefactorum etiam pretium nimis elevatum evaserit: cum inclinato ad

et ante inductum hoc Systema, et postea Tributo huic obnoxii fuerunt. Subinde tamen debuerunt sibi inmunitatem ab illo procurasse, cum sub Zigismundo eidem postliminio subiecti, dependendumque per eos Portorium non pro Aerario Regis, sed pro Publicis Regni necessitatibus destinatum fuerit. Hoc quoque Instituto per Zigismundi Decretum 2. Articulum 17o paulo post abrogato domestici Quaestores redierunt denuo ad priorem

inmunitatem ab illo procurasse, cum sub Zigismundo eidem postliminio subiecti, dependendumque per eos Portorium non pro Aerario Regis, sed pro Publicis Regni necessitatibus destinatum fuerit. Hoc quoque Instituto per Zigismundi Decretum 2. Articulum 17o paulo post abrogato domestici Quaestores redierunt denuo ad priorem Immunitatem. Verum eos non multo post et fortasse sub Mathia 1o Tricesimae subiectos fuisse satis

Legislatio quidem Hungarica deffectuosum esse hoc Portorii Systema iam 1655 agnovit, et pro eius emendatione Articulo 100. Deputationem ordinavit. Cum haec usque subsequa 1659. Comitia Laborem non peregisset, urgebatur ille per 61. eorundem Comitiorum Articulum, Opere nec erga hanc quidem Legem peracto, Correctio Vectigalis Regii 1681. articulo 44. §. 3. de novo decreta fuit. Adhaesit tamen Labor iste usque 1715. quo per Articulum

urgebatur ille per 61. eorundem Comitiorum Articulum, Opere nec erga hanc quidem Legem peracto, Correctio Vectigalis Regii 1681. articulo 44. §. 3. de novo decreta fuit. Adhaesit tamen Labor iste usque 1715. quo per Articulum 91. Tabulae Regiae deferebatur. Cum nec haec Laborem perfecisset Anno 1720. Provincia haec erecto eotum Consilio per Articulum 2. concredita, una Articulo 116. § 2. principium illum stabilitum fuit, ut

1681. articulo 44. §. 3. de novo decreta fuit. Adhaesit tamen Labor iste usque 1715. quo per Articulum 91. Tabulae Regiae deferebatur. Cum nec haec Laborem perfecisset Anno 1720. Provincia haec erecto eotum Consilio per Articulum 2. concredita, una Articulo 116. § 2. principium illum stabilitum fuit, ut noxiae Regno merces arceatur. Urgebatur deinde et 1741. et 1751., donec demum 1754. primum Systematicum Vectigal pro

consveto 5 a 100 Portorio detractum fuerit: alia Populi, qui Commercium eo magis promovendum esse existimavit, quo minora Portoria fuerint constituta. Utrumque experientia ipsa evertit, docuit enim illa, quod efflorescente per moderata Portoria Commercio haec Aerario Regio plus inferant, quam magna illa, Circulationem mercium Natura sua Impedientia Portoria efficiebant, parte vero ex alia, quod nimis exilia Portoria Regnum extraneis mercibus

reduxit. Quoad Transituale. Denique cum merces seu ex una ad aliam exoticam Regionem, seu e Germanicis Provinciis in exterum aliquem Statum per Hungariam transvehere nullum Regno adferat detrimentum, imo notabilium transportus Sumptuum beneficium procuret, Transituale Portorium ad 1 a 100 restringat.

Hungaricum Vectigal etiam pro Germanicis Provinciis elaboratum fuisset: si in hoc, aut eadem, quae pro Hungaria stabilita fuerunt, principia, etiam pro Germanicis Provinciis adoptata, aut concedendi his favores, per alios pro Hungaria Stabiliendos adminus compensati fuissent, poterat aequissimum inter duo haec Monarchiae membra Commercii aequilibrium pro ratione temporis illius iam tum stabiliri.

inter duo haec Monarchiae membra Commercii aequilibrium pro ratione temporis illius iam tum stabiliri. §.54. Quomodo postea per Consilium Commerciale Viennense enervatum fuerit. Verum sub idem ferme tempus erectum fuit Viennae quidem Consilium Commerciale Tergesti vero sic dicta Intendenza, ac illi quidem Suprema

ferme tempus erectum fuit Viennae quidem Consilium Commerciale Tergesti vero sic dicta Intendenza, ac illi quidem Suprema totius Monarchiae Commercii Directio, huic subalterna tam per germanicum quam etiam Croaticum Littorale manipulatio concredita, sicque Hungarici etiam Vectigalis regulatio ad Consilium Commerciale devoluta fuit, Consilium hoc viso e Commercialibus Tabellis eo, quod in Hungariam pro

Germanicae eotum adhuc subiecto Hungaria nonnisi Germanicis et Turcicis Provinciis cincta fuerit: quodve ex Turcia paucae praeter domestica producta exoticae merces in Hungaria fuerint importatae, reliquae vero omnes nonnisi per medias Germanicas Provincias in Hungariam penetrare potuerint. Itaque haud difficile futurum existimabat rem eo dirigere ut Germani Quaestores tanta, quae etiam pro Hungaria sufficiat, quantitate exoticarum mercium se

manu accipit, huic circiter 5 a 100 titulo Provisionis dependere debeat, iustum sit, ut hic cum illo, qui eas e prima directe manu percipit, adeoque nullam Provisionem Solvit, per diminutum in eadem quantitate Portorium ad Aequilibrium ponatur, ne secus totum exoticum Commercium, ad paucos tantum Nummosos Quaestores, restringatur, qui necessariam pro illo paratam peccuniam

esse arbitrabatur, quam ad certam facilemque, quam nascentibus Germanicis Fabricis ad exteras Provincias parare non poterat Distractionem iisdem in destituta adhuc omnibus ferme pro Commercio artefactis Hungaria per Vectigal procuret. Prohibendo materialium Hungaricorum quae pro Fabricis Germanicis necessaria sunt ad extra evectionem. Id, ut assequatur, duos

et Allutarii, Pellium leporinarum quibus pileatores egent, eductio ad extra diu prohibita fuit. Lanae evectionem non procuravit quidem prohiberi, verum per defixum illi grave Portorium id effecit, ut interfuerit Quaestoris Hungari eam in Germanicas potius, quam in exteras Provincias efferre: si enim in illas eam devexit nonnisi 3 xr. si in has 3 fl. a Centenario

in has 3 fl. a Centenario persolvere debuit. Ne tamen Hungaricae Lanae pretium assurgere possit, Turcicae Invectio ita facilitata fuit, ut si eam Quaestor Germanus e prima manu emit, pro transitu per Hungariam nonnisi tres, pro Inductione vero in Germanicas Provincias nonnisi totidem cruciferos dependere debuerit. Elevando Portorium

iam hac quoque parte primus ad Systema Colonicale passus factus fuit. Ita hunc quoque Scopum attigit Consilium Commerciale ut certam Germanicis Fabricis in Hungaria Distractionem procuraverit. Verum per id ipsum ortum Fabricarum in Hungaria difficilem admodum effecit. Systema Vectigalis Germanici 1775i

Systema Vectigalis Germanici 1775i §. 55. Vectigal Germanicum de Anno 1775o Omnia haec Commerciale Consilium uno ictu neque per Systematicum Vectigal, sed sensim per Successivas Ordinationes, et quasi vadum tentando induxit. Interea Hungaricum 1754i Vectigal, qua parte per has, aliasque quasdam particulares ordinationes mutatum non fuit,

Systema Vectigalis Germanici 1775i §. 55. Vectigal Germanicum de Anno 1775o Omnia haec Commerciale Consilium uno ictu neque per Systematicum Vectigal, sed sensim per Successivas Ordinationes, et quasi vadum tentando induxit. Interea Hungaricum 1754i Vectigal, qua parte per has, aliasque quasdam particulares ordinationes mutatum non fuit, adhuc subsistebat. Tandem 1775o idem

de Anno 1775o Omnia haec Commerciale Consilium uno ictu neque per Systematicum Vectigal, sed sensim per Successivas Ordinationes, et quasi vadum tentando induxit. Interea Hungaricum 1754i Vectigal, qua parte per has, aliasque quasdam particulares ordinationes mutatum non fuit, adhuc subsistebat. Tandem 1775o idem Consilium Systematicum pro Germanicis etiam Provinciis Vectigal edi procuravit. Systema eius

artefactis in Hungaria distractionem procurandi, principiis recesserit, ut potius eo iam conatus suos extenderit, ne Fabricae prorsus in Hungaria exurgere possint. Perstabat enim adhuc pro Hungaria elevatum per idem Consilium contra Dispositionem Vectigalis Hungarici de Anno 1754o ad 30 florenos de omnibus promiscue exoticis mercibus Portorium. Itaque Germanus Quaestor merces illas quas Vectigal hoc ad 20

Mercatore habere potuit, accessit quod Urbe Fluminensi Germanicae adhuc eotum Iurisdictioni subiecta, huic et Tergestino Portui Anno 1771 is favor concessus fuerit, ut nec ab eductis per hos haereditariis nec ab Inductis in illos, exoticis mercibus quidpiam dependatur. Si vero exoticae merces e his Portubus in Germanicas Provincias invehebantur, ne quidem moderatum

ab omni immediato cum exoticis mercibus commercio excludi: debuit totum provisionis Beneficium ad Germanos Quaestores derivari. Per introductas Commerciales Stationes. Ut tamen id tanto certius obtineatur, Beneficium repersolvendorum illorum 5 florenorum sublatum: coactio tamen, quam Institutum Retrosolutionis

introductas Commerciales Stationes. Ut tamen id tanto certius obtineatur, Beneficium repersolvendorum illorum 5 florenorum sublatum: coactio tamen, quam Institutum Retrosolutionis inferebat, per Vectigal hoc magis adhuc adaucta fuit. Defigebantur nempe certa iam novo Ingressus Commercialis Stationum (vulgo Commercial-Einbruch-Stationen) nomine insignita Loca, statuebaturque: ut non iam

nomine insignita Loca, statuebaturque: ut non iam tantum exoticae uti antea in Retrosolutionis Instituto sed complures etiam Germanicae merces 13o Vectigalis §o designatae non alia, quam per has Stationes via Hungariae inferri, neque alibi quam illic pertricesimari possint. Per Stabilitum naturalisationis Exoticarum mercium Systema.

merces 13o Vectigalis §o designatae non alia, quam per has Stationes via Hungariae inferri, neque alibi quam illic pertricesimari possint. Per Stabilitum naturalisationis Exoticarum mercium Systema. Tandem prodivit etiam 45o Vectigalis huius §o, agitatum iam diu antea Naturalisationis Systema, nimirum defigebantur Certae

nonnisi in his Depositorialibus Locis deponi debeat, hoc vero deposito, et Esituali in finitima Germanica Statione persoluto, merces hae tanquam iam naturalisatae per Omnes Hungaricas Tricessimas Libere dimitti debeant, et hoc demum Institutum omne cum exoticis, quas Hungaria consummebat mercibus, Commercium, Quaestoribus Depositorialium harum Civitatum, quasi de manu

Civitate Quaestoris Germani manu recipere. Atque ita Commerciale Consilium suum Hungaros ab omni immediato cum exoticis mercibus Commercio excludendi Scopum certius adhuc obtinuit per Naturalisationis Systema, atque illud antea assecutum fuit per Institutum Retrosolutionis.

Consilium suum Hungaros ab omni immediato cum exoticis mercibus Commercio excludendi Scopum certius adhuc obtinuit per Naturalisationis Systema, atque illud antea assecutum fuit per Institutum Retrosolutionis. Dirigebatur etiam ad impediendum Fabricarum in Hungaria Progressum. Quoad

cum Turca paucorum tantum artefactorum nostrorum usum habeat, haec Portorii et elevatio, et inaequalitas debuit utique Fabricarum ortum impedire. Uti et per varios Germanicis Quaestoribus attributos favores. Praeter haec Consilium Commerciale omnes insuper modos in Vectigali hoc inivit quibus Germanicorum Artefactorum Distractio in Hungaria facillitari possit.

Hoc plane1 Quaestoribus indulsit ut in Depositorialibus Civitatibus merces pro Speculatione deponere possint, id est quod non debeant statim declarare: an eas in Hungariam per Consummo, vel vero per eam per Transito tantum devehere velint? Imo postquam iam etiam declararunt, ante absolutam 30-lem manipulationem mutare poterant Consilium, mercesque pro

in Depositorialibus Civitatibus merces pro Speculatione deponere possint, id est quod non debeant statim declarare: an eas in Hungariam per Consummo, vel vero per eam per Transito tantum devehere velint? Imo postquam iam etiam declararunt, ante absolutam 30-lem manipulationem mutare poterant Consilium, mercesque pro Consummo iam declaratas, in

in Depositorialibus Civitatibus merces pro Speculatione deponere possint, id est quod non debeant statim declarare: an eas in Hungariam per Consummo, vel vero per eam per Transito tantum devehere velint? Imo postquam iam etiam declararunt, ante absolutam 30-lem manipulationem mutare poterant Consilium, mercesque pro Consummo iam declaratas, in

fuit, ut simplici prohibitioni prorsus aequipolluerit; pellium enim Leporinarum in 20., Cinerum Clavellatorum in 25, gallarum Quercinarum in 40 pro 100. Esituale Portorium defixum fuit. Ita Commerciale Consilium per elevationem huius Portorii eundem, quem antea per prohibitionem effectum obtinuit; nimirum ut concernentes Germanicae Fabricae prima haec materialia, levi semper

Leporinarum in 20., Cinerum Clavellatorum in 25, gallarum Quercinarum in 40 pro 100. Esituale Portorium defixum fuit. Ita Commerciale Consilium per elevationem huius Portorii eundem, quem antea per prohibitionem effectum obtinuit; nimirum ut concernentes Germanicae Fabricae prima haec materialia, levi semper pretio habere posuerint. Per defixam vero Artefactis

huius Portorii eundem, quem antea per prohibitionem effectum obtinuit; nimirum ut concernentes Germanicae Fabricae prima haec materialia, levi semper pretio habere posuerint. Per defixam vero Artefactis Hungaricis, dimidiam exotici Portorii partem, concessosque quos paulo ante recensuimus Germanis Quaestoribus favores, id effecit, ut Germanica Artefacta, non

Artefacta, non modo certam in Hungaria distractionem retinuerint, verum etiam ne fabricae in Hungaria vel exoriri potuerint. §.56. Nec per reincorporationem Littoralis Croatici, nec per defixum Flumine Gubernium Hungaricum reseratum fuit Hungaris Quaestoribus immediatum exoticum Commercium. Verum Vectigal hoc postremus ferme Commercialis Consilii Labor

distractionem retinuerint, verum etiam ne fabricae in Hungaria vel exoriri potuerint. §.56. Nec per reincorporationem Littoralis Croatici, nec per defixum Flumine Gubernium Hungaricum reseratum fuit Hungaris Quaestoribus immediatum exoticum Commercium. Verum Vectigal hoc postremus ferme Commercialis Consilii Labor fuit; Augusta enim Maria

fuisset vidimus, immediati ad extra Commercii tanto certius obtineatur, Flumen non obstante hac mutatione, in omnibus iis, quos huic et Tergestino Libero Portui Anno 1771 Concessos et per Vectigal 1775 confirmatos fuisse superius exposuimus, favoribus conservandum esse edixit. Denique ut novum Circumstantiis mutationis huius accommodum Vectigal pro Hungaria elaboretur, imperavit.

superius exposuimus, favoribus conservandum esse edixit. Denique ut novum Circumstantiis mutationis huius accommodum Vectigal pro Hungaria elaboretur, imperavit. Ita reserata tandem fuit exigua licet haec Littoralis Porta, per quod Hungaria immediatum tam Eductionis, quam et Importationis cum exteris Provinciis Commercium instaurare potuisset, si piam hanc Augustae Principis Intentionem explere licuisset. Nunc ante omnia

pars tantum illa, quae Flumine usque Novi extenditur; reliqua, quae inde usque Venetum Obrovacz se extendit, confinio quidem Carlostadiensi incorporata fuit, Directio tamen rei Tricesimalis per Districtum hunc, ad Bancalem Deputationem recidit. Ita divisa biffariam hac directione Hungaria Beneficium illud, quod eius unitas importare solet, illico amisit; Bancalis enim Deputatio vetus illud

Quaestoribus, quam elevata contra tenorem vectigalis 1754i exotica Portoria, iam idipsum cursum Commercii Hungarici, quem principio concentrare plurimum interfuisset, distraxit. Observatum deinde fuit ab Adverso, quod Hungaria per exiguam licet hanc Littoralis portam, sufficientibus e prima manu exoticis Productis provideri posset, si concessi Urbi Portuique Fluminensi, dum adhuc Germanicae suberat Iurisdictioni Vectigalis, quos supra

Iurisdictioni Vectigalis, quos supra memoravimus favores eidem porro etiam relinquantur. Itaque antequam adhuc Gubernator in exercitium muneris sui effective introducatur, impetrata fuit illa sub 13 Maii 1776. Ordinatio, per quam relicto pro Tergesto his favoribus, iidem respectu Fluminis revocabantur. Re hac id effectum est, ut Mercator Tergestinus in quibusdam exoticis Articulis 40 in aliis 55, in aliquibus plane 240

plane 240 florenorum pro 100 Beneficium habuerit pro Fluminensi, prouti id adnexa sub A et altissimo Loco eotum repraesentata Tabella remonstrat sicque impossibile porro etiam fuerit aliquam exoticam mercem per Flumen in Hungariam inferre. Ita recuperavit quidem Hungaria sed non totum Littorale Croaticum, obtinuit Portum Liberum, sed per quem exitus tantum patebat, Ingressus omnis praecludebatur:

Tabella remonstrat sicque impossibile porro etiam fuerit aliquam exoticam mercem per Flumen in Hungariam inferre. Ita recuperavit quidem Hungaria sed non totum Littorale Croaticum, obtinuit Portum Liberum, sed per quem exitus tantum patebat, Ingressus omnis praecludebatur: recepit denique quod fines suos alluit mare, sed per quod propter interclusum Importationis Commercium, vix aliqua

quidem Hungaria sed non totum Littorale Croaticum, obtinuit Portum Liberum, sed per quem exitus tantum patebat, Ingressus omnis praecludebatur: recepit denique quod fines suos alluit mare, sed per quod propter interclusum Importationis Commercium, vix aliqua Navigatio vigere potuit. Cum notum sit, quod exportationis Commercium efflorescere non possit, nisi importationis etiam a proportione

denique et Locumtenentiale et Croaticum, quod interea erectum fuerat, Consilium, omnia haec Dicasteria immediatum cum exteris mercibus Commercium, pro Hungaria eo magis reclamabant, quod secus ipsa Hungarici per Portum Fluminensem promovendi Commercii, iam exteris etiam Potentiis Significata Idaea, evanescere, totumque Gubernii Hungarici Institutum, inutile reddi debeat, Cancellaria Hungarica adaequatum Germanicas inter Provincias

horum a prioribus admodum discessit, exoticae merces in tres generales Classes distributae fuerunt nempe in minus, et magis utiles, et victualia, Tricesimalia etiam Loca per tres species distinquebantur, et alia pro Capitalibus alia pro Depositorialibus, alia pro Ordinariis declarata sunt, horumque silabus Vectigali sub A adnexus fuit.

§ Vectigalis 16, reliquae omnes exoticae merces etiam in Depositorialibus Locis poterant pertricesimari, § 15 Victualia aliaeque ibidem sub B. expressa minoris valoris merces etiam per ordinaria Limitanea Officia poterant manipulari § 20; neque tamen Singulae huic Classi aequale Consumptionale Portorium defixum, verum a ratione variarum Commercialium Speculationum aliquibus

Consumptionale Portorium defixum, verum a ratione variarum Commercialium Speculationum aliquibus maius, aliis minus definitum fuit. §. 58. Forma Tariffae Animalium per Vectigal 1784i immutata. Denique vectigal hoc eam etiam quae 1754. stabilita fuerat, desummendi ad Animalibus Portorii Tariffam reformavit. Ab his Portorium non a procentuali proportione sed a frustis, habita tam

Circumstantiarum ratione, defigi solet. Cum tamen diversus sit eiusdem speciei animalium valor, haec in Certas Classes dividi, et secundum has in Portorio etiam distingui debent. Tariffa Anni 1754i Cornuta Animalia plane per 16 Rubricas distinxerat, Tariffa e converso 1784. illa ad 3 tantum Classes, totidemque Portorii rubricas reduxit, Peccudes etiam id est Oves et Capras, vetus Tariffa per quartum, moderna per duas tantum rubricas distinxit,

debent. Tariffa Anni 1754i Cornuta Animalia plane per 16 Rubricas distinxerat, Tariffa e converso 1784. illa ad 3 tantum Classes, totidemque Portorii rubricas reduxit, Peccudes etiam id est Oves et Capras, vetus Tariffa per quartum, moderna per duas tantum rubricas distinxit, hasque non a Centuria, ut prior sed a frustis taxavit. Illa, equos ad quatuor, haec tantum cum unam rubricam distinxit, denique

Anni 1754i Cornuta Animalia plane per 16 Rubricas distinxerat, Tariffa e converso 1784. illa ad 3 tantum Classes, totidemque Portorii rubricas reduxit, Peccudes etiam id est Oves et Capras, vetus Tariffa per quartum, moderna per duas tantum rubricas distinxit, hasque non a Centuria, ut prior sed a frustis taxavit. Illa, equos ad quatuor, haec tantum cum unam rubricam distinxit, denique illa Portorium per

moderna per duas tantum rubricas distinxit, hasque non a Centuria, ut prior sed a frustis taxavit. Illa, equos ad quatuor, haec tantum cum unam rubricam distinxit, denique illa Portorium per denarios, haec per cruciferos expressit. Omnia haec uniformitatis cum aliis Provinciis, facilitandaeque Tricesimalis manipulationis causa facta fuisse dicebantur.

distinxit, hasque non a Centuria, ut prior sed a frustis taxavit. Illa, equos ad quatuor, haec tantum cum unam rubricam distinxit, denique illa Portorium per denarios, haec per cruciferos expressit. Omnia haec uniformitatis cum aliis Provinciis, facilitandaeque Tricesimalis manipulationis causa facta fuisse dicebantur. Systema Portorii ab Animalibus

Animalibus Inductionis Portorium defixit. Portorium Transituale quoad Animalia Locum non habet. Caeterum Portorium Transituale, quoad Animalia nec per veterem, nec per modernam Tariffam admissum fuit, verum si Turca Animalia per Hungariam in Germanicas Provincias depellat, debet in ipso statim in Hungariam ingressu Consumptionale, dum vero

defixit. Portorium Transituale quoad Animalia Locum non habet. Caeterum Portorium Transituale, quoad Animalia nec per veterem, nec per modernam Tariffam admissum fuit, verum si Turca Animalia per Hungariam in Germanicas Provincias depellat, debet in ipso statim in Hungariam ingressu Consumptionale, dum vero egreditur,

Portorium Transituale quoad Animalia Locum non habet. Caeterum Portorium Transituale, quoad Animalia nec per veterem, nec per modernam Tariffam admissum fuit, verum si Turca Animalia per Hungariam in Germanicas Provincias depellat, debet in ipso statim in Hungariam ingressu Consumptionale, dum vero egreditur, Exituale Hungaricum: si autem Germanicas Provincias

ingrediatur, Consumptionale Germanicum Portorium deponere; seu quod idem est, loco Transitus debet duo consumptionalia Portoria deponere: eodem modo etiam Hungarus Quaestor tractatur, si animalia per Germanicas Provincias in exteras oras depellat. Quomodo Turcae et Poloni quoad Animalia tractentur. Quod Turcas adtinet: nulla Commercialis Tractatus quoad Animalia ratio

concedebatur, sub hanc autem Cathegoriam, animalia non cadere subsecutus statim tractatum illum usus ostendit. Poloni ê contra Beneficio Transitualis Taxae omnino gaudent ita, ut si Polonus Animalia per Galliciam in Hungariam depellat, illic tantum transituale, in Hungaria vero Inductionale, seu Consumptionale Portorium deponat, Beneficium hoc Polonis ea potissimum de Causa Concessum est, quod secus facile

Systema Vectigalis Hungarici Anni 1788. §.59. Vectigal Hungaricum 1788i Interea eodem mense et die quo Vectigal hoc emanaverat Augustus Iosephus II separatus praeterea edidit patentales per quas numerosi exoticarum mercium Articuli in adnexa illic consignatione expressi, extra quaestum positi, normaque cum iisdem procedendi praescripta fuit. Sub hoc tempus idem Augustus distinctam iterum et a Politicis, quibus

Nam primum data est Tricesimatoribus Potestas, ut a Singulo hac mercium Specie proviso Mercatore legitimationem unde eas habeat? dum et quando exigere possint, haec autem non secus praestari valeat, quam aut per Schaedae Tricesimalis exhibitionem, aut vero eius, a quo eas emit? indicationem §o 48. quo fit ut Mercator plurium saepe Annorum Schaedas Sollicite conservare debeat, et si quae forte eidem depereat, gravi

No 1o Caeterum hoc Vectigali iidem, qui priori favores Fluminensi et Tergestino Portui conceduntur, imo adnexis sub No 1o exoticis articulis, si iidem per hos Portus invehuntur, notabilis Portorii pars per separatam Resolutionem relaxata est. Generalatus etiam Carlostadiensis et illa Zagrabiensis Comitatus pars quae antea Szeverinensem constituebat in Concessis

No 1o Caeterum hoc Vectigali iidem, qui priori favores Fluminensi et Tergestino Portui conceduntur, imo adnexis sub No 1o exoticis articulis, si iidem per hos Portus invehuntur, notabilis Portorii pars per separatam Resolutionem relaxata est. Generalatus etiam Carlostadiensis et illa Zagrabiensis Comitatus pars quae antea Szeverinensem constituebat in Concessis priori Vectigali

non venire praesens vectigal ostendit, quod nec Tabaca quidem ad eorum sensum referatur; defixo enim quoad hanc Portorio, Turcici subditi perinde obnoxii sunt, hi tamen quoad exitum, eum ultra tenores Tractatum Favorem per Vectigal hoc perceperint, quod Stipulatos 5 a 100 tantum Naturae Producta et artefacta nonnisi ¼ cruciferi a valore unius floreni dependant; nimirum illa Hungaria subministrat haecve Germanicis Provinciis

16o descripsimus Statu mutatio intercedere potuit. §.62. In quibus Tariffa Animalium Vectigalis huius a priori differat. Emensa pro Animalibus Portoria, quae hactenus per Separatam semper Tariffam tractabantur iam nunc ipsi Vectigali in Concernenti rubrica incorporata sunt. Caeterum in hoc quoque eadem quae in priori Tariffa animalium classificatio: Portoria ipsa in Singulis rubricis cum

Portorium, a quo in prioribus Tariffis, ut iam vidimus praescissum fuit, in hoc Vectigali stabiliatur, hocque nomine rubrica haec quartam columnam acceperit. Transitus Portorium tunc Locum habet, dum Animalia Hungarica per aliquam Haereditario-Germanicam Provinciam ad exteram Regionem de pelluntur, estque adeo elevatum, utsi Quaestor Hungarus animal cornutum 1ae Classis immediate ad exteras oras deducat, titulo exitus nonnisi 1

Provinciam ad exteram Regionem de pelluntur, estque adeo elevatum, utsi Quaestor Hungarus animal cornutum 1ae Classis immediate ad exteras oras deducat, titulo exitus nonnisi 1 Rf. 30 xr. dependat. Si vero illud per aliquam Germanicam Provinciam expellat, solo Germanico transitus titulo 5 Rf. 30 xr. persolvere debeat. Eadem est proportio quoad Animalia Cornuta 2ae et Maiales 1ae Classis, reliquae rubricae non ita in oculos

transitus titulo 5 Rf. 30 xr. persolvere debeat. Eadem est proportio quoad Animalia Cornuta 2ae et Maiales 1ae Classis, reliquae rubricae non ita in oculos incurrunt. In hoc Systemate Quaestor Hungaricus si Animalia per Germanicam Provinciam educat, solvere debet titulo exitus hungarici 1 Rf 30 xr. titulo transitus, 5 Rf 30 xr. titulo exitus Germanici * * *1 adeoque novem ferme florenos. Ubi tamen alter, qui illud immediate per Littorale

si Animalia per Germanicam Provinciam educat, solvere debet titulo exitus hungarici 1 Rf 30 xr. titulo transitus, 5 Rf 30 xr. titulo exitus Germanici * * *1 adeoque novem ferme florenos. Ubi tamen alter, qui illud immediate per Littorale educit, universim nonnisi fl 1. xr 30. titulo exitus dependit. Memorabile est relate ad hanc Vectigalis rubricam etiam illud, quod Animalibus eadem prorsus exitus Portoria sint emensa, quae in

diriguntur, quare relate ad inductionem Portoria exoticarum sub prohibitionem illam non cadentium mercium magis adhuc atque in priori Vectigali variantur, nimirum prout exoticus aliquis Articulus, aut per domesticam Industriam minus suppleri potest: aut haec maiorem eius necessitatem habet, ita minore, in casu vero Contrario maiori Portorio subiicitur.

No 4o In Tariffa Vectigalis huius tantum expressis in adnexa sub No 4o consignatione Germanicis Mercibus Libera ab omni Portorio in Hungariam inductio conceditur. Debuit tamen favor hic per subsequas resolutiones ad omnia Germanica fabricata extendi, cum haec dum Hungariae inferuntur nullum reipsa Consumptionale Portorium persolvant. No

ab omni Portorio exitus conceditur. No 7o Paucis Ungaricis Articulis quibus Gallicia opus habet, modicum Essituale Portorium per Separatum pro Provincia hac editum vectigal defigitur: aliis qui in Consignatione sub No 7o continentur, tenue quidem, si ad Germanicas Provincias educantur Portorium statuitur.

Portorii 5/12 pro 100 in medii denarii a floreno universim defixa est. In reliqua quidem universim relicta est Eductionis via Certae tamen in adnexa Vectigali sub D Consignatione expressae merces nonnisi per Capitales Stationes evehi permittuntur. Quoad Portorium Transituale. Portorium Transitus in postremo

Istud enim e praescripto vectigalis nonnisi 18 xr. Consumptionali Germanico Portorio subiacet, verum titulo Impositionis Provincialis 2 florenos ab Urna dependere debet, id quod gravius quam 30 per 100 Portorium effert. Maior adhuc et aequitati magis adversa est illa pressio, quod Vinum Hungaricum in Austriam beneficio Danubii invehere non liceat, sed per Continentem invehi debeat, eo

ab Urna dependere debet, id quod gravius quam 30 per 100 Portorium effert. Maior adhuc et aequitati magis adversa est illa pressio, quod Vinum Hungaricum in Austriam beneficio Danubii invehere non liceat, sed per Continentem invehi debeat, eo indubie ex fundamento, quod Terrestris Transportus prae aquatico sit magis sumptuosus, collaterales eiusmodi et extrinsecae seu

aequalia quidem et in Germanico et in Hungarico Vectigali Portoria defixa sunt, nulli tamen adhuc Statui, talia adversus alium sibi exoticum Statum, transitus impedimenta ponere in mentem venit, qualia evehendo per Austriam in exteras Provincias Vino Hungarico ponuntur. Nam dudum nemini licuit illud per Austriam transvehere, nisi una tantum de Austriaco Vino eduxerit; aggravium hoc subinde quidem cessavit,

talia adversus alium sibi exoticum Statum, transitus impedimenta ponere in mentem venit, qualia evehendo per Austriam in exteras Provincias Vino Hungarico ponuntur. Nam dudum nemini licuit illud per Austriam transvehere, nisi una tantum de Austriaco Vino eduxerit; aggravium hoc subinde quidem cessavit, stat tamen adhuc illa cuius in inductione meminimus pressio, quod illud beneficio Danubii ne quidem in

nisi una tantum de Austriaco Vino eduxerit; aggravium hoc subinde quidem cessavit, stat tamen adhuc illa cuius in inductione meminimus pressio, quod illud beneficio Danubii ne quidem in exteras Provincias per Austriam transvehere liceat, sed debeat per Continentem promoveri. Quoad immediatum cum exoticis mercibus Commercium. Quoad exoticas non

eduxerit; aggravium hoc subinde quidem cessavit, stat tamen adhuc illa cuius in inductione meminimus pressio, quod illud beneficio Danubii ne quidem in exteras Provincias per Austriam transvehere liceat, sed debeat per Continentem promoveri. Quoad immediatum cum exoticis mercibus Commercium. Quoad exoticas non prohibitas merces Beneficium

Quoad exoticas non prohibitas merces Beneficium Naturalisationis, ne hoc quidem Vectigali Hungaris Quaestoribus admittitur, si enim has Quaestor Hungarus e tali Regione constituat e qua per aliquam Germanicam Provinciam transire debent, iam non potest has usque locum Domicilii sui, etiamsi in Capitali aliqua Statione Hungarica resideat promovere, et ibi primum pro iis Portorium deponere, sed hoc in

debent, iam non potest has usque locum Domicilii sui, etiamsi in Capitali aliqua Statione Hungarica resideat promovere, et ibi primum pro iis Portorium deponere, sed hoc in Capitali illius Provinciae Germanicae per quam transeunt Statione persolvere debet. Ubi e contra si Germanus Gozypium aut Lanam e Turcia per Hungariam constituat, Portorium Domi Suae deponere potest. Porro postquam seu Germanus seu Hungarus Quaestor ab

resideat promovere, et ibi primum pro iis Portorium deponere, sed hoc in Capitali illius Provinciae Germanicae per quam transeunt Statione persolvere debet. Ubi e contra si Germanus Gozypium aut Lanam e Turcia per Hungariam constituat, Portorium Domi Suae deponere potest. Porro postquam seu Germanus seu Hungarus Quaestor ab eiusmodi mercibus Portorium deposuit, ulteriorem cum iis Quaestum seu in Hungariam seu in alias

mercibus Portorium deposuit, ulteriorem cum iis Quaestum seu in Hungariam seu in alias quoque exoticas Provincias absque nova Portorii alicuius depositione exercere potest, e contra si Hungarus merces eiusmodi non per aliquam Germanicam Provinciam, sed directe e Littorale Croatico accepit iam eidem tenore Vectigalis Hungarici § 52 Littera C. nonnisi per Hungariam cum iis mercari licet.

depositione exercere potest, e contra si Hungarus merces eiusmodi non per aliquam Germanicam Provinciam, sed directe e Littorale Croatico accepit iam eidem tenore Vectigalis Hungarici § 52 Littera C. nonnisi per Hungariam cum iis mercari licet. §.65. Effectus quos haec Vectigalis Inaequalitas relate ad Hungariam produxit. Tantum adhuc est in

agnita est Regni independentia admitti non potest. 2o restrictis ad domesticam tantum consumptionem exoticis illis Articulis, qui immediate ab extra in Hungariam invehuntur, pars maxima Beneficii illius, quod per reseratam immediatam exoticam Importationem Hungariae accessit, iam per idipsum enervatur. 3o relictis Germanis Quaestoribus Naturalisationis talium exoticorum Articulorum beneficiis, qui nonnisi per Germanicas

domesticam tantum consumptionem exoticis illis Articulis, qui immediate ab extra in Hungariam invehuntur, pars maxima Beneficii illius, quod per reseratam immediatam exoticam Importationem Hungariae accessit, iam per idipsum enervatur. 3o relictis Germanis Quaestoribus Naturalisationis talium exoticorum Articulorum beneficiis, qui nonnisi per Germanicas Provincias in Hungariam penetrare possunt, Hungarus ex explicatis §. 54. motivis,

illius, quod per reseratam immediatam exoticam Importationem Hungariae accessit, iam per idipsum enervatur. 3o relictis Germanis Quaestoribus Naturalisationis talium exoticorum Articulorum beneficiis, qui nonnisi per Germanicas Provincias in Hungariam penetrare possunt, Hungarus ex explicatis §. 54. motivis, respectu talium concurrentiam eorum sustinere non potest, adeoque 4o, cum idem beneficium relate ad Turcicas, quae vicissim per

per Germanicas Provincias in Hungariam penetrare possunt, Hungarus ex explicatis §. 54. motivis, respectu talium concurrentiam eorum sustinere non potest, adeoque 4o, cum idem beneficium relate ad Turcicas, quae vicissim per Hungariam in Germanicas Ditiones pertingere debent merces Quaestoribus Hungaris reciproce concessum non sit, debet totum exoticum Commercium porro penes etiam solos Germanos Quaestores remanere. 5o Cum omnia illa exotica

est, ac Coloniae quidem Legi huic, ne aut Sua alio quam ad Metropolim Producta distrahere, aut aliunde necessariis sibi artificiis se providere audeant, ex pacto subiacent, Hungaria sola indirecta Vectigalis via, per id tantum eo perducta est, quia ab activo in regulationem eius influxu, iam dudum arcetur. 7o Ex ipso Coloniarum Systemate debet Metropolis productorum distractionem Coloniis suis facilitare, ideo ut hae tanto

productorum distractionem Coloniis suis facilitare, ideo ut hae tanto plura Metropolis artefacta possint exportare; Hungariae ipsa Productorum Naturae in Germanicas Provincias distractio impeditur, partim per impositiones Provinciales, partim per vetitam beneficio aquae non tantum invectionem, sed etiam transvectionem, partim denique per constituta nonnullis articulis maiora, quam eiusdem Speciei exoticis Productis defixa sunt

suis facilitare, ideo ut hae tanto plura Metropolis artefacta possint exportare; Hungariae ipsa Productorum Naturae in Germanicas Provincias distractio impeditur, partim per impositiones Provinciales, partim per vetitam beneficio aquae non tantum invectionem, sed etiam transvectionem, partim denique per constituta nonnullis articulis maiora, quam eiusdem Speciei exoticis Productis defixa sunt Portoria, uti id e Consignatione sub

ipsa Productorum Naturae in Germanicas Provincias distractio impeditur, partim per impositiones Provinciales, partim per vetitam beneficio aquae non tantum invectionem, sed etiam transvectionem, partim denique per constituta nonnullis articulis maiora, quam eiusdem Speciei exoticis Productis defixa sunt Portoria, uti id e Consignatione sub Numero 10. iam apparuit. Et ideo 8o cum parte ex una Productorum Hungaricorum exportatio per

per constituta nonnullis articulis maiora, quam eiusdem Speciei exoticis Productis defixa sunt Portoria, uti id e Consignatione sub Numero 10. iam apparuit. Et ideo 8o cum parte ex una Productorum Hungaricorum exportatio per ipsam tot exoticarum mercium, quae materiam Commutationis praebere potuissent prohibitionem, diminuta sit: parte vero ex alia eorum in Germanicas Provincias distractio, non tam per Vectigal, quam alia

Hungaricorum exportatio per ipsam tot exoticarum mercium, quae materiam Commutationis praebere potuissent prohibitionem, diminuta sit: parte vero ex alia eorum in Germanicas Provincias distractio, non tam per Vectigal, quam alia collateralia Impedimenta difficilior semper efficiatur, debebit ipsa etiam artefactorum Germanicorum Consumptio in Hungaria sensim diminui, nisi malo huic per elaborandum novum et aequianime Vectigal

in Germanicas Provincias distractio, non tam per Vectigal, quam alia collateralia Impedimenta difficilior semper efficiatur, debebit ipsa etiam artefactorum Germanicorum Consumptio in Hungaria sensim diminui, nisi malo huic per elaborandum novum et aequianime Vectigal remedium ponatur. §.66. Systema Aestimationis mercium. Caeterum Quotta metiendi Portorii necessariam ad aestimationem

Speciebus Portorii assumpta fuit. Anno quidem 1789. edita fuit norma tam Turcicas, quam alias quasvis res aestimandi. An tamen nihil de eadem postea mutatum sit? Anne illa in Vectigali 1784. et 1788. observata fuit? Per eam, qua hactenus negotia haec tractabantur secreti religionem comperire non licuit. Et hic fuit Negotii Vectigalis ad praesens usque tempus cursus: hae vicissitudines, haec Systematum varietas: unum tamen erat, in quo

§.67. Frequentes Portoriorum mutationes, cursum Commercii perturbarunt. Neque tamen Solo Vectigali seu manipulatio Tricesimalis seu Directio Commercii absolvebatur: vix aliquod Vectigal prodiit cum iam per particulares ordinationes mutari coepit. Hae adeo celerriter sibi succedere solebant, ut intra paucos Annos maxima pars Vectigalis extra usum posita fuerit. Ac id quidem inficiari non licet, quod in cursu commercii talis

1. Spatium in MS-to vacuum relictum. 8. Status Actualis Viarum et Navigationis. §.68. Status Viarum per Capitales Commercialium viarum Ductus Ut Status Commercii penitius cognoscatur nosse1 interest qualiter duo eius vehicula, viae nempe et navigatio se habeant? Viis commercialibus

qualiter duo eius vehicula, viae nempe et navigatio se habeant? Viis commercialibus nullum tantisper regnum carere potest. Ipsa enim localium situationum varietas non admittit, ut canales per totum regnum ita aequaliter distribui possint, quo per hos solos interna communicatio, sine qua externum commercium exurgere non potest, facilis efficiatur.

nempe et navigatio se habeant? Viis commercialibus nullum tantisper regnum carere potest. Ipsa enim localium situationum varietas non admittit, ut canales per totum regnum ita aequaliter distribui possint, quo per hos solos interna communicatio, sine qua externum commercium exurgere non potest, facilis efficiatur. Primus Capitalis Ductus Vienna et Posonio ad

Postarum deflexu, una etiam Viennam ducit sicque Littorale Hungaricum cum ipsa totius Monarchiae Metropoli Connectit. In Ductu hoc intra Posonium et Sopronium notabilis adhuc viae pars instauranda restat, reliquum per Sabariam, Varasdinum, Carlostadium, ita solide exstructum est, ut non nisi periodicis reparationibus, indigeat. Ductus hic commodior admodum redditus est per id, quod quatuor quae in

adhuc viae pars instauranda restat, reliquum per Sabariam, Varasdinum, Carlostadium, ita solide exstructum est, ut non nisi periodicis reparationibus, indigeat. Ductus hic commodior admodum redditus est per id, quod quatuor quae in fluviis Mura, Dravo, Savo et Collapi illum antea impediebant naula sublata fluviique hi subliciis pontibus constrati sint: verum sumptuosi hi pontes nullam

Conservationis oneri Telonii Tariffa in singulo stabiliatur, ipsa Portorii magnitudo grave Commercio adferret Impedimentum. Alter Capitalis Ductus Vienna per Budam in Transylvaniam. Alter Capitalis Ductus Vienna per Budam in Transylvaniam et per hanc in Moldaviam, et respective Valachiam procedit, in hoc

magnitudo grave Commercio adferret Impedimentum. Alter Capitalis Ductus Vienna per Budam in Transylvaniam. Alter Capitalis Ductus Vienna per Budam in Transylvaniam et per hanc in Moldaviam, et respective Valachiam procedit, in hoc ductu Budam usque tota ferme via iam sollide instaurata est. Inde usque

Alter Capitalis Ductus Vienna per Budam in Transylvaniam. Alter Capitalis Ductus Vienna per Budam in Transylvaniam et per hanc in Moldaviam, et respective Valachiam procedit, in hoc ductu Budam usque tota ferme via iam sollide instaurata est. Inde usque Transylvaniam per eiusmodi plagas ducit in quibus

in Transylvaniam et per hanc in Moldaviam, et respective Valachiam procedit, in hoc ductu Budam usque tota ferme via iam sollide instaurata est. Inde usque Transylvaniam per eiusmodi plagas ducit in quibus necessaria pro Constructione materialia desiderantur. Hunc quoque ductum Danubius et Tibiscus intersecat, ac navali quidem qui Danubio intra Budam et Pestinum

vel hoc tamen onus cursus Commercii iam resentit; Tibiscus etiam ad Szolnokinum ponte constratus est, sed qui nullam interim stabilem dotem habet; caeterum ductus quidem hic Buda alium ramum etiam format, nempe per Temesvarinum in inferiorem Valachiae partem ad Zemlinum. Cum tamen maxima pars commercii Buda Zemlinum secundo Danubio cursum habeat, via haec in linea commerciali nonnisi pro collaterali haberi potest.

Buda Zemlinum secundo Danubio cursum habeat, via haec in linea commerciali nonnisi pro collaterali haberi potest. Tertius Capitalis Ductus e Littorali per Pesthinum in Galiciam. Tertius Capitalis ductus est a Littorali Hungarico per Canisam, Pestinum in Galliciam et Poloniam, clausa enim per Vectigalia Borussica

haberi potest. Tertius Capitalis Ductus e Littorali per Pesthinum in Galiciam. Tertius Capitalis ductus est a Littorali Hungarico per Canisam, Pestinum in Galliciam et Poloniam, clausa enim per Vectigalia Borussica Dantisci portu, commercium orientalium et meridionalium mercium e Littorali Hungarico in Poloniam

Capitalis Ductus e Littorali per Pesthinum in Galiciam. Tertius Capitalis ductus est a Littorali Hungarico per Canisam, Pestinum in Galliciam et Poloniam, clausa enim per Vectigalia Borussica Dantisci portu, commercium orientalium et meridionalium mercium e Littorali Hungarico in Poloniam inclinare coepit. In hoc Ductu Carlostadio quidem iam Navigatio incipit, quae in varias

inclinare coepit. In hoc Ductu Carlostadio quidem iam Navigatio incipit, quae in varias Regni partes Communicationem praebet, Pestinum tamen, quod ferme in centro ductus huius situatur, ipse commercii cursus per continentem sponte inclinavit; nimirum quia transportus hac via minus sumptuosus evadit, quam per Longum illum et multis adhuc incommodis impeditum circuitum, si secundo Collapi et Savo

praebet, Pestinum tamen, quod ferme in centro ductus huius situatur, ipse commercii cursus per continentem sponte inclinavit; nimirum quia transportus hac via minus sumptuosus evadit, quam per Longum illum et multis adhuc incommodis impeditum circuitum, si secundo Collapi et Savo Zemlinum, inde vero adverso Danubio Pestinum navigetur. Hunc quidem per Continentem ductum recensita §.

quia transportus hac via minus sumptuosus evadit, quam per Longum illum et multis adhuc incommodis impeditum circuitum, si secundo Collapi et Savo Zemlinum, inde vero adverso Danubio Pestinum navigetur. Hunc quidem per Continentem ductum recensita §. 54. et 55. Impedimenta ita interverterant, ut usque 1784um totum Pestiense Commercium per Pettovium Tergestum procedere debuerit. Verum reserata per Vectigal

Savo Zemlinum, inde vero adverso Danubio Pestinum navigetur. Hunc quidem per Continentem ductum recensita §. 54. et 55. Impedimenta ita interverterant, ut usque 1784um totum Pestiense Commercium per Pettovium Tergestum procedere debuerit. Verum reserata per Vectigal Anni huius ut §. 57. Ostensum est immediata exoticarum mercium per Littorale Hungaricum inductione, minus Sumptuosus iam Mercatoribus

Hunc quidem per Continentem ductum recensita §. 54. et 55. Impedimenta ita interverterant, ut usque 1784um totum Pestiense Commercium per Pettovium Tergestum procedere debuerit. Verum reserata per Vectigal Anni huius ut §. 57. Ostensum est immediata exoticarum mercium per Littorale Hungaricum inductione, minus Sumptuosus iam Mercatoribus Pestiensibus per Canisam, Carlostadium ad Littorale seu domestica

55. Impedimenta ita interverterant, ut usque 1784um totum Pestiense Commercium per Pettovium Tergestum procedere debuerit. Verum reserata per Vectigal Anni huius ut §. 57. Ostensum est immediata exoticarum mercium per Littorale Hungaricum inductione, minus Sumptuosus iam Mercatoribus Pestiensibus per Canisam, Carlostadium ad Littorale seu domestica Producta evehere seu exoticas merces inferre. In hoc ductu via iam Zagrabia,

Tergestum procedere debuerit. Verum reserata per Vectigal Anni huius ut §. 57. Ostensum est immediata exoticarum mercium per Littorale Hungaricum inductione, minus Sumptuosus iam Mercatoribus Pestiensibus per Canisam, Carlostadium ad Littorale seu domestica Producta evehere seu exoticas merces inferre. In hoc ductu via iam Zagrabia, in Ductum primo Loco recensitum deflectit, duarumque ferme Postarum Circuitum facit

per Canisam, Carlostadium ad Littorale seu domestica Producta evehere seu exoticas merces inferre. In hoc ductu via iam Zagrabia, in Ductum primo Loco recensitum deflectit, duarumque ferme Postarum Circuitum facit per Varasdinum Canisam, qui compendiari potest Si Zagrabia per Crisium et Capronczam directe Canisam duceretur. Verum Varasdinum usque, imo usque Prelok Possessionem Comitatus Szaladiensis via iam ad

evehere seu exoticas merces inferre. In hoc ductu via iam Zagrabia, in Ductum primo Loco recensitum deflectit, duarumque ferme Postarum Circuitum facit per Varasdinum Canisam, qui compendiari potest Si Zagrabia per Crisium et Capronczam directe Canisam duceretur. Verum Varasdinum usque, imo usque Prelok Possessionem Comitatus Szaladiensis via iam ad Sollidum Statum Collocata est. Per Crisium et Capronczam

potest Si Zagrabia per Crisium et Capronczam directe Canisam duceretur. Verum Varasdinum usque, imo usque Prelok Possessionem Comitatus Szaladiensis via iam ad Sollidum Statum Collocata est. Per Crisium et Capronczam maxima eius pars de novo primum restaurari, et Dravo ad Dernye in Statu militari Sumptuosus Pons iniici deberet. Canisa usque Tapolczam nullae adhuc viae instauratae, nec hinc usque

fundamentali instauratione Opus habent. Et hi sunt tres Capitales Commercialium viarum ductus, qui ad tres praecipuos evectionis ad exoticas Provincias Passus ducunt, nempe per Croatiam ad mare, adeoque omnes Adriatici et meridiani Portus: per Transylvaniam in Moldaviam et respective Valachiam et per Galliciam in

ductus, qui ad tres praecipuos evectionis ad exoticas Provincias Passus ducunt, nempe per Croatiam ad mare, adeoque omnes Adriatici et meridiani Portus: per Transylvaniam in Moldaviam et respective Valachiam et per Galliciam in Poloniam. Reliqui

ducunt, nempe per Croatiam ad mare, adeoque omnes Adriatici et meridiani Portus: per Transylvaniam in Moldaviam et respective Valachiam et per Galliciam in Poloniam. Reliqui Collaterales Ductus. Quod Passus attinet: qui in haereditario Germanicas Provincias ducunt;

in Casu quidem illo, ubi privilegiatus nimis multos in Terreno suo pontes habet super eo an omnes? Vel quos reparare debeat? in Casu vero illo, si paucos aut unum tantum et hunc exilem habeat, quid2 per accessum et recessum intelligi oporteat? Quarum quidem differentiarum is plerumque exitus esse solet, ut aut viae in desolato statu persistunt, aut certe ut maxima oneris pars in ipsum publicum recidat.

Portus tamen hos pauciores adhuc numerari, tuto affirmare licet. Ipsae paucae hae Naves advehendo e Sicilia maritimo Sale potissimum occupantur pro aliis Commercii articulis paucae supersunt, et ideo ipsum exiguum illud, quod per tanta superius recensita Vectigalis Impedimenta Locum habere potuit, exoticae Importationis Commercium exteris plerumque Navibus perficitur, ipsa Domesticorum Productorum exportatio, si eam Solito

neque tamen seu unum, seu aliud hactenus perfici potuit: credebaturque sat esse si ad derivandum sensim ad Littorale tam Germanicum, quam et Hungaricum Commercii Ductum Certis exoticis articulis si hac via seu deinde per domesticas seu per exteras Naves inducti fuerint aliqua Portorii diminutio concedatur. §.70. Naturales Navigationis Hungaricae Canales. Quod

seu aliud hactenus perfici potuit: credebaturque sat esse si ad derivandum sensim ad Littorale tam Germanicum, quam et Hungaricum Commercii Ductum Certis exoticis articulis si hac via seu deinde per domesticas seu per exteras Naves inducti fuerint aliqua Portorii diminutio concedatur. §.70. Naturales Navigationis Hungaricae Canales. Quod Navigationem intra continentem concernit,

illabantur, qui impeditam faciunt navigationem. Quibusdam in Locis in nimium multos ramos abit, nimis multas insulas efficit id quod minus profundam tempore siccitatis aquam in principali Canali efficit; alibi per Longos nimium gyros se incurvat, qui Longiorem, adeoque magis etiam Sumptuosam reddunt navigationem, nec desunt scopuli arenosi, ad quos imperitus Navarchus Navem facile allidere potest, nec omnes adhuc molae ad

debeant? absque hoc subsidio tuto definiri potest. Exstant quidem in Archivo Littoralis Consilii diversorum Fluvii huius tractatuum mappae. Commissio sic dicta Rabiana 1772. generalem plane per Suas Sectiones fluvii huius mappam elaboravit: verum particulares illae mappae, nec ad hunc Scopum, nec ad eandem Scalam ellaboratae sunt. Rabiana Commissio praesentanea tantum Navigationis

constructae vero e hoc Ligno Naves tres etiam Aetates earum sustineant, quae e molli ligno consistunt. Ad 2um constat maiorem esse Danubii, quam Rheni capacitatem, et tamen per hunc constructis e duro ligno maioris longe ponderis, atque Danubianae sustinent capacibus, malis praeterea velis et anchoris provisis navibus Commercium exercetur. Cum Subsidia haec magnum et itineris, et Sumptuosum

et anchoris provisis navibus Commercium exercetur. Cum Subsidia haec magnum et itineris, et Sumptuosum Compendium procurent, iam Augusta Maria Theresia, quo florentiorem reddat Hungaricam Navigationem usum eiusmodi Navium per Danubium introducere constituerat. Evocavit illa hunc in finem e Rhenanis partibus Navarchum Heppe per hunc duas eiusmodi Naves Speciminis Causa Sumptibus Regiis construi curavit. Singulo privato, qui

procurent, iam Augusta Maria Theresia, quo florentiorem reddat Hungaricam Navigationem usum eiusmodi Navium per Danubium introducere constituerat. Evocavit illa hunc in finem e Rhenanis partibus Navarchum Heppe per hunc duas eiusmodi Naves Speciminis Causa Sumptibus Regiis construi curavit. Singulo privato, qui suis sumptibus navem eiusmodi construxerit 100 aureorum proemium addixit, Navarchis vero Danubianis quo debitum velorum

suis sumptibus navem eiusmodi construxerit 100 aureorum proemium addixit, Navarchis vero Danubianis quo debitum velorum Anchorarum usum faciendi, navesque eiusmodi regendi artem condiscant; ut unum aliudve iter in his Navibus per vices faciant, imperavit, omnes tamen hi Conatus profusique in Salutare hoc institutum Sumptus eum tantum effectum produxerunt, quod duae e Ligno quercino ad maiorem modulum constructae velis et anchoris provisae Naves

velis et anchoris provisae Naves prodierint. Verum harum prima non procul a Carlostadio erecta a postremo Possessore dicta Taufferiana, propter nimiam molem non pro Danubiano Commercio sed pro Navigatione per Mare Nigrum principio statim destinabatur. Et ideo superatis summa difficultate Colapis et Savi angustiis, utprimum Constantinopolim pertigit, ibidem etiam divendita fuit. Alia Comitis Theodori de Batthyan

erga Navarchos et vicissim, quae etiam Proprietarii Navis erga Navarchum Officia? cum multa Convitia circa inchoandam exercendam aut deserendam hanc professionem, uti et circa modum illata seu per Nautas seu etiam fortuito mercibus Damna inquirendi vigent, naturale est, ut hoc genus hominum vitam agat prorsus dissolutam: ut Remiges subordinationem saepe excutiant: ut nec Navis, nec mercium debitam Curam gerant,

Proprietariis Damna, quibus resarciendis pares non sunt, hos quidem ad incitas frequenter redigant, Navigationi vero et Commercio grave adferant detrimentum. §.72. Navigatio per Mare Nigrum. Ante paucos adhuc annos Terminum Navigationis Danubianae Zemlinum efficit. Ibi omne Commercium Hungaricum desinebat, inde Domestica Producta, quae pro Littorali destinabantur Savum

Zemlinum efficit. Ibi omne Commercium Hungaricum desinebat, inde Domestica Producta, quae pro Littorali destinabantur Savum subierunt; hoc et Colapi adverso Carlostadium, inde vero per Carolinam ad mare transponenda. Diu quippe viguit opinio illa, quod seu propter Latentes infra Orsovam ad sic dictam Portam ferream Scopulos, seu propter Longinquitatem itineris, seu propter frequentes Turcorum

opinio illa, quod seu propter Latentes infra Orsovam ad sic dictam Portam ferream Scopulos, seu propter Longinquitatem itineris, seu propter frequentes Turcorum vexationes seu denique propter periculum internum et per enasciturum forte Bellum Commercii non intersit Mercatores ultro navigare. Post initium ab Augusto Iosepho II postremum cum Turcis Commercialem Tractatum Quaestores iam ultra etiam Belgradum navigare, emensoque Danubio

debet adeoque nullas cum redditu suo merces adferre potest, dimidium Beneficii, quod secus habere poterat amittit. Interea, tempus et Industria Mercatorum Problema illud primum resolvere debet an non Quaestor Hungarus per Danubium seu Constantinopolim seu ad alium Maris Nigri portum pertingit distractis ibidem mercibus suis, alias coemere, hasque eadem qua illuc pertigerat, navi, seu in alium eiusdem maris nigri, seu Superatis

ideo ille pro principe Navigationis Hungaricae Canali merito reputatur. Cuius quidam rei ratio non tantum in amplitudine fluvii, sed etiam in eo versatur, quod medium plane Regnum praeterfluat, quodve Cursum teneat per Austriam, cui plurima cum Hungaria Commercii Communicatio intercedit; a Moravia vero haud nullum discedat. §.73. Capitalis

cui plurima cum Hungaria Commercii Communicatio intercedit; a Moravia vero haud nullum discedat. §.73. Capitalis Navigationis Canalis per Tibiscum. Tibiscus Szolnokinum usque ratibus tantum et minoribus navigiis frequentatur. Inde etiam usque Szegedinum Navigatio paucas adhuc maiores Naves occupat. Summa itaque

eadem efflorescere possit. Hactenus enim illa usque Szegedinum ad Salis et Lignorum aedilium transportum restringitur. Inde Tabaca paucique aliquot Articuli Danubio inferri consveverunt, per quem deinde partim Neo-Plantam, partim Zemlinum, seu pro usu partium illarum, seu pro ulteriori ad Littorale transportu promoventur. Et ideo Languori Navigationis huius, forma etiam Navium quibus exercetur, et Nautarum

Archivo et Consilii partiales mappae: Generalis ad eandem cum Danubio Scalam exacta et iuxta easdem Regulas elaborata adhuc desideratur. §.74. Capitalis Navigationis Canalis per Colapim et Savum. Colapis usque Ozalyinum torrentis potius quam fluminis Speciem praesefert, post Cataractam Ozalyiensem iam Cursum Suum ita moderatur, ut Carlostadio usque Siscium ubi Savo influit tutam praebeat

ita moderatur, ut Carlostadio usque Siscium ubi Savo influit tutam praebeat Navigationem. Secundae Navigationi praeter molas nil ferme aliud obstat, quam Cataractae ad Szerediglo et Degoy per has enim parva aqua transiri non potest Utrique huic impedimento tollendo, erga relationem Comissionis Rabianae manus iam admota, opus tamen consummatum non fuit, nimirum rumpebantur Saxa, cum Celebris temporis

Rabianae manus iam admota, opus tamen consummatum non fuit, nimirum rumpebantur Saxa, cum Celebris temporis sui Hydraula Freiman irritum futurum hunc Laborem edixit utque potius Cataractae hae per artificialem Canalem circumeantur, svasit. Nunc hydraula Fluminensis Gnamb Scopum hunc per collocanda debitis Locis Calcaria minori impedimento obtineri posse arbitratur. Caeterum Siscio usque Carlostadium

cum Celebris temporis sui Hydraula Freiman irritum futurum hunc Laborem edixit utque potius Cataractae hae per artificialem Canalem circumeantur, svasit. Nunc hydraula Fluminensis Gnamb Scopum hunc per collocanda debitis Locis Calcaria minori impedimento obtineri posse arbitratur. Caeterum Siscio usque Carlostadium adversa etiam Navigatio patet quidem, quibusdam tamen adhuc Locis attractio per homines perfici debet.

Gnamb Scopum hunc per collocanda debitis Locis Calcaria minori impedimento obtineri posse arbitratur. Caeterum Siscio usque Carlostadium adversa etiam Navigatio patet quidem, quibusdam tamen adhuc Locis attractio per homines perfici debet. Savus usque Rugviczam exiguo supra Siscium intervallo Situm Locum, adeo praecipitem Cursum habet, ut ratibus tantum, minoribusque Navigiis pateat, repulsuales

Opus interruptum fuit. Zemlino usque Siscium, quanquam una rippa longo terrarum tractu ad Turcam pertineat, nihil ferme est, quod [ad] adversam Navigationem impediat: Semitae enim attractoriae in Littore Croatico per totum hunc Ductum ita instauratae sunt ut attractio Solis Equis perficiatur. Caeterum totus Carlostadio usque Zemlinum ductus, licet duos fluvios complectatur, in Linea tamen commerciali pro uno reputari debet. Transit

Navigationis Statum et impedimenta primum quidem Commissio Rabiana 1772., dein Comes Mailats qua eotum Gubernator 1780. postremo Comes Sermage 1787. in relationibus suis adumbrarunt. Caeterum per hunc aquaeductum partim coemptae Zemlini ut iam apparuit Naves Pelhammen dictae, partim domesticae maiores Bortun appellatae, quorum aliquae e duro ligno constructae 2000 metretarum Capaces

peritioribus atque Danubiana Nautis regitur. His Navibus Nautisque utque 1784o quo directa exotica Importatio reserata fuit, vix aliqui praeter Banaticum et Bachiense frumentum, demissamque per Tibiscum Szegedino partium illarum Tabacam Articuli adversa aqua usque Carlostadium promovebantur, inde vacuae plerumque Naves redire debuerunt, iam nunc non Mercatores Carlostadienses, quorum nullus tantum

Navem Ponti Pestiensi ita alisit, ut omnes ad m/20 aestimatae merces submersae sint. Id quod a simili tentamine alios Quaestores pro longo tempore deterrere potest. Et hi sunt Capitales Navigationis Hungaricae canales, per quos non exigua Commercii pars procedit. Circa eorum regulationem multa quidem iam adusque frustratim acta; alicubi adiacentium Paludum exsiccatio, ante regulationem ipsius fluvii praepostere suscepta, nullum tamen hactenus

unus Geometra Dirigens maiori tantisper Salario provisus, qui reliquos in opere manuducat, Constitutus fuit: Verum hoc quoque opus partim Bellum Turcicum, partim subsecuta temporum mutatio intercepit. Magnam tamen eius partem per subsequum quod Turcicum Bellum praecessit, biennium peractum esse vix dubitare licet, quae si Labor hic reassummatur non exiguum ad celerriorem eius perfectionem momentum adferre possit.

non tam ad eius Regulationem, quam ad praevertenda ulteriora Damna Laboratores. Grani, qui Neosolio Strigonium usque ubi Danubio illabitur, ratibus fraequentatur eadem per omnia, quae Vagi ratio est. Mappam eius modernus Consiliariis Aulicus Valcher confecit, nulla tamen eius, etiam post hanc regulatio subsecuta est. Raba Körmöndino

habet rippas, ut ferme ratibus tantum pateat, neque capax sit viae Repulsualis, adeoque nec adversam Navigationem admittat. Ut malo hinc subveniatur, Colonellus Biequin artificialem iuxta Littora eius, per totum hunc tractum Canalem iam dudum proiectaverat, verum proiectum hoc Hydraula Freman e Hydraulicis motivis reiecit, et alioquin res ipsa ostendit, quod procurandum per id Commercii emolumentum, necessariam

artificialem iuxta Littora eius, per totum hunc tractum Canalem iam dudum proiectaverat, verum proiectum hoc Hydraula Freman e Hydraulicis motivis reiecit, et alioquin res ipsa ostendit, quod procurandum per id Commercii emolumentum, necessariam in id Aeris Summam nunquam compensaret. Dravus Legradino usque Eszekinum, ubi se Danubio infundit iam ita moderatum Cursum habet, ut repulsualem

ut et minores Naves sustinere, et viam repulsualem recipere possit. Nunc tamen ratibus tantum fraequentatur, quibus Graecenses Mercatores, quorum moenia fluvius hic praeterfluit, eosdem ferme Articulos, quos Pettovienses per Dravum dimittunt, iisdemque adsitos huic Comitatus provident. Quanquam Hungarus Quaestor exiguo tantum Spatio per fluvium hunc possit navigare, cum tamen in eius effluxu iam Dravanae et Danubianae Navigationis beneficium

quibus Graecenses Mercatores, quorum moenia fluvius hic praeterfluit, eosdem ferme Articulos, quos Pettovienses per Dravum dimittunt, iisdemque adsitos huic Comitatus provident. Quanquam Hungarus Quaestor exiguo tantum Spatio per fluvium hunc possit navigare, cum tamen in eius effluxu iam Dravanae et Danubianae Navigationis beneficium nanciscatur, eius mentio vel eo nomine iniicienda videbatur, ut appareat, quod et ille et Dravus unice

et Sajio vix a confluxu suo minora Navigia sustinent, et adversae Navigationi perinde minus idonei sunt. Fluviorum horum Navigatio exiguam Commercio materiam praebet, ferme enim ligna tantum per eos in inferiores Comitatus demittuntur. Eadem est trium Crisiorum ratio, Samusius iam ad Deecs Transylvaniae Oppidum minores Naves sustinet, sed et huius Navigatio

Postquam Hungariam subivit, minoribus etiam Navibus par est. Hoc quoque Canali Sal tantum et Ligna in inferiores Comitatus hactenus demittebantur, iam nunc pauca etiam alia Producta devehi coeperunt. Per fluvium hunc ab eius in Tibiscum influxu usque Transylvaniae Limites possent viae repulsuales, adeoque adversa navigatio instaurari; sed hoc tum primum operae pretium futurum videtur, ubi Tibiscus Danubio per intermedium

devehi coeperunt. Per fluvium hunc ab eius in Tibiscum influxu usque Transylvaniae Limites possent viae repulsuales, adeoque adversa navigatio instaurari; sed hoc tum primum operae pretium futurum videtur, ubi Tibiscus Danubio per intermedium Canalem iunctus et utriusque Navigatio debite regulata fuerit. Tum enim primum Ductus hic faciliorem reddet inter Hungariam et Transylvaniam Communicationem. Savus in

unicum eiusmodi Canalem eidem Unna praebet, qui ad Ieszenovacz militarem confinii Banalis Locum Savo illabitur. Sub tempus confecti recentissimi Belli Turcici Statum militarem necessitas ipsa adegit, ut per fluvium hunc Commeatum Militarem usque Kosztajniczam adversa aqua transponere debuerit, licet construendis per hunc tractum repulsualibus viis, nunquam hactenus manus admota fuerit. Cum Kosztajnicza Segniam

Locum Savo illabitur. Sub tempus confecti recentissimi Belli Turcici Statum militarem necessitas ipsa adegit, ut per fluvium hunc Commeatum Militarem usque Kosztajniczam adversa aqua transponere debuerit, licet construendis per hunc tractum repulsualibus viis, nunquam hactenus manus admota fuerit. Cum Kosztajnicza Segniam brevior sit, quam Carlostadio per Continentem via, Segnienses regulationem fluvii huius efflagitarunt. Verum

Militarem usque Kosztajniczam adversa aqua transponere debuerit, licet construendis per hunc tractum repulsualibus viis, nunquam hactenus manus admota fuerit. Cum Kosztajnicza Segniam brevior sit, quam Carlostadio per Continentem via, Segnienses regulationem fluvii huius efflagitarunt. Verum cum totus hic fluvius per Statum Militarem defluat, obiectum etiam hoc ad eius agenda refertur. Ubi nullus

repulsualibus viis, nunquam hactenus manus admota fuerit. Cum Kosztajnicza Segniam brevior sit, quam Carlostadio per Continentem via, Segnienses regulationem fluvii huius efflagitarunt. Verum cum totus hic fluvius per Statum Militarem defluat, obiectum etiam hoc ad eius agenda refertur. Ubi nullus Naturalis Canalis adest, et tamen Communicationem per aquam utilitas Commercii exposcit neque adeo Solum reluctatur, ibi

regulationem fluvii huius efflagitarunt. Verum cum totus hic fluvius per Statum Militarem defluat, obiectum etiam hoc ad eius agenda refertur. Ubi nullus Naturalis Canalis adest, et tamen Communicationem per aquam utilitas Commercii exposcit neque adeo Solum reluctatur, ibi artificiales etiam canales duci consveverunt. Videndum itaque restat, quid hactenus in Hungaria hoc in genere factum, quod tantum

§.77. Artificiales Hungariae Canales. Ramus ErsekUjvariensis Ramum Ersek-Ujvarinum manu formatum esse fert traditio: per hunc longe facilius, quam magno Danubio navigabatur. Verum ramus hic seu per solitas aquarum vicissitudines, seu per susceptos praepostere Posonii aliquos labores Hydraulicos iam Anno 1780. Sabulo repleri

Canales. Ramus ErsekUjvariensis Ramum Ersek-Ujvarinum manu formatum esse fert traditio: per hunc longe facilius, quam magno Danubio navigabatur. Verum ramus hic seu per solitas aquarum vicissitudines, seu per susceptos praepostere Posonii aliquos labores Hydraulicos iam Anno 1780. Sabulo repleri coepit. Agitata fuere continuo de adferendo malo huic remedio, consilia: exmissi

Ramus ErsekUjvariensis Ramum Ersek-Ujvarinum manu formatum esse fert traditio: per hunc longe facilius, quam magno Danubio navigabatur. Verum ramus hic seu per solitas aquarum vicissitudines, seu per susceptos praepostere Posonii aliquos labores Hydraulicos iam Anno 1780. Sabulo repleri coepit. Agitata fuere continuo de adferendo malo huic remedio, consilia: exmissi saepius Hydraulae, discussa, quae illi

Plana, operi ipsi manus identidem, sed semper incassum admota fuit. Seu Planorum vitio, seu ob non adhibitam ad Sufferendum in ipsa radice malum Sufficientem operam, ramus ille ita exaruit, ut nulla amplius per eum Navigatio pateat; sed Nautae cum Ventis, fluctibus exundationibus praesertim in adversa Navigatione in magno Danubio debeant colluctari. Quibus Operis et Sumptibus Summe Necessarius pro

adhuc Administratio Banatica Ope aquarum fluvii Begsa ad Temesoarinum, versus sic dictam albam Palludem effodi curavit. Verum nec hoc Opus adhuc consummatum est, et ideo vix adhuc aliqua per illum in Tibiscum Navigatio viget. Augustus quidem Iosephus II perfectionem eius 1787. demandaverat, sed effectum ennatum subsequo anno Bellum Turcicum impedivit.

fermê recidunt, Hydraula Balla ut recensita Superuis intrinseca Navigationis Danubianae Zemlino usque Földavar Impedimenta sufferantur, proponit ut inchoatus iam et illic dicit ab Oppido Baja Canalis per Akaszto-Fülöp, Szabad Szálas, Hun-Sz. Mikloss, Budyi usque Possessionem Harasztii perficiatur. Verum ille nec Laboratorum Calculum, nec Sumptuum Schaema exhibuit. Res tamen ipsa ostendit,

Anve Operi huic antequam tota Danubii et Tibisci pars perfecte absolvatur manum admovere intersit? Disquirere non est huius Loci. Uti et Canalis a Danubio per Sio-Ballationem, huius Stagna et Palludes Canisenses ad Muram. Exstat etiam in Archivo Consilii Proiectum qualiter ope aquarum fluvii Sio Canalis in Danubium duci, Stagna

hoc reflexum non fuit ad vastas, quae a Ballatonensibus Stagnis non multum distant, quae Muram fluvium contingunt Palludes Canisenses, ut enim Proiectum hoc notabilem Regno adferat utilitatem deberet efformandus per Stagna Ballatonensia Canalis cum eo, qui per Canisenses Palludes effoderetur coniungi, ita reipsa Complures Comitatus et Muranae et Dravanae et Danubianae Navigationis

Stagnis non multum distant, quae Muram fluvium contingunt Palludes Canisenses, ut enim Proiectum hoc notabilem Regno adferat utilitatem deberet efformandus per Stagna Ballatonensia Canalis cum eo, qui per Canisenses Palludes effoderetur coniungi, ita reipsa Complures Comitatus et Muranae et Dravanae et Danubianae Navigationis participes efficerentur.

Communicationis intra Danubium et Savum. Ut vetus Romanorum inter Vukovar et Mitrovicz Canalis restauretur, sicque e Savo in Danubium et vicissim navigari possit, quin Longus ille per Zemlinum Circuitus peragi debeat iam saepius propositum mappae elaboratae, Sumptuumque etiam Schaemata exhibita, numquam tamen operi manus admota fuit. Hydraula Freiman hoc compendio non

usque Brod Opem Cataractarum navigabilis efficiatur. Comes Theodorus de Battyan operi huic praelucere voluit, dum prominentia ad Ozail Saxa primum pulveribus pyriis disrumpere, dein coarctato per artificiales rippas fluminis alveo aquam elevare gravibus sane sumptibus tentavit, verum disruptis subinde vi aquarum his rippis reliquum etiam opus adhaesit, quod tamen per aliquos Littoralis Hungarici

pyriis disrumpere, dein coarctato per artificiales rippas fluminis alveo aquam elevare gravibus sane sumptibus tentavit, verum disruptis subinde vi aquarum his rippis reliquum etiam opus adhaesit, quod tamen per aliquos Littoralis Hungarici Quaestores magnis studiis iterum urgetur. Diversa Proiecti huius Plana Sumptuumque Schaemata Comes Mailath, in provocata superius relatione exhibuit e quibus patet, quod aliqui

Popradum Canalis, Laborque hic B. Laurentio condam Orczy, qua Commissario Regio obvenerat. Cum Popradus in Danajecz, iste in Vistulam, hic vero in mare Balticum effluat, per Canalem hunc reserata fuisset Navigationi Hungaricae et omnibus suis navigabilibus fluviis postquam hi pro adversa navigatione debite aptati fuissent, in Balticum, adeoque in omnia etiam ulteriora maria, via:

§.78. Labores pro exsiccandis Paludibus Suscepti. Proiectum exsiccandi Districtus Hanszags, et Stagnorum Förtöiensium Ut Palludes quas per varias Regni partes immensum ferme Spacium occupant exsiccentur adhuc Augusta Maria Theresia distinctos in respectivis Districtibus Commissarios, qui Opus hoc dirigant, cum necessariis Geometris ordinavit.

partes immensum ferme Spacium occupant exsiccentur adhuc Augusta Maria Theresia distinctos in respectivis Districtibus Commissarios, qui Opus hoc dirigant, cum necessariis Geometris ordinavit. Proponebatur eotum ut per Stagna Lacus Fertő Paludesque Districtus Hanszags dicti in fluvium Rabam, non procul ab eius in Danubium influxu Canalis ducatur, quo ingens illa Palludum Plaga exsiccari

Canales duxerit, exiguam adiacentem tantum Terreni partem exsiccavit. Exsiccatio Palludum Alba Regalensium suscepta Exsiccandis e converso per efformandum fluvio Sárviz, qui eas efficit alveum Palludibus Comitatus Albaregalensis manus effective ea ratione admota fuit, ut Dominia necessarios per Terrenum suum Sumptus suppeditent, si quod

suscepta Exsiccandis e converso per efformandum fluvio Sárviz, qui eas efficit alveum Palludibus Comitatus Albaregalensis manus effective ea ratione admota fuit, ut Dominia necessarios per Terrenum suum Sumptus suppeditent, si quod vero id recusaret, rata eius Publicis etiam impensis perficiatur, usus tamen exsiccandae hac ratione Plagae penes Publicum tamdiu permaneat? Donec impensi in eam

illa, quae Tibiscanos occupat Comitatus Palludum Sede notabiles sed haud magno cum fructu Labores sub directione Comitis Antonii Károlyi susceptae fuere, nimirum regulatus fuit Samusii Cursus, et per id aliquot quas ille formabat Palludes reipsa exsiccabantur. Verum Comitatus Szabolesensis per ipsam hanc regulationem Terrena sua magis adhuc inundari querulabatur. Id, quod reipsa facile evenire potest: si

Labores sub directione Comitis Antonii Károlyi susceptae fuere, nimirum regulatus fuit Samusii Cursus, et per id aliquot quas ille formabat Palludes reipsa exsiccabantur. Verum Comitatus Szabolesensis per ipsam hanc regulationem Terrena sua magis adhuc inundari querulabatur. Id, quod reipsa facile evenire potest: si superiori fluvio promptus refluxus procuretur, antequam inferior in quem ille influit, reguletur.

ut Labores non tantum ex occasione et sparsim uti hactenus suscipiantur, sed hi semper in sequelam Generalis Plani ea ratione quotannis ordinentur, ut grande illud exsiccandarum tam vastarum Palludum, obtinendaeque per intermedios artificiales Canales Commercialis Communicationis Propositum post aliquot adminus annorum effluxum obtineri possit. Notae 1. non MS

3. exigui MS 9. Status Actualis Commercii §.79. Mechanicus Commercii Cursus, Ordinarie per sic dictas Scalas procedit. Quis sit Commercii Hungarici Status multa quidem in §phis ubi de Fabricarum Statu, de Vectigalis Systemate, et de viarum Navigationisque Obiecto agebatur, iam

Systemate, et de viarum Navigationisque Obiecto agebatur, iam praemissa sunt, ut tamen completa huius etiam obiecti Idaea efficiatur, explanandum restat: quis sit mechanicus eius cursus? Id est ad quae Emporia? Per quas Scalas Singulus Commercii Articulus tendat? Cum quibus Provinciis activum? Cum quibus item passivum Commercium Hungaria habeat? Denique quae sit Hungarici Commercii Billanx? Quod primum attinet: in Regione ubi

Commercii Billanx? Quod primum attinet: in Regione ubi Commercium iam plane effloruit, nullae nundinae vigent, victualia, aliaeque pro immediata Consumptione neccesariae merces quotidie venui prostant. Negotiatio omnis per Contractus, qui nulli tempore, aut Loco affixi sunt geritur. In Hungaria mechanicus Commercii Cursus adhuc per Nundinas procedit. In hebdomadalibus quidem potissimum victualia, et

victualia, aliaeque pro immediata Consumptione neccesariae merces quotidie venui prostant. Negotiatio omnis per Contractus, qui nulli tempore, aut Loco affixi sunt geritur. In Hungaria mechanicus Commercii Cursus adhuc per Nundinas procedit. In hebdomadalibus quidem potissimum victualia, et paucae pro proprio emptoris usu necessariae merces exponuntur, quandoque tamen in his etiam, praesertim frumentum pro ulteriori

Quaestores cum Domesticis quoad necessaria sibi Hungarica Producta, et hi vicissim quoad Germanica Artefacta potissimum Contractus concludere consveverunt. Habet tamen Hungaria suas uti aliae Regiones Scalas, per quas Commercium ad Centrum et vicissim procedit. Centrale Commercii Hungarici emporium est Pesthinum et respective Buda. In hoc plurimi Primari Mercatores aut habitationem, aut Certae negotiationis

transmittere solent. Subalternum, sed respective Tibiscanarum partium Capitale emporium est Debreczinum, quod et partes illas et aliquam Transylvaniae partem per Concernentes Scalas providere solet. Verum nulli eo adhuc exteri Quaestores comparent. Eiates Mercatores potissimum a Posoniensibus et Pesthiensibus primariis providentur, quandoque tamen necessarias pro Districtu suo

in nundinis Pesthiensibus ab ipsis Germanis Mercatoribus directê accipiunt. §.80. Quandoque tamen aliam accipit Directionem Neque tamen progressivus hic Commercii per Scalas Cursus ita fixus et regulatus est, ut non aliam saepe accipiat Directionem. Quandoque unus Commercii Articulus non Pesthini, sed alibi sibi Centrum figit, prouti id de frumento mox videbimus, saepe

veluti sunt Lana, Tabaca Cineres clavellati, Galla Quercina, pelles Leporinae, et aliorum Animalium Cutes non a secundariis in respectivis Scalis habitantibus Mercatoribus, accipiunt, sed ea per factores suos qui potissimum Iudei sunt aut Rasciani in ipsis Productionis Locis conquirunt. His Depositoria sua Pesthini replent, indeque ea non iterum residentibus, inhabitantibus in intermediis, relate ad Distractionis

sua Pesthini replent, indeque ea non iterum residentibus, inhabitantibus in intermediis, relate ad Distractionis Locum Secundariis Mercatoribus, sed ipsis directe principalibus Germanicis Quaestoribus seu in massa, seu per partes vendunt. Ideo ipsi iam Germani Quaestores neglectis Pesthiniensibus Hungarica Producta per Factores suos in ipso Productionis Loco colligere, in erecta Pesthini Depositoria Congerere, indeque ad Destinationis Suae

ad Distractionis Locum Secundariis Mercatoribus, sed ipsis directe principalibus Germanicis Quaestoribus seu in massa, seu per partes vendunt. Ideo ipsi iam Germani Quaestores neglectis Pesthiniensibus Hungarica Producta per Factores suos in ipso Productionis Loco colligere, in erecta Pesthini Depositoria Congerere, indeque ad Destinationis Suae Loca promovere coeperunt. Quod Germanica Fabricata adtinet, pauci adhuc sunt ita potentes etiam

reponunut, et pro Sequentibus Nundinis reservant. Imo dantur alii etiam Quaestores Germani, qui merces Germanicas praesertim deteriores, seu in ipsis Fabricis seu etiam a Depositoriis illis coemunt, has non tantum per Pesthienses, sed alias etiam Regni Nundinas imo ostiatim plane circumferunt, sicque et primariis et secundariis Quaestoribus Hungaris Lucrum praeripiunt. Eadem est exoticarum Septentrionalium mercium ratio.

imo ostiatim plane circumferunt, sicque et primariis et secundariis Quaestoribus Hungaris Lucrum praeripiunt. Eadem est exoticarum Septentrionalium mercium ratio. Cum enim directa earum importatio usque 1784. per Vectigal impedita fuerit, Hungarici etiam primarii Quaestores merces has, e Secunda Quaestoris Germani manu ita accipere insveverunt, ut usus hic hodiedum perduret. Orientales etiam et meridionales, quas uno nomine

Secunda Quaestoris Germani manu ita accipere insveverunt, ut usus hic hodiedum perduret. Orientales etiam et meridionales, quas uno nomine maritimas appellare solemus merces, licet Pesthiensis Mercator eas Flumine per Carlostadium e prima manu Leviori habere possit, quam Tergesto per Pettovium, tamen horum plerique posteriori hac via, adeoque iterum e Secunda Quaestoris Germani manu accipere solent, imo quod pro

Orientales etiam et meridionales, quas uno nomine maritimas appellare solemus merces, licet Pesthiensis Mercator eas Flumine per Carlostadium e prima manu Leviori habere possit, quam Tergesto per Pettovium, tamen horum plerique posteriori hac via, adeoque iterum e Secunda Quaestoris Germani manu accipere solent, imo quod pro Commerciali paradoxo haberi deberet, nisi ratio eius in promptu foret, sunt qui ipsas has

est universim mechanicus Hungarici Commercii Cursus. Cum tamen Frumentum, Vinum et Animalia praecipuam Hungarici Commercii rubricam efficiant, operae pretium videtur, pecculiariter adumbrare per quas Scalas et passus Articulorum horum Commercium procedat. Quod Frumentum attinet: huius praecipua distractio tunc viget, si in Italia Frumenti Caristia enascatur. Concurrunt tunc copiosi maritimi Quaestores, et

horum Commercium procedat. Quod Frumentum attinet: huius praecipua distractio tunc viget, si in Italia Frumenti Caristia enascatur. Concurrunt tunc copiosi maritimi Quaestores, et triticum per ipsa interiora Hungariae Loca conquirunt. Quia tamen transportus eius per axem et tardus et sumptuosus est, ea potissimum Loca consectantur quae a Navigabili aliquo fluvio haud procul distant. Verum Caristia haec raro ultra

attinet: huius praecipua distractio tunc viget, si in Italia Frumenti Caristia enascatur. Concurrunt tunc copiosi maritimi Quaestores, et triticum per ipsa interiora Hungariae Loca conquirunt. Quia tamen transportus eius per axem et tardus et sumptuosus est, ea potissimum Loca consectantur quae a Navigabili aliquo fluvio haud procul distant. Verum Caristia haec raro ultra annum durare consvevit. Et ideo dum suum quisque triticum quo citius ad

ad illam reseratus fuit. Postquam haec perfecta sunt, primus, qui enascetur eiusmodi Casus ostendet, an Navigatio Danubiana, Tibiscana et Savana stet in proportione cum harum duarum viarum vecturisatione? Id est an tantum per hos fluvios Carlostadium advehi possit, quantum vecturae harum viarum inde versus mare promovere queant? Extra tempus Caristiae in Italia tunc tantum aliqua Tritici quantitas versus Littorale educi potest, quando illud

affirmat. Aliae frumenti Species id minus adhuc tollerare possunt. Et ideo Littorale Hungaricum, Ordinariis annis de exotico Turcico Tritico pro 300is circiter millibus consummare solet. Quodsi Navigatio per Mare Nigrum Consistentiam acciperet, forte Stabilior in Turcicos, ac praesertim Moscoviticos Portus frumenti evectio hac via posset procurari. Alium notabilem distrahendo Frumento passum efficiunt, Styria

hac via posset procurari. Alium notabilem distrahendo Frumento passum efficiunt, Styria et Carniolia, si in his Provinciis eius penuria enascatur: tunc enim in Carnioliam per passus Metlinkensem Mokricensem et Ranensem e Comitatu Zagrabiensi et Crisiensi, in Styriam vero per Krapinensem, Zavrschensem, Regediensem et

in his Provinciis eius penuria enascatur: tunc enim in Carnioliam per passus Metlinkensem Mokricensem et Ranensem e Comitatu Zagrabiensi et Crisiensi, in Styriam vero per Krapinensem, Zavrschensem, Regediensem et Pinkafeldensem, aliosque minores e Comitatu Varasdinensi, Szaladiensi et Castriferrei Copiosum frumentum evehi solet. Postquam Navigatio Savana

et Grabensis: dein quod in adiacentibus Civitati huic Locis ingens Vectorum Copia adsit. §.82. Extera et Stabilia distractionis Frumenti Emporia. Per omnes hos passus ephemera tantum est Hungarici Frumenti evectio, Austria iam stabile etiam extra Casum penuriae educendo frumento emporium praebet, quantitatem tamen maior aut minor Provinciae

tantum est Hungarici Frumenti evectio, Austria iam stabile etiam extra Casum penuriae educendo frumento emporium praebet, quantitatem tamen maior aut minor Provinciae necessitas determinat. In hanc et axe et per aquam Frumentum Hungaricum devehitur, pro axe Sopronium Scalam praebet; in hanc enim Urbem magna frumenti Copia ad Singulas Hebdomadales Nundinas e vicinis etiam Comitatibus importatur, quod partim a comparentibus eo

Frumentum hoc plerumque aut Neostadium, aut ad molas Leitenses continuo devehi, quandoque tamen seu deffectu vectorum, seu sub spe futuri maioris pretii ad Depositoria reponi solet. Devehendo per Danubium Frumento in Austriam Scalam praebent Baja Vaczium, Iaurinum, Comaromium et Mosonium ultra enim raro Navigatio procedit. Hic fruges deponuntur, et a Concurrentibus eorsum Quaestoribus

adiacentes Comitatus evacuant. Si hi non sufficiant, pro ratione necessitatis Iaurinum, Vaczium Bajam gradatim se convertunt. Si Summa sit necessitas plane Neo-plantam descendunt. Omnes autem ferê hi transportus aquatici per Nautas Iaurinenses et Comaromienses perficiuntur. Minus, sed perinde stabile eductionis Frumenti Emporium Moravia praebet, nam et in hanc e Scala Mosoniensi et e vicinioribus Comitatibus Posoniensi

Frumenti distractionis Emporium efficiunt Montanae Civitates et Districtus. Ac ipsi quidem tam Regii, quam privatorum Monticolae Frumentum in Computum promeritae mercedis e Depositoriis Regiis, quae directio Montana, coemptis per fertiliores, qui propius adiacent Comitatus frugibus replet, plerumque accipere solent, reliqua Districtus Schemnicziensis, Cremnicziensis et Neozoliensis Populatio a Barsiensi, Strigoniensi,

provisionem. Districtui Nagy Bánya et Marmatiae Szathmariensis et Bihariensis Comitatus frumentum subministrant. In omnes autem hos Districtus frumentum e remotioribus etiam partibus per hebdomadales intermediorum etiam Locorum Nundinas quasi gradatim promovetur. Denique Banaticum fodinalem Districtum Emporium Temesvariense per intermedias minoris nominis Scalas pariter providere

Districtus frumentum e remotioribus etiam partibus per hebdomadales intermediorum etiam Locorum Nundinas quasi gradatim promovetur. Denique Banaticum fodinalem Districtum Emporium Temesvariense per intermedias minoris nominis Scalas pariter providere consvevit. §.84. Exterae Distractionis Vini Emporia Praecipuum Commercii Hungarici Articulum etiam vinum constituit: articulo

pars ad recentiora usque tempora efferebatur. Utprimum Gallicia Austriaci Iuris effecta, et in Censum Germanicarum Provinciarum relata est, evectio haec notabiliter decrevit. Imposito ante non multos Annos per Rempublicam Polonam Singulo Antalkoni 4 aureorum Portorio, eius distractio longe maius adhuc accepit detrimentum. Effertur tamen hodiedum aliqua eius Quantitas, cuius quidem Commercii Scalam praesertim Oppida Scepusiensia

detrimentum. Effertur tamen hodiedum aliqua eius Quantitas, cuius quidem Commercii Scalam praesertim Oppida Scepusiensia Lyublo et Gneszda constituunt. In haec enim e Submontanis partibus per continentem devehuntur. Hic vero ratibus imposita per Popradum in Dunajecz, per hunc vero in Vistulam demissa, Varsoviam deportantur. In Galliciam exigua eorum

Quantitas, cuius quidem Commercii Scalam praesertim Oppida Scepusiensia Lyublo et Gneszda constituunt. In haec enim e Submontanis partibus per continentem devehuntur. Hic vero ratibus imposita per Popradum in Dunajecz, per hunc vero in Vistulam demissa, Varsoviam deportantur. In Galliciam exigua eorum quantitas educitur, verum in hanc

Oppida Scepusiensia Lyublo et Gneszda constituunt. In haec enim e Submontanis partibus per continentem devehuntur. Hic vero ratibus imposita per Popradum in Dunajecz, per hunc vero in Vistulam demissa, Varsoviam deportantur. In Galliciam exigua eorum quantitas educitur, verum in hanc Agriensia et Budensia inferri coeperunt, idque non tantum pro proprio

Hungariae importari solet. In Styriam et Carnioliam nisi sterilis sit alicuius anni procreatio, vix aliquid de Hungarico et Croatico Vino infertur, licet enim eius invectio per Vectigal prohibita non sit. Status tamen Provinciarum aliis viis id impetrare sciunt, ut illa de facto impediatur. In illam, quae Hungariae vicinior est Transylvaniae partem etiam aliqua Vini Hungarici

partem etiam aliqua Vini Hungarici quantitas infertur, ulterior Valachio et Moldavico vino providetur. Ipse Generalatus Carlostadiensis non Croatico sed Veneto-Dalmatico Vino utitur. Educendi per Danubium et Mare Nigrum in Moscoviticas Provincias Vini nullum adhuc periculum factum est, quanquam fortia, praesertim Croatica vina, Septentrionali huic Populo maxime convenire videantur. E converso in

his providebat. Nunc totum hoc Commercium ad Germanicas Provincias restrictum est, non quasi necessarius etiam pro Imperio providendo Numerus deesset, nam hodiedum adhuc circiter m/40 Boum in illud depelluntur, sed quia per Vectigal, Statusque Austriacos ut § 62 ostendimus effectum est, ut directum in Imperium Commercium, nullus Quaestor Hungarus cum Bobus exercere possit. Per Littorale ut §.62. vidimus Vectigal depulsionem Boum admodum

circiter m/40 Boum in illud depelluntur, sed quia per Vectigal, Statusque Austriacos ut § 62 ostendimus effectum est, ut directum in Imperium Commercium, nullus Quaestor Hungarus cum Bobus exercere possit. Per Littorale ut §.62. vidimus Vectigal depulsionem Boum admodum facillitavit et tamen nulli amplius in Italiam Boves Hungarici intrant. Tantum Americano Bello, postquam ingentes, quibus illud gerebatur Classes pretium Carnis

ad Pesthienses et Vaczienses Nundinas depollebant. Arendatores vero Praediorum Graeci et Armeni ut maius Lucrum habeant, elustratos insuper a iugo, et a necessitate domesticorum macellorum residuos Boves hinc inde per Nundinas conquirebant, hosque una cum iis, quos e proprio armento delegerant pariter ad Pesthienses et Vaczienses Nundinas promovebant. Ad has Lanii Viennenses Moravi quandoque etiam

hosque una cum iis, quos e proprio armento delegerant pariter ad Pesthienses et Vaczienses Nundinas promovebant. Ad has Lanii Viennenses Moravi quandoque etiam Bohemi aut in persona, aut per Factores suos comparebant, ibidemque necessarium non tantum pro Provinciarum illarum necessitate sed pro ulteriori etiam in Imperium Quaestu, numerum mercabantur. Postea iidem Lanii ut Boves Leviori habere possint, ad

procreationis. Maximam eorum partem Turcicae Provinciae subministrant. Utriusque Ordinis haec animalia iterum in Germanicas tantum Provincias educuntur. E Croatia quidem et Sclavonia vicinioribusque his Hungaricis Comitatibus per Scalam Soproniensem in Austriam: e mediteraneis Comitatibus, ubi in deffectu Sylvarum Turcico Tritico saginari solent, per Scalam Posoniensem Viennam. Denique e Superioribus Sylvosis partibus per

educuntur. E Croatia quidem et Sclavonia vicinioribusque his Hungaricis Comitatibus per Scalam Soproniensem in Austriam: e mediteraneis Comitatibus, ubi in deffectu Sylvarum Turcico Tritico saginari solent, per Scalam Posoniensem Viennam. Denique e Superioribus Sylvosis partibus per Comitatum Nittriensem, et passum Leupig in Moraviam. In Styriam et Carnioliam exigua tantum

per Scalam Soproniensem in Austriam: e mediteraneis Comitatibus, ubi in deffectu Sylvarum Turcico Tritico saginari solent, per Scalam Posoniensem Viennam. Denique e Superioribus Sylvosis partibus per Comitatum Nittriensem, et passum Leupig in Moraviam. In Styriam et Carnioliam exigua tantum eorum quantitas ex immediate advicinantibus Comitatibus depelli solet.

Austriam est eductio. Neque hunc, neque cum Maialibus Quaestum Soli Domestici Quaestores peragunt. Veniunt e Superiori praesertim Austria, qui toto fermê anno in Regno commorantur. Animalia haec per concernentes Nundinas conquirunt, sicque eorum Greges ad Provinciam suam per partes transmittunt. §.86. Reliqui Articuli e quibus aut in quas Provincias praecipue in vel

Soli Domestici Quaestores peragunt. Veniunt e Superiori praesertim Austria, qui toto fermê anno in Regno commorantur. Animalia haec per concernentes Nundinas conquirunt, sicque eorum Greges ad Provinciam suam per partes transmittunt. §.86. Reliqui Articuli e quibus aut in quas Provincias praecipue in vel evehantur. Ad haec emporia per has Scalas partim exterae merces Regno

ad Provinciam suam per partes transmittunt. §.86. Reliqui Articuli e quibus aut in quas Provincias praecipue in vel evehantur. Ad haec emporia per has Scalas partim exterae merces Regno universim invehuntur, partim vero praecipua Regni Producta exportantur. De reliqui Commercii articulis sat esse videtur, si exponamus qui? E quibus Provinciis (ipsos enim

fabricatorum vis Hungariae infertur, e contra plurima Lanae Hungaricae, et Cinerum clavellatorum in eam quantitas exportatur. Solent tamen Lymburgenses in Belgio Pannifices Factores suos per Hungariam exmittere, Specimina pannorum Suorum Quaestoribus Hungaris exhibere, Contractusque cum iisdem concludere, quo fit ut hi pannos huiusmodi iam e prima manu accipiunt. Silesia

confluere solent. Inde magna Gozypii, Lanae Macedonicae, Serici crudi et colorati, Cerae, et Pellium Leporinarum, Sattyian item Cordovan quantitas per intermedias Scalas in Hungariam inducitur. Pro his nonnisi talia artefacta exportari possunt, quae Quaestor Hungarus e Germanicis Provinciis comparare debet, veluti Panni subtiliores aliaque manufacta, quae

possunt, quae Quaestor Hungarus e Germanicis Provinciis comparare debet, veluti Panni subtiliores aliaque manufacta, quae Baro Tomavindi in Proiecto suo specifice designavit. E reliquis Turcicis Provinciis per privatos in Confiniis Croaticis passus quae merces in et educantur, iam supra §.57. ubi de concessis Generalatui Carlostadiensi favoribus agebatur, ostendimus. Verum Commercium hoc cum ferme in Victualibus

ubi de concessis Generalatui Carlostadiensi favoribus agebatur, ostendimus. Verum Commercium hoc cum ferme in Victualibus subsistat, vix aliquam meretur attentionem. Illud, quod ad Zemlinum exercetur (per Moadiam enim vix aliquid decurrit) maiorem subit Considerationem. Per hunc passum omnes ferme illa, quos Coronae confluere, diximus, merces, ac praeterea fila turcica alba,

ferme in Victualibus subsistat, vix aliquam meretur attentionem. Illud, quod ad Zemlinum exercetur (per Moadiam enim vix aliquid decurrit) maiorem subit Considerationem. Per hunc passum omnes ferme illa, quos Coronae confluere, diximus, merces, ac praeterea fila turcica alba, caerulea, et rubra, Caffeo arabicum, aliaeque Levantinae, seu

industria, ut cum ea Turcicarum mercium parte, quae pro Germanicarum Provinciarum usu deservit, Oeconomiae Commercium exerceant quemadmodum id faciunt Germani Mercatores cum iis exoticis mercibus, quae nonnisi per Germanicas Provincias, in Hungariam penetrare possunt, detrimentum hoc magna in parte compensaretur. Nunc praeter illam quantitatem, quae pro immediata Hungariae Consumptione deservit, Zemlini quidem ipsi

consistit. Eductionem praeter Superius indicata constituunt Legumina, Cutes, Cineres clavellati et Lana. Naturalis Littoralis Hungarici destinatio est, ut per illud merces Orientales seu Levantinae, et meridionales, quas uno nomine maritimas appellare solemus, inducantur. Verum Scopum hunc Vectigal usque 1784. ut iam vidimus impedivit, nunc

uno nomine maritimas appellare solemus, inducantur. Verum Scopum hunc Vectigal usque 1784. ut iam vidimus impedivit, nunc directa haec importatio sensim usu venire solet. Praeter has importantur per hunc passum Gozypi um, Canabes Pelles Raguseae et Charta. Quod exportationem attinet per hunc passum non tantum Hungarica, sed et aliae merces efferuntur, tales sunt: Teba

directa haec importatio sensim usu venire solet. Praeter has importantur per hunc passum Gozypi um, Canabes Pelles Raguseae et Charta. Quod exportationem attinet per hunc passum non tantum Hungarica, sed et aliae merces efferuntur, tales sunt: Teba Carniolica et Fluminensia Fabricata, merces hae in censum Hungaricarum venire non possunt, his autem

e Fluminensi et Tergestino Portu simul exprimitur. Re autem sic accepta apparet, quod iuxta Diametrum ultimi Decennii eductio superet Inductionem in 73.738. Unde una apparet, quod per portum Tergestinum adhuc eotum maior fuerit mercium Hungaricarum quam per Fluminensem eductio. Verum hoc in genere Tabellae Guberniales cum Tricesimalibus non cohorent; hae enim pro Anno 1784. utriusque Portus

Portu simul exprimitur. Re autem sic accepta apparet, quod iuxta Diametrum ultimi Decennii eductio superet Inductionem in 73.738. Unde una apparet, quod per portum Tergestinum adhuc eotum maior fuerit mercium Hungaricarum quam per Fluminensem eductio. Verum hoc in genere Tabellae Guberniales cum Tricesimalibus non cohorent; hae enim pro Anno 1784. utriusque Portus inductionem non exprimunt, nisi in 228.032 eductionem vero in 502.660.

Pannus aliaque Lanea: Tela aliaque Linea, Gozypeacea item coriacea, sericea et semisericea fabricata. Quanquam pro ipsis his Fabricis Hungaria Lanam et Coria subministret, gozypium vero nonnisi per Hungariam in Germanicas Provincias penetrare possit. Effecit etiam Vectigalis Systema, ut directa Quaestorum Hungaricorum cum exoticis Provinciis Communicatio admodum exigua sit, sed his mercibus Hungaria per Quaestores

nonnisi per Hungariam in Germanicas Provincias penetrare possit. Effecit etiam Vectigalis Systema, ut directa Quaestorum Hungaricorum cum exoticis Provinciis Communicatio admodum exigua sit, sed his mercibus Hungaria per Quaestores Germanos potissimum provideatur; toto enim ultimo Decennio immediata ex exoticis Provinciis, praeter Littorale et Turciam in Hungariam Inductio nonnisi 446.026 florenos etulit, e qua Summa pro uno Anno nonnisi

nimirum ne activum Hungaricum nova quotannis capiat incrementa, sicque omnem sensim e Germanicis Provinciis peccuniam extrahat. Quare e re totius Monarchiae esse videbatur, hunc Commercii Hungarici progressum per Vectigal 30male impedire. Verum supervacaneus est metus ille, ne activum Commercii Hungarici quotannis increscat. Cum enim activae eius rubricae in Naturae Productis consistant,

Statu exmitti debet. Denique aequilibrium Circulantis praesertim intra Regna et Provincias eiusdem Monarchiae, peccuniae non a Solo Commercii Beneficio metiri oportet. Multae enim sunt aliae viae per quas saepe non tantum Beneficium hoc absorbetur, sed maior etiam praeterea pecuniae vis effertur: tales sunt respectu Hungariae 1o Omnes illae merces, veluti vestes, Monilia, Clenodia et minoris molis sed magni pretii

tamen moderato Politico Calculo assummantur, duos certe illos et quod superat billancis Milliones facile absummunt. Et certe si in Hungariam vel duo Milliones via Commercii e Germanicis Provinciis effluerent, quin per alios iterum Canales in easdem refluant, intra 50 Annos illa peccuniis reddundare, hae vix aliquid Aeris numerare deberent. Nunc is est Naturalis peccuniae Circulantis Cursus, ut massa quidem

pro aliquo tempore vel augeri vel minui possit, ipse tamen affluxus et refluxus certam semper teneat proportionem. Si in Hungariam via Commercii minus Aeris influeret, minus etiam per eos, quos supra memoravimus, Canales peccuniae e Regno educeretur, sicut vicissim quo plus Aeris Commercium imposterum etiam Hungariae infundet, eo etiam plus per easdem vias educetur.

minus Aeris influeret, minus etiam per eos, quos supra memoravimus, Canales peccuniae e Regno educeretur, sicut vicissim quo plus Aeris Commercium imposterum etiam Hungariae infundet, eo etiam plus per easdem vias educetur. Neque obstat, quod in Hungaria pretia Bonorum crescant, Interusuria vero a Sex ad quinque pro Centum Sponte deciderint, effectum enim hunc non maior peccuniae affluxus sed celerrior

stetisse constat. Et tamen in Germanicis Provinciis Pretia fundorum, Commoditates vitae, Luxus ipse a maiori adhuc, quam in Hungaria proportione creverunt. Nimirum quia id, quod via Commercii effluxit per alios Canales ab ipsis exteris Provinciis eidem cum foenore compensabatur. 10. Status Actualis Fundi Publici.

Diaetam impositum fuit, cum in Subsequis Diaetis nihil eatenus disponatur, omnes hi fundi subinde in Aerarium Camerale derivati fuisse videntur. Tandem 1715. art. 8. stabilitis pro necessitatibus militiae provisio facta est, per stabilitam eadem Lege Contributionem. Primis Regni temporibus Civiles Magistratus nulla fixa Stipendia habuerunt, sed cum simul politica, simul in judicialia curarent, Taxis iudicialibus, excisaque sibi per

est, per stabilitam eadem Lege Contributionem. Primis Regni temporibus Civiles Magistratus nulla fixa Stipendia habuerunt, sed cum simul politica, simul in judicialia curarent, Taxis iudicialibus, excisaque sibi per Leges Birsagiorum, seu mulctarum iudicialium parte fruebantur. 1546.o 31. et 1609.o 75, excisis 1550. Articulo 31o tenuibus licet Stipendiis, haec non ad alium, quam contributionis Colonorum fundum assignata fuisse,

has rubricas multiplices praeterea solent esse Regni necessitates pro quibus nullas praeter defixam 1687. Articulo 25. in 1000 aureis Indigenatus Taxam fundus adfuit. Itaque iam 1723. Status Regni Cura incessit, ut per instituendam aliquam Oeconomiae Publicae Speciem, pro variis Regni necessitatibus fundus aliquis confletur, detuleruntque erecto in iisdem Comitiis Consilio Locumtenentiali Provinciam per articulum 115. ut

Regni Cura incessit, ut per instituendam aliquam Oeconomiae Publicae Speciem, pro variis Regni necessitatibus fundus aliquis confletur, detuleruntque erecto in iisdem Comitiis Consilio Locumtenentiali Provinciam per articulum 115. ut Proiectum Fundorum, e quibus Publica eiusmodi Oeconomia institui possit elaboret, et proximis Comitiis referat. Proiecto hoc nec in subsequis 1712 nec in Anni 1741 Comitiis exhibito. Coeperunt

ut aliquem pro Commercialibus etiam Institutis fundum creet, Anno * * * Salis pretium in uno grosso adauxit, fundumque hunc promovendi Commercii usui perpetuo addixit. Incameraverat quidem hunc etiam Fundum per aliquot Annos Augustus Iosephus 2us verum Anno * * * eum primaevae suae destinationi Sponte iterum restituit. Et ab hoc tempore conflatae et necdum errogatae summae effecerunt * * * annue vero producit fundus

efferebant, id est de illis, 3572. florenis denariis 45. quorsum applicandis? Principio praetendebatur quidem, a parte Augustae Aulae, quod Summa haec in Aerarium influere debeat. Verum postquam Consilium Croaticum per Calculum ostendisset, quod Summa haec, recepto ad Aerarium Domesticarum necessitatum Fundo, ultro insit, adeoque vel Contributio ad vires huius summae diminui, vel eadem secus in Beneficium trium illorum

Comitatuum de iure converti debeat, assensit Benignê Augusta Maria Theresia, ut Summa quoque haec illis m/20 quotannis adiiciatur, et quidem non iam tantum ad beneplacitum suum, sed prout haec Summa recepto per Augustam illam Domesticarum necessitatum Fundo perpetuo inerit, ita eadem in perpetuum etiam Cassae illi m/20 inferatur. Eius prima Epocha.

ex illa aequissima sane ratione quod tota haec Cassa unice e Contributione trium illorum Comitatuum Conflata sit. Secunda eius Epocha Cum e Cassa hac per Novennium exiguae tantum ad Scopum Fundationis, idest ad Causas pias assignationes factae fuerint, eadem ad notabilem summam excrevit, placuit itaque Augustae Fundatrici sub initium 1780.

Carolina Croatica redemptione m/36 impensa fuerunt. Et ideo haec pars Cassae minime assurgere potuit. Tertia Epocha. Hactenus tota haec Cassa primum per Consilium Croaticum, dein per Locumtenentiale manipulabatur. Anno 1782. placuit Augusto Condam Iosepho Iio sub 18 Ianuarii: mandare, ut sicut aliae omnes ita haec etiam Cassae incamerentur, id

m/36 impensa fuerunt. Et ideo haec pars Cassae minime assurgere potuit. Tertia Epocha. Hactenus tota haec Cassa primum per Consilium Croaticum, dein per Locumtenentiale manipulabatur. Anno 1782. placuit Augusto Condam Iosepho Iio sub 18 Ianuarii: mandare, ut sicut aliae omnes ita haec etiam Cassae incamerentur, id est ad Cameralem

Cassae incamerentur, id est ad Cameralem Administrationem transferantur. Mens tamen Augustae Fundatricis et Matris suae exactê observetur, et ideo Cassa Commercialis distinctim a Cassa Pia etiam per Cameram Manipuletur. Et haec est tertia Cassae huius Epocha, in qua Cassa quidem Commercialis distinctim tractabatur, Cassa tamen ad pias Causas destinata, non dividebatur trifariam, iuxta mentem Augustae

Et, haec est ultima Cassae huius Epocha, qua illa m/20 in eam amplius influere desierunt. Summa tamen 3752 florenorum 45 denariorum e memorata superius ratione eidem continuo adhuc infertur, nimirum quia eiectato per Status Regni Anno 1770. pro domesticis necessitatibus Fundo, quem Augusta illa subinde ad Aerarium suum recepit, continuo insunt. Status eius

proposuit, ut pro Obiectis impendendi huius Fundi Systematisentur: 1o Conservatio Pontis Savani ad Zagrabiam. 2o Pontis Colaphiani ad Carlostadium. 3o Repurgatio Savi et Colapis, necessariaeque pro facilitanda per eos Navigatione expensae. Verum Interusuria Fundi huius, nisi Capitale per accreturum aliquot annorum Interusurium augeatur, nec soli ultimae rubricae suffectura vel ex iis, quae §o 74. de actuali Navigationis

Conservatio Pontis Savani ad Zagrabiam. 2o Pontis Colaphiani ad Carlostadium. 3o Repurgatio Savi et Colapis, necessariaeque pro facilitanda per eos Navigatione expensae. Verum Interusuria Fundi huius, nisi Capitale per accreturum aliquot annorum Interusurium augeatur, nec soli ultimae rubricae suffectura vel ex iis, quae §o 74. de actuali Navigationis Fluviorum horum Statu dicta sunt, satis apparet, ut autem Capitale ipsum

non congruit, e horum enim Comitatuum contributione ne obolus quidem in has Cassas influxit, deinde a Cassa hac assignati sunt pro Convictu Zagrabiensi annui 1661 floreni quae quidem errogatio ad nullam ê defixis per Augustam Fundatricem titulum reduci potest. Ex Omnibus autem his satis apparet, Cassas has non qua Fundum Publicum sed qua affixam tribus Comitatibus particularem fundationem

gratiose commissa sunt Obiectorum Status. Hunc si uno obtutu complectamur apparebit, quantum parte ex una postremi duo Imperantes ad excitandam Nationalem Industriam Regiam suam Sollicitudinem intenderint. Parte e converso ex alia, quanta per Vectigal Tricesimale Commercio Hungarico posita fuerint impedimenta? Quomodo genius Nationalis ad duos hos contrarios Scopos cooperatus sit? Et cum industria Commercium. Commercium vero reciprocê Industriam producat, quem in hac

genius Nationalis ad duos hos contrarios Scopos cooperatus sit? Et cum industria Commercium. Commercium vero reciprocê Industriam producat, quem in hac lucta gradum Nationalis Industria attigerit? His rite cognitis pronius iam erit Deputationi huic proponere: Quae Impedimenta? Et qualiter removenda? Quae vero adminicula tam Industriae quam et Commercio per Legislationem suppeditanda esse: humillime arbitretur.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report